2. DÜNYA SERAMİK SEKTÖRÜ GELİŞME VE DEĞERLENDİRMELER
2.3 SERAMİK SEKTÖRÜNDE RAKİP ÜLKELER
3.2.8 KANADA
3.2.8.2 KANADA SERAMİK PAZARI GENEL GÖRÜNÜMÜ
Kanada’nın seramik dış ticaret verileri değerlendirildiğinde 2018 yılında SKM ithalatı yüzde 4,0 azalarak 336 milyon dolara inmiştir. Aynı yıl Türkiye’den gerçekleştirilen SKM ithalatı ise yüzde 23,8 azalmış ve 31 milyon dolar ithalat yapılmıştır. 2018 yılında Kanada’nın SSG ithalatı ise yüzde 0,6 büyümüş ve 212,2 milyon dolar olmuştur. Türkiye’den gerçekleştirilen SSG ithalatı ise 2018 yılında yüzde 6,3 azalmış ve 4,8 milyon dolara inmiştir. Türkiye Kanada seramik pazarında 2018 yılında pay kayıplarına uğramıştır.
Tablo.129 Kanada Seramik Sektörü Dış Ticaret Verileri 2016-2018
Göstergeler Seramik Kaplama Malzemeleri Seramik Sağlık Gereçleri
2016 2017 2018 2016 2017 2018
İthalat Milyon Dolar 315 350 336 201 211 212,2
İhracat Milyon Dolar 55 62 65 12 2,5 6,8
Ticaret Dengesi Milyon Dolar -260 -288 -271 -189 -208,5 -205,4
İthalat Büyüme Oranı Yüzde -1,1 10,9 -4,0 -2,8 4,7 0,6
Türkiye’den ithalat Milyon Dolar 39 40 31 4,7 5,1 4,8
Türkiye’den İthalat Büyüme Oranı
Yüzde -2,8 2,3 -23,8 32,3 8,2 -6,3
Türkiye’nin Pazar Payı Yüzde 12,5 11,5 9,1 2,3 2,4 2,2
Kaynak: Trade map
3.2.8.2.1 SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ PAZARI
Kanada SKM tüketiminin yaklaşık yüzde 90’nı ithalat ile karşılamaktadır. Ancak Kanada SKM ithalatı 2012-2016 yılları arasında hemen aynı kalmış ve 2016 yılında 315 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılında ise SKM ithalatı yeniden yüzde 10,9 oranında artmış ve 350 milyon dolara yükselmiştir. 2018 yılında ithalat bu kez yüzde 4,0 düşmüştür. Kanada’nın SKM ithalatında dalgalanma devam etmektedir. Türkiye’nin Kanada’ya SKM ihracatı da yıllar itibariyle dalgalanma göstermektedir. 2018 yılında ihracat yüzde 23,8 gibi yüksek bir oranda düşmüştür. Türkiye’nin Kanada SKM ithalatında payı 2018 yılında yüzde 11,5 iken 2018 yılında yüzde 9,1’e inmiştir. 2013 ve 2014 yıllarındaki pazar payının oldukça altına inilmiştir.
Tablo.130 Kanada’nın SKM İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den
Yapılan İthalat
2010 317 37 29,1 46,1 11,7
2011 274 25 -13,3 -31,0 9,3
2014 324 46 -0,8 3,3 14,2
2015 319 40 -1,6 -11,9 12,7
2016 315 39 -1,1 -2,8 12,5
2017 350 40 10,9 2,3 11,5
2018 336 31 -4,0 -23,8 9,1
Kaynak: Trade map
Kanada’nın SKM ithalatı yaptığı önemli ülkeler ve 2018 yılı itibariyle payları aşağıda yer almaktadır. Buna göre 2018 yılında en büyük ihracatçı ülkeler sırasıyla İtalya, Çin, İspanya, Türkiye ve ABD olduğu görülmektedir. İspanya 2018 yılında Türkiye’yi geçerek üçüncü sıraya çıkmıştır.
Şekil.74 Kanada SKM İthalatı Ülke Payları Yüzde, 2018
İTALYA 40,4
ÇİN 29,4 İSPANYA
9,4 TÜRKİYE
9,1 ABD
5,7 PORTEKİZ
1,0 MEKSİKA
0,8
BREZİLYA 0,8 DİĞER
5,9
Kaynak: Trade map
Kanada’nın SKM ithalatında en çok paya sahip olan ülkelerin ihracat gelişmeleri 2014-2018 dönemi için aşağıda sunulmaktadır. 2018 yılında 8 ihracatçı ülkeden 2’sinin ihracatı artmış, 6’sının ihracatı ise gerilemiştir. Kanada SKM ithalatında en büyük paya sahip olan İtalya’nın ithalatı 2018 yılında yüzde 2,4 artmıştır. İhracatı artan diğer ülke yüzde 15,6 ile İspanya’dır. İkinci büyük ihracatçı Çin ihracatı 2018 yılında yüzde 8,4 düşmüştür. Türkiye’nin ihracatı yüzde 23,8 ve Portekiz’in ihracatı yüzde 23,6 ile en yüksek düşüşleri göstermiştir. Brezilya’dan ithalat da yüzde 17,2 gerilemiştir. İki NAFTA ortağı ABD ve Meksika’dan ithalat da düşmüştür. NAFTA belirsizliği 2018 yılında ticareti olumsuz etkilemiştir.
