Kırklareli Kent Merkezi Örneği

Bu çalışmada, literatürdeki diğer örneklerden farklı olarak anket uygulamasından elde edilen verilere destek olarak coğrafi konum işaretli sosyal medya verileri de kullanılmıştır. Sosyal medya verilerinin kullanılmasının temel nedenleri; öncelikli olarak kullanıcı paylaşımlarının ve yoğunluklarının kentteki aktivite örüntü noktalarını ve yoğunluk durumlarını tespit etmede kullanılabilirliğini denetlemek, günümüzde büyük veri olarak adlandırılan bu bilgilerin planlama süreçlerinde bir altlık veri olarak kullanılabilirliğini sorgulamaktır. Anket uygulamasına göre elde edilen verinin büyüklüğü ve zaman serisinin genişliği açısından kentte en yoğun kullanılan parkları ve kullanım yoğunluklarını (gün/ saat) tespit etmede daha detaylı veri verebilmektedir. Bu amaca yönelik olarak Kırklareli kent merkezi sınırları içinde merkezi 41.733419,27.233414 koordinatları olacak şekilde beş kilometre çap içindeki kullanıcıların açık hesaplara (public profile) ait Instagram ve Foursquare sosyal medya sitelerindeki iletiler toplanmıştır. Toplanan bu iletiler tarih bilgisi, ileti ve paylaşımların yapıldığı konum bilgileri ve yorumlar şeklinde belirlenen öz nitelik bilgilerine göre derlenmiştir.

Çalışma kapsamında Instagram ve Foursquare üzerinden toplanan verilere ait zaman aralığı ve frekans analizi aşağıdaki gibidir (Tablo 4). Türkiye’deki sosyal medya kullanıcı profiline koşut elde edilen büyük verinin %99’luk bir kısmını Instagram verileri oluşturmaktadır. İlerleyen bölümlerde ise her bir platform üzerinden elde edilen verilere yönelik bulgular aktarılacak olup; sonuç olarak bütüncül değerlendirmeler yapılacaktır

Tablo 4: Çalışma Kapsamında Toplanan Verilere Ait Nitelik Bilgileri.

Platform Adı Tarih Aralığı Frekans Yüzde (%)

Instagram5 _{13.06.2018-08.12.2018 40000 adet ileti 99.87}

Foursquare 2014-2019 50 Mekân 0.13

Toplam Veri Sayısı: 40050 100.00

4 _{İlgili çalışma 2019 yılında tamamlanan ve T.C. Kırklareli Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyon}

Başkanlığı tarafından desteklenen (KLÜBAP-154) numaralı, “Kırklareli İl Merkezindeki Kamusal Alanların Sosyo-Psikolojik Etkilerinin Araştırılması” başlıklı proje kapsamında yazar tarafından yapılan analiz ve değerlendirme çalışmalarının özetlenmiş bir halini içermektedir.

5 _{Aralık 2018 tarihinde Instagram platformunun güvenlik politikalarında yapılan değişiklik nedeniyle akademik}

çalışmalar için açık hesaplara ait veri akışı engellenmiştir (bkz. https://www.instagram.com/developer/).

Haziran- Aralık 2018 tarihlerini kapsayan paylaşımlar toplanmış ve 40.000 adet Instagram iletisi elde edilmiştir (Şekil 5). İnstagram’dan elde edilen fotoğraflar park konumlarına göre ayrı kategorilere ayrılmıştır. Foursquare verileri ise uygulama program arayüzleri (API) aracılığı ile toplanmış ve Kırklareli ilinin Merkez ilçesine ait 50 adet park alanı, kullanım zamanı ve puanlarına göre sınıflandırılmıştır. Park konumlarına göre ayrılan enlem ve boylam koordinatları ile zamansal ve mekânsal park kullanım yoğun bölgeleri belirlenmiştir. Coğrafi konum farklılığı, bot paylaşım, içerik uyumsuzluğu, ticari reklam olması gibi sebeplerle denetleme yapılarak 30.146 adet ileti çalışmada ele alınmamıştır.

Şekil 5: Instagram Bazlı Elde Edilen İletilerin Düzenleme Öncesi Coğrafi Konumları.

