Türkçe Sözlükte (2005) “duyum ve duyguları algılayabilme yeteneği, duygunluk, hassaslık, hassasiyet ve zayıf bir etkiye karĢı tepki gösterebilme yeteneği” olarak tanımlanan bu kavram, insanları çevrelerine, çevrelerindeki olumlu veya olumsuz olgulara karĢı sorumlu olmaya çağırmaktadır. Duyarlılık, karĢılaĢılan olaylarla iliĢki kurmak, tanık olunan hadiselerde empati kurmak ve bu konuda sorumluluk almaktır. Vurdumduymazlığın aksine meseleleri dert edinmeyi, „bana değmeyen yılan bin yaĢasın‟ demek yerine sorunlara karĢı duyarlı olmayı gerektirir. Birey olarak yaĢadığımız çevre ve dünya ile sürekli bir temasımızın olduğu gerçektir. Birey olmamızın yanında toplumsal hayatın da içinde olduğumuz gerçeği, bizi yaĢadığımız çevrenin ayrılmaz bir parçası hâline getirmektedir. Bu durum, beraberinde o çevreyle iliĢki kurmamızı ve çevremizdeki olaylara duyarlı olmamızı zorunlu kılmaktadır. Bu
141 nedenle insanlarda duyarlılık değerine iliĢkin farkındalığın geliĢtirilmesi çok önemlidir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “23 Nisan” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Peki neden yok olmuyor içimde Atatürk‟ün
23 Nisan dediği
Duyarlılık bir duruma ya da bir kiĢiye karĢı sorumluluk hissetme, hassasiyet gösterme olarak da tanımlanabilmektedir. ġiirde çocuk annesinin dediğini, öğretmenin dediğini unutabilmekte ancak Atatürk‟ün dediği 23 Nisan‟ı hiç unutmamaktadır. Burada çocuğun, Atatürk gibi bir önderin dediklerinin ne derece önemli ve değerli olduğu, bu yüzden duyarlı davranarak O‟nun söylediklerini içselleĢtirdiği görülmektedir. ġair çocuğun duyarlılığını Ģiiri okuyanlara göstererek aynı duyarlılığın onlarda da oluĢmasını sağlamak istemektedir. Atatürk‟ün yaptıkları ve söyledikleri bizim için çok değerlidir. Onun yaptıklarına ve öğütlerine kulak asmak ve duyarlı davranmak gerekmektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Sığmamak” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Dalarım karşımdakine Arada bir
Duyarım bizi severken İçi içine sığmaz
ġiirde, sınıftaki çocuk arada bir Atatürk‟ün resmine bakıp O‟nun kendilerine olan sevgisini hissetmektedir. Hatta içi içine sığmayacak kadar sevdiğini düĢünmektedir. Atatürk yaĢamı boyunca çocuklar konusunda çok duyarlıydı. Atamız çocuk konusunda büyük bir hassasiyet göstermiĢtir. Atatürk‟ün çocuk sevgisine bakıldığında; tüm sevdiklerine hangi yaĢta olursa olsun çocuk diye seslenmiĢ, onun sözlüğünde çocuk sevgi demekmiĢ. Çocuk onun gözünde saflığı ve dürüstlüğü, temizliği temsil etmiĢtir. ġiirde yazar Atatürk‟ün çocuklar konusunda hassasiyeti ve
142 duyarlılığını iĢleyerek, bu duyarlılığı Ģiiri okuyanlara da örnek göstermek istemiĢtir. ġiiri okuyan çocuklara da Atatürk‟ün kendileri konusunda duyarlılığını gösterip, çocuklarında Atatürk konusunda duyarlı davranmalarını istemiĢtir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Armağan” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Hangimiz bilse öğretmenin sorduğunu Hangimiz yaramazlık yapmasa
Yavaşça ona dönüyor yüzü Ona gülümsüyor yüzü
