• Sonuç bulunamadı

SUUDİ ARABİSTAN

Belgede MAKRO PAZAR ARAŞTIRMASI (sayfa 158-0)

2. DÜNYA SERAMİK SEKTÖRÜ GELİŞME VE DEĞERLENDİRMELER

2.3 SERAMİK SEKTÖRÜNDE RAKİP ÜLKELER

3.2.11 SUUDİ ARABİSTAN

Suudi Arabistan seramik pazarı ile ilgili özet genel değerlendirmeler aşağıdaki iki sayfada sunulmaktadır. Bu özet genel değerlendirmenin ardından pazarın ayrıntılı analizi yer almaktadır.

Tablo.159 S. Arabistan Özet Genel Değerlendirme 2018-2020

GÖSTERGELER GEÇMİŞ

EKONOMİ BÜYÜME YÜZDE 2,4 0,2 2,2

İNŞAAT SEKTÖRÜ

GEREÇLERİ İTHALATI KÜÇÜLME DURAĞAN BÜYÜME

3.2.11.1 SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER

Suudi Arabistan Arap Yarımadasında yer alan, petrol rezervleri bakımından zengin olan bir ülke olma özelliği taşımaktadır.

Başkenti Riyad olan Suudi Arabistan’ın Mekke, Medine ve Cidde gibi nüfusunun yoğunlaştığı şehirlerinin aynı zamanda Kızıl Denize de kıyısı bulunmaktadır. Ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 25’i yabancılardan oluşmaktadır. 2019 yılı itibariyle nüfus 33,7 milyon olmuştur.

Tablo.160 S. Arabistan Temel Göstergeler

NÜFUS 2019 MİLYON 33,7

PARA BİRİMİ RİYAL

2019 KİŞİ BAŞI GELİR ABD $ 23.620

2017-2020 GSYH YBBO Yüzde % 1,0

2019 ENFLASYON Yüzde % -1,1

Kaynak: IMF World Economic Outlook 2019, World Bank Database

S. Arabistan önemli bir ekonomik ve siyasi dönüşümden geçmektedir. Öncelikle ekonominin petrol gelirlerine olan bağımlılığının orta-uzun vadede azaltılması hedeflenmektedir. Bu amaçla birçok sanayi sektöründe yeni yatırımlar planlanmaktadır.

Siyasi olarak ise iktidardaki yönetim içinde yeniden yapılanma yaşanmaktadır. Birçok alanda önemli reformlar hayata geçirilmektedir.

S. Arabistan ayrıca Orta Doğu’da ve Körfez’de İran ve Katar ile önemli siyasi karşıtlıklar yaşamaktadır. Yemen’deki çatışmalar S. Arabistan’ı da olumsuz etkilemektedir.

S. Arabistan sosyal alandaki reformları ve açılımları ile halkın ekonomi alanında oluşacak tepkisini sınırlamaya çalışmaktadır.

2017 ve 2018 yılında enerji fiyatlarının artışı da S. Arabistan’ın ekonomik olarak nefes almasını sağlamıştır.

S. Arabistan petrol fiyatlarının ve gelirlerinin istikrar kazanması için de OPEC’te liderlik ederek petrol arzını yönetmeye çalışmaktadır. Ancak bir yandan ABD ile ilişkiler, diğer yandan İran tehdidi ve Orta Doğu’da kurulmaya çalışılan yeni ittifaklar süreci zorlamaktadır.

S. Arabistan ekonomide inşaat sektörünü de destekleyecek dev bir projeye başlamıştır. S. Arabistan Vizyon 2030 planlarını yenilemiştir. Bu çerçevede kuzeybatıda Mısır ve Ürdün’e uzanan 26 bin 500 kilometre karelik NEOM bölgesi projesi başlamıştır. S. Arabistan’ın petrol gelirlerine bağımlılığını azaltmak için bu bölgeye 500 milyar dolarlık yeni bir şehir ve ticaret bölgesi inşa edilecektir. Bölge gıda ve enerji teknolojisi başta olmak üzere dokuz sektör üzerinde yoğunlaşacaktır.

Bu gelişmeler çerçevesinde S. Arabistan’da 2018 yılında ekonomi yüzde 2,4 büyümüştür. Ancak 2019 yılında özellikle bölgesel gerginlikler ve çatışmalar nedeniyle ekonomi olumsuz etkilenmiştir. Ekonominin 2019 yılında sadece yüzde 0,2 büyüdüğü tahmin edilmektedir. 2020 yılında ise göreceli bölgesel istikrar beklentisi ile ekonominin yüzde 2,2 büyüyeceği öngörülmektedir.

