SAĞLIK HĠZMETLERĠ MESLEK YÜKSEKOKULU TIBBĠ HĠZMETLER VE TEKNĠKLER/ ĠLK VE ACĠL YARDIM PROGRAMI AYP118-RESÜSİTASYON. Öğr. Gör. Dr.

(1)

TIBBĠ HĠZMETLER VE TEKNĠKLER/ ĠLK VE ACĠL

YARDIM PROGRAMI

SAĞLIK HĠZMETLERĠ MESLEK YÜKSEKOKULU

AYP118-RESÜSİTASYON

Öğr. Gör. Dr., Asuman ŞENER

(2)

İleri Yaşam Desteği

Hafta-4

AYP118-RESÜSİTASYON

(3)

Ġleri YaĢam Desteği

İleri yaşam desteği uygulamaları;

• ritim kontrolü,

• monitörizasyon,

• ilaç uygulamaları,

• defibrilasyon,

• İnvaziv girişimler,

• ventilasyon desteğinin sağlanması,

• güvenli havayolunun sağlanması

• ve arrest sonrası bakımdan oluşmaktadır.

(4)

Ġleri YaĢam Desteği

• Çalışmalarda, yetişkin arrestlerinde

monitörizasyon sırasında %25 oranında Ventriküler Fibrilasyon (VF) veya nabızsız Ventriküler Taşikardi (nVT) tespit edildiği bildirilmiştir.

(5)

ġoklanamaz Ritimler (Asistoli/NEA)

• Elektriksel aktivite olmasına rağmen nabız alınamayan durumlar nabızsız elektriksel aktivite (NEA) olarak adlandırılır.

• NEA’da nabız ve tansiyon oluşmaz.

• Asistoli’de hiçbir elektriksel aktiviteden söz edilemez.

• NEA ve asistolide KPR uygulaması devam ederken geri döndürülebilir nedenler

araştırılmalıdır.

(6)

Resüsitasyonda Geri Döndürülebilir Nedenler

6H

• Hipovolemi

• Hipoksi

• Hidrojen iyonu (Asidoz)

• Hipo/Hiperkalemi

• Hipoksemi

• Hipotermi

(7)

Resüsitasyonda Geri Döndürülebilir Nedenler

6T

• Toksinler

• Tamponad, kardiyak

• Tansiyon pnömotoraks

• Tromboz koroner

• Tromboz pulmoner

• Travma

(8)

Asistoli ve NEA Tespit Edildiğinde;

• Temel yaşam desteği sırasında 30 kompresyon ve 2 ventilasyon uygulaması, İYD uygulamasına geçilmesi ile birlikte senkronize hale gelir.

• Göğüs basısı 100-120/dk olacak şekilde göğüs kafesini yaklaşık 5-6 cm çöktürecek şekilde

yapılmalıdır.

• Kompresyon sırasında göğüsün tam olarak gevşemesine izin verilmelidir.

• Kompresyonun ritmik olmasına dikkat edilmelidir.

• Birden fazla sağlıkçı olması durumunda her iki dakikada bir göğüs basısı yapan kişiler

değişmelidir.

(9)

Asistoli ve NEA Tespit Edildiğinde;

• Kompresyon işlemi devam ederken ekipteki diğer elemanlar hastayı monitörize edip

ventilasyonu sağlamalıdır.

• Hastaya acilen damar yolu açılıp 1mg IV Adrenalin verilmelidir.

• SDGD’a kadar her 3-5 dakikada bir 1 mg Adrenalin IV uygulamaya devam edilebilir.

• 2 dakikada bir ritim-nabız kontrolü yapılmalıdır.

• KPR sırasında şoklanabilir ritim oluşursa,

şoklanabilir ritim algoritmasına başlanmalıdır.

(10)

ġoklanabilir Ritimler (VF/nVT)

• Ventriküler fibrilasyon, kalbin yaklaşık 500/ dk hızla kasılmaya başlaması ve bunun sonucu oluşan hızlı ve düzensiz elektriksel aktivite ile ventriküllerin pompa işlevini yerine

getirememesidir.

• Bu aşamadan sonra kalp sadece titreşen bir organ halini alır.

(11)

• EKG düzenli veya aralarında hafif bir düzensizlik olan geniş QRS kompleksli ritmin oluşması VT olarak adlandırılır.

