RUSYA SERAMİK PAZARI GENEL GÖRÜNÜMÜ

Rusya’nın seramik dış ticaret verileri değerlendirildiğinde 2018 yılında SKM ithalatı yüzde 3,6 artarak 383 milyon dolara yükselmiştir. Aynı yıl Türkiye’den gerçekleştirilen SKM ithalatı yüzde 142,1 artmış ve 7,4 milyon dolar ithalat yapılmıştır.

2018 yılında Rusya’nın SSG ithalatı ise yüzde 15,5 büyümüş ve 67 milyon dolar olmuştur. Türkiye’den gerçekleştirilen SSG ithalatı ise 2018 yılında yüzde 27,3 artmış ve 4,2 milyon dolara yükselmiştir. Türkiye Rusya seramik pazarında potansiyelinin altında pay almaya devam etmektedir.

Tablo.151 Rusya Seramik Sektörü Dış Ticaret Verileri 2016-2018

Göstergeler Seramik Kaplama Malzemeleri Seramik Sağlık Gereçleri

2016 2017 2018 2016 2017 2018

İthalat Milyon Dolar 298 368 383 49 58 67

İhracat Milyon Dolar 122 140 143 33 44 45

Ticaret Dengesi Milyon Dolar -176 -228 -240 -16 -14 -22

İthalat Büyüme Oranı Yüzde -14,4 23,7 3,6 -28,9 18,4 15,5

Türkiye’den ithalat Milyon Dolar 2,4 3,1 7,4 2,9 3,3 4,2

Türkiye’den İthalat Büyüme Oranı Yüzde

-52,9 26,4 142,1 -28,6 13,8 27,3

Türkiye’nin Pazar Payı Yüzde 0,8 0,8 1,9 5,8 5,7 6,3

Kaynak: Trade map

3.2.10.2.1 SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ PAZARI

Rusya’nın SKM ithalatı 2013-2014 yıllarında 728 milyon dolar ile zirveye ulaşmıştır. 2014 yılındaki uluslararası gerginlikler ve yaptırımlar karşısında ekonomi ve inşaat sektörü küçülmüş Ruble önemli ölçüde değer kaybetmiştir. İthalat 2016 yılında 298 milyon dolara inmiştir. 2017 ve 2018 yıllarında ise SKM ithalatı yeniden artışa geçmiştir. 2018 yılında ithalat yüzde 3,6 artmış ve 383 milyon dolara yükselmiştir. 2017 ve 2018 yıllarında Türkiye’nin Rusya’ya SKM ihracatı da yüzde 26,4 ve yüzde 142,1 artmıştır. Türkiye’nin ihracatı 2018 yılında 7,4 milyon dolara, ihracat pazar payı da yüzde 1,9’a yükselmiştir.

Tablo.152 Rusya’nın SKM İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den

Yapılan İthalat

2011 533 12,3 46,6 97,4 2,3

2012 663 18,2 24,5 48,1 2,7

2013 728 16,9 9,8 -7,2 2,3

Rusya’nın seramik kaplama malzemelerinde çok sayıda ülkeden ithalat yapmakta olup pazarda hakim ülke bulunmamaktadır. İspanya, İtalya, Belarus ve Çin iki haneli paylara sahip ülkelerdir. Yaşanan krize rağmen Ukrayna payını korumuştur. Çin’in payı 2018 yılında yüzde 10,3 olmuştur. Almanya ve Polonya diğer ihracatçı ülkelerdir. Türkiye ise 2018 yılı itibariyle Rusya SKM pazarında yüzde 1,9 pay alabilmiştir.

Şekil.86 Rusya SKM İthalat Ülke Payları Yüzde, 2018

İSPANYA 26,3

İTALYA 20,0

BELARUS 17,8 ÇİN

10,3 UKRAYNA

9,1

ALMANYA 6,0

POLONYA 5,5

TÜRKİYE 1,9

DİĞER 3,1

Kaynak: Trade map

Rusya’nın SKM ithalatında 2018 yılında yaşanan artışa bağlı olarak tüm önemli ihracatçı ülkelerin ihracatları yükselmiştir.

AB yaptırımlarına rağmen İspanya ve İtalya’nın ihracatları yüzde 7,3 ve yüzde 16,4 artmıştır. Polonya’nın ihracatı da 2018 yılında yüzde 7,3 artmıştır. Belarus, Çin, Ukrayna ve Almanya’dan ithalat ise 2018 yılında gerilemiştir. 2018 yılında en yüksek ihracat artışını yüzde 142,1 ile Türkiye gerçekleştirmiştir.

