• Sonuç bulunamadı

Yüksek Seçim Kurulu’nun Hukuki Statüsüne İlişkin Doktriner

3. Yüksek Seçim Kurulunun Hukuki Statüsüne İlişkin Tartışmalar

3.3. Yüksek Seçim Kurulu’nun Hukuki Statüsüne İlişkin Doktriner

Yüksek Seçim Kurulu’nun hukuki niteliği üzerindeki tartışmaların doktrinde üç görüş etrafında toplandığını görmekteyiz. Her üç görüş taraftarları da değerlendirmelerinde ciddi, sağlam ve tutarlı argümanlar ileri sürmektedirler. Tartışmanın bir tarafını, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir mahkeme olarak nitelendirilmesi gerektiğini ifade edenlerin oluşturduğu ve savlarının çıkış noktası olarak, Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim uyuşmazlıklarında nihai yetkili olması ve seçim tutanaklarının anayasal ifadeyle kabulüne ve anayasada yer almamasına karşın reddine ilişkin durumlarda siyasal konjonktürden etkilenebileceğine dair

117 endişelerden hareketle seçimlerin doğruluğunun ve dürüstlüğünün teminat altına alınması gerektiğini ifade etmektedirler284. Yüksek Seçim Kurulu’nun hukuki yapısının bir mahkeme olarak nitelendirilemeyeceğini ifade eden pozitivist hukukçuların bu konudaki çıkış noktaları ise genel olarak, Yüksek Seçim Kurulu’nun 1982 Anayasası’nın Yasama organı için öngördüğü bölümde düzenlenmiş olmasıdır. Bu konudaki sonuncu görüş taraftarları ise Yüksek Seçim Kurulu’nun mahkeme statüsünde olup olmadığı tartışmalarından daha ziyade, bu tartışmalara son verecek bir öneri üzerinden hareketle Yüksek Seçim Kurulu’nun Anayasada düzenlendiği yerin değiştirilmesi gerektiğini öne sürmektedirler. Yüksek Seçim Kurulu’nun hukuki nitelendirilmesi etrafında dönen tartışmalara yakından bakalım.

Bu bağlamda Anayasanın yargı bölümünde düzenlenmemiş olmasına karşın Yüksek Seçim Kurulu’nun bir yargı organı olması gerektiğini savunanlardan285 Mukbil Özyörük 1961 Anayasası’nın yürürlükte olduğu dönemde yaptığı değerlendirmesinde, “Ancak devlet teşkilâtımızda, hukukî ihtilâflar çözümleyen başka kuruluşlar, heyetler de bulunmaktadır. Bunlar da birer mahkeme midir? Yargı organı mahkemelerden ve onların destek hizmetlerini gören kuruluşlardan oluştuğuna göre, ne zaman bir kuruluşun, bir heyetin mahkeme sayılacağını, ne zaman sayılmayacağını bilmek zorunludur. Evvela, bir merciin herhangi bir kararı aleyhine, herhangi derecedeki bir mahkemeye gidilemiyorsa, o merciin, başka görevleri de olsa, onun bir "mahkeme" (hattâ "yüksek mahkeme" yani üst bir yargı merciin olduğunu kabul etmek mecburiyetindeyiz. Örneğin, Sayıştay ve Yüksek Seçim Kurulu, Anayasamız tarafından Yüksek Mahkemeler bölümünde zikredilmemiş oldukları halde, "kesin hükümler" vermelerinden dolayı, "Yargı kavramı” muvacehesinde onları birer yüksek mahkeme saymağa mecburuz” şeklinde görüş beyan etmiştir. Görüleceği gibi doktrinde Özyörük, Yüksek Seçim Kurulu’nu mahkeme olarak nitelendirirken, Anayasal ifadeden hareketle, Yüksek Seçim Kurulu’nun kararlarına karşı herhangi bir yargı merciine gidilememesi durumunun, Yüksek Seçim Kurulu’nun Anayasanın yargı bölümünde düzenlenmemiş olmasına rağmen ona mahkeme statüsünü kazandıracağını ifade etmiştir. Hatta Yüksek Seçim

284

Yılmaz, s. 341. 285

118 Kurulu’nun mahkeme olarak kabul edilmesinin, Yüksek Seçim Kurulu’nun sahip olduğu özellikten dolayı bir mecburiyet olduğunu da vurgulamıştır286.