• Ektopik odaktan uyarı çıkmasıyla tetiklenir.

• Çoğunlukla öncesinde görülen iskemi ve infarkta bağlı olarak ortaya çıkar.

• Hastada VT mevcut fakat nabız alınamıyorsa ritmin adı ve tedavisi değişir.

• Hastadan nabız alınamıyorsa ritim nVT olarak isimlendirilir.

(12)

• nVT’de defibrilasyon uygulamasının önemli bir yeri vardır.

• Defibrilasyon bu hastalarda hayat kurtarıcıdır.

• Defibrilatör hazırlanıncaya kadar KPR’ye devam edilmelidir.

• Bu yüzden KPR’ye mümkün olduğunca az ara verilmelidir (sadece zorunlu hallerde; ritim-nabız kontrolü, şoklama).

• Bu işlemler sırasında verilen ara 5 saniyeyi aşmamalıdır.

(13)

ġoklanabilir Ritimler (VF/nVT) Tespit Edildiğinde;

• Kardiyak arrest olduğunda hemen KPR’ye başlanmalıdır.

• TYD algoritması uygulanmalı, hastanın oksijenizasyonu ve monitörizasyonu

sağlanmalıdır.

• Ritim analizi yapıldıktan sonra; ritim şoklanabilir ritim ise defibrilatör şarj olur olmaz 1. şok verilir.

Defibrilasyon sırasında hastaya hiç kimse temas etmemelidir. İlk şok bifazik defibrilatör için en az 150 joule, monofazik defibrilatör için 360 joule olmalıdır.

(14)

• İlk şokun ardından KPR’ye hiç ara verilmeden devam edilmelidir, 2 dakika sonra nabız-ritim kontrolü yapılmalıdır.

• KPR’yi ve ritim-nabız kontrolünü aksatmayacak şekilde damar yolu açılmalıdır.

• VF/nVT devam ediyorsa 2. şok verilir. Bifazik

defibrilatör için aynı veya artan dozda (150-360 J) monofazik defibrilatör için 360 J olmalıdır.

Genelde bifazik cihazların sahip olduğu en yüksek enerji düzeyi seçilir.

(15)

• Şok sonrası ritim kontrolü yapılmaksızın hemen KPR’ye devam edilmelidir.

• Bu sırada ileri havayolu desteği sağlanmış ise

hasta dakikada 10 kez ventile edilir. Kompresyon ise 100-120/dk olacak şekilde yapılmalıdır. Bu

aşamada ventilasyon ve kompresyon senkronizasyonuna gerek yoktur.

• 2 dakika sonra yapılan ritim-nabız analizinde VF/

nVT devam ediyorsa 3. şok uygulaması yapılmalı, ardından 1mg Adrenalin verilmelidir. Dolaşıma

katılımını hızlandırmak için 20 cc’lik bolus sıvı kullanımı tercih edilebilir (örn; %0.9 luk NaCl).

(16)

• Daha sonra antiaritmiklerden Amiodaron 300 mg (20ml %5 Dekstroz ile sulandırılarak) bolus

şeklinde verilir.

• 2 dakika sonrasında yapılan ritim-nabız analizinde bir değişme görülmemişse 4. şok, 2 dakikalık

periyottan sonra ritim halen aynı ise 5. şok

uygulaması yapılır. Yapılan şoklarda joule değerleri kademeli olarak yükseltilir.

• Adrenalin uygulaması başladıktan sonra her 3- 5dk’da bir tekrarlanır. Amiodaron ise 5. şoktan sonra 150 mg tek idame doz olarak verilir.

(17)

• Amiodaron kullanılamayan hastalarda alternatif olarak Lidokain 1mg/ kg tercih edilebilir.

• Tedaviye rağmen ritim sinüs ritmine

döndürülememişse geri döndürülebilir nedenler araştırılmalı, varsa altta yatan nedenlere yönelik tedavi düzenlenmelidir.

• KPR sırasında hastada hareket olursa, solunum gelirse, öksürük görülürse hızlı şekilde ritim-nabız analizi yapılır. Tespit edilen ritme göre periarrest ritim protokolü uygulanır. Sinüs ritmine dönen

hasta ise KPR sonrası bakım yapılacak merkeze sevk edilir.

