1 Modelin gelifltirilmesi s›ras›nda katk› sa¤layan Neslihan Öztürk ve Murat Alemdar’a teflekkür ederim.
ri amac›yla gencin ihtiyaçlar›na yönelik tasarlanan bir ö¤renme ortam›- n›n yarat›lmas›na yönelik yap›lan çal›flmalar” olarak al›nm›flt›r.
Gençlik çal›flmas› teriminin ilk ne zaman yayg›n olarak kullan›l- maya baflland›¤› konusunda farkl› yaklafl›mlar vard›r. Rogers ve Smith; baz› tarihçilerin 18. yüzy›l›n sonlar›na do¤ru kiliselerde gelifl- meye bafllayan Pazar Okullar›’n› (Sunday Schools) düzenli gençlik ça- l›flmas›n›n ilk örnekleri olarak verdiklerini belirtmektedirler (Rogers ve Smith, 2003). Sanayi Devrimi’nden önce, gencin ekonomik sosyal- leflmesinde en önemli rolü aile oynarken ve gençlik, yaflam döngüsün- de az farkl›l›k gösteren bir dönemken; sanayi devrimi sonras›nda bu rol de¤iflmekte ve düzenli gençlik çal›flmalar› h›z kazanmaktad›r (Fur- long ve Cartmel, 1997).
Gençlik çal›flmas›n›n tarihsel geliflimi gibi, genel olarak gençlik çal›flmas› hakk›nda yaz›l› kaynak da oldukça azd›r. Banks, bunun ne- denlerini aç›klarken; gençlik çal›flmas›n›n küçük bir meslek grubu ol- mas›n›; mesleki s›n›rlar›n›n bulan›kl›¤›n›; çal›flmalar›n çeflitli kurum ve gönüllü örgütler taraf›ndan yap›l›yor olmas›n›; gençlik çal›flanlar›n›n büyük bir bölümünün gönüllü olmas›n›; iflin büyük bir bölümünün be- raber çal›fl›lan gençle yak›n iliflkinin oluflturmas›n› ve mevcut durum- da alanda entelektüel ve profesyonel birikimin s›n›rl› olmas›n› s›rala- maktad›r (Banks, 1999).
Tarihin farkl› zamanlar›nda, farkl› co¤rafyalarda, birbirinden farkl› biçimlerde gerçeklefltirilen gençlik çal›flmalar› için ortak bir ta- n›m ya da ortak özellikler s›ralamaya çal›flmaktansa, gençlik çal›flma- lar›n›n birden çok biçimde gerçekleflti¤i gerçe¤ini kabul edip, 1990’lar- dan sonra gerçekleflen ve yayg›nlaflan gençlik çal›flmalar› söyleminin merkezinde yer alan temel özellikleri belirlemeye çal›flan Doyle ve Smith bu özellikleri flöyle s›ralam›flt›r (Smith, 2002):
Oda¤›n Gençte Olmas›
Gençli¤i tan›mlayan yafl aral›¤› konusunda farkl› yaklafl›mlar olsa da gençlik çal›flmas›, yafl-özel bir çal›flma biçimidir. Gençli¤i nas›l tan›m- larsak tan›mlayal›m, gençlerin kendi deneyimlerini farkl› yafl gruplar›-
n›n deneyimlerinden farkl› biçimde alg›lad›klar› ve akranlar›yla bera- berlik içinde olmaya yöneldikleri bir gerçektir (Jeffs ve Smith, 1999). Gençlik çal›flmas›n›n oda¤›n› gençler ve bu gençlerin deneyimleri olufl- turmaktad›r.
Gönüllü Temelli Kat›l›m ve Etkileflim Üzerine Yap›lan Vurgu
Tony Jeffs’in getirdi¤i gönüllülük prensibi aç›l›m›, gençlik çal›flmas›n› ayn› yafl grubuna verilen di¤er hizmetlerden ay›r›yor. Gençler, gelenek- sel olarak, gençlik çal›flan›yla istedikleri zaman ba¤lant›ya geçip yine is- tedikleri zaman bu iliflkiyi sonland›rabilmektedirler. Bu durum, gençlik çal›flanlar›n›n çal›flma biçimine büyük bir etki yapmakta ve böylece gençlik çal›flan›n› daha yatay çal›flma ve etkileflim kurma biçimlerine yönlendirmektedir. “Etkileflimi yap›land›rmak” gençlik çal›flmas›n›n hem söyleminin hem de eyleminin oda¤›nda yer almaktad›r. Benzer bi- çimde, Smith de, e¤itimci ve ö¤renen aras›ndaki etkileflime dikkat etme- nin, insanlar›n ihtiyaçlar›na yönelik çal›flmalar yapmak konusunda ön ad›m oldu¤unun önemini belirtmektedir (Jeffs ve Smith, 2001).
