Katılımcı 2 Derinlemesine Mülakat Analizi

83

84

Tablo 21. Üsküdar Amerikan Lisesinin 2019-2024 stratejik planı Üsküdar Amerikan Lisesi Stratejik Yol Haritası 2019-2024

Stratejik Hedefleri

Öğrenme Refah ve Huzur Toplum ve Hizmet Geliştirme Güçlendirme Öğretmen ve

çalışan potansiyelinin en

üst seviyeye yükseltilmesi

Okul genelinde ilişkilerin güçlendirilmesi

Yerel ortaklıkların geliştirilmesi ve

arttırılması

Okul kimliğinin güçlendirilmesi

Pedagojinin güçlendirilmesi

Stresin en alt Seviyeye çekilmesi

Küresel vatandaşlığın güçlendirilmesi

Sanatsal ve sportif yeteneklerin

beslenmesi Müfredatın

güçlendirilmesi

Fiziki çevrenin iyileştirilmesi

Öğrencilerde liderliğin en üst düzeye

çıkarılması

K-16 sonrası imkanların arttırılması

Kaynak: www.uaa.k12.tr (02.07.2021).

2019-2021 ile ilgili yapılan çalışmalarda en zayıf noktanın “iyi olma hali”, 2021-2026 stratejik planlama da birinci hedef olarak ele alınmış ve bu konuda çalışmalara başlanmıştır. Stratejileri planlarken mühim olan eksikleri tespit etmek ve onları iyileştirmektir. Bir sonraki stratejik planda görüldüğü gibi refah ve huzur ön plana çıkmıştır. Zaten bu konu dünyada da çok öne çıkmış, öğrencilerin mutlu ve huzurlu oldukları şartlarda daha başarılı oldukları bilim adamlarınca, yaptıkları araştırmalar üzerine belirlenmiştir. Unesco bu çalışmaların ışığı altında harekete geçmiş ve uzak doğuda pilot olarak birçok okulda bu programı uygulamaya başlamıştır. Bazı ülkelerde de mutluluk bakanlıkları kurulmuş ve mutluluk kavramı bir ülke politikası haline getirilmiştir.

85

Tablo 22. Üsküdar Amerikan Lisesinin 2021-2026 stratejik planı Üsküdar Amerikan Lisesi Stratejik Yol Haritası 2021-2026

Stratejik Hedefleri

Refah ve Huzur Öğrenme Toplum ve Hizmet Geliştirme Güçlendirme

Mutluluğu en üst düzeye çıkarmak

Pedagojiye daha çok önem vermek

Küresel vatandaşlığı teşvik etmek

Teknolojiyi optimize etmek Tüm okul

toplumunu dahil Etmek

Müfredatı güçlendirmek

Hizmet anlayışını geliştirmek

Yaratıcı düşünceyi beslemek

Okul kültürünü Güçlendirmek

Ölçme değerlendirmeyi

yenilemek

Dış ortaklarla ilişkileri

geliştirmek Etkin veri kullanımını arttırmak

Eski yapıları Yenileme

Hayat boyu öğrenmeyi teşvik

etme

Sürdürülebilirliği geliştireme

Süreçleri daha iyi kullanmak

Kaynak: www.uaa.k12.tr (02.07.2021).

Bilindiği üzere ÜAL’nin öğrencileri, veli baskısının da etkisiyle stresli bir ruh hali içindedirler. Aslında onların mutluluğu, ruhsal ve bedensel sağlıkları bizim için çok önemlidir. Okul kültürü saygı, mutluluk, okul sonrası yaşama hazırlığı ön plana çıkarmakta, akademik başarının yanı sıra öğrencilerin kendi kabiliyetleri doğrultusunda geliştirilmesini ön görmektedir. Toplumsal baskı ve rekabet ortamındaki öğrencilerin ve tüm okul paydaşlarının başarılı ve verimli olmaları için önce bedenen ve ruhen sağlıklı olmaları gerekir. Bu yüzden yeni stratejik planda “iyi olma hali (well-being) çok önem kazanmıştır. Tüm yapılan stratejik planlamalar öğrencenin öğrenmesini, kurumun sürdürülebilirliğini ve itibarını korumak açısından yapılmaktadır. Örneklerde de sunulduğu gibi müfredat yenileme çalışmaları da buna dahildir. Müfredata katılan “well-being” programı (insanın kendini ruhen ve bedenen sağlıklı hissetmesi, mutlu olması) ile ilgili çalışmalar eklenmiştir.