(18)

Hastaneye Nakil Esnasında Yapılması Gerekenler

• Geri döndürülebilir nedenlerin mevcut olması, KPR uygulaması esnasında spontan dolaşımın geri dönmüş olması, acil yardım ekibinin şahit olduğu kardiyak arrest vakalarında hızlı transportun faydalı olabilmektedir.

• Travmada olayın ciddiyeti ve travma merkezine yakınlığı hızlı nakil gerektirebilmektedir.

• Nakil esnasında TYD ve İYD uygulamaları kesintisiz şekilde devam etmelidir. Nakil esnasında CPR’ın yetersiz kalabileceği göz önünde bulundurulmalı ve varsa mekanik göğüs kompresyon cihazları kullanılmalıdır.

(19)

Hastaneye Teslim

• Acil ve özellikli vakaların bilgilerinin önceden

gidilecek olan hastaneye aktarılması acil ekibinin hazırlıklı olmasını sağlayacaktır.

• Bu durum nedene yönelik tedavi hazırlıklarının yapılmasını hızlandıracaktır.

• Vakaların teslim edildiği ekiple açık ve doğru iletişim kurulması önemlidir.

• Hastane öncesi alanda yapılan müdahaleler

yazılı olarak kaydedilmiş olmalı ve sözel olarak da aktarılmalıdır.

• Teslim sonrası ekip görev alanına geri dönerek

bir sonraki vaka için hazırlıklarını tamamlamalıdır.

(20)

Kardiyak Arrest Sonrası Sistematik Bakım

• Postkardiyak arrest bakım, hemodinamik instabilite kaynaklı erken mortalitenin

azaltılmasında ve daha sonra

gelişebilecek olan çoklu organ yetmezliği ve beyin hasarından kaynaklanan geç

morbidite ve mortalitenin önlenmesinde önemlidir.

(21)

Kardiyak Arrest Sonrası Bakımın Öncelikli Hedefleri

• Kardiyopulmoner fonksiyonları ve vital organ perfüzyonunu iyileştirmek,

• Kardiyak arrest sonrası bakımın verilebildiği uygun bir hastaneye nakletmek,

• Hastane içi kardiyak arrest sonrasında hastayı, kapsamlı kardiyak arrest sonrası bakım

sağlanabilecek uygun kritik bakım ünitesine transport etmek,

• Arreste neden olan sebebin bulunması ve tedavi edilmesini sağlamak.

• Hastanın tekrar arrest olmasını önlemektir.

(22)

Kardiyak Arrest Sonrası Bakımın Diğer Hedefleri

• Vücut sıcaklığını kontrol altına alarak sağ kalım ve nörolojik iyileşmeyi optimize

etmek,

• Akut koroner sendromları (AKS) tanımak ve tedavi etmek,

• Akciğer hasarını en aza indirmek için

mekanik ventilasyonu en iyi hale getirmek,

• Çoklu organ yetmezliği riskini azaltmak ve gereğinde organ fonksiyon desteği

vermek,

(23)

ÇOCUKLARDA ĠLERĠ YAġAM DESTEĞĠ UYGULAMALARI

• Çocuk ve bebeklerde acil olgu yönetim

basamakları standart durumunu korumuş olsa da uygulamada bazı farklılıkların

olduğu görülmektedir.

• Çocuk ve bebeklerin anatomik/ fizyolojik durumu, yapılan uygulamaların modifiye edilmesine yol açmaktadır.

(24)

Çocuk ĠYD Acil Olgu Yönetim Basamakları

• Ön hazırlık (olağan hazırlık, olguya yönelik hazırlık),

• Olay yeri güvenliği, gerekli durumlarda triaj uygulaması,

• İletişim ve onam,

• Ekip ve malzeme yerleşimi,

• Hızlı bakı yapılması,

• Birincil değerlendirme basamağı,

• İkincil değerlendirme basamağı (tam vücut muayenesi, vital takibi, tıbbi öykü alımı),

• Ön tanı-tanı,

• Tedavi girişimi,

• Transport ve hastaneye teslimdir.

(25)

Çocukta Ön Hazırlık

• Yaş gruplarına özgü araç-gereçler,

ambulans ve acil serviste bulundurulmalı ve düzenli aralıklarla kontrolü

sağlanmalıdır.

• Mümkünse hatırlatıcı algoritmalar ve uygulama çalışmaları sürekli gözden

geçirilmeli ve görünür yerlere asılmalıdır.