Örgütlenmeye Ba¤l›l›k
Örgütlenme; ilk gençlik çal›flmas› örneklerinden bugüne, birbirine efllik etmek ya da bir görev üstlenmek için biraraya gelmek temelinde genç- lik çal›flmas›n›n tan›mlay›c› bir ö¤esi olarak belirtilebilir. Yan›s›ra, bire- yin, grup ya da örgütlenme içindeki durumunun e¤itsel gücü, gençlik çal›flmas›n›n önemli bir bölümünü oluflturmaktad›r (Doyle ve Smith, 1999). Son y›llarda, örgütlenme kavram›n›n “tehdit” alt›nda oldu¤unu belirten Doyle ve Smith, buna iki neden göstermektedirler: ‹lki kulüp gibi örgütlenmelerden hedef grup anlay›fl›na geçifl; ikincisi ise karar ve- ricilerin gruplar›n birarada çal›flma yeteneklerinden çok bireysel olarak kazand›klar› bilgi ve becerilere verdikleri önemdeki art›fl.
Resmi Olmamak, Arkadaflça ve Dürüstlük ‹çinde Hareket Etmek
Gençlik çal›flmas›n›n temel özelliklerinden birinin de, “etkileflimdeki yak- lafl›m” oldu¤una vurgu yapan bu temel özellikteki sav, bireylerin ö¤ren-
me süreçlerini; duyduklar› fleyler kadar, kim taraf›ndan ve ne biçimde duyduklar›n›n da etkili oldu¤udur. Gençlik çal›flan›n›n2sadece eriflilebilir ve arkadaflça olmas› yeterli de¤il, ayn› zamanda “insanlara inançl› olma- s›” ve kendileri için de “iyi hayatlar” sürmeyi deniyor olmalar› gerekir di- yen Doyle ve Smith, bu nedenle gençlik çal›flan›n›n karakter özelliklerinin son derece önemli oldu¤unu belirtmektedirler. Oda¤›nda “insan” olan bir çal›flmay› yürüten kiflilerin “insan olmaya” ve “beraber iyi yaflama” verdikleri de¤erin, yap›lan çal›flmaya etkisini vurgulamaktad›rlar.
Gençlerin E¤itimi ve Daha Genel Olarak Gençlerin Refah› Konusuyla ‹lgilenmek
Doyle ve Smith, yayg›n olarak san›lan›n aksine, gençlik çal›flmas›n›n “gençleri sokaktan uzak tutmak” ya da yaln›zca e¤lenmek gibi kayg›- lardan geliflmedi¤ini, her gençlik çal›flmas›n›n kendi içinde e¤itsel bir yönlendirme hedefi bulundu¤unu belirtiyorlar (Rogers ve Smith, 2003). Ö¤renmeye –özellikle de yaflam içinden ö¤renmeye– yönelik bu ilginin gençlerin genel refahlar›yla iliflkili bir biçimde geliflti¤inde genç- lik çal›flmas› için temel bir özellik haline geldi¤ini vurguluyorlar.
Doyle ve Smith’in gençlik çal›flmas›n›n kilit özelliklerini belirle- meye çal›fl›rken referans verdikleri Tony Jeffs’de, 1996 y›l›nda yapt›¤› çal›flmada, gençlik çal›flmas›n› belirleyen üç temel unsuru gönüllü kat›- l›m, e¤itsel özellik ve oda¤›n gençlerde olmas› olarak s›ralamaktad›r (Jeffs, 2001). Doyle ve Smith’in bu üç temel unsura ekledikleri iki yeni bafll›k (örgütlenmeye ba¤l›l›k ile resmi olmamak, arkadaflça ve dürüst- lük içinde hareket etmek), gençlik çal›flmas›n›n nas›l uyguland›¤›n›n da çal›flman›n kendisini tan›mlad›¤›na iliflkin tart›flmay› geniflletiyor.
