• Sonuç bulunamadı

3. SAĞLIK TURİZMİ KAVRAMI VE KAPSAMI

3.12. Sağlık Turizmi Tanıtımı

Sağlık turizmi tanıtımının kapsamı, ilgili literatürde sağlık turizmi ürünlerinin tanıtılması bağlamında değerlendirilmekte ve bu bağlamda konu ile ilgili çalışmaların ülke

örnekleri kapsamında gerçekleştirildiği görülmektedir. Diğer turizm türlerinde olduğu gibi sağlık turizminde de ülkeler, farklı tanıtım organizasyonları ile hızlıca büyümeye devam eden sağlık turizmi pazarından daha fazla pay almak adına çalışmalarını devam ettirmektedirler.

Bu çalışmalar doğrultusunda örneğin Macaristan’da, turizm gelirlerinin artırılması amacıyla sağlık turizmine yönelmeye başlanıldığı ve Macaristan’ın bir sağlık turizmi destinasyonu olarak konumlandırılmasına yönelik tanıtım çalışmalarına ağırlık verildiği görülmektedir. Konu ile ilgili olarak “Macaristan Ulusal Turizm Örgütü” 2003 yılını “Sağlık Turizmi Yılı” ilan etmiş ve hedef pazar olarak da Avusturya, Almanya, Polonya, İngiltere, İsrail, İsviçre ve Hırvatistan’a yönlenmesi gerektiğini belirtmiştir (Michalkó, Kiss, Kovács ve Sulyok, 2009).

Bu sebeple 2003 yılından itibaren Macaristan’da 30 – 50 yaş arasında yer alan ve hedef kitle olarak belirlenen kişilere yönelik olarak uluslararası tanıtım etkinlikleri gerçekleştirilmektedir. Macaristan Ulusal Turizm Örgütü buna yönelik olarak 152 uluslararası turizm fuarına katılmış, 12 uluslararası katılımlı organizasyon düzenlemiş ve Budapeşte’nin tarihi güzelliklerini ve termal kaynaklarını anlatan “Healthy Routes” isimli bir tanıtım filmi hazırlayarak uluslararası televizyon kanallarında yayımlanmasını sağlamıştır (Neal, Uysal ve Sirgy, 2007).

Sağlık turizmi tanıtımlarında yabancı yatırımcıların ülkesine verdiği desteğe vurgu yapan Avusturya ise, tanıtım faaliyetlerinde öncelikli olarak genel turistik yöntemlerin kullanılmasına yer vermektedir. Bununla birlikte Avusturya’da farklı sağlık turizmi çeşitlerinin tanıtımının farklı araçlar vasıtasıyla yürütüldüğü görülmektedir. Örneğin; Wellness tanıtımları genel turizm tanıtımlarına yönelik kampanyalarla benzerlik göstermekteyken, medikal turizm tanıtımında daha çok pazarlama amaçlı halkla ilişkiler tekniklerine yer verilmektedir. Bu temelde medikal turizm tanıtımında; teknoloji kullanımına, kalite güvence sistemlerinin tanıtılmasına ve sağlık işletmelerinde görevli sağlık personelinin yurt dışı eğitimlerine odaklı hareket edildiği görülmektedir (Vienna Tourism Strategy [VTS], 2014).

“Dünya Genelinde Medikal Turizm Tanıtımı Yapan Ülkeler” ile ilgili belirlemeler Harita 3.3.’de yer almaktadır.

Harita 3.3. Dünya Genelinde Medikal Turizm Tanıtımı Yapan Ülkeler (VTS-2014)

Harita 3.3’de görüldüğü gibi dünya genelinde medikal turizm tanıtımında bulunan ülkeler Macaristan, Litvanya, Türkiye, İsrail, Küba, Kosta Rika, Hindistan, Tayland, Malezya ve Kuzey Afrika olarak değerlendirilmektedir.

Bununla birlikte Hindistan, Malezya ve Tayland tanıtımlarında maliyet avantajını ön plana çıkarmak adına hareket etmekteyken, Singapur özellikle sağlık hizmetlerine yönelik sahip olduğu kalite güvence sistemlerine vurguda bulunmaktadır. 2006 yılında Asya Kıtası’nda siyam ikizlerini ayırmaya yönelik ilk operasyonun gerçekleştirildiği ülke olma niteliğine sahip bulunan Singapur, bu operasyonun uluslararası basında geniş yer bulmasını sağlamaya yönelik faaliyetlerde bulunmuştur. 29 yaşındaki siyam ikizlerini ayırma operasyonu, emsal operasyonlara göre 500 bin ABD Doları gibi daha düşük bir maliyetle gerçekleştirilmiş olması bakımından da önem taşımaktadır (Vitthal, Subhash, Sharma ve Ramachandran, 2015).

