5. ALAN ÇALIŞMASI
5.2 Araştırma Bulgularının Değerlendirilmesi
5.2.3 Semantik analiz sonuçları
5.2.3.2 Kapılı yerleşimin dışarıdan algısı ile ilgili bulgular
Alan çalışmasının buraya kadar olan kısmında bölgelerde, deneklerin sosyo- demografik özelliklerinin dağılımı görülmektedir. Bundan sonraki kısımda, alan çalışmasını meydana getiren ve başlangıçta 27 sorudan oluşan görüşme formuna verilen cevaplar, çizelgeler ile değerlendirilmektedir. Çizelgeler, her bölge için ardışık olarak düzenlenmiştir. Sorular kendi içinde 4 kısımda sınıflandırılmıştır. Bunlar; yerleşimin fiziksel algısına yönelik sorular, sosyal dayanışma ve komşuluk ilişkilerine dayalı sorular, yerleşimin ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerinin algısına yönelik sorular ve yere bağımlılığın sorgulandığı sorulardır. Görüşme soruları bulguları bu alt başlıklar halinde incelenmiştir.
Görüşme sorularından kapılı yerleşmelerin dış görünüşünün çevredekiler tarafından algısına yönelik ilk sorunun değerlendirmesinde, semantik farklılaşma ölçeği kullanılmıştır. Verilen sıfat çiftlerinin (güzel-çirkin, çekici-itici, gösterişli-sıradan, güçlü-güçsüz, sıcak-soğuk, çevreyle uyumlu-uyumsuz) 5 üzerinden puanlandırılması istenmiştir. Bölgelere göre ilk soruya ait cevapların ağırlıklı ortalamaları alınarak bir dağılım Çizelgesi oluşturulmuştur.
Çizelge 5.12 : Bölgelerdeki deneklerin kapılı topluluk imajı (ortalama dağılımlar).
Altunizade Mesa
Tarabya
İntes Bahçeşehir Ardıçlı
güzellik 3,27 2,83 3,51 çekicilik 2,74 2,69 2,86 gösteriş 3,18 2,72 3,34 güçlülük 3,59 3,92 3,23 sıcaklık 2,18 1,67 2,00 uyumluluk 2,79 1,61 1,53
Çizelge 5.12 incelendiğinde, iki bölgede kapılı topluluğun fiziksel görünümü ile ilgili sıfat çiftlerine verdikleri puanların, ağırlıklı ortalamalarının karşılaştırmaları görülmektedir. Buna göre Altunizade bölgesindeki deneklerde, kapılı yerleşimin güçlü (3,59) olduğu yönünde imaj ağırlık kazanmaktadır. Bununla birlikte, kapılı
yerleşim güzel (3,27) ve gösterişli (3,18) bulunmaktadır. Bu bölgede kapılı yerleşim hakkında en olumsuz imaj, sıcak (2,18) olduğu yönündedir.
Tarabya bölgesinde de, kapılı yerleşim hakkında en olumlu imaj, güçlü (3,92) olduğu yönündedir. Kapılı yerleşim bu bölgedeki denekler tarafından güzel (2,83) ve gösterişli (2,72) bulunmakla birlikte ortalamaları Altunizade’deki sonuçlara göre düşüktür. Bu bölgede kapılı yerleşme ne sıcak ne de çevresiyle uyumlu bulunmaktadır.
Ardıçlı bölgesinde, kapılı yerleşim hakkındaki en olumlu imaj, güzel (3,51) olduğu yönündedir. Kapılı yerleşimin gösterişli (3,34) ve güçlü (3,23) olduğu imajı da yoğun görülmektedir. En olumsuz imaj ise, kapılı yerleşimin çevresiyle uyumsuz (1,53)olduğu yönündedir.
Bölgelerin ağırlıklı ortalama Çizelgesine (Çizelge 5.12) göre grafiği Şekil 5.9’da verilmiştir. Genel olarak ağırlıklı ortalamaların, orta yani 3 düzeyinde yoğunlaştığı görülmektedir. Bu durum kapılı topluluk ile ilgili genel algının ne çok olumlu ne de çok olumsuz olduğunu göstermektedir.