Doktrinde Yıldızhan Yayla, Yüksek Seçim Kurulu’nu “seçim yargısının üst derece mahkemesi” olarak tanımlamaktadır. Yüksek Seçim Kurulu kararlarının niteliği ve bu kararlara karşı başka hiçbir mercie başvurulamayacağından hareketle Kurulu seçim yargısının en tepesine konuşlandırmıştır. Yayla, Anayasa Mahkemesi’nin 1992 yılında Yüksek Seçim Kurulu’nun bir mahkeme kabul edilemeyeceğine ilişkin verdiği kararında öne sürdüğü “…başında bir yüksek mahkemenin bulunduğu yargı düzenlerinden birinde yer alması gereklidir” gerekçesinin Yüksek Seçim Kurulu’nun şahsında gerçekleştiğini ifade edercesine seçim yargısının en tepesine oturtarak yüksek mahkeme sıfatını atfetmiştir287. Yüksek Seçim Kurulu’na üst derece mahkemesi sıfatı atfetmesinin doğal sonucu olarak, alt seçim kurulları üzerindeki tartışmalar da sona ermiş ve onlara da birer yargı organı hüviyeti kazandırılmış olacaktır.

Doktrinde Erdoğan Teziç ise üye profilinden hareketle Yüksek Seçim Kurulu’nun bir yüksek yargı organı olduğunu ifade etmektedir. Bunu da “Yüksek Seçim Kurulu, 1961 Anayasasında olduğu gibi, 1982 Anayasasında da, “Yasama Bölümü” içinde yer almasına rağmen, Yargıtay ve Danıştay’ın kendi içlerinden çıkardıkları karma, egemen üst yargı merciidir. Başka anlatımla, seçim yargısının en üst derece mahkemesi olup, verdiği kararlar kesin olup, başka bir makam tarafından ayrıca denetlenemez” şeklinde yaptığı tanımlamasında açıklamıştır288. Yüksek Seçim Kurulu, şu anki üye aritmetiğinin şekillendiği 1979 yılından bu yana Yargıtay ve Danıştay’ın kendi üyeleri arasından seçtikleri üst derece adli ve idari yargı hakimlerden oluşmaktadır. Teziç, Kurul’u oluşturan üyeler ve üyelerin sahip olduğu özellikleri ön plana çıkartarak mahkeme nitelemesinde bulunmuştur. Ayrıca, Yayla’nın yukarıda ifade ettiği gibi Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim yargısının en üst derece mahkemesi olduğunu ifade etmiştir.

286 Mukbil, s. 46. 287 Yayla, s. 140. ; Gönenç (c), s. 288. 288 Teziç, s. 285.

119 Doktrinde Lütfi Duran’ın , Yüksek Seçim Kurulu’nun hukuki niteliğine dair yaptığı değerlendirmede, her iki Anayasa döneminde de meseleye aynı açıdan yaklaştığını görmekteyiz. 1961 Anayasası dönemine ilişkin değerlendirmesinde, üç kurulun289 anayasadaki düzenlendiği yerden hareketle, verecekleri kararların yüksek yargı organlarının kararlarıyla çatışıp çatışmayacağına, şayet çatışırlarsa içtihat uyuşmazlıklarına neden olabilecek derecede egemen yargı mercileri midir? Sorusuna aradığı cevapta, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir mahkeme olduğunu ifade etmektedir. Şöyle ki, “Bu soruya cevap bulabilmek için Anayasanın yargı yetkisi ve organı anlayışından ve düzeninden hareket etmek icap eder…Türkiyede genel yetkili egemen yargı mercileri, Yargıtay, Danıştay ve Askeri Yargıtay’dan ibarettir….Bunlar dışında yargı yerlerinden Uyuşmazlık Mahkemesi, genel yetkili üç Yüksek Mahkeme ile Anayasa Mahkemesinin; Yüksek Seçim Kurulu, Yargıtay ve Danıştay’ın kendi içlerinden çıkardıkları karma, egemen üst yargı mercileridir” yönündeki görüşü ile bu sonuca vardırmaktadır290.

