Personel Güçlendirmenin Ortaya Çıkmasına Yol Açan Yeni Yöntem Teknikler

Personel güçlendirmenin ortaya çıkmasına ve gelişmesine yardımcı olan Toplam Kalite Yönetimi, Yalın Yönetim, Öğrenen Organizasyon, Küçülme ve Kademe Azaltma teknikleri aşağıda açıklanmıştır.

1.11.1.Toplam Kalite Yöntemi

Toplam Kalite Yöntemi 1950‘li yıllarda Deming tarafından Japon işletmelerine verilen seminerler ile başlayan, Juran, Feigenbaum, Ishikawa ve Crosby‘nin geliştirmiş oldukları yenilikçi yaklaşımlar ile içeriğini genişleterek günümüze kadar ulaşan çağdaş bir yönetim yaklaşımıdır (Bakan, 2011: 319; Atakan,

2006: 16; Kanbur, 2005: 5). Toplam Kalite Yönetimi, yoğun küresel rekabetin sonucunda geliştirilen bir kavramdır (Pattanayak ve Maddulety, 2011: 2).

İlk olarak sanayi sektöründe geliştirilen ve uygulanan Toplam Kalite Yönetimi yaklaşımı daha sonraki yıllarda diğer sektörlerdeki işletmeler arasında da ilgi görmüş ve yaygın bir şekilde uygulanmıştır (Akbaba ve Mesci, 2007: 35).

Toplam Kalite Yönetimi, ortak hedefi paylaşarak ekip halinde çalışmayı, değişikliği desteklemeyi ve yaratıcılığı ödüllendirmeyi esas alarak gücünü insanlardan alan ve mükemmelliğin sağlanmasının tüm çalışanların sorumluluğu olduğunu düşünen bir yönetim felsefesidir (Erşan, 2007: 7).

Toplam Kalite Yönetimi, müşteri beklentilerini her şeyin üzerinde tutan ve kaliteyi, tüm faaliyetlerin yürütülmesi sırasında, ürün ve hizmet bünyesinde oluşturan bir yönetim yaklaşımıdır (Akbaba ve Mesci, 2007: 35).

Toplam Kalite Yönetimi‘nin önceliği olan müşteri memnuniyetini, kurumun müşterilerinin beklentilerini karşılama ve bunu aşma becerileri ile değerlendirilmektedir. Bu değerlendirilme çoğunlukla kurumların satış sonrası yapılan araştırmaları ile, pazarlama ve halkla ilişkiler departmanlarının müşterilerle yakın ilişkilerini sürdürmesi ile mümkün olmaktadır (Ugboro ve Obeng, 2000: 250).

Toplam Kalite Yönetimi, üst yönetimin liderliğinde tüm çalışanların aktif katılımıyla, tüketici ihtiyaçlarını karşılayan, sürekli gelişmeyi hedefleyen, maliyetleri düşürürken, verimlilik ve kârlılığı artırmayı amaçlayan çağdaş bir yönetim biçimidir (Çalışkan, 2006: 34).

Toplam Kalite Yönetimi, işletmenin tüm işlerinin verimli şekilde yapılmasını sağlamak; müşterinin mevcut isteklerini ve gelecekteki beklentilerini belirlemek ve en iyi şekilde karşılamakla ilgili bir iş anlayışıdır. Bu yaklaşımla, işletme sisteminin sürekli olarak geliştirilmesi fikrinin çalışanlara benimsetilmesi ile toplam kalite sağlanmaktadır (Mucuk, 2003: 176).

Toplam Kalite Yönetimi‘nin temel faktörleri arasında, liderlik, kalite planlaması, süreç yönetimi, insan kaynakları yönetimi, müşteri ve tedarikçilerle işbirliği sayılabilir (Küçük, 2010: 31).

Organizasyonlarda Toplam Kalite Yönetimi‘nin neden tercih edildiğini Merter (2006) şu şekilde ifade etmektedir: ―Teknolojik gelişmeler, gittikçe artan rekabet şartları, pazarların gelişmesi ve organizasyonların sunduğu mal ve hizmeti alan müşterilerin öneminin gittikçe artması, mal ve hizmetlerin sunulmasında daha hassas ve dikkatli olunmasını gündeme getirmiştir. Bu açıdan organizasyonlar sadece sundukları mal ve hizmetlerin kalitesine önem vermek değil örgütlerinin ve çalışanlarının da kalitesine önem vermek zorunda kalmışlardır. Bu anlayış değişikliği organizasyonları Toplam Kalite Yönetimi yaklaşımına yöneltmiştir‖ (Yaş, 2009:7-8). Toplam Kalite Yönteminin işletmeye sağladığı faydaların bazıları ise aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür (Uygur, 2010: 159-160):

İşletmelerde mevcut olan verimlilik ve etkinlik çalışmalarının önemi artmıştır.