Şekil 5.9 : Bölgelerin ağırlıklı ortalamalarına göre kapılı yerleşimin fiziksel algısı. Kentsel konumu itibariyle derinlik değeri en düşük alan Mesa’ya göre, derinlik değerleri daha yüksek olan İntes ve Ardıçlı’da kapılı yerleşimin görünümü ile ilgili beğeni ortalamaları daha düşük görülmektedir. Belirgin farklılıklar; kapılı yerleşimin güzel, çekici ve gösterişli olduğu değerlendirmeler Ardıçlı’da en yüksek, İntes’te en düşük; güçlü olduğu değerlendirmeler İntes’te en yüksek, Ardıçlı’da en düşük; sıcak olduğu değerlendirmeler Mesa’da en yüksek, İntes’te en düşük; çevreyle uyumlu olduğu değerlendirmeler Mesa’da en yüksek, Ardıçlı’da en düşük çıkmıştır. Kapılı yerleşimin dış görünümünün algısını etkileyen faktörler; duvar, duvarın boyutları ve
yapısı, içerisinin görünürlüğü, inşaat kalitesi ve alt yapı olanakları ile değerlendirilmiştir.
Anketin ikinci sorusu, kapılı yerleşimin yakınlığından duyulan memnuniyet durumunun anlaşılmasına yöneliktir. Verilen beşli seçeneğe (hiç memnun değilim, memnun değilim, orta, memnunum, çok memnunum) yapılan değerlendirmelerin dağılımı Çizelge 5.13, 5.14, 5.15, 5.16’da verilmiştir. Ankette verilen beşli seçenek Çizelgede, cevapların değerlendirmesinde kolaylık olması için üçlü (memnun, orta, memnun değil) hale getirilmiştir. Memnun değil için; hiç memnun değilim ve memnun değilim; orta için orta ve memnun için memnunum ve çok memnunum seçenekleri beraber ele alınarak üçlü seçenek halinde düzenlenmiştir.
Çizelge 5.13 : Kapılı yerleşimin varlığından Altunizade’de duyulan memnuniyet.
Yerleşimden duyulan memnuniyet
Altunizade Mesa Sayı Yüzde Memnun Değil 11 33% Orta 10 29% Memnun 13 38% Genel Toplam 34 100%
Altunizade bölgesindeki deneklerin, %38’i kapılı yerleşimin yakınlarında olmasından memnun iken % 33 memnun değildir (Çizelge 5.13). Memnun olunmasının çeşitli sebepleri bulunmaktadır. Örneğin; kapılı yerleşimin emlak değerlerini arttırması ve deneklerin oturdukları menkullerin değer kazanması, yerleşimin duvarlarındaki güvenlik kameraları ile sokakların güvenlik sorununun azalması bunlardan bazılarıdır. Diğer taraftan, memnun olmayanların daha ziyade duvarın varlığından rahatsız oldukları gözlemlenmiştir. Kapatılan alanın dışındakilerde, kapılı yerleşimin varlığı, dışlanmışlık, ötekileştirme, ayrıştırma gibi çeşitli duygular uyandırmaktadır. Kentsel konumu bakımından bütünleşme değeri yüksek olan kapılı yerleşimin, çevresi tarafından algılanan imajında olumlu ve olumsuz değerlendirmeler birbirine yakın çıkmıştır.
Çizelge 5.14 : Kapılı yerleşimin varlığından Tarabya’da duyulan memnuniyet.
Yerleşimden duyulan memnuniyet
Tarabya İntes Sayı Yüzde Memnun Değil 12 34% Orta 17 47% Memnun 7 19% Genel Toplam 36 100%
Çizelge 5.14’te Tarabya bölgesinde kapılı yerleşimin yakınlarında olmasından duyulan memnuniyet oranlarına bakılacak olursa, ağırlığın %47 ile tarafsız ya da ne memnun, ne değil tarafında olduğu görülür. Burada memnuniyet oranı (%19) oldukça düşüktür. Bu durumun daha çok kapılı yerleşimin çevreye bir etkisinin olmaması ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Diğer yandan, kapılı yerleşimde yaşayan insanların çevredeki insanlara bir zararı olmaması, çevredekilerin memnuniyetsizliklerini azaltmaktadır.
Çizelge 5.15 : Kapılı yerleşimin varlığından Ardıçlı’da duyulan memnuniyet.
