İSRAİL SERAMİK PAZARI GENEL GÖRÜNÜMÜ

İsrail SKM ve SSG pazarı Orta Doğu’da istikrarlı gelişen ve yoğun bir rekabetin yaşandığı pazar konumunu sürdürmektedir.

İsrail’in seramik dış ticaret verileri değerlendirildiğinde 2018 yılında SKM ithalatı yüzde 1,5 artarak 321 milyon dolara yükselmiştir. Aynı dönemde Türkiye’den gerçekleştirilen SKM ithalatı yüzde 19,4 artmış ve 68 milyon dolar ithalat yapılmıştır.

2018 yılında İsrail’in SSG ithalatı ise yüzde 5,5 düşüş ve 27,50 milyon dolar olmuştur. Türkiye’den gerçekleştirilen SSG ithalatı ise 2018 yılında yüzde 7,2 artmış ve 6,3 milyon dolara yükselmiştir. Türkiye İsrail seramik pazarında önemli pay almaya devam etmektedir.

Tablo.118 İsrail Seramik Sektörü Dış Ticaret Verileri 2016-2018

Göstergeler Seramik Kaplama Malzemeleri Seramik Sağlık Gereçleri

2016 2017 2018 2016 2017 2018

İthalat Milyon Dolar 282 316 321 24,35 29,10 27,50

İhracat Milyon Dolar 4 0,6 0,2 4,00 4,20 3,40

Ticaret Dengesi Milyon Dolar -278 -315,4 -320,8 -20,35 -24,90 -24,10

İthalat Büyüme Oranı Yüzde 7,9 12,3 1,5 9,9 19,5 -5,5

Türkiye’den ithalat Milyon Dolar 51 57 68 4,85 5,80 6,30

Türkiye’den İthalat Büyüme Oranı

Yüzde 7,9 12,3 19,4 -3,1 20,2 7,2

3.2.7.2.1 SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ PAZARI

İsrail’in SKM ithalatı 2013 yılından bu yana istikrarlı bir artış göstermektedir. 2018 yılında ise SKM ithalatında artış yüzde 1,5 olmuş ve geçmiş yıllara göre yavaşlamıştır. İthalat 321 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında itibaren Türkiye’nin İsrail’e SKM ihracatı da istikrarlı bir artış eğilimi içindedir. 2018 yılında ise ihracat tekrar yüzde 19,4 artarak 68 milyon dolara çıkmıştır. Türkiye’nin İsrail’e SKM ihracat performansı 2017 ve 2018 yıllarında yeniden kuvvetlenmiştir. Buna bağlı olarak 2016 yılında yüzde 18,3 olan payı 2018 yılında yüzde 21,3’e çıkmıştır.

Tablo.119 İsrail’in SKM İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den

Yapılan İthalat

2017 316 57 12,3 11,3 18,1

2018 321 68 1,5 19,4 21,3

Kaynak: Trade map

İsrail SKM ithalatında dört önemli oyuncu rekabet içinde bulunmaktadır. İsrail’in 2018 yılı SKM ithalatında en yüksek paya sahip olan ülke yüzde 26,8 ile bu kez İtalya olmuştur. İkinci sıraya inen İspanya’nın payı yüzde 24,9’dur. Çin’in yüzde 22,6 payı bulunmaktadır. Türkiye ise 2018 yılı itibariyle yüzde 21,3 pay almıştır. Bu dört ülkenin dışında önemli bir ihracatçı bulunmamaktadır.

Şekil.67 İsrail SKM İthalatı Ülke Payları Yüzde, 2018

İTALYA

İsrail’in seramik kaplama malzemesi tedarikçilerinin ihracat gelişimi aşağıda yer almaktadır. 2018 yılında 5 ihracatçı ülkeden 4’ünün ihracatı artarken sadece İspanya’nın ihracatı gerilemiştir. İtalya 2018 yılında ihracatını yüzde 1,9 artırarak ilk sıraya yükselmiştir. İkinci sıraya gerileyen İspanya’nın ihracatı yüzde 5,7 düşmüştür. Çin’in ihracatı yüzde 5,0 yükselmiştir.

Türkiye’nin ihracatı ise son iki yıldır çift haneli büyümektedir. Küçük ölçekli ihracat yapan Hindistan’ın ihracatı ise yüksek oranda artmıştır.

