• Sonuç bulunamadı

Yafll› Bak›m› Hizmetleri

Belgede A‹LE SOSYOLOJ‹S‹ (sayfa 167-172)

Günümüzde bilimsel ve t›bbi teknolojinin ilerlemesi nedeniyle insan ömrünün uzamas› karfl›s›nda yafll› nüfusunun oran› giderek artufl göstermifltir. Sanayileflme ve kentleflme süreçleri toplumsal de¤iflme ba¤lam›nda genifl aileden çekirdek aile-ye dönüflümü, k›rsal alanlardan kentlere göçün artmas›n› ve kad›n›n üretime aktif kat›l›m›n› getirmifltir. Bu yöndeki toplumsal de¤iflme sosyal iliflkilerin ve yaflam tar-z›n›n de¤iflmesini de beraberinde getirmifltir. Ekonomik anlamda üretim biçimin-deki bu de¤iflmeler yeni baz› kurumlar›n devreye girmesini zorunl› k›lm›flt›r. Dola-y›s›yla tar›msal üretimin yayg›n oldu¤u dönemlerde yafll›n›n bak›m› evde sa¤lan›r-ken, sanayi ve kentleflme ile birlikte yafll›n›n kurumda bak›m›na ihtiyaç duyulmufl-tur. Bu çerçevde Türkiye’de 2828 say›l› kanunla SHÇEK’e 3., 4., 9., 10., 34. ve 35. maddelerinin farkl› f›kralar› gere¤ince yafll›larla ilgili sosyal hizmet uygulamalar›n› gerçeklefltirme görevi verilmifltir. SHÇEK, 1997 y›l›nda ise Özel Huzurevleri ve Yafl-l› Bak›mevleri Yönetmeli¤i gelifltirerek görev alan› geniflletilmifl, görev ve sorum-luluk tek bir çat› alt›nda toplanm›flt›r (DPT, 2007: 22). Türkiye’de bugün Özel Hu-zurevi hizmeti veren kurulufllar üç kategoride de¤erlendirilmektedir. Bunlar:

1. Dernek ve Vak›flara ait huzurevi say›s› 32; kapasitesi (yatak say›s›) 2.459’dur. 2. Az›nl›klara ait huzueevi say›s› 7; kapasitesi (yatak say›s›) 961’dir.

3. Gerçek kiflilere ait huzurevi say›s› 121; kapasitesi (yatak say›s›) 5.785’dir. Özel huzurevi hizmeti veren toplam 9205 kapasiteli 160 adet huzurevi bulun-maktad›r. (www.shcek.gov.tr/yasli.bakim.hizmetleri.aspx ).Bunlar›n d›fl›nda kamu kurumlar›n›n bünyesinde kurulan huzurevi hizmetleri de bulunmaktad›r. T.C.

S O R U D ‹ K K A T SIRA S‹ZDE DÜfiÜNEL‹M SIRA S‹ZDE S O R U DÜfiÜNEL‹M D ‹ K K A T

SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE

AMAÇLARIMIZ AMAÇLARIMIZ

N N

K ‹ T A P T E L E V ‹ Z Y O N K ‹ T A P T E L E V ‹ Z Y O N ‹ N T E R N E T ‹ N T E R N E T

5

Emekli Sand›¤› 5434 say›l› kanun gere¤ince yafll›lara yönelik hizmet uygulamalar› Dinlenme ve bak›mevileri arac›l›¤› ile yürütmektedir. Bunlar ise;

1. Bakanl›klara ba¤l› huzurevleri say›s› 6; kapasitesi 2.442’dir. 2. Belediyelere ait huzurevleri say›s› 21; kapasitesi 2.039’dur.

