İzlenecek yol

Ormanlar ve orman tabanlı sektörler için iklim değişikliğinde yeni AB stratejisi; tutarlı ve bütüncül bir orman yönetimini, ormanlardan çoklu fayda sağlamayı, iç ve dış orman politikalarının bütünleştirilmesini ve tüm orman değer zincirini adres göstermektedir. Ayrıca kırsal alanların belirli bölgelerinde orman koruma ve ekosistem hizmetleri sağlanırken, sürdürülebilir orman yönetiminin güçlendirilmesi, rekabet ortamının geliştirilmesi ve yeni iş imkanlarının yaratılması için gerekli olan anahtar kuralları da belirlemektedir. AB ve üye devletler arasında ortak hedeflerin belirlenmesi ve tutarlılığın sağlanması ve sinerjinin oluşturulması oldukça önemlidir. Üye devletler eylem planlarını ve ulusal orman programlarını uygularken bu stratejinin ilkelerini ve hedeflerini dikkate almaktadır.

 Kılavuz kurallar

- Dengeli bir şekilde mal ve hizmetlerin arz edilmesi ve ormanların korunmasının sağlanması sırasında sürdürülebilir orman yönetiminin ve ormanların çok fonksiyonlu rolünün dikkate alınması.

- Kaynak verimliliğinin sağlanması, ormanların ve orman sektörünün kırsal gelişime optimize edilmesi, geliştirilmesi ve yeni iş alanlarının oluşturulması.

 2020 Orman hedefleri

AB’deki tüm ormanların orman yönetim prensiplerine göre yönetilmesinin sağlanması. AB’nin bu tutumu sürdürülebilir orman yönetiminin tanıtılmasını arttıracak ve ormansızlaşmanın küresel ölçekte azalmasını sağlayacaktır. Böylece:

- Çeşitli orman fonksiyonlarını dengeleme talepleri karşılanmakta ve hayati ekosistem hizmetlerini gelişmesine katkıda bulunmaktadır.

- Ormancılık ve tüm orman kaynaklı değer zincirlerine bio-ekonomiye katkı sağlaması için rekabetçi ve sürdürülebilir ortam sağlamaktadır.

 Sekiz adet bağlantılı öncelikli alanlar

i. Sürdürülebilir orman yönetimi ile ana sosyal hedeflere katkıda bulunulması

- Kentsel ve kırsal toplumların desteklenmesi

Çalışanlar, girişimciler ve orman yöneticileri tarafından iyi yönetilmiş ormanların

sürdürülebilir ve rekabetçi orman sektörü için açacağı yol kırsal gelişim ve tüm ekonomiye toplumsal fayda sağlamakta önemli bir rol oynamaktadır.

Üye Devletlerin yeni Kırsal Kalkınma Yönetmeliğinde verilen fırsatları kullanması ve ormancılık teknolojilerini modernize edilmesine, sektörün biyo-ekonomiye katkısının optimize edilmesine, orman ekosistemlerinin dayanıklılığının geliştirilmesine, doğa ve biyolojik çeşitlilik hedeflerine ulaşılmasına iklim değişikliğine adaptasyona, genetik kaynakların korunmasına, agro-orman sistemlerinin ve yeni orman arazilerinin oluşturulmasına öncelik vermesi gerekmektedir.