1000 kişilik bir paydaş grubuna: öğrenci, öğretmen, çalışan ve veli olmak üzere okul iklimi ve memnuniyet anketleri uygulamaktayız. Sonuçları yine web sayfasında yayınlanmaktadır. Sorular sorulurken, evet, hayır soru türünden kaçınılmıştır. Örneğin, “Öğretmenlerinizden memnun musunuz?” sorusu yerine

“Öğretmenlerinizle ilişkiniz nasıl?”, diye sorulmaktadır. Çevrimiçi yapılan bu anketler öğrencinin öğrenme sistemine uyumu, dersleri takip etmekte zorlanıp zorlanmadığını, okulla iletişim sürecinin olumlu veya olumsuz yanlarını irdelemektedir. (EK: Veli Anketi, Öğretmen Anketi ve Öğrenci Anketi):

86

Öğretmenlere de özellikle çevrimiçi öğretim ile ilgili sorular, yeterli görüp görmedikleri, iletişim, okulla ilgili sorunları olup olmadığı, teknolojik yardımı yeterli bulup bulmadıkları ve benzeri sorularla memnuniyetleri ölçülmüştür.

Amaç hangi konularda yönetimin öğretmenlere destek olabileceklerini anlamaktır. Öğrencilere yapılan ankette de öğrenme ile ilgili sorular sorulmuş ve açıklamalar istenmiştir. Bu şekilde durum tespiti yapılarak, güçlü alanlar ve gelişmeye açık alanlar tespit edilmiştir.

Öğretmenlere en az 20 saatlik mesleki gelişimi mecbur tutulmaktadır. 140 tane değişik proje ve eğitim gerçekleştirilmiştir. Örnek olarak, CIS eğitimi (10 saat), PD Day (Profesyonel Gelişim Günü), Liderlik eğitimi, ATC Day (Sonbahar Öğretmenler Konferansı) verilebilir. Tüm paydaşlara verilen eğitimleri ve yapılan çalışmalar web sayfasında bulunmaktadır. Yılın sonunda nerede, hangi konuda daha iyi olunduğu, nasıl bir gelişme gösterildiği, anahtar performans göstergelerine bakılarak görülebilir.

Bu stratejik planlamalar, sürdürülebilirlik ve itibar yönetimi yönünden rafa kaldırılacak çalışmalar değil, hayata geçirilen projeler olması ve okulu ileriye taşıması yönünden değer taşımaktadır. Anahtar performans göstergeleri, okulun gelişimi ve sürdürülebilirliği yönünden çok önem kazanmaktadır. Başka okullarda, hatta İngiltere ve Amerika da bile bu göstergeler okullarda kullanılmamaktadır. Üsküdar Amerikan Lisesinde en zayıf nokta olarak görülen konu “stres” olarak ortaya çıkmaktadır. Bu konuyu güçlendirmek için çalışmalar sürdürülmektedir. Zayıf ve güçlü yönler açıkça velilere gösterilmektedir. Tüm konular gayet şeffaf bir şekilde velilerle paylaşılmaktadır. Akademik olarak IB de belki de okul türü olarak, Üsküdar Amerikan Lisesi’nin dünyada birinci olduğu söyleyebilirim. Uluslararası Bakalorya programında geçen dönem dünyada 200 kişi, en yüksek not olan 45 almıştır. 200 kişiden 3 tanesi Üsküdar Amerikan Lisesindendir. 2014-2015 eğitim ve öğretim yılında başlanan bu programda ilk mezunlar 2017 yılında verilmiştir. Öğrenci notları 35, 37 ve 38 ile başlamış ve yükselmiştir. Dünya ortalaması 28’dir. Bu 200 kişilik listede, ana dili İngilizce olmayan okullar arasında bir tek Üsküdar Amerikan Lisesi yer almıştır. Bu başarı Üsküdar Amerikan Lisesinin itibarı ve bu itibarın sürdürülebilirliği açısından çok önemli bir sonuçtur.

Strateji kelimesi toplum tarafından çok net anlaşılmadığı görüşündeyim. Strateji kurumun zayıf yönlerini keşfetmek ve geliştirmek için kullanılan planlamalardır.

Kurumun güçlü yanları zaten bilinmektedir. Doğru stratejiler güçlü bir kurum olabilmek için şarttır. Bu stratejik çalışma yöntemi okulun gelişimi ve sürdürülebilirliği açısından çok önemli bir çalışmadır. Teknoloji konusunda öğrencilerin de katkılarıyla tüm yapılan çalışmalar okulun web sayfasında tüm paydaşlara açıktır.

