Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorum

Alt Problem 6: Yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik öğretmen görüşleri

a) Cinsiyete, b) Branşa,

c) Mezun oldukları bölümlere d) Mesleki kıdemlerine

Tablo 3. 48. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Cinsiyet Değişkenine Göre Dağılımına İlişkin t-testi

Sonuçları

Cinsiyet N x S sd t p

Kadın 167 4,02 ,52 442 1,657 ,098

Erkek 277 3,93 ,51

Tablo 3. 48. incelendiğinde, öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir (t(442)= 1,657; p>.05). Örneklem grubundaki kadın öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin puanlarının ortalaması (x= 4,02) iken, bu değer erkek öğretmenlerde (x = 3,93) olarak gerçekleşmiştir. Bu sonuç kadın öğretmenlerin ve erkek öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin benzerlik gösterdiği söylenebilir.

Tablo 3. 49. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Branş Değişkenine Göre Dağılımına İlişkin t-testi

Sonuçları

Branş N x S sd t p

Sınıf Öğretmenliği 339 3,89 ,54 442 5,411 ,000 Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 105 4,20 ,36

Tablo 3. 49. incelendiğinde, öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin branşlarına göre anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir (t(442)= 5,411; p<.001). Örneklem grubundaki Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin puanlarının ortalaması ( x =4,20) iken, bu değer sınıf öğretmenlerinde ( x =3,89) olarak gerçekleşmiştir. Bu sonuçlar Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin sınıf

öğretmenlerinin bu konudaki görüşlerine göre daha olumlu olduğu şeklinde yorumlanabilir.

Tablo 3. 50. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Mezun Olunan Bölüme Göre Dağılımına İlişkin Betimsel

İstatistik Sonuçları Mezun Olunan Bölüm N x S 1.Sınıf Öğretmenliği 284 3,84 ,54 2.Tarih Öğretmenliği 48 4,19 ,41 3.Tarih 26 4,19 ,26 4.Coğrafya Öğretmenliği 14 4,20 ,24 5.Coğrafya 3 4,40 ,20

6.Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 19 4,25 ,35

7.Diğer 50 4,14 ,45

Toplam 444 3,96 ,52

Tablo 3. 50.’de öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin mezun olunan bölümlere göre dağılımına ilişkin betimsel istatistik sonuçları verilmiştir. Bu değerler arasındaki farklılığın anlamlı düzeyde olup olmadığını belirlemek için yapılan tek yönlü varyans analizi sonuçları Tablo 3. 51.’de verilmiştir.

Tablo 3. 51. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Mezun Olunan Bölüme Göre Dağılımına İlişkin

İlişkin Tek Yönlü Varyans Analizi Sonuçları Varyansın

Kaynağı

Kareler Toplamı

Kareler Ortalaması sd F P Fark

Gruplar arası 12,663 2,110 443 8,579 ,000

2-1 Gruplar içi 107,508 ,246 437

Tablo 3. 51.’e göre yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik öğretmen görüşlerinin mezun oldukları bölümlere göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir (F(6-437)=8,579; p<,001). Bu görüşler arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla yapılan Schefee analizine göre farklılık tarih öğretmenliği bölümünden mezunlar ile sınıf öğretmenliği bölümünden mezunlar arasındadır. Bu sonuç tarih öğretmenliği bölümünden mezun olan öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin sınıf öğretmenliği bölümünden mezun olan öğretmenlere göre daha olumlu olduğu şeklinde yorumlanabilir.

Tablo 3. 52. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Mesleki Kıdemlerine Göre Dağılımına İlişkin

Betimsel İstatistik Sonuçları

Mesleki Kıdem N x S 1-5 22 4,13 ,41 6-10 96 4,22 ,32 11-15 80 4,15 ,31 16-20 84 4,07 ,37 21-25 58 4,07 ,39 26+ 104 3,41 ,59 Toplam 444 3,96 ,52

Tablo 3. 52.’de öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin mesleki kıdemlerine göre dağılımına ilişkin betimsel istatistik sonuçları verilmiştir. Bu değerler arasındaki farklılığın anlamlı düzeyde olup olmadığını belirlemek için yapılan tek yönlü varyans analizi sonuçları Tablo 3. 53.’de verilmiştir.