• Özellikle yaş gruplarına özgü malzeme kontrol listesi hazırlanmalı ve sürekli

güncellenmelidir.

(26)

Çocukta Ön Hazırlık

• Olguya yönelik hazırlık ise vaka oluşum durumunda uygulamaya dökülmesi

gereken bir adımdır.

• Komuta merkezinin vermiş olduğu bilgilere dayanarak olguya yönelik ön hazırlık

yapılmalı ve gerekirse tedavi algoritmaları vakaya ulaşana kadar gözden

geçirilmelidir.

• Ekip içinde bilgi paylaşımı yapılarak, atılması gereken adımlar önceden planlanmalıdır.

(27)

Olay Yeri Güvenliği ve Triaj

• Tüm olgu yönetimlerinde olduğu gibi olay yeri, hasta ve uygulayıcı açısından

güvenlik altına alınmalıdır.

• Olay adli nitelik durumu taşıyorsa delillere mümkün olduğunca dokunulmadan gerekli müdahale girişimi yapılmalıdır.

• Çoklu yaralanma durumlarında triaj gereksinimi doğduğu için gerekli triaj

yönetimi ekip lideri tarafından yapılmalıdır.

• Bu durumda JUMP-START triaj algoritması uygulanabilir.

(28)

ĠletiĢim ve Onam Basamağı

• Olay yerine ulaşıldığında ekip lideri kendisini ve ekibini çocuğa ve aileye tanıtmalıdır.

• Arrest durumlarında tanıtım işlemi hasta

yakınlarını gerginliğe sürükleyebileceği için öncelikli olarak çocuk hastanın

değerlendirilmesi gerekir. Bu yönelim

doğrudan iletişim kanallarının açılmasına yol açacaktır.

(29)

ĠletiĢim ve Onam Basamağı

• Olgu yönetiminde aileyi suçlayıcı ve gergin hale getirici cümle kurmaktan

kaçınılmalıdır.

• Sözlü onam alınma imkanı var ise onam alınmalıdır.

• Fakat müdahale edilmediği takdirde hastanın hayatı tehlikeye girecek veya

hayati organlardan bir ya da birkaçı zarar görecek ise onam şartı aranmamaktadır.

(30)

Ekip ve Malzeme YerleĢimi

• Ekip ve malzeme yerleşimi genel acil olgu yönetimindeki gibidir.

• Çocuğun gelişimsel dönemi göz önüne alındığında bazı çocukların, ebeveynlerin kucağında, bakıcısının kucağında veya yatağında değerlendirilmesi gerekebilir.

• Çocuk ve aileyle güvenli iletişim

sağlandıktan sonra ekip yerini alır ve malzeme yerleşimi gerçekleştirilir.

(31)

Hızlı Bakı Aşaması

• Çocuk “görünüm, solunum çabası ve cilt dolaşımı” yönünden değerlendirilir.

• Görünümsel açıdan çocuğun “çevreyle

etkileşimi, bakışları-göz teması, konuşma şekli ve ağlama durumu, kas tonusu,

avutulabilirlik” durumu değerlendirilir.

• Solunum değerlendirmesiyle birlikte ventilasyon ve oksijenizasyon

değerlendirilir.

• Cilt dolaşımı ile birlikte periferik dolaşım hakkında bilgi sahibi olunur.

(32)

Pediatrik Birincil Değerlendirme Basamağı

Çocuk;

• A (Airway),

• B (Breathing),

• C (Circulation),

• D (Disability)

• ve E (Exposure) yönünden değerlendirilir.

(33)

Pediatrik Ġkincil Değerlendirme Basamağı

• Ek sorunların varlığı tespit edilmeye çalışılır.

• Çocuk; tüm vücut muayenesi, tıbbi öykü alımı ve vital takibi yönünden

değerlendirilir.

• Okul öncesi çocuklar ile süt çocuklarında tüm vücut muayenesi ayaktan başa doğru yapılmalıdır.

• Okul çağı çocukları ile ergenlerde baştan aşağıya muayene yöntemi izlenmelidir.

(34)

Tıbbi Öykü Alımı

• Çocuk/bebeklerde tıbbi öykü ya

kendisinden ya da ailesinden alınır.

• Çocuk/bebek tıbbi öykü verebilecek yaşta veya durumda ise kendisinden alınır.

