Sonuçların Yorumlanması

İstatistik araçlarından, katılımcı sayısına uygun şekilde istatistiksel anlamlılığının sınanmasında 2.Faz için t-testi, ikiden fazla durumun karşılaştırılmasında varyans analizi kullanılması kararlaştırılmıştır. Çekirdek Uzman Grubu’ndan 1.Turda gelen cevaplar, aşağıdaki İstatistiksel Analiz Değerlendirme Esasları doğrultusunda sınanmış, hipotez sınaması sonucunda anlamlı bulunan sonuçlar yorumlanmıştır. - Yanıtlanmayan şıklar 0 olarak değer kabul edilmemiştir.

- Cevaplarda istatistiksel ölçüt olarak “Mod” değeri kullanılmıştır. Sorularda en çok ve en az yanıtlanan şık belirlenmiştir. Bu iki esas ortak yorumlanmıştır.

- Oransal büyüklükler kullanılmıştır.

- Likert ölçeğinde şıklar için toplam puan o şıkkı yanıtlayan katılımcı sayısına bölünerek ortalama puanı hesaplanmıştır. (Çıkan ortalama 1 ile 5 arasındadır ve değerlendirme 3'ün altı-3'ün üstü şeklinde yapılmıştır)

Hem en çok kişinin cevap verdiği hem de en yüksek puanı alan seçenekler bulunan Tablo D.1’deki sorularda, homojen bir dağılım ve sapma miktarının az olduğu varsayılarak en sık ve en yüksek puanı alan seçenekler geçerli kabul edilmiştir. Cevaplarda ortalamaların birbirine çok yakın olduğu Tablo D.2’deki sorularda: cevap veren sayısı daha yüksek olan seçenekler yani mod değeri esas alınmıştır. Bu iki tabloda kabul edilen önermeler koyu renk ile işaretlenmiştir.

Yukarıdaki soruların dışındaki (Mevcut-gelecek, Dünya Geneli- Türkiye) gibi ikili karşılaştırmalı nitelikteki Tablo D.3’deki sorularda anlamlılık t-testi ile sınanmıştır. Hipotezler aşağıdaki şekilde oluşturulmuştur;

- Dünya – Türkiye karşılaştırmasına ilişkin sorular Ho= Dünya ve Türkiye arasında anlamlı farklılık yoktur.

H1= Dünya ve Türkiye arasında anlamlı farklılık vardır.

- Mevcut Durum – Gelecek karşılaştırmasına ilişkin sorular: Ho= Mevcut durum ve gelecek arasında anlamlı farklılık yoktur.

H1= Mevcut durum ve gelecek arasında anlamlı farklılık vardır.

Mevcut Durum- Gelecek, Dünya Geneli –Türkiye, Beklenen-Karşılanan ve bunların kendi içlerinde ve birbirleriyle farklı kombinasyonları gibi ikiden fazla durumun karşılaştırıldığı Tablo D.4’deki sorularda da yukarıdakilere ek olarak çapraz hipotezler oluşturularak yine t-testi ile sınanmıştır. Tablo D.3 ve Tablo D.4’deki

soruların sınama sonuçları Delphi anketinde kullanılan sorulardan görülebilir.

Bazı teknolojiye özel konular ise aldıkları ortalama değere göre değerlendirilmiştir. Programlama seçenekleri Tablo D.5’de, Veri tabanları Tablo D.6’da, Programlama Dilleri Tablo D.7’de, İşletim Sistemleri Tablo D.8’de, Yazılım Tipleri Tablo D.9’da, Yazılım Türleri Tablo D.10’da incelenmiştir. Yazılım teknolojisinin diğer teknolojilerle ilişki matrisi Tablo D.12‘de oluşturulmuştur. Anketin sonunda açık uçlu olarak sorulan politik öneriler Tablo D.11 ‘de açıklanmıştır:

2. Faz sonuçlarına göre faktörlerle altfaktörler Tablo 4.5’deki gibi revize edilmiştir: Tablo 4.5. Revize Edilen Faktörler ve Alt Faktörler

