Yönetim ve İtibar

Kurum ve kuruluşlar belli amaçlar için çeşitli faaliyetler gösterirler. Bu faaliyetlerde gösterilen dikkat o kurum ve kuruluşlara itibar olarak döner. Ancak, bunun gerçekleşmesi uzun yıllar almaktadır.

Sürekli ve başarılı olabilmek aynı zamanda itibarlı olabilmekle eş anlamlıdır. Kurumların yıllar içindeki çalışmaları ve faaliyetleri halk tarafından takdir edilmeli ve beğenilmelidir. Yapılan her faaliyet ve gösterilen doğru çalışmalar itibarın kuvvetli temeller üzerine yerleştirilmesi için birer fırsattır.

İtibar kavramı İngilizce reputation sözcüğünün karşılığıdır. Çoğunlukla ün, onur ve iyi bilinirliği anlatırken kullanılmaktadır. Türk Dil Kurumu tarafından, “Saygı görme, değerli, güvenilir olma durumu, saygınlık, prestij” şeklinde itibar kavramı tanımlanır.

Günlük yaşamda itibar iki şekilde karşımıza çıkar. Bunlardan ilki ve ön önemlisi, bir makam veya bir rütbeyle birlikte gelen itibardır. Bu çeşit itibar protokol’ün içinde gizlidir. Özellikle kamu kurumlarında iktidar itibar sanılır. İkinci itibar ise, toplumun değerleri ve duyarlılıklarıyla birlikte bir yönetim felsefesi içinde iş dünyasının ve sosyal yaşamın içerisinde yer alır. (Kadıbeşegil, 2013, s. 119)

2.3.1.Halkla İlişkilerin İtibarın Oluşturulması ve Korunmasındaki Yeri

Halkla ilişkilerin birçok tanımı yapılmıştır. Halkla kuruluş arasında bir güven ve itimat havası yaratmak için yararlanılan bütün usul ve tekniklerin tamamına halkla ilişkiler denir. Bir kuruluş halkın desteği olmadan devam edemez. Bu sebeple yönetilenleri yönetime ve yönetim çalışmalarını da yönetilenlere anlatmak gerekir. Halkla ilişkiler politikasının asıl amacı da budur. (Tortop & İsbir, 1982, s. 259)

Robert Bosch “insanların güvenini kaybetmektense, para kaybetmeyi tercih ederim” sözünü söylediği zaman, dünyada itibar konusunda çok fazla araştırma yapılmamıştır. Bu sebeple itibarın, işletmelerin ürün fiyatına, insan kaynaklarına ve karşılaştığı krizlere etkisinin derecesi bilinmiyordu. Günümüzde, araştırmalar Bosch’un daha o dönemlerde üstünde durduğu gibi; örgütlerin itibarı, onların sosyal ve ekonomik faaliyetlerini doğrudan etkilemektedir. (Karatepe, 2008, s. 78)

2.3.2.İtibar Kavramının Kamu ve Devlet Yönetimindeki Önemi

Kurum ve kuruluşların kamuoyunda nasıl bir izlenim bıraktığı ve nasıl bir algı oluşturduğu son derece önemlidir. Kurumun başarılı olması ve sürdürülebilirliği için önemli olan bu kavram yani itibar kurumun geleceğini de belirler. Halkla ilişkiler faaliyetinin devamlılığı kurumun itibarlı bir yönetim süreci ile yönetilmesinin temel sonucudur.

İtibar yönetimi, kurum ve kuruluşların öz değerlerini nasıl değerlendireceklerinden ne şekilde koruyacaklarına kadar uzanan geniş bir süreci kapsamaktadır. Dünyada yaşanan gelişmeler karşısında, örgütlerin yönetim anlayışlarında yenilikler yapmak ve itibarın tesadüflere bırakılmadan yönetilmesini sağlamak kaçınılmaz bir hal almaktadır. (Karatepe, 2008, s. 78)

Kamu kurumları halkın gözünde istikrarlı, güvenilir, adaletli, sistemli, düzenli ve başarılı olmak ve zaman içinde itibarını arttırarak devam ettirmek zorundadır. Devletin itibarı kamu kurum ve kuruluşlarının itibarı ile aynı yöndedir.