Tablo.131 Kanada’nın SKM İthalat Değerleri (Milyon Dolar) Yıllık Büyüme Oranları
İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018
İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %
İTALYA 117,4 -1,3 114,7 -2,3 119,3 4,0 132,2 10,7 135,9 2,8
ÇİN 94,9 -1,2 100,6 6,0 90,7 -9,8 108,1 19,1 99,0 -8,4
İSPANYA 18,7 -5,0 17,9 -4,4 21,0 17,5 27,5 30,6 31,7 15,6
TÜRKİYE 45,9 3,3 40,4 -11,9 39,3 -2,9 40,2 2,5 30,7 -23,8
ABD 21,7 5,3 22,8 4,8 23,1 1,6 20,7 -10,6 19,2 -7,0
PORTEKİZ 3,2 -15,5 2,7 -16,6 2,8 3,5 4,3 56,5 3,3 -23,6
MEKSİKA 5,0 23,6 4,7 -4,7 4,2 -10,6 2,8 -34,1 2,7 -3,2
BREZİLYA 2,4 -15,9 1,7 -28,7 2,4 37,0 3,2 35,2 2,7 -17,2
Kaynak: Trade map
Kanada’nın SKM ithalatında ülkelerin birim ihraç fiyatlarının gelişimi aşağıda değerlendirilmektedir. SKM ürününde 2018 yılında ülkelerin ihraç birim fiyatları farklı gelişmeler göstermiştir. İtalya ve İspanya en yüksek ihraç birim fiyatlarına sahip olan iki ülkedir ve birim fiyatları 2018 yılında artmıştır. Çin ortalama ihraç birim fiyatları 2018 yılında sınırlı ölçüde düşmüştür. Türkiye’nin ortalama ihraç birim fiyatları 2018 yılında hemen aynı kalmıştır. Meksika’nın ihraç birim fiyatı önemli ölçüde artarken, ABD’nin ihraç birim fiyatı düşmüştür.
Tablo.132 Kanada’nın İthalat Yaptığı Ülkelerin SKM Birim Fiyatları, USD/m2 6907
ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018
İTALYA 19,69 17,19 17,71 12,28 14,49
ÇİN 8,4 7,38 6,42 6,50 6,41
İSPANYA 12,25 14,18 16,92 8,74 8,85
TÜRKİYE 7,14 7,22 7,18 4,97 4,96
ABD 11,81 11,06 11,17 11,86 8,55
PORTEKİZ 13,12 14,8 14,38 11,48 11,68
MEKSİKA 9,12 7,35 5,11 6,84 8,61
BREZİLYA 16,28 11,9 19,75 5,63 5,58
Kaynak: Trade map
Kanada’nın seramik kaplama malzemeleri ithalatı yılın ilk dokuz ayında yüzde 16,65 gerilemiş ve 215,1 milyon dolara inmiştir. 2018 yılındaki gerileme ardından SKM ithalatında 2019 yılında daha yüksek bir düşüş yaşanmaktadır. Portekiz ve Hindistan hariç ithalat yapılan tüm diğer ülkelerden ithalat yılın ilk dokuz ayında gerilemiştir. En yüksek düşüş yüzde 34,5 ile Türkiye’den yapılan ithalatta gerçekleşmiştir. Meksika’dan ithalat yüzde 23,07 düşmüştür. İtalya’nın ihracatı da yüzde 17,15 gerilemiştir.
