Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 59, Kasım 2017, s

(1)

_____________________________________________________________________________________

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 59, Kasım 2017, s. 247-265

Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date 23.10.2017 30.11.2017

Yrd. Doç. Dr. Sıtkı AKARSU

Kastamonu Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Müzik Bilimleri Bölümü sitkiakarsu2003@hotmail.com

2006 YILI İLKÖĞRETİM(1-8) MÜZİK ÖĞRETİM PROGRAMI İLE YENİ YÜRÜRLÜĞE KONAN 2017 YILI İLKÖĞRETİM(1-8) MÜZİK ÖĞRETİM

PROGRAMININ KARŞILAŞTIRILMASI Öz

Günlük yaşam içerisinde bulunduğumuz çevreye, topluma ve diğer toplumların halklarına uyum sağlayabilmemiz, eğitim ve öğretim programlarının hedefleri doğ- rultusunda gerçekleşebilmektedir. Dolayısıyla öğretim programlarında yapılan revize çalışmaları, olması gerektiği şekilde yapıldığı müddetçe, yerinde ve doğru bir adımdır. Bu amaç ve hedefler doğrultusunda müzik öğretim programı da 2017 yı- lında güncellenerek, yeni hali ile eğitim sürecine dâhil edilmiştir.Bu araştırmanın amacı, 2006 yılında yenilenen İlköğretim Müzik Öğretim Programı ile 2017 yılında yayınlanan İlköğretim Müzik Öğretim Programını genel amaçlar, öğrenme alanı, kazanım, temel beceriler, değerler ile ölçme ve değerlendirme açısından karşılaş- tırmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel içerik analizi yöntemi kullanılmıştır.

Araştırma sonuçlarına göre 2017 yılında yürürlüğe konan ilköğretim müzik öğre- tim programının bazı bölümleri, günümüz ihtiyaçlarına ve eğitim politikasına yöne- lik olarak hazırlanmış bir program olup, fayda sağlayıcı önemli eklemeler yapılmış bir programdır. Fakat programın genel amaçları, becerileri veya hedeflenen değer- lerin kazandırılması ile ilgili ilave etkinlik ve süre eksiliği olan bir program olduğu düşünülmektedir.

Anahtar kelimeler: Müzik, Öğretim, Öğretim Programı.

(2)

2006 Yılı İlköğretim(1-8) Müzik Öğretim Programı İle Yeni Yürürlüğe Konan 2017 Yılı İlköğre- tim(1-8) Müzik Öğretim Programının Karşılaştırılması

The Journal of Academic Social Science Yıl: 5, Sayı: 59, Kasım 2017, s. 247-265

248 THE COMPARISON YEAR 2017 PRIMARY EDUCATION(1-8) MUSIC

INSTRUCTION PROGRAM NEW ENHANCEMENT WITH YEAR 2006 PRIMARY EDUCATION(1-8) MUSIC INSTRUCTION PROGRAM

Abstract

In everyday life can be effected we can adapt to the peoples of other societies, to our neighborhood and collecting in line with objectives education and training programs. Because of is a step in place and right revision studies in curriculum it should be as long as it is done as. In line with these goals and objectives has been included in the training process with its new form updated in 2017 the music curriculum.The purpose of this study is to compare in terms of general purposes, lear- ning area, earnings, basic skills with values quantification and consideration the primary education Music Curriculums that renovated in 2006 and Music Curricu- lum published in 2017. In the study, document analysis that is one of the qualitative research methods was used and descriptive content analysis was used to analyze the data.Some parts of the primary music education program put into effect in 2017 is prepared towards education policy and to today's needs. Also is a program bene- ficiary made important joints. But it is believed is a program additional activity and time-consuming related to the acquisition of targeted values, skills or the general objectives of the program.

Keywords: Music, Teaching, Teaching Program.

GİRİŞ

İnsanoğlu hakkında yazılmış birçok eserin yanında halen yazılan kaynaklar ile birlikte insan denen canlı tanımlanmaya çalışılmaktadır. Temelde iki farklı yaklaşımdan birisi insanı doğadaki diğer canlılar gibi birçok evrimsel süreç geçirmiş, maddeye şekil vermiş, üretebilmiş, sanatı ve kültürü oluşturabilmiş bir varlık olarak tanımlarken, bir diğer yaklaşım da “Homo sapiens” idea olan insanın bir akıl varlığı olduğu, aklını kullanarak her şeyi anlamlandırabileceğini söyler (Bay, 2011:13).

İnsan, nasıl tanımlanırsa tanımlansın yaşadığı zaman dilimi içerisinde formal veya informal olarak bir eğitim sürecine dâhil olmaktadır. Yaşadığı çevreye uyum sağlamak, hayatını sürdür- mek, sahip olduğu yetileri geliştirmek için bu eğitim faaliyetlerinden faydalanır.

Eğitim ile ilgili birçok tanım ve kavram kullanılmıştır. Yapılmış olan tanımlamaların bazıların- da eğitim yeteneği geliştirdiğinden; bazılarında aydınlatıcı bir süreç olduğundan bahsedilirken bazılarında da eğlenceli tarafları vurgulanmıştır. Aslında bu kadar çeşitli tanımlamaların yapıl- ması, farklı alanlardan farklı bakış açılarının yansıması anlamına gelmektedir (Bay, 2011: 11).

Eğitim alanında sosyalleşme yönüne ağırlık vermiş olan eğitimciler, eğitimi tanımlarken bireyin sosyalleşmesin, kültürel öğeleri kazanmasını ve toplumsal değerleri benimsemesini vurgulamış- lardır. Psikoloji odaklı olanlar ise eğitimi, kişinin yeteneklerinin, arzularının ve potansiyelinin geliştirilme süreci olarak tanımlamışlardır. Ekonomistler ise iş gücünün kalifiye hale getirilme süreci olarak görmüşlerdir (Bay, 2011: 12).

(3)

249 Eğitim bilindiği üzere formal ve informal olarak ikiye ayrılır. Yani programlar dâhilinde belirli

bir düzen içerisinde yürütüleni formal olarak tanımlarsak, plan dâhilinde gerçekleşmeyen, za- mansız ve programsız olan eğitim şeklini de informal eğitim olarak adlandırabiliriz.

