İklim değişikliğinin bitki sağlığına etkilerine verilen tepkilerde AB

AB’nin iklim değişikliğinin bitki sağlığı üzerine yarattığı etkileri ortadan kaldırmak için oluşturduğu yasal mevzuat bitki sağlığı, bitki üreme materyali, bitki koruma ürünlerinin piyasaya sürülmesi ve bunların sürdürülebilir kullanımı ve genetik yapısı değiştirilmiş organizmaların piyasaya arzı için oluşturulan yasal çerçeveye dayanmaktadır. Konseyin kabul ettiği direktif dünyanın diğer bölgelerinde yeni zararlı organizmaların saldırılarına karşı birliği korumak ve birliğin geri kalanı için sadece yerel olarak AB'de mevcut zararlı organizmaların yayılmasını önlemeye yardımcı olmak için geliştirilmiştir.Konsey tarafından ‘Pazarlama Direktifi’ olarak da anılan ve kabul edilen bir diğer direktif, iklim değişikliğine sebebiyle bitki sağlığı üzerinde oluşabilecek tehditleri azaltmak amacıyla araçlar geliştirmektedir.

Bu direktifler yüksek kaliteli ve sağlıklı bitki materyalinin üretim zincirinin başında kullanılabilirliğini sağlamak ve yerel koşullara adapte etmek amacıyla oluşturulmaktadır. Ayrıca bu direktifler agro-klimatik koşullara, kuraklığa ve hastalıklara dirençli bitki çeşitlerinin adaptasyonu doğrultusunda bitki yetiştirme imkanı sunmaktadır. Tüm bunlara ek olarak haşerat ve salgınların kontrolünde iklim

değişikliği sebebiyle riskleri artan bitkilerin korunması için AB tarafından oluşturulan bitki koruma ürünleri bugün ve gelecekte oldukça önemli rol oynamaktadır. Komisyon tarafından uygulanması zorunlu tutulan ve 2014 yılında kabul edilen ‘Bütünleşik Haşerat Yönetimi’ yasal çerçevesi, mevcut tüm bitki türlerinin koruma yöntemlerinin değerlendirilmesini ve haşeratların ve salgınların sayısının artmasını önleyen tedbirlerin uygulanmasını amaçlamaktadır.

2.1.5.8 İklim değişikliğinin insan, hayvan ve bitki sağlığına etkileri üzerine Birliğin eylem evrimi

İklim değişikliği etkilerine olan farkındalığın her geçen gün artmasına rağmen hala bazı bilgi eksikleri bulunmaktadır. Bunların giderilmesi için aşağıda sıralanan çalışmalar yapılmaktadır.

 Eylem için araçlar: İnsan sağlığı i. CEHAPIS projesi

Dünya Sağlık Örgütü tarafından oluşturulan projenin amacı; Avrupa Bölge Ofisi ve Avrupa Komisyonu’nun iklim değişikliğine sağlık adaptasyonu konusunda yasal seçeneklerin değerlendirilmesine yardımcı olmaktır.

Proje üç ana alanda faaliyet göstermektedir;

- İklim değişikliği ve sağlık konusunda Avrupa vatandaşlarının bilgi ve farkındalığının pekiştirilmesi

- İklim değişikliği sebebiyle, sağlık sektörü ve sağlık sistem eylemlerini artırmak amacıyla sağlık politikalarına iklim değişikliğinin entegre edilmesi - İklim değişikliği azaltım ve adaptasyon önlemlerine sağlığın dahil edilmesi.

ii. Sağlık için ciddi sınır ötesi tehditler

İklim değişikliği ile ilgili salgınların yönetimi ile ilgili olarak oluşturulacak envanter aşağıdaki bileşenlerin belirlenmesi gerekmektedir:

- Ana kapasitelerin tespit edilmesi.

- Avrupa vatandaşları için hızlı veri ve bilgi erişilebilirliğinin sağlanması amacıyla farkındalığın ve iletişimin arttırılması.

- Hazırlıkların, risk değerlendirmesinin ve risk yönetiminin hükümet ve sorumlular tarafından yapılması.

