Düşün, düşün…
Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni
(Sayı 42/17, 27 Ekim 2017)
Geçen hafta neler oldu?
*** Cumhurbaşkanı Erdoğan, gözaltına alınan iş insanı Osman Kavala’yı hedef alarak;
“Yerli Soros” dedi.
*** İstanbul, Niğde ve Düzce’nin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın istifasını istediği isimlerden Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe de görevini bıraktı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, cumartesi günü istifa edeceğini duyurdu.
CHP lideri Kılıçdaroğlu hükümete belediyeler için erken seçim çağrısında bulundu.
*** Kamuoyunda ‘Büyükada davası’ olarak bilinen sekizi tutuklu 10 insan hakları savunucusunun yargılandığı davanın ilk duruşmasında tutuklu hak savunucularının tamamı tahliye edildi. (Daha geniş bilgi bültenimizde)
*** Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait, Redhack'in sızdırdığı mailleri haberleştirdikleri için yargılanan gazeteciler 304 gün sonra ilk kez mahkemeye çıktı.
Tutuklu üç gazeteciden biri tahliye edildi. (Daha geniş bilgi bültenimizde)
*** Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) medya yapılanmasında yer aldıkları iddiasıyla 23'ü tutuklu 29 kişinin yargılandığı davada mahkeme Meydan Gazetesi köşe yazarı sanatçı Atilla Taş ve gazeteci Murat Aksoy'un tahliyesine karar verdi. (Daha geniş bilgi bültenimizde)
*** İşlerine iade talebiyle açlık grevinde olan akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça’nın yargılanmasına devam edildi. Gülmen, ‘sağlık koşulları’ gerekçesiyle ilk iki duruşmada olduğu gibi bu duruşmaya da getirilmedi. Özakça tahliye edildi, Gülmen’in tutukluluğunun devamına karar verildi. (Daha geniş bilgi bültenimizde)
*** İdlib’deki operasyonun ‘büyük oranda neticelendiğini’ söyleyen ve yeni operasyonların sinyalini veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Önümüzde Afrin var” dedi.
2023 Gençlik Şurası’nda yaptığı konuşmada da gençlere hitaben “Vatan topraklarımızı bölmeye çalışanların üzerine, F-16 olur, oraya doğru gideriz” dedi, son zamanlarda sık kullandığı “Bir gece ansızın gelebiliriz” söylemini tekrarladı.
*** Avrupa Parlamentosu, Türkiye'ye yönelik mali yardımlar konusunda geçen haftaki Liderler Zirvesi'nden çıkan kesinti kararını somutlaştırdı. 2018 yılı içerisinde siyasi reformlar, altyapı ve tarım için öngörülen toplam 217 milyon Euro değerindeki mali yardımlardan önce 50 milyon Euro, ardından insan hakları alanında ilerleme sağlanmazsa 30 milyon Euro daha kesilecek.
Erdoğan, Osman Kavala için “Yerli Soros” dedi
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan, partisinin haftalık grup toplantısında Osman Kavala’nın ABD Konsolosluğu çalışanının tutuklandığı soruşturma kapsamında gözaltına alındığını söyledi.
Kavala için “Türkiye’nin Soros’u” ifadesini kullanan Erdoğan, isim vermeden “STK temsilcisiydi, medya mensubuydu, güzel vatandaştı gibi güzellemelerle hedef saptırmaya çalışılıyor. Başkonsoloslukta çıkan da o. STK mensubu dedikleri, Türkiye’nin Soros’u denilen kişinin havası çıktı meydana. Bağlantılar çıktı ortaya. Siz kime neyi yutturuyorsunuz ya? Ve Taksim olaylarının arkasında bakıyorsunuz aynı kişi var.
Bakıyorsunuz belli yerlere kaynak aktarımının arkasında bunları görüyorsunuz. Neyi yutturuyorsunuz?” şeklinde konuştu.
Gözaltına alınmasından bu yana iktidara yakın medya organları tarafından hedef alınan Kavala’ya soruşturma kapsamında ‘darbeye teşebbüs’ suçlaması yöneltildiği iddia edildi.