Formal eğitimin gerçekleşebilmesi için belirli disiplinlerin programları hazırlanır. Eğitim prog- ramları hazırlanırken hedef, içerik, eğitim durumları ve değerlendirme olarak 4 başlık altında hazırlanır. Eğitim programının kapsamı içerisinde bulunan öğretim programı da bir dersin eği- timi ile ilgili tüm etkinlikleri kapsar. Buna bağlı olarak ta her dersin öğretim programı hazırlana- rak eğitim sürecine dâhil edilir (Görgen, 2012: 13).

Öğretim programı ve öğretim çoğu zaman ayrı başlıklar altında incelense de birbiri ile bağlı olan kavramlardır. Eğitim programı okul idaresine bağlı olarak plan ve program dâhilindeki faaliyetlerdir. Öğretim ise eğitim programını kullanmaya hazır hale getirmektir (Demirel, 2010).

Eğitim, öğretim veya bunların programlanmış biçimlerinin amacı temelde bireyi yetiştirebilmek, farklı alanlarda donanım sahibi yapabilmektir. Birçok disiplinin belirli kazanımları eğitim süreci içerisinde bireyde gerçekleştirilmeye çalışılır. Bunlar bilgi, beceri ve değerlerdir.

Eğitim ortamlarında her dersin öğretim programı ile birlikte sunulan kazanımlar olduğu gibi müzik dersinin de belirli hedefler içeren bir öğretim programı vardır. Müzik hayatımızın her alanında bizimle olan ve hayatın akışında önemli rol oynayan bir sanat alanıdır. Bu yönü ile müziğin eğitim boyutunun da önemi anlaşılmaktadır (Nacakçı ve Kurtuldu, 2011: 1). Müziğin bu eğitim süreci içerisinde, yapılandırmacı yaklaşım temelinde olsa da öğrencinin yanı sıra öğ- retmen de kısmen aktif rol almalıdır (Aksu, 58).

Kültürel ve toplumsal bir organizma olarak tanımlanan insanoğlu, varoluşundan beri duyduğu her sesi anlamlandırma ve çözümleme eğilimi göstermiştir. Buna paralel olarak sesleri anlatım biçimine dönüştürmüştür. Seslerle gerçekleştirdiği bu anlatım sanatının adını da” müzik” koy- muştur (Say, 2003: 17). Seslerin bir araya gelerek bizlere sürekli bir şeyler anlattığını, gizil olarak öğrenmeyi sağladığını düşündüğünüz zaman, müzik daima eğitimin önemli araçları arasına yer almalıdır. Gelişmiş ülkelerde bilişsel ve fiziksel alanlarda müziğin araç olarak kullanılması en önde gelen yaklaşımlardandır (Uşaklıgil ve diğ., 2009: 7). Çünkü müzik doğrudan ve aracısız bir iletişim aracıdır.

Uçan (1999: 4), müzik eğitimini tanımlarken, bireye kendi yaşantısı yoluyla amaçlı olarak belirli müziksel davranışlar kazandırma, bireyin müziksel davranışlarını kendi yaşantısı yoluyla amaçlı olarak değiştirme, dönüştürme, geliştirme ve yetkinleştirme süreci olarak tanımlamıştır.

Yıldız (2002: 1) ise müzik eğitiminin etkili ve verimli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için müzik öğretiminin belirli hedef ve amaçlara yönelik olarak hazırlanmış müziksel öğrenmelerin planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir diye ifade etmiştir.

Coşkuner (1957: 119) müzik öğretim programları henüz yürürlüğe girmemişken hazırlamış olduğu “İlk Öğretmen Okullarında Müzik” isimli kitabında müzik derslerinde, yardımcı müzik ve oyun kitaplarının kullanılması, ses aralıklarına dikkat edilmesi ve her öğretmenin okul şarkı- ları ile ilgili bir repertuarları olması gerektiğinden bahsetmiştir. Günümüzde kaynak kitap kulla- nımları hususunda hem üretim hem de resmi prosedürler açısından sorunlar yaşanmaktadır.

Cumhuriyet sonrasına bakıldığı zaman müzik öğretim programları ilk olarak 1968’de hazırlan- mış; sonrasında 1984, 1994 ve 2006 yılında yeni halleri ile takip eden eğitim dönemlerinde okullarda öğretim faaliyetlerine dâhil edilmiştir. Son olarak ta 2017 yılında yeni değişiklikler ile birlikte müzik öğretim programı yürürlüğe konmuştur.

(4)

250 1968 yılında hazırlanmış olan müzik öğretim programında genel amaçlara bakıldığı zaman öğ-

renci açısından 6 maddede ifade edildiği görülmektedir. Sınıf düzeyi bakımından ise özel amaç- lar bu programda yer almamıştır. Bu eksik 1994 yılında hazırlanan programda giderilmeye çalı- şılmış ve özel amaçlarla davranışlar eklenmiştir. Yine 1968 yılındaki programda ders konuları başlığı altında öğretilecek şarkılara maddeler halinde yer verilmiş, açıklamalar başlığı altında yöntem ve teknikler açıklanırken “Şarkı seçimi”, “Şarkı öğretimi” gibi belirli başlıklarda işleyi- şe uygun açıklamalar sunulmuştur. Yeni 1994 programında ise her ünite ve her konuya ilişkin örnek “Eğitim durumları” her sınıf düzeyine uygun hazırlanmıştır (Kalaycı, 2000: 150).

2006 ilköğretim müzik dersi öğretim programını incelediğiniz zaman ise içerikleri bakımından birbirine sıkı bir şekilde bağlı olan “Dinleme-söyleme-çalma, Müziksel Algı ve Bilgilenme, Müzik Kültürü ve Müzikte Yaratıcılık” dört öğrenme alanı bulunmaktadır. Bu dört öğrenme alanında planlanmış ve düzenlenmiş yaşantılar ile birlikte öğrencilerde hedeflenen bilgi, beceri, tutum ve değerleri kapsayan kazanımlar mevcuttur (Özgül, 2007: 614).