Şekil.92 GSYH Milyar Dolar ve GSYH Büyüme Oranları Yüzde

GSYH MİLYAR DOLAR GSYH BÜYÜME YÜZDE

528

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: IMF, World Economic Outlook, 2019

S. Arabistan iş yapabilme kolaylığı düzenlemelerinde 2018/2019 döneminde yeniden iyileşme sağlamıştır. İş kurabilme kolaylığında önemli bir gelişme yaşanmıştır. Kredi alabilme kolaylığında ise sıralama yükselmiştir. Vergi ödemeleri süreçlerinde de kuvvetli bir iyileşme görülmektedir. Sınır ötesi ticaret kolaylıkları ve gümrük süreçlerinde de S. Arabistan önemli bir iyileşme sağlamıştır. Hukuki alanlardaki çözüm olanaklarında da sıralamalar iyileşmiştir. Endekslerin tamamına bakıldığında, S. Arabistan’da iş yapma süreçlerinde 2018/2019 döneminde yeni yönetimin reformlarına bağlı olarak önemli bir iyileşme olduğu görülmektedir.

Tablo.161 S. Arabistan İş Yapabilme Endeksinde Konumu ve Gelişmeler Ülke Sıralaması

İŞ YAPABİLME KOLAYLIĞI 49 92 62

İŞ KURABİLME 109 135 38

KREDİ ALABİLME 71 90 80

AZINLIK ORTAKLARIN KORUNABİLMESİ 62 10 3

VERGİ ÖDEMELERİ 3 76 57

SINIR ÖTESİ TİCARET 92 161 86

TİCARİ ANLAŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ 108 83 51

TAHSİLAT SORUNLARININ ÇÖZÜMÜ 163 168 168

Kaynak: World Bank Doing Business 2020

3.2.11.2 S. ARABİSTAN SERAMİK PAZARI GENEL GÖRÜNÜMÜ

S. Arabistan’ın seramik sektörü dış ticaret verileri değerlendirildiğinde 2018 yılında SKM ithalatı yüzde 12,5 azalarak 528 milyon dolara inmiştir. Aynı yıl Türkiye’den gerçekleştirilen SKM ithalatı yüzde 4,5 artmış ve 11,1 milyon dolar ithalat yapılmıştır. 2018 yılında S. Arabistan’ın SSG ithalatı ise yüzde 26,8 gerilemiş ve 48 milyon dolara inmiştir. Türkiye’den gerçekleştirilen SSG ithalatı ise 2018 yılında yüzde 7,5 artmış ve 2,03 milyon dolara yükselmiştir. Türkiye S. Arabistan seramik pazarında potansiyelinin oldukça altında pay almaya devam etmektedir.

Tablo.162 S. Arabistan Seramik Sektörü Dış Ticaret Verileri 2016-2018

Göstergeler Seramik Kaplama Malzemeleri Seramik Sağlık Gereçleri

2016 2017 2018 2016 2017 2018

İthalat Milyon Dolar 578 603 528 73 65 48

İhracat Milyon Dolar 32 19 11 6 5 9

Ticaret Dengesi Milyon Dolar -546 -584 -517 -67 -60 -39

İthalat Büyüme Oranı Yüzde -12,5 4,4 -12,5 -19,0 -10,1 -26,8

Türkiye’den ithalat Milyon Dolar 6,4 10,7 11,1 2,12 1,89 2,03

Türkiye’den İthalat Büyüme Oranı

Yüzde 21,1 67,5 4,5 58,6 -10,8 7,5

Türkiye’nin Pazar Payı Yüzde 1,1 1,8 2,1 2,9 2,9 4,2

Kaynak: Trade map

3.2.11.2.1 SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ PAZARI

Suudi Arabistan’ın SKM ithalatı son yıllarda dalgalanma göstermektedir. 2016 yılında yüzde 14,4 düşen ithalat 2017 yılında yüzde 5,1 yükselmiş, 2018 yılında ise tekrar yüzde 12,5 gerileyerek 528 milyon dolara inmiştir. S. Arabistan’ın Türkiye’den SKM ithalatı ise son üç yıldır artış göstermektedir. 2018 yılında ithalat yüzde 4,5 artmış ve 11,7 milyon dolara yükselmiştir.

Bu gelişmeler çerçevesinde Türkiye 2016 yılında yüzde 1,1 olan SKM pazar payı 2018 yılında yüzde 2,1’e yükselmiştir.

Türkiye siyasi gerginlik yaşadığı 2018 yılında hem ithalatını hem de ithalat payını artırmayı başarmıştır.

Tablo.163 S. Arabistan SKM İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den

Yapılan İthalat

Suudi Arabistan’ın 2018 yılı itibariyle SKM ithalatı incelendiğinde, en yüksek paylara sahip olan ülkelerde ilk sırayı Hindistan yüzde 38,8 payı ile almaktadır. Hindistan’ın payı 2018 yılında 4,7 puan daha artmıştır. Hindistan pazardaki Çin liderliğini kırmıştır. İspanya da payını yüzde 22,7’ye çıkararak yine Çin’i geçmiş ve ikinci sıraya yükselmiştir. Çin’in payı 2018 yılında yüzde 11,9’a inmiştir. S. Arabistan politik olarak İran’ı destekleyen Çin ile ticaretini azaltmaktadır. Ayrıca Çin’in S.

