Siyasetin İfade Ettikleri

Öğrencilere “Siyaset denilince ne anlıyorsun? Siyaset sana neler hatırlatıyor?” soruları sorulmuştur. Öğrencilerin cevapları “Siyasetin Organları, Siyaseti Yapanlar ve Siyasetin Yapılış Şekli” alanlarında gruplanmıştır. Bu alanlar içerisinde siyasetin yapılış şekli alanı, en çok kategoriyi barındırmakla birlikte hakkında en çok fikir beyan edilen konu başlığı olmuştur. Siyasi organları ise en az kategoriyi barındıran ve en az fikir beyan edilen konu başlığıdır.

Tablo 4. 17. Siyasetin İfade Ettikleri

An lam v e Alg ıd a Siy aset Öğrenci Görüşleri f % Siyasetin Organları • Mahkemeler 6 28,57 • Devlet 2 9,52 • Anayasa 5 23,80 • Yasalar 5 23,80 • TBMM 3 14,28 Toplam 100 Siyaseti Yapanlar • Cumhurbaşkanı 20 23,52 • Milletvekilleri 19 22,35 • Başbakan 18 21,18 • Partiler 11 12,94

• Lider (Partilerin başkanları, bakanlar) 10 11,76

• Bakanlar 7 8,23

Toplam 100

Siyasetin Yapılış Şekli

• Ülkedeki işleri düzenleme 12 19,04

• Ülkeyi yönetme 11 17,46 • Seçim 9 14,28 • Oy kullanma 8 12,69 • Din 7 11,11 • Haberler 6 9,52 • Sosyal medya 4 6,34 • Kürsü konuşmaları 3 4,76 • Protestolar 2 3,17 • Dış ülkelerle ilişkiler 1 1,58 Toplam 100

Tablo 4.17’de, öğrencilerin “Siyaset denince ne anlıyorsun? Siyaset sana neler hatırlatıyor?” sorularıyla ilgili “Siyasetin Organları, Siyaseti Yapanlar ve Siyasetin Yapılış Şekli” olmak üzere üç kategoride incelenen cevaplarında en çok kategorinin “Siyasetin Yapılış Şekli”nde, en az kategorinin ise “Siyasetin Organları”nda olduğu görülmektedir. Siyasetin yapılış şekli ile ilgili öğrencilerin aklına en çok gelen kavram ülkedeki işleri düzenleme olurken, en az belirtilen kavram dış ülkelerle ilişkilerdir. Kategorilerin en çok çeşitlilik gösterdiği bu alanda “haberler, sosyal medya”; “seçim, oy kullanma” gibi birbirleriyle ilişkili kavramlarla birlikte “din, kürsü konuşmaları” gibi detaycı bakış açısının ürünü olarak değerlendirilebilecek kavramlar da bulunmaktadır.

Bazı öğrenciler, siyaseti ülkedeki işler düzenleme boyutuna vurgu yapmışlardır. Arda, siyasetin neler ifade ettiği ile ilgili en çok ifade edilen “Siyasetin Yapılış Şekli” kategorisindeki en yüksek frekansa sahip “Ülkedeki İşleri Düzenleme” konu başlığını adli sistem, dış işler, askerlik ve ekonomik boyutlarda çeşitli örnekler sunarak ifade etmiştir. Arda, bu konudaki görüşünü şöyle dile getirmiştir:

Siyasetin bir ülkedeki tüm işleri düzenlemek gibi bir amacı vardır. Örneğin maaşların ne kadar olacağı, askerlikle ilgili düzenlemeler, mahkemelerin görevleri, anayasaya uyulup uyulması, başka ülkelerle ilgili işler vb. bunlar bir ülkenin düzeniyle ilgili işlerdir. Siyaset de bir ülkenin işlerini düzene sokmayı amaçlar.

Arda, siyasetin neler ifade ettiği ile ilgili en çok ifade edilen “Siyasetin Yapılış Şekli” kategorisindeki en yüksek frekansa sahip “Ülkedeki İşleri Düzenleme” konu başlığını adli sistem, dış işler, askerlik ve ekonomik boyutlarda çeşitli örnekler sunarak ifade etmiştir. Arda’nın siyaset anlayışı “düzen” kavramı etrafında şekillenmektedir. Ülkede hemen her konudaki düzenlemeyi siyasetçilerin yaptığı algısı siyasete büyük anlamlar yüklediğini düşündürmektedir.