Yerleşimden duyulan memnuniyet
Bahçeşehir Ardıçlı Sayı Yüzde Memnun Değil 18 52% Orta 5 14% Memnun 12 39% Genel Toplam 35 100%
Çizelge 5.15’te görüldüğü gibi, Ardıçlı bölgesinde kapılı topluluğa karşı duyulan memnuniyet oranı % 52 ile düşük görülmektedir. Memnuniyetsizliği etkileyen nedenler arasında, kapılı yerleşimin sosyal, ekonomik ve fiziksel olarak çevresine bir etkisinin olmaması gelmektedir. Diğer yandan, kapılı yerleşimin varlığının çevresel kaliteyi arttırdığı düşüncesi, yerleşimden memnuniyeti olumlu yönde etkilemektedir. Altunizade, Tarabya ve Ardıçlı’da, kapılı yerleşimin yakınlarında olmasından duyulan memnuniyetlerine ilişkin sorunun, ağırlıklı ortalamalara göre değerlendirmesi Çizelge 5.16’da verilmiştir. Buna göre, kapılı yerleşimin varlığından en memnun (3,03) bölge Altunizade görünmektedir. En az memnun (2,46) olan alan ise Ardıçlı’dır. Genel olarak ortalama altında orta sınırında bir değerlendirme yapılmıştır. Kentsel konumu kapılı yerleşimden memnuniyeti etkilemektedir; merkezden uzaklaşan kapılı yerleşmelerin etrafında yerleşimden daha az memnun olunduğu görülmektedir.
Çizelge 5.16 : Kapılı yerleşim varlığından duyulan memnuniyetlerin karşılaştırması.
Görüşmenin üçüncü sorusu, yerleşmenin duvarlarının varlığından çevredekilerin memnuniyetinin anlaşılmasına yöneliktir. Burada da önceki soruda yapıldığı gibi derecelendirilmiş seçeneklerin ölçümü yapılmıştır. Görüşmede verilen beşli seçenek, önceki soruda olduğu gibi Çizelgede üçlü hale çevrilmiştir. Çizelge 5.17, 5.18, 5.19, 5.20 duvarlardan olan memnuniyetleri göstermektedir.
Çizelge 5.17 : Altunizade’de kapılı yerleşme duvarlarından duyulan memnuniyet.
Duvarın varlığından memnuniyet
Altunizade Mesa Sayı Yüzde Memnun Değil 24 71% Orta 6 18% Memnun 4 12% Genel Toplam 34 100%
Çizelge 5.17 Altunizade bölgesinde kapılı yerleşimin duvarlarından duyulan memnuniyet oranları görülmektedir. Buna göre deneklerin, %71’nin duvarlardan memnun olmadığı görülmektedir. Bir önceki soruda kapılı yerleşimin varlığından memnuniyet bu kadar düşük değil iken duvarlardan rahatsız olunduğu anlaşılmaktadır. Bu durum duvarı, sadece fiziksel olarak çirkin bulmaktan öte bir durumdur. Memnuniyetsizlik, duvara karşı bir tepkinin işaretidir. İçeridekilerden bir farkı olmadığını düşünenler için duvar gerilim sebebi olmaktadır.
Çizelge 5.18 : Tarabya’da kapılı yerleşme duvarlarından duyulan memnuniyet.
Duvarın varlığından memnuniyet
Tarabya İntes Sayı Yüzde Memnun Değil 29 81% Orta 5 14% Memnun 2 6% Genel Toplam 36 100%
Çizelge 5.18 Tarabya bölgesindeki deneklerin kapılı yerleşimin duvarından duyduğu memnuniyeti göstermektedir. Buna göre, deneklerin %81’i duvarın varlığından memnun değildir. Çünkü bu duvar, kendilerini dışarıda tutmaktadır, içeriyi görmelerine ve girmelerine engel olmaktadır. Bu sonuç gerilim potansiyeli barındırmaktadır.
Çizelge 5.19 : Ardıçlı’da kapılı yerleşme duvarlarından duyulan memnuniyet.
Duvarın varlığından memnuniyet
Bahçeşehir Ardıçlı Sayı Yüzde Memnun Değil 30 86% Orta 0 0% Memnun 5 14% Genel Toplam 35 100%
Çizelge 5.19 Ardıçlı bölgesinde, kapılı topluluğun duvarından duyulan memnuniyet durumunu göstermektedir. Buna göre, Ardıçlı bölgesi deneklerinin, %86’sı duvardan memnun değilken, %14 memnundur. Memnuniyetsizlik, kentsel bir alandan dışlanma ve içeriye girememe nedenleri ile ortaya çıkmaktadır. Sosyal ve alt yapısal hizmetlerden faydalanmalarına engel teşkil eden duvar, bir gerilim kaynağıdır.