Coğrafi konum işaretli Instagram verileri filtreleme süreci sonucunda elde edilen ve kentteki parklarda paylaşılmış olan 9854 adet ileti içinde 6252 kez giriş yapılan Şevket Dingiloğlu Parkı %63,45 oranla, Yayla Parkı ise 2694 kez giriş yapılarak %27,34 oranla Kırklareli kent merkezi içinde en çok kullanılan parklar olarak tespit edilmiştir. Ahmet Cevdet Paşa Parkı ve Atatürk Parkı 3 kez giriş yapılarak %0,03 oranla, Göktan Özüpek Parkı ise sadece 1 kez giriş yapılarak %0,01 oranla en az tercih edilen parklar olarak tespit

edilmiştir. En fazla ziyaret edilen Şevket Dingiloğlu Parkı ve Yayla Parkında kullanımların sabah saatlerinde yoğun olduğu görülmektedir (Tablo 5).

Tablo 5: Instagram İletilerine Göre Kırklareli İli Merkez İlçesinde Görülen En Yoğun Toplanma Noktaları (Netlytic web tabanı verileri derlenerek hazırlanmıştır).

Enlem Boylam Frekans

(İleti Sayısı)

Yüzde (%)

Zaman

Aralıkları Konum Bilgisi

41.73472222 27.22527778 6252 63,45 11.00- 17.00 Şevket Dingiloğlu Parkı 41.73906172 27.22272055 2694 27,34 08.00- 14.00 Yayla Parkı 41.73145406 27.21424987 454 4,6 07.00- 20.00 İstasyonaltı 41.74152975 27.27363763 343 3,45 10.00- 14.00 Kırklareli Barajı 41.71929721 27.19167054 94 0,95 03.30- 21.00 Karahıdır Korusu 41.724083 27.21145 9 0,09 10.00- 17.00 Kavaklı Korusu 41.72786142 27.21623424 3 0,03 13.00- 17.00 Ahmet Cevdet Paşa Parkı 41.7481 27.22008 3 0,03 10.00- 11.00 Atatürk Parkı 41.73043 27.23225 1 0,01 20.00 Göktan Özüpek Parkı Toplam 9853 100 null  

Foursquare verileri ise uygulama programlama arayüzleri (API) kullanılarak Kırklareli Merkez ilçeye ait coğrafi konum işareti parkları belirten ilk 50 parka ait bilgiler elde edilmiştir. Parklar puan ve en çok ziyaret edildiği saatlere incelenmiştir. Foursquare verilerinden elde edilen puanlara göre (8.5 üstü) en çok ziyaret edilen alanlar DSİ piknik alanı, Yayla parkı ve Koza park ve Saklı Bahçedir. Parklar hafta içi ve hafta sonu ziyaret edilme saatleri benzerlik göstermektedir. Park kullanımları sabah, öğle ve akşam olmak üzere üç gruba ayrıldığında bütün parklarda genellikle 08.00- 09.00, 13.00- 17.00, 18.00- 00.00 saatlerinde tercih edilmektedir. Buna göre park kullanıcıları parkları, iş yerine giderken, öğle arasında ve iş çıkışları ziyaret edildiği düşünülebilmektedir.

Park alanlarına 500 metrelik erişim çapı içinde muhtemel yoğun kullanıcısı olan mahalleler ortaya belirlenmiştir. Bu mahalleler; Yayla Mahallesi, Karacaibrahim Mahallesi, İstasyon Mahallesi, Kocahıdır Mahallesi ve Karakaş Mahallesidir. Toplamda 12 mahallesi bulunan Kırklareli kent merkezinin geriye kalan 7 mahallesindeki parkların tercih edilmediği ya da kullanıcılarının sosyal medya ortamında coğrafi konum işaretli ileti paylaşımında bulunmadığı tespit edilmiştir.