Tablo.153 Rusya’nın SKM İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları

İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %

İSPANYA 169,4 -4,2 95,0 -43,9 77,2 -18,8 93,9 21,9 100,7 7,3

İTALYA 101,5 -11,3 59,9 -41,0 51,1 -14,8 65,7 28,7 76,5 16,4

BELARUS 69,4 23,3 45,5 -34,5 49,1 8,0 69,2 53,2 68,4 -1,2

ÇİN 116,0 -10,7 40,3 -65,2 28,5 -29,3 40,3 41,3 39,4 -2,2

UKRAYNA 96,4 -30,9 51,2 -46,9 40,1 -21,7 46,4 16,1 35,0 -24,6

ALMANYA 34,2 13,0 17,8 -47,9 20,1 12,8 23,2 15,3 23,0 -0,9

POLONYA 39,2 -6,4 22,0 -43,9 18,6 -15,3 19,7 5,8 21,1 7,3

TÜRKİYE 13,3 -21,2 5,2 -61,2 2,4 -52,0 3,1 25,2 7,4 142,1

Kaynak: Trade map

2018 yılında SKM birim ithalat fiyatlarının gelişimi ihracatçı ülkeler arasında farklı olmuştur. En büyük ihracatçı İspanya’nın ihracat birim fiyatları gerilemiştir. İhracat birim fiyatları gerileyen bir diğer ülke ise Türkiye olmuştur. Diğer ihracatçı ülkelerin ihracat birim fiyatları artmıştır. İtalya ve Almanya en yüksek ihracat birim fiyatlarına sahip olmaya devam etmektedir.

Pazara en düşük fiyat ile ihracat yapan ülkeler Belarus ile Ukrayna’dır. Türkiye’nin Rusya’ya SKM satış fiyatı dünyaya sattığı ortalama birim fiyatın üzerindedir.

Tablo.154 Rusya’nın İthalat Yaptığı Ülkelerin SKM Birim Fiyatları, USD/m² (6907)

ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İSPANYA 16,92 17,08 18,40 15,70 14,77

İTALYA 18,45 17,97 19,60 20,40 22,95

BELARUS 4,06 1,61 0,09 3,13 3,77

ÇİN 7,24 6,97 7,21 7,37 7,51

UKRAYNA 3,70 2,57 2,12 4,24 4,37

ALMANYA 19,30 19,96 21,01 21,35 21,74

POLONYA 7,25 5,94 6,15 7,12 7,99

TÜRKİYE 13,50 13,13 12,86 11,03 9,92

Kaynak: Trade map

3.2.10.2.2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ PAZARI

Rusya’nın SSG ithalatında 2013 yılından sonra hızlı bir gerileme yaşanmıştır. İthalat 2016 yılında 49 milyon dolara kadar gerilemiştir. 2017 yılında ise bu sert düşüş sonrası ithalat yüzde 18,1 artarak 58 milyon dolara yükselmiştir. İthalat 2018 yılında da yüzde 15,5 artarak 67 milyon dolara yükselmiştir. 2017 yılında Türkiye’nin de ihracatı yüzde 13,8 artarak 3,3 milyon dolara çıkmıştır. Türkiye’nin 2018 yılı ihracatı ise yüzde 27,3 artmış ve 67 milyon dolar olmuştur. Pazar payı ise 2017 yılında yüzde 5,7 iken 2018 yılında yüzde 6,3 olarak gerçekleşmiştir.

Tablo.155 Rusya’nın SSG İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den

Yapılan İthalat

2011 125 5,3 27,0 106,9 4,3

2012 147 10,3 17,3 93,8 7,0

2013 151 10,1 2,5 -1,7 6,7

2017 yılı itibariyle Rusya’nın SSG’de en fazla ithalat yaptığı ülkeler sırasıyla Çin, Almanya ve İtalya olmuştur. 2014 yılında sıralama Çin, Ukrayna ve Türkiye şeklinde gerçekleşmiş iken Ukrayna ve Türkiye’nin pazar kayıplarına uğradıkları

Şekil.87 Rusya SSG İthalat Ülke Payları Yüzde, 2018

2018 yılında Rusya’ya SSG ihracatı gerçekleştiren ülkelerin büyük bölümünde ihracatlar artmıştır. İlk sırada yer alan Çin’in ihracatı yüzde 42,2 yükselmiştir. Almanya’nın ihracatı yüzde 1,5 artarken İtalya’nın ihracatı yüzde 1,0 düşmüştür.