F a k t ö r A l a n l a r ı A l t F a k t ö r l e r 1 . 1 . M e s l e k i d i s i p li n a l a n ı n ı n u y g u n lu ğ u 1 . 2 E ğ i t i m in u y g u n l u ğ u 1 . 3 M e s l e k i T a t m i n 1 . 4 Y e t k i n l ik l e r 1 . 5 G e l e c e k e ğ i l i m l e r i 1 . 6 İ s t i h d a m e ğ i l i m i 2 . 1 G i r d i l e r i n y e t e r l i l i ğ i/ Ö n ç a l ı ş m a l a r 2 . 2 D o k ü m a n t a s y o n 2 . 3 M e t o d o lo j i k y e t k i n l i k 2 . 4 P r o g r a m l a m a m e t o d o l o j il e r i 2 . 5 S t a n d a r t l a r 3 . 1 İ ş b ir l i ğ i v e s i n e r j i 3 . 2 O u t s o u r c i n g E ğ i l im i 3 . 3 Ü r ü n y e t e r l il i ğ i 3 . 4 F i r m a l a r ı n ö l ç e ğ i 3 . 5 F i r m a l a r ı n u z m a n l ı ğ ı 3 . 6 G l o b a l f i r m a l a r 3 . 7 L i s a n s l a r 3 . 8 P a z a r ı n b ü y ü k l ü ğ ü v e ö z e l l i k l e r i , H e d e f P a z a r 4 . 1 O t o m a s y o n i k a m e s i 4 . 2 E v r i m s e l g e l i ş i m 4 . 3 Y e n i l i ğ in t e t i k l e y i c i l e r i ( A ç ı k K a y n a k K o d u , B i lg i P a y la ş ı m ı v b ) 4 . 4 B e k l e n t il e r 4 . 5 E t k i l e y e n t e k n o l o j il e r 4 . 6 İ ş l e t i m s i s t e m l e r i 4 . 7 V e r it a b a n ı s i s t e m le r i 4 . 8 D i l l e r 4 . 9 P r o g r a m l a m a t ü r l e r i 4 . 1 0 Y a z ı l ı m t ü r l e r i 5 . 1 Y e n i l i ğ in ö n d e r l e r i 5 . 2 Y e n i l i ğ in t e t i k l e y i c i l e r i 5 . 3 F i r m a l a r ı n Y e t k i n l i k l e r i 5 . 3 D e v l e t i n Y e t k i n l i ğ i 5 . 4 A k a d e m i n i n Y e t k i n l i ğ i 5 . 5 T e k n o lo j i T r a n s f e r i v e Ö ğ r e n m e 5 . Y e n i l i k ü r e t m e o r t a m ı 1 . İ n s a n K a y n a k l a r ı 2 . M e t o d o l o j i 3 . S e k t ö r 4 . T e k n o l o j i t r e n d l e r i

1. İnsan Kaynakları

1.1. Mesleki disiplin alanının uygunluğu: Yazılım teknolojisi konusunda faaliyet gösterenlerin mesleki disiplin olarak yazılımı destekleyecek ve gerekli yetkinliği sağlayacak disiplinlerden gelmeleri gereklidir. Örneğin Yazılım Mühendisliği disiplini 1.2. Eğitimin uygunluğu: Yazılım konusunda faaliyet gösterenlerin, bu konuda uygun eğitim almış olmaları gerekir.Temel eğitim, üniversite, mesleki kurs, işbaşı eğitim vb. 1.3 Mesleki tatmin: Mesleki tatmin, etkinliği ve başarıyı etkilemekte, üretim kapasitesini, istikrarı sağlamakta, beyin göçünü durdurmaktadır.