Ö⁄RENME ORTAMI OLARAK GENÇL‹K ÇALIfiMASI
Gençlik çal›flmas›n›n temel özelliklerini yukar›daki gibi s›ralad›¤›m›z- da, gerçeklefltirilen her çal›flman›n, “etkileflim yaratmak” kadar, do¤- 2 Burada gençlik çal›flan›, gençlik çal›flmas›n› düzenleyen kifli olarak düflünülmelidir. Kiflinin üc- retli ya da gönüllü çal›fl›yor olmas›, genç ya da yetiflkin olmas› burada belirtilen etkiyi de¤ifltir- miyor.
rudan ya da dolayl› olarak “ö¤renme yaratmay›” hedefledi¤inden bah- setmek mümkündür. Gerek bilgi, gerek beceri, gerek tutum de¤iflikli¤i yönünde olsun; gençlik çal›flmas›, “ö¤renme” ile kesiflmektedir. Tay- lor’›n bu kitaptaki makalesinde gençlik çal›flmas› ve ö¤renme kavram›- n›n kesiflimi hakk›nda daha detayl› bir tart›flma bulunmaktad›r. Tay- lor’un makalesinde belirtti¤i gibi, “ö¤renme”nin bir süreç, “e¤itim”in ise ö¤renme sürecinin içerisinde gerçekleflti¤i bir sistem oldu¤undan hareketle gençlik çal›flmalar›n›n e¤itsel bir ba¤lam› oldu¤unu da kabul edebiliriz. Gençlik çal›flmas› özelinde ö¤renme, çal›flman›n di¤er temel özellikleri nedeniyle, ço¤unlukla formel olmayan ö¤renme biçiminde gerçekleflmektedir.
fiüphesiz, tasarlanm›fl ö¤renme ortamlar› ya da e¤itim, tarafs›z ya da yans›z de¤ildir. Paulo Freire, ö¤renmeyle ilgili çal›flmalar›nda, e¤itimin hem özgürlefltirme hem de ehlilefltirme için kullan›labilece¤in- den bahsetmektedir (Freire, 1972). Brezilya’da, yoksul ve ezilmifl in- sanlar›n, içinde bulunduklar› durumu anlayabilmeleri, kontrol edebil- meleri ve kendilerini yoksulluktan, güçsüzlükten ve ezici rejimden öz- gürlefltirebilmeleri için yetiflkin e¤itimi ve okuma yazma programlar› düzenlemifl olan Freire; e¤itimin ehlilefltirme, rahata düflkünlü¤ü teflvik etme, var olan durumu sorgulamadan kabul etme ve dolay›s›yla sos- yalleflmenin kontrolü olarak da kullan›labilece¤ini belirtmektedir. Gençlik çal›flmas› e¤itsel bir ortam olarak düflünüldü¤ünde, uygulayan kifliler ve uygulamay› etkileyen politikalar, Freire’nin özgürlefltirme-eh- lilefltirme olarak iki farkl› ucunu tan›mlad›¤› düzlemde kendi konumu- nu bulmaktad›r.
Freire’nin e¤itimin nelere hizmet edebilece¤i konusunda getirdi- ¤i aç›l›m, gençlik çal›flmas› düzleminde gençlerin “kontrol edilmesi ve gözetim alt›nda tutulmas›” olarak tan›mlanabilecek yaklafl›mla “genç- lerin özgürlefltirilmesi” hedefli yaklafl›m aras›ndaki gerilimi anlamam›- za yard›mc› olmaktad›r. fiüphesiz bu gerilim, gençlere toplum içerisin- de verilen yer ile yine gençlere toplum içerisinde biçilen rollerdeki fark- l›l›ktan, politikalar›n bu rollerin oluflmas›ndaki etkisinden ve bu rolle- rin politikalara yans›mas›ndan kaynaklanmaktad›r.
NEDEN GENÇL‹K ÇALIfiMASINDA YEN‹ B‹R SINIFLANDIRMA MODEL‹
Gençlik çal›flmas› bafll›¤› alt›ndaki farkl› uygulamalar› daha iyi anlaya- bilmek, karar al›c›lar ve uygulay›c›lar için detayl› politika önerileri ge- lifltirebilmek için var olan çal›flmalar›n nas›l s›n›fland›r›ld›¤›na bakt›¤›- m›zda, gençlik çal›flmas›n›n geleneksel olarak çal›flman›n yap›ld›¤› me- kân ve/veya kapsam temelinde s›n›fland›r›ld›¤› görülmektedir.