Park kullanım yoğunluğunun en fazla olduğu alanlar Kırklareli’nin 2. Derece doğal sit alanı olan içerisinde anıt ağaçların bulunduğu Şevket Dingiloğlu Parkı, ilk yerleşim yeri olan Yayla Mahallesinde bulunan Yayla Parkı, eski demiryolu hattının bulunduğu İstasyon altı, büyük alan kullanımları sunan Kırklareli Barajı ve çevresinde bulunan DSİ Piknik Alanıdır. Ayrıca sosyal medya verileri ile tespit edilen kullanım saatleri değerlendirildiğinde gün boyu kullanım olan parkların yeme-içme sunumu olan ve mevcut ticari faaliyetlerin, yaya yollarının kesişiminde olan dolayısıyla gece/gündüz arası bölge genelinde kullanıcı profilinde çok fazla değişim olmayan parklar (Şevket Dingiloğlu Parkı, Yayla Parkı, Koza Park, Saklı Bahçe) olduğu görülmektedir.

3. Sonuç

Çalışma sonuçları bütüncül olarak değerlendirildiğinde; literatür anlatımlara uygun bir şekilde konum işaretli sosyal medya verilerinin üst ölçekte ziyaretçilerinin bölge içindeki yoğunlaştığı konumlarının, duygu ve yorumlarının tespit edilmesinde, alt ölçekte kentteki kullanıcı ve ziyaretlerin kullanım örüntü yoğunluklarının, zaman dilimlerinin ve kullanım tipolojilerinin tespit edilmesi uygun bir niteliğe sahip olduğu görülmektedir. Bununla birlikte geleneksel anket, sözlü mülakat, gözlem gibi yöntemlere kıyasla daha kısa sürede, geniş kullanıcı profilli ve fazla sayıda verinin elde edilmesini sağlamaktadır. Bu bakımdan sosyal medya verilerinin özellikle planlama alanında geleneksel metotlarla birlikte bir veri kaynağı olarak kullanılması ve değerlendirilmesi gerekmektedir.

Kaynakça

Araujo, A. (2004). From Multıuser Envıronments As (Virtual) Spaces To (Hybrid) Spaces As Multıuser Envıronments: Nomadic Technology Devices And Hybrid Communication Places. (Yayımlanmamış doktora tezi). Federal University of Rio de Janeiro—UFRJ, School of Communications, Rio de Janerio.

Baraniuk, C. (2013). Foursquare check-ins tell stores where to set up shop. New Scientist, 219(2930), 21. doi:10.1016/S0262-4079(13)62033-3

Bell, D. (2009). Cyberspace/Cyberculture. International Encyclopedia of Human Geography içinde (C. 1-2, ss. 468-472). London: Elsevier.

Brkovic, M. ve Srteovic Brkovic, V. (2013). Harnessing Social Media for Urban Planning: An Overview (ss. 1-10). 49th ISOCARP Congress 2013, sunulmuş bildiri, Avustralya: ISOCARP.

Büyükdemirci, H. İ. ve Ercoşkun, Ö. (2017). Coğrafi Tabanlı Sosyal Medya Kullanımı: Ankara’da En Çok Yer Bildirimi Yapılan Kahve Mekânları. Süleyman Demirek Üniversitesi Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 2(1), 33-54.

Cao, G., Wang, S., Hwang, M., Padmanabhan, A., Zhang, Z. ve Soltani, K. (2015). A scalable framework for spatiotemporal analysis of location-based social media data. Computers, Environment and Urban Systems, 51, 70-82. doi:10.1016/j.compenvurbsys.2015.01.002

Chen, N.-C. (2016). Urban Data Mining: Social Media Data Analysis as a Complementary Tool for Urban Design. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Massachusetts Institute of Technology, Massachusetts. Chen, X. (2011). Seeing Differently: Cartography For Subjective Maps Based On Dynamic Urban Data. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Massachusetts Institute of Technology, Massachusetts.

Choudhury, M. D., Monroy-Hernández, A. ve Mark, G. (2014). “Narco” Emotions: Affect and Desensitization in Social Media during the Mexican Drug War (ss. 3563-3572). SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems, sunulmuş bildiri, Toronto, Kanada: ACM. https://www.microsoft.com/en-us/research/ publication/narco-emotions-affect-and-desensitization-in-social-media-during-the-mexican-drug-war/ adresinden erişildi.