Arabistan’dan petrol ithalatı da azalmaktadır. İlk üç ülkeyi BAE, İtalya ve Umman izlemektedir. Türkiye ve Mısır’ın payları ise oldukça düşüktür.

Şekil.93 Suudi Arabistan SKM İthalat Ülke Payları Yüzde, 2018

HİNDİSTAN 38,8

İSPANYA 22,7 ÇİN

11,9 BAE 11,5

İTALYA 6,6

UMMAN 3,2

TÜRKİYE 2,1

MISIR 1,7

DİĞER 8,5

Kaynak: Trade map

Suudi Arabistan’ın SKM ithalatında en çok paya sahip olan ülkelerin 2018 yılı ihracat gelişmeleri aşağıda sunulmaktadır.

2018 yılında Hindistan ihracatını yüzde 0,2 artırmıştır. İspanya’nın ihracatı yüzde 23,3, Çin’in ihracatı ise yüzde 33,6 gerilemiştir. BAE, Türkiye ve Mısır’ın ihracatları artmıştır. Körfez Arap İşbirliği Konseyi anlaşması ile gümrük vergisi muafiyeti sahip olan Umman’ın ihracatı ise gerilemeye devam etmiştir. İtalya’nın ihracatı yüzde 18,5 azalmıştır.

Tablo.164 S. Arabistan’ın SKM İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları

İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %

HİNDİSTAN 62,0 118,4 106,6 72,0 139,1 30,5 204,5 47,1 205,0 0,2

İSPANYA 110,9 -8,7 124,5 12,2 123,5 -0,8 156,3 26,5 119,9 -23,3

ÇİN 178,8 -12,8 174,5 -2,4 143,9 -17,5 94,8 -34,1 62,9 -33,6

BAE 119,4 -21,4 133,9 12,1 80,1 -40,1 60,3 -24,8 60,6 0,6

İTALYA 41,3 -16,4 40,5 -2,1 38,6 -4,6 42,5 10,1 34,6 -18,5

UMMAN 35,9 5,2 35,8 0,0 19,9 -44,4 18,7 -6,2 16,7 -10,5

TÜRKİYE 3,7 -16,4 5,3 43,3 6,4 21,1 10,7 67,5 11,1 4,5

MISIR 31,9 -40,7 27,0 -15,5 13,0 -51,7 7,1 -45,2 9,0 26,6

Kaynak: Trade map

Suudi Arabistan’ın SKM miktar değerleri Trade Map kayıtlarında yüksek değişkenlik göstermektedir. İthalat değerleri ve miktarları arasındaki değişkenlikler karşılaştırılabilir birim fiyatların elde edilmesine olanak vermediği için SKM pazarındaki oyuncuların birim fiyat eğilimi analizine Suudi Arabistan SKM pazarı için yer verilmemektedir.

3.2.11.2.2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ PAZARI

Suudi Arabistan’ın SSG ithalatı 2015 yılında 90 milyon dolara kadar yükseldikten sonra 2016 yılından itibaren gerilemeye başlamıştır. 2018 yılında ise SSG ithalatı yine yüzde 26,8 gerileyerek 48 milyon dolara inmiştir. Suudi Arabistan’ın Türkiye’den SKM ithalatı ise 2018 yılında yüzde 7,5 artmıştır. Böylece Türkiye’nin 2017 yılında yüzde 2,9 olan SSG pazar payı 2018 yılında yüzde 4,2 olmuştur.

Tablo.165 S. Arabistan SSG İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den

Yapılan İthalat

2012 76 1,28 31,7 110,2 1,7

2013 83 1,20 9,0 -6,2 1,4

Suudi Arabistan’ın 2018 yılı SSG ithalatında Çin yüzde 45,0 payı ile liderliğini sürdürmektedir. Hindistan’ın payı yüzde 10,6’ya inmiştir. Üçüncü sıraya payı yüzde 7,5’e çıkan Mısır yükselmiştir. İspanya ve Tayland 2018 yılında da yüzde 5 seviyesinde pazar paylarına sahiptirler. Türkiye de payını yüzde 4,2’ye yükseltmiştir.

Şekil.94 Suudi Arabistan SSG İthalatı Ülke Payları Yüzde, 2018

ÇİN

Suudi Arabistan’ın SSG ithalatında en çok paya sahip olan ülkelerin 2018 yılı ihracat gelişmeleri aşağıda sunulmaktadır.

2018 yılında 8 ülke içinde sadece 1 ülkenin ihracatı artarken, 7 ülkenin ihracatı gerilemiştir. İhracat artışı sağlayan tek ülke Türkiye’dir. Çin’in ihracatı yüzde 27,6 düşmüştür. İkinci sıradaki Hindistan’ın ihracatı yüzde 30,0 düşmüştür. En yüksek ihracat düşüşünü İtalya ve Almanya yaşamıştır. İspanya’nın da ihracatı yüzde 17,8 gerilemiştir. Türkiye’nin ihracatı ise yüzde 7,5 artmıştır.