Tablo.133 Kanada’nın Seramik Kaplama Malzemeleri İthalatı 2019 ABD Doları
ÜLKELER 2018 OCAK-EYLÜL 2019 OCAK-EYLÜL 18/19 Değişim %
İTALYA 105.828.286 87.676.534 -17,15
ÇİN 73.089.481 59.740.361 -18,26
İSPANYA 24.825.651 22.957.930 -7,52
PORTEKİZ 2.742.540 2.777.900 1,29
HİNDİSTAN 1.446.255 2.348.901 62,41
BREZİLYA 1.962.775 1.899.776 -3,21
MEKSİKA 2.128.682 1.637.558 -23,07
ALMANYA 1.779.886 1.469.672 -17,43
İLK 10 ÜLKE 252.720.159 211.001.021 -16,51
DİĞER ÜLKELER 5.304.118 4.065.051 -23,36
TOPLAM 258.024.277 215.066.072 -16,65
Kaynak: Trade Data Online
3.2.8.2.2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ PAZARI
Kanada SSG tüketimini de ağırlıklı olarak ithalat ile karşılamaktadır. Bununla birlikte Kanada SSG ithalatı 2010 yılında bu yana durağan bir gelişme göstermektedir. SSG ithalatı 2017 yılında yüzde 4,7 büyüdükten sonra 2018 yılında yüzde 0,6 artmıştır. 2018 yılında 212,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’nin Kanada’ya SSG ihracatı ise 2018 yılında yüzde 6,3 düşmüş ve 4,8 milyon dolara inmiştir. Türkiye’nin Kanada SSG ithalatında payı ise yüzde 2,4’ten yüzde 2,2’ye inmiştir.
Tablo.134 Kanada’nın SSG İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den
Yapılan İthalat
Kanada İthalat Büyümesi Yüzde
Türkiye’nin İhracat Büyümesi Yüzde
Türkiye’nin Payı Yüzde
2010 218,4 2,9 19,8 7,6 1,3
2011 190,6 3,0 -12,8 4,8 1,6
2012 221,9 3,2 16,5 4,8 1,4
2013 214,7 3,3 -3,3 4,5 1,6
2014 216,2 3,4 0,7 1,1 1,6
2015 207,1 3,6 -4,2 5,5 1,7
2016 201,3 4,7 -2,8 32,3 2,3
2017 210,8 5,1 4,7 8,2 2,4
2018 212,2 4,8 0,6 -6,3 2,2
Kaynak: Trade map
Kanada SSG ithalatında önemli ülkeler ve payları aşağıda sunulmaktadır. Kanada’ya SSG ihracatında ilk sırada yüzde 54,3 payı ile Çin yer almaktadır. İkinci sırada Meksika yüzde 21,7 paya sahiptir. ABD’nin payı ise yüzde 12,6’dır. Türkiye’nin payı yüzde 2,4’ye inmiştir. Kanada SSG pazarında Çin ve NAFTA üyesi ABD ile Meksika haricinde sadece Türkiye yer alabilmektedir.
Şekil.75 Kanada SSG İthalatı Ülke Payları Yüzde, 2018
ÇİN 54,3
MEKSİKA 21,7
ABD 12,6
TÜRKİYE 2,2
DİĞER 9,1
Kaynak: Trade map
Kanada SSG ithalatında en büyük paya sahip olan 4 ülkenin ihracat performansı aşağıda değerlendirilmektedir. Buna göre 2018 yılında 4 ihracatçı ülkeden Çin ve Türkiye’nin ihracatları yüzde 0,4 ve yüzde 6,3 düşmüştür. ABD ve Meksika’nın ihracatları ise 2018 yılında yüzde 5,0 ve yüzde 1,1 artmıştır. ABD ve Meksika ihracatları NAFTA belirsizliğinin sona ermesi ile artmıştır.
Tablo.135 Kanada’nın SSG İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları
İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018
İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %
ÇİN 105,5 -2,1 100,0 -5,2 104,2 4,2 115,7 11,1 115,3 -0,4
MEKSİKA 53,7 0,6 57,0 6,1 47,5 -16,7 45,6 -3,9 46,1 1,1
ABD 36,1 5,4 29,2 -19,0 28,7 -1,8 25,4 -11,4 26,7 5,0
TÜRKİYE 3,4 1,1 3,6 5,5 4,7 32,2 5,1 8,3 4,8 -6,3
Kaynak: Trade map
Kanada’ya SSG ihracatı yapan ülkelerin ihracat birim fiyatlarındaki gelişmeler ise aşağıda sunulmaktadır. Buna göre Kanada’ya ihracat gerçekleştiren 4 ana tedarikçiden Çin’in ihraç birim fiyatları 2018 yılında sınırlı ölçüde gerilerken, İtalya ve Meksika’nın ihracat birim fiyatları yükselmiştir.