Tablo.120 İsrail’in SKM İthalat Değerleri (Milyon Dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları

İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %

İTALYA 70,7 0,8 67,5 -4,6 77,2 14,5 84,3 9,1 85,9 1,9

İSPANYA 69,0 9,7 65,7 -4,8 69,8 6,2 84,7 21,4 79,9 -5,7

ÇİN 74,6 4,2 69,1 -7,4 70,1 1,5 69,1 -1,4 72,6 5,0

TÜRKİYE 53,9 0,6 48,8 -9,3 51,5 5,4 57,3 11,3 68,4 19,4

HİNDİSTAN 1,3 15,7 1,5 19,6 2,3 52,7 5,3 127,9 8,6 62,5

Kaynak: Trade map

Aşağıdaki tabloda pazardaki oyuncuların SKM birim fiyatlarına yer verilmiştir. Ancak İsrail ülke verisi içinde bu veriler bulunmamaktadır. Bu nedenle ihracatçı ülkelerin verileri kullanılarak yine Trade map kaynağından aşağıdaki tablo oluşturulmuştur. 2018 yılı itibariyle ihracat birim fiyatları birbirlerine yakın görülmektedir. Tablolar bir gösterge vermekle birlikte içeriğinin İsrail resmi verileri ile karşılaştırılmasına ihtiyaç vardır.

Tablo.121 İsrail’in İthalat Yaptığı Ülkelerin SKM Birim Fiyatları, USD/m2 6708

ÜLKELER 2018

İTALYA 10,20

İSPANYA 8,56

ÇİN 8,89

TÜRKİYE 9,93

HİNDİSTAN 9,68

Kaynak: Trade map

3.2.7.2.2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ PAZARI

İsrail’in SSG ithalatı 2013-2016 arasında durağan kalmıştır. 2017 yılında artan ithalat 2018 yılında tekrar gerilemiştir. SSG ithalatı 2017 yılında yüzde 29,1 milyon dolar iken 2018 yılında yüzde 5,5 gerilemiş ve 27,5 milyon dolara inmiştir. Türkiye’nin İsrail’e SSG ihracatı ise 2017 yılında 20,2 artarak 5,8 milyon dolara, 2018 yılında ise yüzde 7,2 artarak 6,3 milyon dolara ulaşmıştır. Böylece Türkiye’nin payı 2018 yılında yüzde 22,7 olmuştur.

Tablo.122 İsrail’in SSG İthalatı ve Türkiye İhracat Değerleri Milyon Dolar YILLAR Toplam İthalat Türkiye’den

Yapılan İthalat

2010 19,04 4,70 2,1 -4,0 24,7

2011 23,73 5,42 24,6 15,2 22,8

2012 21,73 5,00 -8,4 -7,7 23,0

2013 24,03 5,23 10,6 4,7 21,8

2014 24,27 5,17 1,0 -1,2 21,3

2015 22,17 5,01 -8,7 -3,2 22,6

2016 24,35 4,85 9,9 -3,1 19,9

2017 29,10 5,80 19,5 20,2 20,0

2018 27,50 6,30 -5,5 7,2 22,7

Kaynak: Trade map

İsrail SSG ithalatını ağırlıklı olarak 5 ülkeden yapmaktadır. Bu nedenle pazarda yine az sayıda oyuncu ve yüksek bir rekabet bulunmaktadır. 2018 yılı itibariyle en yüksek paya sahip olan ülke yüzde 27,2 ile Çin’dir. Çin’in payı artmıştır. İkinci sırada payı yüzde 22,7’ye çıkan Türkiye bulunmaktadır. İtalya yüzde 14,3, Almanya ise yüzde 7,2 paya sahiptir. Hindistan yüzde 3,4 payı ile Hong Kong ve Çek Cumhuriyeti’nin önüne geçmiştir.

Şekil.68 İsrail SSG İthalat Ülke Payları Yüzde, 2018

ÇİN

İsrail’in seramik sağlık gereçleri tedarikçilerinin ihracat performansı değerlendirilmektedir. Buna göre 5 önemli ihracatçı ülkenin 3’ü 2018 yılında ihracatlarını önemli ölçüde artırmıştır. 2018 yılında en büyük ihracat Çin’in ihracatı yüzde 8,7 artmıştır. Bir diğer ihracatçı İtalya’nın ihracatı ise yüzde 2,1 düşmüştür. Almanya’nın ihracatı ise yüzde 40,6 düşmüştür.

Türkiye’nin ihracatı yüzde 7,2, Hindistan’ın ihracatı yüzde 12,5 artmıştır.

