YASAL DÜZENLEMELER

Gençlik Yasas› - Gençlere Sa¤lanan Hizmetleri Düzenleyen Bir Üst Yasa Önerisi

Türkiye’de gençlerin haklar› ile ilgili üç çeflit yasal düzenleme bulun- maktad›r. Bunlardan birincisi, do¤rudan gençlere yönelik yasalard›r. Anayasa’n›n 59. Maddesi, buna örnek gösterilebilir.2‹kinci tür yasa- lar, do¤rudan gençleri hedeflemese de a¤›rl›kl› olarak gençlerin içinde bulundu¤u kesimlere yönelik yap›lan yasal düzenlemelerdir. Buna en iyi örneklerden biri, Yurt-Kur bünyesindeki Disiplin Yönetmeli¤i’dir. Yönetmelik ö¤enciler ile ilgili olmas›na ra¤men Türkiye’deki üniversi- te ö¤rencilerinin profili dikkate al›nd›¤›nda esas ilgi sahipleri gençler- dir. Üçüncü tür yasal düzenlemeler ise istihdam gibi farkl› bir konu içinde gençlere yönelik yap›lan düzenlemeleri içerir. Her üç tür düzen- lemenin de Türkiye’de gençlerin ihtiyaçlar›n› temel bir veri alarak ye- nilenmesi, içeri¤inin gelifltirilmesi, baz› durumlarda kald›r›lmas› veya yepyeni bir biçimde oluflturulmas› gerekmektedir. Aksi takdirde her gün farkl›laflan ihtiyaçlar ile mevcut hizmetler aras›ndaki uçurum art- maya devam edecektir.

Gençlerin ihtiyaçlar› ile farkl› kurumlar taraf›ndan gençlere sa¤- lanan hizmetlerin bu ihtiyaçlar› karfl›lama kapasitelerini yak›nlaflt›rabi- lecek düzenlemelerden bir tanesi, temel bir gençlik yasas› biçiminde ta- sarlanacak ve tüm di¤er yasalar›n gençlerle ilgili bölümlerine referans sa¤layabilecek bir gençlik çerçeve yasas›n›n ç›kar›lmas› olabilir. Böyle- 2 Gençlikle ilgili yasalar›n ve yönetmeliklerin ayr›nt›l› incelendi¤i bir çal›flma için Kurtaran’›n bu

ce devletin gençlere yönelik temel sorumluluklar›n›n çerçevesi çizilirken gençlerin de haklar›n›n belirlenmesi, bir üst yasa olarak toplumsal ha- yat›n her alan›n›n gençlerin lehine bu haklar›n geniflletilmesini de geti- rebilir. Böyle bir temel yasa, toplumda ihtiyaçlar› farkl›laflan di¤er ke- simlerin de kendilerine bir model olarak alabilecekleri düzenlemeleri sa¤layabilmek için bir yol önerisi olma potansiyelini tafl›maktad›r.3

Yukar›da sözü edilen yeni yasalar›n ç›kar›lmas›na paralel ola- rak, Kurtaran’›n makalesinde belirtti¤i gibi, Devlet Planlama Teflkilat› (DPT) taraf›ndan yay›nlanan 2007 y›l› program›nda yer alan ve genç- lerin karar alma süreçlerine kat›l›m›, farkl›l›lara sayg›, hoflgörü, uzlafl- ma ve toplumsal dayan›flman›n art›r›lmas›, gençlik hizmetlerinin yerel yönetimlere devri, sunulan hizmetlerden baflta dezavantajl› gençler ol- mak üzere hizmetlerden yararlanan gençlerin say›s›n›n art›r›lmas›, gençlere sunulan hizmetlerin koordinasyonu konusunda Avrupa Birli- ¤i baflta olmak üzere iyi örneklerin dikkate al›nmas› gibi konularda ilerleme sa¤lanabilmesi için ilgili oldu¤u belirtilen kamu kurumlar›n›n çal›flmalar›n›, bu öncelikler çerçevesinde yeniden düzenlemeleri gerek- mektedir.