Tablo.166 S. Arabistan’ın SSG İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları

İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %

ÇİN 31,3 -8,4 38,7 23,6 32,3 -16,5 29,8 -7,8 21,5 -27,6

HİNDİSTAN 8,0 -15,9 9,2 14,7 9,8 6,5 7,2 -26,1 5,1 -30,0

MISIR 5,6 5,5 4,4 -21,4 4,1 -8,0 4,1 1,8 3,6 -13,1

İSPANYA 5,3 3,4 4,1 -21,9 3,8 -6,7 3,4 -10,4 2,8 -17,8

TAYLAND 5,7 14,9 5,7 -0,8 3,7 -35,5 3,2 -12,4 2,8 -12,8

TÜRKİYE 1,7 39,8 1,3 -20,5 2,1 58,6 1,9 -10,8 2,0 7,5

İTALYA 3,8 55,8 2,6 -30,8 2,4 -6,9 4,2 73,0 1,9 -54,9

ALMANYA 1,6 -28,8 2,4 49,5 3,1 28,1 2,2 -28,2 1,4 -38,2

Kaynak: Trade map

Suudi Arabistan’ın SSG miktar değerleri Trade Map kayıtlarında yüksek değişkenlik göstermektedir. İthalat değerleri ve miktarları arasındaki değişkenlikler karşılaştırılabilir birim fiyatların elde edilmesine olanak vermediği için SSG pazarındaki oyuncuların birim fiyat eğilimi analizine Suudi Arabistan SSG pazarı için yer verilmemektedir.

3.2.11.3 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÖRÜNÜMÜ

Suudi Arabistan Körfez ülkelerinin içinde en büyük inşaat pazarına sahip ülkesidir. Ülke enerji gelirlerine dayalı olarak yüksek inşaat harcaması gerçekleştirmektedir. S. Arabistan 2019 yılı itibariyle inşaat sektöründe planlanmış 1,2 trilyon dolar değerinde yaklaşık 5.200 projeye sahip bulunmaktadır. Yine 2019 yılı itibariyle bunlardan 819 milyar dolar tutarındaki 3.724 projeye fiilen başlanmıştır. Projeler yıllara sair olarak tamamlanacaktır.

S. Arabistan yeni yönetimi inşaat sektöründe 2030 Vizyon belgesi kapsamında büyük ölçekli projeler hayata geçirmektedir Bunların başında NEOM projesi, Kızıldeniz projesi ve turizm konaklama tesisleri projeleri gelmektedir.

S. Arabistan yeni yönetimi 2018 yılından itibaren inşaat projelerine ayrılan kaynakları artırmıştır. Bu çerçevede inşaat sektörü 2018 yılında yüzde 2,1 büyümüştür. 2019 yılında ise inşaat sektörünün yüzde 4,5 büyüdüğü öngörülmektedir.

2020 yılında ise esas büyüme etkisi görülecek olup sektörde yüzde 7,8 büyüme beklenmektedir.

Şekil.95 İnşaat Sektörü Büyüme Yüzde

2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Saudi Arabia General Authority For Statistics

İnşaat harcamaları kamunun ayırdığı kaynakları artırması ile 2018 yılında 65,7 milyar dolara yükselmiştir. 2019 yılında inşaat harcamalarının 70,2 milyar dolara ulaşmakta olduğu tahmin edilmektedir. İnşaat harcamalarının 2020 yılında ise 76,0 milyar dolara çıkacağı öngörülmektedir.

Şekil.96 İnşaat Harcamaları Milyar Dolar

70,3

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Saudi Arabia General Authority For Statistics

S. Arabistan konut bakanlığı konut sahipliği oranının 2020 yılında yüzde 60’a, 2030 yılında ise yüzde 70’e ulaşmasını hedeflemektedir. Bu çerçevede konut projeleri hazırlanmaktadır. 2030 yılına kadar her yıl ortalama 350-375 bin arasında yeni konut başlangıcı planlanmıştır. 2018 ve 2019 yıllarında bu hedefe büyük ölçüde ulaşılmıştır.

Şekil.97 Konut Başlangıçları, Konut Sayısı

222.500 238.000

312.000

361.000 375.000 375.000

0 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000 350.000 400.000

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Saudi Arabia General Authority For Statistics

S. Arabistan inşaat sektöründe konut dışı bina inşaat yatırımları önemli bir pay almayı sürdürmektedir. 2018 yılında 36,1 milyar dolar olan konut dışı bina inşaat harcamalarının büyük ölçekli yeni projeler ile 2019 ve 2020 yıllarında daha hızlı artacağı öngörülmektedir. Özellikle turizm tesisleri ile teknoloji içerikli tesis projeleri öne çıkmaktadır.