Tablo.136 Kanada’nın İthalat Yaptığı Ülkelerin SSG Birim Fiyatları, USD/kg
ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018
İTALYA 19,69 17,19 17,71 12,28 14,49
ÇİN 8,4 7,38 6,42 6,50 6,41
TÜRKİYE 7,14 7,22 7,18 4,97 4,96
ABD 11,81 11,06 11,17 11,86 8,55
Tablo.137 Kanada’nın Seramik Sağlık Gereçleri İthalatı 2019 ABD Doları
ÜLKELER 2018 OCAK-EYLÜL 2019 OCAK-EYLÜL 18/19 Değişim %
ÇİN 86.050.623 92.628.799 7,64
İLK 10 ÜLKE 154.079.441 157.548.337 2,25
DİĞER ÜLKELER 4.810.827 5.416.011 12,58
TOPLAM 158.890.268 162.964.348 2,56
Kaynak: Trade map
3.2.8.3 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÖRÜNÜMÜ
Kanada inşaat sektörü 2015 ve 2016 yıllarında üst üste iki sene önemli ölçüde küçülmüştür. Küresel ekonomi ve NAFTA ekonomilerindeki yavaşlama Kanada ekonomisi ile inşaat sektörünü olumsuz etkilemiştir. Kanada inşaat sektöründe altyapı yatırımları ile büyük projeler önemli yer tutmaktadır. Altyapı ve büyük proje yatırımları ise ekonomik büyüme ile yakından ilişkilidir. Kanada ekonomik olarak enerji ve emtia ürünleri ihracatlarına ve bu ürünlerin fiyatlarına bağımlıdır.
2015 ve 2016 yılları bu açıdan olumsuz geçmiştir. Alt yapı yatırımları yavaşlamış, büyük proje stoku da azalmıştır.
2017 yılında ise dünya ekonomisi ve küresel inşaat sektöründeki hızlı büyümeler bu kez Kanada ekonomisi ile inşaat sektörünü olumlu etkilemiş ve Kanada inşat sektörü 2017 yılında yüzde 4,0 büyümüştür.
2018 yılında ise ABD’nin Kanada ve Meksika ile NAFTA anlaşmasını yeniden müzakere etmesi ile ekonomide ve inşaat sektöründe büyük bir belirsizlik ortaya çıkmıştır. Buna bağlı olarak inşaat sektörü 2018 yılında yüzde 0,7 büyümüştür.
Şekil.76 İnşaat Sektörü Büyüme Yüzde
-4,6
2017 2018 2019 GT 2020 T
Kaynak: STATCAN, Kanada İstatistik Bürosu
İnşaat sektörü 2019 yılında ise dünya ekonomisi ve inşaat sektöründeki yavaşlamadan hem de ABD inşaat sektöründeki duraklamadan olumsuz etkilenmiştir. Buna bağlı olarak inşaat sektörünün 2019 yılında yüzde 0,7 büyümekte olduğu tahmin edilmektedir. 2020 yılında ise inşaat sektörü için büyüme beklentisi yüzde 0,5’tir.
Kanada’da inşaat harcamaları 2017 yılında 204 milyar dolara yükseldikten sonra inşaat sektöründeki yavaşlama ile 2018-2019 yıllarında çok sınırlı ölçüde artmıştır. 2018-2019 yılında 209 milyar dolar olduğu tahmin edilen inşaat harcamalarının 2020 yılında da 210 milyar dolar olacağı öngörülmektedir.
Şekil.77 İnşaat Harcamaları Milyar Dolar
206
197
204
206
209 210
190 195 200 205 210 215
2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T
Kaynak: STATCAN, Kanada İstatistik Bürosu
Kanada inşaat sektöründe konut inşaatları 2017 ve 2018 yıllarında sektörde ağırlık kazanmıştır. Ancak 2019 yılına konut başlangıçları yeniden gerilemeye başlamıştır. 2020 yılında da konut başlangıçlarının sınırlı ölçüde gerilemesi beklenmektedir.
Şekil.78 Konut Başlangıçları, Konut Sayısı
195.535
197.915
212.160 213.807
201.950
198.000
190.000 195.000 200.000 205.000 210.000 215.000 220.000
Kanada’da konut dışı bina harcamalarını büyük projeler oluşturmaktadır. Büyük projelerin yer aldığı konut dışı bina inşat harcamaları kademeli ve sınırlı bir büyüme içinde bulunmaktadır.
Şekil.79 Konut Dışı Bina İnşaat Harcamaları Milyar Dolar
61,8
63,0
65,3
65,9
66,9 67,2
59,0 60,0 61,0 62,0 63,0 64,0 65,0 66,0 67,0 68,0
2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T
Kaynak: STATCAN, Kanada İstatistik Bürosu
3.2.8.4 SATIŞ & DAĞITIM KANALLARI
Kanada seramik ihtiyacının ABD ve Meksika tarafından yeteri kadar karşılanamaması sebebiyle ülke Türkiye için önemli bir ihracat pazarı konumunda yer almaktadır. Bununla birlikte kendisine yakın güçlü üreticilerle yapılan ticaret hacminin yüksek olması ise dezavantaj yaratmaktadır.