Kamu kurum ve kurulufllar›na ait toplam 4.481 kapasiteli 27 adet huzurevi bu-lunmaktad›r (www.shcek.gov.tr/yasli.bakim.hizmetleri.aspx).Bu hizmetlerin d›fl›n-da SHÇEK’e ba¤l› Gündüzlü Bak›mevleri projesi de uygulamaya konulmufltur. Tür-kiye’de son on y›ld›r gerek baz› üniversitelerde geriatri merkezleri gerekse sivil an-lamda Yafll› Sorunlar› Araflt›rma Merkezleri kurulmufltur. Bu kurulufllar seminer, konferans ve sempozyum gibi bilimsel etkinlikler yapman›n yan› s›ra bütçe ola-naklar› ölçüsünde yafll› ve yafllanma araflt›rmalar›da yapmaya devam etmektedirler. Öte yandan T.C. Sa¤l›k Bakanl›¤› taraf›ndan yürütülen yafll› hizmetlerinin iyileflti-rilmesine iliflkin çal›flmalar sürmektedir. Yafllanma ve yafll› konusunda çal›flan tüm sivil kurulufllar›n›n temsilcilerini bir araya getiren Ankara’da kurulan “Yafll›l›k Plat-formu” da etkinliklerini devam ettirmektedir. Türkiye’de TU‹K’in verilerine göre %7,1 oran›nda yafll› bulundu¤u ve bu oran›n giderek artaca¤› projeksiyonlar› ya-p›ld›¤› dikkate al›n›r ise yafll›lara hizmet sunan kurulufllar›n hem say›s›n›n hem de hizmet kalitesinin artt›r›lmas›nda yarar görülmektedir. Bu nedenle Türkiye’de da-ha sa¤l›kl› sosyal politiklar oluflturmak ve Türkiye’nin yafll› profilini ortaya ç›kart-mak için araflt›rmalar›n desteklenerek art›fl›n›n sa¤lanmas› gerekmekedir.

Yafllanma kavram›n›n hangi anlamlarda tan›m-land›¤›n› ö¤renebilmek.

Yafllanma kavram›n›n tan›m›nda farkl› perspek-tifler söz konusudur. Bunlar kronolojik, biyolo-jik, fizyolobiyolo-jik, psikolojik ve sosyolojik perspektif-lerdir. Yafll›l›¤›n en kolay ölçüsü ‘kronolojik’ ya da takvim yafl›d›r. Kronolojik yafllanma, do-¤um tarihi üzerinden hesaplanarak bulunur. Bu ba¤lamda sosyal güvenlik uygulamalar›n bafllan-g›ç yafl› 65 olarak kabul edildi¤inden 65 ve üze-ri yaflta bulunanlar yafll› say›l›r. Biyolojik

pers-pektif yafllanmay› ana rahminde döllenme ile bafllayan ve organizman›n ölümüne kadar süren fiziksel de¤iflimler olarak tan›mlar. Fizyolojik

yafllanma, yafl›n ilerlemesi ile bendende sinir sisteminin ifllevinin zay›flamas›, sinirin geçirgen-lik özelli¤inin yavafllamas› ve nöronlar›n kayb› ile nörolojik kontrolde de¤iflikliklerin olmas›d›r.

Psikolojik perspektif yafllanmay›, biliflsel ifl-lev, sa¤l›k psikolojisi (sa¤l›k, inanç ve davran›fl›), ak›l hastal›¤› ve kiflilik ve uyum gibi konular› in-celer. Ekonomik perspektif, bireyin yafllanma-s› ile birlikte meydan gelen ekonomik gelir dü-zeyindeki kay›plar›n› ifade eder. Özellikle emek-lilik döneminin bafllamas› ile birlikte bireyin maa-fl›/ayl›¤› azalmakta bu ba¤lamda toplumsal statü-sünü yitirdi¤ine de¤inir. Sosyolojik perspektif, yafllanmay› tan›mlayan toplumsal ba¤lam› ince-ler ve yafll› insanlar›n toplum içindeki konum ve deneyimleri ile bunlar›n, s›n›f, cinsiyet ve etnisi-te gibi etnisi-temel yap›sal faktörlerce nas›l flekillendi-rildi¤ini anlamaya çal›fl›r. Dolay›s›yla sosyolojik yafllanma, bireyin statü ve rol kay›plar› çerçeve-sinde, içinde bulundu¤u toplumun yafla iliflkin olarak gelifltirdi¤i normlar ve de¤erler ba¤lam›n-daki yarg›lar›n› ifade eder. Bugün dünya ölçe-¤inde en çok kullan›lan yafllanma tan›m› krono-lojik perspektiften yap›lan tan›md›r. Dünya Sa¤-l›k Ör¤ütü’nünde tan›m› sosyal güvenlik uygula-malar›n›n bafllang›ç yafl› olarak kabul edilen 65 yaflt›r. Ancak yafll› bireylerin içinde yaflad›klar› toplumun sosyokültürel koflullar›n›n bireylerin kendilerini yafll› olarak alg›lay›p alg›lamamala-r›nda önemli bir faktör oldu¤u unutulmamal›d›r.

Yafllanman›n nas›l bir tarihsel süreçten geçti¤ini aç›klayabilmek.

