T EKRAR G ‹RME S UÇU (‹‹K. mad. 342)
Avukat Talih UYAR
26) de¤il, “ihale sonucunda yap›lan teslimlerde” (‹‹K. mad. 135/II) de uygula-n›r. Bu konudadoktrinde4olumlu görüfl, belirtilmifl olmas›na ra¤men,Yüksek Mahkeme kimi içtihatlar›nda5 “icra müdürlü¤ünce yap›lan ihale sonucu al›-nan tafl›nmaza tecavüz halinde, ortada infaz edilmifl ‘el atman›n önlenmesine’
iliflkin bir ilam bulunmad›¤›ndan, ‹‹K’nun 342. maddesinde düzenlenmifl olan suçun oluflmufl olmayaca¤›n›” belirtmiflken, kimi içtihatlar›nda6 “teslimin mutlaka bir ilama dayal› olarak yap›lm›fl olmas›n›n flart olmad›¤›, ‹‹K’nun 135.
maddesi gere¤ince yap›lan teslime muhalefet halinde de ‹‹K’nun 342. madde-sindeki suçun oluflaca¤›” ifade edilmifltir...
Hemen belirtelim ki, ‹‹K. mad. 342’de öngörülen suçun oluflabilmesi için teslim (ve tahliye) iflleminin yasan›n öngördü¤ü biçimde ve yasan›n
öngördü-¤ü koflullar çerçevesinde –‹‹K. mad. 26 ve 135/II hükmüne uygun olarak– ya-p›lm›fl olmas› gerekir. Örne¤in; tafl›nmaz›n (ya da geminin) ayn›na –yani bun-lar üzerindeki mülkiyet veya di¤er bir ayni hakka– iliflkin olan ilambun-lar kesin-leflmedikçe (HUMK. mad. 443/IV) uygulanamayaca¤›ndan7, kesinleflmeden –her nas›lsa– böyle bir ilam uygulanm›fl dahi olsa yap›lan teslim ifllemi usul-süz olaca¤›ndan, ‹‹K. mad. 342’de öngörülen suç oluflmaz8. Ayn› flekilde; “tes-lim” iflleminin yap›labilmesi (daha do¤rusu; yap›lan teslim iflleminin geçerli olabilmesi) için, takip konusu ilamda aç›kça “teslim”in öngörülmesi, yani tes-lim hakk›nda aç›k hüküm bulunmas› gerekir. Yüksek Mahkeme bu konuda yerleflmifl içtihatlar›nda;
• “ ‘Tescil’e iliflkin ilam, ‘tahliye ve teslim’i kapsamad›¤›ndan, bu ilama dayanarak ‘teslim’ yap›lsa bile, tafl›nmaza tekrar tecavüzün ‹‹K’nun 342. maddesindeki suçu oluflturmayaca¤›n›”9
• “ ‘Tapu iptaline’ iliflkin ilam›n, ‘el atman›n önlenmesine’ dair hüküm içerir flekilde –hatal›– uygulanmas›n›n, ‹‹K. 342’deki suçun oluflmas›na
4 UYAR, T. Suç Say›lan Fiiller, s: 322 - OSKAY, M./KOÇAK, C./DEYNEKL‹, A./DO⁄AN, A. ‹‹K. fierhi, C: 5, s: 6650 - COfiKUN, M. Aç›klamal›-‹çtihatl› ‹‹K. C: 3, s: 3313.
5 Bknz: 16. HD. 27.12.2006 T. 4838/8337; 8. CD. 24.04.1996 T. 2480/6117.
6 Bknz: 8. CD. 23.02.2000 T. 1848/2997; 12. HD. 16.02.1987 T. 15844/1820.
7 Ayr›nt›l› bilgi için bknz:UYAR, T. ‹cra ve ‹flâs Kanunu fierhi, C: 2, s: 3164 vd.
8 Bknz: 12. HD. 07.07.1986 T. 8416/8264; 05.06.1984 T. 6671/7194 - 16. HD.
12.10.2006 T. 4397/6539; 08.06.2006 T. 1924/4363; 25.11.2004 T. 7307/11128.
9 Bknz: 16. HD. 15.10.2003 T. 7366/9203.
neden olmayaca¤›n›”10
• “Tapu iptali ve tescil hükmünü içeren ilama dayan›larak yap›lan takip-te ‘hükmen takip-teslim olunan yere takip-tecavüz’ suçunun oluflmayaca¤›n›”11
• “fiuf’a davas› sonucunda verilen tescil ilam›na dayan›larak ‘hükmen teslim olunan yere tecavüz’ suçunun oluflmayaca¤›n›”12
• “‘Geçit hakk› tan›nmas›’na iliflkin ilama ayk›r› davran›fl›n, ‹‹K’nun 342.
maddesindeki suçu de¤il, 343. maddesinde yaz›l› suçu oluflturaca¤›n›”13 belirtmifltir.