- Rekabetin teşvik edilmesi ve AB’nin orman tabanlı sektörlerinin

sürdürülebilirliği, biyo-enerji ve daha yaygın yeşil ekonomi

Kereste doğal, yenilenebilir, yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir bir hammaddedir. AB’deki orman tabanlı endüstriler AB toplam kereste biyokütlesinin %58’ini oluşturmaktadır. Ayrıca AB’deki GSMH’nın %7’si, yaklaşık olarak 3.500.000 iş olanağı ve AB’nin Endüstriyel Politikalarındaki hedeflere ulaşmak için gerekli desteği orman tabanlı kuruluşlardan kaynaklanmaktadır. Ancak gelecekte bu durum ve rekabet ortamı yeni kaynaklara ve enerji verimliliğine gereksinimi arttıracaktır. Gelişmiş kereste tabanlı materyallerin ve kimyasalların AB biyo- ekonomisinde önemli rol oynayacağı tahmin edilmektedir. Geriye kalan %42’lik kısım enerji için kullanılmaktadır ve bu enerji toplam AB enerji tüketiminin %5’lik kısmını oluşturmaktadır. Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı’na göre biyokütle 2020 yılında da yenilenebilir enerjinin temel kaynağını oluşturacaktır. Böylece orman tabanlı biyokütle ile oduna dayalı olmayan orman ürünleri sayesinde yeni pazarların oluşması, iş olanaklarının oluşması ve yeşil ekonominin desteklenmesi sağlanmış olacaktır.

 Stratejik Yönelimler

- Üye devletlerin kırsal kalkınma fonunu sürdürülebilir orman yönetiminde,

rekabet ortamının geliştirmesi, ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesinin teşvik edilmesi ve belirli çevresel kamu mallarının dağıtılmasında sosyal fonksiyonların dikkate alınması konularında kullanması,

- Komisyon ve üye devletlerin kırsal kalkınma politikası çerçevesinde

ormancılık önlemlerinin etkisini değerlendirmesi ve geliştirmesi,

- Üye devletlerin hedeflerinin sadeleştirmesi kapsamında yardım

modernizasyon paketinin oluşturulması

- Kırsal kalkınma fonunun da yardımıyla üye devletlerin yerel orman sahipleri

ve yetkililer arasındaki iletişimi güçlendirmek için. Orman Danışma Sistemlerini desteklenmesinin arttırılması,

- Komisyon ve üye devletlerin sürdürülebilir orman yönetimi kapsamında

ormanların toplumlara verdiği faydaları yüceltmesi ve sunulan mal ve hizmetler arasında dengenin sağlanması.

 Stratejik Yönelimler

Komisyon üye devletler ve katılımcılar ile birlikte hareket etmelidir.

- Sürdürülebilir, yenilenebilir, iklim ve çevre dostu bir hammadde olan ahşabın

kullanımının yaygınlaştırılması ve desteklenmesi, ormanlara ve ekosistemlerine zarar verilmesinin önlenmesi, orman biyokütlesinde madde ve enerji değişimi konusunda iklim avantajlarının değerlendirilmesi,

- 2014’ün sonuna kadar farklı politikalar dikkate alınmaksızın objektif ve

kanıtlanabilir AB sürdürülebilir orman yönetiminin geliştirilmesi (uygun önlemler komisyon tarafından sunulacaktır),

- Potansiyel kereste kaynaklarının değerlendirilmesi ve sürdürülebilir kereste

kullanımının arttırılması ve bunun için uygulama önerilerinin geliştirilmesi. Ayrıca üretim süreçlerinde, özellikle tarım tabanlı endüstrilerde, KOBİ’lerde ve mikro şirketlerde kaynak ve enerji verimliği konularında ‘kaskad’ prensibinin benimsenmesi,

- AB’deki orman tabanlı endüstrilerde pazar genişlemesinin ve küreselleşmenin

desteklenmesi, sürdürülebilir yapılar ve mobilyalar hakkında tüketici bilgilendirilmesinin sağlanması, biyo tabanlı sektörlerde çeşitli kaynakların ve enerji tasarrufu sağlayan ürünlerin araştırılmasının arttırılması,

- AB orman tabanlı endüstri ürünleri ve hammaddeleri için ikili ticaret

anlaşmaları ile üçüncü pazarlara erişimin kolaylaştırılması,

- Orman Tabanlı Sektörlerin Teknoloji Platformu’nun ve özel sektör- kamu

ortaklığı gibi yeni ikili girişimlerin desteklenmesi, ( biyo tabanlı sektörlerde enerji tasarruflu ürünlerin ve proseslerin araştırılması gibi),

- Orman tabanlı endüstrilerin değer zincirlerini etkileyen AB mevzuatının

toplam maliyet değerlendirmesinin yayınlanması (sonuçlar; maliyet, kar ve politika-mevzuat uyumu ile daha geniş bir etki analizi oluşturulmasını sağlayacaktır).