Bu çalışmada ise amaç 2006 yılında güncellenen müzik öğretim programı ile 2017 yılında yeni yürürlüğe konan müzik öğretim programlarının karşılaştırmasını yapmak, buna bağlı olarak bazı önerilerde bulunabilmektir.

YÖNTEM

Yapılan bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kul- lanılmıştır. Yıldırım ve Şimşek, (2008:188) doküman analizi için “Araştırılması hedef- lenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar” ifa- delerini kullanmıştır. Çalışma kapsamında toplanan veriler betimsel içerik analizi yön- temi kullanılarak değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yine bu araştırma modeli ile ilgili ola- rak Yıldırım ve Şimşek, (2008: 224) “Bu analiz yönteminde elde edilen veriler önce sistematik ve açık bir biçimde betimlenir. Daha sonra yapılan bu betimlemeler açıklana- rak ve yorumlanarak, neden-sonuç ilişkileri irdelenir. Bununla birlikte birtakım sonuçla- ra ulaşılır” diye ifade etmişlerdir.

Veri toplama süreçleri ve veri analiz yöntemi

Veri toplama sürecinde öncelikle MEB’in yayımlamış olduğu 2006 ve 2017 yıllarına ait ilköğ- retim müzik dersi öğretim programları bakanlık internet sayfasından alınmıştır. 1-8. sınıf müzik dersi öğretim programının genel amaçlar, öğrenme alanı, kazanım, ölçme ve değerlendirme alanlarına ait bilgiler bu programlar içerisinden temin edilmiştir(MEB, 2006; 2017). Daha sonra

2006 yılı ilköğretim Müzik Öğretim Programı ile 2017 yılı ilköğretim Müzik Öğretim

Programındaki genel amaçlar, öğrenme alanı, kazanım, temel beceriler, değerler ile

ölçme ve değerlendirme başlıklarına ait içerikler çıkarılmıştır. Fakat 2006 yılı müzik

öğretim programında programın felsefesi, değerler eğitimi, rehberlik, dikkat edilmesi

gereken hususlar ve öğrenme alanlarına ilişkin süreler gibi başlıkların olmadığı görül-

müştür. Bu kapsamda 2006 ve 2017 yılı müzik öğretim programları, içerikte olan ve

olmayan başlıklar açısından karşılaştırılarak bulguları tablolar halinde sunulmuş ve yo-

rumlanmaya çalışılmıştır.

(5)

251 BULGULAR

Çalışmanın bu bölümde 2006 ve 2017 yıllarına ait ilköğretim 1-8 müzik dersi öğretim program- ları karşılaştırılarak bulguları sunulmuş ve yorumlanmaya çalışılmıştır.

Tablo 1. 2006 ve 2017 İlköğretim (1-8) Müzik Öğretim Programının Bölümlerini Gösterir Tablo

1-8. Sınıflar 1-8.Sınıf

2006 Müzik Öğretim Programı Bölümleri

2017 Müzik Öğretim Programı Bölümleri

 Giriş

 Vizyon

 Temel Yaklaşım ve Yapı

 Öğrenme Öğretme Süreçleri

 Kazanımlar

 Ölçme ve Değerlendirme

 Sözlük ve Kaynakça

 Öğretim Programı’nın Temel Felsefesi

 Öğretim Programı’nın Genel Amaçları

 Öğretim Programı’nda Temel Beceriler

 Öğretim Programı’nda Değerler Eğitimi

 Öğretim Programı’nda Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı

 Öğretim Programı’nda Rehberlik

 Öğretim Programı’nın Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar

 Öğretim Programı’nın İlkokul 1, 2, 3 Ve 4.

Sınıflar Öğrenme Alanları ve Süreleri

 Öğretim Programı’nın Ortaokul 5, 6, 7 Ve 8.

Sınıflar Öğrenme Alanları ve Süreleri

 Sınıf Kazanımlar ve Açıklamaları

Tablo 1 incelendiği zaman 2006 ve 2017 ilköğretim müzik öğretim programlarının genel olarak farklı bölümler şeklinde hazırlandığı görülmektedir. 2006 programı, normal bir öğretim prog- ramı gidişatında genel başlıklar ile hazırlanmıştır. 2017 programının ise daha detaylı bir şekilde, farlı bölümler ile birlikte sunulduğu belirlenmiştir. 2006 programında olmayan Programın felsefesi, Değerler eğitimi, Rehberlik, Dikkat edilmesi gereken hususlar ve Öğrenme alanlarına iliş- kin süreler gibi başlıklar eklenmiştir.

Tablo 2. 2006 İlköğretim Müzik Öğretim Programı İle 2017 İlköğretim Müzik Öğretim Programının Genel Amaçlar Açısından Karşılaştırılması

Programlar Genel Amaçlar

Frekans(f) 2006 Programı

2017 Programı

14 15

Tablo 2’de görüldüğü gibi 2006 yılında yayımlanan Müzik Öğretim Programında genel amaçla- rın sayısı 14 iken 2017 yılında yürürlüğe konan Müzik Öğretim Programında bu sayı 15’e çıka- rılmıştır. İki programda da 14 madde aynı şekilde korunmuş, fakat 2017 yılında hazırlanan yeni

(6)

252 müzik öğretim programına “Müzik ile ilgili çalışmalarda bilişim teknolojilerinden yararlanma-

larını sağlamak” amacı eklenmiştir.

Tablo 3. 2006 İlköğretim Müzik Öğretim Programı İle 2017 İlköğretim Müzik Öğretim Programının Öğrenme Alanı Açısından Karşılaştırılması

Programlar Öğrenme Alanı

Frekans(f)

2006 Programı 4

2017 Programı 4

Tablo 3 incelendiğinde hem 2006 yılındaki hem de 2017 yılında hazırlanıp yürürlüğe konan ilköğretim 1-8 müzik öğretim programında, dört temel öğrenme alanı verilmiştir. Fakat 2006 yılına ait olan müzik öğretim programında bulunan “Dinleme - Söyleme - Çalma” olan öğren- me alanı, 2017 yılında “Dinleme - Söyleme” olarak revize edilmiştir. Diğer öğrenme alanları olan “Müziksel Algı ve Bilgilenme”, “Müziksel Yaratıcılık” ve “Müzik Kültürü” alanları aynı şekilde kalmıştır.