Merkez temelli gençlik çal›flmas› (centre-based youth work), gençlerin kendi istekleriyle gelip hizmet ald›klar› ya da çal›flmalar dü- zenledikleri bir mekânda – gençlik merkezinde gerçekleflen çal›flmala- r›n geneline verilen add›r. Benzer biçimde, ba¤›ms›z gençlik çal›flmas› (detached youth work), gençlik çal›flan›n›n sabit bir mekânda de¤il, gençlerin bulunduklar› yerlerde yapt›klar› çal›flmalarken, okul temelli çal›flma (school-based youth work), gençlik çal›flmas›n›n gerçekleflti¤i mekân›n okul, çal›flmaya kat›lan gençlerin ise ço¤unlukla ö¤renciler oldu¤u çal›flmalard›r.
Yayg›n kabul görmüfl bir di¤er s›n›fland›rman›n ise, çal›flman›n kapsad›¤› alan temelindedir. Mahalle ya da il baz›nda yap›lan çal›flma- lar yerel gençlik çal›flmalar› (local youth work), ulusal çapta yap›lan çal›flmalar ulusal gençlik çal›flmalar› (nation-wide youth work) olarak adland›r›l›rken, Avrupa çap›nda yap›lan çal›flmalar Avrupa gençlik ça- l›flmalar› (European youth work) olarak isimlendirilmektedir.
Yukar›da bahsi geçen mekân ve kapsam temelli s›n›fland›rma- lar, gençlik çal›flmas›n›n farkl› boyutlarda tart›fl›lmas›na s›n›rl› da olsa olanak tan›rken, çal›flman›n “özüne” iliflkin bir tart›flma yapmay› zor- laflt›rmaktad›r. Örne¤in, gençlik kat›l›m çal›flmalar›yla ilgili tart›flma- lar, yerel-ulusal-bölgesel-küresel olarak ya da merkez-okul-mahalle te- melinde tart›fl›ld›¤›nda, mekân ya da kapsam›n çal›flma üzerine etkile- ri, çal›flman›n iç dinamikleriyle ilgili tart›flmalar› gölgelemektedir. Ben- zer bir durum gençli¤in güçlendirilmesi ya da gençlere sa¤lanan hiz- metler konular›nda da karfl›m›za ç›kmaktad›r.
Bu makalede sundu¤umuz s›n›fland›rma modeli, gençlik çal›fl- mas›n›n temel özelli¤i olan “oda¤›n gençte olmas›” prensibine dayana-
rak, bahsi geçen gençlik çal›flmas›nda “gencin” hangi konumda, han- gi rolle yer ald›¤›na bakmaktad›r. Modelde, Freire’nin özne-nesne tar- t›flmas› ve Wood’un gelifltirdi¤i gençlik çal›flmas›nda iliflkiler flemas› te- mel al›nm›flt›r. Gencin ya da gençlik kavram›n›n, çal›flmadaki konu- muna bakan bu model, “gençlik çal›flmas›n› tan›mlamak” kayg›s›yla de¤il, gençlik çal›flmas›n›n içeri¤i ve uygulanma biçimleriyle ilgili fikir gelifltirebilmek, örneklere yak›ndan bakabilmek, tart›flmalar› yürütebi- lece¤imiz yeni bir zemin sunmak üzere tasarlanm›flt›r (Wood, 2000).
GENÇL‹K ÇALIfiMASI “ÖZNE-ÖZEL” SINIFLANDIRMA MODEL‹
Gençlik çal›flmas› ve uygulamalar› hakk›nda özne-özel bir tart›flma yü- rütebilmek için Freire’nin e¤itime yaklafl›m›yla ilgili çal›flmalar› zemin al›nm›flt›r. Freire, geleneksel e¤itim yaklafl›m›nda e¤itimciyi özne, ö¤re- niciyi ve hakk›nda ö¤renilen konuyu ise nesne olarak görmektedir. E¤itimcinin bask›n oldu¤u –tasarlama, yönlendirme, de¤erlendirme gi- bi e¤itim sürecinin her aflamas›nda– bu “kölelefltirici” e¤itim yaklafl›- m›n› k›rman›n yolunun ise, hem e¤itimcinin hem de ö¤renicinin özne oldu¤u, yaln›zca hakk›nda ö¤renilen konunun nesne oldu¤u bir yakla- fl›mla k›r›labilece¤ini ve böylece hem ö¤renenin hem de e¤itimcinin öz- gürleflece¤ini belirtmektedir (Freire, 1972). Gençlik çal›flmas› için öz- ne-özel bir s›n›fland›rma modeli gelifltirilirken, uygulanm›fl olan genç- lik çal›flmas› örneklerinde özneler tan›mlanarak model gelifltirilmeye bafllanm›flt›r.