ġiirde çocukların öğretmenin sorduklarını bilmeleri ve sınıf kurallarına uymaları neticesinde sınıfta bulunan Atatürk resmine bakıp, Ona layık olma duyarlılığı ile yüzlerinde gülümseme ve sevinç oluĢtuğu iĢlenmektedir. Çocukluğundan baĢlayarak, öğrenim hayatı, çalıĢma hayatı incelendiğinde Atatürk bize, çalıĢmalarıyla, baĢarılarıyla, vatan ve millet sevgisiyle kendisini takip etmemiz gereken en önemli liderlerden biridir. Yazar burada Ģiirdeki çocukları örnek göstererek, Ģiiri okuyan çocuklara da bu duyarlılığı aĢılamak istemektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Dümdüz” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Kimin toplama çizgisi Çıkarma çizgisi
Çarpma çizgisi eğri olsa utanır Atatürk dümdüz durur Bize karşı
ġiirde öğrenciler, yaptıkları hatadan dolayı Atatürk‟e karĢı mahcubiyet duyduğunu söylemektedir. Atatürk dümdüz durur derken, o hayatı boyunca her davranıĢı ile örnek olmuĢtur düĢüncesi hâkimdir. ġiirdeki çocuklar da onun gibi olmak ve ona layık olma duyarlılığında öğrencilerdir. Atatürk‟ün Ģu sözleri çocuklardan beklentisini ortaya koymaktadır. "Küçük hanımlar, küçük beyler! Sizler
143 hepiniz geleceğin bir gülü, yıldızı ve ikbal ışığısınız. Memleketi asıl ışığa boğacak olan sizsiniz. Kendinizin ne kadar önemli, değerli olduğunuzu düşünerek ona göre çalışınız. Sizlerden çok şey bekliyoruz." Burada Atatürk‟ün çocuklardan beklentisi açık olarak verilmektedir. Çocuklarında buna uygun davranma duyarlılığında olmaları gerekmektedir. Yazar da bu Ģiirinde biraz açık biraz örtük buna vurgu yapmaktadır. ġiiri okuyan çocuklarında bu duyarlılığa ulaĢması amaçlanmaktadır.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Anlattı Öğretmen ” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Biliyor musunuz çocuklar
Hangi sözcüğü severdi daha çok Atatürk‟ümüz? Yurda saldırırlarsa
Savaş‟tı en güzel olan Diğer günlerde çalışmak
ġiirde öğretmen Atatürk‟ün hangi sözcüğü sevdiğini soruyor. Burada çocukların düĢünmesini sağlıyor. Sorulara kendisi cevap veriyor. Yurt tehlikeye düĢerse hiç düĢünmeden, ölümü göze alarak savaĢmak; diğer zamanlarda ülkesi ve milleti için gece gündüz çalıĢmaktır, diyor. Burada öğretmen, Atatürk‟ün vatanseverliği konusunda duyarlılığını öğrencilere anlatıyor. Bağımsızlık ve ülkesini çağdaĢlaĢtırma duyarlılığını gösteriyor. Atatürk vata söz konusu olduğunda her Ģeyi göze alabilecek kadar vatanına âĢık bir liderdi. Ülkenin en kötü zamanlarında, vatanına ve milletine olan sevgisi öne çıkmıĢ, büyük baĢarılara imza atmıĢtır. Atatürk ülkesi ve milleti konusunda çok duyarlı bir liderdi. Yazar bu Ģiirde bu duyarlılığa vurgu yaparak, Ģiiri okuyan çocuklara da bu duyarlılığı aĢılamak istemektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “KonuĢmamız” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Günü gelince yavrum Ne olacaksın
Dedi annem gülerek Ey Türk Genci
144 Olacağım büyür büyümez
Dedim anneme
Atatürk; Cumhuriyeti biz kurduk, onu yüceltecek olan sizlersiniz, diyerek gençlere büyük görev yüklemiĢtir. Cumhuriyeti koruma ve yüceltme görevini geçlere veren Atatürk; güzel ahlaklı, çalıĢkan, adaletli, milli ve manevi değerlerine bağlı olan, sürekli kendini geliĢtiren bireyler olmalarını istemiĢtir. Türk gençlerinin Atatürk‟ün gençlere verdiği önemi ve değeri boĢa çıkarmamak için çok çalıĢma duyarlılığına sahip olmalıdır. ġiirde de annesi çocuğuna büyüyünce ne olacaksın diye sorması üzerine çocuğun Ey Türk Genci olacağım diyerek cevap verdiği görülüyor. Burada Ģiirdeki çocuğun Atatürk‟ün geçlere yüklediği sorumluluğun duyarlılığında olduğu görülüyor. Yazar Ģiiri okuyan çocuklara da Ģiirsellikten yararlanarak bu duyarlılığı oluĢturma düĢüncesinde olduğu görülüyor.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Mustafa Kemal” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Dağdır O
