Neoliberal Devletin ÖzelleĢtirme Amacı - Özel Güvenlik Uygulaması Uygulaması

ÖzelleĢtirme, güvenliğin ihtiyacının sadece satın alabilecek kiĢiler için varolması, neoliberal düzenin öngördüğü Ģekilde marjinalize edilmiĢ kesimlerin sosyal olarak dıĢlanması, toplumda dayanıĢma duygularının zayıflaması gibi ciddi sosyal sonuçlar doğurmaktadır.⁵⁴⁵ Güvenliğin özelleĢtirilmesi kamu hizmetlerinin tasfiye edilmesi anlayıĢının bir yansımasıdır. Ancak güvenliğin kimin tarafından verildiğinin ötesinde bir anlayıĢa sahip olunmalı, güvenlik fetiĢizmine karĢı çıkılmalıdır. Sadece güvenlik hizmetinin özelleĢtirilmesine karĢı çıkmak ve/veya güvenlik hizmetinin devlet tarafından verilmesi savunusuna saplanıp kalmak ciddi bir hataya düĢmek olacaktır.

Güvenlik hizmetinin özelleĢmesiyle ortaya çıkan ekonomik güdüler üzerinden temellenen güvenlik endüstrisi ya da güvenlik sektörü ile sosyal devlet vasfını yitirmesinin yarattığı sosyal tepki ve gerginliklerin yarattığı meĢruiyet kaybını, baskıcı ve otoriter yöntemlerle geri kazanma çabasında olan neoliberal güvenlik devletinin biraraya gelerek yarattıkları kamu-özel kesim iĢbirliğini gözetir baskıcı güvenlik anlayıĢına karĢı çıkmak gerekmektedir.

Güvenlik hizmetlerinin özelleĢtirilmesi, devlet dıĢı bazı güvenlik aktörlerinin ortaya çıkmasına ve güvenlik sunumunun geleneksel biçimlerinin gözden geçirilmesine neden olmaktadır. Devletin meĢru güç kullanma tekelinin özel güvenlik endüstrisinin son dönemlerdeki büyümesiyle kırıldığı görülmektedir. Bununla beraber özel güvenlik/askeri Ģirketleri sadece ulusal düzeyde değil uluslararası düzeyde de yayılmaktadır.⁵⁴⁶ Her Ģeyin ekonomik çıkar ve kazanca göre Ģekillendiği bir yaklaĢım içinde ekonomik alanda artık sadece ulusal ekonomiler değil ulusüstü kuruluĢlar da

545 Ronald van Steden, Rick Sarre, “The Growth of Private Security: Trends in the European Union”, Security Journal, Vol.20, (2007), s. 223.

546 Elke Krahmann,”Security: Collective Good or Commodity?”, European Journal of International Relations, Vol. 14 (3), (2008), s. 379.

belirleyici aktörler olarak piyasa dinamiklerini belirlemektedir. Böylece daha önce ulus devletçe yerine getirilen iĢlevler fayda-maliyet yaklaĢımı çerçevesinde özelleĢtirilmektedir ve ulus devletlerin yerine getirdiği ekonomik iĢlevlerin bir kısmı ulusüstü kuruluĢlara devredilmektedir. Devlet ekonomi dıĢına itilmekte ve sadece baskıcı yönüyle sorumlu olduğu bölgede düzeni sağlamakla sınırlı hale gelmektedir.⁵⁴⁷

ÖzelleĢtirmeyle daha az devlet daha fazla piyasa anlayıĢı içinde hizmetlerde devletin rolünü azaltmak ve özel sektörün payını artırmak alternatifsiz ve yegane kurtarıcı (!) çözüm yolu olarak bir çok ülkede uygulanmaktadır. Bilgiç, devletin rolünün güvenlik, gözetim ve denetim odaklı olması konusunda geniĢ bir fikir birliği olduğu söylemekte, ancak bunların da özelleĢtirmeye konu olduğu gerçeğini⁵⁴⁸ ifade etmektedir. ÖzelleĢtirme uygulamalarıyla devletin yürüttüğü kamu hizmetlerinin sayısı azaltılmıĢ daha sonrasında ise kolluk faaliyetlerine el atılarak bu faaliyetlerin özel hukuk kiĢileri tarafından da yapılabilmesi kabul edilmiĢtir. Bu durumu Ayaydın tarafından devletin ikinci plana itilmesi olarak yorumlamıĢtır.⁵⁴⁹ Ancak çalıĢma bu noktada devletin ikinci plana itilen yönünün sosyal devlet anlayıĢı olduğunu ve jandarma devlet anlayıĢının ise güçlendiğini yani baskı aygıtı ve tahakküm gücü olarak herhangi bir güç kaybetmediğini düĢünmektedir. Güvenlik hizmetinin artık sadece kamu güvenlik kuruluĢlarınca sunulmasının yeterli görülmediği, özel sektör tarafından da bu hizmetin sunulması gerektiği ifade edilmektedir. ÖzelleĢtirme yoluyla ve yönetimden yönetiĢim anlayıĢına geçiĢ ile bunun gerçekleĢtirilebileceği⁵⁵⁰ ileri sürülmektedir. Güvenliğin özelleĢtirilmesi ve güvenlik hizmetlerinin özel Ģirketlerce sunulmasının kamu güvenlik hizmetlerine iĢlerlik, etkinlik ve verimlilik kazandırmak ve hem personel hem de mali açıdan tasarruf sağlamak amacına yönelik

