Farklı Başlık Altındaki Bilgileri Yeni Bir Başlık Altında Verme

Müellifin yararlandığı bir başka yöntem ise Naʻîmâ’nın ayrı başlıklar altında verdiği iki bendi tek başlık altında toplayarak nakletmektir. Müellif, Naʻîmâ’daki Serdâr Mehmed Paşa’nın vefatını yeni bir başlıkta “Muharebe-i der-Metris” başlığı altında vermiştir. Bu örneklere bakacak olursak;

Vefât-ı Serdâr Mehemmed Paşa

…. Girid’e müteʻallik iştigâl tehallülü ile işgâl ettim dedi. Tâki sadâretten azl olunup Girid’e gitmekle unutturdu. Çün serdâr Mehmed Paşa fevt oldu. Defterhâne mühürlenip Hüseyin Paşa ve Kapudân Musa Paşa umûra nâzır olup Küçük Hasan Paşa Rumeli kolunda ve Çiftelerli Osman Paşa Anadolu kolunda olan toplar üzerine durup umûr-ı muhâsara ve muhârebe de aslâ kusûr ve fütûr getirmeyip belki evvelkiden ziyâde saʻy ve ihtimâm ettiler. Küffârın çekdirir ve burtona ve mavna makūlesi yüzden mütecâviz sefâ’ini Suda imdâdına dönüp durur ve ekseri Hanya karşısına çıkıp görünür idi. (Târîh-i Naʻîmâ, III, s. 1084)

Muhârebe der-Metris

……. Çün serdâr Mehmed Paşa fevt oldu. Defterhâne mühürlenip Hüseyin Paşa ve Kapudân Musa Paşa umûra nâzır olup Küçük Hasan Paşa Rumeli kolunda ve Çiftelerli Osman Paşa Anadolu kolunda olan toplar üzerine durup umûr-ı muhâsara ve muhârebe de aslâ kusûr ve fütûr göstermeyip belki evvelkiden ziyâde sayʻ-i ihtimâm ettiler. Küffârın çekdirme ve burtona ve mavna makūlesi yüzden mütecâviz sefâʻin Suda imdâdına dönüp durur ve ekseri Hanya karşısına çıkıp görünüverdi. (Tevârîh-i Cezîre-i Girid, P., vr. 31b-32b)

Mezbûr Mehmed Paşa küffâr tabyasına mukābil bir tabyaya binâ ettirip esnâ-yı cengde mecrûh ve şehîd oldu. ………

Garîbe

Surnazen Mustafa Ağa’ya Rumeli Eyâleti verilip karadan Girid’e me’mûr olup yolda rast geldiği tezkire ile alınan emvâl-i ummâlden yüz binden otuz binini alıp harc-i râh etmeğe buyruldu verilip mîrîsi kapanmış ummâl ve cizyedârlar paşa-yı mezbûrun cevrinden havfa giriftâr oldular. (Târîh-i Naʻîmâ, III, s. 1200- 1203)

Mezbûr Mehmed Paşa küffâr tabyasına mukābil bir tabyaya binâ ettirip esnâ-yı cengde mecrûh ve şehîd oldu. Surnazen Mustafa Ağa’ya Rumeli Eyâleti verilip karadan Girid’e me’mûr olup yolda rast geldiği tezkire ile alınan emvâl-i ummâlden yüz binden otuz binini alıp harcırâh etmeğe buyruldu verilip mîrîsi kapanmış ummâl ve cizyedârlar paşa-yı mezbûrun cevrinden havfa giriftâr oldular. (Tevârîh-i Cezîre-i Girid, P., vr. 59a)

Ferâgat-i Murad Paşa ve Sadâret-i Melek Ahmed Paşa

……mah-ı mezburun on dördünde Sunʻizâde azl ve Hocazâde Ali Efendi İstanbul kadısı oldu. ….. Evâsıt-ı Şaʻbanda Serdâr Hüseyin Paşa’dan Deli Bayram nâm kimesne geldi ki sâbıka silahdâr Paşa’nın çaşnigir başısı imiş. . (Târîh-i Naʻîmâ, III, s. 1267)

Âmeden-i Nakl-i Girid

Evâsıt-ı Şaʻbanda Serdâr Hüseyin Paşa’dan Deli Bayram nâm kimesne geldi ki sâbıka silahdâr Paşa’nın çaşnigir başısı imiş. Mektûblar götürüp mazmûnunda Zadra’dan Kandiye’ye üç bin mikdârı kâfir geçip serdâr dahi asker ile Kandiye mukābelesinde yeni binâ olunan kalʻa önünde mâbeynleri dört bin adım tamâm bir mil-i şerʻîdir. (Tevârîh-i Cezîre-i Girid, P., vr. 73a)

Âmeden-i Muhâsare-i Kandiye Sâniyen

………..Vusûl buldukta ashâb-ı devlet nâçar sükût ettiler ve illâ su’i-kasd mukarrer idi.