- Değişen iklimde ormanlar

Ormanlar iklim değişikliğine karşı oldukça hassastır. Aynı zamanda ormanlar karbon depolayıcı olarak iklim değişikliğini etkilerini azaltıcı rol oynamaktadır. AB ve üye devletler LULUCF’deki izleme ve raporlama, muhasebe kurallarını yeni kabul etmiştir (örneğin; üye ülkelerin eylem planlarını hazırlarken orman kaynaklı emisyonların azaltılması için bilgi sağlanması). AB ve üye devletler aynı zamanda LULUCF ile ilgili 2020 yılına kadar olan hedeflere ulaşılacağını Kyoto Protokolünde taahhüt etmiştir.

- Ormanların korunması ve ekosistem hizmetlerinin arttırılması

Ormanlar üzerindeki habitat parçalanması, istilacı yabancı türler, iklim değişikliği, su kıtlığı, yangınlar, fırtınalar ve haşerelerin yayılması gibi baskılar sebebiyle korumaların arttırılması gerekmektedir.

Orman Yönetim Planları ve eşdeğerindeki uygulamalar sürdürülebilir orman yönetimi prensiplerine dayandırılmalıdır ki mal ve hizmetler dengeli bir şekilde sağlanabilsin.

 Stratejik Yönelimler

Üye devletlerin ispatlaması gereken konular;

- Kerestelerle kaskadlandırma ve LIFE+ isimli iklim eylem ve kırsal gelişim alt

programını dikkate alarak, taşıyıcıların artması ve emisyonların azalması yoluyla ormanlarının azaltım potansiyellerini nasıl arttırdıklarını, ayrıca bunun sayesinde emisyonları sınırlandıran ve net biyolojik üretimi arttıran yeni ya da mevcut orman yönetim pratiklerinin uygulanması. Bu eylemler LULUCF’den edindikleri bilgiler doğrultusunda 2014’ün ortasına kadar yapmaları gerekmektedir.

- Eylemlerini Ormanların Korunması konulu Yeşil Belge, İklim Değişikliğine

Adaptasyonda AB Stratejisi ve temel orman politikalarında adaptasyon eylemleri gibi belgelerle destekleyerek, ormanlarının uyum kapasitelerini ve dirençliliklerini nasıl arttırdıklarının açıklanması.

 Stratejik Yönelimler

Üye Devletlerin görevleri;

- Komisyonun da yardımıyla ekosistem hizmetlerine önem veren ana

çerçevenin geliştirilmesi ve 2020 yılına kadar AB ve ulusal düzeyde muhasebe sistemlerinin integrasyonunun teşvik edilmesi. Ekosistemlerin ve hizmetlerinin durumunun haritalandırılması ve değerlendirilmesini de ayrıca oluşturacaklardır.

- Kırsal Gelişim Programları ve Su Çerçeve Direktifi kapsamında oluşturulan

Nehir Havzası Yönetim Planları Önlemler Programı ile sürdürülebilir orman pratikleri uygulanarak toprak korunmasının, su niteliğinin ve niceliğinin düzenlenmesinin sağlanması için orman örtüsünün korunması ve geliştirilmesi;

- AB Doğa Mevzuatı’nın uygulanmasıyla orman türlerinin ve habitatlarının

koruma durumlarında önemli ve ölçülebilir düzeyde gelişim sağlanmış olması ve 2020 yılına kadar Natura 2000 ağı sayesinde ulusal orman planlarının uygun yönetiminin sağlanması. Natura 2000 Kılavuzu ve ormanları dikkate almaları gerekmektedir.