“Teslim” iflleminin, takip dayana¤› ilama uygun olarak yap›lm›fl olmas› ge-rekir. Yüksek Mahkeme;
• “‹‹K. 342’de düzenlenmifl suçun oluflabilmesi için, ortada infaz edilmifl
‘el atman›n önlenmesine’ iliflkin bir ilam›n bulunmas› gerekece¤ini”14
• “‹‹K’nun 342. maddesinde düzenlenmifl olan suçun oluflabilmesi için, öncelikle ‘san›k aleyhine al›nm›fl ve kesinleflmifl el atman›n önlenmesi karar›’n›n mevcut olup ‘bu karar›n infaz edilerek, ‹‹K. 26 uyar›nca ta-fl›nmaz›n hak sahibine teslim edilmifl olmas›’ ve ‘san›¤›n ayn› tafl›nma-za yeniden el atm›fl olmas›’ gerekti¤ini”15
• “Genel nitelikte olmayan ve davac›lara ait tafl›nmazda bulunan su kay-na¤›na ve suya yönelik müdahalenin önlenmesine ve suyun kullan›l-mas› için tak›lan plastik borular›n sökülmesine iliflkin ilam›n infaz›n-dan sonra gerçekleflen tecavüzler sonucunda ‘hükmen teslim edilen yere tecavüz’ suçunun oluflmufl say›laca¤›n›”16
• “San›¤a dava konusu tafl›nmaza girmemesi konusunda yap›lan ihtar›n
‹‹K’nun 26. maddesi anlam›nda bir teslim olmayaca¤›n› ve bu sebeple
‘hükmen teslim edilen yere tecavüz’ suçunun oluflmayaca¤›n›”17
10 Bknz: 12. HD. 17.04.1985 T. 4917/3695; 10.12.1982 T. 8560/9301.
11 Bknz: 12. HD. 15.01.1985 T. 265/66.
12 Bknz: 12. HD. 19.11.1984 T. 12808/11889.
13 Bknz: 8. CD. 30.03.1998 T. 2006/4566; 21.01.1993 T. 13856/985 vb.
14 Bknz: 16. HD. 27.12.2006 T. 4830/8339.
15 Bknz: 16. HD. 12.10.2006 T. 4397/6539; 08.06.2006 T. 1924/4363 vb.
16 Bknz: 16. HD. 25.11.2004 T. 7307/11128.
17 Bknz: 17. HD. 03.06.2004 T. 2942/6950.
• “Takip henüz kesinleflmeden yap›lan infaz üzerine san›¤›n, cezaland›-r›lamayaca¤›n›”18
• “Hakk›nda icra sat›fl memurlu¤unca tafl›nmazlardan tahliyesi konusun-da yap›lm›fl herhangi bir ifllem olmayan san›¤›n infaz konusun-da gerçekleflme-di¤inden, hükmen teslimi yap›lan tafl›nmaza tekrar girdi¤inden bahse-dilemeyece¤ini”19
• “San›¤›n, hak sahibine icra yoluyla teslim edilen tafl›nmaza, teslimin-den sonra hakl› bir neteslimin-den olmaks›z›n, zapt ve iflgal kasd›yla girmesi
‹‹K’nun 342. maddesine göre suç teflkil etti¤inden, bu durumun gerçek-leflip gerçekleflmedi¤inin saptanmas› için, san›¤a ait tapu kayd›n›n s›-n›rlar›n›n, icra yoluyla teslim edilen tafl›nmaz›n s›n›rlar› içinde kal›p kalmad›¤›n›n araflt›r›lmas› gerekece¤ini”20
• “‹cra takibinin dayana¤› ilam›n, tecavüz alan›n›n yüzölçümünü indire-rek onand›¤› gözetilmeden, önceki ilama dayal› usulsüz icra takibi ve teslim iflleminin esas al›narak san›¤›n mahkumiyetine karar verileme-yece¤ini”21
• “‹cra emrinin, san›k yerine vekiline tebli¤ edilmifl olmas› halinde, takip kesinleflmeyece¤inden, ‹‹K’nun 342. maddesindeki suçun
oluflmayaca-¤›n›”22
• “San›k aleyhine al›nm›fl bir mahkeme hükmü olmadan ‘hükmen teslim olunan yere tecavüz’ suçunun oluflmayaca¤›n›”23
• “Hakk›nda aleyhine al›nm›fl bir men’i müdahale karar› bulunmayan sa-n›¤›n ‘icraen teslim olunan yere tecavüz’ suçundan dolay› mahkumiye-tine karar verilemeyece¤ini”24
• “ ‘Men edildikleri tafl›nmaza el att›klar›’ndan bahisle haklar›nda kamu davas› aç›lan san›klar›n, dava aç›ld›ktan sonra ‹‹K’nun 26. maddesine
