Katılımcı 3 Derinlemesine Mülakat Analizi

90

arttırmakta ve itibarı pekiştirmektedir. Okulun iç paydaşlarının memnuniyetlerinin ölçülmesi, aile kavramı çerçevesinde yapılan etkinlikler, mesleki gelişim olanakları iç paydaşlar tarafından olumlu karşılanmakta ve kendilerine verilen değeri hissettirmektedir. Okulda uygulanmakta olan iki dış kaynaklı program da okulun itibarı açısından önem kazanmaktadır. 2016 yılında uygulamaya konan IB programında öğrenciler dünyadaki 200 öğrenci arasına girmişler ve Türkiye’de bir ilke imza atmışlardır. Okulun dünya çapında tanınmasına yol açan bu başarı okulun dünya üzerindeki itibarını ve dış paydaşlarının duyduğu güveni arttırmıştır.

91

düşünmekteyim. Öğretmen istihdam etmek istendiğinde, çok yüksek maaş ve avantajlar sağlanmadığı halde, oldukça yüksek sayıda, çok kaliteli adaylar iş baş vurusunda bulunmaktadırlar. Her yeni işe alınan kişinin her zaman okula ve kültürüne uyum sağladığı söylenemez ama uyum sağlanamadığı durumlarda birinci yılın sonunda bu kişiler kendiliklerinden ayrılmaktadırlar. Geçen eğitim ve öğretim yılında iki öğretmen bu nedenle ayrılmışlardır. Öğretmen kadrosu oldukça istikrarlıdır. 25-27 yıl çalıştıktan sonra emekliye ayrılan öğretmenler mevcuttur.

Yaz okulunda mezunların görev almaktadırlar ancak mezun kaynaklarının yeteri kadar kullanılmadığı görüşündeyim. Bu konu ile ilgili SEV Vakfında çalışmalar yapılmakta ve Üsküdar’a sadece mezunlarla iletişim kuracak bir mezun iletişim uzmanı alınması planlanmaktadır.

Okul kültürü, kuruluşundan beri süre gelen özgür düşünme ve kendini ifade etme, saygı, iş birliği, yüksek akademik başarı, sosyal toplum hizmetleri ve müfredat dışı aktivitelerden oluşmaktadır.

Üsküdar Amerikan Lisesi’nin en ayırt edici özelliklerinden biri de öğrencilerine özgür düşüncenin hâkim olduğu demokratik, destekleyici ve dayanışmayı teşvik eden bir ortam içerisinde eğitim vermesidir. Öğrenciler her alanda inisiyatif almaya ve sorumluluk üstlenmeye teşvik edilirler ve okulla ilgili karar süreçlerinde aktif olarak yer alırlar. Üsküdar Amerikan Lisesi’nde öğrencilerin okuldaki sosyal etkinliklere de en az akademik programlar kadar önemlidir. Zaten tarih boyunca da bir yıllık geçici bir müdürün dışındaki tüm müdürler, okul mezunlarıdır. Bu okulun kalitesi açısından çok önemsenmektedir. Değişik birimlerde okul mezunları görev yapmaktadırlar. Örneğin, okul genel müdürünün asistanı 1993 yılı okul mezunudur.

Geleneksel ödül törenleri ve diğer geleneksel etkinlikler okul kültürünün sürdürülebilirliği ve okulun itibarı açısından çok değerlidir. Bayrak törenlerinde öğrenciler başarı ile tamamladıkları müfredat dışı etkinlikler ve sosyal yardım projelerle ilgili ödüllerini tüm öğrencilerin ve öğretmenlerin önünde almaktadırlar. Ayrıca 19 Mayıs spor etkinliklerine katılan öğrencilerde ödüllerini bayrak törenlerinde almaktadırlar. Yıl sonunda verilen akademik ödüller okulun akademik bölümleri tarafından tespit edilmektedir. Bölümdeki öğretmenler, seçtikleri öğrencileri önce aday gösterirler sonra da etki altında kalmadan seçim yoluyla en başarılı öğrenciyi demokratik bir şekilde seçmektedirler. Öğrencilerin kendilerini başarısız hissetmemesi için mümkün olduğu kadar çok öğrenciye ödül verilmektedir. Mezuniyet törenlerinde, okulda oldukları beş yıl içinde kendilerini belli bir konuya adamış öğrenciler, örneğin tiyatroya, ayrıca ödüllendirilirler.