Türkiye’de Gençlik Politikalar›n›n Oluflturulmas› ile ‹lgili Aç›k Koordinasyon Yöntemi Önerisi

Aç›k Koordinasyon Yöntemi, Avrupa Birli¤i (AB) bünyesindeki politi- ka alanlar› ile ilgili somut politika yönelimlerinin oluflturulmas›na yö- nelik son dönemde yayg›n olarak kullan›lmaya bafllanan bir yöntem- dir. Yöntemin belki de en güçlü yan›, ilgili politika alan› ile ilgili tüm paydafllar› süreç içine katarak toplumsal mutabakat çerçevesinde bir çerçeve metninin oluflturulmas›d›r. Böylece, ilgili politika alan›ndan do¤rudan veya dolayl› olarak etkilenen paydafllar›n bizzat politikan›n oluflturulma süreçleri içinde bulunmas›, ilgili politikan›n toplumsal meflruiyetini hem en yüksek düzeye ç›karmakta, hem de toplumun en genifl kesimlerince sahiplenilmesini sa¤lamaktad›r.

3 Türkiye için önerdi¤imiz üst yasaya benzer bir uygulama olarak Almanya’daki “Gençleri Koru- ma Yasas›” örnek olarak verilebilir.

Aç›k Koordinasyon Yöntemi, Avrupa çap›nda oldu¤u gibi ulu- sal düzeyde de kullan›labilecek bir politika oluflturma yöntemidir. Bu- rada üzerinde önemle vurgulanmas› gereken, Aç›k Koordinasyon Yön- temi’nin süreci belirlenirken Türkiye koflullar›n› da dikkate alarak, gençlik alan›ndaki en dezavantajl› kesimlerin de kat›l›m›na olanak sa¤layacak biçimde kurgulanmas›d›r.

Aç›k Koordinasyon Yöntemi’nin etkin bir biçimde hayata geç- mesine yönelik merkezi hükümetin ve yerel yönetimlerin, gençlerin ka- t›l›m›n› artt›rmaya yönelik mekanizmalar oluflturmas› ve imkânlar› art- t›rmas›, ilgili yöntemin uygulanmas› için uygun ortam›n oluflturulma- s›nda ön koflul oluflturan bir durumdur. Böylece aktif yurttafll›k teme- linde toplumsal kat›l›m› artt›r›c› gönüllü faaliyetler, de¤iflim program- lar› ve yerel yönetime kat›l›m› sa¤lamaya yönelik çal›flan gençlik mec- lisleri gibi olanaklar›n tüm gençler taraf›ndan kullan›lmas›na yönelik bilgilendirme ve güçlendirme çal›flmalar›nda merkezi ve yerel yönetim- lerin hem gençler, hem de gençlerin örgütleri ile çerçevesi belirlenmifl bir hak temelinde iliflkiler bütününü yine bu kesimlerin kat›l›m› ile oluflturmak ve uygulamak gibi bir sorumluluklar› bulunmaktad›r.

Gençlik ‹çin Politika Belgesi - “Beyaz Kitap” Önerisi

Çeflitli yasa oluflturma süreçlerinin öncesinde, ilgili alan›n durumu ve stratejik aç›l›mlar›n oluflturulmas› amac›yla çeflitli yöntemlerle belirli temel dokümanlar üretilmesi, ilgili alan›n k›sa, orta ve uzun vadede nelere ihtiyac› oldu¤u ve bu ihtiyaçlar›n nas›l karfl›lanabilece¤i ile ilgi- li yap› tafllar›n› belirlemek aç›s›ndan önemli bir ad›md›r. Birleflik Kral- l›k’taki “Her Çocuk Önemlidir” doküman› (http://www.everychild- matters.gov.uk) ve AB’nin Gençlik için Beyaz Kitap (http://ec.europa. eu/youth/archive/whitepaper/index_en.html) doküman› da benzer yöntemler ile oluflturulan biri ulusal, di¤eri uluslararas› politika dokü- manlar›d›r.