Ayrıca Duran, Yüksek Seçim Kurulu’nun kararnamelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulmasına ilişkin olarak yaptığı bir başka değerlendirmesinde, “…YSK’nun ifade ve tespit ettiği gibi, birer idari işlem olan kararnamelerin iptali ve yürütülmesinin durdurulması Danıştay’ın görevi içinde olmakla beraber; hukuka ve kanuna uygunluğunun tartışılıp değerlendirilmesi, bu yüksek mahkemenin tekelinde değildir. Öteki yargı yerleri de, bazı konularda ve hallerde, bir takım kayıt ve şartlara uymak suretiyle, bu tür işlemlerin hukuka ve yasaya aykırılığını araştırıp saptayabilir ve hatta bunu yapmakla yükümlüdür, fakat iptaline karar veremez… İşte bunun gibi, seçim konusunda “yargılama yetkisi tamlığı”na (plénitude de juridiction) sahip olan YSK ve seçim kurulları, seçimlerin yönetim ve denetimi sırasında karşılaşacağı her çeşit idari işlemin hukuka ve yasaya uygunluğunu, kendiliğinden ve doğrudan doğruya inceleyip değerlendirmek zorundadır…Türk hukuk sisteminde yer alan sayısız yargı organları arasında YSK, görev konusu olan seçim işleri kısa süreler içerisinde süratle sonuçlandırmak gerektiğinden, en fazla

289

Bu kurullar, Yüksek Hakimler Kurulu, Yüksek Seçim Kurulu ve Sayıştay’dır. 290

Lütfi Duran (a), “Yüksek Mahkemeler Arasında İçtihad Uyuşmazlığı”, İÜMHA Dergisi, Yıl: 1,

No:1, 1967, s. 12.

http://www.journals.istanbul.edu.tr/iumhad/article/download/1023003232/1023002810 (15.10.2013).

120 “yargılama yetkisi tamlığı”na sahip merci sayılabilir” şeklinde bir sonuca varmaktadır291. Bu açıklama, seçimlerin yönetimi faaliyetleri kapsamında gerçekleştirilecek her türlü idari işlemin hukuka ve kanuna uygunluğunun incelenmesinin, seçimlerin denetimi kapsamındaki yargılama faaliyetlerinden ayrılamayacağını ve “yargılama yetkisi tamlığı” gereğince, her türlü idari işlemle ilgili değerlendirmelerinde yargısal faaliyet olarak kabul edilmesi gerekeceğini ifade etmektedir.

Aynı şekilde Duran, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir mahkeme olduğu yönündeki görüşünü 1982 Anayasası döneminde esasa ilişkin olmamakla birlikte tanımlamada küçük bir değişikliğe gitmiştir. 1961 Anayasası döneminde Yüksek Seçim Kurulu için mahkeme tanımlamasını net bir biçimde ifade etmekle beraber, şimdiki tanımlamasında, “Yüksek Mahkemeler arasında sayılmamakla beraber, kendi konularında kesin ve son yargısal kararlar alabilen, Yüksek Seçim Kurulu (m. 79) ile Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (m. 159) da, aynı nitelikte birer mahkeme düzeni görünümündedir” diyerek Yüksek Seçim Kurulu’nun mahkeme düzeni görünümünde olduğu sonucuna varmaktadır292.