Antik dönemden günümüze bak›ld›¤›nda yafll›-lar›n içinde bulunduklar› kültürlere göre de¤iflik biçimde anlamland›r›l›d›¤› görülmektedir. Eski toplumlarda yafll›lar›n deneyim ve bilgi biriki-minden yararlan›ld›¤›, onlar›n otorite kabul edil-di¤i ve sözlerinin dinleniledil-di¤i dolay›s› ile sayg›l› davran›ld›¤› bilinmektedir. Yafll›n›n bak›m› aile içinde geleneksel yollarla çözülürdü. Modern-leflme ile birlikte k›rsal alandan kente göçler art-m›fl, sanayi sektöründeki istihdam ihtiyac› aile-nin yetiflkin üyeleriaile-nin özellikle kad›n›n üretime aktif kat›lmas›n› gerktirmifl ve yafll›n›n bak›m›n-da sorunun yaflanmas›na neden olmufltur. Böy-lece yafll› bak›m›n›n yap›laca¤› yeni organizas-yonlara ihtiyaç duyulmufltur. Günümüz toplum-lar›nda ise bilgi ve deneyim yaflanm›fll›¤›n d›fl›n-da örgün e¤itim ve ö¤retim yolu ile teknolojik geliflmeler neticesinde bilgiye kolay ve çabuk yoldan kazan›l›p, ulafl›ld›¤›ndan yafll›lar›n dene-yimlerinin sorun çözmede yeterli olamad›¤›n› ortaya koymaktad›r. Özellikle endüstri sonras› tüketim toplumu anlay›fl›n›n yayg›nlaflmas› so-nucunda gençli¤in tüketime özendirilmesi, genç-li¤e vurgunun daha fazla yap›lmas› yafll›n›n ön-yarg›larla an›lmas›na neden olmaktad›r. Öte yan-dan yafllanan bireyin karfl›laflt›¤› sa¤l›k sorunlar› günlük aktivitelerini yerine getirmede zorlanma-s›na yol açt›¤›ndan yafll›l›¤›n de¤eri düflmekte ve bak›m konusunda zorluklar yaflad›klar› gö-rülmektedir. Bu nedenlerden dolay› günümüzde yafll›lara iliflkin sosyal politikalar›n gelifltirilmesi önem kazanmaktad›r.

Yafllanmaya iliflkin teorilerin ne oldu¤unu özet-leyebilmek.

Yafllanma konusunda sosyolojide ve sosyal ge-rontolojide gelifltirilen kuramlar kullan›lmakta-d›r. Yafllanma sosyolojisi bak›m›ndan; yafll›n›n ve yafllanma sorunlar›n›n toplum içindeki du-rumlar›n› inceleyen yap›sal ifllevselci kuramlar içinde sistem yaklafl›m›, rol teorisi, çözülme ve aktivite teorileri, yafl tabakalaflmas› ve modern-leflme teorileri bulunmaktad›r. Yap›sal ifllevselci teoriler yafll›n›n ve yafllanma sürecinin sistem ile

Özet

1

N

A M A Ç 2

N

A M A Ç 3

N

A M A Ç

ilgili uyumunu konu edinir. Yafll›lar›n rol kay›p-lar› karfl›s›nda sahip oldukkay›p-lar› yeni rollerinin on-lar› yaflama ba¤lamada önemi vurgulan›r. Daha çok statükocu bir anlay›fla sahiptir. Çat›flmac› teo-ri yafll›lar›n eflitsiz konumlar›n›n tespitinden ha-reketle s›n›f, etnisite ve kimlik aç›s›ndan konuya bakmaktad›r. Yap›sal ba¤›ml›l›k ve politik iktisat çat›flmac› teoriler aras›nda yer almakta, özellikle sosyal politikalar›n gelifltirilmesinde bu teorilerle ilgili çal›flmalar›n etkili oldu¤u görülmektedir. Yorumcu yaklafl›mlar içinde ise sembolik/simge-sel etkileflimciklik, etiketleme ve sosyal al›flverifl teorileri yafll›n›n kimlik ve benlik alg›s›n›, yafl ay-r›mc›l›¤›na iliflkin önyarg›lar› ve yafll› istismar› konular›n› incelenmktedir.

Feminizmin yafllanma konusundaki görüfllerini de¤erlendirebilmek.