Çizelge 5.20 sitenin duvarlarından olan memnuniyeti verilen beşli seçeneğin ağırlıklı ortalamasına göre karşılaştırmaktadır (1 ile 5 arasındaki değerlendirmede 5 memnuniyeti ifade eder). Buna göre, genel olarak denekler, kapılı yerleşim duvarlarından memnun değildir. Yerleşim duvarlarından en çok memnun (1,76) olan alan Altunizade iken, en az memnun alan Ardıçlı çıkmıştır. Kentsel konumları merkezden uzaklaştıkça, memnuniyetsizlik artmaktadır. Bununla birlikte oranlar birbirine çok yakın ve genel görünümü olumsuz görüşün hakim olduğudur. Duvardan rahatsızlık, kentsel alanın ayrıştırılmasından duyulan rahatsızlığın bir ifadesidir.
Çizelge 5.20 : Duvar memnuniyetinin bölgelere göre karşılaştırılması.
Anketin dördüncü sorusu, kapılı yerleşmeye rahatça girip çıkabilmeyi isteyip istemediklerine yöneliktir. Cevaplar evet/hayır gibi ikili seçeneklerle sunulmuştur. Bu sorunun değerlendirmesi Çizelge 5.21, 5.22, 5.23, 5.24’te verilmiştir.
Çizelge 5.21 : Altunizade’de kapılı yerleşmeye erişim ile ilgili istek.
Erişim kolaylığı isteği
Altunizade Mesa Sayı Yüzde Evet 17 50% Hayır 17 50% Genel Toplam 34 100%
Çizelge 5.21’de Altunizade bölgesinde, kapılı yerleşmeye rahatça girip çıkabilme isteği eşit çıkmıştır. Bu durumun sebepleri arasında, bir; deneklerin içerisiyle bir bağlantısı olmaması ve dolayısıyla içeriye girmek için bir neden olmaması, iki; içeridekini merak etmeme ya da umursamama, içeri girmeyi istememe nedenlerinin yanında; içeriyi merak etme, sosyal donatıları kullanma isteği gibi nedenlerle içeriye girmek istenmektedir. Kapılı yerleşimin içine girebilmek oldukça zor ve aşamalı (güvenliğe kimlik gösterme, gelinen kişinin adının verilmesi, o kişinin aranması ve onay alındıktan sonra geçilebilmesi)bir iş olması sebebiyle pek istenmemektedir. Burada gerilimi yaratacak olan esas istememe nedeni; kapılı yerleşim dışındakilerin kendilerini içeridekilerden eşit ve hatta üstün görmelerinden kaynaklı tepkisel bir yaklaşım olduğu düşünülmektedir.
Çizelge 5.22 : Tarabya’da kapılı yerleşmeye erişim ile ilgili istek.
Erişim kolaylığı isteği
Tarabya İntes Sayı Yüzde Evet 19 53% Hayır 17 47% Genel Toplam 36 100%
Tarabya’da kapılı yerleşmeye girip çıkabilme isteği Çizelge 5.22’de görüldüğü üzere %53 ve%47 gibi birbirine yakın oranlardadır. Daha çok, kapılı yerleşime rahatça girme isteği ağırlık kazanmaktadır. Bu durum içerideki sosyal olanaklardan faydalanma ile ilgilidir. Yerleşmeye rahatça girip çıkmayı istememe nedeni, içeriyi görmeye değer bulmadıkları için olabilir. Kentsel bir alana girişin duvarlarla engellenmesi rahatsızlık oluşturmaktadır.
Çizelge 5.23 : Ardıçlı’da kapılı yerleşmeye erişim ile ilgili istek.
Erişim kolaylığı isteği
Bahçeşehir Ardıçlı Sayı Yüzde Evet 29 83% Hayır 6 17% Genel Toplam 35 100%
Ardıçlı bölgesinde kapılı yerleşmeye rahatça girme isteği Çizelge 5.23’te görüldüğü üzere %83 oranında olumludur. Bu oran diğer bölgelerden oldukça fazladır. Bu arzunun nedeni, kapılı yerleşmelerin yolları ve sosyal donatılarını kullanma isteğinden kaynaklanmaktadır. Buradaki imkanlara sahip olmayan dışarıdakiler, bu nimetlerden faydalanmak istemektedir.