18 Bknz: 17. HD. 27.12.2002 T. 12636/12900.
19 Bknz: 17. HD. 26.12.2002 T. 7025/12763.
20 Bknz: 17. HD. 20.12.2001 T. 4827/10995.
21 Bknz: 17. HD. 12.04.2001 T. 1696/1725.
22 Bknz: 8. CD. 10.07.2000 T. 1268/13805.
23 Bknz: 8. CD. 03.07.2000 T. 4062/12851.
24 Bknz: 8. CD. 03.03.1999 T. 1145/2658.
göre yeniden infaz ve hak sahiplerine teslim edilmeden, suça konu ta-fl›nmaza tekrar el atmalar›n›n ayr› bir suç oluflturmayaca¤›n›”25
• “San›¤›n ölen babas› aleyhine al›nan el atman›n önlenmesi ilam›n›n, san›¤›n huzurunda ve san›¤a yönelik olarak infaz›ndan sonra, ayn› ta-fl›nmaz›n bir k›sm›na miras yoluyla sahip olan san›¤›n bu infaz› tan›-mayarak ayn› yere tecavüzünü sürdürmüfl olmas› halinde, ‹‹K’nun 342.
maddedeki suçun oluflmufl olaca¤›n›”26
• “ ‘Genel nitelikteki akarsuya yap›lan tecavüzün önlenmesine iliflkin ilam’›n, ‘tafl›nmaza yap›lan tecavüzün önlenmesine’ iliflkin ilam
niteli-¤inde say›lamayaca¤›n› ve bu ilama ayk›r› davran›fl›n ‹‹K. 342’nin
de-¤il, ‹‹K. 343’ün kapsam›na giren bir suç say›laca¤›n›”27
• “Birden fazla san›k hakk›nda ‹‹K. 342’ye göre aç›lan dava sonunda mahkumiyet karar› verilebilmesi için, san›klar›n tümünü kapsayacak biçimde infaz iflleminin yap›lm›fl olmas›n›n zorunlu oldu¤unu”28
• “Henüz hak sahibine teslim edilmemifl olan tafl›nmaza tecavüz edilmifl olmas›n›n, ‹‹K. 342’deki suçu oluflturmayaca¤›n›”29
• “Miras yolu ile intikal eden ayr›ca belirlenmifl olan tafl›nmazlara yöne-lik tecavüzün, ‹‹K. 342’dek suçu oluflturaca¤›n›”30
• “‹lam›n infaz›ndan sonra yeni bir tecavüz söz konusu olmad›kça, ‹‹K.
342’ye göre mahkumiyet karar› verilemeyece¤ini”31
• “ ‘Örnek: 4-5 icra emri’ gönderilerek –‘2 örnek icra emri’ gönderilme-den– ilam›n men’i müdahaleye ait bölümünün infaz edilemeyece¤ini (ve bunun sonucu olarak da ‘hükmen teslim olunan yere tecavüz’ su-çunun oluflmayaca¤›n›)”32
25 Bknz: 8. CD. 24.11.1997 T. 1536/16355.
26 Bknz: 8. CD. 24.11.1995 T. 15427/16266.
27 Bknz: 8. CD. 19.03.1997 T. 2527/3827; 16.05.1996 T. 4063/7063 vb.
28 Bknz: 8. CD. 06.03.1997 T. 1266/2944.
29 Bknz: 8. CD. 13.11.1996 T. 12051/14164; 24.05.1995 T. 5888/7367 vb.
30 Bknz: 8. CD. 30.09.1996 T. 10660/11721.
31 Bknz: 8. CD. 10.06.1996 T. 7946/8598; 27.05.1996 T. 7327/7673.
32 Bknz: 8. CD. 25.03.1996 T. 2266/4261; 12. HD. 15.01.1985 259/60.
• “ ‘Hükmen yed’in nezine’ dair bir ilam ve buna dayal› bir takip ve in-faz olmadan, TCK 290’daki suçun oluflmayaca¤›n›”33
• “Yerinde infaz (teslim, tahliye) ifllemi yap›lmay›p, tahliye için süre ve-rilmesi halinde, ‘hükmen teslim edilen tafl›nmaza tecavüz’ suçunun oluflmayaca¤›n›”34
• “San›¤›n bilgisi d›fl›nda o¤lu ve iflçisi taraf›ndan yap›lan eylemden do-lay›, san›k hakk›nda mahkumiyet karar› verilemeyece¤ini”35
• “Teslimin bir ilama dayanmas› mutlak flart olmay›p ‹‹K’nun 272. vd.