Müşteri tatminini sağlayarak, satışları arttırmış, satışlar da pazar payını arttırarak yeni pazarlar yaratılmasına olanak sağlanmıştır

İşletmelerin rekabet güçleri artmıştır.

İşletmelerde eğitim ve motivasyon önemli hale gelmiştir.

Yukarıda görüldüğü gibi Toplam Kalite Yöntemi, müşteri odaklılığını esas alan, sürekli gelişme ve yenilik düşüncesine dayanan, insana saygı ve güveni esas alarak, ekip çalışması ve çalışanların katılımını da sağlayarak motivasyonlarının artmasını sağlamaktadır (Bakan, 2011, 330-331).

Toplam Kalite Yönetimi‘nin temel taşlarından bazıları şu şekilde sıralamak mümkündür (Çalışkan, 2006: 34-35) :

Çalışanların, örgütü kendi işyerleri gibi görmesini sağlamak, Sürekli gelişmeyi esas almak,

Öğrenmeyi öğrenmek, Güven ortamını yaratmak,

Toplam Kalitenin özünde insanı bulundurmak.

Toplam Kalite Yönetimi‘nin başarısında gerekli olan bu temel taşlar, yalnızca örgüt içinde çalışanların güçlendirilmesiyle sağlanabilmektedir (Çalışkan, 2006: 35).

Güçlendirme, Toplam Kalite Yönetimi‘nin adeta kalbidir. Deming, Toplam Kalite Yönetimi‘nde başarının, çalışanların güçlendirilmesine bağlı olduğunu ifade etmektedir. Güçlendirilen çalışanlar, Toplam Kalite Yönetimi‘nin başarısını kalite problemlerine dikkat çekerek, işlerini yaparlarken kullandıkları metotları geliştirerek çalışmalarını desteklerler. Güçlendirme çalışmaları, çalışanlara yöneticilerin önceden aldığı kararları değiştirme yetkisi vererek çalışanların daha doğru iş yapmalarını ve gerekli eğitimi almaları için destekler (Çalışkan, 2006: 35).

1.11.2.Yalın Yönetim

Yalın üretim; yapısında hiçbir gereksiz unsur taşımayan ve hata, maliyet, stok işçilik, geliştirme süreci, üretim alanı, fire, müşteri memnuniyetsizliği gibi unsurların en aza indirgendiği üretim sistemidir (Yüksel, 2000: 4).

Bu kavramda temel olarak; müşterilerin istediği kalite ve standartlara daha çabuk cevap verebilmek için, organizasyon yapısının basitleştirilmesi, gereksiz ve katma değer yaratmayan faaliyet ve mevkilerin elimine edilmesi ve personel güçlendirme anlayışında da olduğu gibi işi yapan ile karar verenin mümkün olduğu kadar birbirine yaklaştırılması söz konusudur (Türengül, 2005: 112).

Bu şekilde daha sade bir yapının sağlanması ile organizasyonlarda haberleşme, karar almayı geciktiren organizasyon kademeleri azaltılmış, karar alma, talimat verme ve uygulama ile ilgili prosedürler basitleştirilmiş, dolayısıyla organizasyon olabildiğince bürokratik yapıdan arındırılmıştır. Bunun doğal sonucu olarak organizasyon müşterilerin isteklerine hemen karşılık verebilen esnek ve dinamik, çabuk harekete geçebilen bir organizasyon yapısına dönüşmüş olmaktadır (Eryiğit, 2000: 8).

Yalın organizasyonlarda, birden fazla işi yapabilen güçlendirilmiş çalışanlar gerekmektedir. Gerektiğinde süreç içindeki işlerin çoğunu yapabilecek beceriyle donatılmış, vasıflı insan gücü, bu yapının en önemli gücünü oluşturmaktadır (Çalışkan, 2006: 36-37).

Yalın yönetimin iki temel unsuru vardır. Bunlardan ilki, ürün ya da hizmetin kullanıcısına herhangi bir fayda sunmayan, müşterinin fazladan bedel ödemeyi kabul etmeyeceği her şey olarak ifade edilen israf anlayışı, ikincisi ise elde bulunan kaynakların en etkili biçimde kullanılmasını, israfın önlenmesini ve gereksiz görülen her şeyin uzaklaştırılması olarak ifade edilen yalın anlayıştır (Derin, 2008: 15-16). Yalın üretim sistemi tedarik zinciri boyunca israfı önlemekte, stokları azaltmakta ve değeri arttırmaktadır (Özçelik ve Ertürk, 2010: 52). Aşağıdaki Şekil: 1.9‘da da yalın yönetimin önemli özellikleri görülmektedir.

ġekil 1.10: Yalın Yönetimin Özelikleri

Kaynak: http://searchmanufacturingerp.techtarget.com/definition/lean-production, 2002 E.T.08.12.2011

YALIN