Her iki doküman da farkl› amaçlarla üretilmifl olsa da, olufltu- rulmalar› öncesinde hükümet ve Avrupa Komisyonu birer Yeflil Kitap yay›nlad›. Her iki Yeflil Kitap da ilgili uzmanlar›n k›s›tl› katk›lar›yla

haz›rlanan bir belge niteli¤i tafl›maktayd›. Daha sonra her iki dokü- man da, belirli bir zaman süresinde paydafllar ile paylafl›larak ilgi sa- hiplerinin do¤rudan katk›s›na aç›ld›. Böylece dokümanlar içerik ola- rak daha fazla gencin, gençlerle çal›flanlar›n ve gençler için çal›flanla- r›n katk›lar› ile zenginlefltirildi – ki bu zaten bu politika dokümanlar›- n›n ihtiyaç temelli olmas›n› sa¤layan belki de en önemli katk›lard›r. Bu duruma ek olarak hem de bu alanda çal›flan kurulufllar›n sivil-kamu diyalo¤u çerçevesinde ortak bir metni beraber ve eflitler üzerinden oluflturmalar›, her iki kesimin de yapt›klar› iflleri bu politika metni ile örtüfltürme iste¤ini ve prati¤ini beraberinde getirdi.4

Türkiye’de, gençlik alan›nda faaliyet gösteren tüm paydafllar›n, eflit kat›l›m süreci ile oluflturulacak gençlik alan› ile ilgili benzer bir po- litika doküman› mevcut durum tespitini ihtiyaçlar temelinde yapabilir ve bu ihtiyaçlar›n kimler taraf›ndan nas›l karfl›lanabilece¤ine yönelik çözüm önerileri sunabilir. Bu önerilerin bir diyalog süreci üzerinden beraber oluflturulmas›, bundan sonra gençlere yönelik gelifltirilecek tüm eylemlerin zeminini oluflturma kapasitesine de sahip olacakt›r. Böylece bu metin arac›l›¤›yla oluflacak iflbirli¤i ortam›, yap›lanlar›n or- tak hedeflerini kurgulayarak benzer iflbirli¤i olanaklar›n›n da gerekli- li¤inin meflruiyetini oluflturma flans›na da sahip olacakt›r.

Gençlik Politikalar›n›n ‹zlenmesi ve De¤erlendirilmesi - Gençlik Politikalar› Göstergelerinin Oluflturulmas›

Gençlik politikalar›n›n geliflimi, uygulama süreçlerinin etkinliklerini de¤erlendirecek sistemlere ba¤l›d›r. Ülke flartlar›n› ve gerçeklerini te- mel alarak buradaki özgül koflullar çerçevesinde oluflturulmas› gere- ken de¤erlendirme sistemi, ölçülebilir göstergelerden oluflmal›d›r. Bu göstergelerin gençlik alan› taraf›ndan kullan›lmaya bafllanmas›, hem kamu kurumlar›n›n kendi hizmetlerini izleme ve de¤erlendirmelerini 4 Bu konuda bir örnek olarak, 3 Aral›k 2004 tarihinde Kat›l›m Ortakl›¤› Belgesi’nin haz›rlanma- s› sürecinin Ankara’da Avrupa Komisyonu yetkilileri ile ilgili tüm kamu kurum ve kurulufllar›- n›n, sosyal ortaklar›n, sivil toplum örgütlerinin ve üniversitelerin temsilcilerinin kat›ld›¤› bir toplant› ile bafllat›lmas› verilebilir.

kolaylaflt›racak, hem de sivil alandaki gençlik kurulufllar›n›n somut politika önerilerini oluflturmas›na temel sa¤layacakt›r.

Avrupa Konseyi’nin gençlik politikalar› göstergeleri,5 gençlere yönelik kamu politikalar›n›n de¤erlendirilmesi ve o ülkedeki gençlik alan› ile ilgili durumun haritaland›r›lmas› ile ilgili ciddi bir örnek nite- li¤i tafl›maktad›r. Buna paralel olarak, örne¤in “Gençlik Bilgilendirme Sistemleri” (ERYICA,62004) ile ilgili gösterge de benzer biçimde genç- lere yönelik hizmetler ile ilgili bilgilendirme sistemlerinin analizinde kullan›labilecek iyi bir referans doküman›d›r. Bu göstergelerin genel çerçevesi ile gençlere yönelik politikalar, özel olarak gençlik çal›flmas› temelinde gençlik politikalar› ile ilgili gelifltirilmesi gereken noktalar› da bulunmaktad›r.