Tablo 4. 2006 İlköğretim Müzik Öğretim Programı İle 2017 İlköğretim Müzik Öğretim Programının 1. Sınıf Kazanımlarının Öğrenme Alanları Açısından Karşılaştırılması

1.Sınıf

Programlar Öğrenme Alanları ve Sayısı Toplam

2006 Programı

Dinleme Söy- leme Çalma

Müziksel Algı ve Bil-

gilenme

Müziksel Yaratıcılık

Müzik Kültürü

10 2 5 6 23

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

12 3 5 5 25

Tablo 4 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim programının 1. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayısı değişiklik göstermiş- tir. 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programının Dinleme - Söyleme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 10 iken 2017 yılında ismi de Dinleme-Söyleme olarak gün- cellenen öğrenme alanına ait kazanım sayısı 12’ye çıkarılmıştır. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki programda 2 iken 2017 yılındaki güncel programda 3’e çıkarılmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanındaki kazanımlar 5 olarak iki programda da kalmış; Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar ise 2006 yılındaki prog- ramda 6 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 5’e düşürülmüştür. Top- lamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının 1. sınıf düzeyinde 23

(7)

253 adet kazanım varken 2017 yılına ait müzik öğretim programının 1. sınıf düzeyinde 25 adet ka-

zanım vardır.

2.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

9 5 2 6 22

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

8 5 2 4 19

Tablo 5 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında yenilenen müzik öğretim prog- ramının 2. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayılarının değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. 2006 yılındaki ilköğretim 2. sınıf müzik öğretim programının Dinleme - Söyleme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 9 iken 2017 yılında ismi de Dinleme- Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanına ait kazanım sayısı 8’e indirilmiştir. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki programda ve 2017 yılındaki güncel programda 5 olarak kalmıştır. Müziksel Yaratıcılık ta aynı şekilde hem 2006 hem de 2017 programında 2 olarak kalmış; yalnız Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar 2006 yılındaki programda 6 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 4’e düşü- rülmüştür. Toplamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının 2.

sınıf düzeyinde 22 adet kazanım varken 2017 yılına ait müzik öğretim programının 2. sınıf dü- zeyinde 19 adet kazanım vardır.

(8)

254 Tablo 6. 2006 İlköğretim Müzik Öğretim Programı İle 2017 İlköğretim Müzik Öğretim

Programının 3. Sınıf Kazanımlarının Öğrenme Alanları Açısından Karşılaştırılması

3.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

7 5 4 7 23

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

8 7 4 4 23

Tablo 6 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim programının 3. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayıları değişiklik göster- miştir. 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programının 3. sınıf düzeyinde Dinleme - Söy- leme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 7 iken 2017 yılında ismi de Dinleme- Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanına ait kazanım sayısı 8’e çıkarılmıştır. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki programda 5 iken 2017 yılın- daki güncel programda 7’e çıkarılmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanındaki kazanımlar 4 olarak iki programda da kalmış; Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar ise 2006 yılın- daki programda 7 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 4’e düşürül- müştür. Toplamda hem 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının hem de 2017 programının 3. sınıf düzeyinde 23 adet kazanım olarak kalmıştır.

4.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

6 5 5 7 23

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

6 6 5 5 22

(9)

255 Tablo 7 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim

programının 4. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayıları değişiklik göster- miştir. 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programının 4. sınıf düzeyinde Dinleme - Söy- leme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 6 olarak belirlenmiş, 2017 yılında ismi de Dinleme-Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanına ait kazanım sayısı da 6 olarak kalmış- tır. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki programda 5 iken 2017 yılındaki güncel programda 6’e çıkarılmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanın- daki kazanımlar 5 olarak iki programda da kalmış; Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kaza- nımlar ise 2006 yılındaki programda 7 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim prog- ramında 5’e düşürülmüştür. Toplamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının 4. sınıf düzeyindeki kazanım sayısı 23 iken 2017 programının 4. sınıf düzeyinde 22 adet kazanım olarak belirlenmiştir.

5.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

6 7 5 6 24

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

6 7 6 4 23

Tablo 8 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim programının 5. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayılarında değişiklik belir- lenmiştir. 5. sınıf düzeyinde Dinleme - Söyleme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı hem 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programının hem de 2017 yılının progra- mında 6 olarak belirlenmiştir. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanı ile ismi 2017 prog- ramında Dinleme-Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanındaki kazanım sayısı 7 olarak iki programda da kalmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanındaki kazanımlar 2006 yılındaki programda 5 iken 2017 yılındaki güncel programda 6’ya çıkarılmıştır. Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar ise 2006 yılındaki programda 6 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 4’e düşürülmüştür. Toplamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının 5. sınıf düzeyindeki kazanım sayısı 24 iken 2017 programının 5.

sınıf düzeyinde 23 adet kazanım olarak belirlenmiştir.

(10)

Programının 6. Sınıf Kazanımlarının Öğrenme Alanları Açısından Karşılaştırılması

6.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

9 4 5 5 23

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

8 4 6 6 24

Tablo 9 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim programının 6. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayılarında değişiklik belir- lenmiştir. 6. sınıf düzeyinde Dinleme - Söyleme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programında 9 iken 2017 yılının programında ismi de Dinleme-Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanındaki kazanım sayısı 8’e düşürül- müştür. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 4 olarak iki programda da kalmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanındaki kazanımlar 2006 yılındaki programda 5 iken 2017 yılındaki güncel programda 6’ya çıkarılmıştır. Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar ise 2006 yılındaki programda 5 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 6’ya çıkarılmıştır. Toplamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğre- tim programının 6. sınıf düzeyindeki kazanım sayısı 23 iken 2017 programının 6. sınıf düzeyin- de 24 adet kazanım olarak belirlenmiştir.