Doktrinde Ergun Özbudun ise Yüksek Seçim Kurulu’nu bir mahkeme olarak tanımlarken, 1961 ve 1982 Anayasaları, seçimlerin yönetim ve denetimini tarafsız yargı organlarına vermekle, seçimlerin dürüstlüğünü güvence altına alacak çok önemli bir ilke getirmişlerdir. Diğer taraftan, Özbudun, seçimlerin yönetim ve denetiminin siyasal organlara bırakılmasının seçimlerin dürüstlüğü açısından birçok sakıncayı da beraberinde getireceğini belirtmiştir293. Özbudun, Yüksek Seçim Kurulu’nu bir mahkeme olarak tanımlarken, Kurul’un bir yargı organı gibi tarafsızlığına da vurgu yapmaktadır. Tarafsızlık yargı organlarının sahip olduğu özelliklerden biridir. Özbudun’un mahkeme nitelendirmesindeki argüman, her yönüyle siyasi iradeden bağımsız olmayı başaramamış seçim yönetim ve denetim organları açısından gerçekleştirilememe gibi bir durumla karşı karşıya kalabilir.

291

Lütfi Duran (b), “Türkiye’de Seçimleri Kim Yönetir”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 1, Mart 1980, ss. 51-52.

292

Lütfi Duran (c), “Adliye, Genel Yargı Yeri” Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 1, Mart 1984, s. 5. http://yayin.todaie.gov.tr/goster.php?Dosya=MDUyMDUyMDU0 (15.10.2013).

293

121 Doktrinde Kemal Başlar, Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim uyuşmazlıklarını çözme kriterini esas alarak yaptığı değerlendirmede ise hem Yüksek Seçim Kurulu’nun hem de alt seçim kurullarının Anayasanın 152. maddesi anlamında birer mahkeme olduklarının kabul edilmesi gerektiğini ifade etmiştir294. Başlar, Yüksek Seçim Kurulu’nun mahkeme kabul edilebilmesinde Anayasanın Kurula verdiği seçim uyuşmazlıklarını çözme yetkisini ön plana çıkartmıştır. Tek uyuşmazlığı çözme kriterinden yola çıkarak Yüksek Seçim Kurulu ve alt seçim kurullarının mahkeme statüsüne sahip olduğunu söylemek, özellikle alt seçim kurullarında hakimlik mesleğinden olmayanların da yer aldığını düşündüğümüzde pek mümkün olamayabilir. Şayet tam tersini söyleyebileceğimizi varsayarsak, yani sadece seçim uyuşmazlığının çözülmesi kriterinin Yüksek Seçim Kurulu’na ve diğer alt seçim kurullarına mahkeme statüsünün kazandırdığını kabul edersek, diğer bir ifadeyle, seçim uyuşmazlıklarını çözenlerin sahip olması gereken nitelikleri (bağımsız yargı mensubu niteliği) dikkate almazsak, siyasi iradenin yasal düzenlemelerle seçim kurullarının yapısı üzerinde rahatlıkla oynayabilmesine müsaade etmiş oluruz ki, bu da seçimlerin adaleti, tarafsızlığı ve güvenilirliği üzerine gölge düşürebilir.

Doktrinde Necmi Yüzbaşıoğlu, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir mahkeme statüsüne sahip olduğunu, 1982 Anayasası’nın 79. maddesinde yer alan, üyelerinin yüksek hakimlerden oluşması, seçimle ilgili uyuşmazlıkları çözümü ile yetkilendirilmesi ve uyuşmazlıklar neticesindeki kararlarının kesin hüküm niteliğine sahip olması kriterleriyle açıklamaktadır. Yüzbaşıoğlu, Yüksek Seçim Kurulu’nun seçimle ilgili tüm işleri yaparken ve yaptırırken yargısal yönünün dışında, diğer yönü olan yönetsel bir organ olma yönünü kullandığını, dolayısıyla seçimlerle ilgili olarak hem yönetsel hem de yargısal yetkilere sahip, çifte kimlikli bir devlet organı olduğunu ifade etmiştir. Yazar aynı zamanda, Yüksek Seçim Kurulu’nun Anayasada düzenlendiği yerin onun bu niteliğini değiştirmeyeceğini ifade ederken, Yüksek Seçim Kurulu’nun Anayasa’da Cumhuriyetin Temel Organları bölümünde değil de, Temel Haklar ve Ödevler bölümünde düzenlenmiş olmasının da, onun bu işlevini değiştirmemesi gerektiğini vurgulamaktadır295.