87

Okulun Millî Eğitim Bakanlığınca onaylanmasından itibaren Okul müdürleri (bir yıl süreyle mezun olmayan bir müdürün görev almasının dışında, (2000-2001) uzun süre hizmet veren mezunlar olmuştur.

Kaynak: ÜAL Mezunlar Derneği Arşivi

Üsküdar Amerikan Lisesi Uluslararası Bakalorya programına dahil olduğu için CAS ve CASP şemsiyesi altında düzinelerce sosyal sorumluluk projelerini hayata geçirmektedir. CAS: IB’ye (Uluslararası Bakalorya programına bağlı bir sosyal sorumluluk programıdır. Açılımı: yaratıcılık, etkinlik, hizmettir. CASP: Toplum faaliyetlerini öğrenme programının İngilizce kısaltılmış şeklidir.

Tablo 23. Toplum hizmet projeleri Engellilerle ilgili Projeler (işitme, görme, yürüme, konuşma, zihinsel Yaşlılarla ilgili Projeler (kitap okuma, sohbet etme, işlerinde yardım etme) İhtiyaç sahipleri ile ilgili Projeler (Yardım dernekleri)

Eğitim ile ilgili Projeler (İngilizce ders verme, ilkokul öğrencilerine ders verme) Çevre Bilinci ile ilgili Projeler (organik tarım, organik gıda, doğayı koruma) Afet Bilinci ile ilgili Projeler (Genç Akutlar)

Hayvanları Koruma Projeleri (hayvan barınakları, sahiplendirme) Kaynak: www.uaa.k12.tr

Projelerin açılımları şöyle anlatabilirim. Engellilerle ilgili projeler olarak, işitme engellilerle ilgili, “Duy Sesimi” projesi, 3 Aralık Engelliler günü Etkinlikleri, görme engelliler ile ilgili, “Arkadaşlarımıza Gün Işığı olmak” projesi hayata geçirilmiştir. Yaşlılarla ile ilgili projeler arasında huzurevi ziyaretleri, kitap okuma, müzik dinletileri yapma ve sohbet etkinliklerini sayabilirim. İhtiyaç

Şekil 9. ÜAL Kuruluşundan itibaren yabancı ve Türk Müdürler

88

sahipleri ile ilgili projeler de Koruncuk Vakfı adına yapılan 10 km. koşu ve Adım Adım Organizasyonu’nun aracılığı ile 50.000 TL. toplanması ve 53 yetimin eğitim ve yaşam masraflarının karşılanması, “Sevgi Kolileri” projesiyle, İstanbul civarındaki köy okullarına giysi, kitap, kırtasiye, ayakkabı, resim ve spor malzemelerinin temin edilmesi, Darüşşafaka tarafından düzenlenen 3D Printing yarışmasında iki kez birinci olan Maker kulübünün kazanılan ödülü Haydarpaşa Teknik Meslek Lisesine bağışlayarak 3D ve printer eğitiminin öğrenciler tarafından verilmesi, Çeliksuyu Sabah Gazetesi Orta Okuluna mont, bot gibi giysi yardımlarının yapılmasından bahsedebiliriz.

Eğitim ile ilgili projeler arasından dikkat çekenler, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneğinden burs alan öğrencilere düzenli olarak İngilizce dersi verilmesi, Üsküdar ilçesindeki kızlara yönelik Python ve Tasarım Atölyelerinin açılması, Okmeydanı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğindeki çocuklara sanat etkinlikleri, İngilizce ve Matematik derslerinin verilmesi, “Okullar Konuşuyor”

projesi ile Mardin Aziz Sancar Anadolu Lisesi öğrencileriyle Skype üzerinden, Payda Derneği ile iş birliği yapılarak, İngilizce konuşma pratiğinin yapılmasıdır.

Her yıl değişik ihtiyaçlar doğrultusunda yeni projeler eklemekteyiz.

Çevre Bilinci ile ilgili projeler kapsamında okulun “Doğa ve Sürdürülebilir Yaşam ve Keşif Kulübü” öğrencilerinin, Fenerbahçe Parkı Topluluk Bahçesinde yaptıkları tarımsal üretim alanında kışa hazırlık çalışmaları, WWF kulübünün çevre konularında sosyal duyarlılığı yüksek, doğaya yakın bir nesil geliştirmek adına WWF Türkiye Doğa Öncüleri çalışmalarını sayabiliriz.

Afet ile ilgili projeler: öğrenciler, kendi istekleri doğrultusunda, Akut’tan arama kurtarma eğitimi almış ve “Genç Akut” olarak çalışmalar yapmaktadırlar.