547 Selime Güzelsarı, 2008, a.g.k., s. 41. ; Ġlyas Doğan, 2008, a.g.k., s. 437-438.

548 Veysel K. Bilgiç, Yönetim ve Güvenlik, Seçkin Yayıncılık, Ankara, Kasım 2005, s. 66.

549 Cem Ayaydın, “Ġdare Hukukçuları Ġçin Yeni Bir Hukuk Düzeni”, Erdoğan Teziç’e Armağan, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, Armağan Serisi No. 5, 2007, s. 357.

550 Ahmet Hamdi Aydın, “Özel Güvenlik Neden Gereklidir?”, II. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu, Türkiye‟de ve Dünya‟da Özel Güvenlik Hizmetlerinin Dünü, Bugünü ve Yarını, Kocaeli, 2005, s. 74.

olduğu⁵⁵¹ iddia edilmektedir. Serbest piyasa değerlerinin küresel boyutta yaygınlaĢması, rekabeti ve özelleĢtirmeyi yüceltmektedir ve bu her alanda savunulmaktadır.⁵⁵² Devletin sunduğu güvenliğin etkin ol(a)madığı, modası geçmiĢ olduğu ileri sürülmekte dolayısıyla güvenliğin özelleĢtirilmesinin gerekli ve çağın Ģartlarına uygun bir yol olduğu söylenmektedir. ÖzelleĢtirmenin asıl amacı, ekonomik, etkin ve verimli olmayan kamu hizmetlerini kar amaçlı Ģirketlere devretmek ve yurttaĢlara daha etkin, ekonomik ve yerinde hizmetler sunmak olarak belirtilmektedir.⁵⁵³ Ancak unutulmamalıdır ki, bu hizmetler öncelikle Ģirketlerin kar amaçlarını tatmin ettiği ölçüde sadece Ģirketler nazarında olumlu sonuçlar verebilir.

Ayrıca özel giriĢimin verimli-ussal-etkin, kamu giriĢiminin ise kaynak israfına neden olması ve verimsizlik ile özdeĢleĢtirilmesi gibi genellemelerden kaçınılması gerektiğini ortaya koyacak nitelikte araĢtırmaların olduğu da belirtilmelidir.⁵⁵⁴ Özel

551 Ahmet Hamdi Aydın, “21.Yüzyıla Doğru Türk Polisinin TeĢkilat Yapısı ve Yönetim Sisteminde Postmodern DeğiĢim”, Türkiye ve Orta Doğu Amme Ġdaresi Enstitüsü, 21. Yüzyılda Nasıl Bir Kamu Yönetimi Sempozyumu, Güvenlik Yönetimi Grubu Bildirileri, Ankara, 7-9 Mayıs 1997, s. 15.

552 Robert Mandel, “The Privatization of Security”, Armed Forces & Society, Vol. 28, No. 1, (2001), s. 133.

553 Mehmet Ali Bal, “Özel Güvenlik Alanında Yeni GeliĢmeler ve Yeni Vizyonlar”, I. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu Bildiri Kitabı, Kocaeli, Ekim 2004, s. 153.

554 ġinasi Aksoy, “Yeni Sağ ve Kamu Yönetimi”, Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyum Bildirileri (İkinci Cilt), TODAĠE Yayını No. 262, Birinci Baskı, Ankara Aralık 1995, s. 172-173.

Detaylı bilgi için bkz. David Hall, Emanuele Lobina, “The relative efficiency of public and private sector water” <<http://www.psiru.org/reports/2005-10-W-effic.doc>> (06.01.2010)

Eduardo Araral, “The Failure of Water Utilities Privatization: Synthesis of Evidence, Analysis And Implications” <<http://www.spp.nus.edu.sg/wp/2008/wp0812.pdf>> (06.01.2010)

Johan Willner, David Parker, The Relative Performance of Public and Private Enterprise Under Conditions of Active and Passive Ownership, Centre on Regulation and Competition, Working Paper Series, No. 22, University of Manchester, October 2002.