7.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

8 4 5 6 23

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

8 4 5 6 23

(11)

257 Tablo 10 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim

programının 6. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayılarında değişiklik gö- rülmemiştir. 7. sınıf düzeyinde Dinleme - Söyleme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programında 8 idi. 2017 yılının programında ismi Dinleme-Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanındaki kazanım sayısı da 8 olarak kal- mıştır. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 4 olarak iki programda da kalmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanındaki kazanımlar hem 2006 yılındaki program- da hem de 2017 yılındaki güncel programda 5 olarak kalmıştır. Müzik Kültürü öğrenme alanın- daki kazanımlar da yine diğerleri gibi hem 2006 hem de 2017 yılındaki yenilenmiş olan müzik öğretim programında 6 olarak programda devam etmiştir. Toplamda 2006 ve 2017 programları- nın 7. sınıf düzeyinde 23 adet kazanım olduğu belirlenmiştir.

8.Sınıf

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

8 2 4 8 22

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

10 2 5 9 26

Tablo 11 incelendiğinde 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim programının 8. sınıf düzeyinde öğrenme alanlarına ait kazanımların sayılarında değişiklik belir- lenmiştir. 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programında 8. sınıf düzeyinde Dinleme - Söyleme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 8 iken 2017 yılının programında ismi de Dinleme-Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanındaki kazanım sayısı 10’a çıkarıl- mıştır. Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2 olarak iki programda da kalmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanındaki kazanımlar 2006 yılındaki programda 4 iken 2017 yılındaki güncel programda 5’e çıkarılmıştır. Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar ise 2006 yılındaki programda 8 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 9’a çıkarılmıştır. Toplamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının 8. sınıf düzeyindeki kazanım sayısı 22 iken 2017 programının 8. sınıf düzeyinde 26 adet kazanım olarak belirlenmiştir.

(12)

Programının 1-8. Sınıf Kazanımlarının Öğrenme Alanları Açısından Karşılaştırılması

Programlar Öğrenme Alanları ve Sayısı

Genel Toplam

2006 Programı

gilenme

Müzik Kültürü

63 34 35 51 183

2017 Programı

Dinleme Söy- leme

gilenme

Müzik Kültürü

66 38 38 43 185

Tablo 12 incelendiği zaman 2006 yılına ait program ile 2017 yılında güncellenen müzik öğretim programının 1-8. sınıfların öğrenme alanlarına ait kazanımların sayılarında değişiklik belirlen- miştir. 2006 yılındaki ilköğretim müzik öğretim programında 8. sınıf düzeyinde Dinleme - Söy- leme - Çalma isimli öğrenme alanına ait kazanım sayısı 63 iken 2017 yılının programında ismi de Dinleme-Söyleme olarak güncellenen öğrenme alanındaki kazanım sayısı 66’ya çıkarılmıştır.

Müziksel Algı ve Bilgilenme öğrenme alanına ait kazanım sayısı 2006 yılındaki programda 34 iken 2017 yılındaki güncel programda 38’e çıkarılmıştır. Müziksel Yaratıcılık öğrenme alanın- daki kazanımlar 2006 yılındaki programda 35 iken 2017 yılındaki güncel programda 38’e çıka- rılmıştır. Müzik Kültürü öğrenme alanındaki kazanımlar ise diğerlerinin tersine 2006 yılındaki programda 51 iken 2017 yılında yenilenmiş olan müzik öğretim programında 43’e düşürülmüş- tür. Toplamda 2006 yılında yürürlüğe giren ilköğretim müzik öğretim programının 1-8. sınıflara ait kazanım sayısı 183 iken 2017 programının 1-8. sınıflar genelinde 185 adet kazanım olduğu belirlenmiştir.

Tablo 13. 2006 ve 2017 İlköğretim (1-8) Müzik Öğretim Programlarının Temel Beceriler Açısından Karşılaştırılması

2006 Müzik Öğretim Programı Temel Beceriler

2017 Müzik Öğretim Programı Temel Beceriler

 Türkçeyi Doğru, Güzel ve Etkili Kullanma

 Eleştirel Düşünme

 Yaratıcı Düşünme

 İletişim Kurma

 Problem Çözme

 Araştırma

 Anadilde iletişim

 Yabancı dillerde iletişim

 Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler

 Dijital yetkinlik

 Öğrenmeyi öğrenme

 Sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler

(13)

259

 Bilgi Teknolojilerini Kullanma

 Girişimcilik

 Müziksel Algılama Ve Bilgilenme

 Kişisel ve Sosyal Değerlere Önem Verme

 Müzik Okuryazarlığı Edinebilme

 Estetik Duyarlığa Sahip Olma

 İnisiyatif alma ve girişimcilik

 Kültürel farkındalık ve ifade

 Müziği tanıyabilme

 Müzik - beden uyumunu sağlayabilme

 Müziği dinleme, söyleme ve ritimsel etkinlikler- le müzik yapabilme

 Müziği bireysel ya da toplu yapabilme

 Müzikle toplum arasındaki bağı görebilme

 Müzikle kültür, tarih ve estetik arasında bağ kurabilme

 Müziği millî ve manevi değerlerle ilişkilendire- bilme

 Müziğin bir bilim dalı olarak da farklı bilimlerle ilişkisini kurabilme

 Müziğin her insan için öğrenilebilir olduğunu anlayabilme

 Kendini müzik yoluyla ifade edebilme

 Kültürel miras ve çeşitliliği geliştirebilme

 Etkin müzik üreticisi olabilme

Toplam Tj 12 20

Tablo 13 incelendiğinde 2006 yılında yenilenen ve yürürlüğe konan ilköğretim müzik öğretim programının temel beceriler bölümünde 12 adet beceri sunulmuş, bu beceriler ile ilgili herhangi bir açıklama veya kısa bilgi verilmemiştir. Tablodan da görüleceği üzere bu beceriler genelde yapılsalcı yaklaşım temelinde hedeflenen becerilerdir. Fakat 2017 yılında yeni hazırlanan ve yürürlüğe konan ilköğretim müzik öğretim programının temel beceriler bölümünde 20 adet be- ceri sunulmuş ve bu temel becerilerin tabloda bulunan ilk 8 tanesi “Anahtar yetkinlik” olarak adlandırılmıştır. Ayrıca programda sunulan bu becerilerin geniş açıklamaları yapılmıştır. Diğer 12 adet beceri de maddeler halinde sunularak müzik öğretim programında geliştirilmesi gereken beceriler olarak ifade edilmiştir.