maddelerne göre yap›lan teslime ayk›r›l›k halinde de suç oluflaca¤›n-dan, teslim tutana¤› gere¤ince tafl›nmazdan zorla ç›kar›lm›fl olan
san›-¤›n ayn› tafl›nmaza tekrar girmesinin ‹‹K’nun 342. maddesinde belirti-len suçu oluflturaca¤›n›”36
• “Hukuken geçerli biçimde yap›lmam›fl bir infaz ifllemine dayal› olarak
‹‹K. 342’deki suçun oluflmayaca¤›n›”37 belirtmifltir.
b) Teslim (ve tahliye) ifllemi icra dairesi taraf›ndan yap›lm›fl olmal›d›r38. Bu nedenle, mahkemece verilen “ihtiyati tedbir karar›” (HUMK. mad. 101 vd.) gere¤ince tafl›nmazdan ç›kar›lan kifli tafl›nmaza girerse, eylemi ‹‹K. mad.
342’ye göre de¤il, HUMK. mad. 113a’ya göre suç teflkil eder39. Keza, tafl›nma-za tecavüzde bulunan kiflinin bu tecavüzü 3091 say›l› “Tafl›nmaz Mal
Zilyetli-¤ine Yap›lan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakk›nda” (ki) yasa hükümlerine göre idari makamlarca önlendikten sonra, o kifli tekrar tafl›nmaza girerse, eylemi ‹‹K.
mad. 342’ye göre de¤il 3091 Say›l› Yasaya (mad. 15) göre suç say›l›r.
B) Usulüne göre tafl›nmazdan ç›kar›lan kimse, hakl› bir neden olmaks›z›n tekrar tafl›nmaza –tafl›nmaz› zapt ve iflgal kasd›yla (TCK. mad. 290/I)– girmifl olmal›d›r.
33 Bknz: 8. CD. 16.05.1994 T. 3077/5870.
34 Bknz: 8. CD. 12.05.1992 T. 4871/6276; 12. HD. 29.06.1982 T. 5324/5853.
35 Bknz: 8. CD. 22.01.1991 T. 11293/215.
36 Bknz: 8. CD. 27.02.1990 T. 5400/7569.
37 Bknz: 8. CD. 01.02.1990 T. 161/949.
38 Bknz: 17. HD. 20.12.2001 T. 4827/19095 - ‹‹D. 24.05.1954 T. 2357/2509.
39 UYAR, T. Suç Say›lan Fiiller, s: 324.
a) Tafl›nmaz›n hak sahibine teslimi ve tafl›nmazda bulunan kiflinin tafl›n-mazdan ç›kar›lmas› usulüne uygun olarak yap›lm›fl olmal›d›r40. Bunun için, tafl›nmaz›n fiilen hak sahibine teslim edilmifl olmas› gerekir. Tafl›nmaza gidilmeden, evrak üzerinde yap›lan teslimle “hükmen teslim edilen yere teca-vüz” suçu oluflmaz41. Ayn› flekilde, yerinde infaz (teslim, tahliye) ifllemi yap›l-may›p, tahliye için süre verilip gelinmiflse (dönülmüflse), yine bu ifllem “hük-men teslim edilen tafl›nmaza tecavüz” suçunun oluflmas›na dayanarak ol-maz42.
Tafl›nmaz›n teslimi s›ras›nda, tafl›nmazdan ç›kar›lmas› istenen kifli haz›r de¤ilse, bu kifliye, yoklu¤unda yap›lan teslim ifllemine iliflkin tutana¤›n tebli¤
edilmesi gerekir. Aksi halde, “hükmen teslim edilen tafl›nmaza tecavüz” suçu oluflmaz43. Ancak; yoklu¤unda yap›lan teslim ifllemine ait tutanak, o kifliye Tebligat Yasas›na ayk›r› olarak tebli¤ edilir fakat bu kiflinin teslim ifllemini ö¤-rendi¤i (usulsüz tebligattan haberdar oldu¤u) tesbit edilirse, yine “hükmen tes-lim edilen yere tecavüz” suçu oluflur44.
b) Tafl›nmazdan ç›kar›lan kimse, hakl› bir neden olmaks›z›n tekrar tafl›n-maza -tafl›nmaz› zapt ve iflgal kasd›yla- girmifl olmal›d›r45.