David Osborne, Ted Gaebler, Reinventing Government, Penguin Group, First Publishing, February 1993, s. 78-79.

Korkut Boratav, Ergun Türkcan, Türkiye'de Sanayileşmenin Yeni Boyutları ve KİT'ler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 3. Baskı, Ġstanbul Ekim 1994.

Antonio Estache, Sergio Perelman, Lourdes Trujillo, “Infrastructure Performance and Reform in Developing and Transition Economies: Evidence from a Survey of Productivity Measures” World Bank Policy Research, Working Paper 3514, February 2005.

<<http://www-wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/

IW3P/IB/2005/03/06/000090341_20050306101429/Rendered/PDF/wps3514.pdf>> (06.01.2010)

sektörün kamudan tartıĢılmasız bir Ģekilde daha verimli olduğu yönündeki genellemelerden kaçınılması gerekmektedir. Bu konuya iliĢkin gerçekleĢtirilen analizler özel sektörün tartıĢmasız verimli, kamu kesiminin ise daha verimsiz ve etkisiz olduğuna dair herhangi bir genellemede bulunulamayacağını göstermektedir.⁵⁵⁵ Bu doğrultuda görüĢ beyan eden dikkat çekici çalıĢmalardan birisi Uluslararası Para Fonu‟nun (IMF) Dünya Bankası‟nın (DB) da görüĢlerini alarak 2004 yılında hazırladığı “Kamu-Özel ĠĢbirliği” (Public-Private Partnerships) konulu rapordur. Bu raporda Kamu-özel ortaklığının, kamu yatırımlarından ve kamu hizmetlerin sunulmasından daha verimli olduğunun peĢinen kabul edilemeyeceği belirtilmektedir.⁵⁵⁶ Kamuya iliĢkin çalıĢmaların verimlilik ya da verimsizliği konusunda kesin savlarda bulunmanın ciddi eleĢtiriler karĢısında tutunamayacağı açıktır. Bunun yanında verimliliğin ölçülmesinde kullanılacak değer ve bakıĢ açılarına göre kamu ve özel sektör arasında önemli farklılıklar ortaya çıkabilmektedir. Yüceltilecek olan değerlerin özel sektör mantığıyla kamu sektörüne uyarlanması, yanlıĢ değerlendirmeler yapılmasına yol açabilir. Yüceltilecek

David Parker, “The Performance of BAA (British Airport Authority) Before and After Privatisation”, Journal of Transport Economics and Policy, Vol. 33, Part 2, (1999), s.133-145.

Türkiye Petrol Kimya Lastik ĠĢçileri Sendikası, Petrol ĠĢ 97-98&99 Yıllığı.

<<http://iibf.kocaeli.edu.tr/ceko/petrolis/97-99.pdf>>

Richard Bozec, Mohamed Dia, Gaétan Breton, The Ownership-Efficiency Relationship and the Measurement Selection Bias, October 2004.

<<http://neumann.hec.ca/cgj/publications/pub-bozec-dia-breton-ownershipefficiency.pdf>>

(06.01.2010)

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Enflasyon Raporu 2006-II.

<<http://www.tcmb.gov.tr/research/parapol/enf-nisan2006.pdf>> (06.01.2010)

Colin Kirkpatrick, David Parker, Yin-Fang Zhang, “State versus Private Sector Provision of Water Services In Africa: An Empirical Analysis”

<<http://www.competition-regulation.org.uk/conferences/southafrica04/kirkpatrick&parker&zhang.pdf>>

(06.01.2010)

555 Ayrıntılı bilgi için bkz. Yahya Can Dura, “Mülkiyet-Verimlilik ĠliĢkisi: Uygulamalı (Ampirik) ÇalıĢmalar”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 26, (Ocak-Haziran 2006), s. 11-12.

556 IMF, “Public-Private Partnerships”

<<http://www.imf.org/external/np/fad/2004/pifp/eng/031204.pdf>> (07.01.2010)

değerlerin de çok çeĢitli olduğunu hatırlamamız ve ideolojik içeriklerinin⁵⁵⁷ olduğunu gözden kaçırmamamız gerekmektedir.