Gerontoloji ve feminizmin hedefleri ortakt›r: Eflit-sizlikler hakk›nda sosyal bilincin gelifltirlmesi, yetkin flekilde yaflam deneyimlerini gösteren ku-ram ve yöntemlerin kullan›lmas›, yafll›lar›n ya da kad›nlar›n olumsuz etkilenmesine neden olan koflullarda de¤iflim yap›lmas›n› desteklemek. Hem gerontoloji hem de feminizm kad›nlar›n iç-sel de¤erini, eflit davran›lma hakk›n› ve birey ola-rak görülme haklar›n› tan›r. Ancak feminist çal›fl-malar›n büyük bölümünü do¤um haklar› ve ço-cuk bak›m› gibi genç ve orta yafll› kad›nlar›n ilgi-li oldu¤u konular üzerinde odaklanm›flt›r. Son zamanlara dak gerontoloji çal›flmalar› cinsiyet ay-r›m› yapmadan yafll›lar üzerine odaklanm›flt›r. Günümüzde feminist gerontolojinin ivme kazan-mas› flafl›rt›c› de¤ildir. Bunun nedeni baz› femi-nistlerin yafllanmas›d›r

Türkiye’de yafllanmanya iliflkin uygulanan sos-yal politikalar› de¤erlendirebilmek.

Türkiye genç bir nüfusa sahip bir ülkedir ve Av-rupa Ülkelerindeki gibi h›zla artan bir yafll› nufu-sa nufu-sahip olmanufu-sa da nüfusu giderek yafllanmakta-d›r. Bu nüfusunun %75’i kentlerde yaflamaktayafllanmakta-d›r. Bu oran nüfusun demografik yap›s›nda önemli bir de¤iflimin oldu¤unu göstermekte ve uygun sosyal politikalar›n oluflturulmas›n›n kaç›n›lmaz-l›¤›n› vurgulamaktad›r. Türkiye’de TÜ‹K’in 2010 verilerine göre yafll› nufus oran› %7,1’dir. Ancak yap›lan nüfus art›fl› projeksiyonlar›na göre bu oran›n 2025 y›l›nda %17 olaca¤›d›r. Türkiye’nin küresel geliflmelerden etkilendi¤i dikkate al›n›r ise neoliberel politikalar gere¤i devletin deste-¤inden çok özel sektör arac›l›¤› ile bireysel emek-lilik ve sa¤l›k sigortas› uygulamalar› a¤›rl›k ka-zanmaktad›r. Türkiye’de sosyal güvenlik uygula-malar› da bu yöne do¤ru kaymaktad›r. Bugün Sos-yal Güvenlik Kurumu hizmetlerini, emeklilik ayl›-¤›, sa¤l›k deste¤i ve sosyal yard›mlar biçiminde oluflturmaya çal›flmaktad›r. Yafll›lara bak›m hizme-ti anayasa’da belirhizme-tilen maddeler gere¤ince devlet taraf›ndan görevlendirilen kurulufl SHÇEK’tir. Bu ba¤lamda özel huzurevi hizmeti veren toplam 9205 kapasiteli 160 adet huzurevi, kamu kurum ve ku-rulufllar›na ait ise toplam 4.481 kapasiteli 27 adet huzurevi bulunmaktad›r.

4

N

A M A Ç

5

1. Yafll›l›k hangi nedenlerden dolay› sorun olarak alg›-lanmaktad›r?

a. Ailenin küçülmesi

b. Kad›n›n çal›flma yaflam›na kat›lmas› c. K›rsal alandan kente göç

d. Yaflam süresinin uzamas› e. Tümü

2. Yafllanma tan›mlar›nda yasal olarak hangi tan›m ge-çerlidir?

a. Yafll› bireyin kendini hisseti¤i yafl b. Fiziksel fonksiyonlar›n azalmas› c. Mental kapasitenin azalmas› d. Kronolojik yafl

e. Orta yafl›n üzeri

3. Biyolojik yafllanma nedir? a. Bedenin ifllev görememesi

b. Alg›lama ve ö¤renmede kay›plara u¤ramas› c. Do¤um an›ndan itibaren organizman›n

yafllan-maya bafllamas›

d. Bellek kapasitesinin azalmas› e. Hiçbiri

4. Sosyolojik yafllanmay› afla¤›dakilerden hangi öner-me en iyi tan›mlamaktad›r?

a. Yafll›n›n gruptan d›fllanmas› b. Biliflsel faaliyetlerde kay›plar c. Sosyal ilflikilerde azalmalar

d. Statü ve rol kay›plar› ile ortaya ç›kan toplumsal de¤erlendirmeler

e. Yafll›n›n yanl›zlaflmas›

5. Yap›sal ifllevsel teori yafll›l›¤› nas›l inceler? a. Yafll›n›n iliflkilerinin ifllevsel oldu¤unu inceler b. Yafll›n›n sistemle olan iliflkisini inceler