Yüksek Mahkeme;
• “San›¤›n ‘zapt ve iflgal kasd›yla’ hakl› bir neden olmaks›z›n tekrar tafl›n-maza girip girmedi¤i araflt›r›lmadan ‹‹K. 342’ye göre cezaland›r›lama-yaca¤›n›”46
• “San›¤›n ‘suça konu tafl›nmaz› flikayetçinin kendisine satmak istemesi üzerine ekti¤ini, Hazine dava açt›¤›nda tapuda ifllem
yapmad›klar›-40 Bknz: 8. CD. 01.02.1990 T. 161/949 - 12. HD. 14.02.1986 T. 1456/1727.
41 Bknz: 12. HD. 29.01.1982 T. 157/500.
42 Bknz: 8. CD. 12.05.1982 T. 4871/6276; 29.06.1982 T. 5324/5853.
43 Bknz: 17. HD. 09.12.2004 T. 11275/13190 - 16. HD. 15.10.2003 T. 7384/9204;
8. CD. 01.07.1996 T. 9326/9941 - 8. CD. 10.06.1999 T. 4515/9609 - 8. CD. 30.03.1998 T. 2006/4566 - 8. CD. 17.03.1988 T. 954/2369; 05.06.1987 T. 1517/7261.
44 Bknz: 8. CD. 27.03.2000 T. 5576/4964 - 8. CD. 2.12.1996 T. 14296/15316; 12. HD.
11.03.1985 T. 2506/2175.
45 Bknz: 17. HD. 20.12.2001 T. 4827/10995.
46 Bknz: 16. HD. 23.03.2004 T. 40/4673.
n›’ savunmas› ve flikayetçinin de bu savunmay› do¤rulamas› halinde, san›¤›n suç kasd›n› tafl›mad›¤›n›n kabulü gerekece¤ini”47
• “San›¤›n, flikayetçiye hükmen teslim edilen yere, teslimden önce y›¤›l-m›fl olan bir k›s›m tafl, a¤aç vs. kald›rmamaktan ibaret olan eyleminin,
‹‹K. 342’deki suçu oluflturmayaca¤›n›”48
• “San›¤›n, flikayetçiye teslim edilen yere “tütün ekmek, meyve topla-mak, pamuk ekmek, kömür ç›karmak vb. için” tekrar girmesinin ‹‹K.
342’ye göre suç say›laca¤›n›”49
• “Men edildi¤i yerdeki –kendi ekti¤i– mahsulü toplayan san›¤›n bu eyle-minin ‘hükmen teslim olunan yere tecavüz’ suçunu oluflturmayaca¤›n›”50
• “Huduttaki direk ve çubuklar›n sökülmesinin –TCK. mad. 290/II’deki–
‘zab›t ve iflgal’ unsurunu oluflturmayaca¤›n›”51
• “Hükmen teslim edilen yerdeki a¤açlar› kesme eyleminin ‹‹K. 342’de-ki suçu oluflturmayaca¤›n›”52
• “Hükmen teslim edilen yerdeki kaz›k ve telleri sökme eyleminin ‹‹K.
342’deki suçu oluflturmayaca¤›n›”53
• “Hükmen teslim olunan tarladaki otlar› toplaman›n ‹‹K. 342’ye göre suç teflkil etmeyece¤ini”54
• “S›n›r kaz›klar›n›n sökülüp at›lmas›n›n ‘zabt ve iflgal’ (ve dolay›s›yla
‘suç’) olmad›¤›n›”55
• “Hükmen teslim edilen yerdeki kavak fidanlar›n› sökmek fiilinin TCK.
290/I’deki suçu oluflturmayaca¤›n›”56
47 Bknz: 17. HD. 13.11.2003 T. 10173/10831.
48 Bknz: 8. CD. 17.04.1996 T. 4945/5580.
49 Bknz: 8. CD. 05.10.1993 T. 8641/9658; 21.01.1993 T. 14498/978 vb.
50 Bknz: 8. CD. 28.01.1992 T. 1201/801; 12.03.1991 T. 1290/2648 vb.
51 Bknz: 8. CD. 18.09.1990 T. 5569/7134; 12. HD. 28.06.1984 T. 8181/8301.
52 Bknz: 8. CD. 24.10.1989 T. 7562/8335.
53 Bknz: 8. CD. 04.04.1989 T. 2073/2687.
54 Bknz: 12. HD. 02.04.1986 T. 4145/3729.
55 Bknz: 12. HD. 22.03.1984 T. 3314/3447; 29.02.1984 T. 2284/2273.
56 Bknz: 12. HD. 14.03.1983 T. 1560/1880.
• “Hükmen teslim edilen yerdeki çay›r ve a¤açlar›n kesilmesinin –TCK.
mad. 290/I’e göre– suç say›lmayaca¤›n›”57
• “Ayçiçe¤i ekmek amac›yla hükmen teslim olunan yere girilmesinin ‹‹K.