Hindistan’da da sağlık turizmi tanıtımlarının, Hindistan’ın genel olarak hijyen kurallarının göz ardı edildiği bir ülke olarak tanınması dolayısıyla, kalite güvence sistemleri ve sağlık profesyonellerinin yurt dışı eğitimleri temelinde hijyene verilen öneme yönelik gerçekleştirildiği görülmektedir (Satyanarayana, Sharma ve Ganguly, 2006).

Konu ile ilgili yapılan çıkarımlar doğrultusunda sağlık turizmi tanıtımında göz önünde bulundurulması gereken genel hususlar aşağıda ki gibi ifade edilmektedir:

 Sağlık turizmi tanıtımında sağlık profesyonellerinin niteliklerine ve eğitimlerine yer verilmesi ülke imajını desteklemektedir (Kubendran, 2006).

 Sağlık turizmi tanıtımında güvenlik, hijyen ve kalite güvence standartlarına yer verilmesi ülke imajını desteklemektedir (Crooks ve Snyder, 2011).

 Sağlık turizmi tanıtımında sağlık turistlerinin alacakları hizmetten ziyaret edilecek ülkeye yönelik geniş bir yelpazede bilgilendirilmeleri ülke imajını desteklemektedir (Vitthal vd., 2015).

 Sağlık turizmi tanıtımında internet kullanımına yer verilmesi ve sağlık işletmelerinin resmi internet siteleri aracılığı ile sağlık turistlerini tedaviler hakkında görsellerle birlikte detaylı bilgilendirmeleri hem ülke hem de kurum imajını desteklemektedir (Kubendran, 2006).

 Sağlık turizmi tanıtımında reklam yapılmasından ziyade ülke ve/veya sağlık işletmesi hakkında yayımlanan haberlere yer verilmesi hem ülke hem de kurum imajını desteklemektedir (Snyder, Crooks, Johnston ve Kıngsbury, 2011).

 Sağlık turizmi tanıtımında medya mensuplarının sağlık turizmi hakkında bilgilendirilmeleri, bu kapsamdaki faaliyetlerin desteklenmesini sağlamaktadır (Crooks ve Snyder, 2011).

 Sağlık turizmi tanıtımında rakip ülkelerin ve/veya işletmelerin konu ile ilgili faaliyetlerinin takip edilmesi, konumlandırma faaliyetlerinin kapsamının belirlenmesi açısından önem taşımaktadır (Whittaker, 2008).

 Sağlık turizmi tanıtımında hedef kitleye ulaşmayı kolaylaştıracak organizasyonlar içerisinde yer alınmasına özen gösterilmesi, hem ülke hem de kurum imajını desteklemektedir (Satyanarayana, Sharma ve Ganguly, 2006).

Sağlık turizmi tanıtımında ön plana çıkan ülkelerin, belirtilen tüm bu hususların yanında kullandıkları gelişmiş tıbbi olanaklara da yer verdikleri ve bu doğrultuda genel turizm faaliyetlerinin tanıtılmasının da amaçlandığı görülmektedir. Örneğin; Bombay’da sağlık turizmi kapsamında göz nakli operasyonu ile ilgili hizmet veren bir hastane işletmesinin “Open Your New Eyes on the Beach at Juha(Yeni Gözlerinizi Juha Plajı’nda Açın)” sloganı ile tanıtımda bulunması bu konuda çarpıcı bir örnek oluşturabilir (Vitthal vd., 2015).

Sağlık turizmi tanıtımlarının başarılı olabilmesi için, aşağıda verilen altı etmenin göz önünde bulundurulmalıdır.

 Konumlandırma

Diğer tüm sektörlerde olduğu gibi sağlık turizmi tanıtımında da konumlandırma önemli bir etmen olarak görülmektedir. Zira marka konumlandırma, markanın hedef kitle tarafından hangi kişilik ve kimlik öğeleri ile hatırlanacağının temel belirleyicisidir.