Öte yandan Avrupa Parlamentosu temsilcileri, AP Sosyal Demokrat, Hristiyan Demokrat, Liberal, Muzafazakar, Yeşiller ve Sol grupları adına Türkiye'nin Adalet, İçişleri ve AB bakanlarına mektup göndererek Osman Kavala’nın gözaltına alınmasının “Türkiye’de sivil topluma karşı baskıda yeni bir kötü gelişme” olarak görüldüğünü belirterek, serbest bırakılmasını istedi.
‘Büyükada Davası’: Hak savunucuları hakkında tahliye kararı
Kamuoyunda ‘Büyükada davası’ olarak bilinen sekizi tutuklu 10 insan hakları savunucusunun yargılandığı davanın ilk duruşmasında tutuklu hak savunucularının tamamı tahliye edildi.
İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi; Günal Kurşun, İlknur Üstün, İdil Eser, Nalan Erkem, Peter Steudtner, Özlem Dalkıran, Ali Garawi ve Veli Acu'nun tahliyesine karar verirken Dalkıran ve Veli hakkında yurtdışına çıkış yasağı koydu. Tutuksuz sanıklar Şeyhmus Özbekli ve Nejat Taştan hakkındaki adli kontrol kararı ise kaldırıldı. Mahkeme heyeti, dosyaya sonradan "şüpheli" olarak eklenen Taner Kılıç hakkında "terörizmin finansmanı ve casusluk" iddiasıyla tutuklu bulunduğu, İzmir 16. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen dosyanın ‘Büyükada davası’yla birleştirilmesine de karar verdi. Davanın bir sonraki duruşması 22 Kasım’da görülecek.
Semih Özakça'ya tahliye, Nuriye Gülmen’in tutukluluğuna devam
İşlerine iade talebiyle 229 gündür açlık grevinde olan akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça’nın tutuklu, ihraç edilen öğretmen Acun Karadağ'ın tutuksuz yargılandığı davanın üçüncü duruşması Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü.
Gülmen, Numune Hastanesi raporuna göre sağlık durumu uygun olmadığından ve
“hayati tehlike riski olabileceğinden” ilk iki duruşmada olduğu gibi bu duruşmaya da getirilmedi. Özakça tahliye edilirken, Gülmen’in tutukluluğunun devamına karar verildi.
Özakça'ya elektronik kelepçe takılacak.
Mahkeme, Gülmen’in bir sonraki duruşmada hazır edilmesine de karar verdi ancak tutulduğu Numune Hastanesi Gülmen’in adliyeye götürülmesine izin vermiyor.
Mahkeme heyeti bu nedenle hastaneye giderek ifade almak istemiş ancak Gülmen, tahliye edilip mahkeme salonuna gidene dek ifade vermeyeceğini beyan etmişti. Davanın bir sonraki duruşması 17 Kasım’da görülecek.
Özgür Gündem Davaları
Kapatılan Özgür Gündem Gazetesi’nde Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği yapan gazeteci Tuğrul Eryılmaz, 1 yıl 3 ay hapis ve 6 bin TL para cezasına çarptırıldı. Yayımlanan 5 haber ve 2 köşe yazısı nedeniyle yargılanan gazeteciyi ‘terör örgütü propagandası’ ve
‘terör örgütlerinin açıklamalarını basma ve yayınlama’ suçlamasıyla mahkum eden İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi, hapis cezasının ertelenmesine hükmetti.
Özgür Gündem Nöbetçi Genel Yayın yönetmenleri Faruk Eren, Ertuğrul Mavioğlu, Celal Başlangıç, Ömer Ağın, İhsan Çaralan, Celalettin Can, Fehim Işık, Öncü Akgül ve yazar Dilşah Kocakaya’nın yargılandığı davanın duruşması da 26 Ekim’de görüldü.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, Dilşah Kocakaya’nın talimatla ifadesinin alınmasına karar vererek davayı 15 Mart 2018 tarihine erteledi.
3 Mayıs 2016'da başlayan ve 7 Ağustos 2016'da sona eren kampanyaya katılan 56 nöbetçi yayın yönetmeninden 50’sine soruşturma açıldı, 38 dosya ‘terör örgütü propagandası’ ve ‘terör örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basma veya yayınlamak’
suçlamalarıyla davaya dönüştü. Sonuçlanan davalarda toplamda 62 bin TL ve 187 ay 15 gün hapis cezası verildi, İmam Canpolat ve Murat Çelikkan dışındaki cezalar ertelendi.