Bu noktada güvenlik kavramının farkı birkez daha karĢımıza çıkmaktadır. Güvenlik sadece ve esasen bir kamu hizmeti değil aynı zamanda ve aslında çok daha önemli ve baskın bir biçimde devletin kamu düzenini devam ettirmesi için sahip olduğu zor aygıtı olan polisin kavramsal halidir. Dolayısıyla güvenlik alanında verimli ve etkin olma çabası bu bakıĢ açısıyla bizi daha farklı bir yöne de götürebilir. Zira zor aygıtı için verimli ve etkin olmak kullandığı gücü bireysel hak ve özgürlükleri sınırlandırma yolunda kullanabilme kapasitesini artırması anlamına da gelebilmektedir. Dolayısıyla kamu hizmeti olarak güvenliği savunmak, beraberinde zor aygıtı olarak devlet yapılanmasının baskıcı yönünü de kabul etmektir. Modern devletin tanımı olarak Weber tarafından belirtilen devletin meĢru güç kullanma özelliği bu anlamda kendisini göstermektedir.

Güvenlik artık devletin sunduğu bir kamu hizmeti olarak, bir hükümet faaliyeti olarak görülmemektedir. Devletin yanında güvenliğin özel sektör, yerel topluluklar, gönüllü kuruluĢlar tarafından sağlanmakta olduğu görülmektedir. Caparini‟ye göre devlet güvenliğin sağlanmasında tek baĢına bir aktör değildir, kimi zaman piyasadan daha az önemli bir aktör olarak bile kabul edilebilmektedir.⁵⁵⁸ Piyasa sistemi içinde kamu kesiminin özel sektöre karĢı giderek daha az bir alanda hizmet sunmakta olduğu görülmektedir. Devlet okulları karĢısında özel okulların eğitim alanında daha fazla yer aldığı, polise nazaran özel güvenlik görevlilerinin sayısının çok daha fazla olması gerçeği bulunmaktadır. Kamu kesiminin rekabetçi bir anlayıĢ içinde özel sektör anlayıĢına sahip olmasıyla (rekabetçi, giriĢimci, sonuç odaklı, müĢteri odaklı,

557 Herbert A. Simon, Donald W. Smithburg, Victor A. Thompson, Kamu Yönetimi, Cemal Mıhçıoğlu (çev.), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No. 354. Ankara 1975, s. 469-475. ; Birgül Ayman Güler, “ÇalıĢma Notları” <<http://80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/bguler/>>

(09.01.2010)

558 Marina Caparini, “Applying a Security Governance Perspective to the Privatisation of Security”, in Alan Bryden and Marina Caparini (eds.), Private Actors and Security Governance, Berlin/Zürich, 2006, s. 264-265.

adem-i merkeziyetçi, piyasa odaklı) ancak bu durumdan çıkılabileceği ve özel sektörle yarıĢabileceği⁵⁵⁹ ileri sürülmektedir..

Bu açıdan bakıldığında güvenlik alanında yaĢanan özelleĢtirme, devletin güvenlik hizmeti sunmada temel aktör olarak hareket etmesine ve geleneksel sorumluluklarına meydan okunan bir süreci tanımlamaktadır. En azından 30 yıllık bir süreç boyunca güvenlik alanında ivme kazanmıĢ bir dönüĢümün yaĢanmakta olduğu kabul görmektedir. Bu dönüĢümün temelindeki düĢünce devletin artık toplumun güvenliğini yalnızca kendisinin sunmadığıdır.⁵⁶⁰ Devlet Ģiddet tekelini artık elinde tutmamakla beraber, güvenlik tedbirleri adı altında insan haklarını ihlal etme tekelini de toplumsal aktörlerle paylaĢmaktadır. ġiddet özelleĢerek taĢeronlaĢmakta, toplum ise giderek daha militer ve polisiye bir hale getirilmektedir.⁵⁶¹Devletin yurttaĢlarının birtakım temel ihtiyaçlarını karĢılamada yetersiz olduğu vurgulanmaktadır. Devletin dümen tutan, hizmetkar bir devlet haline gelmesine vurgu yapılmaktadır.

VatandaĢların kendi güvenliklerini sağlama konusunda teĢvik edildiği ve bunu sağlayacak araçları satın almaları tavsiye edildiği, suçun önlenmesi için özel ve gönüllü örgütlenmelerin kullanıldığı ve giderek daha fazla oranda özel güvenlik sektörüne yer açıldığı görülmektedir.

Bugün birçok ülkede devlet dıĢı güvenlik aktörü olarak ÖGġ faaliyet göstermektedir.

Polislik uygulamalarında giderek artan bir Ģekilde özel güvenlik görevlileri kullanılmaktadır. Buna güvenlik yönetiĢiminin bir gereği olarak bakılmaktadır.