Kanada pazarında önemli paya sahip olan Çin ve Meksika ürünlerine kıyasla, ülkedeki Türk malı imajı, kaliteli olan İtalya ve İspanya markalarına yakın tutulmaktadır. Ancak İtalya ve İspanya markalarının Türk markalarından daha pahalı olması Türkiye ihracatı açısından avantaj yaratmaktadır.
Kanada’da sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesinin yüksek olması nedeniyle genellikle kaliteli ve modern tasarımlar tercih edilmektedir. Ürün kalitesi ile servis beklentileri de oldukça yüksek olan müşteriler, karo ürünlerine ikame olarak gösterilebilecek doğal taş ve ahşap ürünlere de ilgi göstermektedirler.
Kanada seramik pazarında geleneksel kanallar ve proje kanalı mevcuttur. Yapı marketlerinin payının çok yüksek olmadığı ülkede yeni yapı kadar yenileme pazarı da güçlü konumunu korumaktadır.
3.2.8.5 GÜMRÜK VERGİSİ VE REGÜLASYONLAR
Kanada, Meksika ve ABD ile gerçekleştirdiği Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) ile büyük bir pazar avantajına sahip bulunmaktadır. Bu anlaşma çerçevesinde ABD, Kanada ve Meksika malları ortak gümrük alanında vergi ödemeden dolaşabilmektedir. Bu olanağa bağlı olarak Kanada ile ABD ve Meksika arasında karşılıklı yatırımlar ve birçok alanda ekonomik ve ticari işbirlikleri yapılmaktadır. ABD ve Meksika seramik ürünleri Kanada’ya sıfır gümrük vergisi ile girmektedir. Bu avantaja ilave olarak pazara yakınlık ABD ve Meksikalı üreticilere ilave avantaj sağlamaktadır.
2018 yılında yenilenen NAFTA anlaşması gümrük vergisi oranlarını değiştirmemiştir. Buna bağlı olarak seramik ürünleri ticareti aynı kurallar ve vergi oranları devam etmektedir.
Kanada ile Avrupa Birliği arasında 2016 yılında yeni nesil bir ticaret ve yatırım anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma iki pazarı birleştirmekte olup karşılıklı olarak ticarette gümrük vergilerinin sıfırlanması hedeflenmektedir. Bu çerçevede AB üyesi ülkelerin seramik ürünü ihracatları 2017 yılından itibaren Kanada’ya gümrük vergisi ödemeden girmeye başlamıştır.
Kanada 2016 yılında AB üyesi ülkelerden yaptığı seramik ürünleri ithalatında en son olarak yüzde 7,5 ve yüzde 8 gümrük vergisi uygulamaktaydı.
Kanada Çin, Brezilya ve Türkiye’den yaptığı SKM ithalatında yüzde 8 ve SSG ithalatında yüzde 7,5 vergi uygulamaktadır.
Ancak Kanada ile Avrupa Birliği arasında yapılan anlaşma nedeniyle Türkiye ile Kanada arasında Serbest Ticaret Anlaşması görüşmeleri başlamıştır. Anlaşmanın sağlanması halinde Türkiye’nin ürünleri de Kanada’ya gümrük vergisi ödemeden girebilecektir. Böylece ABD ve Meksikalı rakipler karşısında önemli bir avantaj elde edilmiş olacaktır.
Tablo.138 Türkiye ve Rakip Ülkelere Uygulanan Seramik Ürünleri Vergi Oranları Yüzde, 2018
ÜLKELER SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ
690721 690722 690723 690730 690740 691010 691090
TÜRKİYE 8 8 8 8 8 7,5 7,5
Kaynak: WTO Tariff Data, World Bank WITS Tariffs
3.2.9 NİJERYA
Nijerya seramik pazarı ile ilgili özet genel değerlendirmeler aşağıda sunulmaktadır. Bu özet genel değerlendirmenin ardından pazarın ayrıntılı analizi yer almaktadır.
Tablo.139 Nijerya Özet Genel Değerlendirme 2018-2020
GÖSTERGELER GEÇMİŞ
EKONOMİ BÜYÜME YÜZDE 1,9 2,3 2,5
İNŞAAT SEKTÖRÜ
3.2.9.1 SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER
Batı Afrika’nın en geniş topraklarından birine sahip olan Nijerya’nın 853 km uzunluğunda deniz kıyısı bulunmaktadır.
250’den fazla etnik grubun yaşadığı Nijerya’da nüfus 2019 yılında 202,7 milyona ulaşmıştır. Nijerya’nın en önemli sorunlarının başında güvenlik gelmeye devam etmektedir. Terör örgütleri sıkça eylemler düzenlemektedir. Diğer bir güvenlik sorunu da ülkenin petrol yataklarının bulunduğu bölgelerde yaşanan çatışmalar ve insan kaçırma olaylarıdır. Bu durum istikrarı bozmakta ve petrol üretiminin azalmasına neden olmaktadır. Nijerya 2019 yılı boyunca uyguladığı güvenlik politikaları ile bu alanda bazı iyileşmeler sağlamıştır.