Öte yandan “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katıldığı için ceza alıp tutuklanan insan hakları savunucusu gazeteci Murat Çelikkan tahliye edildi. Çelikkan, kampanyaya katıldığı için 1 yıl 6 ay ceza almıştı ve 14 Ağustos'ta Kırklareli Cezaevi’ne girmişti. Geçtiğimiz hafta cezası 1 yılın altına düştüğü açık cezaevine nakledilen Çelikkan, avukatlarının başvurusu üzerine denetimli serbestlikle tahliye edildi.
‘Redhack Davası’: Çelik’e tahliye, Öğreten ve Kanaat’in tutukluluğu devam
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait, Redhack'in sızdırdığı mailleri haberleştirdikleri için ‘örgüt üyeliği’, ‘örgüt propagandası’, ‘bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri değiştirme veya yok etme’ iddiasıyla yargılanan üçü tutuklu altı gazetecinin yargılanmasına İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlandı.
304 gündür özgürlüklerinde mahrum olan tutuklu gazetecilerden Ömer Çelik tahliye edildi, Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat için tutukluluğun devamı kararı verildi. Kararda, Öğreten ve Kanaat hakkındaki ‘delil’lerin ‘tam anlamıyla’ toplanamadığı, ikili için adli kontrol hükümlerinin yetersiz kalacağı öne sürüldü. Davaya 6 Aralık 2017’de devam edilecek.
‘FETÖ Medya Yapılanması Davası’: Atilla Taş ve Murat Aksoy’a tahliye
Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) medya yapılanmasında yer aldıkları iddiasıyla 23'ü tutuklu 29 kişinin yargılandığı davada mahkeme 3 kişinin tahliyesine karar verdi.
‘Örgüt üyeliği’ ve ‘darbeye teşebbüs’ suçlamalarıyla açılan davada tahliyelerden ikisi Meydan Gazetesi köşe yazarı sanatçı Atilla Taş ve gazeteci Murat Aksoy'a; diğer tahliye aynı dosyadan yargılanan öğretmen Davut Aydın'a çıktı. Taş ve Aksoy, 3 Eylül 2016, Aydın ise 26 Temmuz 2016'dan bu yana tutuklu bulunuyordu. Diğer sanıkların tutukluluğunun devamına karar veren İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi duruşmayı 4 Aralık 2017 tarihine erteledi.
Gazeteci Barış Pehlivan’a ‘Erdoğan’a hakaret’ten ceza
Odatv Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan, ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı.
İstanbul Anadolu 42. Asliye Ceza Mahkemesi; ABD kanalı HBO’da John Oliver’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a dair kullandığı ifadelerini haberleştirdiği için yargılanan Pehlivan’a verdiği cezayı erteledi. Gazeteci iki yıl içerisinde başka bir davadan ceza alması durumunda bu cezanın da infazı yapılacak.
Beraat eden Gezi eylemcilerine ceza veren istinaf mahkemesi: “Terör örgütünün çağrısına uydular”
İzmir’de Gezi eylemlerine katılan dört kişiye toplamda altı yıl üç ay hapis cezası verildi.
‘Kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahla katılarak ihtara rağmen dağılmama’,
‘görevi yaptırmamak için direnme’ ve ‘terör örgütü üyesi olmamakla birlikte terör örgütü adına suç işlemek’ iddiasıyla İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 17’şer yıl hapis cezasıyla yargılanıp beraat eden 4 kişi hakkında savcılık karara itiraz etmişti.
İstinaf başvurusunu inceleyen ve sanıkların eyleme terör örgütünün çağrısıyla katıldıklarını öne süren İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, eylemcilere Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu uyarınca 2 yıl 6’şar ay ve Terörle Mücadele
Kanunu uyarınca da 3 yıl 9’ar ay hapis cezası verdi. Dosya Yargıtay’a taşınırken ceza onanırsa 4 isim cezaevine girecek.
AİHM, ihraç edilen akademisyenlerin başvurusunu değerlendirmeye almadı
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), kanun hükmünde kararnamelerle ihraç edilen akademisyenlerin başvurularını OHAL Komisyonunu adres göstererek kabul edilemez buldu. Reddedilenlerden arasında barış imzacısı akademisyenlerle ilgili başvuru da bulunuyor.