Buradan hareketle sağlık turizminde dünya genelinde önemli pazar payına sahip Almanya, Avusturya ve Hindistan gibi ülkelerde başarılı konumlandırma çalışmalarına yer verildiği görülmektedir. Örneğin; Avusturya kendisini “kaliteli sağlık destinasyonu”, Almanya “Dünya’nın sağlık destinasyonu” ve Hindistan “küresel sağlık destinasyonu” yaklaşımı ile konumlandırmaktadır (Snyder vd., 2011).

 Tanıtım Stratejisi

Sağlık turizmi tanıtımında önemli olarak değerlendirilen ikinci etmen de, tanıtım stratejisi oluşturulmasıdır. Avusturya, Macaristan, Avustralya, Almanya ve İsviçre gibi sağlık turizmi tanıtımlarına büyük önem verilen ülkelerin stratejileri göz önünde bulundurulduğunda, sağlık turizmi tanıtım kampanyaları birbirinden farklı stratejiler kapsamında yürütülmektedir.

Örneğin; Avustralya’da “Austria: Wellbeing Destination of Europe (Avusturya: Avrupa’nın Esenlik Destinasyonu)” kampanyası ile destinasyon odaklı bir strateji izlenmektedir. Almanya’da “Germany - A World of Well - Being (Almanya - Esenlik Dünyası)” kampanyası ile kalite odaklı bir strateji ve İsviçre’de de “Healthy Routes (Sağlıklı Turlar)” kampanyası ile güven odaklı bir strateji izlenmektedir (Whittaker, 2008).

 Tanıtımların Ulusal ve Uluslararası Boyutlarda Gerçekleştirilmesi

Sağlık turizmi tanıtımlarının başarıya ulaşmasının temelinde, uluslararası tanıtımlar yapılmasının yanında etkili ulusal tanıtımlara da aynı oranda önem verilmesinin başarıyı arttırdığı belirtilmektedir. Bu kapsamda Avusturya ve Almanya gibi ülkeler sağlık turizmi tanıtımlarında öncelikle iç turizme yönelik kampanyalar düzenlemekte ve bu şekilde gerek sağlık işletmelerinin ve gerekse de turistik işletmelerinin boş kalması durumu oluşursa dış tanıtıma yönelinmesi söz konusu olmaktadır (Henderson, 2004).

 Koordinasyon ve İşbirliği

Sağlık turizmi, sağlık kapsamlı yürütülmesi gerekliliği dolayısıyla sağlık sektörünün ve turizm kapsamlı yürütülmesi gerekliliği dolayısıyla turizm sektörünün bir alt dalı olarak değerlendirilebilmektedir (Snyder vd., 2011). Bu nedenle de sağlık turizmi tanıtımı sürecinde sağlık ve turizm sektörleri anlamında her iki sektörün işbirliği ve koordinasyon içerisinde bulunması, sağlık turizminin her iki yönüyle de gereği gibi tanıtılmasını sağlamış olacaktır.

 Tanıtım Faaliyetlerinin Planlanması

Tüm tanıtım faaliyetlerinde olması gerektiği gibi sağlık turizmi tanıtımlarının da belirli bir plan ve program dâhilinde gerçekleştirilmesi, öncelikli olarak hedefin belirlenmesi, destinasyonun bu hedef doğrultusunda konumlandırılması, rakip analizi yapılması, işbirliği ve koordinasyon çalışmalarına yönelik analizlerde bulunulması ve son olarak yapılacak değerlendirmenin ardından tanıtım kampanyasının başlatılması başarıyı beraberinde getirecektir (Whittaker, 2008).

 Halkla İlişkiler, Enformasyon ve İnternetin Etkili Kullanımı

Sağlık turizmi tanıtımlarında konumlandırma, işbirliği ve koordinasyon, medya ilişkileri, planlı tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve stratejilerin uygulanması, tanıtımların iç turizmi de kapsayacak şekilde yapılması gibi etmenlerin yanında internet, enformasyon ve halkla ilişkilerin etkili kullanılması da önem taşımaktadır (Henderson, 2004). Sağlık turizmi tanıtımında en çok kullanılan materyaller; fuarlar, özel organizasyonlar, broşürler, internet üzerinden yapılan reklamlar, duyurular, yazı ve görsele dayalı basın reklamları olarak ifade edilmektedir.