Nijerya ekonomisi büyük ölçüde petrol gelirlerine bağımlıdır. Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar çoğunlukla önce ekonomiyi olumsuz etkilemekte ve daha önemlisi siyasi istikrarsızlıklara da yol açabilmektedir. Dünya’nın en büyük 10. petrol üreticisi olan Nijerya diğer doğal kaynaklar açısından da oldukça zengindir. Ekonomiye henüz kazandırılmamış doğal kaynaklara gelecek dönemde yatırımlar yapılması ile Nijerya ekonomisinin ortalamanın üstünde büyüme potansiyeli bulunmaktadır.
Tablo.140 Nijerya Temel Göstergeler
NÜFUS 2019 MİLYON 202,7
PARA BİRİMİ NAIRA
2019 KİŞİ BAŞI GELİR ABD $ 2.052
2017-2020 GSYH YBBO Yüzde % 1,9
2019 ENFLASYON Yüzde % 11,3
Kaynak: IMF World Economic Outlook, Ekim 2019, World Bank Database,
Nijerya ekonomisi 2018 yılında yüzde 1,9 büyümüştür. 2019 yılında ise ekonomide göreceli bir istikrar sağlandığı görülmektedir ve ekonominin yüzde 2,3 büyüdüğü tahmin edilmektedir. 2020 yılında ise ekonominin yüzde 2,5 büyüyeceği öngörülmektedir. Büyümedeki sınırlı toparlanmaya karşın büyüme oranları hem çok zayıftır hem de potansiyelin çok altındadır. Aynı zamanda büyüme güvenlik riskleri karşısında galen çok kırılgandır.
Şekil.80 Nijerya GSYH Milyar Dolar ve GSYH Büyüme Oranları Yüzde
369
405 376 397 416 435
11,3
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T
GSYH MİLYAR DOLAR GSYH BÜYÜME YÜZDE
Kaynak: IMF, World Economic Outlook,
Nijerya son yıllarda iş yapabilme kolaylığı sıralamasında yükselmiş olmakla birlikte halen 131.sırada yer almaktadır.
İş kurabilme kolaylığı alanında 2018 yılında iyileşme sağlanmıştır. Kredi alabilme kolaylığında ise önemli iyileşmeler yaşanmıştır. Vergi ödemeleri süreçlerinde Nijerya en zayıf ülkeler içinde yer almaktadır. Sınır ötesi ticaret kolaylıkları ve gümrük süreçlerinde ise Nijerya’da bozulma görülmektedir. Hukuki alanlardaki çözüm olanaklarında ise sıralama iyileşmiştir. Nijerya risk skoru ölçeklerinde yüksek riskli sınıfta yer almaktadır. Endekslerin tamamına bakıldığında, Nijerya’da bir iyileşme olmakla birlikte iş yapma süreçlerinde yeterli ve uygun koşullar halen oldukça eksiktir.
Tablo.141 Nijerya İş Yapabilme Endeksinde Konumu ve Gelişmeler Ülke Sıralaması
2014/2015
Ülke Sıralaması 2017/2018
Ülke Sıralaması 2018/2019
İŞ YAPABİLME KOLAYLIĞI 170 145 131
İŞ KURABİLME 129 130 105
KREDİ ALABİLME 52 6 15
AZINLIK ORTAKLARIN KORUNABİLMESİ 62 33 28
VERGİ ÖDEMELERİ 179 171 159
SINIR ÖTESİ TİCARET 159 183 179
TİCARİ ANLAŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ 140 96 73
TAHSİLAT SORUNLARININ ÇÖZÜMÜ 131 145 148
Kaynak: World Bank Doing Business 2020
3.2.9.2 NİJERYA SERAMİK PAZARI GENEL GÖRÜNÜMÜ
Nijerya’da tüketilen seramik ürünlerinin yaklaşık yüzde 75’i ithal edilmektedir. Nijerya’nın seramik dış ticaret verileri değerlendirildiğinde 2018 yılında SKM ithalatı yüzde 21,2 artarak 34 milyon dolara yükselmiştir. Aynı dönemde Türkiye’den gerçekleştirilen SKM ithalatı yüzde 87,4 düşmüş ve 0,05 milyon dolar ithalat yapılmıştır. 2018 yılında Nijerya’nın SSG ithalatı ise yüzde 33,8 artmış ve 30 milyon dolar olmuştur. Türkiye’den gerçekleştirilen SSG ithalatı ise 2018 yılında yüzde 98,2 artarak 0,24 milyon dolara çıkmıştır.
