İLK VE ACİL YARDIM PROGRAMI
SAĞLIK HİZMETLERİ
MESLEK YÜKSEK OKULU
AYP 217- İlk Yardım
Öğr.Gör.Dr. Tuğba ÇINARLI
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI
Hafta- 5
AYP 217 – İlk Yardım
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI
Solunum yolunun hava geçişine engel olacak kadar tıkanması
Tüm yaş guruplarında görülebilmekle birlikte en sık 5 yaş altındaki çocuklarda ortaya çıkmaktadır.
SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI
Tam Tıkanıklık
Kısmi Tıkanıklık
Kısmi Tıkanıklık
Belirtileri
Öksürebilir
Konuşabilir (zor da olsa)
Nefes alabilir
Kısmi Tıkanıklık
İlk Yardım
Öksürmeye teşvik edilmeli
Yakından takip edilmeli
Kazazedenin solunum ve öksürüğü zayıflarsa ya da kaybolursa ve morarma meydana gelirse derhal girişimde bulunulmalıdır.
Kısmi Tıkanıklık
Unutmayınız!
Soluk borusu kısmen tıkanmış olan ve öksüren bir yetişkinin sırtına asla
vurulmaz.
Tam Tıkanıklık
Belirtileri
Evrensel boyun kavrama işareti (Kazazede ellerini boynuna götürür)
Kazazede nefes alamaz
Acı çeker
Konuşamaz
Dudakları ve yüzü morarmaya başlar
Tam Tıkanıklık
İlk Yardım
5 sırta vuru (iki kürek kemiği arasına)
Karın basısı (heimlich manevrası).
Yetişkinlerde Karın Basısı (Heimlich Manevrası) Uygulama Tekniği
Hasta ya da yaralının oturur ya da ayakta pozisyonda iken arkasından sarılarak gövdesi kavranır.
Bir el yumruk yapılarak hasta ya da yaralının göğüs kemiğinin altına (karın üst bölgesi) yerleştirilir. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.
Kuvvetle arkaya ve yukarı doru 5 kez bastırılır.
Sırta vurma ve karın basısına yabancı cisim çıkana kadar 5’er kez devam edilir.
Kazazedenin bilinci kapanırsa temel yaşam desteğine başlanır.
Çocuklarda Karın Basısı (Heimlich Manevrası) Uygulama Tekniği
Güvenlik
Kazazede ve kendimizin güvenliği
Bilinç kontrolü
Çocuklarda Karın Basısı (Heimlich Manevrası) Uygulama Tekniği
Hastanın bilinci yerinde ise;
5 sırta vuru
Yabancı cismin çıkıp çıkmadığı değerlendirilir
Tıkanma devam ediyorsa yetişkinde olduğu gibi göğüs kemiğinin alt kısmı midenin üst kısmına olacak şekilde 5 karna bası
uygulanır.
Sırta vurma ve karın basısı cisim ağızdan çıkıncaya kadar 5’er kez tekrarlanır.
Çocuklarda Karın Basısı (Heimlich Manevrası) Uygulama Tekniği
Çocuk bilincini kaybederse vakit kaybetmeden temel yaşam desteğine başlanır.
Eğer hasta ya da yaralıya baş-çene pozisyonu verildiği halde hava gitmiyorsa, solunum yolunda tam tıkanma olduğu düşünülmelidir.
Unutmayınız!
• Heimlich manevrası ya da karın basısı şişman kişilerde etkili değildir
• Gebelerde bebeğe zarar verebileceğinden önerilmemektedir.
Bebeklerde Heimlich Manevrası Uygulama Tekniği
Güvenlik
Kazazede ve kendimizin güvenliği
Bilinç Kontrolü
Bebeklerde hafifçe ayak tabanına vurularak bilinç kontrolü yapılır
Bebeklerde Heimlich Manevrası Uygulama Tekniği
Bilinci yerinde ise;
Bebek ilk yardımcının kolu üzerine yüzü yere bakacak şekilde yatırılır.
Bebeğin boynu yumuşak dokulara basınç uygulamaksızın desteklenerek dikkatli bir şekilde başı öne eğilir.
Elin ayasıyla iki kürek kemiği arasına çok hafif olmayacak şekilde 5 kez vurulur.
Bebeklerde Heimlich Manevrası Uygulama Tekniği
Bebeğin başı elle kavranarak diğer kol üzerine sırt üstü yatırılır, ağız içi kontrol edilir.
Eğer yabancı cisim çıkmadıysa, bebeğin başı gövdesinden aşağıda olacak şekilde tutulur.
İlkyardımcının boşta kalan elinin işaret parmağı ile orta parmakları veya orta parmak ile yüzük parmakları birleştirilerek kalp masajı yapılan noktaya yerleştirilir.
İçeri ve ileriye doğru yaklaşık 45 derece açı ile itici bası yapılır.
Bebeklerde Heimlich Manevrası Uygulama Tekniği
Yabancı cisim çıkana kadar her iki işleme 5’er kez sırayla devam edilir
Tıbbi yardım istenir (112).
Bilinç kaybolduysa temel yaşam desteği uygulanır.
KAYNAKLAR
• Kızılay İlk Yardım El Kitabı, 2018.
• İlçe, A. (2015). European Resusscitation Council (ERC) 2015’e Göre İlk Yardım ve Acil Bakım (İleri Yaşam Desteği). Göktuğ Basın Yayın ve Dağıtım.
• Usta, G., Sarı, A. (ed) (2020). Tüm Yönleriyle Kardiyopulmoner Resüsitasyon (KPR) Uygulamaları. Kongre Kitabevi