Polonya’nın ihracatı yüzde 3,8 artış göstermiştir. Türkiye ise ihracatını yüzde 27,3 arttırmıştır. 2018 yılında ihracatı en hızlı artan ülke yüzde 153,1 ile Vietnam olmuştur. İhracatı gerileyen İtalya dışındaki ülke İspanya olmuştur.

Tablo.156 Rusya’nın SSG İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları

İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %

ÇİN 36,5 -22,8 13,6 -62,9 9,6 -29,6 13,2 38,5 18,8 42,2

BELARUS 6,9 229,0 4,4 -35,6 1,6 -64,4 1,3 -14,1 2,4 74,6

MACARİSTAN 5,7 133,7 4,8 -15,1 2,8 -41,9 2,3 -19,5 2,3 1,0

VİETNAM 1,5 28,4 1,0 -32,4 0,5 -47,2 0,8 51,6 2,1 153,1

Kaynak: Trade map

Rusya’nın SSG ithalatında ihracatçı ülkelerin ihracat birim fiyatları 2018 yılında farklı eğilimler göstermiştir. En büyük ihracatçı Çin’in ihracat birim fiyatları 2018 yılında da sınırlı ölçüde artmıştır. Buna rağmen Çin Belarus ve Vietnam ile en düşük ihracat birim fiyatına sahip ülke olmayı sürdürmektedir. Almanya ve İtalya ise en yüksek fiyatlara sahip iki ülkedir.

Her iki ülkenin de ihracat birim fiyatları artmıştır. Türkiye ile Polonya’nın fiyatları 2018 yılında sınırlı ölçüde gerilemiştir.

Tablo.157 Rusya’nın İthalat Yaptığı Ülkelerin SSG Birim Fiyatları, USD/Kg

ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

ÇİN 1,38 1,39 1,47 1,52 1,58

ALMANYA 5,93 4,76 5,82 5,84 6,34

İTALYA 5,94 4,83 5,18 4,43 6,17

POLONYA 1,82 1,46 1,76 2,40 2,38

TÜRKİYE 1,97 1,58 1,99 2,14 2,04

FRANSA 4,95 4,15 4,25 4,10 4,49

İSPANYA 3,08 2,63 2,64 3,01 4,08

ÇEKYA 2,87 2,19 2,10 2,17 2,64

BELARUS 1,18 0,99 0,91 1,57 1,09

MACARİSTAN 2,80 2,20 2,97 3,76 4,03

VİETNAM 1,36 1,33 1,38 1,30 1,98

Kaynak: Trade map

3.2.10.3 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÖRÜNÜMÜ

İnşaat sektörü Rusya’da enerji, madencilik ve metal sanayi sonrası en önemli iktisadi faaliyetlerinden biri olmayı sürdürmektedir. Bu nedenle sektörde karşılaşılan küçülme dönemlerinde dahi inşaat sektörünün GSYH içindeki payı yüzde 7,0 ve üzerinde gerçekleşmektedir. İnşaat sektöründe yeniden yaşanmaya başlanan toparlanma ile inşaat sektörünün GSYH içindeki payının 2019 yılında yüzde 8,0’e çıkacağı öngörülmektedir.

Rusya inşaat sektöründe 2013-2016 arasında daralma yaşanmıştır. Bu küçülme önce sektörün kendi soluklanması olarak başlamış, ardından ekonomide yaşanan daralma ve Rublenin değer kaybı ile inşaat sektörü bu dönemde sürekli küçülmüştür. Batı ülkeleri ile uygulanan karşılıklı yaptırımlar da etkili olmuştur.

İnşaat sektörü ilk kez yeniden 2017 yılında yüzde 0,9 büyümüştür. İnşaat sektörü 2018 yılında ise düzeltilmiş veri yüzde 5,7 büyümüştür. Bu büyümede önemli enerji üretim, depolama ve dağıtım projeleri etkili olmuştur. Enerji fiyatlarında ve Rubledeki istikrar ile Rusya ekonomisi ve inşaat sektörü 2019 yılında potansiyeline yakın büyümeye göstermektedir. 2020 yılında da inşaat sektörünün yüzde 2,0 büyüyeceği öngörülmektedir.