294

Başlar, s. 44. 295

122 Doktrinde Sultan Tahmazoğlu Uzeltürk, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir mahkeme olarak kabul edilebilmesi için, sahip olduğu ikili işlevden biri olan yargısal yönünün dikkatlerden uzak tutulmaması gerektiğini, “Yüksek seçim Kurulunun yetki alanına giren yargılama alanına girmeyen idari konular açısından verilen tanımla birebir örtüşen bir kurum olduğu söylenememekle beraber, yargısal yönünün ağırlığını da görmezden gelmek mümkün değildir” ifade etmiştir296. Yüksek Seçim Kurulu’nun yargısal yönünü vurguladığı ve bir mahkeme olarak kabul edilmesi gerektiğini geniş anlamda mahkeme kavramından hareketle şu şekilde, “YSK’nın yargısal işlevleri açısından da YSK’nın teknik anlamda mahkeme kavramının gereklerini yerine getirmiyor olması onun geniş anlamda mahkeme olarak algılanmasına engel değildir ve bu yorum Anayasa yargısının amacına çok daha uygun görünmektedir” izah etmiştir297.

Doktrinde Servet Armağan ise Yüksek Seçim Kurulu’nun yargı fonksiyonunu icra eden bir mahkeme olduğunu söyleyerek Kurul’un denetim yönüne işaret ederken, diğer yandan da bir yargı düzeni içerisinde ayrıca yönetsel görevleri de bulunan yüksek bir mahkeme olduğunu da ifade etmektedir. Armağan, Yüksek Seçim Kurulu’nu bir mahkeme olarak değerlendirirken 1961 Anayasası’ndaki düzenlendiği yerin dikkate alınmaması gerektiğini ve nitekim Kurul’un düzenlendiği yerin TBMM seçimleri ile olan yakın ilgisinden dolayı bu bölümde düzenlendiğine işaret etmektedir. Armağan, 1961 Anayasası döneminde yaptığı değerlendirmesinde, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir yargı düzeninin yüksek mahkemesi olduğunu şu şekilde ifade etmektedir: “İlçe ve İl seçim kurulu adını verdiğimiz bu kurullar, hukuk kaidelerinin tatbik edilip edilmediği yahut yanlış tatbik edildiği yolundaki müracaatlara, tetkik ve tespitlerde bulunarak cevap verirler. Bu faaliyetleri ilçe ve il seçim kurulları ve YSK yargı fonksiyonu ifa etmiş olmaktadırlar. Bu sebeple, YSK’yı da bir “yüksek mahkeme” kabul etmek icap eder. Anayasa, YSK’yı “Yüksek Mahkemeler” kısmında göstermemiş, zira meşguliyet sahası olan seçimlerle ilgili olarak TBMM (yasama) alt bölümünde 75. maddede düzenlenmiştir. YSK parlamento seçimleri dışındaki seçimlerde de (yerel seçimler) yetkilidir. Ancak bir anayasa

296

Uzeltürk, s. 250. 297

123 organı olarak, en yakın ilgisi TBMM seçimlerine ait hükümlerle olduğundan o kısımda yer almıştır. Onun yer aldığı kısma rağmen bir “Yüksek Mahkeme” olduğuna şüphe yoktur”298.