A¤›rl›kl› olarak mevcut hizmetlerin yayg›nl›¤›n›n izlenmesine yönelik kullan›labilecek bu örneklerin, sa¤lanan hizmetlerin içerik ve kalitesine yönelik de gelifltirilmesi yönünde ad›mlar›n at›lmas› gerek- mektedir.

fiüphesiz, her ülkede gençlere sa¤lanan hizmetlerin yap›s›, ulu- sal göstergelerin neler olabilece¤i ile ilgili farkl› uygulamalar› da gerek- tirmektedir. Fakat farkl› ülkeler için gelifltirilebilecek farkl› göstergele- rin, Avrupa çap›ndaki gençlik çal›flmas›n›n ortak bir potada de¤erlen- dirilmesi ile ilgili çal›flmalar› da kolaylaflt›rmas› gerekti¤i gerçe¤inden yola ç›karak, bir orta yol bulunulmas› için de ayr› bir çaba sarfedilme- si gerekmektedir.

Gelifltirilecek ulusal gençlik politikalar› göstergelerinin tüm genç- lik alan›ndaki sivil ve kamu paydafllar› taraf›ndan sahiplenilerek hayata geçmesini sa¤layacak belki de en önemli ad›m, bu göstergelerin olufltu- rulmas›n›n sivil alan-kamu iflbirli¤inde hayata geçmesini sa¤lamakt›r. Bu süreç üzerinden bafllayabilecek diyalog sürecinin iyi bir “baflar› öyküsü” haline dönüflmesi, bu diyalo¤un gençlik alan›ndaki gibi di¤er alanlarda da tekrar edilmesini ve derinleflmesini de sa¤layabilecektir.

5 www.un.org/esa/socdev/unyin/documents/CoE_indicators.pdf

6 ERYICA, Avrupa Gençlik Bilgilendirme ve Dan›flma Ajans› (European Youth Information and Counselling Agency), http://www.eryica.org/european-youth-information-charter

Türkiye Gençlik Konseyi - Gençlerin Kendilerini Etkileyen Kararlara Kat›l›m› ‹çin Bir Yap› Önerisi

Gençlik konseyleri, ilgili ülkedeki örgütlü gençlerin yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde ülke yönetimine kat›lmalar›na olanak sa¤layan en yay- g›n temel mekanizmalardan biridir. Kat›l›m› sa¤layan konseylerin ya- p›s›, farkl› ülkelerde farkl› biçimlerde hayata geçmektedir. Baz› ülkeler- de gençlik konseyleri, birer dan›flma kurulu gibi, gençleri do¤rudan il- gilendiren konularda görüflüne dan›fl›lan platformlarken, baz› ülkeler- de yasal sürecin bir parças› olarak dan›flma kurullar›ndan öte bir yet- kiye sahiptir. Farkl› ülkelerdeki gençlik konseylerinin yap›s› ve örgüt- lenme biçimleri de ilgili ülkenin özgül flartlar›na göre flekillenmektedir. Tüm modellerin, çeflitli biçimlerde birbirinden farkl›l›klar› olsa da, or- tak olduklar› nokta, gençlerin kendilerini ilgilendiren konularda, yö- netime kat›lmalar›n› sa¤layarak devlet ile gençler aras›nda hak temel- li bir iliflkinin kurulmas›na katk› sa¤lamalar›d›r. Bu, en genifl çerçeve- siyle, devlet ile yurttafllar aras›ndaki dengenin yurttafllar lehine gelifl- mesine de katk› yapan bir süreç olarak alg›lanmal›d›r.

Avrupa Gençlik Forumu, AB’nin politikalar›nda, birincil dere- cede muhatap ald›¤› uluslararas› bir gençlik flemsiye örgütüdür. Bugün Avrupa’da, 32 ülkenin Ulusal Gençlik Konseyleri, Avrupa Gençlik Fo- rumu’na üyedir. Türkiye Forum’da temsil edilmemektedir. Bunun en temel nedeni, Türkiye’de Ulusal Gençlik Konseyi’nin bulunmamas›- d›r.7Oysa, AB üyesi olmadan da8AB’nin gençlik politikalar›n› etkile- mek ile ilgili temel araçlardan biri, Avrupa Gençlik Forumu’na üye ol- maktan geçmektedir.9Gençlik alan›ndaki tüm paydafllar›n eflitler üze- rinden kat›l›m› da sa¤lanarak, Türkiye’de ulusal bir Gençlik Konse- yi’nin yasa ile kurulmas› konusunda TBMM Gençlik, Kültür ve Spor 7 Nemutlu’nun bu kitapta yer alan, Türkiye Sivil Alan›nda Gençlik Çal›flmas›n›n Tarihsel Gelifli-

mi makalesinde, Türkiye’deki Ulusal Gençlik Konseyi kurma giriflimleriyle ilgili daha ayr›nt›l›

bilgiye ulafl›labilir.