Tablo.142 Nijerya Seramik Sektörü Dış Ticaret Verileri 2016-2018
Göstergeler Seramik Kaplama Malzemeleri Seramik Sağlık Gereçleri
2016 2017 2018 2016 2017 2018
İthalat Milyon Dolar 64 28 34 31 23 30
İhracat Milyon Dolar 0 0 0 0 0 0
Ticaret Dengesi Milyon Dolar -64 -28 -34 -31 -23 -30
İthalat Büyüme Oranı Yüzde -65,3 -55,9 21,2 7,7 -27,9 33,8
Türkiye’den ithalat Milyon Dolar 0,93 0,36 0,05 0,20 0,12 0,24
Türkiye’den İthalat Büyüme Oranı
Yüzde -0,2 -61,0 -87,4 -21,3 -38,4 98,2
Türkiye’nin Pazar Payı Yüzde 1,45 1,28 0,13 0,63 0,54 0,80
Kaynak: Trade map
3.2.9.2.1 SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ PAZARI
Nijerya’nın SKM ithalatında 2010 yılından sonra çok önemli düşüş yaşanmaktadır. İthalat değeri 2010 yılında 608 milyon dolar olduktan sonra 2017 yılında 28 milyon dolara kadar düşmüştür. Bu çok sert düşüşün ardından ithalat ilk kez 2018 yılında artmıştır. 2018 yılında ithalat yüzde 21,2 artmış ve 34 milyon dolara çıkmıştır. Türkiye’nin Nijerya’ya SKM ihracatı ise çok düşük kalmaya devam etmektedir. 2014 yılında 2,13 milyon dolara kadar yükselen ihracat 2018 yılında 0,05 milyon dolara kadar düşmüştür.
Tablo. 143 Nijerya’nın SKM İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den
Yapılan İthalat
2010 608 1,77 85,4 538,0 0,3
2011 192 0,81 -68,4 -54,0 0,4
2012 348 1,15 81,2 41,2 0,3
2013 325 1,73 -6,5 51,1 0,50
2014 299 2,13 -8,0 22,9 0,71
2015 184 0,93 -38,6 -56,4 0,50
2016 64 0,93 -65,3 -0,2 1,45
2017 28 0,36 -55,9 -61,0 1,28
2018 34 0,05 21,2 -87,4 0,13
Kaynak: Trade map
2018 yılında Seramik Kaplama Malzemelerinde Nijerya’nın en çok ithalat yaptığı ülkeler sırasıyla Çin, İspanya ve Bulgaristan’dır. Çin Nijerya’nın en büyük SKM ihracatçısı olmayı sürdürmektedir. Bulgaristan ilk üç ülke arasına girmiştir.
İlk üç ülkeyi İtalya ve BAE izlemektedir. Türkiye bu iki ülkenin arkasına gerilemiştir. Çin ve İspanya’nın pazara büyük ölçüde hakim oldukları görülmektedir. Türkiye bu zorlu ve küçülen pazarda son iki yılda önemli pay kaybına uğramıştır.
Şekil.81 Nijerya SKM İthalat Ülke Payları Yüzde, 2018
ÇİN
2018 yılında ihracatçı altı ülkeden dördünün ihracatı artmıştır. Çin’in ihracatı 2018 yılında yüzde 11,2 artmıştır. İtalya’nın ihracatı yüzde 20,3 BAE’nin ihracatı yüzde 22,0 artmıştır. Bulgaristan pazara ilk kez yüksek bir ihracat ve pay ile girmiştir.
Türkiye ve İspanya’nın ihracatları ise gerilemiştir.
Tablo.144 Nijerya’nın SKM İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları
İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018
İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %
ÇİN 226,4 -9,5 133,2 -41,2 43,8 -67,1 16,3 -62,9 18,1 11,2
İSPANYA 48,5 7,4 36,7 -24,3 13,5 -63,3 7,6 -43,5 7,4 -3,0
BULGARİSTAN 0,0 0,0 0,0 0,0 4,6
İTALYA 7,6 -39,8 6,9 -8,9 2,5 -64,0 1,6 -35,1 2,0 20,3
BAE 5,2 -26,4 2,1 -60,2 1,4 -31,9 0,9 -37,6 1,1 22,0
TÜRKİYE 2,13 22,9 0,93 -56,4 0,93 -0,2 0,36 -61,0 0,05 -87,4
Kaynak: Trade map
Nijerya’nın SKM miktar değerleri Trade Map kayıtlarında yüksek değişkenlik göstermektedir. İthalat değerleri ve miktarları arasındaki değişkenlikler karşılaştırılabilir birim fiyatların elde edilmesine imkan vermediği için SKM pazarındaki oyuncuların birim fiyat eğilimi analizine Nijerya SKM pazarı için yer verilmemektedir.
