Sema Polat* - Ayşe Gül Kabakcı** - Ahmet Hilmi Yücel***
*Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı. Sarıçam, Türkiye, sezaoz@hotmail.com
**Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı. Sarıçam, Türkiye ***Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı. Sarıçam, Türkiye
ÖZ
Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinde el antropometrik parametrelerinin belirlenerek el şeklinin ortaya konulmasıdır. Bu çalışmaya yaşları 18-25 yaş arasında değişen Diş Hekimliği Fakültesi’nde öğrenim gören 40 öğrenci (16 kız, 24 erkek) dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen sağlıklı genç populasyonda el bölgesine ait antropometrik ölçümler yapılmıştır. El uzunluğu, el aya uzunluğu, parmak uzunluğu, el genişliği, bilek genişliği, el çevresi, bilek çevresi ölçümleri yapılmıştır. Bu ölçümlerden sonra el şekli hesaplanmıştır. Ayrıca, minimum (min.), maximum (max.), ortalama (ort.) ve standart sapma (SS) değerleri elde edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen kişilerde ölçüm yapabilmek için “Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu” onayı alınmıştır. Ölçümlerden önce bireylere bilgilendirilmiş gönüllü onam formu imzalatılmıştır. 16 kız öğrencilerin yaş ortalaması, boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve beden kitle indeksi (BKI) sırasıyla 18.81±0.40 yıl, 167.5±7.65 cm, 60.25 ±9.90 kg ve 21.0±0.03 kg/m2 iken 24 erkek öğrencide aynı ölçümler sırasıyla 19.25±0.74 yıl, 178.5±5.73 cm, 73.25 ±12.18 kg ve 23.0±0.03 kg/m2
olarak bulunmuştur. Kızlarda sağ ve sol 1.2.3.4 ve 5.parmak uzunluğu, el uzunluğu, el genişliği, el aya uzunluğu, el çevresi, el bileği genişliği, el bileği çevresi ve el şekli sırasıyla 5.66±0.35 cm, 5.55±0.44 cm; 7.15±0.48 cm, 7.06±0.32 cm; 7.83±0.39 cm, 7.84±0.32 cm; 6.94±.41 cm, 6.92±0.40 cm; 5.53±0.32 cm, 5.59±0.43 cm; 18.06±1.04 cm, 18.08±0.95 cm;7.35±0.69 cm, 7.24±0.71 cm; 9.86±0.66 cm, 9.84±0.64 cm; 18.06±1.41 cm, 17.69±1.30 cm; 5.03±0.61 cm, 5.06±0.63 cm ve 15.44±1.28 cm, 15.44±1.18 cm ve 0.41±0.03, 0.41±0.04 olarak bulunurken aynı ölçümler erkeklerde sırasıyla 5.90±0.55 cm, 5.81±0.53 cm; 7.87±0.94 cm, 7.75±0.78 cm; 8.68±0.74 cm, 8.63±0.84 cm; 7.62±.0.70 cm,
7.59±0.73 cm; 5.99±0.44 cm, 6.03±0.39 cm; 19.65±0.97 cm, 19.58±0.90 cm; 8.04±0.40 cm, 8.02±0.44 cm; 10.78±0.80 cm, 10.71±0.64 cm; 20.12±1.04 cm, 19.99±1.08 cm; 5.40±0.46 cm, 5.36±0.44 cm ve 16.51±0.99 cm, 16.66±0.93 cm, 0.41±0.02, 0.41±0.02 olarak hesaplanmıştır. Ölçüm parametreleri (el şekli hariç) ile başarı puanı arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanılmamıştır. Antropometrik ölçümlerde cinsiyetler arası farklılıklar ortaya çıkarken başarı puanları üzerine el antropometrik ölçümlerinin etkisi olmadığı düşünülmektedir.