Çizelge 5.24 : Kapılı yerleşmeye erişim ile ilgili isteklerin bölgelere göre karşılaştırması.
Çizelge 5.24 kapılı yerleşime rahatça girip çıkabilme isteklerinin yüzdesel karşılaştırması gösterilmektedir. Buna göre, üç bölge içinde en fazla Ardıçlı, kapılı yerleşime rahatça girmeyi %83 istemektedir. En düşük oran ise Altunizade Mesa’da %50 oranından görülmektedir. Kentsel konum itibariyle merkezden çepere doğru gidildikçe kapılı yerleşime rahatça girme isteği artmaktadır. Sosyo-ekonomik durumdaki iyileşme kapılı yerleşime girmeyi isteme ile orantılı bir durumdur. Bunun dışında kapılı yerleşime girmek için bir prosedür gerekmektedir. Bu bir zorluk olarak görüldüğü için kapılı yerleşime girme konusunda isteksizlik vardır. Ayrıca, ayrışmaya ve eşitsiz yaşam şartlarına bir tepki olarak olumsuz cevap verildiği düşünülmektedir. İstenme nedeni, kentsel alanda erişim rahatlığı isteği ile ilgilidir.
Görüşmenin beşinci sorusu kapılı yerleşmenin yerinde duvarları olmayan başka bir konut grubu tercihlerini anlamaya yöneliktir. Cevaplar ikili seçenek halinde sunulmuştur. Bölgelerin değerlendirmeleri Çizelge 5.25, 5.26, 5.27, 5.28 altında verilmiştir.
Çizelge 5.25 : Altunizade’de kapılı yerleşme yerine duvarsız bir yerleşme tercihi.
Kapalı olmayan konut alanı tercihi
Altunizade Mesa Sayı Yüzde Evet 28 82% Hayır 6 18% Genel Toplam 34 100%
Altunizade’deki deneklerin %82’si Mesa konutlarının yerinde duvarları olmayan bir konut alanı tercih ettiklerini belirtmişlerdir (Çizelge 5.25). Bu sonuca göre, duvardan duyulan rahatsızlık oldukça fazladır.
Çizelge 5.26 : Tarabya’da kapılı yerleşme yerine duvarsız bir yerleşme tercihi.
Kapalı olmayan konut alanı tercihi
Tarabya İntes Sayı Yüzde Evet 30 83% Hayır 6 17% Genel Toplam 36 100%
Çizelge 5.26’da Tarabya bölgesinin kapılı yerleşmenin yerinde başka bir yerleşme isteme oranı % 83 çıkmıştır. Bu bölgede duvardan duyulan rahatsızlık oranına paralel bir cevap çıkmasının yanında, kapılı yerleşime rahatça girip çıkma istekleri
alan istek oranı yüksektir. Kapılı yerleşime rahatça girmenin istenmeme nedeni, özel bir mülkiyete girerken özgür olunmasının yanlış olduğu düşüncesi ile açıklanabilirken, bu alanda bir duvar engeli ile karşılaşılmak istenmemektedir. Kapılı yerleşim duvarları, dışarıdakini ötekileştirdiği ve dışladığı için istenmemektedir.
Çizelge 5.27 : Ardıçlı’da kapılı yerleşme yerine duvarsız bir yerleşme tercihi.
Kapalı olmayan konut alanı tercihi
Bahçeşehir Ardıçlı Sayı Yüzde Evet 31 89% Hayır 4 11% Genel Toplam 35 100%
Çizelge 5.27 Ardıçlı’daki deneklerin %89’unun kapılı yerleşmenin yerinde başka bir yerleşme tercih ettiklerini göstermektedir. Bu cevap, kendilerini görmek istemeyen, dışarıda bırakan kapılı topluluğa karşı geliştirilen bir reflekstir. Bunun anlamı, deneklerin buradaki kapılı yerleşimi duvarsız olarak veya başka bir konut alanına tercih etmektedirler. Duvar aşılmak istenen bir engel olarak görülmektedir. Eşit yaşam koşulları beklentisi ile verilen cevaplar, gerilim barındırmaktadır.
Çizelge 5.28 : Bölgelere göre kapılı yerleşme yerine duvarsız bir yerleşme tercihi.