Ciuccarelli, P., Lupi, G. ve Simeone, L. (2014). Visualizing the Data City: Social Media as a Source of Knowledge for Urban Planning and Management. PoliMI SpringerBriefs. New York: Springer International Publishing.

Cranshaw, J., Schwartz, R., Hong, J. I. ve Sadeh, N. (2012). The Livehoods Project: Utilizing Social Media to Understand the Dynamics of a City. Sixth International AAAI Conference on Weblogs and Social Media, sunulmuş bildiri, Dublin, İrlanda: AAAI Organization.

Dameria, C., Akbar, R. ve Indradjati, P. N. (2018). Whose Sense of Place? Re-thinking Place Concept and Urban Heritage Conservation in Social Media Era. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 158(1), 012010. doi:10.1088/1755-1315/158/1/012010

Dutton, W. H., Blumler, J. G. ve Kraemer, K. L. (Ed.). (1987). Wired Cities: Shaping the Future of Communications. Boston, MA, USA: G. K. Hall & Co.

Elias, H. (2012). Post-web: The Continuous Geography of Digital Media. Portekiz: Formal Press Publishing House.

Freeman, C. G. (2010). Photosharing on Flickr: Intangible heritage and emergent publics. International Journal of Heritage Studies, 16(4-5), 352-368. doi:10.1080/13527251003775695

social networks: A comparative analysis of European metropolises using photo-sharing services and GIS. Applied Geography, 63, 408-417. doi:10.1016/j.apgeog.2015.08.002

Giaccardi, E. (Ed.). (2012). Heritage and social media: Understanding heritage in a participatory culture (1st ed.). New York, NY: Routledge.

Ginzarly, M. ve Teller, J. (2016, Haziran). Network Theory Framework for Urban Cultural Heritage Conservation. Managing Change: Urban Heritage Between Conservation and Development, sunulmuş bildiri, İngiltere. https://orbi.uliege.be/handle/2268/200389 adresinden erişildi.

Girardin, F., Calabrese, F., Fiore, F. D., Ratti, C. ve Blat, J. (2008). Digital Footprinting: Uncovering Tourists with User-Generated Content. IEEE Pervasive Computing, 7(4), 36-43. doi:10.1109/MPRV.2008.71 Goodspeed, R. (2013). The Limited Usefulness of Social Media and Digital Trace Data for Urban Social Research ( No: AAAI Technical Report WS-13-04). Kaliforniya, ABD: Association for the Advancement of Artificial Intelligence (AAAI).

Graham, S. (Ed.). (2003). The Cybercities Reader. London ; New York: Routledge.

Gruzd, A. (2016). Netlytic: Software for Automated Text and Social Network Analysis. https://netlytic.org adresinden erişildi.

Herring, C. (1994). An Architecture for Cyberspace: Spatialization of the Internet. ABD: U.S. Army Construction Engineering Research Laboratory.

Humphreys, L. (2010). Mobile social networks and urban public space. New Media & Society, 12(5), 763- 778. doi:10.1177/1461444809349578

Kim, H. J., Chae, B. K. ve Park, S. B. (2018). Exploring public space through social media: An exploratory case study on the High Line New York City. URBAN DESIGN International, 23(2), 69-85. doi:10.1057/ s41289-017-0050-z

Kitchin, R. (2014). The real-time city? Big data and smart urbanism. GeoJournal, 79(1), 1-14. doi:10.1007/ s10708-013-9516-8

Komninos, A., Stefanis, V., Plessas, A. ve Besharat, J. (2013). Capturing Urban Dynamics with Scarce Check-In Data. IEEE Pervasive Computing, 12(4), 20-28. doi:10.1109/MPRV.2013.42

Köselerli̇, B. B. (2017). YENİ MEDYA ORTAMININ YENİ KAMUSAL ALAN OLARAK KULLANIMI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Humanities Sciences, 12(1), 51-64. doi:10.12739/NWSA.2017.12.1.4C0216 Leetaru, K. (2017). Is Social Media Really A Public Space? Forbes. 26 Ağustos 2019 tarihinde https://www. forbes.com/sites/kalevleetaru/2017/08/01/is-social-media-really-a-public-space/ adresinden erişildi. Liu, B. (2010). Sentiment analysis and subjectivity. Handbook of Natural Language Processing, Second Edition. Taylor and Francis Group, Boca içinde .

