Eleştirel Düşünmeye İlişkin YurtdışındaYapılan İlgili

Steward & Al-Abdulla (1989), bir üniversite kampüsünde gerçekleştirdikleri araştırmalarında üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme yetenekleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamışlardır. Araştırmaya 107 erkek, 130 kız öğrencinin katılımıyla yapılan araştırma sonuçlarına göre, eleştirel düşünme testinden yüksek puan alan öğrencilerin genel not ortalamalarının da (akademik başarılarının) yüksek olduğu bulunmuştur.

Scott & Markert (1994), eleştirel düşünme becerileri ile klinik öncesi derslerde başarı arasındaki ilişkiye baktıkları çalışmalarında, tıp fakültesi öğrencilerinde ilk iki yıl boyunca eleştirel düşünme değerlendirme testi ile eş zamanlı olarak öğrencilerin ders notlarını da ölçmüşler ve bu iki değişkeni birlikte incelemişlerdir. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin eleştirel düşünme testi puanları ile genel ortalamalarını, sınav notlarını kapsayan akademik başarıları arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Sonuç olarak eleştirel düşünme becerilerinin tıp eğitiminde klinik öncesi derslerde akademik başarı sağladığı öngörüsüne varılabilinmektedir.

Gokhale (1995), eleştirel düşünme becerilerini artırmada, işbirlikçi öğrenmenin bireysel öğrenmeden daha etkili olacağı varsayımından yola çıkarak araştırmasında 8 kadın, 40 erkek ve 29 öğrenciden oluşan katılımcıların eleştirel düşünme becerileri ile işbirlikçi öğrenme ve bireysel öğrenme arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre eleştirel düşünme becerilerinin arttırılmasında bireysel öğrenmeden çok işbirlikçi öğrenme etkinliklerinin pozitif yönde anlamlı etkisinin olduğu saptanmıştır.

Scott, Markert & Dunn (1998), eleştirel düşünmenin geliştirilmesinin diğer tüm öğrencilerde olabileceği gibi, tıp fakültesi öğrencilerinin de çeşitli yorumlama,

156

algılama vb kabiliyetlerini arttıracağını ve başarı sağlayacağını savunmuşlar ve bu amaçla tıp fakültesi öğrencileri üzerinde yaptıkları çalışmada, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini ve final, staj notlarını eleştirel düşünme eğitimi vermeden önce ve sonra ölçmüşlerdir. Araştırma sonuçlarında eleştirel düşünme eğitimlerinin öğrencilerin başarılarında anlamlı bir etkisinin olduğu fakat eleştirel düşünme testinin bu değişkenler üzerinde tek başına yordayıcı olamayacağı saptanmıştır.

Garrison, Anderson & Archer (2001), eleştirel düşünme eğitimini uzaktan eğitim (bilgisayar konferansı) vererek gerçekleştirmişler ve bu yöntemin pratik bir yöntem olabileceği konusuna vurgu yapmak istemişlerdir. Eleştirel düşünmenin bilgisayar konferansıyla sağlanmasının, araştırmaya katılan topluluk üzerinde bilişsel bir fark yaratıp yaratmayacağını ölçmek isteyen araştırmacılar, ayrıca pratik bir soruşturma modeli olan eleştirel söylemin bilişsel olarak işlerliğini tespit etmek için bu yöntemi kullanmışlardır. Araştırma bulgularına göre kullandıkları bu yöntemin uygun eğitim ve koşullarda, uygun sosyal topluluklarda bilişsel bir fayda/farklılık sağladığı tespit edilmiş ve eleştirel düşünme eğitiminin bilgisayar ortamında konferans yardımıyla sağlanabileceği önerilmiştir.

Allen & Bond (2001), eczacılık bölümünde eğitim gören öğrencilerin not ortalamalarının, iletişim becerilerinin, üniversiteye giriş sınav notlarının ve eleştirel düşünme becerilerinin okul başarısına etkisini öğrenmek için gerçekleştirdikleri araştırmada, eleştirel düşünme becerileri testi, öğrencilerin üniversiteye giriş puanları, çeşitli eczacılık kurs puanları birlikte değerlendirilmiş ve bu parametelerin akademik başarıya olan etkisi sınanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre eleştirel düşünme becerilerinin başarılı öğrencilerde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Başarılı öğrencilerde eleştirel düşünme becerilerinin yüksek olacağına dair

157

bir öngörü yapılabileceği ve başarı üzerinde eleştirel düşünme becerilerinin anlamlı bir yordayıcı olduğu savunulmuştur. .

Burbach, Matkin & Fritz (2004)’in yaptıkları çalışma, aktif öğrenmeyi teşvik etmek için hazırlanan bir üniversite liderlik kursunun eleştirel düşünme becerilerini ne derecede arttırdığını/ekişini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, liderlik kursuna katılan öğrencilerin eleştirel düşünme yeteneklerinde bir artık gözlenmiştir. Bu artışın özellikle eleştirel düşünme testine ait ‘çıkarım yapabilme’ ve ‘yorumlama’ alt teslerinde daha fazla olduğu gözlenmiştir.

Sulliman (2006)’ın sağlık alanında eğitim alan öğrenciler üzerinde eleştirel düşünme eğilimlerini ve becerilerini, farklı öğrenme stillerine göre değerlendirdiği araştırmasında, öğrenme stilleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasında anlamlı fark olduğu saptanmıştır.

Javed, Nawaz & Qurat-ul-ain (2015)’in yaptığı çalışmada, Pakistan’da bulunan bir üniversitede eğitim görmekte olan kız ve erkek öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya katılan 90 (45 kız-45 erkek) üniversite öğrencisine uygulanan eleştirel düşünme testi ve sınıfiçi muhakeme testi sonucunda elde edilen bulgulara göre; kız ve erkek öğrencilerin eleştirel düşünme test puanları arasında anlamlı bir farka rastlanılmamıştır. Sınıf içi testi sonuçları değerlendirildiğinde ise, öğrencilerin 40 soruluk testin % 42,50’sine doğru yanıt verdikleri ve araştırmaya katılan 90 öğrencinin yarısından fazlasının bu sorulara yanlış yanıtlar verdikleri saptanmıştır.

Lawson, Jordan-Flemingue & Bodle (2015), Lawson (1999)’a ait yalnızca psikoloji alanındaki eleştirel düşünme becerilerini ölçen testi güncellemek ve uyarlamak için yaptıkları çalışmada, bu testin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmalarını yapabilmek için, bir üniversitenin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan

158

öğrencilere bu testi uygulamışlardır. Araştırmanın sonucunda yeni uyarlanan testin geçerliliği kanıtlanmış olup; beklendiği gibi psikoloji üst sınıfta eğitim gören öğrencilerin test puanları, psikoloji giriş sınıfında öğrenim gören öğrencilere, biyoloji ve edebiyat bölümlerinde öğrenim gören öğrencilere göre daha yüksek olarak bulunmuştur.

159

Bölüm 3

YÖNTEM

Bu bölümde, araştırmanın modeline, evrenine, çalışmanın katılımcılarını tanımlayan örneklemine, veri toplama amacıyla kullanılan araçlarına, verilerin toplanma sürecine, verilerin istatistiksel analizlerine ve verilerin analiz edilme süreçlerine ilişkin açıklamalar ve bilgiler yer almaktadır.