Bu bağlamda itibar kavramı kamuoyu tarafından nasıl algılandığı, yani kendisine biçilen değer ile ilgilidir. Bu sebeple iki gerçek söz konusudur. İlki, hedef kitleler, kuruluşun itibarlı olduğuna inanmadığı sürece, kuruluşun saygınlığından ya da güvenilirliğinden söz etmek mümkün olamaz. İkincisi, bir kuruluş ancak itibarlı olduğu sürece ileride oluşabilecek krizlere karşı dayanıklılık, yetenekli işgücü istihdam etme gibi avantajlar sağlayacaktır. (Ülger, 2003, s. 94)

İtibar, özellikle son yıllarda değeri gittikçe anlaşılan bir kavramdır. Birçok şirket ve kamu kurumunda önemli hale gelen bu kavram maddi olmayan ancak birçok kişi ve kurum tarafından iş yapmak için gerekli olan önemli bir duran varlıktır. (Davies, 2002, s. 414)

Charles J. Fombrun kurumsal itibar ile ilgili araştırmalarıyla tanınır. Bu konuda kurumsal itibar için hedef kitleler üzerinde kurum ile ilgili imajların bütünü olduğunu ifade etmiştir. (Geçikli, Halkla İlişkiler ve İletişim, 2010, s. 137)

Halkla ilişkiler insanları, yerleri, fikirleri, faaliyetleri, örgütleri ve hatta milletleri önemsetmek amacıyla kullanılabilir. (Mucuk, 2012, s. 233) Halkla ilişkiler yapısı gereği yaptığı tanıtım, halkla ya da hedef kitle ile kurmuş olduğu ve geliştirdiği yapıcı etkiler çerçevesinde kurumlara ya da kişilere itibar katar. Toplum içinde sıyrılma ve önem kazanma gibi kolaylıklar sağlar. Halkla ilişkiler aslında hedef kitle ile sürekli bir iletişim içinde olma ve bunu anlamlandırarak gereken hamlelerin yapılması ile aslında devamlı yenilenen bir iletişim ve bu iletişimin kontrol içinde tutulmasını gerektirir. Alınan güncel veriler ışığında yapılan doğru iletişim çabalarıyla kurum ya da kişi istediği hedeflere ulaşmada başarı sağlar. Bu çabaların devamlılığı başarının da devamlılığı için gereklidir. Oluşan doğru ve kurumun amaçladığı yönde izlenim ve itibar devamlı korumak ve kollamak durumunda olunduğundan Halkla ilişkiler çalışmaları sürekli devam eden, küreselleşme ile birlikte değişken ve çoklu bir ortamda farklılık yaratarak o kurum ya da kuruluşun var olmasını sağlayan çalışmalardır.

İtibar, birey için ne kadar önemliyse, her boyut ve türdeki işletme ya da kurum açısından da oldukça önemlidir. Piyasaların büyümesi, rekabetin artması, piyasa koşullarının çok hızlı değişimi, teknolojik gelişimler, teknolojinin haberleşmeyi çok kısa sürede mümkün kılması, ürün ve hizmet farklılıklarının azalması ile birlikte soyut bir değer olan kurumsal itibar bir kurum için çok daha önemli ve kıymetli hale gelmiş ve piyasada sürdürülebilirliğini mümkün kılmıştır. İnsanların ve kurumların en önemli varlığı olan itibar, uzun süreli tutarlı davranışlarla kazanılan ancak iletişim çok daha kolay ve hemen olmasıyla da kısa sürede yitirilebilen bir olgu halini almıştır. Saygı görme, değerli, güvenilir olma durumu, saygınlık, prestij şeklinde tanımlanan itibar kavramı

kurumun, rakipleriyle karşılaştırıldığı zaman paydaşlarına karşı genel durumunu ve gelecekteki durumunu göstermesi bakımından önemlidir. İtibarlı olmanın sağladığı faydalar ne kadar çoksa, olumlu itibarın oluşturulması kolay olmamakla birlikte onun muhafaza edilmesi çok daha zordur. Belki de itibarı korumak itibarlı bir kurum olmaktan daha zordur. İtibarı ve kültürü inşa etmek çok uzun zaman alabilir ancak; uzun bir zaman dilimini alan bu itibarın ve kültürün yok olması haftalar içinde ya da birkaç ayda gerçekleşebilir. Burada kriz yönetimi devreye girebilir. Ancak en iyi kriz yönetimi krizi yaratabilecek etkenlerin önceden yok edilmesidir.