Düşün, düşün…
Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni
(Sayı 29/17, 28 Temmuz 2017)
Geçen hafta neler oldu?
*** Cumhuriyet gazetesinin yayın politikasının suçlama konusu edildiği, gazeteciliğin yargılandığı Cumhuriyet davası İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. 11’i tutuklu 19 isim 9 ay sonra ilk kez hakim karşısına çıktı. (Ayrıntılar bültende...)
*** Büyükada’da düzenlenen bir eğitim seminerinde gözaltına alınarak adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Nalan Erkem ve İlknur Üstün savcılığın itirazı üzerine haklarında yeniden yakalama kararı çıkarılarak tutuklandı. Öte yandan Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. (Ayrıntılar bültende...)
***Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog Toplantısı Brükselde yapıldı. Türkiye hükümetinin 15 Temmuz darbe girişimi sonrası sergilediği yaklaşımın "endişe"
yarattığını belirten AB'li yetkiler Türkiye'nin müzakerelerde yeni fasılların açılması talebine olumsuz yanıt verdi.
*** Almanya-Türkiye arasındaki gerilim sürüyor. Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel “Türkiye’de suçsuz Almanya vatandaşlarının tutuklandığını” belirterek Alman Hükümetinin Türk siyaseti karşısındaki politikalarının değişeceğini açıkladı.
*** AKP ve MHP’nin birlikte hazırladığı, CHP ve HDP’nin, ‘Meclis’in sesini kısacağı’
gerekçesiyle itiraz ettiği içtüzük değişiklik teklifi kabul edildi. CHP’li vekiller içtüzük değişikliğini protesto etmek için Meclis’i terk etmeme kararı aldı ve genel kurul salonunu sabaha kadar terk etmedi.
*** Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP), Diyarbakır merkez Kayapınar ilçesi Ekin Ceren Parkı’nda, Vicdan ve Adalet Nöbeti'ni başlattı. Polis, halkın parka girmesine müsade etmedi. Nöbet 7 gün – 24 saat sürecek.
*** HDP milletvekillikleri Tuğba Hezer ve Faysal Sarıyıldız’ın milletvekillikleri TBMM’de
“Devamsızlık” gerekçesiyle iptal edildi. İki vekil bir süredir yurt dışındaydı.
*** İsrail’in Kudüs'teki Mescid-i Aksa'nın girişine metal arama dedektörleri yerleştirmesi üzerine, İstanbul’da sinagoglar “nefret” içeren eylemlerin hedefi oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İsrail’e karşı sert tepki verirken saldırılara karşı da tepki göstererek itidal çağrıları yaptı. Tepkiler üzerine İsrail dedektörleri kaldırdı.
***27 Temmuz tarihi itibariyle açlık grevlerinin 140. gününde olan tutuklu eğitimciler Nuriye Gülmen ve Semih Özakça Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) isteği üzerine Numune Hastanesi’nde sağlık kurulu tarafından muayene edildi. Gülmen ve Özakça’nın avukatları, Anayasa Mahkemesi’nin tutukluluğa yapılan itirazı reddetmesinin ardından AİHM’ye başvurmuştu.
---
Gazeteciliğin yargılandığı Cumhuriyet davası görüldü
Cumhuriyet gazetesinin yayın politikasının suçlama konusu edildiği dava İstanbul 27.
Ağır Ceza Mahkemesi'nde başladı; ‘FETÖ/PDY ve PKK/KCK örgütlerine üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’le yargılanan 11’i tutuklu 19 isim 9 ay sonra ilk kez hakim karşısına çıktı. 24 Temmuz’da sanıkların savunmalarını yapmalarıyla başlayan davanın ilk duruşması 5. gün boyunca sürdü. Bülten yayına girdiği sırada dava etmekteydi.
Basın Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği, DİSK Basın İş, PEN Yazarlar Derneği, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti; Avrupa basınında geniş yer bulan davanın, yaygın medyada gerektiği kadar yer bulmamasını “utanç verici” olarak niteledi ve durumu kınadı. Basın örgütleri “Bu haberi görmeyen, mesleğine ve meslektaşlarına sahip çıkmayan; kendine oto-sansür uygulayan tüm basın yayın organlarını kınıyoruz.
Gazetecilik suç değildir.” dedi.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Medya Özgürlüğü Temsilcisi Harlem Desir
“Çalışmalarından dolayı hapsedilen tüm gazetecileri serbest bırakma ve medyanın özgürlüğünü korumak için gerekli politik reformlarını başlatma çağrısında bulunuyorum”
açıklamasında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert de ABD Dışişleri Bakanlığı’nda pek çok kişinin Cumhuriyet gazetesi davasını yakından izlediğini, OHAL koşullarında, keyfi tutuklamalar yapıldığını düşündüklerini söyledi ve gazetecilerin serbest bırakılması çağrısı yaptı.