- Yaklaşan Restorasyon Öncelik Çerçevesi üzerine kurulan ortak Biyolojik

Çeşitlilik Kongresi’nde belirlenen Aichi hedeflerine ulaşılması ve Biyolojik Çeşitlilik 2011-2020 Stratejik Planı’nın uygulanması.

- Orman genetiğinin korunması, tür çeşitliliğinin ve nüfusunun arttırılması.

Komisyon Kırsal Gelişim Programı kapsamında yapılan çalışmaları destekleyecektir.

Komisyonun görevleri;

- Natura 2000 koruma hedeflerini de içeren orman yönetim planlarının ve

biyolojik çeşitliliğinin öneminin entegrasyonunu dikkate alarak üye devletleri izlemesi,

- Üye devletlerle, ormanların haşeratlara karşı korunması konusunda ortak

hareket etmesi ve bunun Bitki Sağlık Rejimi’nin devam eden yenilenme ve araştırma çalışmalarının desteklenmesi ve komşu ülkelerle iletişimin arttırılması eylemlerinin üzerine kurulması.

ii. Veri tabanının geliştirilmesi

- Ne tür ormanlara sahibiz ve nasıl değişiyorlar?

Ormanlar hakkında edinilen bilgilerin güçlendirilmesi, orman sektöründeki karmaşık çevresel ve sosyal sorunlarla başa çıkabilmek için gerekmektedir. Orman ekosistemlerinin haritalandırılması ve değerlendirilmesi daha iyi AB orman bilgilendirme sistemi için önemli bir gereksinimdir. LIFE+ gibi AB programları ihtiyaç duyulan kaynakların mobilize edilmesini sağlamaktadır. Komisyon ve üye devletler orman bilgi ve biyokütle ile ilgili çalışmaların ve biyolojik çeşitlilik ile ilgili devam eden çalışmaların olduğu bir modüler sistem geliştirmiştir.

Bitki Sağlığı Rejimi

- AB ahşap ambalaj malzemeleri üzerine Bitki Sağlığı Önlemleri Uluslararası

Standartları kapsamında uygulanan yükümlülüklerin olası uzantılarının dikkate alınması ve etkilerinin değerlendirilmesi,

- Toprak bozulması ve çölleşme riskleriyle en çok tehdit altında olan bölgelerin

korunması için Çölleşmeyle Mücadelede Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ne taraf olunması ve eylem planlarının uygulanmasının desteklenmesi. Bu durum özellikle Avrupa Orman Veri Merkezi ve Avrupa Toprak Veri Merkezi aracılığıyla sağlanacaktır.

 Stratejik Yönelimler

Komisyonun görevleri

- Ormanların ve orman kaynaklarının çok fonksiyonlu rolüne ilişkin Avrupa çapında bilgilerin toplanması ve Avrupa Orman Bilgi Sistemi(EFFI) ve veri platformlarının (EFDCA) model uygulamalarına entegre edilmesi,

- AB veri mimarisi gereksinimlerinin INSPIRE, SEIS, Copernicus gibi sistemlerle üye devletlerin topladığı verilerin aynı frekansa getirilmesi ve uluslararası ve bölgesel proseslerin takip edilmesi,

- Yeni ve yenilikçi ormancılık ve katma değerli ürünler

AB Çerçeve Programları orman sektörü için araştırma ve geliştirme çalışmalarını desteklemektedir. 7. Çerçeve Programı’na ve 2020 AB Biyo-ekonomi Stratejisi’ne göre orman sektörü daha kapsamlıdır. Hedef, bu sektörün sürdürülebilirliğini ve sürdürülebilirlik sayesinde kırsal ekonomiye katkıda bulunmasını sağlamaktır

iii. Koordinasyonun ve iletişimin arttırılması

- Tutarlı bir yönetim için çalışmaların birlikte yürütülmesi ve ormanlarımızı

anlamak

 Stratejik Yönelimler

- Üye Devletlere ve katılımcılara orman uygulamaları ve piyasası konusunda

teknolojik ve bilimsel bilgi transferinin Horizon 2020 ve Tarımsal Verimlilik Avrupa İnovasyon Ortaklığı yoluyla AB komisyonu tarafından sağlanması ve yüksek katma-değerli yeni ürünlerin geliştirilmesinin desteklenmesi

- Tarımsal Araştırmalar Daimi Komitesi; AB, Üye Devletler ve katılımcılar

arasındaki araştırma ve yenilik çalışmalarının koordinasyonunun güçlenmesi için kullanılacaktır.