Okuldaki diğer geleneksel faaliyetler arasında, yurtdışında gerçekleşen “Model Birleşmiş Milletler” toplantıları ve Türkiye’de Üsküdar Amerikan Lisesi’nin başlattığı Timun (Türkiye Model Birleşmiş Milletler) toplantıları sayılabilir.

İngilizce olarak gerçekleşen bu toplantılar, gerçek Birleşmiş Milletler toplantılarının simülasyonlarıdır ve öğrencilere hem dünya milletleri hem politika hakkında bilgi ve deneyim sağlamaktadır. EYP (European Youth Parliament), Avrupa Gençlik Parlamento’su yine uluslararası düzeyde öğrencilerin birbirlerini ve ülkelerini tanımaları açısından önemli bir çalışmadır.

92

İç ve dış paydaşlarla kurumsal ilişkilerde açık, net ve şeffaf olmaya dikkat gösterilmektedir. Etkin ve karşılıklı iletişim gerek sözlü olarak gerek yazılı iletişimin önemi, tüm el kitapçıkların da özellikle belirtilmiştir.

Üsküdar Amerikan Lisesi’nde genel olarak yapıcı, saygılı, olumlu bir iklim vardır.

Veliler çok rekabetçi bir yapıda oldukları için çocuklarına sürekli baskı uygulamaktadır. Bu baskı da stresse ve depresyona yol açmaktadır. Bu bakımdan pandemi sürecinde stratejik planlarda bir değişiklik yapılarak “well-being”

bedensel ve ruhsal iyi olma hali, mutluluk birinci hedef (köşe taşı) kabul edilerek ilk sırayı almıştır.

Toplum hizmeti kavramı okul kurulduğundan beri mevcuttur ve bu konuda çok değerli çalışmalar yapılmaktadır. Okul, IB programını uygulamaya başladıktan sonra öğrenciler daha çok sayıda planlı olarak toplum hizmetleri çalışmalarına katılmaktadırlar.

Üsküdar Amerikan Lisesi’ni diğer okullardan farklı kılan faktörlerin başında öğrencilerin okula sınav ile alınmalarıdır. Geniş yelpazeli, gerçek bir seçmeli ders sistemi mevcuttur. Fark yaratan öğeler arasında okul kültürü, iletişim ve çok çeşitli müfredat dışı çalışmalar ve toplum hizmetlerde sayılabilir. Buna ilaveten okulda 2014-2015 de başlayan Uluslararası Bakalorya programı büyük bir başarı ile devam etmektedir. Bu yıl dünyada 200 öğrenci en yüksek not olan 45’i almayı başarmıştır. Üsküdar Amerikan Lisesinden üç öğrenci bu listedendir. Diğer okulların hepsi anadilleri İngilizce olan okullardandır. Dünyada ana dili İngilizce olmadan bu listeye giren tek okul Üsküdar Amerikan Lisesidir. Bu netice hem Türkiye hem de dünya çapında bir başarı olduğuna inanıyorum.

İç paydaşların motivasyonunu arttırmak için yapılan çalışmalar okulun stratejik planında mevcuttur. Profesyonel öğrenme ortamı, açık, iki yönlü iletişim, takım çalışmaları ve sosyal etkinlikler sayılabilir. Okul iklimi, herkesin söz hakkına sahip olması, kararlara katılabilmeleri, iç paydaşların okula bağlılığını, kendilerini itibarlı hissetmelerini ve dolayışla kurum itibarına katkıda bulunmalarını sağlamaktadır.

Üsküdar Amerikan Lisesi’nin itibarlı bir okul olduğu gerek öğrencilerinin yurt dışında ve gerekse yurt içinde tanınmış, itibarlı üniversitelere gitmeleri, mezunlarının yurtiçi ve dışında itibarlı kurumlarda ve üst düzeyde çalışmalarının potansiyel veliler tarafından seçilme nedenleri olduğunu düşünülmektedir.

Okulun kriz kitapçığı detaylı bir çalışma olmasına rağmen, pandemi ile ilgili derinlemesine bir çalışmayı kapsamamaktaydı. Tekrar düzenlenerek çevrimiçi olarak hazırlanmıştır. Şimdi devamlı yenilenen, çok kapsamlı bir kriz kitapçığı mevcuttur.