Şekil.98 Konut Dışı Bina İnşaat Harcamaları Milyar Dolar

38,7

36,6

35,1

36,1

38,6

41,8

30,0 32,0 34,0 36,0 38,0 40,0 42,0 44,0

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Saudi Arabia General Authority For Statistics

3.2.11.4 SATIŞ & DAĞITIM KANALLARI

Suudi Arabistan seramik ticaretinde bayi ve dağıtım kanal yapısı oldukça önem arz etmektedir. Suudi Arabistan’ın en büyük seramik üreticilerinden biri olan Saudi Ceramics firması showroom, yerel distribütörler ve ithalat pazarı ile ürünlerini sunmaktadır. Saudi Ceramics firmasının ülke genelinde çok sayıda showroomu, genel toplamda ise 4 adet fabrikası bulunmaktadır. Saudi Ceramics firması toptancı ve büyük distribütör aracılığı ile firmalara ürünlerini satmaktadır.

Böylelikle, indirim ve kolay ödeme koşullarından yararlanmaktadır. Firma satış sonrası hizmetini distribütörlükler aracılığı ile sağlamaktadır. Yedek parça ve satış sonrası desteği verilmektedir.

3.2.11.5 GÜMRÜK VERGİLERİ VE REGÜLASYONLAR

Suudi Arabistan enerji gelirlerinin azalması sonucu oluşan dış ticaret açığını kapatmak ve ithalatı kısmak için 2016 yılında bazı önlemler almaya başlamıştır. Bu çerçevede seramik SKM ve SSG ürünlerinin ithalatında tüm ülkelere yüzde 12 gümrük vergisi uygulamaya koymuştur. Böylece tüm ülkeler aynı gümrük vergisi yükümlülüğü ile karşı karşıya kalmıştır. Ancak 2017 yılı ikinci yarsında bu oran yüzde 5,0’e indirilmiştir. Mısır, Umman ve BAE’den yapılan ithalat için ise oranlar yüzde 12,0’den yeniden yüzde sıfıra indirilmiştir.

Tablo.167 Türkiye ve Rakip Ülkelere Uygulanan Seramik Ürünleri Vergi Oranları Yüzde, 2018

ÜLKELER SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ

690721 690722 690723 690730 690740 691010 691090

TÜRKİYE 5 5 5 5 5 5 5

ÇİN 5 5 5 5 5 5 5

HİNDİSTAN 5 5 5 5 5 5 5

TAYLAND 5 5 5 5 5 5 5

AB ÜLKELERİ 5 5 5 5 5 5 5

MISIR 0 0 0 0 0 0 0

BAE 0 0 0 0 0 0 0

UMMAN 0 0 0 0 0 0 0

Kaynak: WTO Tariff Data, World Bank WITS Tariffs

TÜRKİYE’DE SERAMİK SEKTÖRÜ

4

4.1 TÜRKİYE’DE SERAMİK SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ

Türkiye İstatistik Kurumunun 2019 yılı Ekim ayında açıkladığı güncel Sanayi ve Hizmet İstatistiki verilerine göre Türkiye seramik kaplama sektöründe 111, sağlık gereçleri sektöründe ise 74 firma üretim faaliyetinde bulunmaktadır. 2018 yılında 335,0 milyon m2 seramik kaplama malzemesi üretilmiş üretimin yüzde 28,6’sı ihraç edilmiştir. Seramik sağlık gereçleri üretimi ise 330,0 bin ton olmuş, üretimin yüzde 46,7’si olan 154,0 bin tonu ihraç edilmiştir. TUİK verilerine göre 2018 yılında 22,9 milyon eviye, lavabo ve küvet ağırlıklı seramik sağlık gereci üretilmiştir.

2018 yılı itibari ile Dünya Seramik Kaplama Malzemesi üreten ülkeler sıralamasında Türkiye 9. sıraya gerilemiştir. Avrupa’da ise İspanya ve İtalya ardından yine 3.cü sıradadır.

Seramik inşaat malzemelerinde 2018 yılı itibariyle 29.210 kişi üretimde istihdam edilmesine karşın satış kanalları, montaj ve diğer destek faaliyetlerinde çalışanlar ile bu sayı 230.000 kişi civarındadır.

4.2 SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ

Türkiye Seramik Kaplama Malzemeleri üretim, tüketim ve dış ticaret verileri 2012-2018 yılları arasında incelendiğinde üretim miktarı 2018 yılında 335 milyon metrekare olarak gerçekleşmiştir. 2015 ve 2016 yıllarında arka arkaya gerileyen üretim 2017 yılında tekrar artış göstermiştir. 2018 yılında ise seramik kaplama malzemeleri üretimi yüzde 2 azalarak 335 milyon metrekareye inmiştir. Tüketim ise 2012-2015 yılları arasında hızla artmış 2016 yılında gerilemiş, 2017 yılında ise 0,5 oranında artmıştır. İç tüketim 2018 yılında ise yüzde 5,3 düşerek 240,2 milyon metrekare tüketim gerçekleşmiştir.