Giriş
Elin fonksiyonel önemi endüstri kazalarının 1\3’i oranında elin hasara uğramasından kaynaklanır. Antropoloji alanında elin beynin gelişi ile bağlantılı olabileceği bildirilmiştir. Elin ince becerili hareketlerinde en etkin rol el başparmağına düşmektedir (1). El hareket, duyu organı ve insan vücudunun oldukça fonksiyonel birimidir. Elin temel fonksiyonu tutma, kavrama, çekme, itme ve bırakma gibi görevlerdir. El iskeleti ossa carpi (sekiz-8), ossa metacarpi (beş-5) ve el parmak kemikleri (ossa digitorum manus- 14)’nden oluşmaktadır. Dinlenme anında semi-fleksiyon, adduksiyon, oppozisyon pozisyonunda olan parmaklar el bileği fonksiyonu ile birlikte ekstensiyon ve abduksiyona gelir. El bileği ve parmaklar arasında bu uyum nesneleri tutma, kavrama ve bırakma işlemlerinde ele fonksiyonellik kazandırır (2,3). Yapılan literatür çalışmalarında el antropometrisinden antropoloji, adli tıp, spor hekimliği, ergonomi gibi pek çok alanda yararlanılabildiği, dördüncü parmak ile işaret parmağı arasındaki oranın her iki cinsiyette farklılık gösterdiği, kadınlarda dördüncü ve ikinci parmak boyunun eşit iken, erkeklerde dördüncü parmak ikinci parmaktan daha uzun çıktığı, ayrıca spor tiplerinin el antropometrisini etkilediği ve el antropometrisine göre kişinin hangi spor dalına daha uygun olabileceğine karar vermede kullanılabileceği belirtilmektedir (2,4,5).
Çalışmamızda el ve parmak antropometrisinin kişinin yıl sonu başarı düzeyini etkileyip etkileyemeyeceğini belirlemek için yapılmıştır
Gereç ve Yöntem
Bu çalışmada Çukurova Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde öğrenim gören 18-25 yaş arası 16 kadın ve 24 erkek 40 kişi dahil edilmiştir. Çalışmada 1., 2., 3., 4. ve 5. parmak uzunluğu, el uzunluğu, el genişliği, el aya uzunluğu, el çevresi, el bileği genişliği,
el bileği çevresi ve el şekli sırasıyla sağ ve sol tarafta olmak üzere çift taraflı olarak ölçüldü. Ölçümlerde 0.01 mm duyarlılığında dijital kaliper kullanılmıştır. Bulunan değerler cm olarak kaydedilmiştir. İstatistik değerlendirme SPSS 17.0 paket programı kullanılarak yapıldı. Sürekli değişkenler normal ise ortalama ± standart sapma olarak verilmiştir. Verilerin normal dağılım gösterip göstermemesini belirlemek için Shapira-Wilk testi uygulandı. Normal dağılım gösteren veriler için (p>0.05) parametrik test, normal dağılım göstermeyen verilerin (p<0.05) istatistiksel analizi için ise non-parametrik test kullanıldı. P<0.05 değerleri istatistiki olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular
Bulgular: 16 kız öğrencilerin yaş ortalaması, boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve beden kitle indeksi (BKI) sırasıyla 18.81±0.40 yıl, 167.5±7.65 cm, 60.25 ±9.90 kg ve 21.0±0.03 kg/m2