Tablo 3. 53. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Mesleki Kıdemlerine Göre Dağılımına İlişkin Tek

Yönlü Varyans Analizi Sonuçları Varyansın

Kaynağı Kareler Toplamı Kareler Ortalaması sd F P Fark Gruplar

arası

42,334 8,467 5 47,643 ,000 1-5 yıl ile 26 yıl ve sonrası

6-10 yıl ile 26 yıl ve sonrası

11-15 yıl ile yıl ve sonrası 16-20 ile 26 yıl ve sonrası 21-25 ile 26 yıl ve sonrası Gruplar içi 77,838 ,178 438 Toplam 120,171 443

Tablo 3. 53.’e göre yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik öğretmen görüşlerinin mesleki kıdemlerine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir (F(5-438)=47,643; p<,001). Bu görüşler arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla yapılan Schefee analizine göre farklılık mesleki kıdemi 1-5 yıl, 6-10 yıl, 11- 15 yıl, 16-20 yıl, 21-25 yıl olanlar ile mesleki kıdemi 26 yıldan fazla olanlar arasındadır. Bu sonuç mesleki kıdemi en fazla olan öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin diğerlerine göre daha olumsuz olduğu şeklinde yorumlanabilir.

Tablo 3. 54. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin En Son Mezun Olunan Okula Göre Dağılımına

İlişkin Betimsel İstatistik Sonuçları

En Son Mezun Olunan Okul N x S

1.Öğretmen Okulu 8 3,50 ,54

2.Eğitim Yüksek Okulu 72 3,91 ,40

3.Eğitim Enstitüsü 98 3,48 ,59

4.Eğitim Fakültesi 163 4,19 ,32

5.Fen Edebiyat Fakültesi 41 4,19 ,40

6.Yüksek Lisans 18 4,20 ,33

7.Doktora 2 3,70 ,42

8.Diğer 42 4,11 ,46

Tablo 3. 54.’de öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin en son mezun olunan okula göre dağılımına ilişkin betimsel istatistik sonuçları verilmiştir. Bu değerler arasındaki farklılığın anlamlı düzeyde olup olmadığını belirlemek için yapılan tek yönlü varyans analizi sonuçları Tablo 3. 55.’da verilmiştir.

Tablo 3. 55. Yansıtıcı İnceleme Olarak Sosyal Bilgilerin Yöntem Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin En Son Mezun Olunan Okula Göre Dağılımına İlişkin Tek

Yönlü Varyans Analizi Sonuçları Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Kareler Ortalaması sd F P Fark Gruplar arası 37,012 5,287 7 27,722 ,000 4-1 4-2 4-3 5-1 5-3 6-1 6-3 Gruplar içi 83,159 ,191 436 Toplam 120,171 443

Tablo 3. 55’e göre yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik öğretmen görüşlerinin en son mezun olunan okula göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir (F(7-436)=27,722; p<,001). Bu görüşler arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla yapılan Schefee analizine göre farklılık Eğitim Fakültesi’nden mezun olanlar ile Öğretmen Okulu, Eğitim Yüksek Okulu ve Eğitim Enstitüsü’nden mezun olanlar; Fen Edebiyat Fakültesi’nden mezun olanlarla Öğretmen Okulu, Eğitim Enstitüsü’nden mezun olanlar; Yüksek Lisans mezunu olanlar ile Öğretmen Okulu ve Eğitim Enstitüsü’nden mezun olanlar arasındadır. Bu sonuçlar, Eğitim Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi ve Yüksek Lisans mezunu öğretmenlerin yansıtıcı inceleme olarak Sosyal Bilgilerin yöntem boyutuna yönelik görüşlerinin Öğretmen Okulu, Eğitim Yüksek Okulu ve Eğitim Enstitüsü’nden mezun olan öğretmenlere göre daha olumlu olduğu şeklinde yorumlanabilir.