c. Maddi aç›dan durumunun iyilefltirilmesini inceler d. Yafll›n›n karalara kat›l›m›n› inceler

e. Tümü

6. Rol teorisinin yafll› için önemi nedir?

a. Rol kay›plar› karfl›s›nda yeni roller kazanaca¤› b. Aile içi rollerinin önemli oldu¤u

c. ‹fl yaflam›ndaki rolünün önemli oldu¤u d. Grup içindeki rollerinin vurgulanmas› e. Hiçbiri

7. Çat›flmac› teori yafll›l›¤›n incelenmesinde en çok ne-ye önem verir?

a. Yafll›lar›n çat›flma içinde oldu¤unu

b. Yafll›l›¤› iktidar, güç ve s›n›f ba¤lam›nda inceler c. Bireyleri yafl tabakalar›na göre ay›r›r

d. Yaflam›n ak›fl içinde sürekli de¤iflime u¤rad›¤›n› e. Tümü

8. Rowe and Kahn’›n baflar›l› yafllanma modelinin yafl-l› aç›s›ndan önemi nedir?

a. Hastal›klar›n önlenmesi b. Fiziksel ifllevlerin devaml›l›¤›

c. Hem uzun ömürlü olma hem de yaflam kalitesi-ni yükseltme

d. Bellek gücünün artmas› e. Moral düzeyinin yüksekli¤i

9. Yorumsamac› teori ve yafllanma konusunun ana noktas› nedir?

a. Yafll› insanlar›n sosyal dünyas›na odaklanmak b. Kendilik alg›s›na vurgu yapmas›

c. Toplumsal iliflkilerin önemli oldu¤una d. Statüsel kimli¤in önemine

e. Yafll› alg›s›n› yorumcu bir yaklafl›mla incelemesi

10. Türkiye’de yafll›lar için uygulanan sosyal politikala-r› afla¤›daki önermelerden hangisi en iyi ifade eder ?

a. Yafll›lara bak›m hizmetinin verilmesi

b. Çal›flana emekli olduktan sonra maafl/ayl›k ba¤-lanmas›

c. Sa¤l›k hizmetleri harcamalar›n›n bir k›sm›n›n devletçe karfl›lanmas›

d. Yoksul yafll›lara maddi yard›m ve sa¤l›k hizmet-lerinden yaraland›rma

e. Tümü

Kendimizi S›nayal›m

1. e Yan›t›n›z yanl›fl ise “Girifl” bölümünü yeniden gözden geçiriniz.

2. d Yan›t›n›z yanl›fl ise “Kronolojik Perspektiften Yafllanma” bölümünü yeniden gözden geçiriniz. 3. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Biyolojik Perspektiften

Yafl-lanm” bölümünü yeniden gözden geçiriniz. 4. d Yan›t›n›z yanl›fl ise “Sosyolojik Perspektiften

Yafllanm”bölümünü yeniden gözden geçiriniz. 5. b Yan›t›n›z yanl›fl ise “Yap›sal ‹fllevsel Teori”

bö-lümünü yeniden gözden geçiriniz.

6. a Yan›t›n›z yanl›fl ise “Yap›salc› Teoride Toplum-sal Rollerin Önemi” bölümünü yeniden gözden geçiriniz.

7. b Yan›t›n›z yanl›fl ise Çat›flmac› Teori” bölümünü yeniden gözden geçiriniz.

8. c Yan›t›n›z yanl›fl ise “Rowe ve Kahn’›n Baflar›l› Yafllanma Modeli” bölümünü yeniden gözden geçiriniz.

9. a Yan›t›n›z yanl›fl ise “Yorumsamac› Teori ve Yafl-lanma” bölümünü gözden geçiriniz.

10. e Yan›t›n›z yanl›fl ise “Türkiye’de Yafllanma ve Sosyal Güvenlik” bölümünü yeniden gözden geçiriniz.