iken 24 erkek öğrencide aynı ölçümler sırasıyla 19.25±0.74 yıl, 178.5±5.73 cm, 73.25 ±12.18 kg ve 23.0±0.03 kg/m2
olarak bulunmuştur. Kızlarda sağ ve sol 1.2.3.4 ve 5.parmak uzunluğu, el uzunluğu, el genişliği, el aya uzunluğu, el çevresi, el bileği genişliği, el bileği çevresi ve el şekli sırasıyla 5.66±0.35 cm, 5.55±0.44 cm; 7.15±0.48 cm, 7.06±0.32 cm; 7.83±0.39 cm, 7.84±0.32 cm; 6.94±.41 cm, 6.92±0.40 cm; 5.53±0.32 cm, 5.59±0.43 cm; 18.06±1.04 cm, 18.08±0.95 cm;7.35±0.69 cm, 7.24±0.71 cm; 9.86±0.66 cm, 9.84±0.64 cm; 18.06±1.41 cm, 17.69±1.30 cm; 5.03±0.61 cm, 5.06±0.63 cm ve 15.44±1.28 cm, 15.44±1.18 cm ve 0.41±0.03, 0.41±0.04 olarak bulunurken aynı ölçümler erkeklerde sırasıyla 5.90±0.55 cm, 5.81±0.53 cm; 7.87±0.94 cm, 7.75±0.78 cm; 8.68±0.74 cm, 8.63±0.84 cm; 7.62±.0.70 cm, 7.59±0.73 cm; 5.99±0.44 cm, 6.03±0.39 cm; 19.65±0.97 cm, 19.58±0.90 cm; 8.04±0.40 cm, 8.02±0.44 cm; 10.78±0.80 cm, 10.71±0.64 cm; 20.12±1.04 cm, 19.99±1.08 cm; 5.40±0.46 cm, 5.36±0.44 cm ve 16.51±0.99 cm, 16.66±0.93 cm, 0.41±0.02, 0.41±0.02 olarak hesaplanmıştır. Demografik verilere bakıldığında boy uzunluğu ve vücut ağırlığı parametrelerinde cinsiyetler arasında anlamlı ilişkiye rastlanılırken, yaş ve BKI parametrelerinde anlamlı ilişkiye rastlanılamamıştır. Birinci parmak uzunluğu ölçümü dışında bütün antropometrik ölçümler cinsiyete bağlı olarak anlamlı farklılık göstermektedir (p<0.05). Antropometrik ve demografik ölçüm parametreleri ile başarı puanı arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanılmazken, el şekli ile başarı puanı arasında orta derece anlamlı korelasyon bulunmuştur.
Tablo 1. Çalışmaya katılan kişilerin demografik verileri
Ölçümler Aralık Ortalama±SS p
Yaş (yıl) Kadın 18.00-19.00 18.81±0.40 p>0.05 Erkek 18.00-21.00 19.25±0.74 Boy Uzunluğu (cm) Kadın 156.00- 184.00 167.5±7.65 p<0.05 Erkek 170.00- 190.00 178.5±5.73 Vücut Ağırlığı (kg) Kadın 47.00-82.00 60.25 ±9.90 p<0.05 Erkek 55.00-101.00 73.25 ±12.18 Beden Kitle Indeksi (BKI- kg/m2) Kadın 19.31-24.20 21.0±0.03 p>0.05 Erkek 19.03-27.98 23.0±0.03
Tablo 2. Çalışmaya katılan kişilerin antropometrik verileri
Ölçüm parametresi
Kadın Erkek Erkek Kadın Ortalama±Standard Sapma Aralık 1.parmak uzunluğu Sağ 5.66±0.35 5.90±0.55 5.00-7.00 5.10-6.10 Sol 5.55±0.44 5.81±0.53 5.00-7.00 5.00-6.30 2.parmak uzunluğu Sağ 7.15±0.48 7.87±0.94 6.50-10.00 6.40-8.00 Sol 7.06±0.32 7.75±0.78 6.50-9.30 6.50-7.50 3.parmak uzunluğu Sağ 7.83±0.39 8.68±0.74 7.40-10.40 7.10-8.50 Sol 7.84±0.32 8.63±0.84 7.30-10.60 7.20-8.30 4.parmak uzunluğu Sağ 6.94±0.41 7.62±.0.70 6.60-9.50 6.20-8.00 Sol 6.92±0.40 7.59±0.73 6.40-9.35 6.30-8.00 5.parmak Sağ 5.53±0.32 5.99±0.44 5.00-6.60 5.00-6.00