Ankara Üniversitesinden ihraç edilenlerin oluşturduğu 54 barış imzacısı için yapılan başvuru “Barış İçin Akademisyenler”in ihracının diğer ihraçlardan farklılığı üzerine kuruluydu. Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak başvurunun farklılığını “OHAL Komisyonu bu tür bir ifade özgürlüğü ihlalini gidermeye uygun olmadığı için bu gruba diğer ihraçlardaki gibi OHAL Komisyonu gösterilemeyeceğini ileri sürdük” sözleriyle açıklamıştı. Altıparmak,
“AİHM, ifade özgürlüğü argümanını hiç incelemeden reddetmiş. Çok yazık oldu!” dedi.
Eliaçık, belediye başkanının “kendisini fuara sokmamakla tehdit ettiğini” duyurmuştu.
AKP’li Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mustafa Çelik, Anayasa Hukuku Araştırmaları Derneği Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu’nun fuar kapsamında düzenleyeceği söyleşi ve imza gününü de yasaklamıştı.
Olaya tepki gösterek fuarı terk eden İhsan Eliaçık’ın yayıncısı Tekin Yayınevi tüm yayıncı kuruluşlardan da fuarın protesto edilmesini istedi. Türkiye Yayıncılar Birliği de üyelerine fuardan çekilme çağrısında bulundu. Tekin Yayınevi ile birlikte Ayrıntı, İletişim, Metis, Doğu, Günışığı, On8 gibi birçok yayınevleri de stantlarını toplayarak fuarı terk etti.
Antalya Film Festivali'ndeki sansüre 'teknik hata' açıklaması
54. Uluslararası Antalya Film Festivali'nde gösterimi yapılan Ai Wiewei’nin yönettiği
“İnsan Seli” filmi Türkiye'nin Güneydoğu Bölgesi'nde çekilen bir sahnede “gerilla”
kelimesinin geçmesinin ardından yarıda kesildi.
Altyazıda geçen “gerilla” sözcüğüne bazı izleyiciler tepki göstererek salondan ayrıldı.
Birkaç dakika alt yazısız devam eden gösterim daha sonra iptal edildi. Filmin Türkiye'deki haklarına sahip Filmartı şirketi, "Gösterim devam ederken teknik bir hata tespit edilmiş ve bu şekilde devam etmeme kararı alınmıştır" açıklaması yaptı.
Uluslararası Hrant Dink Ödülü’nün bu seneki sahibi Ai Weiwei’nin yönetmenliğini yaptığı “İnsan Seli” belgeseli 65 milyon insanın savaş, açlık ve iklim değişikliği nedeniyle zorla yerlerinden edilmesini anlatıyor.
DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ’NDE BU HAFTA
Gündemden uzak kalmayın
Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin.
OHAL
Geçtiğimiz hafta Antep dönüşünde uçaktan gözaltına alınan sivil toplum temsilcisi ve iş insanı Osman Kavala'nın gözaltı süresi 7 gün daha uzatıldı. Aynı soruşturma kapsamında ORSAM başkanı Doç. Dr.
Şaban Kardaş da gözaltına alındı. Kavala'ya "darbeye teşebbüs" suçlaması yöneltildiği iddia ediliyor, hükümet yanlısı medya Kavala'yı hedef göstermeye devam ediyor.
200 günü aşkın süredir açlık grevinde olan tutuklu eğitimciler Gülmen ve Özakça'nın duruşmasında, Özakça için tahliye kararı alındı. Gülmen halen hapiste ve açlık grevinde. Avukatların tepkilerine ve Gülmen'in sağlık durumuna rağmen bir sonraki duruşma 17 Kasım'da.
Şişecam Kırklareli Cam Fabrikası’ndan işten atılan 90 işçinin ‘İş, aş, adalet’ talebiyle şirketin İstanbul’daki genel merkezine doğru başlattıkları yürüyüş, OHAL gerekçe gösterilerek valilik kararı ile yasaklandı.
İfade Özgürlüğü
Geçtiğimiz haftaki duruşmalardaki tahliyeler bizi sevindirdiyse de gözaltı ve tutuklamalar sürüyor.