• Tıbbi öykü alımında “SAMPLE” skalası değerlendirilir.

(35)

Tıbbi Öykü Alımı

S (Belirti/bulgular): Hasta/yaralının şikayetleri ve elde edilen tıbbi verilerdir.

A (Alerjileri): Hasta/yaralının herhangi bir maddeye veya ilaca karşı alerjisi olup olmadığı sorgulanır.

M (Ġlaçlar): Hasta/yaralının kullanmakta olduğu ilaçları sorgulanır.

P (Tıbbi geçmiĢ): Hasta/yaralının kronik

hastalıkları, geçirdiği ameliyatlar vb. sorgulanır.

L (Son yediği yemek): Hasta/yaralının en son ne yediği, ne zaman yediği vb. durumlar sorgulanır.

E (Olaya götüren nedenler): Olayın nasıl ve ne zaman meydana geldiği sorgulanır.

(36)

Ön Tanı

• Birincil ve ikincil değerlendirmeler sonucunda elde edilen verilere dayanarak ön tanı veya tanılama işlemi gerçekleştirilir.

• Ekip lideri hekim ise tanılamaya gidilir.

• Ekip içinde hekim yok ise danışman hekim yönlendirmesiyle ön tanılamaya ve tanı

önerisine gidilebilir.

• Yapılan değerlendirmeler sonucunda uygun tedavi akış şeması uygulanabilir.

(37)

Tedavi

• Yapılan değerlendirmeler ve belirlenen tanılar sonucunda bakanlığın belirlemiş olduğu tedavi akış şemaları uygulanabilir.

Fakat burada dikkat edilmesi gereken önemli noktalar çocuğun yaş grubuna, özelliklerine ve klinik tablosuna göre ilaç dozlarının uygun şekilde hesaplanması ve uygulanması olacaktır.

(38)

Tedavi

• Yapılan değerlendirmeler ve belirlenen tanılar sonucunda bakanlığın belirlemiş olduğu tedavi akış şemaları uygulanabilir. Burada dikkat

edilmesi gereken önemli noktalar çocuğun yaş grubuna, özelliklerine ve klinik tablosuna göre ilaç dozlarının uygun şekilde hesaplanması ve uygulanması olacaktır.

(39)

Transport ve Hastaneye Teslim

• Gerekli girişimler yapıldıktan sonra KKM ile iletişime geçilerek uygun hastaneye nakil sağlanır.

• Olay yerinde, ambulansta yapılan tüm uygulamalar ve girişimler sözel ve yazılı olarak teslim alan sağlık ekibine aktarılır.

• Yapılan her işlem kayıt altına alınır ve vaka kayıt formu düzenlenir.

(40)

BaĢ Muayenesi

• Çocukların baş- vücut oranı, yetişkinlere göre daha büyüktür.

• Baş ve boyun hareket ettirilmeden yumuşak dokunuşlar ve gözlem ile muayene

gerçekleştirilmelidir.

• Kulaktan ve burundan kan gelip gelmediği

gözlemlenir. Geliyorsa, BOS sıvısının karışıp karışmadığına bakılır.

• Ekimoz, şişlik ve hassasiyet aranır.

• Pupil ve göz hareketleri değerlendirilir.

• Çevre ile iletişimi incelenir.

(41)

Boyun

Değerlendirmesi

• Trakeanın orta hatta olup olmadığı değerlendirilir.

• Hassasiyet ve şekil bozukluğu aranır.

(42)

Toraks

Değerlendirmesi

• Kanama, hassasiyet, açık yara, ekimoz, fraktür vb. durumlar açısından incelenir.

• Solunum ve kalp sesleri bu aşamada değerlendirilir.

(43)

Karın-Pelvis değerlendirmesi

• Karında; hassasiyet, ekimoz, döküntü, delici-kesici yaralanma varlığı, defans gelişimi vb. durumlar aranır.

• Palpasyonla ve oskültasyonla detaylı muayene yapılır.

• Pelvis muayenesinde ağrı, hassasiyet, anormal hareket ve krepitasyon varlığı araştırılır.

(44)

Ekstremitelerin Değerlendirilmesi

• Her iki ekstremite karşılaştırılarak değerlendirilir.

• Hassasiyet, şekil bozukluğu, krepitasyon, eşit uzunlukta olup olmadığı, hareket

kısıtlılığı, hareket esnasında ağrı olup olmadığı değerlendirilir.

