Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı (2013 – 2017)

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda; sağlıklı yaşamak tüm vatandaşlar için bir hak olarak tanımlanmış ve insan hayatının beden ve ruh sağlığı içerisinde devam ettirilebilmesi için devlete organizasyonları yapma vazifesi verilmiştir. Devlet’in bu görevi yerine getirme sürecinde ise; başlangıçta insan gücüne dayalı olmak üzere, tüm kaynakların etkin ve tesirli bir şekilde, birliktelik içerisinde kullanması öngörülmüş, buna yönelik olarak da tüm planlamaların, milli otorite olarak “T.C. Sağlık Bakanlığı” tarafından yapılması gerektiği ifade edilmiştir.

T.C. Sağlık Bakanlığı, belirtilen bu amaca hizmet etmeye yönelik olarak; kurulduğu ilk günden itibaren Türk Milleti’nin hastalıklardan korunması, hasta olanların iyileştirilmesi ve sağlıklarının geliştirilmesi ile ilgili olarak, ülke kaynaklarını seferber etmek doğrultusunda sağlıklı yaşam hakkından her Türk vatandaşının yararlanmasını sağlamak için çalışmalarını devam ettirmektedir. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu ilk yıllardan itibaren sağlık sektöründe ihtiyaç duyulan insan gücünün geliştirilmesi, sağlık kuruluşlarının kurulması ve kurulduktan sonra işletilmeye başlanması, bulaşıcı hastalıklara karşı önlemler alınması ve koruyucu sağlık hizmetlerine yaygınlık kazandırılması konularında T.C. Sağlık Bakanlığı planlama, uygulama ve denetim işlevlerini üstlenmiş durumdadır.

2002 yılı sonundan itibaren 58., 59. ve 60. hükümetler tarafından uygulanan “Sağlıkta Dönüşüm Programı” ile de; sağlık hizmetleri sunumunun daha etkili, verimli ve erişilebilir olmasını sağlamak amacıyla, çeşitli düzeyde ve nitelikte bir dizi değişiklikler yapılmış ve yeni uygulamalara geçilmiştir. 2007 yılında, 60. hükümet ile birlikte

Sağlıkta Dönüşüm Programı’na aşağıda verilen 3 yeni başlık eklenmiş ve bu başlıklar doğrultusunda ülkemizde sağlık turizmi ve turizm sağlığı ile ilgili çalışmaların desteklenmesi amaçlanmıştır (URL-31);

1. Daha İyi Bir Gelecek İçin Sağlığın Geliştirilmesi ve Sağlıklı Hayat Programları;

2. Tarafların Harekete Geçirilmesi ve Sektörler Arası İşbirliği İçin Çok Yönlü Sağlık Sorumluluğu;

3. Uluslararası Alanda Ülkenin Gücünü Artıracak Sınır Ötesi Sağlık Hizmetleri.

T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından bu anlayış doğrultusunda, “Sağlıkta Dönüşüm Programı”nda ve 10.12.2003 Tarih ve 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda yer verilen çerçevede T.C. Sağlık Bakanlığı’nın ilk stratejik planı hazırlanmıştır. “T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı (2010 – 2014)” kapsamında yer verilen amaçlar ve bu amaçları tamamlamaya yönelik belirlenmiş olan hedefler; T.C. Sağlık Bakanlığı’nın misyonuna uygun olarak, 2010 – 2014 yılları arasını kapsayan beş yıllık döneme ilişkin yatırımları ve yürütülecek faaliyetleri içermektedir (Sağlık Bakanlığı Strateji Planı [SBSP], 2010).

“T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı (2010 – 2014)”; T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek faaliyetlerin ve uygulanacak sağlık sistemlerinin dört temel fonksiyon etrafında şekillendirilmesini ve stratejik amaçlara ulaşılabilmesi için izlenmesi gereken yöntemleri içermektedir. Bu temelde de T.C. Sağlık Bakanlığı; “T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı (2010 – 2014)” kapsamında yer verilen “1 Nihai Amaç”, “3 Stratejik Amaç” ve “21 Hedef” ile çalışmalarını başlatmıştır (SBSP, 2010).

“T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı (2010 – 2014)” kapsamında “1 Nihai Amaç”, “3 Stratejik Amaç” ve “21 Hedef” ile ilgili olarak aşağıdaki belirlemelere yer verilmektedir (SBSP, 2010);

“T.C. Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı (2010 – 2014)

 Nihai Amaç

Halkımızın sağlık düzeyini yükseltmek ve geliştirmektir.

 Stratejik Amaçlar

o Birinci amaç, sağlığa yönelik risklerden toplumu korumak;

o İkinci amaç, ihtiyaç duyulan sağlık hizmetinin güvenli ve kaliteli olarak sunulmasını

sağlamak;

o Üçüncü amaç, sağlık hizmetlerinde insan odaklı yaklaşımı esas alarak hakkaniyeti

gözetmek, ihtiyaçlara ve beklentilere cevap verebilirliği sağlamaktır.