Tablo 3. 56. Vatandaşlık Aktarımı Olarak Sosyal Bilgilerin İçerik Boyutuna Yönelik Öğretmen Görüşleri

Öğrenciler öğretmenleri ve eğitim uzmanlarını kültürel değerlerimizin önemli sorunlarını teşhis etme ve çözüm bulma konusunda en ehliyetli kişiler olarak kabul etmelidir görüşüne öğretmenlerin % 36,5’i katılırken, % 31,5’i kararsız olduğunu, % 20,9’u tamamen katıldığını, % 10,4’ü katılmadığını, % 0,7’si ise kesinlikle katılmadığını belirtmiştir. Bu ifadeye yönelik öğretmen görüşlerinin puanlarının ortalaması ( x = 3,91) dir.

Öğrenciler geçen zamana ve değişen dünyaya rağmen değerlerimizi tanımalı ve onlara sahip çıkmalıdır görüşüne öğretmenlerin % 68,2’si tamamen katıldığını, % 25’i katıldığını, % 5,9’u kararsız olduğunu, % 0,7’si katılmadığını, % 0,2’si ise kesinlikle

Cevap Seçenekleri GÖRÜŞ K esi n li k le ka tıl mı yo ru m K at ılmı yo ru m K ar ar sı zı m K at ılı yo ru m Ta mam en ka tıl ıy or um f % f % f % f % f % _x s 5.Öğrenciler öğretmenleri ve eğitim uzmanlarını kültürel değerlerimizin önemli sorunlarını teşhis etme ve çözüm bulma konusunda en ehliyetli kişiler olarak kabul etmelidir. 3 ,7 46 10,4 140 31,5 162 36,5 93 20,9 3,91 ,87 10.Öğrenciler geçen zamana ve değişen dünyaya rağmen değerlerimizi tanımalı ve onlara sahip çıkmalıdır. 1 ,2 3 ,7 26 5,9 111 25,0 303 68,2 4,47 ,82 21.Öğrenciler toplumumuzun devamlılığı için önemli olan ilkeleri, genellemeleri ve değerleri tanımalı ve her şartta sahip çıkmalıdırlar.

2 ,5 10 2,3 50 11,3 175 39,4 207 46,6 4,31 ,75

39.Öğrenciler Sosyal Bilgiler dersinin değer ve içeriğini belirleyen bilim adamlarını ve kitap yazarlarını otorite olarak kabul etmelidir. 19 4,3 96 21,6 161 36,3 117 26,4 51 11,5 3,29 1,22 40.Öğrenciler temel değerler konusunda davranışlarını disiplin altına almalıdır. 3 ,7 13 2,9 105 23,6 209 47,1 114 25,7 3,97 ,88

katılmadığını belirtmiştir. Bu ifadeye yönelik öğretmen görüşlerinin puanlarının ortalaması ( x = 4,47) dir.

Öğrenciler temel değerler konusunda davranışlarını disiplin altına almalıdır görüşüne öğretmenlerin % 46,6’sı tamamen katıldığını, % 39,4’ü katıldığını, % 11,3’ü kararsız olduğunu, % 2,3’ü katılmadığını, % 0,5’i ise kesinlikle katılmadığını belirtmiştir. Bu ifadeye yönelik öğretmen görüşlerinin puanlarının ortalaması ( x = 4,31) dir.

Öğrenciler Sosyal Bilgiler dersinin değer ve içeriğini belirleyen bilim adamlarını ve kitap yazarlarını otorite olarak kabul etmelidir görüşüne öğretmenlerin % 36,3’ü kararsız olduğunu, % 26,4’ü katıldığını, % 21,6’sı katılmadığını, % 11,5’i tamamen katıldığını, % 4,3’ü ise kesinlikle katılmadığını belirtmiştir. Bu ifadeye yönelik öğretmen görüşlerinin puanlarının ortalaması (x = 3,29) dur.

Öğrenciler toplumumuzun devamlılığı için önemli olan ilkeleri, genellemeleri ve değerleri tanımalı ve her şartta sahip çıkmalıdırlar görüşüne öğretmenlerin % 47,1’i katıldığını, % 25,7’si tamamen katıldığını, % 23,6’sı kararsız olduğunu, % 2,9’u katılmadığını, % 0,7’si ise kesinlikle katılmadığını belirtmiştir. Bu ifadeye yönelik öğretmen görüşlerinin puanlarının ortalaması ( x = 3,97) dir.