Tablo.123 İsrail’in SSG İthalat Değerleri (Milyon dolar) ve Yıllık Büyüme Oranları

İHRACATÇI ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO % İthalat YBO %

ÇİN 5,8 5,7 4,6 -21,2 5,3 15,1 6,9 30,7 7,5 8,7

TÜRKİYE 5,2 -1,2 5,0 -3,2 4,9 -3,1 5,8 20,2 6,3 7,2

İTALYA 3,7 4,3 3,2 -15,2 3,4 6,5 4,0 19,3 3,9 -2,1

ALMANYA 2,4 -2,1 1,6 -31,9 2,5 54,2 3,3 32,1 2,0 -40,6

HİNDİSTAN 0,7 25,0 0,7 -4,5 0,6 -13,0 0,8 24,4 0,9 12,5

Kaynak: Trade map

Aşağıdaki tabloda İsrail SSG pazarında tedarikçi ülkelerin USD/kg cinsinden ortalama birim fiyatlarındaki gelişmeler sunulmaktadır. Buna göre 2018 ihracatçı ülkelerin tamamının ihracat birim fiyatları artmıştır. Ancak buna rağmen ülkelerin ihracat birim fiyatları yine birbirlerine yakın gerçeklemiştir.

Tablo.124 İsrail’in İthalat Yaptığı Ülkelerin SSG Birim Fiyatları, USD/kg

ÜLKELER 2014 2015 2016 2017 2018

ÇİN 2,39 2,47 2,24 2,18 2,47

TÜRKİYE 2,66 2,91 2,39 2,35 2,62

İTALYA 2,51 2,75 2,37 2,28 2,59

ALMANYA 2,69 3,03 2,43 2,28 2,68

HİNDİSTAN 2,30 2,36 2,18 2,13 2,54

Kaynak: Trade map

3.2.7.3 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÖRÜNÜMÜ

İsrail’de inşaat sektörü istikrarlı bir gelişme göstermeye devam etmektedir. İnşaat sektörü konut, altyapı, kamu binaları, ticari binalar ve yenileme alanları ile yıllar itibariyle GSYH’nin yüzde 5,0’ni oluşturmaktadır. İnşaat sektörü ağırlıklı olarak altyapı tarafında büyümüşken konut sektörü 2014-2017 arasında sürükleyici olmuştur. 2018 yılında itibaren ise konut dışı bina yatırımları öne çıkmaktadır.

İnşaat ve konut bakanlığının yeni konut ve konut dışı bina üretimine yönelik plan ve uygulamaları ile İsrail inşaat sektörü 2016 yılından itibaren hızlı biri büyüme sürecine girmiştir. İnşat sektörü 2016 yılında yüzde 6,6, 2017 yılında yüzde 5,3 ve 2018 yılında yüzde 5,9 büyümüştür.

İsrail hükümeti konut inşaatlarındaki hızlı genişlemenin olası risklerine karşı konut üretimindeki izinleri 2017 yılında sınırlamayı kararlaştırmıştır. Bu çerçevede 2018 yılından itibaren inşaat sektöründe büyümenin yavaşlayacağı tahmin edilmiştir. Konut tarafındaki yavaşlama ile oluşan kayıpları alt yapı yatırımları ve konut dışı bina yatırımları telafi etmiştir.

Buna bağlı olarak 2019 yılında inşaat sektöründe yüzde 6,5 büyüme gerçekleştiği tahmin edilmektedir. 2020 yılında ise başlayan projeler çerçevesinde inşaat sektörü büyümesinin yüzde 6,8 olması beklenmektedir.

Şekil.69 İnşaat Sektörü Büyüme Yüzde

1,2

6,6

5,3

5,9

6,5 6,8

0 1 2 3 4 5 6 7 8

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: BM Milli Gelir İstatistikleri

İsrail’de inşaat harcamaları kademeli ve istikrarlı artışını sürdürmektedir. İnşaat harcamaları ilk kez 2016 yılında 30 milyar dolar seviyesini aşmıştır. 2018 yılında 37,0 milyar dolara yükselmiştir. İnşaat harcamalarının 2019 yılında 39,8 milyar dolar olarak gerçekleştiği tahmin edilmektedir. 2020 yılında ise inşaat harcamaları 42,9 milyar dolar olarak tahmin edilmektedir.