342’ye göre suç olaca¤›n›”58
• “Hükmen teslim olunan tafl›nmazda bulunan a¤açlar›n alt›ndaki zey-tinlerin toplanmas›n›n ‹‹K. 342’deki suçu oluflturmayaca¤›n›”59
• “Hükmen teslim olunan tafl›nmaza –ilamla men edildi¤i halde– ‘gübre ve kül atma’ eyleminin zab›t ve iflgali kapsayaca¤›n› (ve bu davran›fl›n
‘suç’ say›laca¤›n›)”60
• “San›klar›n, el atman›n önlenmesine karar verilen yerdeki kendi diktik-leri kavaklar› al›p götürmediktik-lerinin ‘hükmen teslim edilen yere tecavüz’
suçunu oluflturmayaca¤›n›”61
• “Hükmen teslim edilen yere girerek, flikayetçinin (tafl›nmaz›n maliki-nin) yetifltirdi¤i ekinleri tahrip eden san›¤›n bu eyleminin ‹‹K. 342’ye göre suç say›lmayaca¤›n›”62
belirtmifltir.
“Köyün müflterek yoluna tecavüz”den ibaret olan fiil de, TCK’nun 154/II.
maddesine göre suç oldu¤undan, ‹‹K. mad. 342’ye (ve TCK. mad. 290’a) göre suç teflkil etmez…63
Tafl›nmazdan ç›kar›lan kimsenin tekrar tafl›nmaza girmesi –yukar›daki iç-tihatlara konu olaylarda oldu¤u gibi– “tafl›nmaz› zapt ve iflgal” kasd›yla olma-m›flsa, ‹‹K. mad. 342’de öngörülen suç oluflmayaca¤› gibi, tafl›nmaza tekrar girme hakl› bir nedene dayan›yorsa, örne¤in “hak sahibi ile yap›lan anlaflma çerçevesinde tafl›nmaz›n kullan›lmas›” halinde de64‹‹K. mad. 342’de öngörü-len suç oluflmaz.
57 Bknz: 12. HD. 10.12.1982 T. 9461/9317.
58 Bknz: 12. HD. 09.09.1982 T. 7410/6258.
59 Bknz: 12. HD. 04.08.1982 T. 6542/6178.
60 Bknz: 12. HD. 20.04.1981 T. 2526/3951.
61 Bknz: 12. HD. 26.09.1979 T. 6623/7227.
62 Bknz: ‹‹D. 20.03.1956 T. 1684/1657.
63 Bknz: 12. HD. 05.12.1986 T. 14378/13647.
64 Bknz: 12. HD. 17.04.1985 T. 4913/3691; 27.10.1983 T. 9242/8128.
Payl› mülkiyete konu tafl›nmazlarda “paya yap›lan müdahalenin önlen-mesine” iliflkin ilama dayan›larak, paylar –‘ortakl›¤›n giderilmesi’ davas› sonu-cunda– ayr›lm›fl olmad›kça, tafl›nmazdan yararlanamayan paydafl, di¤er pay-dafl›n ‹‹K. mad. 342’ye göre cezaland›r›lmas›n› isteyebilir mi? Yüksek Mahke-me önceki içtihatlar›nda65 buna izin vermemiflken, yeni içtihatlar›nda66“bu durumda ‹‹K’nun 342. maddesinin (ve TCK’nun 290. maddesinin) uygulana-bilece¤ini” belirtmeye bafllam›flt›r...
II- “Hükmen teslim olunan yere tecavüz” suçundan dolay›, mahkum olan san›¤›n bu cezas› kesinlefltikten sonra, ‹‹K. mad. 26 uyar›nca yeniden teslim (infaz) yap›lmadan san›¤›n ayn› yere tekrar tecavüz etmesi ‹‹K. mad. 342’ye göre yeni bir suç say›lmaz67.
Baflka bir deyiflle, san›¤›n men edildi¤i yere tekrar girmesinin suç say›l›p, san›k hakk›nda ‹‹K. mad. 342 (ve TCK. mad. 290/I) hükmünün ikinci kez uy-gulanabilmesi, ‹‹K’nun 26. maddesine göre ifllem yap›lm›fl olmas›na ba¤l›d›r.
III- Suçun manevi unsuru: San›¤›n, daha önce ilam gere¤i (ya da bulun-du¤u tafl›nmaz›n icra dairesince yap›lan ihalesi sonucunda) ç›kar›ld›¤› tafl›n-maz (ya da gemiye) bilerek ve isteyerek –”zapt ve iflgal kasd›yla”– tekrar gir-mifl olmas› gereklidir. Suç, genel kast ile ifllenebilir...