8 Mesela Ermenistan, AB üyesi olmamas›na ra¤men Avrupa Gençlik Forumu’nda Ulusal Gençlik Konseyi arac›l›¤› ile temsil edilmektedir.

9 AB, Avrupa Birli¤i’nin gençlerle ilgili politikalar›n› olufltururken Avrupa Gençlik Forumu’nu sü- rece katmaktad›r.

Komisyonu, Gençlik Hizmetleri Dairesi Baflkanl›¤› (GHDB) ve Ulusal Ajans (UA) süreci h›zland›ran bir rol üstlenmelidirler.

GENÇL‹K ÇALIfiMASI ÇERÇEVES‹10 Daha Yayg›n Bir Gençlik Çal›flmas› ‹çin

Temel Alan - Gençlik Merkezleri ile ‹lgili Öneriler

Türkiye’de gençlerin sosyalleflebilecekleri, aile hayat› d›fl›nda bir sos- yal hayata haz›rlanabilecekleri ve kendi deneyimlerini paylaflma ola- naklar›n› bulabilecekleri kurumlar›n say›s› çok k›s›tl›d›r. Kurtaran ve Certel’in bu kitapta yer alan çal›flmalar›nda, Avrupa çap›nda sosyal içermeye, kat›l›ma ve gençleri güçlendirmeye yönelik olarak okul d›fl› formel olmayan e¤itim ve kat›l›m tekniklerin kullan›ld›¤› Avrupa Gençlik Merkezleri’ni de içeren bir dizi imkân›n önemli oldu¤u belir- tilmektedir. Kurtaran’›n bu kitapta yer alan makalelerindeyse Türki- ye’de GHDB bünyesinde bulunan gençlik merkezlerinin gerek say›, ge- rek bütçe ve gerek kapsam aç›s›ndan desteklenmesi ve sa¤lad›klar› hiz- metlerin gelifltirilmesinin gerekti¤inin alt›n› çizmektedir. Bugün ne ya- z›k ki, GHDB bünyesindeki gençlik merkezleri hesaba kat›ld›¤›nda, merkez bafl›na düflen genç say›s› 146.000 civar›ndad›r. Nitekim, Yen- türk, vd.’nin bu kitapta yer alan çal›flmalar›nda gençlerin bir araya gel- dikleri mekânlar aras›nda gençlik merkezleri gibi yerlerin oran› yok denecek kadar az ç›kmaktad›r.

Gençlere hizmet sunmak, 5393 say›l› Belediye Kanunu’yla, be- lediyelerin görevleri aras›nda say›lmaktad›r.11Ancak bu konudaki ge- liflmeler s›n›rl›d›r. Bu konuda belediyelerin bilgi ve deneyimleri de ol- dukça k›s›tl›d›r. Belediyelerin gençlik merkezleri kurma ve bunlar› ka- t›l›mc›l›k esas›na göre çal›flt›rma görevlerini yerine getirebilmek için gençlik çal›flmas› alan›nda kapasitelerini gelifltirmeleri gerekmektedir. Benzer bir flekilde, fliddete maruz kalan genç kad›nlara yönelik kad›n 10 Türkiye gençlik çal›flmas› kavram›n›n geliflimi ile ilgili bir çal›flma için Nemutlu’nun bu kitapta

yer alan Türkiye Sivil Alan›nda Gençlik Çal›flmas›n›n Tarihsel Geliflimi makalesine bak›labilir.

11 Yerel yönetimlerde gençlik çal›flmalar› ile ilgili daha ayr›nt›l› bir tart›flma için Kurtaran’›n bu ki-

s›¤›nma evleri konusunda da belediyelerden yeni çal›flmalar düzenle- meleri beklenmektedir.

