Oydan Yoksun Pay Sahipleri Genel Kurulu

Oydan yoksun paylar 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 14/A maddesinde düzenlenmiş olup, bu madde dayanak alınarak Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 20 Mart 2003 tarihli, 25054 Sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Oydan Yoksun Hisse Senetlerine ilişkin Tebliğ” ile düzenlenmiştir ( Seri I No:30 sayılı Tebliğ ).

Kanunda düzenlendiği şekli ile oy hakkı pay sahibi olmaya bağlıdır (TTK 373/1). Ancak halka açık anonim ortaklıklarda ortakların sayısının çokluğu ve ortakların birçoğunun amacının yönetime katılma olmayıp, ortakların yalnızca kâr amacı gütmeleri nedeniyle; TTK’nin aksine Sermaye Piyasası Kanunu'nda halka açık anonim ortaklıklar için oy hakkından yoksun pay çıkarılmasına izin verilmiştir69 (14/A). Oydan yoksun pay sahipleri Tebliğin 18. maddesine göre özel bir kurul oluştururlar. Oydan yoksun pay sahiplerinin haklarında değişiklik yaratan genel kurul kararları, toplantı tarihinden itibaren en geç bir ay70

68 _{Moroğlu E.; Değerlendirme ve Öneriler, sh. 199,200.}

69 _{Karslıoğlu H.,age.sh.39 dn: SerPK'da 1992 yılında yapılan değişiklikle SerPK m. 14/A hükmünde oy}

hakkından yoksun paylar düzenlenmiştir. Geniş bilgi için bkz: Ömer Teoman: Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Oy Hakkından Yoksunluğu, İstanbul 1983, sh. 11 vd. (Yoksunluk) ;Poroy(Tekinalp/Çamoğlu): Ortaklıklar, sh. 412-413; Pulaşlı H.; Şirketler Hukuku, sh. 283-284; Fusun Nomer: Anonim Ortaklıkta Oydan Yoksun Paylar, İstanbul 1994, sh. 5 vd. (Oydan Yoksun Paylar); Sami Karahan: Oydan Yoksun İmtiyazlı Paylar, Batider, C. 18, S. 3, Haziran 1996, sh. 22 vd. (Oydan Yoksun İmtiyazlı Paylar),

70 _{Buradaki bir aylık sureye ilişkin düzenleme emredici nitelikte değildir. Oydan yoksun pay senedi sahipleri}

genel kurulu, bir ay geçmesinden sonra onama karan alırsa bu geçerli bir onama kararı olur. Nomer F:a.e, sh. 81. Aynı yönde bkz: Karahan S.;a.e, sh. 62.

içinde bu özel kurulca onanmadıkça hüküm ifade etmez71_{. Bu kurulun toplantı ve karar yeter}

sayıları hakkında TTK’nin 389. maddesi hükmü uygulanır. Oydan yoksun pay sahiplerinin haklarını değiştiren veya ortadan kaldıran veya ihlal eden genel kurul kararları aleyhine, özel kurul toplantı tutanağına, muhalefetini yazdıran pay sahibi, gerektiğinde oydan yoksun pay sahipleri özel kurul kararları için iptal davası açabilir ve genel kurul kararının iptali için dava açılmak üzere, keyfiyeti yönetim kurulu ve denetçilere bildirir72.

Oydan yoksun pay sahiplerinin haklarında değişiklik yapan genel kurul kararları, pay sahibinin aleyhinde ya da lehinde olabilir73_{. Her halükârda bu kararların, oydan yoksun}

pay sahiplerinin oluşturacağı özel kurulda onanması gerekir74_{. Oydan yoksun pay sahipleri}

genel kurulu, anonim ortaklık genel kurulu tarafından, oydan yoksun pay sahiplerinin haklarını ihlâl eden bir karar alınması üzerine toplanacaklardır75_{. Bu Tebliğ de toplantı ve}

karar yeter sayıları hakkında açıkça TTK m. 389’a atıf yapılmıştır. Ancak toplantıya davet şekli ve davete yetkili olan kişi ya da organlar hususunda, Tebliğde herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu hallerde de TTK m. 389 uygulanabilir76_{. Oydan yoksun pay sahipleri}

özel kurulunu toplantıya davet şekli olarak, bu payları anonim ortaklık genel kurulu toplantısına davet şekline ilişkin olarak Tebliğ m. 17’de belirtilen iadeli taahhütlü mektupla davet olacağını kabul etmek gerekir77_.

Oydan yoksun pay sahipleri genel kurulunun kararının genel kurul kararı üzerindeki etkisi konusunda Tebliğ m. 18, “hüküm ifade etmez” ifadesini kullanmıştır. Ancak bu ifade isabetli olmadığı haklı olarak ileri sürülmüştür Çünkü TTK m. 389’da olduğu gibi, burada da bu kurulun kararı genel kurul kararının geçerlilik şartı olmayıp sadece uygulanabilmesinin koşuludur. Genel kurul kararının kendisi geçerlidir ve ortaklık içi ilişkide bir takım sonuçlar doğurur. O halde söz konusu genel kurul kararının infaz edilebilmesi için, imtiyazlı pay sahipleri genel kurulunda olduğu gibi bu özel genel kurul tarafından onaylanması gerekir78.

Oydan yoksun pay sahipleri genel kurulunun, en geç bir ay içinde toplanıp bir karar alması gerekir. Tebliğ m. 18’de öngörülen bir aylık süre emredici bir süre değildir. Oydan

71_{Pulaşlı H.; Şirketler Hukuku, sh. 284; Teoman Ö.; Oy Hakkından Yoksunluk, sh. 13 Nomer F.; Oydan}

Yoksun Paylar, sh. 85.

72 _{Saka Z.;age.;sh. 59.}

73 _{Karahan S: Oydan Yoksun İmtiyazlı Paylar, sh. 61-62; Moroğlu E: Hükümsüzlük, sh. 12; Nomer F:}

Oydan Yoksun Paylar, sh. 80.

74 _{Ömer Korkut: Anonim Ortaklıklarda Genel Kurul Toplantısına Çağrı ve Toplantının Yürütülmesi,}

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2000, sh. 14; Çeker M: Oy Hakkı, sh. 103.

75 _{Yiğit İ: age. sh. 21 dn: Oydan yoksun pay senedi sahiplerinin haklarında değişiklik yapan genel kurul kararları}

için bkz: Nomer F: Oydan Yoksun Paylar, sh. 81 -84.

76 _{Karahan S: Oydan Yoksun İmtiyazlı Paylar, sh. 62 vd; Teoman Ö: Oy Hakkından Yoksunluk, sh. 17.} 77 _{Çeker M: Oy Hakkı, sh. 123.}

yoksun pay senetleri sahipleri özel kurulunun kararı, bir aylık süreden sonra alınması, bu özel kurulu kararının geçerliliğini etkilemez. Aynı şekilde, bu süreden sonra özel kurulda verilen onaylama kararı ile onaylanan genel kurul kararı da geçerli olarak onandığı kabul edilir. O halde genel kurul kararının reddedilmiş olduğundan söz edilemez79. Tebliğde öngörülen süreye uymak, yönetim kurulu ve denetçilerin görevi dâhilindedir. Yönetim kurulu üyeleri ve denetçilerin, bu süreye uymamaları halinde sorumlulukları söz konusu olacaktır (TTK m. 336 vd.)80. Oydan yoksun pay sahipleri genel kurulunun haklarını değiştiren, ortadan kaldıran veya ihlal eden genel kurul kararları aleyhine, toplantı tutanağına muhalefetini yazdıran pay sahibi, gerektiğinde oydan yoksun pay sahipleri genel kurul kararları için iptal davası açabilir ve genel kurul kararlarının iptali için dava açılmak üzere, keyfiyeti yönetim kurulu üyeleri ve denetçilere bildirir Ayrıca kayıtlı sermaye sisteminde, oydan yoksun hisse senedi sahipleri yönetim kurulu kararları aleyhine de iptal davası açabilirler81_.

Oydan yoksun pay sahipleri genel kuruluna ilişin düzenlemelere TTK ile paralel olarak Yeni TTK da yer verilmemiştir.