Eskiden beri süregelen 5 yıllık stratejik planlar artık çevrimiçi olarak hazırlanmaktadır. Baş danışman bu planlardan sorumludur. Öğrencilerin müfredat dışı etkinliklere dersleri kadar önem vermeleri ve katılmaları beklenir.

Gün içerisinde ve okul sonrasında İngilizce ve Türkçe olarak gerçekleştirilen 90’ın üzerinde kulüp etkinliğinin yanı sıra özellikle “sosyal sorumluluk”

çalışmaları, Üsküdar Amerikan Lisesi’nin köklü geleneğinin çok önemli ve doğal bir parçasıdır. Geleneksel faaliyetler arasında Mayıs Günü Şenlikleri, Ödül Törenleri, Öğretmenler Günü Programı, Öğretmenler günü akşam yemeği, yurtiçi

93

ve dışı katılan bilimsel, sanat ve spor yarışmalar, mezunların düzenlediği

“Brownie Day” sayılabilir.

Mezunların okula dönmesi ile ilgili olarak, şu sırada okulda mezun öğretmenlerin bulunmadığını belirtebilirim, ancak okul müdürünün bir okul mezun olmasının, öğretmen adayları ile yapılan görüşmede çok olumlu bir faktör olduğu gözlemlenmektedir.

Mükemmeliyet kavramının misyondan çıkartılması, genellikle akademik mükemmeliyeti çağrıştırması bakımından önemlidir. Modern eğitim anlayışı olan bütünsel eğitim yaklaşımını benimseyen okul, her öğrencinin kendine özel beceri ve yeteneklerini ortaya çıkartmak ve onları geliştirmeye öncelik vermiştir. Bütünsel eğitim yaklaşımını okul kültürüne entegre ederek, öğrencilerine değişik olanaklar sunmaktadır.

İçinde bulunulan yüzyılın bakış açısını da benimseyerek itibarını korumak ve yükseltmek adına adımlar atmaktadır. Okulun bağlı olduğu Sağlık ve Eğitim Vakfı, marka imajı ve itibar konularında okula destek vermektedir. Gerek okul içinde gerekse SEV’de, mezunların çalışmasının itibar ve tanınırlık açısından çok faydalı olduğu düşünülmektedir. Mezunlar okullarını çok iyi tanıdıkları için, okul tanıtımında çok yararlı olmaktadırlar. Mezunların okullarına geri dönmeleri itibarın bir göstergesi olmaktadır.

Okulun bağlı olduğu dış kaynaklı eğitim programları ve denetim kurumları da şeffaflığı ve net iletişimi desteklemektedirler. CIS tarafından yapılan dış denetimlerde, okulun tüm paydaşları yer aldığı için şeffaflık politikaları okul kültürünün vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Şeffaflık aynı zamanda güven verdiği için okulun itibarını da desteklemektedir. Üsküdar Amerikan Lisesi, öğretmenlerin çalışmak istedikleri bir okuldur çünkü okulda profesyonel bir okul iklimi ve demokratik bir kültür vardır. İletişim net ve iki yönlüdür. Yönetimle öğretmenler arasında karşılıklı saygı ve iletişim vardır.

Öğretmenlerin arasında yeni mezunken okula girmiş ve 30 yıl çalışıp emekli olan öğretmenler bulunmaktadır. Okul, okul kültürüne ve iklimine uyan, kendini geliştirmeyi hedefleyen öğretmenleri destekler ve mesleki gelişim komiteleri aracılığı ile onlara gelişim olanakları sunar. Okulun itibarını destekleyen diğer bir husus da yabancı kaynaklı müfredat dışı çalışmalardır. Yurt dışında yürütülen Model Birleşmiş Milletler’in en eski katılımcıları arasındadır. 1990 yılında Model Birleşmiş Milletler komisyonundan izin alarak Türkiye Model Birleşmiş Milletler Organizasyonunu kurmuş ve böylece Türkiye’de bir ilke imza artmıştır. Bu program hala Türkiye’de devam etmekte ve

94

Üsküdar Amerikan Lisesi ev sahipliği yapmaktadır. Tüm dünyadan okul öğrencilerinin katıldığı bu program itibar açısından çok değerlidir.