Doktrinde Yavuz Atar, seçimlerin yönetimi ve denetiminden sorumlu olan Yüksek Seçim Kurulu’nun anayasada düzenlendiği bölümün Kurul’un seçim yargısı organı olarak nitelendirilmesine engel olamayacağını vurgulamaktadır. Atar ayrıca, Yüksek Seçim Kurulu’nun, seçim uyuşmazlıklarını kesin karara bağlama yetkisinin hukuki niteliğinden hareketle Yüksek Seçim Kurulu’nu bir mahkeme olarak kabul ettiğini, “ … Yüksek Seçim Kurulu her ne kadar Anayasanın “Yüksek Mahkemeler” bölümünde düzenlenmemişse de, seçimlerle ilgili olarak sadece idari değil, yargısal nitelikte de görevlere sahiptir. Yüksek Seçim Kurulu’nun seçim uyuşmazlıklarının kesin karara bağlama görevi yargısal bir faaliyettir. Ayrıca, il ve ilçe seçim kurulları da, il ve ilçe düzeyinde seçim uyuşmazlıklarını çözümleyen alt derece seçim yargısı organları durumundadırlar” şeklinde ifade etmektedir299.

Doktrinde Faruk Bilir ise Yüksek Seçim Kurulu’nu bir mahkeme olarak nitelendirirken, 1982 Anayasası’nda düzenlendiği yerin değil de, seçim uyuşmazlıklarını kesin olarak karara bağlama işlevinin göz önünde tutulması gerektiğini ileri sürmektedir. Ayrıca, gerek Yüksek Seçim Kurulu üyelerinin gerekse İl ve İlçe Seçim Kurulları Başkanlarının yargıçlardan oluşmasının Kurula yargı organı niteliği kazandırdığına işaret etmektedir. Bilir değerlendirmesinde, “Yüksek Seçim Kurulu seçimlerin yönetimi ve denetimi olmak üzere ikili bir fonksiyona sahiptir. Yüksek Seçim Kurulunun kendine özgü yapısı bu kurulun anayasal konumu konusunda bazı tartışmalara yol açmaktadır. Bu tartışmalar özellikle YSK’nın bir yargı organı olup olmadığı noktasında yoğunlaşmaktadır. YSK 1982 Anayasası’nda yasama bölümünde TBMM seçim esasları ile bağlantılı olarak düzenlenmiştir. YSK’nın Anayasadaki bu konumu dikkate alındığında bir yargı organı olma niteliğinde olmadığı söylenebilir. Ancak YSK’ nın seçim uyuşmazlıklarını kesin olarak karara bağlama işlevi göz önünde tutulduğunda fonksiyonel bakımdan bu kurulun yargı organı niteliğini haiz olduğunu söylemek mümkündür. Ayrıca YSK’ nın

298

Servet Armağan, Memleketimizde Anayasa, Seçimler ve Anayasa Mahkemesi, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1975, ss. 73-74.

299

124 yüksek yargıçlardan kurulmuş olması, seçimle ilgili uyuşmazlıkları kesin karara bağlama görevi ve il, ilçe seçim kurulu başkanlarının yargıç olmaları bu kurulun yargı organı niteliğinde olduğuna işaret eden hükümlerdir” şeklinde açıklama getirmektedir300.

Ayrıca Bilir, Yüksek Seçim Kurulu’nun bir yargı organı olarak kabul edilmemesinin, seçimleri düzenleyen kanunların hem somut norm denetimi, hem de iptal davası yoluyla denetlenemeyeceği tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını şu şekilde ifade etmektedir: “Yüksek Seçim Kurulu’nun bir yargı organı olarak kabul edilmemesi seçim kanunlarının somut norm denetimi yoluyla denetlenmesi yolunu kapatmaktadır. Seçim kanunlarını uygulamakla görevli olan YSK somut norm denetimine başvurabilmek için gerekli olan mahkeme sıfatını taşımaması halinde kanun hükmünün uygulanması sırasında Anayasaya aykırılık görse dahi re’sen anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvuramayacaktır. Bu durumda seçim kanunlarının anayasaya uygunluğu ancak iptal davası açılması suretiyle denetlenebilecektir. Ancak iptal davası açılabilmesi için öngörülen sürelerin yürürlükteki seçim kanunları bakımından geçtiği düşünüldüğünde seçim kanunlarının anayasaya uygunluk denetimi ortadan kalkmaktadır. YSK kararlarının bireysel başvuru yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne götürmek de mümkün değildir. Çünkü bireysel başvuru yargı kararlarına karşı yapılabilmektedir. YSK bir yargı organı olarak kabul edilmediği için kararlarına karşı Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapmak mümkün değildir. Öte yandan YSK kararları kesin olduğu için bu kararlara karşı yargı yoluna başvurmak ve alınacak yargı kararına karşı da Anayasa Mahkemesi’ne başvurmak mümkün değildir301”.

Yüksek Seçim Kurulu’nun hukuki niteliğinin bir mahkeme olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını ifade eden doktrindeki yazarların sayısının, Kurul’un hukuki statüsünü bir mahkeme olarak kabul edenlere nazaran az olduğunu görmekteyiz.

300

Bilir (a), http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-faruk-bilir/yeni-anayasada-yuksek-secim- kurulu/).

301

Bilir (a), http://www.ankarastrateji.org/yazar/prof-dr-faruk-bilir/yeni-anayasada-yuksek-secim- kurulu/).

125 Örneğin doktrinde Celal Erkut, Yüksek Seçim Kurulu’nun hukuki statüsünü ortaya koyarken, “yargısal kararlar” ile “yargısal benzeri usuller uygulanarak alınan kararlar” ayrımından hareketle meseleyi çözüme kavuşturmak istemiştir. Erkut, “yargısal kararlar” ile “yargısal benzeri usuller uygulanarak alınan kararlar” arasındaki büyük farkın, 1982 Anayasası’nda tam olarak ortaya konamadığını, bunun sonucunda Sayıştay ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun Anayasanın yargı bölümünde düzenlenmesine ve yargısal benzeri usuller uygulamasına rağmen kararlarının yargısal nitelik taşımadığını, yine aynı niteliğe sahip olmalarına karşın Yüksek Seçim Kurulu ve Yüksek Hakem Kurulu’nun ise yargı bölümü dışında düzenlenerek birbirine karıştırıldığını ifade etmiştir.302

Erkut, değerlendirmesinin devamında, “İdarî mercilerin yargısal-benzeri, yani mahkemelerde uygulanan yargılama usulüne benzer bir işlem usulü uygulaması nasıl ki bir işlemi yargısal işleme dönüştürmez ise; idarenin bu tür usuller ile almış olduğu kararlar, "yargısal işlem" ve merciler de "yargı yeri" sayıldığı takdirde, yargı yerine dönüşmeyecek idarî merci neredeyse pek kalmayacak gibidir. Belirtmek gerekir ki, idarî görev ve yetkilerin yerine getirilmesi dolayısıyla idarî makamların, yargısal benzeri usuller de dahil olmak üzere, çeşitli usuller uygulayarak almış oldukları kararlar "idari" kimliklerini korurlar. Bu bakımdan, Türk İdare Hukukunda, özellikle disiplin işlemlerinde uygulanan usul tam yargısal benzeri bir usuldür; ancak buna karşılık, alman kararlar yargısal nitelikte değil, aksine tamamen idarî niteliktedir ve idarî yargı yerleri önünde iptal dâvasına konu edilebilir” demek suretiyle, Yüksek Seçim Kurulu’nun idari kimliğe sahip bir kurul olduğu sonucuna varmıştır303.

Ayrıca Erkut, yargı bölümünde düzenlenmemiş olmasına karşın, Yüksek Seçim Kurulu’na Anayasanın 79. maddesindeki düzenlemeyle yüksek yargı mercii görüntüsü kazandırılmaya çalışıldığını ileri sürmüştür. Anacak bu durumun Kurul’un idari yapısını değiştirmeyeceğini, “Ancak söz konusu Kurul'un " ... alışılmış, geleneksel yargıdan farklı olarak seçimlerin genel yönetimine katılması (ve) Anayasa ile kanunlardan aldığı yetkiyle yürütme işlerine de karışması..." nedeniyle birçok