İtalya’da Örgütlenme Modelleri

İtalya’da iki çeşit örgütlenme modeli görülmektedir. Bunlar; İhracat Birlikleri

ve Federexport’tur.

1.2.2.1.6.1. İhracat Birlikleri (Konsorsyumlar)

İtalyan ekonomisi, AB’de faaliyet gösteren ve %99.9’u KOBİ kapsamına giren

17 milyon işletmenin %22’si gibi büyük bir kısmını barındıran bir yapıya sahiptir (KOS-DER, 1996: 7). KOBİ’lerin İtalyan sanayi sisteminin önemli ve ayrılmaz bir parçası olması nedeniyle bu işletmelerin kurulması, geliştirilmesi ve aleyhine olan durumların ortadan kaldırılmasını desteklemek için bir çok tedbirler alınmıştır.

İtalyan hükümetlerince, KOBİ’lere verilen desteklerde beş ana amaç ön plana

çıkmıştır(KOS-DER, 1996: 8). Bunlar: 1. Üretim yatırımların desteklenmesi,

2. Araştırma ve teknolojik yeniliklerin geliştirilmesi, 3. İhracatı artırma ve uluslararası işlemlere katılma, 4. İşletmeler arası işbirliğini destekleme,

5. Geri kalmış bölgeleri sanayileştirme,

İtalyan yasalarındaki KOBİ tanımına uyan en az sekiz işletme bir araya gelerek

bir birlik oluşturabilmektedir (Baykal, 1996: 6). Konsorsiyumların faaliyet alanları veya hizmetleri aşağıdaki 14 madde ile belirtilmiştir (KOS-DER, 1996: 11).

1. Diğer ülkelerdeki veya dış pazarlara yönelik uluslararası ticari gösteri ve fuarlara toplu olarak katılmak ve birlik üyeleri arasında paylaştırılacak iş ve siparişleri üstlenmek,

2. Birliğe üye şirketlerin, İtalya’nın yabancı ülkelerdeki ekonomik misyonlarına katılmasını sağlamak,

3. Yabancı ülkelerle ilgili pazar araştırmalarını ve çalışmalarını gerçekleştirmek, 4. İhracatı teşvik edecek reklam çalışmalarını gerçekleştirmek, ihracat için toplu kataloglar hazırlamak,

5. İhracatı teşvik etmek amacıyla, müşterilerle ilgili haberleri toplama ve üye

6. Yabancı yönetici, gazeteci ve propagandacıların ziyaretlerini teşvik ve organize etmek,

7. İhracatı mümkün kılmak, desteklemek veya artırmak ve üye şirketlerin yabancı

şirketlerle yaptığı iş anlaşmalarına ve bireysel ihracat girişimlerine yardımcı olmak

amacıyla gereken her türlü faaliyeti gerçekleştirmek, 8. Üye şirketlerin ürünlerini dış pazarlara sokmak,

9. Talep edildiğinde, üyelere gereken hammadde ve yarı mamullerin ithalatında toplu alımları teşvik etmek,

10. Bir garanti anlaşması aracılığıyla, yabancı ülkelere satılan malın ödemeleri konusunda üye şirkete garanti vermek,

11. Üye şirketlerin birlik aracılığıyla ihraç ettikleri ürünlerin dışarıda belirlenmesini ve sınıflandırılmasını hedefleyen kaliteli markaları grup halinde belirlemek ve bunları iletmek,

12. Malı ihraç eden şirket tarafından üstlenilen sorumlulukları yerine getirerek birlik olarak herhangi bir itiraza karşı kalite garantisi vermek,

13. İhracatla ilgili faaliyetleri gerçekleştirmek,

14. Kredi sağlanan kuruluş ve şirketlerle gereken tüm ticari, mali işlemleri ve menkul ve gayrimenkul işlemlerini yerine getirmek; kamu malları üzerinde ipotek yapmak ve birlik hedefi doğrultusunda, yukarıda belirtilen faaliyetlerle yakından ilgili olan işlemleri gerçekleştirmek olarak ifade edilebilir (ICPS, 1997: 30-35).

Görüldüğü gibi ihracat odaklı bir yapı olan Konsorsuyumların devlet tarafından desteklenme yöntemleri ancak yukarıda sıralanan alanlarda faaliyet göstermeleri

şartıyla mümkündür.