S›n›fland›rma çal›flmas›nda temel ald›¤›m›z bir di¤er tart›flma ise Wood’un gençlik çal›flmas› alan›ndaki iliflkileri aç›klamak için ge- lifltirdi¤i iliflkiler flemas›d›r (Wood, 2000). Wood, gençlik çal›flmas›n›n üç temel ö¤eden olufltu¤unu ve bu ö¤elerin gençler, gençlik çal›flan› ve yap›lan çal›flma oldu¤unu söylemektedir. Bu üç ö¤e, gençlik çal›flmas›- n›n temel üçgenini oluflturmaktad›r ve bu ö¤eler aras›ndaki iliflkiler de gençlik çal›flmas› alan›ndaki iliflkileri aç›klamakta zemin oluflturmak- tad›r. Wood, flemas›nda son bir vurguyu gençleri üçgenin merkezine de koyarak yapmaktad›r. Böylece gençler, gençlik çal›flmas›n›n üç temel
ö¤esinden sadece biri olmaktan ç›k›p, tüm ö¤elerin oda¤›nda da yer al- maktad›rlar (Çizim 1).
Gençlik çal›flmas› alan›ndaki bir di¤er gerilim noktas› ise çal›fl- man›n gençler taraf›ndan düzenlenip düzenlenmedi¤i tart›flmas›d›r. Geleneksel olarak “gençlik çal›flmas›”, Smith’in de tan›m›na göre, “oda¤›nda gençler olan tüm çal›flmalar” olarak tan›mland›¤›nda,
“üzerinde çal›fl›lan”›n gençler oldu¤u kesinleflmekte, fakat çal›flman›n
kim taraf›ndan düzenlendi¤i belirsiz kalmaktad›r. Çal›flma, do¤rudan “gençler” taraf›ndan da düzenlenleniyor olabilir, “di¤erleri” taraf›n- dan da. Burada “di¤erleri” diye isimlendirdi¤imiz kifliler / kurumlar yafl aral›¤› olarak genç olsalar da olmasalar da, kendilerini “genç” kimli¤iyle tan›mlamayanlard›r.
Gençlik çal›flmas› özne-özel s›n›fland›rma modeli, özne olarak
gence dayan›yor. Wood’un gençlik çal›flmas›ndaki iliflkileri aç›klad›¤›
üçgeni “çal›flmay› düzenleyen”, “çal›flman›n hedef kitlesi” ve “çal›fl- man›n konusu” olarak yorumlarsak Çizim 2’ye ulaflabiliriz.
Afla¤›daki sorular, bu üç ö¤enin kim/ne olduklar›ndaki farkl› efl- leflmelere göre Tablo 1’i oluflturmak mümkündür.
– Çal›flmay› düzenleyen kiflilerin kim? (gençler ya da di¤erleri); Ç‹Z‹M 1
Wood’un Gençlik Çal›flmalar›nda ‹liflkiler Modeli
Gençlik çal›flan› Gençler
Yap›lan çal›flma Gençler
– Çal›flman›n hedef kitlesi kim? (gençler ya da di¤erleri) ve – Yap›lan çal›flman›n konusu neyle ilgili? (gençlikle ilgili ya da di¤er konularla ilgili)
Modeldeki her bir alt bafll›¤› ayr›nt›l› olarak aç›klamadan önce birkaç noktaya dikkat çekmek gerekmektedir.