1.4 Yetkinlikler: Yazılım teknolojisi konusunda faaliyet gösterenlerin analitik düşünce, yaratıcılık, sistematik çalışma gibi genel, ayrıca sistem tasarımı, mimari oluşturma, kodlama, entegrasyon gibi mesleki yetkinliklere sahip olmaları gerekir. 1.5 Gelecek eğilimleri: Yazılım teknolojisinde insan kaynaklarının yeri ve önemi konusunda belli trendler ve gelecek beklentileri yazılım teknolojisinin gelişimini etkileyecek ve bundan etkilenebilecektir.

1.6 İstihdam eğilimi: Sektörde istihdam yapısı ve eğilimi, eleman sirkülasyon hızı, ücretler, kariyer planlaması vb faktörler de teknolojiyi etkilemektedir.

2. Metodoloji

2.1 Girdilerin yeterliliği/ön çalışmalar: Yazılım da tüm diğer ürün hizmet üretim süreçlerinde olduğu gibi girdilerin kalitesiyle aynı oranda kaliteli olabilmektedir. Bu nedenle sürece girdi sağlayan ön süreçler önem taşımaktadır. Bazen seri üretim, bazen de terzi işi üretilen yazılım için bu ön süreçler ihtiyaç belirleme, analiz, yorumlama aşamalarında kritik önem taşımaktadır.

2.2 Dokümantasyon: Yazılım, dokümantasyon ile tasarlanan, kullanılan, test edilen bir ürün/hizmettir. Bu nedenle dokümantasyon yazılımın zanaat değil bir endüstri olması, kurumsallaşma ve sistematikleşme için ön koşuldur.

2.3 Metodolojik yetkinlik: Yazılım işçiliği yoktur, yazılım üretim bileşenleri vardır. Bu bileşenlerin koordinasyonu ve verimliliği ancak metodolojik yetkinlikle mümkündür. Metodoloji yazılım için önemli bir etken değil, bir girdi niteliğindedir.

2.4 Programlama metodolojileri: Programlama metodolojileri yazılım üretiminde bir üretim süreci seçimini ifade eder, ürün ve sonuç üzerinde önemli etkiye sahiptirler. 2.5 Standartlar: Tüm diğer ürünlerde olduğu gibi yazılım için de standartlar belirleyici ve yönlendirici, bazen de zorunludurlar.

3. Sektör

3.1 İşbirliği ve sinerji: Sektörün işbirliği ve sinerjisi, teknoloji üretme yeteneğini birebir etkilemektedir. Çünkü yazılım üretimi işbirliğine dayalı (kolaboratif) bir süreçtir.

3.2 Dış kaynak kullanımı eğilimi: Pazarın gelişmesi sektörün Ar-Ge eğilimini ve bütçesini artıracağından, pazarı geliştiren dış kaynak kullanımının (outsourcing) gelişimi ülkede yazılım yetkinliği açısından kritik önemdedir.

3.3 Ürün yeterliliği: Ürün yeterliliği ve ürün gamı, sektörün etkinlik alanının genişliği ve tecrübesinin de bir göstergesidir. Ayrıca pazarın yapısı ile de ilgilidir.

3.4 Firmaların ölçeği: Büyük yazılım firmaları, büyük projeler ve yaygın yazılım istihdamı, yerel teknolojik gelişme anlamına gelmektedir. Yerel büyük yazılım firmalarının varlığı pazarın ve sektörün finansal gücünü ve istikrarını göstermektedir. 3.5 Firmaların uzmanlığı: Firmaların konularında uzmanlığı teknoloji üretim kabiliyetinin göstergesi ve ön koşuludur. Bir ülkede uzmanlaşmış firmaların bulunması o teknolojide Ar-Ge ve yenilik üretmeye uygun ortam sağlar.

3.6 Küresel firmalar: Küresel firmalar dünya yazılım pazarında belirleyicidir. Bu nedenle, bunların eğilimleri ve yönlendirmeleri teknolojinin gelişiminde ve yenilik üretiminde de yüksek etkiye sahiptir.