Savaş günü toprak sallandığında Bayraktır O
Dağlar allandığında
Yazar bu Ģiirde de Atatürk‟ün vatan konusunda duyarlılığını iĢlemiĢtir. Vatan savunmasını her Ģeyden önemli gören Atatürk'e KurtuluĢ SavaĢı'nı kazandıran da bu eĢsiz vatan sevgisi ve milletine olan büyük güveni olmuĢtur. Vatanı için her türlü zorluğa katlanan Atatürk, hayatının en zor günlerinde vatanını ihmal etmemiĢ, vatan söz konusu olduğunda dağ gibi heybetli olmuĢtur. Ülkesi söz konusu olduğunda savaĢmaktan hiç çekinmemiĢtir. Vatanı ve milleti konusunda çok duyarlı bir lider olduğunu her zaman ortaya koymuĢtur. Yazar burada Atatürk‟ün bu hassasiyeti ve duyarlılığını göstererek, Ģiiri okuyan çocukların da Atatürk‟ü örnek alıp bu duyarlılığa eriĢmesini amaçlamaktadır.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “YaĢayan Mustafa Kemal” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
145 Devrim der kurtuluş der
Özgürlük- Der kimi
Atatürk yaĢamı boyunca ulusu ile beraber büyük savaĢlar verdiği özgürlüğün en büyük savunucusu olmuĢtur. Bağımsızlık ve özgürlüğün olmadığı bir ülkenin yok olmaya mahkûm olduğunun her zaman bilincindeydi. Bu bilinçte olduğu için bu konuda ayrı bir hassasiyet ve duyarlılık göstermiĢtir. Atatürk: “Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir.” derken özgürlük ve bağımsızlık konusunda duyarlılığını açıkça ortaya koymuĢtur. Çocukluğundan ölümüne kadar bu hassasiyetini muhafaza etmiĢtir. Yazar da Ģiirde Atatürk‟ün bu hassasiyetine değinerek, Ģiiri okuyan çocuklarda da bu duyarlılığı oluĢturmak istemiĢtir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Der ki” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Neden çiçek açar bilir misin Bütün ülkelerde
Bütün ağaçların dalı
Çünkü bitmek tükenmezdir Özgürlüğün
Yeşil masalı
Yazar Ģiirde özgürlüğü Ģiirsellikten yararlanarak farklı bir biçimde tasvir etmiĢtir. Özgürlüğün önemini anlatmaya çalıĢarak, özgürlük konusunda duyarlılık oluĢturmak istemiĢtir. Türk Milleti özgürlüğün değerini en iyi bilen milletlerden bir tanesidir. Hiçbir zaman özgürlüğünden taviz vermemiĢtir. Bu uğurda da çok mücadeleler vermiĢtir. Yazar Ģiirde bu durumu Ģiiri okuyanlara göstererek, bu duyarlılığa sahip bireyler olmasını amaçladığı düĢünülmektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Der ki” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Eğil
146 Orda bir bayrak var
Adı: Uygarlığımız
Gökyüzüne çıkmak ister seninle
Yazar Ģiirsellikten yararlanarak Ģiiri okuyanlara vatandaĢlık sorumluluğu ve duyarlılığı yüklemektedir. Eğil yurt toprağının altını dinle derken, vatanı milleti için Ģehit olmuĢ atalarımıza vurgu yapmaktadır. Onlar bu ülkenin bağımsızlığı için canını bile verecek kadar vatansever kiĢiler olduğunu, onlara kulak vermemiz gerektiği anlatılmaktadır. Yurdumuzu ve milletimizi seviyorsak, eğer uygar olmayı, uygar yaĢamayı kabul ediyorsak, her çeĢit sorumluluğumuzun bilinci içinde bulunmak zorundayız. Burada bize düĢen görevleri yazar Ģiirsellikten de yararlanarak anlatmak istemiĢtir. Ülkenin bağımsızlığı ve özgürlüğü, bayrağımız için canını veren Ģehitlerimizin yaptıklarını hatırlayıp, onların eksik bıraktıklarını tamamlayarak çağdaĢ uygarlığa çıkmayı hedeflemeliyiz. Yazar Ģiiri okuyanlara bu duyarlılığı aĢılamak istemektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Der ki” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Güzeldir Ölüm bile biraz