Garîbe

…….Şevvâlin üçüncü günü Haydar Ağazâde Mehmed Paşa kapudân olup sekbanbaşılık verilen Kör Hüseyin Ağa ile ma‘an Girid’e me’mûr oldular. Zîrâ Haydar Ağazâde’ye Sultân verilip şânı terfi‘ olundu. Vezîr olacaktır deyip erâcif şüyû‘undan vezîr-i a‘zam müsteşʻîr olup kapudânlığa def‘ eyledi. (Târîh-i Naʻîmâ, III, s. 1243-46]

Âmeden-i Muhâsare-i Kandiye

Sâniyen

………..Vusûl buldukta ashâb-ı devlet nâçar sükût ettiler ve illâ sû’i-kasd mukarrer idi. Şevvâlin üçüncü günü Haydar Ağazâde Mehmed Paşa kapudân olup sekbanbaşılık verilen Kör Hüseyin Ağa ile ma‘an Girid’e me’mûr oldular. Zîrâ Haydar Ağazâde’ye Sultân verilip şânı terfi‘ olundu. Vezîr olacaktır deyip erâcif şüyû‘undan vezîr-i a‘zam müsteşʻîr olup kapudânlığa ref‘ eyledi. (Tevârîh- i Cezîre-i Girid, P., vr. 66b-70a)

Ahvâl-i Cezîre-i Kandiye der-Girid

….Silistre eyâletini vezîr Sarı Kenan Paşa’ya verdiler.

Azl-i Vezîr-i aʻzam Süleyman Paşa

……..Cemâziye’l-evvelin ikinci günü Süleyman Paşa azl ve mühr-i hümâyûn kapıcılar kethüdâsıyla serdâr Hüseyin Paşa’ya ihsân buyrulup eğer senin vücûdun Girid Cezîresi’nde lâzım değil

ise karadan gelesin…..

Kâ’immâkâmlık hılʻati Surnazen Mustafa Paşa’ya ilbâs olundu.

Defterdârlık

Çün Süleyman Paşa izhâr-ı acz ile pençe-i mihned tahlis-i girîbân oldu. Defterdâr Halıcızâde Mehmed Paşa dahi maslahatgüzârlıkdan izhâr-ı acz edip nefsinde elinden iş gelmeyeceği cânib-i saltânatın maʻlûmu olmağın ertesi azl olup defterdarlık merhûm vezîr Mustafa Paşa kethüdâsı Laffâf Karagöz Mehmed Ağa dedikleri laza tevcih olundu. (Târîh-i Naʻîmâ, IV, s. 1644-48])

Vâkiyiʻ-i Ahvâl-i Cezîre-i Kandiye der-Girid

…. Ve Silistre eyâletini vezîr Sarı Kenan Paşa’ya verdiler. Cemâziye’l- evvelin ikinci günü Süleyman Paşa azl ve mühr-i hümâyûn kapıcılar kethüdâsıyla serdâr Hüseyin Paşa’ya ihsân buyrulup “eğer senin vücûdun Girid Cezîresi’nde lâzım değil ise karadan gelesin. Eğer hareketinde dîn ü devlete zarar terettüb edecek mahzûr ihtimâli var ise hizmet-i muhâfazada olasın” deyip hatt-ı hümâyûn ısdâr olunup mühür ile maʻan irsâl olundu. Kâ’immâkâmlık hılʻati Surnazen Mustafa Paşa’ya ilbâs olundu. Defterdarlık çün Süleyman Paşa izhâr- ı acz ile pençe-i mihned tahlis-i girîbân oldu. Defterdâr Halıcızâde Mehmed Paşa dahi maslahatgüzârlıkdan izhâr-ı acz edip nefsinde elinden iş gelmeyeceği cânib-i saltânatın maʻlûmu olmağın ertesi azl olup defterdarlık merhûm vezîr Mustafa Paşa kethüdâsı Laffâf Karagöz Mehmed Ağa dedikleri laza tevcih olundu. (Tevârîh-i Cezîre-i Girid, P., vr. 80b-81b)