Çizelge 5.28’de karşılaştırmalı olarak bölgelerdeki deneklerin, kapılı yerleşimin yerine duvarları olmayan başka bir yerleşim alanı tercih ettikleri görülmektedir. Duvarları olmayan bir yerleşim istenmesinin nedeni, eşit sosyal olanaklar ve yaşam standartları beklentisi ile açıklanabilir. Genel olarak kapılı yerleşim duvarları ile ilgili bir sıkıntı vardır ve bu durum gerilimi tetikleyen bir nedendir. Kentsel konumundan bağımsız olarak tüm bölgelerde duvardan bir rahatsızlık duyulmaktadır.
Kapılı yerleşim duvarlarının yapılış nedeninin algısına yönelik olan, anketin altıncı ve yedinci soruları burada ortak ele alınacaktır. İlk soruda, duvarın sebebinin mahremiyet olup olmadığı sorulurken, diğer soruda duvarın güvenlik amaçlı mı
olduğu sorgulanmıştır. Bu sorular için evet/hayır seçenekleri sunulmuştur ve verilen cevaplar Çizelge 5.29, 5.30, 5.31, 5.32, 5.33’te gösterilmiştir.
Çizelge 5.29 : Altunizade’de duvarın sebebi.
Duvarın sebebi Altunizade Mesa Mahremiyet Güvenlik
Sayı Yüzde Sayı Yüzde
Evet 24 71% 32 94%
Hayır 10 29% 2 6%
Genel Toplam 34 100% 34 100%
Çizelge 5.29’da Altunizade bölgesindeki duvarın algısına yönelik değerlendirmeler yer almaktadır. Buna göre deneklerin tamamına yakını (%94) duvarı güvenlik amaçlı bulurken, %71’i mahremiyet amaçlı bulmuştur. Güvenlik endişesi, duvara yerleştirilen kameralar ile bağdaşlaştırılmaktadır. Duvarın amacının daha çok güvenlik ile ilişkili bulunmasının nedeni boyutları ve içeriği ile ilgili olmasının yanı sıra, dışarıdakinin yabancı ve tehlikeli görülmesi ile ilişkilidir. Bu durum duvara karşı olan tepkiyi daha da arttırmaktadır.
Çizelge 5.30 : Tarabya’da duvarın sebebi.
Duvarın sebebi Tarabya İntes Mahremiyet Güvenlik
Sayı Yüzde Sayı Yüzde
Evet 26 72% 26 72%
Hayır 10 28% 10 28%
Genel Toplam 36 100% 36 100%
Çizelge 5.30 Tarabya bölgesindeki deneklerin duvar algısını yansıtmaktadır. Bu Çizelgeya göre, buradaki deneklerin %72’si duvarın mahremiyet ve güvenlik sebepleri ile olduğu kanısındadır. Ancak bunu düşünmeyen %28 duvarı toplumsal farklılığın ifadesi bağlamında değerlendirmektedir. Duvarın güvenlik amaçlı bulunmasının altında yatan neden, kentlerde artış gösteren şiddet ve suçlara karşı bir tedbir olarak görülmesidir. Duvarın mahremiyet amaçlı algısı, özel hayatın mahremiyeti ile ilişkili olarak görülmektedir.
Çizelge 5.31 : Ardıçlı’da duvarın sebebi. Duvarın sebebi Bahçeşehir Ardıçlı Mahremiyet Güvenlik
Sayı Yüzde Sayı Yüzde
Evet 22 65% 25 71%
Hayır 12 35% 10 29%
Genel Toplam 34 100% 35 100%
Ardıçlı bölgesinde duvarın algısının değerlendirmesi Çizelge 5.31’de verilmiştir. Buna göre, bölgedeki deneklerin %71’i duvarı güvenlik amaçlı görmektedir. Bunun yanında %65 oranında denek duvarı mahremiyet amaçlı bulmaktadır. Mahremiyet amacının düşük olmasının sebebi, duvarın diğer bölgedekilere oranla daha alçak olmasından kaynaklanmaktadır. Güvenlik amaçlı olduğunu düşünmelerinin sebepleri arasında kameralar ve güvenlik görevlilerinin varlığı ile yerleşime girmede yaşanan zorluklar gelmektedir.
Çizelge 5.32 : Bölgelerde duvarın mahremiyet amaçlı algısı.