(45)

Nörolojik

Değerlendirme

• Detaylı bir nörolojik muayene işlemi gerçekleştirilir.

• Motor fonksiyonlar ölçülür.

• Yaşa özel sözel yanıt değerlendirilir.

• Gözlerini açıp kapamaları, gülümsemeleri vb. durumlar değerlendirilir.

(46)

Resüsitasyon ÇalıĢmaları

• İlk değerlendirme sonrasında nabız ve

solunum yok ise göğüs kompresyonlarına başlanmalıdır.

• Yanıtsız hasta, apne veya gasping

solunum, dolaşımın olmaması, solukluk ve derin siyanoz varlığı kardiyopulmoner

arrest bulguları arasında yer almaktadır.

Bu durumda hemen kardiyopulmoner resüsitasyon uygulanmalıdır.

(47)

Resüsitasyon ÇalıĢmaları

• Arrest durumunda 4 ana ritimden bir tanesi ile karşı karşıya kalınabilir.

• Bunlar şok uygulanan ve şok uygulanamayan ritimlerdir.

• Şok uygulanan ritimler “ventriküler fibrilasyon ve nabızsız ventriküler taşikardidir.”

• Şok uygulanamayan ritimler ise “asistoli ve nabızsız elektriksel aktivitedir.”

(48)

Pediatrik Asistoli- NEA

• Hasta monitörize edilir, damar yolu açılır. Damar yolu

açılır açılmaz 0.01 mg/kg dozunda adrenalin IV/IO yoldan uygulanır ve arkasından en az 5 ml SF gönderilir.

• Her iki dakikada bir ritim-nabız analizi yapılır.

• Monitörizasyon, damaryolu açımı ve adrenalin

uygulaması yapıldıktan sonra entübasyon için girişim yapılır.

• İşlem sırasında asla göğüs kompresyonlarına ara

verilmemelidir (vokal kordlar geçilirken kısa süreliğine ara verilir geçiş sağlandıktan sonra devam edilir).

• Tüpün doğru yerde olup olmadığı kontrol edilir ve doğru yerde ise tüp sabitlenir.

• Her iki dakikada bir ritim-nabız analizi yapılır, altta yatan nedenler sorgulanır ve 3-5 dakikada bir adrenalin

uygulanır.

(49)

Pediatrik Asistoli-NEA

• Olay yeri güvenliği sağlanır ve hasta değerlendirilir.

• Bilinç kontrolü yapılır, havayolu açıklığı ve solunum değerlendirilir.

• Bilinç kapalı veya solunum yok ise hasta 5 kez ventile edilir.

• Ventilasyon sonrası dolaşım değerlendirilir.

• 10 saniye içinde nabız alınamamış ise göğüs kompresyonlarına başlanır.

• Kompresyon ve ventilasyon işlemi devam ederken

hastanın göğsü jellenir, defibrilatör açılır hazırlık amaçlı uygun joule değeri seçilir (4j/kg) ve kaşıkların

yerleştirilmesiyle hızlı bakı yapılır (ritim değerlendirilir).

• Şoklanamaz ritimlerden bir tanesi görülüyor ise şoklama işlemi yapılmaz 2 dakika boyu kompresyon/ ventilasyon uygulaması yapılır.

(50)

Pediatrik VF- Nabızsız VT

• Olay yeri güvenliği sağlanır ve hasta değerlendirilir.

• Bilinç kontrolü yapılır, havayolu açıklığı ve solunum değerlendirilir.

• Bilinç kapalı veya solunum yok ise hasta 5 kez ventile edilir.

• Ventilasyon sonrası dolaşım değerlendirilir.

• 10 saniye içinde nabız alınamamış ise göğüs kompresyonlarına başlanır.

• Kompresyon ve ventilasyon işlemi devam ederken

hastanın göğsü jellenir, defibrilatör açılır hazırlık amaçlı uygun joule değeri seçilir (4j/kg) ve kaşıkların

yerleştirilmesiyle hızlı bakı yapılır (ritim değerlendirilir).

• Şoklanabilir ritimlerden bir tanesi izleniyor ise şoklama işlemi yapılır (kaşıklar hastanın göğsünde şarj

edilmelidir).