Şekil.70 İnşaat Harcamaları Milyar Dolar

24,8

30,6

34,0 37,0 39,8 42,9

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: BM Milli Gelir İstatistikleri

İsrail hükümeti 2017 yılından itibaren yeni konut başlangıçlarını sınırlamıştır. Konut üretim programı yıllara yayılarak devam edecektir. İsrail hükümeti bir sonraki aşamada ise erişilebilir (affordable housing) konut projelerine başlamayı planlamaktadır.

Şekil.71 Konut Başlangıçları, Konut Sayısı

53.505

56.320

53.278

50.387

49.780 50.000

46.000 48.000 50.000 52.000 54.000 56.000 58.000

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Ulusal İstatistik Ofisi

Şekil.72 Konut Dışı Bina İnşaat Harcamaları Milyar Dolar

5,0

6,1

6,8

7,4 8,0 8,6

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

2015 2016 2017 2018 2019 GT 2020 T

Kaynak: Ulusal İstatistik Ofisi

3.2.7.4 SATIŞ & DAĞITIM KANALLARI

Ortalama seramik satın alma süresi dünya genelinde 9-10 yıl iken refah seviyesi yüksek olması nedeniyle İsrail’de bu süre 3-4 yıl olarak gerçekleşmektedir. Nüfusa oranla tüketim diğer ülkelere kıyasla oldukça fazladır. Yerel üreticilerden Negev Seramik ürünlerini birçok distribütör ile 14 adet mağazaya sahip bağımsız perakende kanalı üzerinden gerçekleştirmektedir.

İç pazar, proje ve ihracat için ayrı ayrı satış kanallarına sahiptir. Türk seramik üreticileri ise bayi ve güçlü distribütörlükler üzerinden pazarda faaliyetlerini sürdürmektedirler.

3.2.7.5 GÜMRÜK VERGİSİ VE REGÜLASYONLAR

İsrail’in AB ile 1975 yılından bu yana Serbest Ticaret Anlaşması (STA) bulunmakta olup; 1995 yılında STA yenilenmiş ve genişletilmiştir. İsrail’in ayrıca ABD, EFTA (İzlanda, Lihtenştayn, Norveç, İsviçre) ülkeleri, Ürdün, Mısır, Kanada, Meksika, Türkiye ve MERCOSUR ülkeleri (Arjantin, Brezilya, Uruguay ve Paraguay) ile de Serbest Ticaret Anlaşmaları bulunmaktadır.

Türkiye ile İsrail arasında 1 Mayıs 1997 tarihinde yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması bulunmaktadır. Türkiye ile İsrail arasında serbest ticaret anlaşmasına ek olarak Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması, Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi, Ticari, Ekonomik, Sınai, Teknik ve Bilimsel İşbirliği, Ar-Ge ve Standardizasyon, Bilimsel ve Teknik İşbirliği, Çevre Sorunlarında ve Doğa Korunmasında İşbirliği, Kültür Alanında İşbirliği, Turizm İşbirliği gibi kapsamı işbirliği anlaşmaları bulunmaktadır.

İsrail’e yapılan ihracatta kara yolunun tercih edilmemesinin temel nedeni, İsrailli alıcıların ithal ettikleri malın hiçbir Arap ülkesine uğramadığı yönünde garanti istemeleri ve ancak çok özel durumlarda malın Mısır ve Ürdün’e uğramasına izin vermeleridir.

SKM ve SSG ürünleri ithalatında STA kapsamı sebebiyle İsrail tarafından Türkiye’ye vergi uygulanmamaktadır. Aynı zamanda rakip ülkeler arasında İtalya, İspanya ve Almanya da bu avantajlı konumdan faydalanmaktadır. İsrail’in en çok seramik ithalatı gerçekleştirdiği ülkeler arasında yer alan Çin, Hong Kong ve Hindistan’ın ise SKM ve SGM ürünleri için ayrı ayrı vergi oranlarına tabi tutulduğu görülmektedir.

Tablo.125 Türkiye ve Rakip Ülkelere Uygulanan Seramik Ürünleri Vergi Oranları Yüzde, 2018

ÜLKELER SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ

690721 690722 690723 690730 690740 691010 691090

TÜRKİYE 0 0 0 0 0 0 0

HONG KONG 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 0,0-10-12 0,0-10

ÇİN 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 0,0-10-12 0,0-10

HİNDİSTAN 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 5,40-8-12 0,0-10-12 0,0-10

AB ÜLKELERİ 0 0 0 0 0 0 0

Kaynak: WTO Tariff Data, World Bank WITS Tariffs

Belgede MAKRO PAZAR ARAŞTIRMASI (sayfa 123-131)