Tüm dünyada sağlık hizmetleri; kronik hastalıkların artışı, yeni hastalıkların baş göstermesi ve yeni teknoloji ve tedavi metotlarının kullanımı gibi sebeplerle hem giderek karmaşıklaşmakta hem de ortalama ömrün uzaması ve toplumdaki bilinçlenmeye bağlı talep artışı nedeniyle genişlemektedir. Bu da maliyetleri ve toplam harcamaları her geçen gün artırmaktadır.

Şüphesiz her alanda olduğu gibi sağlık alanında yapılacak yeni düzenlemelerin başarılı olabilmesi, sisteme dahil olan kurumların ve toplumun programa destek vermesine bağlıdır. Ülkemizin komşu ülkeler ve bölgesindeki diğer ülkeler ile küresel sağlığa en iyi şekilde katkı sağlaması çok sektörlü, çok boyutlu ve uyumlu çalışmalar yapması ile mümkün olacaktır. Stratejik amaç ve hedefler bu ufukla belirlenmiş ve stratejik planda tüm sektörlerin sağlık sorumluluğu konusunda farkındalıklannı artırmaya yönelik çalışmalara yer verilmiştir.

Sağlık turizmi ve turizm sağlığına yönelik olarak Stratejik Plan’da, sağlık hizmeti sunumunda Türkiye’yi bölgesinde cazibe merkezi haline getirmek hedeflenmektedir (Tablo 6.2.).

Tablo 6.2. Hedefe Yönelik Stratejiler

Sağlık turizmine yönelik son yıllarda Türkiye’ye gelen hasta sayısında yaşanan artış Sağlık Bakanlığı’nı harekete geçirmiştir. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 31 Mart 2010 tarihinde aldığı bir Makam Onayı ile kurulan "Sağlık Turizmi Koordinatörlüğü", Türkiye’yi sağlık turizminde Avrupa, Balkan, Kafkas ve Orta Asya Cumhuriyetleri ile Ortadoğu’nun en önemli merkezi haline getirmeyi planlamaktadır.

Sağlık Bakanlığı, ilk olarak bu alandaki mevzuat ve yasal boşlukları doldurmak için çalışma başlatmıştır. Sağlık kurumları, seyahat acenteleri ve turizm sektörlerini bir araya getirme hedefindeki birim, sivil toplum örgütlerini de bu organizasyon içinde aktif hale getirme çabasındadır.

Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın uygulaması sonucunda Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerin sağlık hizmeti sunum kalitesi, alt yapısı ve tıbbi donanımı artmış ve acil sağlık hizmetlerinin hizmet ağı ve kalitesi üst seviyelere çıkmıştır. Diğer yandan

helikopter ambulansları ve uçak ambulansları ile uluslararası acil hasta transferleri yapılabilir hale gelmiş bulunmaktadır. Bunların yanı sıra ülkemizin bazı bölgelerinde, önümüzdeki yıllarda hizmete girecek olan sağlık kampüsleri ile de sağlık hizmetlerinin kalitesinin daha da artması beklenmektedir.

Bu gelişmeler ışığında, Sağlık Bakanlığı, Stratejik Plan hedef ve amaçları doğrultusunda “sağlık turizmi ve turistin sağlığı konulu” 13.06.2011 Tarih ve 26160 Sayılı Genelge’yi, sağlık turizm sektörünü geliştirmek amacıyla yayımlamış bulunmaktadır. Genelge, Sağlık turizmi sektöründe faaliyet gösterecek kişi ve kurumlara yapılacak iş ve işlemler ile ilgili düzenlemeler getirmektedir.

Bu Genelge kapsamında verilecek sağlık hizmetleri için 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun 3/c Maddesi hükmü uyarınca fiyat tarifesi belirlenmiştir.

Yurtdışından en çok talebin yaşlı bakımı ve termal turizm konusunda Danimarka, Norveç ve İsveç’ten geldiği, medikal tedaviler için de İngiltere ve Hollanda vatandaşlarının Türkiye’yi tercih ettiği, Ortadoğu ülkelerinden gelen turistlerin de termal tesisler ve SPA tedavisi için kaplıca merkezlerine geldiği, özellikle göz tedavisi ve estetik cerrahi ile saç ekimi konusunda Türkiye’nin önemli mesafe aldığı bilinmektedir. Türkiye’de kullanılan son teknoloji ve uygun fiyatlar, Türkiye’nin tercih edilmesinde büyük rol oynamaktadır. Hastanelerin sahip olduğu kapasiteyi turizm sektörünün gücüyle birleştirme amacıyla hareket eden Sağlık Bakanlığı, bu amaçla “4 Mevsim Tatil” sloganı ile hazırladığı Proje’yi Kültür ve Turizm Bakanlığı ile hayata geçirmeyi planlamaktadır. Bu Proje kapsamında; ulaşım, transferler, konaklama, şehir turları, rehberlik, tedavi ve ilaç gibi hizmetleri kapsayan paket programlar hazırlanarak, Türkiye’deki tüm dinamiklerin harekete geçirilmesiyle birlikte 5 yıl içinde elde edilecek gelirin 10 milyar doları bulacağı tahmin edilmektedir.”