uzunluğu Sol 5.59±0.43 6.03±0.39 5.20-6.60 5.00-6.50 El uzunluğu Sağ 18.06±1.04 19.65±0.97 17.30-1.40 16.5-19.5 Sol 18.08±0.95 19.58±0.90 17.3-21.0 16.5-19.5 El genişliği Sağ 7.35±0.69 8.04±0.40 7.40-9.00 6.50-9.00 Sol 7.24±0.71 8.02±0.44 7.20-9.20 6.30-9.00 El aya uzunluğu Sağ 9.86±0.66 10.78±0.80 9.50-12.20 8.80-11.2 Sol 9.84±0.64 10.71±0.64 9.60-12.00 9.00-11.2 El çevre ölçümü Sağ 18.06±1.41 20.12±1.04 18.00-22.0 15.0-21.0 Sol 17.69±1.30 19.99±1.08 17.50-22.0 15.0-20.7 El bileği genişliği Sağ 5.03±0.61 5.40±0.46 4.60-7.00 4.50-6.50 Sol 5.06±0.63 5.36±0.44 4.70-7.00 4.50-6.80 El bileği çevresi Sağ 15.44±1.28 16.51±0.99 14.00-18.0 14.0-19.0 Sol 5.44±1.18 16.66±0.93 15.0-18.00 14.0-18.5 El şekli Sağ 0.41±0.03 0.41±0.02 0.38-0.45 0.34-0.50 Sol 0.41±0.04 0.41±0.02 0.36-0.46 0.35-0.49 Başarı Puanı 76.30±6.42 73.33±6.79 55.0-83.90 55.0-83.5
Tablo 3. El ve parmak antropometrik ölçümlerinin cinsiyet açısından karşılaştırılması
Ölçüm parametresi Kadın Erkek
p
1.parmak uzunluğu Sağ p>0.05
Sol p>0.05
2.parmak uzunluğu Sağ p<0.05
Sol p<0.05
3.parmak uzunluğu Sağ p<0.05
Sol p<0.05
4.parmak uzunluğu Sağ p<0.05
Sol p<0.05
5.parmak uzunluğu Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El uzunluğu Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El genişliği Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El aya uzunluğu Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El çevre ölçümü Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El bileği genişliği Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El bileği çevresi Sağ p<0.05
Sol p<0.05
El şekli Sağ p<0.05
Sol p<0.05
Tartışma ve Sonuç
El uzunluğu, el genişliği gibi antropometrik ölçümlerden cinsiyet ve boy uzunluğu tahminine karar verilebileceği ve adli tıp alanında, uygulanacak cerrahiyi planlamada, el gereçlerinin veya elle çalıştırılan cihazların tasarımında kullanılabilir parametreler olduğu belirtilmiştir. El antropometrisi toplumlar arasında farklılık göstermektedir (6). Ayrıca el kuvvet veya antropometrik ölçümlerin kürek çekme, judo gibi sporların yanında hentbol, basketbol, voleybol ve beyzbol gibi kavrama gerektiren sporlarda faydalı ölçümler olduğu belirtilmiştir (6-9). Ayrıca spor dallarında antropometrik özelliklerin sporcunun hangi spor branşına daha uygun olabileceğini belirlemede kullanılabilen parametreler olduğu belirtilmektedir (10). Literatürde el kullanımı gerektiren spor branşlarında el antropometrik ölçümlerinin sporcunun yönlendirilmesinde önemli olduğu gösterilmiştir (11). Sporla uğraşan kadınların boylarının, kulaç uzunluklarının ve vücut kitle indekslerinin daha fazla olduğu, ayrıca spor branşına göre bazı antropometrik özelliklerin değişebildiği görülmektedir (12).