2012 yılında 91,7 milyon metrekare SKM ihracatı gerçekleştirilirken 2018 yılında yapılan ihracat 95,8 milyon metrekare olmuştur. İhracatta 2012-2015 arasında yaşanan gerileme 2017 ve 2018 yıllarında büyük ölçüde telafi edilmiştir. İthalatta son yıllarda gerçekleşen düşüş 2018 yılında da sürmüştür.

Tablo.168 Türkiye SKM Pazar Göstergeleri (Milyon M2)

YILLAR ÜRETİM İÇ SATIŞ İHRACAT İTHALAT

2012 294,0 206,9 91,7 4,6

2013 304,1 221,6 87,8 5,3

2014 339,8 260,4 84,7 5,4

2015 336,6 263,3 77,1 3,8

2016 334,0 256,0 80,9 2,9

2017 342,0 253,3 90,0 1,3

2018 335,0 240,2 95,8 1,0

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

Türkiye’nin seramik kaplama malzemeleri ihracatı pazarları itibariyle önemli bir değişim göstermektedir. Uzun yıllar yakın ve komşu ülkelere ağırlıklı ihracat yapılırken, son beş yıldır gelişmiş Batı ülkeleri pazarlarına ağırlıklı ihracat yapılmaktadır.

Irak, Azerbaycan, Gürcistan ve Rusya gibi pazarlar ile körfez ülkelerine yapılan ihracatın payı önemli ölçüde düşmüştür.

Tablo.169 Türkiye’nin SKM İhracatı Yaptığı Ülkelerin Payları 2018

ÜLKELER İhracat Milyon Dolar Payı % Miktar Milyon m2 Payı %

ALMANYA 82,6 13,8 11,6 12,1

İSRAİL 68,8 11,5 13,3 13,9

ABD 63,2 10,6 10,8 11,2

İNGİLTERE 56,6 9,5 9,5 9,9

FRANSA 31,0 5,2 4,6 4,8

KANADA 28,4 4,7 5,7 5,9

ROMANYA 19,0 3,2 3,9 4,1

HOLLANDA 18,5 3,1 2,2 2,3

BELÇİKA 15,0 2,5 1,7 1,8

FİNLANDİYA 12,1 2,0 1,9 2,0

DİĞER 202,5 33,9 30,7 32,0

TOPLAM 597,7 100,0 95,8 100,0

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

2018 yılında en çok SKM ihracatı yapılan ülke Almanya olmuştur. 2018 yılında Almanya’ya ihracat yüzde 9,2 artmıştır.

Almanya’nın payı yüzde 13,7’den yüzde 13,8’e çıkmıştır. 2017 yılındaki yüksek düşüş sonrası Almanya’ya ihracat 2018 yılında artmıştır.

2018 ilk 10 ülke arasındaki sıralamada İsrail ABD’yi, Fransa Kanada’yı ve Hollanda ise Belçika’yı geçmiştir. İlk 10 ülke ise değişmemiştir.

2018 yılında SKM ihracatının oran olarak en çok arttığı ülkeler yüzde 31,7 ile Hollanda ve yüzde 19,4 ile İngiltere’dir. İsrail’e ihracat 2018 yılında yüzde 16,3 artmıştır ve 68,8 milyon dolar ihracat ile İsrail ikinci pazar konumuna yükselmiştir. ABD’ye ihracat ise 2018 yılında yüzde 4,1 düşmüştür. ABD üçüncü sıraya gerilemiştir. Dördüncü sıradaki İngiltere 2018 yılında ihracatın önemli ölçüde arttığı bir ülke olmuştur.

İlk 10 ülke içinde Kanada ve Finlandiya’ya ihracat gerilemiştir. Romanya’ya ihracat artışı yüzde 11,3 ile hızlanmıştır. İlk 10 ülke dışında yer alan diğer ülkelere de ihracat 2018 yılında yüzde 15,5 artarak 202,5 milyon dolara yükselmiştir.

Tablo.170 Türkiye’nin İlk 10 SKM Pazarına İhracatın Gelişimi Milyon Dolar İHRACAT YAPILAN