‹lk olarak, gelifltirilmifl olan modelin, gençlik çal›flmas›n› tan›m- lamak amac›yla de¤il, gençlik çal›flmas› alan›ndaki uygulamalar›
Ç‹Z‹M 2
Wood’un Gençlik Çal›flmalar›nda ‹liflkiler Modelinin Özne-Özel S›n›fland›rma Modeli
Çal›flmay› düzenleyen Çal›flman›n hedef kitlesi Çal›flman›n konusu Gençler Kaynak: Wood, 2000. TABLO 1
Gençlik Çal›flmas› Özne-Özel S›n›fland›rmas› Çal›flman›n Yap›lan
Çal›flmay› hedef çal›flman›n
düzenleyen kitlesi içeri¤i Çal›flman›n özne-özel ismi 1 Gençler Di¤er Di¤er Gençlik toplum çal›flmalar› 2 Gençler Di¤er Gençlik Gençlik kat›l›m çal›flmalar› 3 Gençler Gençler Di¤er Gençlik paylafl›m çal›flmalar› 4 Gençler Gençler Gençlik Gençlik iflbirli¤i çal›flmalar› 5 Di¤er Gençler Di¤er Gençli¤in güçlendirilmesi 6 Di¤er Gençler Gençlik Gençlik hizmet çal›flmalar›
“gençlerin rolü” temelinde tart›flabilmek için zemin oluflturma kayg›- s›yla gelifltirildi¤ini tekrar vurgulamakta fayda vard›r.
‹kinci olarak, s›n›fland›rma çal›flmas› s›ras›nda kullan›lan alt bafll›klar (isimler), gençlik çal›flmas› alan›ndaki bir grup uygulaman›n3 özneleri belirlendikten sonra, benzer özellikler gösteren çal›flmalar üzerinden genellemeye var›larak verilmifltir. ‹ncelenmifl olan uygula- malar proje/faaliyet temellidir. Yani, s›n›fland›rma modeli kurumlar› ya da içerisinde farkl› uygulamalar olan genifl kapsaml› projeleri de¤il, bir-bir gençlik alan›ndaki faaliyetleri s›n›fland›rmaya yöneliktir. Dola- y›s›yla, bir kurum, birden çok alanda gençlik çal›flmas› gerçeklefltirebi- lece¤i gibi, bir proje de kendi içinde, modelde tan›mlanm›fl alanlardan birinden ço¤unu bar›nd›rabilir.
Benzer biçimde, modeldeki yedi farkl› bafll›¤›n her biri alt›nda, hizmet odakl› faaliyetler olabilece¤i gibi, savunuculuk faaliyetleri de yer alabilir. Benzer biçimde, farkl› bafll›klarda s›n›fland›rd›¤›m›z çal›fl- malar, serbest olabilece¤i gibi; sivil toplum kurulufllar›nda ya da kamu kurulufllar›nda da gerçekleflebilir.
Modelde tan›mlanm›fl alt bafll›klara geçmeden üzerinde durul- mas› gereken bir di¤er nokta ise gençler-di¤erleri biçiminde yap›lm›fl olan ikili ayr›m›n, her ikili ayr›mda oldu¤u gibi kimi alanlar› görün- mez k›ld›¤› gerçe¤idir. Model, gençler ve di¤erleri biçiminde yap›lacak bir ikili¤in yaratabilece¤i olumsuz etkilere aç›kt›r. Amac› tan›mlama de¤il, tart›flma zemini açmak olan modelin bu yönü, çal›flma incelenir- ken ak›lda tutulmal›d›r.
Son olarak, “çal›flmay› düzenleyen”, “hedef kitle”, “çal›flman›n içeri¤i” üçlemesinin üçünün de “di¤er” oldu¤u efllefltirme, gençlere ya da gençlik konusuna dokunmad›¤› için model kapsam›nda incelenmemifltir. 3 Özneleri belirlenen uygulamalar, Aral›k 2006 tarihinde Gençlik Çal›flmalar› Birimi koordinas- yonu ile gerçekleflmifl olan GePGeNç FeSTiVaL s›ras›nda, gençlik alan›ndaki farkl› aktörler ta- raf›ndan sunulmufl 167 uygulamad›r. GePGeNç’te sunulan çal›flmalar, son 5 y›l içerisinde ger- çekleflmifl, yap›lan aç›k ça¤r› sonucunda kifli ve kurumlar›n baflvurduklar› ve Festival’in Düzen- leme Komitesi taraf›ndan seçilmifl uygulamalard›r. Uygulamalar›n seçiminde göz önünde bulun- durulan temel kriter, çal›flman›n fliddet ve ayr›mc›l›k içermiyor ve bunlar› teflvik etmiyor olma- s›d›r. Ayr›nt›lar için http://www.gepgencfestival.net adresi ziyaret edilebilir.