- Sınır ötesi eylemlerin oluşumunu ve bütünleşik politikaları da içeren bitki, hayvan ve insan sağlığı konuları arasındaki bağlantıların değerlendirilmesi.

iii. Sağlık Güvenlik Komitesinin güçlendirilmiş rolü

Sağlık Güvenlik Komitesi AB düzeyinde sağlığı tehdit eden ciddi sınır ötesi sorunlar için toplum sağlığı risk değerlendirmesinin yapılmasını sağlayan bir gayri resmi yapıdır.

iv. Güçlendirilmiş erken uyarı ve müdahale sistemleri

Ciddi sınırötesi sağlık tehditleri için alarm verilmesi amacıyla kurulmuş olan sistemdir. Komisyonun erken uyarı sistemleri ile ilgili aldığı kararın kapsamında yer almaktadır. Uyarı bildiriminin gerekli olduğu yerler; ilgili tehdidin ölçeği ve şiddeti ya da Birlik düzeyinde koordinasyonun gerekli olduğu durumlardır.

v. Büyüme içim sağlık programı

Bu program özellikle iklim değişikliği sebebiyle oluşan sağlık ve çevre sorunlarına odaklanmamaktadır. Bunun yerine insan sağlığı için birçok ciddi sağlık tehdidi içeren iklim değişikliği ve çevresel faktörlerin bulunduğu bütüncül bir program olarak kabul edilmektedir. Programın amacı sağlık ile ilgili oluşan yeni koşullara daha iyi hazırlanabilmek için ortak bir yaklaşım oluşturabilmektir.

 Eylem için araçlar: Hayvan sağlığı

i. Hayvan hastalık salgını için acil müdahale

Hazırlanan olasılık planları ile gelecekte meydana gelebilecek olan hastalıklar ele alınmaktadır. Geçmiş tavsiyeler ayrıca bir eylem planı oluşturularak ele alınacaktır.

ii. Yeni AB Hayvan Sağlığı Yasası

Hayvan sağlığı yassı birçok konuyu incelemektedir. Bu konular; Birlik içi ticaret, hayvanlar ve bunların ürünleri, hayvan hastalıklarının kontrolü, hayvan besleme ve hayvan refahı ithalatı gibi alanlardır. Hayvan Sağlığı Kanunu'ndaki kurallar iklim değişikliğinden kaynaklanan hastalık şekillerindeki değişiklikler, hastalıkların önlenmesi ve gözetim ve hastalık eradikasyonu da dahil olmak üzere kontrol önlemlerinin adaptasyonunu sağladığı için esnek olması gerekmektedir.

iii. Komisyon tarafından finanse edilen özel hayvan sağlığı çalışmaları

Avrupa’da yeni ortaya çıkan virüs türlerinin gelişiminin izlenmesi komisyon tarafından desteklenmektedir. Ayrıca bu istilacı türler hakkındaki bilgi eksiklerinin giderilmesi için yapılacak olan bilimsel araştırmalara da fon sağlamaktadır.

Bunun yanı sıra komisyon 2013 yılının sonuna doğru bal arılarının artan ölümlerinin kaynağını tespit etmek ve daha iyi anlayabilmek amacıyla 17 üye devletin desteklediği bir çalışma sürdürmektedir. Aynı zamanda bu çalışma arı nüfusunu ve genetik çeşitliliğini korumayı amaçlamaktadır.

 Eylem için araçlar: Bitki sağlığı i. Yeni AB Bitki Sağlığı Yasası

Komisyon, artan küreselleşme ile ticaret ve iklim değişikliği sorununu da göz önüne alarak rejimin başarısını değerlendirme ve değişim ihtiyaçlarını karşılama amaçlı 2009-2010 yılları arasında yürütülen bir değerlendirme çalışması hazırlamıştır. Yasal mevzuatın hazırlanması sırasında AB topraklarının önemli ihtiyaçlarını karşılayan, yeni haşeratların ve salgınların girişini önleyen veya varsa yok eden, adaptasyon kapsamında güçlendirilmesini sağlayan ortak anlayışa uygun olarak hareket edilmesi planlanmıştır.

ii. Yeni AB Bitki Üremesi Materyal Yasası

Bitki üretim materyali pazarlanmasıyla ilgili 12 direktif 2007-2008 yılları arasında hazırlanmıştır. 2009 yılında hazırlanan eylem planı ürün zincirinde çevresel eylemlerin desteklenmesi gibi AB politikaların tutarlılığının geliştirilmesini amaçlamaktadır. Yasal çerçevenin oluşturulması sırasında sürdürülebilir yönetime daha ağırlık verilmesi amaçlanmaktadır.

2.1.5.9 İnsan, hayvan ve bitki sağlığı için sonuçlar