Çizelge 5.32’de mahremiyet amaçlı duvarın bölgelerde değerlendirmesi yüzdesel olarak verilmiştir. Genel olarak üç bölgede de duvarın amacının mahremiyet olduğu düşüncesi hakimdir. Verilen cevaplarda duvarın yüksekliği ve geçirgenliği etkendir. Ardıçlı’daki kapılı yerleşimin duvarının içeriyi göstermesi bakımından, buradaki duvarın mahremiyet amaçlı algısı diğer bölgelere göre düşük çıkmıştır.
Çizelge 5.33’te bölgelere göre, duvarın güvenlik amaçlı algısı yüzdesel olarak değerlendirilmiştir. Duvarın güvenlik amaçlı olduğu algısı genel olarak mahremiyetten daha çok oylanmıştır. Bu durum, kentsel korkular bağlamında, içeridekilerde olduğu düşünülen lüks hayatın korunması gereği anlayışının bir sonucu olarak yorumlanabilir. Denekler, duvar ne sebeple yapılmış olursa olsun anlayış göstermemektedir. Kentsel konumla güvenlik algısı paralellik göstermektedir. Ardıçlı’da duvarın güvenlik amaçlı olduğu algısının diğer
bölgelerden az çıkma nedeni; buradaki duvarın, diğer kapılı yerleşimdekilerden farklı olarak yüksekliğinin az olmasına bağlıdır.
Çizelge 5.33 : Bölgelerde duvarın güvenlik amaçlı algısı.
Görüşmenin sekizinci sorusunun amacı, kapılı yerleşimin içindeki yaşantının merak edilip edilmediği öğrenilmek istenmiştir. Bu soru içinde ikili seçenek ölçeği kullanılmıştır. Yapılan değerlendirmeler Çizelge 5.34, 5.35, 5.36, 5.37’de verilmiştir.
Çizelge 5.34 : Altunizade’de kapılı yerleşimi merak etme durumu.
İçerideki yaşamı merak etme
Altunizade Mesa Sayı Yüzde Evet 8 24% Hayır 26 76% Genel Toplam 34 100%
Altunizade bölgesindeki kapılı yerleşim içindeki yaşamı merak edenlerin oranı Çizelge 5.34’de görüldüğü üzere %24 çıkmıştır. Bu bölgedeki deneklerin %76’sı kapılı yerleşimdeki yaşantıyı merak etmemektedir. Bunun nedenleri arasında, daha önce içeride bulunmuş olmaları, merak etmemeleri veya bu tür bir yaşamı sevmedikleri gelmektedir. Ayrıca kendilerinin yaşantısını içeriden farksız olduğunu düşünmeleri burada etkendir.
Çizelge 5.35 : Tarabya’da kapılı yerleşimi merak etme durumu.
İçerideki yaşamı merak etme
Tarabya İntes Sayı Yüzde Evet 10 28% Hayır 26 72% Genel Toplam 36 100%
Çizelge 5.35 Tarabya bölgesindekilerin, kapılı yerleşim yaşantısını merak düzeyini göstermektedir. Buna göre, deneklerin %72’si içeriyi merak etmemektedir. Burada Altunizade ile yakın bir sonuç çıkmaktadır. Nedenleri de Altunizade’deki ile benzerdir.
Çizelge 5.36 : Ardıçlı’da kapılı yerleşimi merak etme durumu.
İçerideki yaşamı merak etme
Bahçeşehir Ardıçlı Sayı Yüzde Evet 22 63% Hayır 13 37% Genel Toplam 35 100%
Ardıçlı bölgesindekilerin kapılı yerleşim yaşamını merak etme oranları Çizelge 5.36’da görüldüğü üzere, diğer bölgelerden daha çok merak ettikleri (%63)görülmektedir. Bunun nedeni, bu alanda görüşmeye katılan deneklerin gelir durumu ve eğitim seviyesinin diğer bölgelerdeki deneklere göre daha düşük olması ile ilişkilidir. Yaşam tarzları bakımından kendilerinden çok farklı olan bir hayatı merak etmektedirler.
Çizelge 5.37 : Bölgelerde kapılı yerleşimi merak etme durumunun karşılaştırması.
Çizelge 5.37’de görüldüğü üzere, bölgeler arasında kapılı yerleşimdeki yaşamı en çok merak eden alan Ardıçlı çıkmıştır. Bu durumun eğitim seviyesi ve gelir seviyesi ile ilişki olduğu düşünülmektedir. Buradaki yapılaşma diğer iki bölgeye göre fiziksel