(14)

260 Tablo 14. 2006 ve 2017 İlköğretim (1-8) Müzik Öğretim Programlarının Temel Beceriler

Açısından Karşılaştırılması

2006 Müzik Öğretim Programı Değerler

2017 Müzik Öğretim Programı Değerler

 Paylaşım

 Hoşgörü

 Sorumluluk

 Arkadaşlık

 Çalışkanlık

 Duyarlılık

 Dürüstlük

 Estetik

 Eşitlik

 İyilikseverlik

 Özgürlük

 Paylaşma

 Sabır

 Saygı

 Sevgi

 Sorumluluk

 Vatanseverlik

 Vefa

Toplam Tj3 15

Tablo 14 incelendiği zaman 2006 ilköğretim müzik öğretim programında verilen değerler sadece paylaşım, hoşgörü ve sorumluluk olmak üzere 3 başlık altında toplanmıştır. Buna karşın 2017 yılında güncellenmiş olan ilköğretim müzik öğretim programının değerler bölümünde kazanıl- ması istenen değerler 20’ye yükseltilmiştir. Ayrıca 2006 programında değerler bölümünde sadece değer isimleri yazılıp açıklama yapılmamışken 2017 programında değerler eğitimi ile ilgili açıklamalar ve değerler eğitiminin öneminden bahsedilmiştir.

(15)

261 Tablo 15. 2006 ve 2017 İlköğretim (1-8) Müzik Öğretim Programlarının Ölçme ve Değer-

lendirme Uygulamaları Açısından Karşılaştırılması

2006 Müzik Öğretim Programı Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları

2017 Müzik Öğretim Programı Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları

 Gözlem Formu

 Kontrol Listeleri

 Dereceli Puanlama Anahtarı

 Öz Değerlendirme

 Akran Değerlendirme

 Bu Araçlara İlişkin Açıklamalar ve Örnekler

 Hazırbulunuşluk Testleri

 Gözlem, Görüşme Formları

 Yetenek Testleri

 İzleme / Ünite Testleri

 Uygulama Etkinlikleri

 Otantik Görevler

 Dereceli Puanlama Anahtarı

 Açık Uçlu Sorular

 Yapılandırılmış Grid

 Tanılayıcı Dallanmış Ağaç

 Kelime İlişkilendirme

 Öz ve Akran Değerlendirme

 Grup Değerlendirme

 Projeler

 Dönem Sonu Sınavları

Toplam Tj 6 15

2006 yılına ait ilköğretim müzik öğretim programının ölçme ve değerlendirme bölümünün incelenmesi sonucunda değerlendirme çalışmalarının sonuç değil süreç odaklı olması gerektiğinin vurgulandığı tespit edilmiştir. Yine 2006 yılına ait programda, değerlendirme çalışmalarının gerçekleştirilmesinde örnek ders etkinlikleri içerisinde Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları sunulmuştur. Tablo 15 incelendiğinde programda sunulan bu uygulamalar görülmektedir.

2017 yılında hazırlanan ilköğretim müzik öğretim programında ise ölçme ve değerlendirme hakkında geniş açıklamalar yapılmış, değerlendirme faaliyetlerinin amaca bağlı olarak, tanıma, izleme-biçimlendirme ve sonuç odaklı olmak üzere üç farklı şekilde yapıldığı belirtilmiştir. Bu değerlendirme faaliyetlerinin detaylı açıklamaları yapılarak öğretim sonucunda yapılacak değer- lendirme uygulamaları sunulmuştur.

Tablo 15’te görüldüğü üzere 2006 müzik öğretim programında 6 adet değerlendirme uygulama- sı varken 2017 yılında 15 adet değerlendirme uygulaması programa konulmuştur.

(16)

262 TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER

Toplumu oluşturan her bireyin, toplum ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olması ve buna paralel olarak kendi kabiliyetlerini de geliştirecek davranışları kazanması elbette ki aile ile birlikte eğitim kurumlarının sorumluluğundadır. Eğitim faaliyetlerini gerçekleştiren kurumlar değişen toplumsal yapıya uyumu sağlama ve sürekli yenilenen bilgiyi hedef kitleye kazandırma adına, öğretim programlarını da yenileme ve güncel tutma gayreti içerisindedir. Bu tür çalışmalar genelde tüm alan ve disiplinlere yansıtılmaktadır. Bu alanlardan birisi de sanat eğitiminin önemli bir bölümü olan müzik öğretimidir.

İhtiyaçlara paralel olarak belirli takvimlerde güncellenmiş olan müzik öğretim programının yapısı, içeriği ve bir önceki program ile farklılıkları üzerine yapılan çalışmalar arasında Albuz ve Akpınar’ın 2009 yılında yapmış olduğu “2006 İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı ve Yeni Yaklaşımlar” isimli bildiri bulunmaktadır. Albuz ve Akpınar bu çalışmalarında 1994 ve 2006 yıllarına ait müzik öğretim programları ile ilgili öğretmen görüşlerini almış, aynı zamanda çalışma içerisinde bu iki programı hedef, kazanım, içerik gibi açılardan değerlendirmeye çalış- mışlardır. Çalıma sonucunda 2006 ilköğretim müzik dersi öğretim programının yapısalcı anlayış doğrultusunda, oyun-dans-devinim eksenli ve işbirliğine dayalı aktif öğrenme sürecini etkin kılan bir program olduğunu belirtmişlerdir.

Yine müzik öğretim programları ile ilgili Özgül (2007) yapmış olduğu “Türkiye’de İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programının Çözümlenmesi” isimli çalışmasında 1994 ve 2006 müzik öğretim programlarını karşılaştırmış, bunlara paralel olarak uygulama aşamasında bazı öneriler- de bulunmuştur. Çalışma sonucunda 1994’ten bu yana uygulanan davranış temelli müzik dersi öğretim programıyla, 2006’da yürürlüğe giren yapılandırmacı program anlayışı temel alınarak hazırlanan ilköğretim müzik dersi öğretim programının konu içeriklerinin temelde aynı olduğu- nu belirtmiştir. Türk örgün eğitim sistemindeki ilköğretim okulları müzik dersi öğretim prog- ramlarıyla Amerika Birleşik devletleri, Malta, Güney Afrika Cumhuriyeti, İngiltere gibi ülkele- rin müzik dersi öğretim programlarının konu içerikleri/standartları, hazırlanış biçimlerinin aynı olduğunu vurgulamıştır.