IV- Doktrinde68 “bu suçu düzenleyen ‹‹K. mad. 342 hükmünün yerinin, Türk Ceza Kanunu oldu¤u” belirtilmifl ve bunun için de, “maddede at›fta bu-lunulan TCK. mad. 309’un (yeni TCK. mad. 290’›n) ‹‹K. mad. 342 hükmünü içerecek flekilde de¤ifltirilmesinin yerinde olaca¤›” ileri sürülmüfltür...
65 Bknz: 8. CD. 22.09.1994 T. 7953/9976; 15.09.1994 T. 7884/9650; 26.01.1993 T.
75/1107 vb.
66 Bknz: 16. HD. 31.10.2007 T. 2813/4070; 8. CD. 07.12.1998 T. 14471/16283.
67 Bknz: 17. HD. 25.10.2004 T. 8350/11307; 16. HD. 18.06.2003 T. 4664/6211; 17. HD.
23.06.2003 T. 4250/6367 vd.- 8. CD. 10.06.1996 T. 7946/8596; 27.05.1996 T.
7327/7673 - 8. CD. 11.02.1994 T. 6581/1164.
68 ALACAKAPTAN, U. ‹cra ve ‹flâs Kanununun De¤ifliklik Tasar›s›n›n Cezai Hükümleri
“‹cra ve ‹flâs Kanununun De¤ifliklik Tasar›s› Hakk›nda Seminer”e Sunulan Bildiri, 1963, s: 178.
V- Yarg›lama usulü:
a) fiikayet hakk›: Suçun takibi, alacakl›n›n flikayetine ba¤l›d›r.
fiikayet hakk›; fiilin ö¤renildi¤i tarihten itibaren üç ay ve her halde fiilin ifllendi¤i tarihten itibaren bir y›l geçmekle düfler (‹‹K. mad. 347).
b) Davan›n aç›lma usulü: fiikayet hakk›na sahip bulunan kiflinin C. Savc›-l›¤›na yapaca¤› flikayet üzerine, C. Savc›l›¤›nca yürütülecek ko¤uflturma sonu-cunda, iddianame ile –icra ceza mahkemesinde– dava aç›l›r…69
c) Yetkili ve görevli mahkeme: “Tahliye” ve “teslim” ifllemini yapan icra dairesinin bulundu¤u yerdeki icra ceza mahkemesi yetkili ve görevli mahke-medir (‹‹K. mad. 346/III, 348).
ç) Yarg›lama usulü: Bu suçun yarg›lamas›nda CMK’nun genel esaslar› uy-gulan›r70.
‹‹K. mad. 342’ye göre icra ceza mahkemesinde aç›lan dava “kamu dava-s›” oldu¤undan, “flikayetçinin vazgeçmesi ile san›k hakk›nda aç›lan davan›n düflürülmesi mümkün olmad›¤›”71 gibi, “flikayetçi hak sahibinin duruflmaya gitmemesi” halinde de dava düflürülemez72.
Hükmen teslim olunan tafl›nmaza giren san›k hakk›nda aç›lan kamu da-vas›na, hak sahibi “suçtan zarar gören” s›fat›yla kat›lma isteminde bulunabi-lir73. “Müdahil”s›fat›n› kazanmam›fl olan flikayetçi lehine mahkemece –vekili için– vekalet ücreti takdir edilemeyece¤i74gibi, bu s›fat› kazanmam›fl olan fli-kayetçinin verilen hükmü temyiz yetkisi de yoktur75.
69 Bknz: 17. HD. 01.02.2007 T. 4883/192; 16. HD. 25.11.2004 T. 7307/11128; 17. HD.
12.07.2004 T. 6030/8878.
70 Bknz: 8. CD. 07.03.1996 T. 2079/3163.
71 Bknz: 12. HD. 15.05.1986 T. 6353/5893.
72 Bknz: 8. CD. 28.06.1988 T. 5223/5731.
73 Bknz: 16. HD. 15.05.2007 T. 140/1766; 06.03.2007 T. 288/574 - 17. HD. 05.07.2004 T. 1774/8489; 19.12.2002 T. 7333/12438 - 8. CD. 06.06.1996 T. 7119/8456 - 12. HD.