İki haksavunucusu daha tutuklandı
Büyükada’da düzenlenen bir eğitim seminerinde gözaltına alınarak adli kontrol şartıyla serbest bırakılan ancak savcılığın itirazı üzerine haklarında yeniden yakalama kararı çıkartılan dört hak savunucusundan Nalan Erkem ve İlknur Üstün tutuklandı.
Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli ise adli kontrol şartıyla bir kez daha serbest bırakıldı.
İstanbul 9. Sulh Ceza Hakimliği, Taştan ve Özbekli hakkındaki adli kontrol şartının haftada üç günden iki güne düşürülmesine karar verdi.
Son 3 ayda 26 gazeteci daha tutuklandı
Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD), 2017 Nisan-Mayıs-Haziran dönemini kapsayan Medya Raporu'nu yayınladı. Rapora göre 3 ayda 39 basın çalışanı gözaltına alındı, 26 basın çalışanı tutuklandı. 8 internet haber sitesine erişim engellendi. Basın mensuplarına açılan davalardan 20’si sonuçlandı; 15’inden hapis cezası çıktı. Rapora göre bir yılı geride bırakan OHAL’de ise gözaltına alınan basın mensubu sayısı 318. Bu isimlerden 103’ü tutuklandı.
Medya üzerine yayınlanan bir diğer rapor ise Ankara(TBMM) CHP İstanbul Milletvekili ve PM Üyesi Gamze Akkuş İlgezdi’nin açıkladığı “Medya ve Özgürlük” raporu oldu.
Rapora göre 2003-2016 yılları arasında, AKP iktidarı döneminde yürürlükten kaldırılan 5680 ve yerine getirilen 5187 sayılı Basın Kanununa muhalefetten dolayı 16.458 basın emekçisi yargılandı ve 5.084’ü suçlu bulunarak cezalandırıldı. Bunun yanı sıra 35.991 sarı basın kartı iptal edildi.
Bir haftada 151 kişiye sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle gözaltı
İçişleri Bakanlığı, 17-24 Temmuz tarihleri arasında yapılan sosyal medya operasyonlarının bilançosunu yayınladı.
Bakanlığın verilerine göre son bir haftada 2 bin 697 sosyal medya hesabı incelendi, bunlardan 1199’unun kimliği tespit edildi. Kimliği tespit edilenlerden 151’i gözaltına alındı. Gözaltına alınanların daha sonra tutuklanıp tutuklanmadığına dair ise bir bilgi bulunmuyor. İncelenen ve işlem yapılan hesapların ‘terör örgütü propagandası yaptığı, örgütleri övdüğü, terör örgütleriyle iltisaklı olduğunu alenen beyan ettiği, halkı kin, nefret ve düşmanlığa sevk ettiği, devlet büyüklerine hakaretlerde bulunduğu, devletin bölünmez bütünlüğüne ve toplumun can güvenliğine kast ettiği ve nefret söylemleri içerdiği’ belirtildi.
Yargılanan HDP’li vekiller
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’ın 9 Nisan 2016’da HDP 1’inci Olağan Kongresi’nde yaptığı konuşmada ‘terör örgütü propagandası yaptığı’ iddiasıyla başlatılan ve Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruştuma, Van 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. Yüksekdağ, ilgili konuşmada, çatışmalarda ölen PKK’lilere ‘şehit’ dediği için 10 yıla kadar hapis istemiyle yargılanıyor.
Edirne F Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutuklu bulunan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında hazırlanan bir fezleke daha Meclis’e ulaştı.
Erdoğan emretti diye başlatılan bu yargı tiyatrosunda figüran olmayı kabul etmiyorum.
Soracağınız hiçbir soruya cevap vermeyeceğim” demişti.
HDP İzmir Milletvekili Ertuğrul Kürkçü hakkında ‘silahlı terör örgütüne üye olmak’,
‘terör örgütü propagandası yapmak’, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ suçlamalarıyla dava açıldı. Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanacak Kürkçü hakkında 23 yıla kadar hapis cezası isteniyor.
HDP Diyarbakır Milletvekili Sibel Yiğitalp hakkında ise sosyal medyada ‘örgüt propagandası’ yaptığı iddiasıyla fezleke hazırlandı. Fezleke’de Yiğitalp’in KHK’yla kapatılan İMC TV yayınına katılması da yer alırken, kayyumlara karşı paylaşımlarında ‘halkı devlete karşı direnişe davet ettiği’ iddia edildi.