Niye mi
Tutsak değildir de ondan Bunu yüreğine yaz
Türk Milleti bağımsız bir millet olmadan çağdaĢ bir devletin kurulamayacağını anlamıĢ ve özgürlüğün olmadığı ortamda yaĢamaktansa her türlü tehlikeye göğüs gererek bağımsız bir millet için savaĢmayı göze almıĢtır. Bağımsızlık ve özgürlük uğruna amansız bir mücadele vermiĢ, hiçbir zaman Türk Milleti'nin tutsak olmasına izin vermemiĢtir. Bağımsızlık ve özgürlüğün değerini iyi bilen millet olma özelliğine sahiptir. Tutsak olmaktansa ölümün bile daha iyi olduğu bilinciyle, bağımsızlık uğruna çeĢitli mücadelelere girmiĢtir. Yazar da Ģiirde tutsak yaĢamaktansa, ölümün bile daha güzel olduğuna vurgu yapmıĢtır. ġiiri okuyan çocukların, bağımsızlık ve özgürlük duyarlılığı göstererek, bunu kalplerine yazmalarını istemektedir.
147 Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Saki Mustafa Kemal” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
“Bayraksız
Toprak olmaz” diye haykırır Gelincik çiçeği
Türk bayrağı rengini Ģehitlerimizin kanından alan ulusumuz için en kutsal en Ģerefli değerlerden bir tanesidir. Bağımsızlığımızın ve özgürlüğümüzün en önemli sembollerinden bir tanesidir. Bayrağımız gökyüzünde dalgalandığı sürece, dünyaya bağımsız olduğumuzun mesajını vermekteyiz. Ayrıca bayrak bir milletin saygınlığını ve gururunu da sembolize eder. ġiirde yazar bayrağın değerini ve önemini “Bayraksız toprak olmaz” diyerek anlatmıĢtır. ġiiri okuyan çocukları da, bu derece değerli ve önemli olan Türk Bayrağımıza gereken değeri ve saygıyı verme duyarlılığına ulaĢtırma amaçlanmaktadır.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Okulumuz 2‟Deki adlı Ģiir kitabında “Kılavuz Mustafa Kemal” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Bir yıldız aydınlatır en koyu karanlıkta Yurt denen evi
Bir yıldız kim
O‟nun Türk gençliğine söylevi
Atatürk Türk gençliğinin kulağına küpe olması gereken sözleri Gençliğe Söylev‟inde aktarmıĢtı. Bu sözleri bilmek ve uygulamaya çalıĢmak Türk Gençliğinin görevidir. Yazarın da dediği gibi bu sözler ki yurdumuzu en koyu karanlıkta bile aydınlığa kavuĢturacak niteliktedir. Bu sözleri iyi okumak, iyi anlamak, gerektiğinde uygulamak her Türk gencinin görevidir. Bu sayede ülke daha aydınlık yarınlara kavuĢacaktır. Yazar bu Ģiirinde açık bir Ģekilde bu duruma vurgu yapmaktadır. ġiiri okuyan çocuklara da bunu göstererek, ülkesi, milleti için duyarlı bireyler olmalarını sağlamayı istediği düĢünülmektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Gösterme Parmağı adlı Ģiir kitabında “Fil Ahmet” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
148 Dayanamadı ülkedeki kuraklığa
Artık yemedi içmedi Çocuklar yesin içsi diye