Genel itibarıyla bugün dünyada polisten daha fazla sayıda ÖGG istihdam edilmektedir. Polis sayısı dünya genelinde her 100.000 kiĢi için 318 iken ÖGG sayısı her 100.000 kiĢi için 348‟tir.⁵⁶² Bu durum Avrupa‟da giderek daha açık bir biçimde görülmektedir. Avrupa ülkelerinde özel güvenlik sektörünün büyümesine iliĢkin rakamlar gerçekten çarpıcıdır. Almanya‟da 1984-1996 yılları arasında ÖGġ‟nin

559 David Osborne, Ted Gaebler, 1993, a.g.k., s. 107.

560 Marina Caparini, 2006, a.g.k., s. 263-264.

561 Zeynep Gambetti, (Mart 2009), a.g.k., s. 157.

562 Jan Van Dijk, The World of Crime: breaking the silence on problems of security, justice and devleopment across the world, Sage Publications, 2008, s. 215.

sayısı iki katına çıkmıĢtır. 620 olan sayı 1400‟ü bulmuĢtur. Ġngiltere‟de 160 bin kiĢinin çalıĢtığı özel güvenlik sanayi, 142 bin kiĢinin istihdam edildiği polis gücünü aĢmıĢ bulunmaktadır. Avrupa Birliği‟nin (AB) geneline bakıldığında ise istihdam edilen personel sayısının 1.5 milyona yaklaĢtığı belirtilmektedir. Özel güvenlik Ģirket sayısının ise 50 bini bulduğu, iĢ hacmindeki büyümenin ise 1996‟da 7 milyar eurodan 2006‟da 12 milyar euroya yükseldiği, 2009 itibarıyla yıllık 15 milyon euro olduğu tahmin edilmektedir.⁵⁶³ 2010 yılında istihdam edilen personel sayısının 1.7 milyona yaklaĢtığı, Avrupa genelinde özel güvenlik sektörünün yıllık cirosunun yaklaĢık 23 milyar euro olduğu belirtilmektedir.⁵⁶⁴ 1980‟lerle birlikte polislikte

“Sessiz Devrim” olarak adlandırılan bu durum 21. yüzyılın önü alınamaz bir eğilimi halini almıĢtır. Özel güvenlik, kontrol edilmesi gereken büyük bir endüstri haline gelmesinin yanısıra polislik ve sosyal kontrole yönelik düzenlemeler konusunda sessiz bir devrimi de temsil etmektedir.⁵⁶⁵

Bunun yanında belirtilmesi gerekir ki, güvenlik diğer birçok özelleĢtirilen alandan daha büyük bir pazar potansiyeline sahiptir ve küresel çapta kar marjı yüksek, çok kazançlı bir sektör olarak kabul edilmektedir.⁵⁶⁶ 1990 yılında 55.6 milyar dolar olan özel güvenlik/askeri sektör cirosu 1990‟dan 2000‟e 100 milyar dolara çıkmıĢ, 2010 yılında ise ikiye katlanacağı 202 milyar dolar olacağı öngörülmektedir.⁵⁶⁷ Mart 2009

563 Hayri Kozanoğlu, Nurullah Gür, BarıĢ Alp Özden, 2008, a.g.k., s. 167-168. ; Vahap CoĢkun, 2009, a.g.k., s. 403.

Confederation of European Security Services-(COESS), “Fact Sheet”

<<http://www.coess.org/Stockholm2009/CoESS_Fact_Sheet.pdf>> (25.02.2010)

564 Confederation of European Security Services-(COESS), “Third European Summit On Private Security”, 10 December 2010.

<<http://www.coess.org/brussels_summit/Summit_3_Fact_Sheet.pdf>> (23.12.2010)

565 Philip Stenning, Clifford Shearing, (Winter 1979), a.g.k., s. 270.

566 Robert Mandel, (2001), a.g.k., s. 135.

567 Mark Neocleous, 2008, a.g.k., s. 149.

Council of Europe, Private military and security firms and the erosion of the state monopoly on the use of force, December 2008.

<<http://assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/Doc08/EDOC11787.pdf>> (23.01.2010)

itibarıyla özel güvenliğin dünya çapında 100 milyar doları aĢan bir cirosu vardır.⁵⁶⁸ Büyük ve hızla geliĢen bir sektör olarak sermayenin en karlı alanlarından birisi olarak karĢımıza çıkmaktadır.