Okul d›fl› sosyalleflmeye sivil toplum kurulufllar› (STK) aç›s›ndan bak›ld›¤›nda, gençlik örgütleri d›fl›ndaki STK’lar›n büyük ço¤unlu¤u- nun genç üye ve gönüllülerin gereksinimlerini de göz önünde bulundu- racak bir gönüllü/üye kat›l›m program› gelifltirmekte yaflad›klar› sorun- lar ya da bunu ek bir yük ve maliyet olarak görmeleri de gençlerin ken- dilerini gerçeklefltirebilecekleri alanlar›n azl›¤›n›n baflka bir nedenidir.

Yurttagüler, bu kitapta yer alan makalesinde gençlerin aktif yurtafllar olarak topluma kat›l›mlar›n› sa¤lamak için oluflturulabilecek olanaklar›n bafl›nda kendilerini ifade etmelerini ve “kamusal alan”da varolmalar›n› sa¤layacak merkezlerin gelebilece¤ini belirtmektedir. Gençlik, sosyal d›fllanma ve yoksulluk üzerine yürütülen tart›flmalar- da, gençlerin akranlar›yla iliflkilerine vurgu yap›lmaktad›r. Gençlerin toplumsal kat›l›m›n› sa¤lamada, toplum ya da gençlik merkezleri, gençlerin özerkli¤ini destekleyecek ve sosyal d›fllanma ile mücadelede önemli kurumlar olarak belirtilmektedirler. Gençlik merkezleri ve gençlik çal›flanlar› arac›l›¤›yla gençlerin toplumda görünür olmalar›n› sa¤lamak mümkündür. Dahas›, gençlerin kendileri ve içinde yaflad›k- lar› toplum hakk›nda karar verebilir olmalar›n› sa¤lamak, kendi ihti- yaçlar›n› daha aç›k ifade etmelerine olanak sa¤layacakt›r. ‹htiyaçlar›n tan›mlanabilmesiyse, çözümlerin gençlik perspektifiyle gelifltirilmesine ve içinde yaflad›klar› toplumla iliflkilerinin daha güvenilir ve “içerme- ci” olmas›na olanak verecektir.

Gençlik çal›flanlar› arac›l›¤›yla gençlerin kendilerini ifade etme- leri için uygun ortamlar sa¤lanabilir; dan›flmanl›k, bilgi ve rehberlik hizmetleri verilebilir ve gençlerin toplumsal kat›l›m›n›n önündeki en- geller afl›labilir. Özellikle hareketli (mobile) gençlik çal›flanlar›12ve de- zavantajl› gençlerin içinde yaflad›klar› mahallelerde kurulacak gençlik merkezleri, gençlerin toplumda aktif bireyler olarak varolabilmelerini ve çevreleriyle iliflki kurabilmelerini sa¤layacakt›r.

12 Gençlik Çal›flmalar› Birimi deste¤i ile kurulan K›sa Dalga Gençlik Merkezi, 2008 y›l›nda

Gençlik Çal›flmas›n›n Tan›nmas› ile ‹lgili Öneriler

Kitab›n ikinci bölümündeki makalelerde detayl› bir biçimde tart›fl›ld›- ¤› gibi; en genifl tan›m› ile gençlik çal›flmas›, “gençlerin kendilerini ger- çeklefltirebilmeleri13 amac› ile gencin ihtiyaçlar›na yönelik tasarlanan bir ö¤renme ortam›n›n yarat›lmas›na yönelik yap›lan çal›flmalar”d›r.

Örgün e¤itim d›fl›nda hayata geçmesi nedeniyle, gençlik çal›fl- malar› s›ras›nda gerçekleflen ö¤renme, belirli kurumlar taraf›ndan ta- n›nan bir sertifikasyon sistemi ile de¤erlendirilmemektedir. Oda¤› gençler olan gençlik çal›flmas›n›n, gençlerin hayat becerileri edinmele- rine yönelik bir çerçeveye sahip oldu¤u da bir gerçektir.