“Filimiz Ahmet/Kenya‟mızın ulusal yiğidi/Öldü ha?” Ģiirde Kenya için değerli Fil Ahmet‟in ölümünden duyulan üzüntü dile getirilmiĢtir. Yazar burada aslında baĢka bir mesaj vermektedir. Filler çok su içmesi ve yemesi ile bilinir. Ülkedeki kuraklık ve açlık sorunu yüzünden, çocukların yemesi ve içmesi için kendisi yemeyip içmemiĢtir. Ölüm sebebi bundan kaynaklanmıĢtır. Yazar örtük olarak burada bazı ülkelerdeki kuraklık ve açlık yüzünden yaĢanan ölümlere ve bu duruma duyarsız davranan Dünyaya sitem etmektedir. Bir filin bile duyarlılık gösterip çocukların açlık ve susuz kalmasına dayanamayıp, kendisi yemeyip içmeyip çocukları düĢünmüĢtür. Dünya ülkelerinin gözü önünde yaĢanan bu duruma, çoğu ülke sessiz kalınmakta ve duyarsız yaklaĢılmaktadır. Burada yazar bu duruma dikkat çekmekte ve Ģiiri okuyan çocuklarda bu duyarlılığı oluĢturmak istemektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Gösterme Parmağı adlı Ģiir kitabında “Kalmuklar” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Kalmuk çocuğu der ki Atlarımız
Analarımızdır bizim
ġiirde Kalmuk çocukları için atların ne kadar değerli ve önemli olduğunu iĢlenmiĢtir. “Analarımızdır bizim/Suyumuzdur güneşimizdir bizim” derken ne kadar değer verdikleri açıkça görülmektedir. Burada yazar hayvanlara karĢı duyarlılık oluĢturmak istemektedir. Hayvanlara karĢı korkutularak, sevgisiz ve duyarsız büyütülmekteyiz. Hayvanların hakları olduğu bilincinden uzak, zarar vermeye meyilli bireyler yetiĢtirmek yerine; hayvanların haklarına saygılı, sevme ve koruma duyarlılığına sahip bireyler yetiĢtirmek amaç olmalıdır. Yazar da burada Kalmuk çocuklarının atlarına olan sevgisi ve verdikleri değeri göstererek; Ģiiri okuyan tüm çocuklara hayvanlara karĢı sevgi ve duyarlılık aĢılamak istemektedir.
149 Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Yazıları Seven Ayı adlı Ģiir kitabında “Avcılar” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
“Anlatırdı anam/Tüfekleri varmış/Çizmeleri varmış/Deri ceketleri varmış/Bıçakları varmış/Kuş torbaları varmış/Kiminin/Köpekleri tazıları bile varmış/İnsanların en kötüsüymüş avcılar” dizelerde avcıları tasvir ederek, avcıların insanların en kötüsü olduğu vurgulanmıĢtır. Tüm hayvanlar kendi doğal yaĢamında yaĢama ve çoğalma hakkına sahiptir. Hayvanlara zalimce yaklaĢmak ve öldürmek doğru değildir. Ġnsanların hayvanları öldürmek yerine, hayvanları korunmaları, gözetilmeleri, bakımları ve kötü muamelelerden uzak durma duyarlılığına sahip olmaları gerekmektedir. Yazar Ģiirde bu duyarlılığı göstermeyen avcıları Ģiirde iĢleyerek, Ģiiri okuyanlara hayvanlara karĢı duyarlı olmaları gerektiğinin mesajını vermektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Yazıları Seven Ayı adlı Ģiir kitabında “Satılmak” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Duydum konuşurlarken Satacaklarmış
Bir sirke ya da hayvanlar bahçesine Ben onların mıyım
Yazar Ģiirdeki Ayıyı yakalayan insanların, onu satacaklarını Ģiirde iĢlemektedir. Ayı bu duruma “Ben onların mıyım” diyerek tepki göstermektedir. Hayvanların da hakları vardır. Yabani hayvanların yaĢama ortamlarından koparılmaması, doğada serbestçe yaĢayan bir hayvanın yakalanıp özgürlükten yoksun bırakılmaması esastır. Yabani hayvanları yakalayıp özgürlüklerini elinden almak ve onları maddi kazanç karĢılığı kullanmak hayvan haklarına duyarsız bireylerin özellikleridir. ġiirde yazar hayvan haklarına duyarsızlığı örnek göstererek, Ģiiri okuyanlara hayvanlara karĢı duyarlı olmayı öğretmek istemektedir. Bazen bir Ģeyi öğretmek için zıddı durumdan yararlanmak gerekebilir. Burada da yazar duyarsızlığı göstererek duyarlı olmayı öğretmek istemektedir.