(51)

Pediatrik VF-Nabızsız VT

• İlk şok sonrası nabız kontrolü yapılmaksızın canlandırma işlemine devam edilmelidir. Hasta monitörize edilmeli, damaryolu açılmalıdır. Süre yeterli olursa entübasyon malzemeleri hazırlanmalıdır.

• İki dakika sonunda ritim-nabız analizi yapılır.

• Ritim şoklanabilir ritim ise ara kompresyonlara devam edilmeli, hastanın göğsü jellenmeli, kaşıklar şarj edilmeli ve şok verilmelidir (4j/kg).

• Entübasyon işlemi gerçekleştirilmelidir.

• İki dakika sonunda ritim-nabız analizi yapılır.

• Ritim şoklanabilir ritim ise ara kompresyonlara devam edilmeli, hastanın göğsü jellenmeli, kaşıklar şarj edilmeli ve şok verilmelidir (4j/kg), üçüncü şok sonrası ilaç

uygulamaları işin içine girmektedir.

(52)

Pediatrik VF-Nabızsız VT

• Adrenalin 0.01 mg/kg IV/IO yoldan verilir.

• Amiodaron 5 mg/kg IV yoldan verilir.

• İşlem 2 dakika sonunda ritim-nabız analizi şeklinde devam eder.

• 5. Şoktan sonra son kez olmak üzere amiodaron 5 mg/

kg şeklinde uygulanır.

• Adrenalin ise 3-5 dakikada bir 0.01 mg/kg şeklinde uygulanır.

• İşlem bu şekilde devam eder, geri döndürülebilir

nedenler sorgulanır ve ekip üyeleri iki dakikada bir yer değiştirir.

• Amaç kaliteli göğüs kompresyonun sağlanmasıdır.

(53)

Kaliteli Kardiyopulmoner Resüsitasyon Kurallar ı

• Kesintiler en aza indirilmelidir,

• Kompresyon hızı dakikada 100-120 bası şeklinde olmalıdır,

• Kompresyon göğsün 1/3’ünü çöktürecek şekilde olmalıdır. Yani bebeklerde 4 cm, çocuklarda 5 cm,

adölesanlarda 5 cm’den az 6 cm’den fazla olmamalıdır,

• Aşırı ventilasyondan kaçınılmalıdır,

• Her iki dakikada bir uygulayıcılar yer değiştirmelidir,

• İleri havayolu sağlanmış ise kompresyon ventilasyon uygulaması birbirinden bağımsız şekilde olmalıdır, solunum sayısı 8-10/ dk olmalıdır.

(54)

(55)

(56)

KPR Sırasında

Kapnografi/Kapnometre

• ET tüp yerleşiminin doğrulanması

• KPR esnasında ventilasyonu monitörize etmek ve hiperventilasyondan kaçınmak

• End –tidal karbondioksit değerleri kompresyonun derinliği ve ventilasyonun hızı ile ilişkilidir.

• KPR esnasında end-tidal CO2’nin ani olarak 10 mmHg dan fazla artışı SDGD ‘nin belirleyicisi olabilir )

• Düşük end-tidal CO2 değerleri kötü prognoz göstergesidir.

• End-tidal CO2 in KPR nin 20 dk. sından sonra 10 mmHg in

altında olması çalışmalarda kötü prognozla ilişkilendirilmiştir.

(57)

Kardiyak Arrestte Kullanılan İlaçlar

• Vazopressörler

• Antiaritmikler

• Diğer ilaçlar

(58)

Vazopressörler

• KPR’nin temel hedefi spontan dolaşım

tekrar sağlanana kadar vital organlara kan akımını sağlayabilmektir. Vazopressörler serebral ve koroner prefüzyon basıncını arttırmaktadır.

(59)

Vazopressörler

Adrenalin

• Primer sempatomimetik etkisi vazokontrüksiyon yapması, inotropik ve kronotropik etkileri nedeniyle koroner ve serebral kan akımını arttırdığından arrest yönetiminde temel ilaçlardan birisidir.

• Ancak kalbin oksijen tüketimi arttırması, ventriküler

aritmilere yol açabilmesi ve mikrosirkülasyonu olumsuz etkilemesi dezavantajlarıdır.

• Kardiyak arrestte IV dozu 1 mg. dır. İO yoldan aynı

dozda uygulanabilir. KPR esnasında her 3-5 dk. da bir kullanılabilir.