2006 ve 2017 yıllarına ait ilköğretim müzik öğretim programlarının incelenmesi sonucunda ilk olarak bu iki programın genel yapısının faklı bir şekilde hazırlandığı belirlenmiştir. Yeni yürür- lüğe konan 2017 ilköğretim müzik öğretimi programında, Programın felsefesi, Değerler eğitimi, Rehberlik, Dikkat edilmesi gereken hususlar ve Öğrenme alanlarına ilişkin süreler gibi yeni başlıkların geniş açıklamaları ile birlikte eklendiği görülmektedir. Dünya genelinde öğretim programı felsefelerinin güncellenmesi ve değerler eğitimi etkinliklerinin programlara yerleşti- rilmesi, müzik öğretimi programında da bu değişiklikleri zorunlu kılmıştır. Yenilenen öğretim programında bu başlıkların ilave edilmesi hem programın temellerini güçlendireceği hem de öğretim sürecinde öğretmene katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

2006 ve 2017 programlarının genel amaçlarında küçük bir değişiklik yapılmış, 2017 yılında hazırlanan yeni müzik öğretim programına “Müzik ile ilgili çalışmalarda bilişim teknolojilerin- den yararlanmalarını sağlamak” amacı eklenmiştir. Günümüzde her alanda olduğu gibi müzik icra sahası ve müzik eğitimi alanında da teknoloji kullanılmaktadır. Eğitim sürecinde teknoloji temelli araç-gereçlerin kullanılmasının müzik öğretiminde kolaylık sağlamasının yanı sıra gü- nümüz müzik kültürünü takip edebilme, analiz edebilme fırsatlarını sunacağı düşünülmektedir.

Fakat burada eğitimcinin sadeliği ve orijinalliği tahrip etmeyecek bir öğretim süreci izlemesi

(17)

263 yerinde olacaktır. Çünkü müzik öğretim programının temellerindeki kültürel aktarımı sağlama

hedefi, istenilen düzeyde gerçekleştirilmelidir.

2006 yılına ait olan müzik öğretim programında bulunan “Dinleme - Söyleme - Çalma” olan öğrenme alanı, 2017 yılında “Dinleme - Söyleme” olarak revize edilmiştir. Diğer öğrenme alan- ları aynı şekilde kalmıştır. Çalma etkinliği müzik eğitiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Hem du- yuşsal hem de devinişsel alanlarda çok önemli kazanımlar sağlamaktadır. Bunların yanı sıra yeni programda da “çalgı eğitiminin beynin farklı işlev gören bölgelerini geliştirdiğini ortaya çıkarmıştır. Dolayısıyla çalgı eğitimi her sınıf düzeyinde yeterli derecede gerçekleştirilmelidir”

ifadesinin kullanılmasına rağmen öğrenme alanlarından çıkarılması, olumlu bir değişiklik olarak görülmemektedir.

2006 yılında yenilenen ilköğretim müzik öğretim programının toplamda 1-8. sınıflara ait kaza- nım sayısı 183 iken 2017 programının 1-8. sınıflar genelinde 185 adet kazanım olduğu belir- lenmiştir. Kazanım sayılarındaki değişiklik küçük miktarda, artış yönündedir. Fakat öğrenme alanlarına ait kazanımlardaki değişikliklere bakıldığı zaman “Müzik Kültürü” öğrenme alanında kayda değer bir azalma görülmektedir. 2006 yılında Müzik kültürü öğrenme alanına ait kazanım sayısı 51 iken 2017 programında bu sayı 43’e düşürülmüştür. Önceki değerlendirmede vurgu- landığı gibi müzik, kültürel değerlerin en etkin ve en önemli taşıyıcılarıdır. Bu anlamda müzik öğretim programının müzik kültürü öğrenme alanındaki kazanımların azaltılması olumsuz bir değişim olarak değerlendirilmektedir. Birde yeni programda kazanımlar süre olarak dakika şek- linde belirtilmiştir. Bu değişme öğretmenin dersi planlaması açısından ve kazanımları her ders süresi içerisinde dikkate alması açısından olumlu bir ekleme olmuştur.

Yine 2006 programında 12 adet temel beceri sunulmuş, bu beceriler ile ilgili herhangi bir açık- lama veya kısa bilgi dahi verilmemiştir. Bu beceriler genelde yapılsalcı yaklaşım temelinde hedeflenen becerilerdir. Fakat 2017 yılında yeni hazırlanan ve yürürlüğe konan ilköğretim mü- zik öğretim programının temel beceriler bölümünde Türkiye Yeterlikler Çerçevesi yönetmeliği- ne bağlı olarak(02.02.2016 tarihinde resmi gazetede yayımlanmış, yürürlüğe girmiştir.) 8 tane

“Anahtar yetkinlik” adı altındaki beceriler, açıklamaları ile birlikte programa eklenmiştir. Ana- dilde iletişim, Yabancı dillerde iletişim, Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler, Dijital yetkinlik, Öğrenmeyi öğrenme, Sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler, İni- siyatif alma ve girişimcilik, Kültürel farkındalık ve ifade şeklinde sunulan bu başlıkların müzik öğretim programına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Diğer 12 beceri de maddeler halinde sunularak müzik öğretim programında geliştirilmesi gereken beceriler olarak ifade edilmiştir.