Avrupa’da birçok ülkenin gençlerle gönüllülük temelinde veya bir meslek olarak gençlerle çal›flanlara (ki ço¤u ülkede bu meslek sahip- lerine gençlik çal›flanlar› denmektedir) yönelik belirli bir sertifikasyon sistemine sahip oldu¤u gözlenmektedir. Avrupa çap›nda, her ne kadar resmi bir yükümlülük olmasa da, geçti¤imiz sene kullan›ma aç›lan, Cer- tel ve Kurtaran’›n makalesinde ayr›nt›l› olarak söz edilen “Gençlik Ça- l›flanlar› ve Gençlik Liderleri için Avrupa Portfolyosu” buna iyi bir ör- nektir (http://www.coe.int/t/e/cultural_co-operation/youth/1._news/ Portofolio_en.pdf). Gençlerle çal›flanlar›n kendilerindeki de¤iflimi kay- dedip gözlemlemesine yarayan Portfolyo, asl›nda ayn› bir sanatç›n›n portfolyosu gibi, kiflinin geleneksel biçimde haz›rlayabilece¤i özgeçmi- flinde çok da yer bulamayaca¤› noktalar›n ve geliflim referanslar›n›n gö- rünür k›l›nmas›na yönelik bir çabad›r. Bu ve benzer yöntemler bu alan- da çal›flanlar›n istihdam›na yönelik olumlu katk›lar yapmakta, fakat bunun da ötesinde, gençlerle çal›flanlar›n ortak standartlar çerçevesin- de kendilerini de¤erlendirmelerine de olanak sa¤lamaktad›r.

Buna paralel olarak gençlik çal›flmas› faaliyetlerine kat›lan gençlerin de kat›l›m süreçlerinin belirli belgelerle desteklenmeye ve ta- n›n›rl›k kazand›r›lmaya baflland›¤› bir gerçektir. Avrupa Komisyo- nu’nun gençlik politikalar› çerçevesinde bafllayan ve 2007-2013 ara- s›nda uygulanacak olan yeni Gençlik Program› kapsam›ndaki zorunlu 13 Bu tan›mda “kendini gerçeklefltirebilme”yle kastedilen, gençlerin gençlik döneminde özerk bi-

Youthpass uygulamas›, bunun en görünür ve yayg›n olmaya aday uy-

gulamalar›ndan biridir.

Youthpass ve Gençlik Portfolyosu gibi uygulamalar›n devlet ta- raf›ndan istihdam edilen ve gençlerle çal›flan kiflilerce kullan›lmaya bafllanmas›n›n, gençlik alan›ndaki standartlar› belirlemede önemli bir yap› tafl› olaca¤›n› öngörmek, çok da yanl›fl olmayacakt›r. Benzer bi- çimde, Youthpass benzeri bir standard›n veya bizzat Youthpass’in yal- n›zca Türkçe’ye çevrilmesinden ve bu haliyle kullan›lmas›ndansa, ye- rellefltirilerek uygulanmaya konmas›n›n, Türkiye gençlik çal›flmas›n›, Avrupa ile uyumlu hale gelmesi aç›s›ndan da önemi büyüktür.

Fakat tüm sertifikasyon sistemleri, yap›lar› gere¤i, belirli sorun- lar› da içsel olarak tafl›rlar. Örne¤in, gençlik çal›flmas› faaliyetlerine ka- t›l›m›n “aktif yurttafll›k temelinde bir gönüllülükten”, “sertifika almak için gönüllü olmak” ba¤lam›na kaymas›, sivil toplumun do¤as› gere¤i yap›lan iflin içeri¤ini de¤iflikli¤e u¤ratacakt›r. Tüm bu tart›flmalar ›fl›- ¤›nda, Türkiye’deki gençlik alan›n›n birer parças› olan gençler ve genç- lerle çal›flanlar için belirli standartlar›n gelifltirilmesi, fakat bu stan- dartlar›n gençlik alan›ndaki paydafllar taraf›ndan iste¤e ba¤l› olarak kullan›lmas› önerilmektedir.

Gençlerle Çal›flanlar - Gençlik Çal›flanlar›yla ‹lgili Öneriler

Gençlik çal›flmas›n›n tan›nmas› maddesinde de belirtildi¤i üzere, genç- lerle çal›flanlar ile ilgili belirli standartlar›n gelifltirilmesi, genel olarak gençlik çal›flmas›n›n tan›nmas›n›, özel olarak da gençlik çal›flanlar›n›n tan›nmas›na katk› sa¤layacakt›r. Gençlik çal›flmalar›n›n yayg›n oldu¤u ülkelerde birçok farkl› uygulama biçimi bulunmaktad›r. Örne¤in, ‹n- giltere gençlerle çal›flmak için ilgili yüksek ö¤retim kurumlar›n› bitir- mifl olmay› flart koflmaktad›r.14Uygulama ne kadar farkl› olursa olsun,