Avrupa‟da (AB ülkeleri ve Türkiye, Hırvatistan, Bosna Hersek, Makedonya, Norveç, Sırbistan, Ġsviçre) 1999 yılında yaklaĢık 600.000⁵⁶⁹ olan ÖGG sayısı 2008 yılı itibarıyla yaklaĢık 1,5 milyon‟a ulaĢmıĢtır. 2010 yılı itibarıyla bu sayı yaklaĢık 1,7 milyona ulaĢmıĢtır. 2008 yılında ÖGġ‟nin sayısı ise 43.129‟tür. 2010 yılı itibarıyla ÖGġ‟nin sayısı 44.896 olmuĢtur.⁵⁷⁰ Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Romanya ve Bulgaristan‟da özel güvenlik Ģirketi sayısı 1000‟nin üzerindedir.⁵⁷¹ Türkiye‟de 2004 yılında 29 olan özel güvenlik Ģirketi sayısı 2010 yılı itibarıyla 1197‟dir. 14 Temmuz 2010 tarihi itibarıyla bu sayı 1235 olmuĢtur.⁵⁷² ABD‟de özel güvenlik Ģirket sayısının 10.000-15.000 arasında olduğu belirtilmektedir.⁵⁷³ Rusya Federasyonu‟nda 12.000‟nin üzerinde özel güvenlik Ģirketi bulunmaktadır.⁵⁷⁴ Hindistan‟da kayıtlı özel güvenlik Ģirketi sayısı 15.000‟dir.⁵⁷⁵

568 United Nations- UN, Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, “Oral statement by Mr. Alexander Ivanovich Nikitin, President of the Working Group on the use of mercenaries as a means of violating human rights and impeding the exercise of the right of peoples to self-determination” Human Rights Council, 10. Session, Geneva, 6 March 2009.

<<http://www2.ohchr.org/english/issues/mercenaries/docs/Statement_Nikitin_HRC10_6Mar09.doc>>

(10.03.2010)

569 Ronald van Steden, Rick Sarre, (2007), a.g.k., s. 222.

570 Confederation of European Security Services- (COESS), Third White Paper, Private Security in Belgium; an inspiration for Europe?” 10 December 2010.

<<http://www.coess.org/brussels_summit/CoESS-APEG-BVBO_White_Book_%28EN%29.pdf>>

(23.12.2010)

571 Confederation of European Security Services- (COESS), “Second European Summit on Private Security”

<<http://www.coess.org/Stockholm2009/CoESS-ALMEGA_White%20Book_(English).pdf>>

(06.03.2010)

572 Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), Özel Güvenlik Dairesi BaĢkanlığı.

<<http://ozelguvenlik.pol.tr/teskilatistatistik.asp>> (23.03.2010)

Emniyet Genel Müdürlüğü, Özel Güvenlik Dairesi BaĢkanlığı, “Özel Güvenlik Kurumları ve Ö.G.G Ġstatistikleri”

<<http://ozelguvenlik.pol.tr/teskilatistatistik.asp>> (25.07.2010)

573 U.S. Department of Justice, Office of Justice Programs, “Engaging the Private Sector To Promote Homeland Security: Law Enforcement-Private Security Partnerships” September 2005.

<<http://www.ncjrs.gov/pdffiles1/bja/210678.pdf>> (12.01.2010)

Neoliberal düĢüncenin önde gelen amacı karlılık mantığından uzak olduğu düĢünülen yeni alanları sermaye birikim sürecine eklemleyerek kapitalizmin krizini aĢmaktır.

Güvenlik hizmetlerinin özelleĢtirilmesi ise neoliberalizm son dönemdeki en önemli projelerinden birisi olarak bu amaca hizmet etmektedir..⁵⁷⁶ 1990‟larda Yeni Kamu ĠĢletimi (YKĠ) anlayıĢı içinde güvenliğin dıĢ kaynak kullanılarak önemli derecede devlet dıĢı aktörlerle yürütülmeye baĢlanması ÖGġ‟nin büyümesine yol açmıĢtır.