04.04.1984 T. 3797/4118.
74 Bknz: 12. HD. 14.02.1986 T. 1460/1731; 8. CD. 02.02.1985 T. 5476/3794.
75 Bknz: 17. HD. 04.03.2004 T. 822/2563; 16. HD. 18.06.2003 T. 4664/6211; 17. HD.
12.06.2002 T. 5309/5040 vb.
“Hükmen teslim olunan yere tecavüz” suçundan dolay›, iddianame ile aç›lan dava sonucunda, müdahil s›fat›n› alm›fl dahi olsa flikayetçi –san›¤›n be-raat etmifl olmas› halinde– vekalet ücreti ile sorumlu tutulamaz76. “Hükmen teslim olunan yere tecavüz” suçundan dolay› aç›lan davada, ‘san›¤›n üzerine at›lan “zapt ve iflgal” eyleminin neden ibaret oldu¤unun’ flikayetçiye aç›klatt›-r›lmas›77, iddian›n isbat› için yerinde keflif yap›lmas›78, taraflar›n gösterecek-leri tan›klar›n dinlenmesi79, san›klar›n savunmalar›n›n al›nmas›80gerekir.
Önemi nedeniyle flu hususu belirtelim ki; “ilama dayanan teslimler-de” (‹‹K. mad. 26) mahkemenin tafl›nmaza tekrar giren san›k hakk›nda ‹‹K.
mad. 342’ye göre mahkumyiet karar› verebilmesi için, gerek “hak sahibi”nin (flikayetçinin)81ve gerekse “san›¤›n”82takip dayana¤› ilamda taraf olup olma-d›¤›n› araflt›rmas› ve e¤er taraf de¤illerse, mahkûmiyet karar› vermemesi gere-kir. Ancak, flu hususu hemen belirtelim ki, tafl›nmaz› sat›n alan yeni malik, ön-ceki malikin halefi olarak onun tüm haklar›n› kullanabilece¤inden, hükmen teslim edilen tafl›nmaza tekrar giren san›¤›n ‹‹K. mad. 342’ye göre cezaland›-r›lmas› için flikayette bulunabilir…83Ayn› flekilde, tafl›nmaz›n hak sahibi yeri-ne baflkas›na –öryeri-ne¤in, kocas›na– teslimi halinde, hak sahibi flikayetçi olama-yaca¤› gibi84, hakk›nda infaz (teslim ifllemi) yap›lmayan san›k(lar) hakk›nda,
‹‹K. mad. 342’ye göre mahkumiyet karar› verilemez85.
d) Suçun cezas›: San›¤›n suçunun mahkemece sabit görülmesi halinde, san›k üç ay ile bir y›l aras›nda hapis cezas› ile cezaland›r›l›r (TCK. mad. 290/I).
76 Bknz: 12. HD. 11.03.1985 T. 2747/2193; 20.11.1984 T. 13328/11984.
77 Bknz: 12. HD. 05.06.1986 T. 7026/6818.
78 Bknz: 17. HD. 31.05.2005 T. 14180/5939; 8.CD. 07.12.1998 T. 14471/16283 vb. -17. HD. 13.11.2003 T. 10664/10830 - 12. HD. -17.04.1985 T. 4916/3964.
79 Bknz: 17. HD. 12.12.2006 T. 1240/9042; 8. CD. 03.04.1996 T. 4144/4745 - 8. CD.
10.10.1991 T. 7570/9156.
80 Bknz: 8. CD. 17.03.1999 T. 1743/3520 - 8. CD. 04.03.1987 T. 1440/1759; 12. HD.
03.03.1987 T. 16693/3152 - 12. HD. 08.04.1986 T. 3434/4003.
81 Bknz: 12. HD. 16.06.1986 T. 7945/6936; 25.11.1985 T. 13328/9905 vb.
82 Bknz: 12. HD. 03.03.1987 T. 16670/2985; 08.04.1986 T. 3447/4015.
83 Bknz: 12. HD. 07.07.1986 T. 8379/8227; 29.06.1982 T. 5324/5853.
84 Bknz: 12. HD. 30.04.1979 T. 4184/3961.
85 Bknz: 12. HD. 03.12.1984 T. 13335/12460; 19.01.1984 T. 342/316.
Bu ceza, k›sa süreli hapis cezas› niteli¤inde oldu¤undan (TCK. mad.
49/2); “seçenek yapt›r›mlar”dan birine (TCK. mad. 50/1) çevrilebilece¤i gi-bi86, cezan›n”ertelenmesi”87 de (TCK. mad. 51/1) mümkündür.
e) Dava zamanafl›m›: “Sekiz y›l”d›r (TCK. mad. 66).
f) Ceza zaman›fl›m›: “On y›l”d›r (TCK. mad. 68).
86 Bknz: 8. CD. 10.07.2000 T. 13671/13705.
87 Bknz: 8. CD. 10.11.1988 T. 7959/8952.