3.2.9.2.2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ PAZARI
Nijerya’nın SSG gereçleri ithalatı dalgalanma göstermeye devam etmektedir. 2015 ve 2016 yıllarında toparlanma işaretleri veren ithalat 2017 yılında yüzde 27,9 gerilemiştir. İthalat 2018 yılında ise bu kez yüzde 33,8 artmıştır. Türkiye’nin Nijerya’ya SSG ihracatı ise 2017 yılında yüzde 38,4 düştükten sonra 2018 yılında yüzde 98,2 artmıştır. Türkiye genişleyen pazardan yararlanmıştır. Toplam ithalat içindeki payı da yüzde 0,8’e yükselmiştir.
Tablo.145 Nijerya’nın SSG İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den
Yapılan İthalat
2010 107 0,66 107,1 669,8 0,6
2011 28 0,21 -73,8 -69,0 0,7
2012 22 0,32 -20,9 55,6 1,4
2013 29 1,24 31,3 288,4 4,2
2014 27 0,51 -8,9 -59,1 1,91
2015 29 0,24 7,9 -53,3 0,83
2016 31 0,20 7,7 -18,0 0,63
2017 23 0,12 -27,9 -38,4 0,54
2018 30 0,24 33,8 98,2 0,80
Kaynak: Trade map
Nijerya’nın Seramik Sağlık Gereçlerinde en çok ithalat yaptığı ülkeler 2014 yılında sırasıyla Çin, BAE ve Türkiye iken
Şekil.82 Nijerya SSG İthalat Ülke Payları Yüzde, 2018
ÇİN 89,4 HİNDİSTAN
3,2 ALMANYA
1,6 MISIR
1,5
TÜRKİYE BAE 1,0
0,8
DİĞER 5,0
Kaynak: Trade map
İlk 6 ihracatçının tamamının Nijerya’ya SSG ihracatı 2018 yılında artmıştır. En yüksek artış yüzde 347,1 ile Almanya’da gerçekleşmiştir. İlk sıradaki Çin’in ihracatı yüzde 34,4 artmıştır. Mısır ihracatını yüzde 136,3 artırmıştır. Hindistan ve BAE ihracat artışları daha göreceli daha düşük kalmıştır.
Tablo.146 Nijerya’nın SSG İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları
İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018
İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %
ÇİN 19,7 4,6 20,1 2,0 27,2 35,5 20,1 -26,2 27,0 34,4
HİNDİSTAN 0,5 17,0 0,8 60,7 1,1 38,9 0,8 -28,0 1,0 20,5
ALMANYA 0,3 -69,5 0,2 -17,7 0,1 -66,7 0,1 50,2 0,5 347,1
MISIR 0,3 -11,1 0,5 52,2 0,1 -81,9 0,2 129,5 0,4 136,3
BAE 0,8 -74,7 0,3 -66,3 0,4 54,3 0,3 -35,2 0,3 12,8
TÜRKİYE 0,5 -59,1 0,1 -76,4 0,2 62,4 0,1 -38,4 0,2 98,2
Kaynak: Trade map
Nijerya’nın SSG miktar değerleri Trade Map kayıtlarında yüksek değişkenlik göstermektedir. İthalat değerleri ve miktarları arasındaki değişkenlikler karşılaştırılabilir birim fiyatların elde edilmesine imkan vermediği için SSG pazarındaki oyuncuların birim fiyat eğilimi analizine Nijerya SSG pazarı için yer verilmemektedir.
3.2.9.3 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÖRÜNÜMÜ
Nijerya’da inşaat sektörü yüzde 3’ler ile göreceli olarak diğer ülkelere göre GSYH içindeki daha düşük pay almaktadır.
İnşaat sektörü ve inşaat harcamaları büyüklükleri de yine göreceli küçük kalmaktadır.
2016 ve 2017 yıllarında petrol gelirlerinin düşmesi ve ekonomide yaşanan durgunluk ile inşaat harcamaları da küçülmüştür.
Ülke parasının yüksek değer kaybı ve inşaat malzemelerinde dışa bağımlı olunması da inşaat faaliyetlerini olumsuz etkilemiştir.
2017 yılında inşaat sektöründe yüzde 1,0 ile yeniden sınırlı bir büyüme yaşanmıştır. 2018 yılında ise inşaat sektörü yüzde 2,3 büyüme göstermiştir.
Nijerya’da inşaat sektörü ve inşaat faaliyetleri için önemli bir risk unsuru ülkedeki güvenlik sorunlarıdır. Bu yüksek risk
Nijerya’da inşaat sektörü ve inşaat faaliyetleri için önemli bir risk unsuru ülkedeki güvenlik sorunlarıdır. Bu yüksek risk