2006 ilköğretim müzik öğretim programının incelenmesi sonucunda, programda hedeflenen değerler sadece paylaşım, hoşgörü ve sorumluluk iken, 2017 yılında güncellenmiş olan ilköğre- tim müzik öğretim programının değerler bölümünde kazanılması istenen değerler 20’ye yüksel- tilmiştir. Değerler eğitiminin günümüzdeki önemi çok büyüktür. Müzik gibi ezgisel, ritimsel ve söz unsurunu içeren bir iletişim aracını değer kazanımına yönelik olarak etkin ve sürekli kul- lanmak, tüm eğitim faaliyetlerinde etkili olacaktır. Dolayısı ile yenilenen müzik öğretim prog- ramında hedeflenen değerlerin arttırılması olumlu bir adım olarak değerlendirilmiştir. Fakat müzik öğretimi kitaplarında bunlara yönelik şarkı ve etkinlik eksikliğinin de giderilmesi gerekmektedir. Ayrıca 2006 programında değerler bölümünde sadece değer isimleri yazılmışken, 2017 programında değerler eğitimi ile ilgili açıklamalar ve değerler eğitiminin öneminden de bahsedilmiştir.

(18)

264 Ölçme ve değerlendirme açısından iki programın değerlendirilmesi neticesinde 2006 müzik

öğretim programında 6 adet değerlendirme uygulaması belirlenmiş, 2017 yılında ise 15 adet değerlendirme uygulamasının programa eklendiği görülmüştür. Burada da 2017 yılında değer- lendirme etkinlikleri arttırılmış ama sadece kullanılacak olan uygulamalardan bahsedilmiştir.

Oysa 2006 yılında hazırlanan programda ölçme ve değerlendirme bölümü ayrıca sunularak, eğitimcilerin kullanacağı birçok ölçme aracı sunulmuştur. Yeni programda bu tür örnek ölçme araçlarının sunulmamış olmasının, tüm eğitimciler açısından ortak ve anlaşılır bir değerlendirme yapılmasını sağlamak açısından olumsuz etkiler doğuracağı düşünülmektedir.

Yine 2017 programında öğretim programının uygulanması ile ilgili dikkat edilecek hususlar bölümünde, “her sınıf düzeyinde öğrencilerin 8 eser seslendirmesi beklenir” ibaresi ile şarkı öğretiminde alt sınır konmuştur. 2006 programında şarkı öğretimi ile ilgili bir minimum değer verilmemiştir.

Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki, 2017 yılında yürürlüğe konan ilköğretim müzik öğretim programının bazı bölümleri, günümüz ihtiyaçlarına ve eğitim politikasına yönelik olarak hazır- lanmış bir program olup, fayda sağlayıcı önemli eklemeler yapılmış bir programdır. Fakat prog- ramın genel amaçları, becerileri veya hedeflenen değerlerin kazandırılması ile ilgili ilave etkinlik ve süre eksiliği olan bir programdır. Örneğin değerler eğitimi ile ilgili büyük bir artışın sağ- lanmasına rağmen, etkinlik ve değer kazanımına yönelik bir alt yapı sağlanmamıştır. Yine temel beceriler bölümünde Anadilde iletişim, Yabancı dillerde iletişim, Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler, Dijital yetkinlik gibi becerilerin konulmasına rağmen bu hedeflere yönelik müzik öğretimi etkinlikleri mevcut değildir. Eğitimcinin kendi çabası ile bun- ları sağlamaya çalışması, ders planını ve gidişatı aksatmaya neden olacaktır. Her müzik öğretimi ile ilgili akademik çalışmalarda vurgulandığı gibi müzik ders saatlerinin bu amaçlara yönelik olarak arttırılması gerekmektedir. Ayrıca öğrenme alanlarına, temel becerilere ve değerler eği- timine yönelik olarak, başlıklara uygun, müzik derslerinde kullanılacak kaynak kitapların ba- kanlık tarafından hazırlanıp derslerde kullanılmasını sağlaması, yeni programdaki değişiklikleri destekler bir nitelik kazanacaktır.

KAYNAKLAR

Aksu, C. (2015), “Müzik Eğitiminde Yapılandırmacılık”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergi- si, Y. 3, S. 12, s. 56-68.

Albuz, A. & Akpınar, M. (2009), “2006 İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı ve Yeni Yaklaşımlar”, 8. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, 23–25 Eylül 2009, Ondokuz Ma- yıs Üniversitesi, s. 1-9, Samsun.

Bay, E. (2011), “Eğitim Bilimleri İle İlgili Temel Kavramlar”, (Ed. Remzi Yavaş Kıncal), Eği- tim Bilimine Giriş, s. 11-26, Ankara.

Coşkuner, İ. (1957), İlk Öğretmen Okullarında Müzik, Maarif Basımevi, İstanbul.

Demirel, Ö. (2010), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.

Görgen, İ. (2012), “Program Geliştirmede Temel Kavramlar”, (Ed. Hasan Şeker), Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar Yaklaşımlar, s. 1-18, Ankara.

Kalaycı, N. (2000), “1968 Sonrası Gelişmeler”, (Ed. Atilla Tazebay), İlköğretim Programları ve Gelişmeler, s. 127-176, Ankara.

(19)

265 MEB, (2006), Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (1-8), Ankara,

MEB.

Milli Eğitim Bakanlığı, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx. (ET: 20.04.2017)

MEB, (2017), Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programı (1-8), Ankara, MEB.

Milli Eğitim Bakanlığı, http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=157. (ET:

20.10.2017)

Nacakcı, Z. & Kurtuldu, M., (2011), Müzik Eğitiminde Yeni Yaklaşımlar, Anı Yayıncılık, An- kara.

Özgül, İ. (2007), “Türkiye’de İlköğretim Müzik Dersi Öğretim Programının Çözümlenmesi”, 38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül 2007, s. 609-626, Ankara.

Say, A. (2003), Müzik Tarihi, Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara.

Uçan, A. (1999), İlköğretimde Etkili Öğretme ve Öğrenme Öğretmen El Kitabı Modül 9, MEB Yayınları, Ankara.

Uşaklıgil, I.; Özdemir, A.; Özdemir, S.; Öztürk, A.; Acay, S.; Tercanlı, C., (2009). Müzikli Ço- cuk Oyunları, Morpa Kültür Yayınları, Ankara.

Yıldız, G. (2002), İlköğretimde Müzik Öğretimi Birinci Kademe, Anı Yayıncılık. Ankara.

Yıldırım, A. & Şimşek, H., (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Ya- yıncılık, Ankara