- Komisyonun ve Üye Devletlerin ormanlarla ilgili sosyal, çevresel ve

ekonomik değişimlerin yarattığı sorunları daha iyi anlayabilmesi için verileri ve bilgi boşluklarını doldurması, gelişmiş araştırma ve modelleme araçları ile birlikte çalışmalarını sürdürmesi gerekmektedir (çevresel eşiklerin belirlenmesi gibi)

- Komisyonun elde ettiği sonuçları ve iyi uygulama örneklerini AB orman

yönetim yapısı ve diğer ilgili taraflara iletmesi.

 Üye devletlerin görevleri

- Orman bilgi ve izleme sistemlerinin geliştirilmesi, kıyaslanabilir hale

getirilmesi ve paylaşılması, bunların EFFIS, orman sağlığı, AB orman istatistikleri ve EFDAC gibi başarılı sistemlerin üzerine kurulması. Katılımcılar ile komisyonun yakın istişare halinde olması.

- Ormanlar ve doğal dağılım, yangınlar ve haşeratlar, ormanlar ve biyo-

ekonomi, ormanlar ve iklim değişikliği, ormanlar ve ekosistem hizmetleri gibi AB ormancılık istatistikleri, ormanlar için çevresel ve ekonomik muhasebenin

- Küresel persfektiften ormanlar

Bu stratejinin amacı, AB ve Üye Ülke devletler arasındaki politikalarda tutarlılığı arttırmak, ormanlarla alakalı uluslararası düzeydeki sorunlar hakkında hedefleri ve taahhütleri belirlemektir. Bu sayede AB ve Üye Devletlere net ve tutarlı hedefleri formüle ederek destek sağlanmaktadır.

 Stratejik Yönelimler

- Komisyon, Daimi Ormancılık Komisyonu'nun çalışmalarını, diğer ormanlar

ve orman sektörü ile alakalı AB politikaları üzerine inşa edecektir.

- Üye Devletler ile ve Üye Devletler arasında sürdürülebilir orman yönetimi ve

uyumlaştırılmış orman bilgi ve işbirliği konularının daha iyi koordinasyonunun sağlanması için Komisyon ve Üye Devletlerin farklı seçenekler geliştirmesi.

- Komisyonun, NFI verileri için uyumlaştırılmış kriterlerin geliştirilmesi

amacıyla Avrupa Orman Bürosu Ağı (Ulusal Orman Stoğu – (NFI)) oluşturması. Araştırma projeleri ve maliyet eylemleri tamamlayıcı çalışmalardır.

- Üye Devletlerin SFC tarafından geliştirilen AB Orman İletişim Stratejisi

sayesinde ormanlar ve ahşap hakkındaki genel bilgileri geliştirmesi gerekmektedir.

 Komisyonun Görevi

- Avrupa dışındaki ormansızlaşma ve orman bozulmasının Avrupa’daki ürün ve

hammadde tüketimine olan çevresel etkilerinin değerlendirilmesi. Eğer mümkünse, ormansızlaşma ve orman bozulması üzerine AB eylem planını da dikkate alarak, bu tür etkilerin sınırlandırılması için uygun politikaların geliştirilmesi. Bu eylem 7. AB Çevre Eylem Programı çerçevesinde yapılacaktır.

2.1.8.4 Prensiplerin eyleme dönüştürülmesi: ormanlar ve orman sektörü için

Belgede Türkiye İçin İklim Değişikliğine Karşı Sektörel Bazlı Uyum Faaliyetleri Önerileri (sayfa 96-105)