1.2.2.1.6.2. İtalya - İhracat Birlikleri Federasyonu (Federexport)

Ortaklaşa ihracatın en başarılı şeklidir. KOBi’leri ihracata özendirmek amacıyla kurulmuştur. İtalyan hükümeti yayınladığı kanun ve kararnamelerle KOBİ’lerin bir araya gelerek kurdukları birliklerin, pazar araştırmaları, reklam harcamaları, uluslararası fuar ve sergilere katılmaları gibi faaliyetleri içeren programların finansmanını karşılayacak olan döner fonların kurulmasını

desteklemiştir. İtalya özellikle ayakkabı ve hazır giyim sektöründe bu tip organizasyonlar kurarak Avrupa pazarında güçlü yer edinmektedir (Melemen, 2001: 123). Federexport, İtalyan firmaların tanıtımıyla iştigal eden İtalyan Ulusal Dış Ticaret Enstitüsü (ICE), Dış Ticaret Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, bölgesel hükümetler ve Ticaret Odalarında bünyesindeki ihracat konsorsiyumlarının temsilcisi konumunda bulunmaktadır. Federexport ağına ait olan bölgesel ihracat konsorsiyumları federasyonları (Federexportlar) Lombardy, Venedik, Piedmont, Calabria ve Sicilya bölgelerinde kurulmuştur (Confindustria, t.y).

İtalyan hükümeti, yayınladığı bir kararname ile KOBİ’lerin bir araya gelerek

kurdukları örgütlerin, pazar araştırmaları reklam harcamaları, uluslararası fuar ve sergilere katılmaları gibi faaliyetleri kapsayan programların finansmanını karşılayacak fonların kurulmasını desteklemiştir (BIS, 1993: 30).

Bu destekler ve ihracata yönelik diğer sigorta, kredi, garanti gibi araçların sağlanmasında getirilen kolaylıklar küçük firmaların konsorsiyumlar içerisinde yer almasını cazip hale getirmektedir (İdris, 1996: 10).

Sonuç olarak bu birlikler, içlerine dâhil ettikleri küçük sanayi kolları için pazar araştırması yapmakta, bir taraftan alıcıları ile temas ederken diğer taraftan sipariş için gerekli olan hammadde ve yardımcı maddeleri temin etmektedir. Başlangıçta İtalyan KOBİ’lerinin tereddütle baktıkları bu oluşum, zaman içerisinde işletmeler arası işbirliğini artırması, coğrafi alanda sektörlerin toplanmasının sağlaması, sağlanılan kolaylıklar ve dış pazardaki üstün performansı sayesinde önce işletmeleri konsorsiyumlar altında, daha sonra da Federexport çatısı altında toplamayı başarmıştır. Örneğin İtalya, hazır giyim, ayakkabı ve seramik sektöründeki bu tür örgütler sayesinde uluslararası pazarda söz sahibi olmuşlardır (Baykal, 1996: 76).

Türkiye’de 26.12.1996 yılından beri yapılan değişiklikler ile birlikte bu ad altında halen mevzuatımızda yer alan Sektörel Dış Ticaret Şirketleri için esin kaynağı olan Federexport faaliyetlerini daha yakınen incelemek yerinde olur (Confindustria, t.y.) . Bu faaliyetler şu şekilde sıralanabilir:

1.Bünyesinde bulunan konsorsiyumların, İtalyan firmalarının uluslararasılaşmasını teşvik eden İtalya Uluslararası Ticaret Bakanlığı, ICE(İtalyan Ulusal Dış Ticaret Enstitüsü) ve bölgesel otoritelerle vb. ilişkilerini temsil etmek,

2. Mevzuat, hukuk, finansman ve pazar araştırmaları konularında teknik seminerlerin organize edilmesi,

3. Üyelerine vergi ve hukuk konularında danışmanlık hizmeti sağlamak,

4. Büyük bankalardan kredi limitleriyle ilgili müzakerelerde bulunmak, otel, havayolu şirketleri ve ticaretle ilgili diğer benzeri hizmet sektörleri kuruluşları ile anlaşmalar yapmak,

5. Finansal konularda üyelerine günlük bilgi sağlamak ve ulaştırmak, ihale duyurularını, mevzuat düzenlemelerini ve iş fırsatlarını bildirmek,

6.İhracat Konsorsiyumlarına bölgesel federasyonların oluşturulması aşamasında destekte bulunmak,

7. İtalya’da ve diğer ülkelerde konsorsiyum modelini özendirmek ve yaymak ayrıca

İtalya’nın birleşik bulunduğu program UNIDO( Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma

Teşkilatı) programı kapsamında bu oluşumu teşvik etmek,

8.Uluslararası sergi ve fuarlar düzenlemek, düzenlenenlere üyelerinin katılımını sağlamak,

9.İtalya ve yurtdışında ticaret misyonları düzenlemek, pazar araştırmaları yapmak 10. İşbirliği, kontrat ve lojistik konularında üyelerine danışmanlık desteği vermek, 11. Potansiyel ortaklar konusunda araştırma yapmak,

12. Firmaların tanıtıcı katalog, broşür, video kataloğu ve web sitesi oluşturma aşamalarında desteklenmesi gibi faalieyler yürütmektedir.