(60)

Antiaritmikler

Amiodoron

• Bir çok farklı yoldan (Na.K,Ca kanallarının baskılanması ve alfa/beta reseptör blokajıyla) etki gösteren geniş

spektrumlu bir antiaritmiktir.

• Negatif inotropik ve negatif kronotropik etkisi vardır.

• Kalbi yavaşlatır.

• Üçüncü şoktan sonra VF/VT devam ediyorsa 20 ml. %5 dextroz içinde 300 mg. Amiodoron,

• Beşinci şoktan sonra VF/VT devam ediyorsa 10 ml. %5 dextroz içinde 150 mg. Amiodoron kullanılmaktadır.

Geniş bir periferik ven tercih edilir ve arkasından bol İV sıvı gönderilir.

• Yan etkileri: Hipotansiyon ve bradikardidir.

(61)

Antiaritmikler

Lidokain

• Miyositin refrakter periyodonu uzatarak etki gösteren membran stabilize edici ilaçtır.

• Depolarizasyonun eşlik ettiği aritmileri( iskemi, digital toksisitesi) baskılamada etkin olmasına karşın normal polarize olan hücrelerden kaynaklanan aritmilerde

(atriyal fibrilasyon/flatter)etkisizdir.

• Refrakter VF/VT de amiodoronun bulunmadığı durumlarda endikedir.

• Amiodoronun olmadığı KPR da üç şok sonrası ilk doz 100 mg. (1-1,5 mg/kg) olarak kullanılmaktadır.

• Gerekirse ek 50 mg. bolus verilir. Total doz ilk 1 saat içinde 3 mg/kg ı geçmemelidir.

(62)

Diğer İlaçlar

Sodyum Bikarbonat

• Kardiyak arrest ve CPR sırasında veya spontan

dolaşımın tekrar başlamasından sonra rutin kullanımı önerilmemektedir.

• Hayatı tehdit eden hiperkalemi yada hiperkalemiye eşlik eden kardiyak arrest, ağır metabolik asidoz ve trisiklik doz aşımında sodyum bikarbonat kullanılabilir.

• 50 mmol (%8.4 lük solüsyondan 50 ml. ) veya 1 mmol/kg intravenöz sodyum bikarbonat kullanılır.

• Gerekli ise asit/baz analizi yapılarak doz tekrarı yapılabilir.

• Doku dışına kaçarsa ağır doku hasarı yapabilir.

• Kalsiyum tuzları ile geçimsizdir.

(63)

Oksijen kullanımı

• Tüm hastalara yüksek konsantrasyonda

%100 O2 kullanılır.

• >10 lt / dk

• Hedef SpO2’nin ~ % 94 - 98

(64)

İntravenöz Sıvılar

• KPR de kristalloid solüsyonlar olan

İzotonik Sodyum Klorür veya Ringer Laktat solüsyonlar kullanılır.

• Hipoglisemi harici Dekstrozdan kaçınılır çünkü hiperglisemiye yol açarak nörolojik prognozu kötüleştirebilir.

• Hipovolemiden şüpheleniyorsa süratle sıvı infüzyonu yapılır.

(65)

Resusitasyon Sonrası Bakım

• RİTİM + NABIZ ANALİZİ

• Spontan Dolaşımın Geri Dönmesi (SDGD)

• Hızlı Arrest-Sonrası Tedavi

• ABCDE yaklaşımını kullanma

• Kontrollü oksijenlendirme ve ventilasyon uygulama

• 12-kanallı EKG alma

• Hızlandırıcı nedeni tedavi etme

• Isı kontrolü / terapötik hipotermi uygulama

(66)

Transport

• Hastayı ambulansa almadan önce girişimler sabitlenmeli (Damar yolu, entübasyon tüpü vs.)

• Uygun sedye seçimi

• Uygun hastane seçimi - KKM iletişim

• Uygun hasta teslimi - ATMIST

(67)

KAYNAKLAR

• Yücetürk Tan K, İleri Yaşam Desteği. Usta G, Sarı A, Tüm Yönleriyle Kardiyopulmoner Resüsitasyon (KPR) Uygulamaları, Yayınevi: Kongre Kitabevi, ISBN: 978-605-80509- 6-9, YIL: 2019, Sayfa:37-48

• ERC Kılavuzu 2015

• AHA Kılavuzu 2015