Liu, Y., Sui, Z., Kang, C. ve Gao, Y. (2014). Uncovering Patterns of Inter-Urban Trip and Spatial Interaction from Social Media Check-In Data. PLOS ONE, 9(1), e86026. doi:10.1371/journal.pone.0086026

MIT. (2008). The World’s Eyes / Los Ojos Del Munda. 31 Temmuz 2018 tarihinde http://senseable.mit.edu/ worldseyes/ adresinden erişildi.

Munar, A. M. ve Ooi, C.-S. (2012). What Social Media Tells Us about the Heritage Experience. Kopenhag: Copenhagen Business School.

Noulas, A., Scellato, S., Mascolo, C. ve Pontil, M. (2012). An Empirical Study of Geographic User Activity Patterns in Foursquare (ss. 570-574). Fifth International AAAI Conference on Weblogs and Social Media, sunulmuş bildiri, Barcelona, İspanya: AAAI Organization.

Özkök, M. K., Tok, E. ve Tüzün, G. (2019). Coğrafi İşaretli Sosyal Medya Verilerinin Bölgesel Aktivite Örüntülerini Çözümlemede Kullanılabilirliğine Yönelik Bir İnceleme: Eceabat İlçesi Örneği. 27. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu (23-24 Mayıs 2019), sunulmuş bildiri, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.

Sagl, G., Resch, B., Hawelka, B. ve Beinat, E. (2012). From Social Sensor Data to Collective Human Behaviour Patterns – Analysing and Visualising Spatio-Temporal Dynamics in Urban Environments. GI_Forum 2012: Geovisualization, Society and Learning: Conference Proceedings içinde (ss. 54-64). Berlin: Wichmann, H. Smarzaro, R., Lima, T. F. de M. ve Davis, C. A., Jr. (2017). Could Data from Location-Based Social Networks Be Used to Support Urban Planning? Proceedings of the 26th International Conference on World Wide Web Companion içinde , WWW ’17 Companion (ss. 1463–1468). Cenova, İsviçre: International World Wide Web Conferences Steering Committee. doi:10.1145/3041021.3051700

Stefano, B. (2017). Digital Innovations in Architectural Heritage Conservation: Emerging Research and Opportunities: Emerging Research and Opportunities. IGI Global.

Tasse, D. ve Hong, J. I. (2014). Using Social Media Data to Understand Cities ( No: Paper 151). Pittsburgh, ABD: Human- ̇Computer Interaction Institute Carnegie Mellon University.

Terras, M. (2011). The Digital Wunderkammer: Flickr as a Platform for Amateur Cultural and Heritage Content. Library Trends, 59(4), 686-706. doi:10.1353/lib.2011.0022

Tierney, T. F. (2013). Disentangling Public Space: Social Media and Internet Activism. Thresholds: Journal of the MIT Department of Architecture, 41, 82-89.

Toscano, P. (2017). Instagram-City: New Media, and the Social Perception of Public Spaces. Visual Anthropology, 30(3), 275-286. doi:10.1080/08949468.2017.1296313

van der Hoeven, A. (2018). Valuing Urban Heritage Through Participatory Heritage Websites: Citizen Perceptions of Historic Urban Landscapes. Space and Culture, 1-20. doi:10.1177/1206331218797038 Yağan, U. (2013). Teknoloji, kamusal alan ve sosyal medya: Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve politik katılım üzerine ampirik bir çalışma. İletişim: Araştırmaları Dergisi, 11(2), 123-153.

Yegen, C. (2013). Demokratik ve Yeni Bir Kamusal Alan Olarak Sosyal Medya. Anemon, 1(2), 119-136. Zhan, X., Ukkusuri, S. V. ve Zhu, F. (2014). Inferring Urban Land Use Using Large-Scale Social Media Check-in Data. Networks and Spatial Economics, 14(3-4), 647-667. doi:10.1007/s11067-014-9264-4

KENTSEL SOSYOLOJİ