Hindistan populasyonda yapılan bir çalışmada el uzunluğu ve el genişliği sırasıyla erkeklerde 19.23 cm (sağ),19.08 cm (sol); 8.30 cm (sağ) ve 8.18 cm (sol) olarak bulunurken aynı parametre kadınlarda sırasıyla 17.37 cm (sağ), 17.22 cm (sol); 7.57 cm (sağ) ve 7.45 cm (sol) olarak ölçülmüştür. Aynı çalışmada el uzunluğunun el genişliği ile anlamlı korelasyon gösterdiği ve bu ölçümlerden birinin bilinmesi durumunda diğerinin tahmin edilebileceği belirtilmiştir (7). Aynı populasyonda yapılan başka bir çalışmada erkeklerde el uzunluğu [(sağ) 19.36 cm, (sol) 19.42 cm], el genişliği [(sağ) 8.77 cm, sol (8.81 cm)] el ayası uzunluğu [(sağ)10.54 cm (sol) 10.61 cm] ve el indeksi [(sağ) 45.34, (sol) 45.41)] sırasıyla bulunurken, kadınlarda el uzunluğu [(sağ) 17.73 cm (sol) 17.72 cm], el genişliği [(sağ) 7.8 cm, sol (7.92 cm)], el ayası uzunluğu [(sağ) 9.72 cm, (sol) 9.79 cm] ve el indeksi [(sağ) 43.99, (sol) 44.72] sırasıyla bulunmuştur (8). Pal ve ark.larının 20-40 yaş arası Hindistan kadın populasyonunda yaptıkları bir çalışmada el uzunluğu (16.3 cm), el ayası uzunluğu (9.14 cm), birinci parmak uzunluğu (5.78 cm), ikinci parmak uzunluğu (6.51 cm), üçüncü parmak uzunluğu (7.16 cm), dördüncü parmak uzunluğu (6.65 cm), beşinci parmak uzunluğu (5.32 cm) ve el genişliği (8.55 cm) hesaplanmıştır (9). 19-50 yaş arası Türk populasyonunda yapılan bir çalışmada erkeklerde el uzunluğu, el genişliği ve el bileği genişliği sırasıyla 19.20 cm, 8.34 cm ve 5.75 cm iken, aynı parametreler kadınlarda sırasıyla 17.85 cm, 7.55 cm ve 5.11 cm olarak bulunmuştur (6). Sporcularda el uzunluğu (21.24 cm), el şekli (0.43), el ayası uzunluğu (12.23 cm), el ayası genişliği (9.21 cm) ve bilek çevresi (18.02 cm) ölçümleri sırasıyla bulunurken, sporcu olmayan kişilerde
el uzunluğu (20.38 cm), el şekli (0.43), el ayası uzunluğu (11.88 cm), el ayası genişliği (8.77 cm) ve bilek çevresi (17.28 cm) ölçümleri bulunmuştur. Spor yapanlarda yapmayanlara göre ölçüm sonuçları yapılan sporun niteliğine bağlı olarak yüksek bulunmuştur (13). İsveç populasyonunda erkeklerde sağda ve solda el uzunluğu 19.3 cm, 19.4 cm; el genişliği 8.7 cm, 8.6 cm; ve el çevresi 5.81 cm iken, kadınlarda el uzunluğu 17.9 cm, 17.9 cm; el genişliği 7.8 cm, 7.8 cm; ve el çevresi 5.56 cm olarak ölçülmüştür (14). 2018 yılında Malezya, Endonezya, Filipinler ve Tayland gibi dört Asya ülkesinde yapılan bir çalışmada el uzunluğu ve el genişliği erkeklerde ve kadınlarda sırasıyla Malezya populasyonunda 18.3 cm ve 17.00 cm; 8.1 cm ve 7.2 cm iken Endoezya populasyonunda 19.00 cm ve 18.00 cm; 9.00 cm ve 8.00 cm; Filipin populasyonunda erkeklerde ve kadınlarda sırasıyla 19.8 cm ve 18.00 cm; 9.8 cm ve 9.2 cm;18.4 cm ve 17.3 cm; 7.8 cm olarak bulunmuştur (15).
Spor yeteneği ve başarı düzeylerinin her iki eldeki ikinci ve 4.parmak oranı ile ilişkili olduğu belirtilmiştir (2,4). Parmak uzunluklarına bakılarak kişinin psikolojik durumunun veya işaret parmağının dördüncü parmağa oranının sportif beceriyle ilişkisinin belirlenmesi ve parmakların birbirine oranına bakılarak kanser veya kalp problemi ile karşılaşma riskinin ortaya çıkması gibi çıkarımlar literatürde gösterilmiştir (5).
Literatüre bakıldığında el – parmak antropometrisinin populasyonlar arası farklılık gösterdiği görülmektedir. Bu farklılıklara genetik, ırk, cografik koşullar, spor yapıp yapmama veya yapılan spor branşı ve cinsiyet gibi faktörlerin neden olduğu görülmektedir. Ayrıca, bireyin sahip olduğu genetik yapı elin şekillenmesinde ve farklılık göstermesinde rol oynadığı belirtilmektedir. Uğraşılan iş ve elin maruz kaldığı koşullar el yapısını etkilemektedir (11). El ve parmak antropometrisi ile yıl sonu başarı puanı arasında ilişkiyi inceleyen herhangi bir çalışmaya literatürde rastlanılmadı. Çalışmamızda yer alan katılımcıların sayısının arttırılması ile daha anlamlı sonuçların elde edilebileceğini ve bu ve benzeri çalışmaların sayısının arttırılmasını önermekteyiz.