HDP milletvekillikleri Tuğba Hezer ve Faysal Sarıyıldız’ın milletvekillikleri TBMM’de
“Devamsızlık” gerekçesiyle iptal edildi. İki vekil bir süredir yurt dışındaydı. Böylelikle milletvekilliği düşürülen HDP'li sayısı 3'e yükseldi. Öte yandan Ağrı Milletvekili Leyla Zana'nın da vekilliğinin düşürülmesi gündemde.
Tutuklanan gazeteciler
Demokratik Toplum Kongresi (DTK) faaliyetlerine yönelik soruşturma kapsamında Diyarbakır’da gözaltına alınan Evrensel gazetesi yazarı Yusuf Karataş tutuklandı.
Karataş’a, emniyetteki sorgusunda Roboski katliamı ve YSK’nin bağımsız milletvekili adaylarını veto etmesi protestosu gibi eylemlerle 6-7 Nisan 2013 tarihlerinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde düzenlenen ‘Mezopotamya Mevsimlik Tarım İşçileri Kurultayı’na neden katıldığı sorulurken, söz konusu çalışmalar soruşturma dosyasında “terör”
faaliyeti olarak yer alıyor.
Suriye sınırında haber takibi yaptıkları sırada “makul şüphe” gerekçesiyle gözaltına alınan ve 14 gün sonra mahkemeye sevk edilen iki gazeteciden Erdoğan Alayumat ‘örgüt üyeliği’, ‘örgüt adına faaliyet yürütmek’ ve ‘Gizli kalması gereken devlet sırlarını açıklama’ iddiasıyla tutuklandı. Nuri Akman ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Gazetecilerin yaptıkları haberler ve çektikleri fotoğraflar suçlamalara dayanak olarak gösterildi.
Veli Saçılık'a 'plastik mermiye direnmek'ten soruşturma
1 Haziran’da Ankara Konur Sokak’ta polisler tarafından yakın mesafeden açılan ateşle plastik mermilerle vurulan KHK ihraçlarına karşı yapılan eylemlerin simge isimlerinden Veli Saçılık’ın kendisine işkence yapıldığı gerekçesiyle yaptığı suç duyurusuyla ilgili hiçbir adım atmayan savcılık; Saçılık hakkında ‘2911 sayılı kanuna muhalefet’, ‘görevi yaptırmamak için direnmek’ ve ‘kamu görevlisine hakaret’ suçlamalarıyla soruşturma başlattı. Savcılık, Saçılık'a 'Gezi benzeri eylem başlatmak istediği' suçlaması da yöneltti.
Gülmen ve Özakça’ya destek eylemlerine müdahaleler
Açlık grevindeki Nuriye Gülmen ve Semih Özakça ile dayanışmak ve Olağanüstü Hal (OHAL) ile Kanun Hükmünde Kararnameler'in (KHK) iptali için Güvenpark’tan Yüksel Cadddesi’ne yürümek isteyen eylemcilere polis müdahale etti. Çok sayıda kişi darp edilerek gözaltına alındı. Gözaltı sırasında bir kişinin kolu kırıldı. Eyleme katılmak üzere İstanbul’dan Ankara’ya yola çıkacak olan araçlara da polis tarafından el konmuştu.
Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyelerinin, Nuriye ve Semih için TBMM önünde yaptığı eyleme de polis müdehale etti. 16 TKP üyesi gözaltına alındı.
Cezasız kalan dosyalar
12 Ağustos 2012 tarihinde, sürdüğü otomobilin ekip otosuna çarpması sonucu çıkan kavgada, İmran Kahya adlı polisin ateş etmesiyle öldürülen Emrah Barlak’ın davası cezasızlıkla sonuçlandı. İzmir 6. Ağır Ceza Mahkemesi 4 kişiyi de silahla yaralayan İmran Kahya hakkında 11 yıl 8 ay 15 gün hapis cezası vermişti ancak Yargıtay 1. Ceza İdaresi, sanığın cinayeti “Meşru müdafaa sınırları içerisinde işlediği” iddiasını öne sürerek kararı bozdu ve beraat kararı verdi.
Savcılık Özgür Gündem çalışanlarını darp eden polislere de takipsizlik verdi. Özgür Gündem Gazetesinin binasına yapılan operasyon sırasında gazete çalışanlarının darp edilmesine ilişkin yapılan suç duyurusunda kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi.
Savcılık, polislerin ‘zor kullanma’ yetkisini kullandığını savundu.