Bugün gelinen noktada ÖGġ, piyasa düzeni içinde sunduğu güvenlik mal ve hizmetleriyle devletin güvenlik politikalarını Ģekillendirebilmektedir. Kamu güvenlik politikalarının ve tehdit algılamalarının belirlenmesinde önemli bir nüfuza sahiptir.⁵⁷⁷ Özel güvenlik görevlileri tarafından yapılan iĢlerin kimi zaman önemsiz addedilmesi karĢısında örneğin alıĢveriĢ merkezlerinde hırsızlığa kapıda engel olmaktan daha fazlası olduğunu akılda tutmak gerekmektedir.⁵⁷⁸ Burada kastedilen özel güvenliğin topluma daha derinden nüfuz eden bir denetim ve gözetim mekanizmasının tesis edilmesinde önemli bir rol üstlenmiĢ olmasıdır. Güvenliğin özelleĢmesi, bu açıdan bakıldığında güvenlik alanının sivilleĢmesi değil polis yetkilerinde ve polisin denetim ve gözetim gücünü daha da artıran paramiliter bir gücün ortaya çıkması olarak okunmalıdır. Özel güvenlik sektörü, devlet-sermaye ortaklığı içinde önceden yalnızca devletin yürüttüğü iĢlevleri ve üstlendiği yetkileri, kolluk kuvvetleri ile paylaĢmaktadır. Bu durum Yardımcı tarafından, denetimin artması, gündelik hayata daha derinden nüfuz edilmesi, toplumsal denetimi “mükemmelleĢtiren” yeni bir iĢbirliği olarak⁵⁷⁹ yorumlanmaktadır. Güvenlik, devletin kolluk güçleri, özel güvenlik

Mike Zielinski, “Armed and Dangerous: Private Police on the March” Covert Action Quarterly, No.

54, (Fall 1995), s. 44-50. ; Robert Mandel, (2001), a.g.k., s. 143.

574 United Kingdom Parliament- House of Commons, The Foreign Affairs Committee, Ninth Report

<<http://www.publications.parliament.uk/pa/cm200102/cmselect/cmfaff/922/92203.htm>>

(10.03.2010)

575 India Central Association of Private Security Industry, Speeches/Address.

<< http://www.capsi.in/conference/speeches.pdf>> (10.03.2010)

576 Evren Balta Paker, (2009), a.g.k., s. 213-214.

577 Elke Krahmann, (2008), a.g.k., s. 399.

578 Clifford D. Shearing, Philip C. Stenning, “Modern Private Security: Its Growth and Implications”, Crime and Justice, Vol. 3, (1981), s. 219-220.

579 Sibel Yardımcı, (2009), a.g.k., s. 259.

görevlileri ve “polis vatandaĢlar” arasında yeniden paylaĢılmıĢtır. Neoliberal güvenlik devletinin güvenlik modeli olan güvenlik yönetiĢimi burada kendisini göstermektedir.

ÖzelleĢtirme politikalarıyla kamu sektörü içine piyasa temelli hizmet sunumu anlayıĢının girmesi kamu örgütlenmelerinin iĢletme-vari (business-like) çalıĢmasına zemin hazırlamaktadır. Bu yönde bir çalıĢma anlayıĢının güçlenmesinde Yeni Sağın etkisi bulunmaktadır. SerbestleĢtirme, kamu tekellerinin tekel olma niteliğinin kaldırılması, devlet yanında özel sektörün de varlığı ile rekabet ortamının oluĢturulması istenmektedir.⁵⁸⁰ YönetiĢim uygulamalarıyla birlikte güvenliğin arttırılması yolunda güvenlik sadece devletin bir iĢlevi olmaktan çıkmıĢtır. Bugün güvenlik alanında yönetiĢimin Ģirketlere, ticari ve sivil kesime, devlet dıĢı aktörlere, gönüllü kuruluĢlara rol veren bir yapıyı ortaya çıkardığı görülmektedir. Kamu hizmetlerinin özel giriĢimler yoluyla sunulması inanılmaz bir hızla devam etmekte ve yaygınlaĢmaktadır. Eğitim, sağlık, suç kontrolü gibi daha önceden devletin tekel olduğu sorumluluk ve hizmetler değiĢen derecelerde ve düzenlemeler yoluyla kar amaçlı Ģirketlere devredilmektedir.⁵⁸¹ Günümüzde baĢta anglosakson ülkelerinde olmak üzere özel sektör kamu sektöründen giderek daha fazla sayıda güvenlik görevlisi istihdam etmektedir.⁵⁸² Örneğin Ġngiltere„de 2009 Eylül itibarıyla özel güvenlik piyasasında 308.969 kiĢiye lisans verilmiĢtir. Buna karĢılık polis teĢkilatında 2009 Eylül itibarıyla 144.833 kiĢi çalıĢmaktadır.⁵⁸³ ABD‟de 2008 yılı itibarıyla özel güvenlik sayısı 1.076.600 kiĢi iken polis sayısı 665.700 kiĢidir.⁵⁸⁴

580 ġinasi Aksoy, 1995, a.g.k., s. 168-169. ; Les Johnston, “Private Policing In Context”, European Journal on Criminal Policy and Research, Vol. 7, No. 2, (June 1999), s. 181.