ÜLKELER

2014 2015 2016 2017 2018

İhracat YBO % İhracat YBO % İhracat YBO % İhracat YBO % İhracat YBO %

ALMANYA 66,3 8,3 60,7 -8,4 79,6 31,2 75,7 -5,0 82,6 9,2

İSRAİL 61,1 2,8 52,4 -14,2 54,1 3,2 59,1 9,4 68,8 16,3

ABD 44,8 31,1 53,4 19,2 59,1 10,8 65,9 11,4 63,2 -4,1

İNGİLTERE 57,3 20,8 52,0 -9,1 48,4 -7,0 47,4 -2,0 56,6 19,4

FRANSA 26,2 -3,6 20,8 -20,5 24,0 15,2 29,3 22,4 31,0 5,7

KANADA 47,9 9,9 38,0 -20,7 38,0 0,0 40,7 7,1 28,4 -30,3

ROMANYA 16,5 5,7 15,8 -4,3 17,0 7,6 17,1 0,5 19,0 11,3

HOLLANDA 12,2 24,4 10,8 -11,7 12,3 14,0 14,1 14,7 18,5 31,7

BELÇİKA 10,8 10,2 9,6 -11,5 10,7 11,9 14,6 36,2 15,0 3,0

FİNLANDİYA 13,3 3,2 10,7 -20,0 11,1 4,1 12,2 9,8 12,1 -0,5

DİĞER 242,1 -14,7 176,2 -27,2 158,2 -10,2 175,3 10,8 202,5 15,5

TOPLAM 598,4 -1,0 500,3 -16,4 512,4 2,4 551,4 7,6 597,7 8,4

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

Türkiye 2019 yılı SKM ihracatı Ocak-Eylül aylarını kapsayan ilk 9 ayda 2018 yılının aynı dönemine göre yüzde 9,2 artarak 491,2 milyon dolar olmuştur.

2019 yılı Ocak-Eylül ilk 9 aylık SKM ihracatında ilk 10 ülke geçen seneye göre değişmemiştir. İlk 10 ülke arasında ilk sırada yer alan Almanya’ya 2019 yılında ihracat artışı sürmüştür. İlk 9 ayda Almanya’ya ihracat yüzde 9,3 artmıştır. ABD’ye ihracat 2019 yılının ilk 9 ayında yüzde 20,9 artmış ve ABD İsrail’i geçerek yeniden ikinci büyük pazarımız haline gelmiştir. İsrail’e ihracat 2019 yılı ilk dokuz ayında yüzde 0,6 düşmüştür. 2019 yılının ilk dokuz ayında ilk 10 ülke arasında ihracatımızın gerilediği diğer üç ülke ise Kanada, Fransa ve Hollanda olmuştur. İngiltere, Romanya, Belçika ve Finlandiya’ya önemli ihracat artışları gerçekleşmektedir. Ayrıca ilk 10 ülke haricindeki diğer ülkelere de yapılan SKM ihracatı geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 16,5 artmıştır. 2019 yılı SKM ihracatı 650 milyon dolar olarak tahmin edilmektedir.

Tablo.171 Türkiye 2018-2019 Yılı Ocak-Eylül SKM İhracatı İlk 10 Ülke Milyon Dolar Yıllık Büyüme %

İHRACAT YAPILAN ÜLKELER 2018 OCAK-EYLÜL 2019 OCAK-EYLÜL Yıllık Büyüme %

ALMANYA 64,7 70,7 9,3

ABD 48,9 59,1 20,9

İSRAİL 50,3 50,0 -0,6

İNGİLTERE 41,5 48,2 16,3

FRANSA 24,0 22,2 -7,6

ROMANYA 15,6 16,1 3,6

KANADA 22,6 15,7 -30,5

BELÇİKA 12,1 14,0 15,3

HOLLANDA 13,9 13,5 -3,1

FİNLANDİYA 8,5 9,4 10,8

DİĞER 147,9 172,3 16,5

TOPLAM 449,9 491,2 9,2

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

4.3 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ

Seramik sağlık gereçleri üretiminde Türkiye Avrupa’da İtalya, İspanya, Almanya ardından 4.cü sırada yer almaktadır. Türkiye 2018 yılında 330 bin ton üretim gerçekleştirmiştir. Ancak 2012 yılından sonra her yıl artan üretim ilk kez 2018 yılında düşüş göstermiştir. 2018 yılında üretimin yüzde 46,7’si ihraç edilmiştir. İç tüketim de her yıl istikrarlı bir şekilde artmaya devam etmektedir. İthalat ise 2017 yılında yine oldukça düşük seviyede kalmıştır. Seramik sağlık gereçleri tüketiminin tamamına yakını üretimden karşılanmakta ithalatın payı yüzde 1 civarında yer almaktadır.

Tablo.172 Türkiye Seramik Sağlık Gereçleri Göstergeleri (Ton)

YILLAR ÜRETİM İÇ SATIŞLAR İHRACAT İTHALAT

2012 260.000 142.500 113.558 1.819

2013 270.000 144.500 119.816 2.206

2014 280.000 148.500 125.370 2.625

2015 298.059 178.774 121.964 2.679

2016 314.898 188.263 128.603 1.968

2017 352.000 213.361 140.774 2.135

Türkiye 2018 yılında 258,5 milyon dolar SSG ihracatı gerçekleştirmiştir. İhracatın yüzde 61,3’ü ilk 10 pazara yöneliktir.

Almanya ilk sırada yer almaktadır. İlk 10 ülke içinde 2018 yılında değişiklikler olmuştur. Çek Cumhuriyeti ve Bulgaristan ilk 10 içinde çıkarken Ürdün ve İsveç girmişlerdir. 2018 yılında ihracat ağırlıklı olarak Avrupa ülkeleri ile ABD’ye yapılmıştır.