S›ra Sizde Yan›t Anahtar›

S›ra Sizde 1

Yafll›l›k tan›m›m›na iliflkin bir yaklafl›m da yaflam döngü-sü/lifecycle ya da yaflam ak›fl› aflamalar›/lifestage kavra-m› ile ilgili oland›r. Orta yafl ya da yafll›l›k, (çocukluktan yetiflkinli¤e) roldeki de¤iflikli¤i, fiziksel de¤ifliklikleri ve di¤er toplumsal dönüflüm flekillerini (büyük anne büyük baba olmak) kapsayan toplumsal kategorilerdir. Yaflam ak›fl› aflamalar› birbiri ard›na gelen toplumsal roller bütü-nü olarak kabul edilse de asl›nda oldukça karmafl›k bir kavramd›r. Yaflam ak›fl› çocukluktan yetiflkinli¤e ve nihai olarak ölüme kadar giden süreçte do¤as› gere¤i biyolo-jik oldu¤u oranda toplumsald›r. Hem kültürel farkl›l›klar-dan hem de belli toplum tipleri içinde yaflayan insanla-r›n ekonomik ve siyasi koflullainsanla-r›ndan etkilenir.

S›ra Sizde 2

Modernleflme süreci dört parametre taraf›ndan betimle-nir; (i) t›p teknolojisindeki geliflmeler, (ii) bilim ve tek-nolojideki uygulamalar, (iii) kentleflme ve (iv) örgün e¤itim. T›ptaki geliflmelerin toplumun yafllanmas›na

ola-nak sa¤lad›¤›n› belirtirler. Yafllan›p ölenlerin say›s› azal-d›kça, çal›flan nüfus yafllan›r ve gençlere sa¤lanan yeni ifl olanaklar› da azal›r. Bunun sonucunda da kuflaklar aras› çat›flma artar. Ekonomik ve teknolojik geliflmeler, yafll›lar›n ifl alan›ndaki ustal›klar›n›n de¤erini düflürür. Kentleflme, gençlerin göç etmesine ve genifl aileden kopmas›na neden olur. Son olarak da, örgün e¤itimin geliflmesi yafll›lar›n gençler üzerindeki kontrolünün azalmas›yla sonuçlan›r. Bu dört faktör, yafll›lar›n mo-dern toplumdaki statülerinin zay›flamas›n›n nedenidir. Geliflme halindeki toplumlarda yafll›lar›n deneyimleri anlam›n› yitirir ve yafll›lar›n marjinal gruplar olarak top-lumun kenar›na itilmesine neden olur. Bu durum yafll›-lar›n bak›m› için yeni kurumyafll›-lar›n kurulmas›n› gerektirir.

S›ra Sizde 3

Politik iktisat kuram› toplumdaki güç iliflkileri ve eflit-sizlikleri biçimlendiren ve yeniden üreten ekonomik ve siyasal yap›lara odaklan›r. Sosyal güvenli¤e yönelik ge-lir ve sa¤l›k gibi faydaya dönük sosyal politikalar›, top-lumsal mücadele, çat›flma ve egemen güç iliflkilerinin sonuçlar› olarak kabul edilir. Yafll› bireyleri etkileyen bu politikalar toplumun toplumsal cinsiyet, ›rk ve s›n›-fa göre tabakalaflmas›n› getirir. Dolay›s›yla yafllanma ve yafll›l›k olgular› direkt içinde yaflad›klar› toplumla iliflki-lidir ve toplumsal güçlerden yal›t›larak anlamak müm-kün de¤ildir.

S›ra Sizde 4

Yorumsamac› teoriler mikro ölçekli ve yafll› bireyi te-mel alan teorilerdir. Dolay›s›yla insan davran›fl›n›n ve etkilefliminin detaylar›na odaklanan anlamac› bir yakla-fl›ma sahiptir. Yap›salc› ifllevselci teoriler ile çat›flmac› teoriler ise makro ölçekli analizlere giriflir. Yap›sal te-oriler ile yorumsamac› tete-orilerin yaklafl›m› benzerlik gösterir ve tarihsel perrspektife dayanmaz. Yap›sal ifl-levcelci teoriler yaflam deneyimlerinin etkisini göz ard› eder, biyografik ve yaflam süreci perspektiflerinden yok-sundur ve s›n›f ve cinsiyet konular› ile ilgilenmezler. Yap›salc› ifllevsel teori yafllanman›n sistem içindeki uyu-munu araflt›rd›¤›ndan statükocu olarak elefltirilir. Yafl-lanmada çat›flmac› teoriler ise makro ölçekli olarak güç ve iktidar temelinde ki konularla ilgilidir. S›n›f, statü ve cinsiyet eflitsizlikleri üzerinde durur, tarihsel perspekti-fe sahiptir ve sosyal politikalar›n gelifltirilmesine hizmet eder.

Belgede A‹LE SOSYOLOJ‹S‹ (sayfa 167-172)