Hayvanları Koruma ile ilgili projeler arasında hayvan barınaklarını ziyaret, onlara yiyecek temini, sahiplendirme sayılabilir.

Motivasyon yaratma sürecinin iletişimle yakından ilgisi olduğu düşünmekteyim.

İyi bir dinleyici olmak, sorulara net cevaplar vermek, iç paydaşların fikirlerini ve katkılarını dikkate almak, gerektiğinde yeni düzenlemeler yapmak, hedeflere ulaşıldığında hep beraber kutlamalar yapmak, motivasyon yaratacak faaliyetlerden bazılarıdır. Ayrıca okul kültürünün bir parçası olan paylaşım, iş birliği ve aidiyet duygusu da motivasyonu arttırmaktadır.

Dış paydaşlar tarafından algılanma süreci, okul tanıtım günleri, tanıtım günlerinde öğrencilerin okulla ilgili verdikleri geri bildirimler, pandemi dolayısıyla online yapılan tanıtma toplantıları, sosyal medyada paylaşılan okul ve öğrenci başarıları, velilerin çevrelerine yaptıkları olumlu geri dönüşler ile belirlenmektedir. Ayrıca broşürler ve tanıtım kitapçıkları mevcuttur.

Bu örnek Okulun web sayfasında yayınlanmıştır. 2019-2024 yılları arasında Üsküdar Amerikan Lisesinin yol haritasını ve uyacağı ilkeleri velilere öğrenci ve öğretmenlere açıklamaktadır.

89

Kaynak: www.uaa.k12.tr

Okulun misyon ve vizyonunun günün şartlarına göre yenilenmesi hem öğrencilere verilen eğitim hemde okulun itibarı açısından önem kazanmaktadır. Okul da kuruluşundan beri var olan mükemmeliyet kavramı 2017 yılında revize edilmiş ve bütünsel eğitim kavramı getirilmiştir. Öğrencinin bir bütün ve tek olduğu düşünülerek, her birinin kendi yetenekleri ve becerileri konusunda mükemmele varmaya çaba göstermesi söz konusudur. Okulun ve öğrencinin itibarını koruyan bu bakış açısı, dış paydaşlar tarafındanda onaylanmaktadır. Bu ortam öğrencinin mutlu olmasını, kendine ve okuluna güveni duymasını beraberinde getirmektedir. Okul kültürü bu olumlu iklimden beslenmekte ve kendini yenilemektedir. Okulun itibarını devam ettirmek açısından zayıf noktaları belirlemek ve onları geliştirmek için yeni stratejiler geliştirmek şarttır. Geliştirmeye açık yönlerin belirlenmesi ve üzerinde çalışarak düzeltilmesi itibar kaybettirmez aksine itibar kazandırır. Okulda süregelen çalışmalarda okulun en zayıf halkasının stres olduğu ortaya çıkmış ve tüm dünyada uygulanmaya başlayan “kendini iyi hissetme” programı okulda uygulamaya konmuştur. Öğrencilerin dolayisiyla velilerin mutluluğunu hedefleyen bu program, dünyadaki birçok ülke ile aynı anda uygulamaya konmuş ve okul kültürünün bir parçası olmuştur. Okul farkındalık yaratarak diğer okullara örnek olmuştur. Bu durum okul itibarını olumlu etkilemiştir. İtibarı destekleyen diğer bir konuda okulun yürüttüğü şeffaflık politikasıdır. Okul kültüründe de varolan dürüstlük, açık ve net iletişim okulun itibarına da katkı sağlamaktadır. Tüm bilgiler ve veriler okulun Web sayfasında detaylı olarak açıklanmaktadır. Bu okula güveni

Şekil 10. Okulun web sayfasında yayınlanan stratejik planlama ile ilgili broşür örneği

90

arttırmakta ve itibarı pekiştirmektedir. Okulun iç paydaşlarının memnuniyetlerinin ölçülmesi, aile kavramı çerçevesinde yapılan etkinlikler, mesleki gelişim olanakları iç paydaşlar tarafından olumlu karşılanmakta ve kendilerine verilen değeri hissettirmektedir. Okulda uygulanmakta olan iki dış kaynaklı program da okulun itibarı açısından önem kazanmaktadır. 2016 yılında uygulamaya konan IB programında öğrenciler dünyadaki 200 öğrenci arasına girmişler ve Türkiye’de bir ilke imza atmışlardır. Okulun dünya çapında tanınmasına yol açan bu başarı okulun dünya üzerindeki itibarını ve dış paydaşlarının duyduğu güveni arttırmıştır.