Şekil.88 İnşaat Sektörü Büyüme Yüzde

-0,6

2017 2018 2019 GT 2020 T

Şekil.89 İnşaat Harcamaları Milyar Dolar

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Rosstat

Toplam inşaat harcamaları 2013 yılında 257,9 milyar dolar olan zirvesinden 2016 yılında 159,25 milyar dolara kadar gerilemiştir. Sektördeki küçülme ve Rublenin yüzde 100’e yakın değer kaybı belirleyici olmuştur. 2018 yılında ise inşaat harcamaları bu kez 172,0 milyar dolara yükselmiştir. 2019 ve 2020 yıllarında inşaat harcamalarının daha sınırlı, ancak kademeli bir artış içinde olacağı tahmin edilmektedir.

Rusya’da yeni konut başlangıçları da giderek istikrar kazanmaya başlamıştır. 2018 yılında konut başlangıçları 69,8 milyon metrekareye ulaşmıştır. 2019 yılında ise ilk dokuz aylık gelişmelere bağlı olarak konut başlangıçlarının 74 milyon metrekare olarak gerçekleşmekte olduğu tahmin edilmektedir. 2020 yılında ise konut başlangıçlarının 80 milyon metrekare olacağı öngörülmektedir.

Şekil.90 Konut Başlangıçları, Milyon Metrekare

61,2 63,5 64,6 69,8 74,0

80,0

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak:Rosstat

Rusya’da konut dışı bina inşaat harcamaları da yüzde 50’ye yakın payları ile sektörde belirleyici olmaya devam etmektedir.

Konut dışı bina inşaat harcamaları 2018 yılında 94,6 milyar dolara yükselmiştir. Artışına daha sınırlı olarak 2019 ve 2020 yıllarında da devam edecektir.

Şekil.91 Konut Dışı Bina İnşaat Harcamaları Milyar Dolar

89,4

87,6 88,6

94,6

96,1

97,9

82,0 84,0 86,0 88,0 90,0 92,0 94,0 96,0 98,0 100,0

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak:Rosstat

3.2.10.4 SATIŞ & DAĞITIM KANALLARI

Rusya seramik pazarında Avrupa ürünleri kalite, tarz ve güvenilirlik açısından öndedir. Rus üreticilerin aşama kaydetmelerine rağmen özellikle İtalya ve İspanya firmaları kalite ve tasarım açısından liderliklerini sürdürmektedirler. Fiyat hassasiyeti ön planda tutan, ürün kalitesini ve tasarımını daha az önemseyen ithalatçılar ise Çin ürünlerini tercih etmektedirler. Ancak genel anlamda Rus tüketiciler için kalite ve tasarımın daha önemli olduğu gözlemlenmektedir.

Rusya’da, yeni bir seramik ürünleri markasının pazara girişinin önemli yollarından biri ürünlerin yapı marketlerinde yer almasıdır. Bu yöntem güvenilir bir dağıtıcı ile işbirliği içerisinde gerçekleştirilebilmektedir. Avrupa seramik ürünlerini Rus tüketicilerle buluşturan dağıtıcılardan bazıları; Rosstile, Absolut Keramika, Ceramir, Akvana, Artisan Project, Mnogo Plitki, Olen Ceramic ve Plitka Moskvy,’dir. Seramik üreticileri için Rusya’ya ürün satmanın bir diğer önemli yolu da proje kanalını kullanmaktır.

3.2.10.5 GÜMRÜK VE REGÜLASYONLAR

Türkiye’den Rusya’ya ihracatta Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH) sayesinde firmalara çeşitli kolaylıklar sağlanmaktadır.

Sistem, iki ülkenin gümrük idareleri arasında ticarette sevk edilen mallara ilişkin bilgilerin elektronik yolla değişimine dayanmaktadır.

Türkiye ile Rusya arasında yaşanan siyasi gerilim büyük ölçüde aşılmış olup çok sayıda ikili anlaşma ile ilişkilerin yeniden geliştirilmesi hedeflenmektedir. Ancak bu anlaşmaların ticarete yansıması zaman almaktadır.

Rusya Ukrayna’yı SKM ve SSG ithalatında vergiden muaf tutmaktadır. Kazakistan ve Belarus ise Rusya ile gerçekleştirdikleri

Tablo.158 Türkiye ve Rakip Ülkelere Uygulanan Seramik Ürünleri Vergi Oranları Yüzde, 2018

ÜLKELER SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ

690721 690722 690723 690730 690740 691010 691090

TÜRKİYE 9,3 8,79 8,79 10,5 8,79 10 10

Kaynak: WTO Tariff Data, World Bank WITS Tariffs

Belgede MAKRO PAZAR ARAŞTIRMASI (sayfa 151-158)