Makalenin bu bölümünde, isimlendirilmifl her alt çal›flma alan›; çal›flmay› düzenleyenler, hedef kitle, çal›flman›n konusu bafll›klar›n›n yan›s›ra alandan örneklerle gelifltirilmifl, çal›flmalar›n genel hedefi, ça- l›flmalar s›ras›ndaki yaklafl›m ve çal›flma s›ras›nda gerçekleflen/gerçek- leflebilen ö¤renme alanlar› da özetlenmifltir.
Gençlik Toplum Çal›flmalar›
Çal›flmay› düzenleyenler: Çal›flmay› düzenleyenler gençlerdir. Ço¤un-
lukla gönüllü yap›lan faaliyetlerdir. Burada belirleyici olan, faaliyetle- ri düzenleyenlerin kendilerini “genç” olarak tan›ml›yor olmalar›d›r.
Hedef kitle: Çeflitli olabilir. Çal›flmalar, belli bir hedef grup üze-
rinde “de¤iflim” yaratmay› amaçlayabilece¤i gibi, kurumlardaki dü- zenlemeleri de¤ifltirmeye yönelik savunuculuk faaliyetleri de olabilir.
Çal›flman›n konusu: Çeflitli olabilir. Çal›flma için belirlenen
“hedef kitle” ve bu kitlenin ihtiyaçlar›, çal›flman›n konusunu belirler.
Örnekler: Gençlik toplum çal›flmas›na örnek olarak, gençler ta-
raf›ndan düzenlenen okuma-yazma kurslar›, gençlik merkezi çevresin- de yaflayan ev kad›nlar›yla spor faaliyetleri, gençler taraf›ndan düzen- lenen kan ba¤›fl› kampanyalar›, okullarda fliddeti azaltmaya yönelik gençler taraf›ndan yap›lan çal›flmalar say›labilir. Çeflitli konularda gençler taraf›ndan gerçeklefltirilen savunuculuk faaliyetleri de toplum gençlik çal›flmas› olarak isimlendirilebilir.
Hedef: Gençlik toplum çal›flmas›nda hedef, toplumsal de¤iflimin
gençlerin giriflimiyle gerçekleflmesidir. Hedefe ulaflmak için hizmet odakl› faaliyetler düzenlenebilece¤i gibi, savunuculuk faaliyetleri de gerçeklefltirilebilir.
Yaklafl›m: Gençler taraf›ndan, içinde yaflad›klar› ya da yak›n
olduklar› toplum içerisindeki gruplarla, bu gruplar› etkileyen konular- da, ço¤unlukla topluma “fayda” sa¤lamak amac›yla gerçeklefltirilen çal›flmalard›r. “Yard›m” ya da “müdahale” etme iste¤i, temel moti- vasyondur.
Ö¤renme: Toplum gençlik çal›flmas›nda, ö¤renme ço¤unlukla
çal›fl›lan konu üzerine ö¤renme; konuyla ilgili paydafl gruplardan / gruplar hakk›nda ö¤renme ve süreci düzenleyen gençler aras›ndaki et- kileflim sonucu akranlararas› ö¤renme olarak s›ralayabiliriz.
Gençlik Kat›l›m Çal›flmalar›
Çal›flmay› düzenleyenler: Çal›flmay› düzenleyenler gençlerdir. Ço¤un-
lukla gönüllü yap›lan faaliyetlerdir. Burada da belirleyici olan, faaliyet- leri düzenleyenlerin kendilerini “genç” olarak tan›ml›yor olmalar›d›r.
Hedef kitle: Çeflitli olabilir. Çal›flmalar, belli bir hedef grup üze-
rinde “de¤iflim” yaratmay› amaçlayabilece¤i gibi, kurumlardaki dü- zenlemeleri de¤ifltirmeye yönelik savunuculuk faaliyetleri de olabilir.
Çal›flman›n konusu: Gençlik hakk›ndad›r. Çal›flman›n konusu,
belirlenen “hedef kitle” taraf›ndan gerçeklefltirilenlere (karar alma sü- reçleri, gönüllü faaliyetler, toplumsal yaflam vb.) gençlerin kat›l›m›n›n sa¤lanmas›d›r.
Örnekler: Gençlik kat›l›m› çal›flmalar›na örnek olarak, temel
hak ve özgürlükler tart›flmalar›na gençlerin de bir ihtiyaç grubu olarak dahil edilmesini talep eden çal›flmalar, gençlerin siyasete kat›l›m›n›