Kısacası, çalışma sonuçları değerlendirildiğinde antropometrik değişkenlere göre cinsiyetler arasında gözlenen farklılıklara genetik yapı, cografik koşullar, beslenme şekli gibi faktörlerin etkili olduğu görülmektedir. Ancak başarı puanı üzerine elin antropometrik özelliklerinin etkisi olmadığı sadece el şeklinin (indeksinin) orta derecede anlamlı korelasyon gösterdiği söylenebilir.
Kaynaklar
1. Dere F. Dere Anatomi Atlası ve Ders Kitabı. 7.Baskı. Akademisyen Kitabevi. Adana, 2018.
2. Sencer Ö. Genç erişkin erkeklerde el orta parmağın bir kompartman olarak bazı vücut proporsiyonlarına oranı. Trakya üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. Edirne. 2012. 3. Arıncı K, Elhan A. Arıncı Anatomi. Kemikler, Eklemler, Kaslar, İç
organlar. 1.cilt. Güneş Tıp Kitabevleri. Ankara. 1995.
4. Aksu F. Master Atletlerde El Parmak Oranlarının Sportif Başarı Düzeyine Etkisi. Dokuz eylül tıp fakültesi dergisi. 2010;24(3):89- 93.
5. Cebe B, Varol A. 2D:4D Parmak Uzunlukları Oranı İle Kişilerin Sayısal-Sözel Dallara Yatkınlıkları Arasındaki İlişkinin Uzman Sistem İle Tespiti. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 2012.
6. Karadayı B, Kaya A, Koç H, Varlık E, Özaslan A. Türkiye popülasyonunda el ve el bilek ölçümleri kullanılarak cinsiyetin belirlenmesi. Adli Tıp Dergisi. 2014;28(2):132-40.
7. Dey S, Kapoor AK. Hand length and hand breadth:A study of correlation statistics among human population. International journal of science and research. 2015;4(4):148-50.
8. Dhawan V, Bala M, Galhotra S. Sexual dimorphism in hand dimensions: An anthropometric study in North Indian Haryanvi adolescents. International Journal of anatomy and research. 2016;4(1):2102-7.
9. Pal A, De S, Sengupta P, Maity P, Dhara PC. Estimation of stature from hand dimensions in Bengalee population, West Bengal, India. Egyptian Journal of Forensic Sciences. 2016; 6: 90-8.
10. Uluöz E. Elit altı bayan voleybol oyuncularının fiziksel, antropometrik ve somatik özelliklerinin oyun mevkilerine göre incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy Sports Sciences. 2011;6(4):206-13.
11. Demirel P. El Antropometrik Ölçümleri Ve El Kavrama Kuvvetinin Farklı Spor Branşlarında Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Bülent Ecevit Üniversitesi. Zonguldak, 2015.
12. Radu LE, Popovici IM, Puni AR. Comparison of anthropometric characteristics between athletes and non-athletes. Procedia Social and behavioral sciences. 2015;191:495-9.
13. Fallahi AA, Jadidian AA. The effect of hand dimensions, hand shape and some anthropometric characteristics on handgrip strength in male grip athletes and non-athletes. Journal of human kinetics. 2011;29:151-9.
14. Hanson L, Sperling L, Gard G, Ipsen S, Vergara CO. Swedish anthropometrics for product and workplace design. Applied Ergonomics. 2009;40:797-806.
15. Rahman NIA, Dawal SZM, Yusoff N, Kamil NSM. Anthropometric measurements among four Asian countries in designing sitting and standing workstations. Sådhanå Indian academy of sciences. 2018;43(10):1-9.
POSTERIOR ANKLE IMPINGEMENT SYNDROME: MR