581 Steven Spitzer, Andrew T. Scull, (October 1977), a.g.k., s. 18. (18-29)

582 Jaap de Waard, “The Private Security Industry In International Perspective”, European Journal on Criminal Policy and Research, Vol. 7, No. 2, (June 1999), s. 145. ; Mark Button, 2002, a.g.k., s. 23.

583 Security Industry Authority - UK, Licensing Statistics.

<<http://www.sia.homeoffice.gov.uk/Documents/research/sia_baseline_review.pdf>> (08.01.2010) Home Office, Research Development Statistics.

<<http://www.homeoffice.gov.uk/rds/pdfs10/hosb0310.pdf>> (08.01.2010)

584 USA-Bureau of Labor Statistics, Security Guards and Gaming Surveillance Officers.

<<http://www.bls.gov/oco/ocos159.htm#emply>> (08.01.2010) USA-Bureau of Labor Statistics, Police and Detectives

ABD‟de özel güvenlik sektörünün 2008-2018 yılları arasında ortalamanın üstünde bir hızla %14‟lük bir büyüme yakalacağı belirtilmektedir.⁵⁸⁵ Güney Afrika Cumhuriyeti‟nde 2010 ġubat itibarıyla polis sayısı 147.563‟tür.⁵⁸⁶ ÖGG 2009 yılı itibarıyla 375.315 kiĢidir.⁵⁸⁷ Avustralya‟da 2006 yılı itibarıyla polis sayısı 44.898 iken ÖGG sayısı 52.768‟tir.⁵⁸⁸ 2006 yılı itibarıyla Kanada‟da polis sayısı 68.420 iken ÖGG sayısı 101.525‟tir.⁵⁸⁹ 2007 yılı sonu itibarıyla Hindistan‟da polis sayısı 1.425.181‟dir.⁵⁹⁰ Buna karĢılık özel güvenlik sayısının yaklaĢık 5 milyon olduğu belirtilmektedir.⁵⁹¹ AB ülkelerine bakıldığında 2008 yılı itibarıyla Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Finlandiya, Macaristan, Ġrlanda, Lüksemburg, Norveç, Polonya ve Romanya gibi ağırlıklı olarak eski sovyet cumhuriyetlerinde özel güvenlik sayısınının polis sayısını geçtiği görülmektedir.⁵⁹² Letonya, Litvanya,

<<http://www.bls.gov/oco/ocos160.htm>> (08.01.2010)

585 USA-Bureau of Labor Statistics, Security Guards and Gaming Surveillance Officers.

<<http://www.bls.gov/oco/ocos159.htm#emply>> (08.01.2010)

586 South African Police Service, Department of Police.

<<http://www.saps.gov.za/_dynamicModules/internetsite/buildingBlocks/basePage4/BP444.asp>>

(05.03.2010)

587 Private Security Industry Regulatory Authority, The Republic of South Africa

<<http://www.psira.co.za/pdfs/Annual_Report_2008_2009.pdf>> (05.03.2010)

588 Australian Institute of Criminology, “Private security personnel now outnumber police”

<<http://www.aic.gov.au/media/2009/july/20090720.aspx>> (06.03.2010)

589 Statistics Canada, “Table 1: Police officers, private investigators and security guards Canada 1991, 1996, 2001 and 2006”

<<http://www.statcan.gc.ca/pub/85-002-x/2008010/article/10730/tbl/tbl1-eng.htm>> (07.03.2010)

590 Indian Ministry of Home Affairs, National Crime Records Bureau.

<<http://ncrb.nic.in/cii2007/cii-2007/table17.htm>> (10.03.2010)

<<http://ncrb.nic.in/cii2007/cii-2007/Table%2017.1.pdf>> (10.03.2010)

<<http://ncrb.nic.in/cii2007/cii-2007/Table%2017.2.pdf>> (10.03.2010)

591 Central Association of Private Security Industry, Presentations.

<<http://www.capsi.in/conference/presentations.pdf>> (10.03.2010)

Newsweek, “Buying Peace of Mind: India turns to the private sector for security New Delhi can't provide”, 13.12.2008.

<<http://www.newsweek.com/id/174525>> (10.03.2010)

The Newyork Times,”Security Guards Become the Front Lines in India”, 03.03.2009.

<<http://www.nytimes.com/2009/03/03/business/worldbusiness/03security.html?_r=1&hp>>

(10.03.2010)

592 Confederation of European Security Services-(COESS), “Second European Summit on Private Security”

Belgede TÜRKĠYE’DE GÜVENLĠK YÖNETĠġĠMĠ (sayfa 169-184)