SSG ihracatı 2018 yılında miktar olarak 154.393 bin ton olup yüzde 44,3’ü ilk 4 sırada yer alan Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya’ya gerçekleştirilmiştir.

Tablo.173 Türkiye’nin SSG İhracatı Yaptığı Ülkelerin Payları 2018

ÜLKELER İhracat Milyon Dolar Payı % Miktar Ton Payı %

ALMANYA 41,5 16,1 19.844 12,9

FRANSA 30,4 11,8 22.375 14,5

İNGİLTERE 24,0 9,3 13.306 8,6

İTALYA 18,4 7,1 12.805 8,3

ABD 11,7 4,5 5.314 3,4

İSRAİL 7,7 3,0 5.543 3,6

İSPANYA 6,8 2,6 3.614 2,3

HOLLANDA 6,0 2,3 2.862 1,9

ÜRDÜN 6,0 2,3 5.596 3,6

İSVEÇ 5,8 2,3 3.068 2,0

DİĞER 100,2 38,7 60.066 38,9

TOPLAM 258,5 100,0 154.393 100,0

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

Türkiye’nin Seramik Sağlık Gereçleri ihracatında 2018 yılında ilk 10 içinde yer alan pazarların son beş yıllık gelişimi aşağıda sunulmaktadır. En çok ihracat yapılan ilk 10 ülkeden 8’ine ihracat 2014-2018 yılları arasında yükselmiştir. Büyük ilk 3 pazar olan Almanya ve Fransa’ya ihracat artmışken, İngiltere ve İtalya’ya düşmüştür. ABD’ye sınırlı bir ihracat artışı gerçekleşmiştir.

İsrail, İspanya ve Hollanda ile Ürdün’e de ihracat artışları sağlanmıştır.

Tablo.174 Türkiye’nin İlk 10 SSG Pazarına İhracatın Gelişimi Milyon Dolar İHRACAT YAPILAN

ÜLKELER

2014 2015 2016 2017 2018

İhracat YBO % İhracat YBO % İhracat YBO % İhracat YBO % İhracat YBO %

ALMANYA 31,4 11,6 29,3 -6,6 35,0 19,3 37,1 6,0 41,5 12,0

FRANSA 16,9 -4,5 16,5 -2,5 21,5 30,6 25,1 16,7 30,4 21,4

İNGİLTERE 24,9 39,4 24,1 -3,1 24,2 0,4 24,8 2,4 24,0 -3,5

İTALYA 21,9 8,2 16,4 -25,0 17,3 5,6 17,4 0,5 18,4 5,6

TOPLAM 221,8 9,2 198,1 -10,7 211,8 6,9 230,8 9,0 258,5 12,0

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

2019 yılı Seramik Sağlık Gereçleri ihracatı ilk 9 aylık Ocak-Eylül döneminde 2018 yılının aynı dönemine göre yüzde 16,9 gerilemiştir.

Geçen sene en çok SSG ihracatı yapılan ilk 10 ülke içerisinde yer alan Ürdün yerine bu sene Polonya girmiştir. İsrail dışında pazarları Avrupalı ülkeleri ve ABD oluşturmaktadır.

En çok ihracat yapılan ilk 10 ülkenin sekizinde ihracat artmıştır. İhracat Almanya’ya yüzde 2,3, Fransa’ya ise yüzde 20,2 artmıştır. İngiltere ve İtalya’ya ilk 9 ayda ihracat gerilemiştir. ABD ve İsrail’e ise ihracatta önemli artış sağlanmıştır. Yine aynı şekilde yılın ilk dokuz ayında İspanya, Polonya, İsveç ve Hollanda’ya da ihracat önemli ölçüde artmıştır. Yılın ilk dokuz ayında ilk 10 pazar dışında yer alan diğer pazarlara da ihracat yüzde 44,3 gerilemiştir.

Tablo.175 Türkiye 2018-2019 Yılı Ocak-Eylül SSG İhracatı İlk 10 Ülke Milyon Dolar, Yıllık Büyüme Yüzde

İHRACAT YAPILAN ÜLKELER 2018 OCAK-EYLÜL 2019 OCAK-EYLÜL YILLIK BÜYÜME %

ALMANYA 31,6 32,3 2,3

FRANSA 22,8 27,4 20,2

İNGİLTERE 18,2 17,5 -4,0

İTALYA 13,7 12,4 -9,1

ABD 8,4 11,6 37,4

İSRAİL 5,7 6,9 21,0

İSPANYA 4,9 5,5 12,3

POLONYA 4,0 5,1 27,8

İSVEÇ 4,1 5,0 21,9

HOLLANDA 4,3 4,9 15,4

HOLLANDA 4,3 4,9 15,4

Belgede MAKRO PAZAR ARAŞTIRMASI (sayfa 158-0)