Büyükada'da bir eğitim toplantısı sırasında
tutuklanan hak savunucularının duruşmasında Taner Kılıç dışındaki tüm savunucular tahliye edildi. Taner Kılıç'ın benzer suçlamayla açılan diğer davasında da tahliye kararı çıkmadı.
Gazeteciler Mahir Kanaat, Tunca Öğreten ve Ömer Çelik'in duruşmasında ise Ömer Çelik için tahliye kararı çıktı. "Medyada FETÖ yapılanması" davasında ise Atilla Taş, Murat Aksoy ve Davut Aydın tahliye edildi. Geçtiğimiz aylarda Özgür Gündem
dayanışması nedeniyle hapis cezasına çarptırılan Murat Çelikkan şartlı tahliyeyle serbest kaldı.
DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI
•
Aralarında Atilla Taş, Gökçe Fırat Çulhaoğlu, Yakup Çetin, Bünyamin Köseli, Cihan Acar gibi isimlerin bulunduğu 23'ü tutuklu 29 kişinin “darbeye iştirak”suçlamasıyla yargılandığı "darbe" davası 25 Ekim'de İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Meydan Gazetesi köşe yazarı sanatçı Atilla Taş, gazeteci Murat Aksoy ve öğretmen Davut Aydın tahliye edildi. Diğer sanıkların tutukluluğunun devamına karar verilen davanın bir sonraki duruşması 4 Aralık2017 tarihinde görülecek.
• Redhack'in yayınladığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın maillerini haber yapmaları sebebiyle yargılanan Diken, Birgün, DİHA, ETHA ve Yolculuk Gazetesinden gazetecilerin bulunduğu 6 kişiye açılan davanın ilk duruşması 24 Ekim'de görüldü. Tutuklu gazetecilerden Ömer Çelik tahliye edilirken, Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat'ın tutukluluğunun devamına karar verildi. bir sonraki duruşma 6 Aralık 2017 tarihinde görülecek.
• Büyükada’da hak savunucularının güvenliği konulu bir toplantı nedeniyle haklarında dava açılan 8'i tutuklu 11 hak savunucusunun ilk duruşması 25 Ekim'de görüldü. Tüm tutuklu hak savunucularının tamamının tahliyesine karar verildi. Tutuklu yargılanan Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Taner Kılıç'ın dosyası davayla birleştirildi. Bir sonraki duruşma 22 Kasım'da görülecek.
• Kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak amacıyla "Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği" yapan Faruk Eren, İhsan Çaralan, Fehim Işık, Ertuğrul Mavioğlu, Celal Başlangıç, Celalettin Can, Öncü Akgül, Hüseyin Aykol, Ömer Ağın, Dilşah Kocakaya, Mehmet Şirin Taşdemir, Veysel Kemer ve Yüksel Oğuz’un yargılandığı dava 26 Ekim'de görüldü. Dilşah Kocakaya’nın talimatla ifadesinin alınmasına karar verilen davanın bir sonraki duruşması 15 Mart saat 14'te görülecek.
Gelecek Haftanın Duruşmaları
• KHK ile işinden uzaklaştırılan akademisyen, eski Mazlumder Genel Başkanı Ömer Faruk Gergerlioğlu hakkında sosyal medya paylaşımları ve yazılarında (PKK/KCK) terör örgütü propagandası yaptığı iddiasıyla açılan davanın ilk duruşması 31 Ekim'de Kocaeli Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek.
• Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay, Ragıp Duran, Filiz Koçali, İnan Kızılkaya, Eren Keskin, Bilge Oykut, Zana Kaya ve Kemal Sancılı'nın yargılandığı Özgür Gündem ana davasının 5. duruşması 31 Ekim'de İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek. Son duruşmada Alpay ve Erdoğan'ın yurtdışı yasağı kaldırılmıştı.
• Cumhuriyet gazetesi çalışanları Akın Atalay, Murat Sabuncu, Ahmet Şık, Emre İper ve Ahmet Kemal Aydoğdu'nun tutuklu, Kadri Gürsel'in ise tutuksuz yargılandığı davanın bir sonraki duruşması 31 Ekim saat 09:30'da İstanbul 27.
Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek.
• Kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri Nedim Türfent’in “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” iddiasıyla tutuklu yargılandığı davanın üçüncü duruşması 1 Kasım'da Hakkari 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek.