Bazı öğrenciler siyaset, anayasal düzen ve kurallar çerçevesinde siyaseti anlamlandırmıştır. Bu öğrencilerden Miray, bu konudaki görüşünü şöyle dile getirmiştir:

Siyaset denince aklıma anayasa, yasalar ve mahkemeler gelmiştir. Televizyonda anayasaya uygun olmadığı gibi haberler duyuyorum. Mahkemelerin de anayasaya aykırı davranamayacağını biliyorum. Bu nedenle bu kavramların siyasetle ilgili olduğunu düşünüyorum.”

Miray’ın siyaset anlayışı yasama kavramı çevresinde şekillenmektedir. Siyasetle ilgili kendi yorumunu ortaya koymak veya eleştirel bir yaklaşımda bulunmak yerine, öğrendiği kavramları sıralamayı tercih ederken diğer bir yandan cevabında siyasetin organları kategorisindeki “Mahkemeler” in başlığına dikkat çektiği görülmektedir. Miray, mahkemelerin siyasetle ilişkili olduğunu ifade etmesine karşılık mahkemelerde kanunun

üstünlüğünün ön planda olması gerektiğini söyleyerek hukukun üstünlüğüne de vurgu yapmıştır. Hukuk alanındaki temel kurumlardan biri olan mahkemelerin, çocukların siyasetle ilgili algılarında önemli ölçüde yer alması dikkat çeken bir bulgudur. Miray’ın yorumunda da diğer çocuklarda olduğu gibi siyaseti öğrenme ile ilgili en önemli araçlardan birinin televizyon olduğu dikkat çekmektedir. Altı kategorideki cevabın yer aldığı “Siyaseti Yapanlar” alanında, en yüksek düzeyli cevap “Cumhurbaşkanı” iken en düşük düzeyli cevap “Bakanlar”dır.

Siyaseti sürekli belirli bir kesimin yaptığından şikâyetçi olan Anıl, bu konudaki görüşünü şöyle dile getirmiştir:

Siyaseti cumhurbaşkanı, başbakanlar, milletvekilleri ve milletvekillerin bağlı oldukları partilerin yaptığını düşünüyorum. Haberlerde de hep bu kişilerin siyasetle ilgili konuştuğunu görüyorum. Mesela önemli bir olay var diyelim. Halk bu önemli olayla ilgili olarak konuşmuyor, hep siyasetçiler konuşuyor. Halkın da görüşleri önemli. Haberlerdeki röportajlarda halkın da görüşleri gösterilmelidir. Halkın da siyasete dâhil edilmesi gerekli bence.

Anıl, siyaseti yapanlar kategorisinde cumhurbaşkanı, başbakan ve milletvekillerinin bulunduğunu belirtmiştir. Ayrıca halkın siyaset yapma konusunda geri planda kalabildiğine vurgu yaparak siyasilerin halktan daha ön planda olmasına yönelik bir eleştiride bulunmuştur. Bu fikrini ise televizyonda gördüklerinden yola çıkarak yaptığını da dile getirmiştir. Görüldüğü üzere televizyon çocukların siyasete yönelik fikirlerini oluştururken çoğu zaman bir başlangıç noktası olmaktadır. Genele bakıldığında siyasetle ilgili kişilerin ve kurumların tamamının ifade edildiği görülmektedir. En az kategorinin bulunduğu “Siyaset Organları” alanında en yüksek düzeyli cevap “Mahkemeler”, en düşük düzeyli cevap ise “Devlettir”. Çocukların eleştirel bakış açıları siyasetin yapılış şekli alanında “protestolar” kavramıyla dikkat çekmektedir. Çocukların tüm alanlardaki cevaplarının Türkiye’deki siyasi gündemin izlerini taşıdığı ve çocukların siyasetle ilgili birçok kavramın farkında olduğu söylenebilir.

“Siyasetin İfade Ettikleri” başlığı altında sunulan öğrenci cevaplarında dikkat çeken unsurlar; çocukların siyasetin etki alanının çok çeşitli olduğunu ifade etmeleri, mahkemelerin yasalara uyacağına dair inançları ve halkın siyaset yapma konusunda halkın pasif kaldığı konularıdır. Görüldüğü gibi çocuklar, siyasetle ilgili farklı konulara ilgi duymakta ve zihinlerini bu konularla meşgul etmektedirler.