Verilerin Çözümlenmesi 152 

bulunmaktadır.

Yukarıda anlatılanlardan yola çıkarak araştırma kapsamında görüşmeci ile kaynak kişiden başka kimse bulunmamış ve bireysel görüşme tercih edilmiştir. Yapılan görüşmeler aynı zamanda görüşmeciye hareket özgürlüğü tanıyacak şekilde yarı yapılanmış şekilde tasarlanmıştır. Öğrencilerden sürece dair görüş almak için yarı yapılandırılmış bir görüşme formu hazırlanmıştır. Sürece yönelik soruları kapsayan bu form uzman görüşüne sunulmuş ve son şeklini almıştır. Görüşmeler öğrencilerin kendilerini daha rahat ifade edebilecekleri araştırmacının Fırat Üniversitesi yabancı Diller Yüksekokulundaki odasında gerçekleşmiştir. Toplam dokuz öğrenciyle yapılan görüşmelerde not alma tekniği kullanılmıştır. Araştırmacı yarı yapılandırılmış görüşme formundaki soruları ve öğrenci cevaplarıyla birlikte gelişen alt soruları öğrencilere sormuş ve aldığı cevapları not etmiştir. Aynı zamanda öğrencilerin derslerini de yürüttüğünden araştırmacının öğrencilerle güvene dayalı bir ilişkisi hali hazırda mevcuttur. Öğrenciler bu yüzden soruları içtenlikle cevaplamışlardır. Kimliklerinin açıklanmayacağı öğrencilere duyrulmuş ve öğrenciler cevap verirken hiçbir şekilde yönlendirilmemişlerdir. Görüşmeler kapsamında elde edilen veriler organize edilerek çözümleme süreci için hazır hale getirilmiştir.

3.5. Verilerin Çözümlenmesi  

Araştırmanın nicel boyutu için elde edilen veriler bilgisayar paket programı ile çözümlenmiştir. Araştırmanın uygulama öncesinde araştırmacı tarafından hazırlanan başarı testinin analizi pilot uygulamanın ardından “TAP: Test Analysis Program (version 2007a)” programıyla yapılmıştır. Daha sonraki aşamada ise, araştırmacı tarafından geliştirilen “İYabancı Dil Öğreniminde Üstbiliş Ölçeği”nin ön analizleri yapılmıştır. Araştırmada öğrencilerin yansıtıcı düşünme düzeylerini ölçmek amacıyla kullanılan “Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği” ise geçerlik ve güvenirlikleri hesaplanmış hazır ölçek olarak kullanılmıştır. Diğer taraftan araştırmacı tarafından geliştirilen ölçeğe ilişkin KMO, Bartlett ve Cronbach Alpa değerleri hesaplanmış ve faktör analizi işlemleri yürütülmüştür. Araştırmacı tarafından geliştirilen ölçek dörtlü likert tipinde, Yansıtıcı düşünme düzeyini belirleme ölçeği beşli likert tipindedir. Beşli ve dörtlü ölçeklerden elde edilen verileri değerlendirir ve yorumlarken aşağıdaki değer aralıkları dikkate alınmıştır:

Tablo 17 . Yabancı Dil Öğreniminde Üstbiliş Ölçeği İçin Değer Aralıkları

Değer Aralığı Katılım Düzeyi

1.00-1.74 Bu İfade Bana Kesinlikle Uygun değil (1)

1.75-2.49 Bu İfade Bana Uygun Deği (2)

2.50-3.24 Bu İfade Bana Uygun (3)

3.25-4.00 Bu İfade Bana Tümüyle Uygun (4)

Tablo 18 . Yansıtıcı Düşünme Düzeyini Belirleme Ölçeği İçin Değer Aralıkları

Değer Aralığı Katılım Düzeyi

1.00-1.80 Kesinlikle katılmıyorum (1)

2.81-2.60 Katılmıyorum (2)

3.61-3.40 Kısmen katılıyorum (3)

4.41-4.20 Katılıyorum (4)

5.21-5.00 Tamamen katılıyorum (5)

Ölçeklere ilişkin veriler çözümlenirken yukarıda sıralan değer aralıkları dikkate alınmış ve bu şekilde yorumlar yapılmıştır. Başarı testi, ile yabancı dil öğreniminde üstbiliş ve yansıtıcı düşünme düzeyini belirleme ölçeklerine yönelik olarak deney ve kontrol grubunun hem kendi içlerindeki hem de birbirleri arasındaki ilişkiye bakılarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu nedenle farklı testlerin kullanılmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Eldeki veri setlerinde normal dağılım ve varyans eşitliği sağlandığında parametrik, bu önkoşullar sağlanamadığında ise non parametrik testler uygulanmaktadır (Akbulut, 2010, s.19-20). Bu noktadan hareketle eldeki nicel verilerin önce ön koşulları yerine getirilmiş ve ön koşullardan elde edilen veriler ışığında uygun olan test seçimine gidilmiştir.

3.5.1.Nitel Verilerin Çözümlenmesi  

Öğrencilerin dersin işlenişi ve uygulanan yöntemin etkiliğinin değerlendirilmesinde nitel araştırmalarda kullanılan görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşme tekniğinde bu doğrultuda yararlanılmış sınıfın genel görüşlerinden ve kritik becerilerle ilgili görüşler seçilerek bulgularda tablolaştırılıp sunulmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşme formu bilişsel koçluk destekli yansıtıcı öğretim uygulamaları ile ilgili öğrenci görüşlerini yansıtacak şekilde hazırlanıp uzmanlardan gerekli yardım alınmıştır. Öğrenci görüşleriyle ilgili bir örnek Ek 16 da sunulmuştur. Nitel verilerin çözümlenmesi betimsel analizlere uygun olarak yapılmış, kodlamalar ve temalar oluşturulmuştur. Yıldırım ve Şimşek ‘e göre (2013, s.256-257)

betimsel analiz dört aşamadan oluşmaktadır. İlk boyutta görüşme de yer alan boyutlardan yola çıkılarak bir çerçeve oluşturulur. Bu çerçeve dahilinde verilerin hangi temalar altında toplanacağı belirlenir. İkinci aşamada temalar etrafında kullanılacak doğrudan alıntılar belirlenir. Üçüncü aşamada bulgular tanımlanarak düzenlenir ve anlaşılır bir dile dönüştürülür. Son aşamada ise bulgular açıklanır, ilişkilendirilip anlamlı hale getirilir. Görüşme verileri doğrudan alıntılarla aktarıldığında betimlemeler zenginleşmektedir. Doğrudan alıntıların ardından da araştırmacının kendi yorumlarıyla çıkarımlar yapması gerekmektedir.

Yaptığımız çalışmada Yıldırım ve Şimşek’in belirttiği aşamalar takip edilmiş, doğrudan alıntılar metin içerisinde verilirken, tırnak içerisinde, italik yazı karakterinde ve üzerinde hiçbir değişiklik yapılmadan sunulmuştur. Aynı zamanda sunulan her doğrudan alıntının başına, alıntının nereden yapıldığını gösteren açıklayıcı kısaltmalar konulmuştur. Örneğin görüşmelerden alıntı yapıldığında cümle başına “Ö1 şeklinde açıklayıcı bir ifade yazılmıştır. Kodlamalar yapılırken de farklı öğrencilerden elde edilen kodlar birbirini destekleyecek biçimde aynı ana tema içerisine atılarak bu konuyla ilgili doğrudan alıntılar metin içinde gösterilmiştir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM