Komisyonca, yatırımcılar tarafından başvuru esnasında verilen bilgi ve belgeleri incelenerek aşağıdaki hususların olup olmadığı incelenir

a) Hazine Müsteşarlığınca verilmiş yatırım teşvik belgesi veya yatırım teşvik belgesinde esas olmak üzere Hazine Müsteşarlığınca firma adı, yatırımın konusu, kapasitesi gibi yatırımın karakteristik değerlerini içerecek şekilde yatırım yeri tahsis edileceğine ilişkin yazının olup olmadığı,

b) Kayıtlı ve ödenmiş sermayesi dâhil malî durumuna bakılarak, taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini (% 20 ) karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olup olmadığı,

c) Yatırımın gruplandırılan iller ve teşvik edilecek sektörler arasında yer alıp almadığını,

ç) Yatırımcı tarafından taahhüt edilen yatırım tutarının, maliki idarelerce taşınmaza takdir edilen rayiç değerin, tarım ve hayvancılık yatırımları için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katı olup olmadığını (Ancak, toplam sabit yatırım tutarı I ve II nci bölgelerde bir milyon Türk Lirası, III ve IV üncü bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirasından az olmayan),

d) Taahhüt edilen yatırımın finansman kaynaklarının yeterli olup olmadığını,

e) Talep edilen taşınmazın üzerinde avan projenin uygulanıp uygulanamayacağını, uygulanacaksa avan projesine göre yapılacak yatırımdaki kapalı ve açık alanlar dikkate alınarak ne kadar büyüklükte bir taşınmaza ihtiyaç duyulduğunu.

2- Komisyon, yukarıdaki incelemeler sonucu veya teknik elemanlara incelettirerek talepleri değerlendirilir. Gerekçelerini belirtmek suretiyle yatırımcıya ön izin ve kullanma izni verilmesinin veya irtifak hakkı tesis edilmesinin uygun olup olmadığına karar verir.

3- Aynı taşınmaz hakkında ön izin ve kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesisi talep eden birden fazla yatırımcı olması halinde komisyonca; yatırımcıların öz kaynakları, taahhüt ettikleri istihdam sayıları ve yatırım tutarından en yükseği yüz puan üzerinden değerlendirilerek, diğer yatırımcıların taahhüt ettikleri öz kaynak, istihdam ve yatırım tutarından en yüksek öz kaynak, istihdam ve yatırım tutarı oranına göre puanlama yapılır. En yüksek toplam puanı alacak yatırımcı tercih edilir. Yapılacak bu puanlamada da eşitlik olması halinde, en fazla istihdam sağlayacak yatırımcı tercih edilir.

4- Komisyonca, ilan edilen taşınmazlar hakkındaki talepler Bakanlık ve İdarece sonuçlandırılıncaya kadar tahsis, satış, irtifak hakkı tesisi, kullanma izni verilmesi ve kiralama gibi diğer talepler değerlendirilmez.

Bakanlıktan izin alınması

MADDE 132- İdarece, yatırım yapılacak taşınmaza ön izin ve/veya irtifak hakkı/kullanma izni verilmesi için, komisyon kararıyla birlikte, yatırımcı tarafından

düzenlenen belgeler ile bu taşınmaza ilişkin bilgi ve belgelerin birer örneği Bakanlığa gönderilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.

Ön izin

MADDE 133- İrtifak hakkı tesis edilecek veya kullanma izni verilecek taşınmazlardan İdarece, imar plânı bulunmayanların, yatırımcı tarafından imar plânlarıyla imar uygulamalarının ve yapılacak tesislere ilişkin uygulama projelerinin yapılması/yaptırılması, gereken hallerde tescil, ifraz, tevhit, terk ve benzeri işlemlerin yapılması/yaptırılması amacıyla ön izin verilebilir.

1- Ön izin, fiili kullanım olmaksızın bedelsiz olarak bir yıl süreyle verilebilir ve bu süre ihtiyaç duyulması halinde bir yıl uzatılabilir. Bu durumda İdare ile yatırımcı arasında ön izin sözleşmesi düzenlenir.

2- Ön izin sözleşmesinin notere tasdiki zorunlu değildir. Ön izin devredilemez ve bu süre içerisinde ortak alınamaz.

Sözleşme ve tescil

MADDE 134- Ön izin ve kullanma izni verilmesine veya irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin karar idarece yatırımcıya, bu Yönergenin “Ortak Hükümler” kısmının 26 ncı maddesinde belirildiği şekilde tebliğ edilir.

1- Tebliğ yazısında, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde;

a) Ön izin sözleşmesinin imzalanması,

b) Kullanma izni verildi ise bedelinin yatırılarak yer alan kullanma izni sözleşmesinin imzalanması ve notere tasdik ettirilmesi,

c) İrtifak hakkı verildi ise bedelinin yatırılarak irtifak hakkı sözleşmesinin tapu memuru huzurunda resmi senet düzenlenmek suretiyle bağımsız ve sürekli nitelikte irtifak hakkı olarak tapuya tescil işleminin yapılması,

gerektiği belirtilir.

2- Sözleşme yapmaya yazılı olarak davet edilmesine rağmen, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde ilk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedelini yatırarak sözleşme düzenlemeyen yatırımcı bu hakkından vazgeçmiş sayılır ve durum Bakanlığa bildirilir.

3- İdarece, kullanma iznine ilişkin sözleşme taraflarca imzalanarak noterce tasdik edilmeden veya irtifak hakkı tapu siciline tescil edilmeden taşınmazlar yatırımcıya teslim edilmez ve üzerinde herhangi bir inşaî faaliyete izin verilmez.

4- Yatırımcıya, Hazine Müsteşarlığınca yatırım teşvik belgesinde yapılan her türlü revizyon işlemlerinde yatırımcı tarafından İdareye bilgi verilmesi gerektiği yazı ile bildirilir.

Bu durumda defterdarlıkça Bakanlığa bilgi verilir.

İrtifak hakkı veya kullanma izni bedellerinin hesap ve tahsil edilmesi MADDE 135-

1- İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedeli, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararıyla gruplandırılan;

a) I ve II nci bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde üçü (% 3),

b) III üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde ikisi (% 2),

c) IV üncü bölgede bulunan illerde yatırım konusu taşınmazın emlak vergi değerinin yüzde biri (% 1),

üzerinden hesap edilir.

2- İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, ilk yıl bedeli ile sözleşmeleri gereğince artırılarak tespit edilen ikinci ve üçüncü yıl bedelleri, yüzde yetmiş (% 70) indirim uygulanarak tahsil edilir.

3- İrtifak hakkı ve kullanma izinlerinde, ikinci ve müteakip yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri, cari yıl bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE-bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle hesaplanır.

4- Ancak, emlak vergisi genel beyan dönemine denk gelen müteakip yıllar irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri hesap edilirken aşağıdaki hususa dikkat edilir.

- İrtifak hakkı veya kullanma izni bedeli ÜFE oranında artırılması suretiyle hesaplanır.

- Ayrıca, yatırıma konu taşınmazın asgari metrekare birim değeri üzerinden bedeli hesaplanır.

- Yukarıdaki hesaplamalar sonucu bulunacak bedeller arasında farklılığın olması halinde fazla olan tercih edilerek tahsil edilir.

5- İlk yıl irtifak hakkı veya kullanma izni bedelleri sözleşme düzenlenmeden önce, müteakip yıl bedelleri ise, kullanma izni sözleşmesinin düzenlendiği, irtifak hakkının tapuya tescil edildiği tarihler esas alınarak her yıl aynı tarihte muhasebe işlem fişi düzenlenerek tahsili sağlanır ve MEOP’un ilgili bölümüne işlenir.

6- Vadesinde ödenmeyen bedellere, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi gereğince belirlenen oranda gecikme zammı uygulanır.

Devir

MADDE 136- Yatırımcı tarafından, irtifak hakkı veya kullanma izninin üçüncü kişilere devir talebinde bulunması halinde, İdarece, devralacak yatırımcının Yönergenin

“Komisyonca Başvuruların Değerlendirilmesi” başlıklı maddesinde belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı araştırılarak sonucunda valilik görüşü ile birlikte Bakanlığa bilgi verilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.

Yatırımcı tarafından mücbir sebepler nedeniyle süre uzatma taleplerinin değerlendirilmesi

MADDE 137- Yatırımcı, irtifak hakkı veya kullanma izninin süresinin uzatılması talebinde bulunamaz.

1- Ancak, yatırımcının kusuru dışında kamudan kaynaklanan, ancak hakkın tamamen kullanılmasını ve işin yürütülmesini en az otuz gün süreyle engelleyen hukukî veya fiilî bir imkânsızlık durumunun ortaya çıkması veya Kamu Taşınmazlarının Yatırımcılara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslar’da belirtilen mücbir sebeplerden birinin varlığı nedeniyle irtifak hakkı ve kullanma izni süresinin dondurulması suretiyle uzatımı talebinde bulunması halinde, yukarıdaki şartların varlığı araştırılarak bu durum belgeleri ve defterdarlık görüşü ile birlikte Bakanlığa bildirilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.

2- Dondurulan süre için bedel alınmaz.

3- Sürenin yeniden işlemeye başladığı tarihte alınacak bedel, dondurulan yıl bedelinin geçen süre kadar sözleşmesinde belirtilen oranda artırılması suretiyle tespit edilir.

4- Ancak, dondurulan yıl için ödenmiş olan bedelin dondurulan süreye isabet eden kısmı sözleşmesinde belirtilen oranda artırılmak suretiyle yeni tespit edilen bedelden mahsup edilir.

5- Dondurulan süre sözleşme süresine eklenir.

İnşaat aşamasında ve işletme süresince yatırımcının denetlenmesi

MADDE 138- İdare, inşaat aşamasında ve işletme süresince gerekli gördüğü takdirde taşınmazların üzerindeki bütün yapı ve tesislerin onaylı imar planı ve uygulama projesine uygun olup olmadığını kontrol eder veya ettirir. Bu kontroller sırasında belirlenecek hata ve eksikliklerin İdarece, belirlenen sürede ve şartlarla tamamlanması bir yazı ile yatırımcıdan istenir.

İndirimlerin iptali MADDE 139-

1- Yatırımcı tarafından, mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın en az yüzde ellisinin (% 50) gerçekleştirilmesine rağmen yatırımın tamamlanmadığının veya öngörülen istihdam sayısına yüzde onu (% 10) aşan oranda uyulmadığının (istihdam edilecek işçi sayısı beş yıllık ortalama üzerinden değerlendirilir.) İdarece tespiti hâlinde, durum Bakanlığa iletilerek alınacak talimata göre işlem yapılır.

2- Eğer Kamu Taşınmazlarının Yatırımcılara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslar’a göre verilen irtifak hakkı veya kullanma izni iptal edilerek genel hükümlere göre irtifak hakkı veya kullanma izni kurulması talimatı verilmiş ise bu kısmın “İrtifak Hakkı ve Kullanma İzni İşlemleri” bölümünde belirtildiği şekilde işlemler yapılır.

3- İndirimsiz bedelle irtifak hakkı tesisi veya kullanma izni verilmesi ve hâsılat payının ödenmesine ilişkin kararın idarece yatırımcıya tebliği tarihinden itibaren altmış gün içerisinde kabul edilmemesi veya gerekli işlemlerin yaptırılmaması hâlinde, Yönergenin 144 üncü maddesi hükümleri uygulanır.

İrtifak hakkı ve kullanma izninin iptali, tahliye ve geri alma

MADDE 140- Yatırımcının Kamu Taşınmazlarının Yatırımcılara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslar’da ve sözleşmesinde yer alan hükümlere uymadığının veya mücbir sebepler hariç öngörülen sürede yatırımın tamamlanmadığının tespiti halinde, herhangi bir yargı kararı aranmaksızın irtifak hakkı veya kullanma izni iptali için durum Bakanlığa bildirilir.

1- Bakanlıkça irtifak hakkı veya kullanma izninin iptal edildiğinin bildirilmesi halinde, İdare, ilgili tapu müdürlüğünden irtifak hakkının tapu kütüğünden resen terkin edilmesini bir yazı ile ister.

2- İdarece, irtifak hakkı veya kullanma izninin iptal edildiği yatırımcıya bir yazı ile bildirilir ve bu yazının tebliğ tarihinden itibaren taşınmazı otuz gün içinde tahliye etmesi istenir.

3- Taşınmazın geri alımı sırasında, taşınmazın yatırımcıya korunarak kullanımı şartıyla üzerindeki bina ve müştemilatıyla teslim edildiği hallerde, teslim edilen bina ve müştemilatın korunarak kullanılmamasından doğan zararlar varsa İdarece teknik elemanlar vasıtasıyla tespit ettirilir ve tazmin edilmesi için yatırımcıya bir yazı ile durum bildirilir.

Yatırımcının zararı tazmin etmemesi halinde ilgili muhakemat müdürlüğü veya Hazine avukatlığına dava yoluyla tazmini konusunda bir yazı yazılır.

İrtifak hakkı ve kullanma izni süresinin sona ermesi MADDE 141-

1- İrtifak hakkı ve kullanma izni, sözleşme süresi sonunda sona erer. Bu durumda;

makine, teçhizat ve demirbaşlar hariç diğer yapı ve tesisler taşınmaz Hazineye intikal edeceğinden, İdarece taşınmaz ve üzerindeki yapı ve tesisler tespit edilerek bir tutanakta belirtilir.

2- Ancak, yatırımcının talep etmesi halinde, genel hükümlere göre bedeli karşılığında (üzerindeki yapı ve tesisler dikkate alınmak suretiyle) doğrudan irtifak hakkı tesis edilebilmesi veya kullanma izni verilebilmesi için taşınmazın tespit tutanağı ile yatırımcının talep dilekçesi Bakanlığa gönderilir ve alınacak talimata göre işlem yapılır.

ALTINCI KISIM