AİHM Türkiye’nin “izinsiz eylem” cezasını mahkum etti
19 Aralık 2010’da Adana’da cezaevlerindeki hak ihlallerine karşı yapılan bir eyleme katıldığı gerekçesiyle, sendikacı Güven Boğa hakkında ‘izinsiz eylem’e katıldığı gerekçesiyle ‘toplantı ve gösteri yürüyüşüne aykırı davranış’ suçlamasıyla 143 lira ceza kesilmişti. Cezanın iptali için mahkemeye başvuran Boğa’nın talebi Adana 6’ncı Sulh Ceza Mahkemesi’nce reddedilince, Boğa AİHM’E başvurdu.
AİHM, Türkiye’nin, Boğa’ya toplam 2 bin 60 Euro tazminat ödemesine karar verdi.
Güven Boğa ayrıca 22 Kasım 2016’daki KHK’yla Seyhan Belediyesi kültür ve sosyal işleri müdürlüğü görevinden ihraç edilmişti.
DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ’NDE BU HAFTA
Gündemden uzak kalmayın
Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin.
OHAL’de Siyaset
Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) Tokat İl Başkanı Önder Konuk'a Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla 1 yıl 2 ay ertelemesiz hapis cezası verildi.
Mersin'de il ve ilçe yöneticisi dört ÖDP üyesi de benzer şekilde hapis cezası almıştı.
Büyükada’da düzenlenen bir eğitim seminerinde gözaltına alınarak adli kontrol şartıyla serbest bırakılan ancak savcılığın itirazı üzerine haklarında yeniden yakalama kararı çıkartılan Nalan Erkem ve İlknur Üstün tutuklandı, Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
İçişleri Bakanlığı, 17-24 Temmuz tarihleri arasında yapılan sosyal medya operasyonlarının bilançosunu yayınladı: 2 bin 697 sosyal medya hesabı incelendi, bunlardan 1199’unun kimliği tespit edildi. Kimliği tespit edilenlerden 151’i gözaltına alındı. Gözaltına alınanların daha sonra tutuklanıp tutuklanmadığına dair ise bir bilgi
HDP Sözcüsü Baydemir, Diyarbakır, İstanbul, Van ve İzmir’de ağustos ayı boyunca 7/24 Vicdan ve adalet direnişini başlatacaklarını, eylül ayında da barış mitingleri düzenleyeceklerini söyledi. Diyarbakır'daki nöbet 25 Temmuz'da Ekin Ceren Parkı’ndaki grup toplantısıyla başladı, polis halkın katılımına izin vermedi. Nöbet polis barikatlarıyla çevrili olarak devam ediyor.
İfade Özgürlüğü
Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD), 2017 Nisan-Mayıs-Haziran dönemini kapsayan Medya Raporu'nu yayınladı. Rapora göre 3 ayda 39 basın çalışanı gözaltına alındı, 26 basın çalışanı tutuklandı. 8 internet haber sitesine erişim engellendi. Bir yılı geride bırakan OHAL’de ise gözaltına alınan basın mensubu sayısı 318. Bu isimlerden 103’ü tutuklandı.
Cumhuriyet gazetesinin yayın politikasının suçlama konusu edildiği dava İstanbul 27.
Ağır Ceza Mahkemesi'nde başladı; ‘FETÖ/PDY ve PKK/KCK örgütlerine üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’le yargılanan 11’i tutuklu 19 isim 9 ay sonra ilk kez hakim karşısına çıktı. Duruşmalar 27 Temmuz Cuma gününe kadar devam edecek.
Anton Rodriguez tutuklu karikatürist Musa Kart için çizdi
DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI
• Cumhuriyet Gazetesinin yayın politikasına ilişkin olarak açılan ve “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüte yardım etme”, “hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma” gibi suçlarla yargılanan Cumhuriyet Gazetesi yazar, avukat, çizer, muhabir ve yöneticilerinden 11’i tutuklu 19 isim 9 ay sonra ilk kez hakim karşısına çıktı. 24 Temmuz’da sanıkların savunmalarını yapmalarıyla başlayan davanın ilk duruşması 5. gün boyunca sürdü. Bülten yayına girdiği sırada dava etmekteydi.
GELECEK HAFTANIN DURUŞMALARI
Önümüzdeki hafta takip ettiğimiz duruşmalarla ilgili herhangi bir gelişme bulunmamaktadır. Detaylara erişim için; http://ctl-tr.net/?dil=tr
Bültenin pdf formatına http://www.dusun-think.net/dosya/bulten/17072830- 17haftalik-dusunceozgurlugubulteni.pdf adresinden erişebilirsiniz.