3.7 Lisanslar: Lisanslama yazılım dünyası için iki kutup (serbest yazılım/lisanslama) oluşturan önemli bir konudur. Korsan yazılımlar yaygınlaşmaktadır. Lisanslama sektörün finansmanını etkilediğinden, teknolojik gelişmeyi dolaylı etkilemektedir. 3.8 Pazarın büyüklüğü ve özellikleri, hedef pazar: Pazarın büyüklüğü ve tüketici eğilimleri de teknoloji yenilik üretiminde, hem finansal güç, hem itici güç, hem de beklentilerin ve gelişim alanlarının belirlenebilmesi açısından önem taşımaktadır. 4. Teknoloji trendleri

4.1 Otomasyon ikamesi: Gelecekte her konuda olduğu gibi yazılımda da makinenin insanın yerini alması beklenmektedir. Bu teknolojinin seyri için kritik önemdedir. 4.2 Evrimsel gelişim: Yazılım evrimsel gelişmektedir, bu evrimin aşamalarını yaşamış olmak veya bir yerinde süreci yakalamak konuları halen tartışılmaktadır. 4.3 Yeniliğin tetikleyicileri: Teknolojik yeniliği tetikleyen bir çok konu vardır, yazılımda bunlar farklı toplumsal boyutlar da taşımaktadırlar. Açık kaynak kodu akımı, bilgi paylaşımına yönelik toplumsal oluşumlar en dikkat çekicileridir.

4.4 Beklentiler: Müşterilerin, kullanıcıların, üreticilerin, etkilenenlerin beklentileri teknolojiyi etkilemektedir.

4.5 Etkileyen teknolojiler: Yazılım bir teknoloji sistemi içinde yer almaktadır. Bu sistemde bir çok diğer teknoloji ile etkileşim içindedir. Bu nedenle tek başına incelenemez, diğer teknolojilerdeki gelişmeleri de göz önüne almak gerekir.

4.6 İşletim sistemleri: İşletim sistemleri yazılım teknolojisinin gelişimini etkileyen bir yan sistemdir ve izlenmesi gereklidir.

4.7 Veritabanı sistemleri: Veritabanı sistemleri yazılım teknolojisinin gelişimini etkileyen bir yan ve alt sistemdir ve izlenmesi gereklidir.

4.8 Diller: Yazılım dilleri teknolojiyi yönlendirmektedir, Dil üretimi de teknolojik yetkinlik gerektirmektedir. Diller en önemli üretim teçhizatını oluşturmaktadır.

4.9 Programlama türleri: Programlama türleri yazılım için bir tür üretim teçhizatı görevi görürler, bu anlamda teknolojiyi yönlendirebilirler ve yeni bir programlama türü üretimi için ise teknolojik yetkinlik gerektirir.

4.10 Yazılım türleri: Çeşitli yazılım türlerine talep, ihtiyaç ve ilgi teknolojinin seyrini etkileyecektir. Yazılım türleri de kendi içlerinde birbirlerini etkilerler.

5. Yenilik üretme ortamı

5.1 Yeniliğin önderleri: Yeniliğe nelerin önderlik ettiğini incelemek teknolojik gelişimi anlamak için kritik önem taşımaktadır.

5.2 Firmaların yetkinlikleri: Firmaların yetkinlikleri de teknolojinin gelişimi için kritiktir firmalar etkin olmazsa teknolojik gelişim kurumsallaşamaz ve ekonomikleşemez. 5.3 Devletin yetkinliği: Devlet yetkinlikle teknolojik gelişimi desteklemelidir.

5.4 Akademinin yetkinliği: Akademi de teknolojik yenilik sisteminde kritik önemdedir. Ayrıca Ar-Ge merkezleri olmanın yanı sıra akademik girişim firmalarının varlığı, akademinin aynı zamanda sektör içinde de yer almasını sağlamaktadır.

5.5 Teknoloji transferi ve öğrenme: Ülkenin/sektörün teknolojik öğrenme ve transfer/adaptasyon yeteneği ve yöntemi, teknolojik yenilik üretimi ancak bu öğrenme sonrasında mümkün olduğundan kritik önemdedir.