150 Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Yazıları Seven Ayı adlı Ģiir kitabında “Bağırmalara Ġnlemeler” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Sirkin bakıcıları
Upuzun sopalarla vurdular Ayaklarıma omuzlarıma Kollarıma el ayalarıma
ġiirde sirke hapsedilen Ayı‟ya uygulanan Ģiddet iĢlenmiĢtir. Yazar hayvan haklarına duyarsız kiĢileri göstererek, hayvan haklarına duyarlı olmayı öğretmek istemektedir. Tüm hayvanların saygı görmeye hakkı vardır. Hayvanlara iĢkence etmek, öldürmek hayvan haklarına aykırıdır. Hayvanları kendi çıkarı için karĢılıksız kullanmak ve hayvana kötü, zalimce davranmak doğru değildir. ġiirde yazar hayvanlara Ģiddet uygulayan, duyarsız kiĢileri göstererek; Ģiiri okuyan çocuklara hayvanlar konusunda duyarlı davranmalarını istediği düĢünülmektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Yazıları Seven Ayı adlı Ģiir kitabında “Sızdı Ġçeri” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Gecenin en görülmeyen yerinde Sızdı içeri yavaş yavaş
Vardı çocuk kafesin önüne
Kapı çengelini çevirdi çıt dedirtmeden
Ayıyı sirke kapatıp öldürme kararı alındığını duyan çocuk, gece yarısı Ayıyı kurtarmak için harekete geçiyor ve sessizce Ayıyı kurtarıyor. Hayvanların da kendi doğal yaĢam alanında özgürce yaĢama hakkı olduğu bilincine sahip çocuk, onu kurtarma duyarlılığını gösteriyor. Yazar hayvan hakları konusunda duyarlılık gösteren çocuğu Ģiirde iĢleyerek, Ģiiri okuyanlara da bu durumu örnek alıp duyarlı davranmalarını amaçlıyor.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Balina ile Mandalina adlı Ģiir kitabında “KarĢılığı” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
151 Ne ki girmek istemiyorum ağzınıza
Siz üşürken
Bütün balıklar üşürken
ġiirde Balina Mandalina‟nın üĢümesine gönlü razı olmayıp ona yardımcı olma duyarlılığını gösteriyor. Mandalina da aynı duyarlı davranıĢla karĢılık verip, siz üĢürken ben ısınamam diyor. Burada Balina yardım etme duyarlılığı gösteriyor. Mandalina da teklifi kabul etmeyip, bencil davranmama duyarlılığı gösteriyor. Yazar burada Mandalina ve Balina arasındaki olayları gösterip Ģiiri okuyanlara bazı iletileri vermek istiyor. ġiiri okuyanlara öncelikle yardıma ihtiyacı olanlara yardım etme hassasiyeti göstermek gerektiğini düĢündürüyor. Birde bencil davranmama, sadece kendini düĢünmeme duyarlılığına sahip bireyler olmalarını amaçlıyor.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Yazıları Seven Ayı adlı Ģiir kitabında “Öneri” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
Sarı kardeş
Düşündüm uykun sürerken Buralar sana göre değil Ayrılmak istemem ya
Ülkesine götüreceğim Mandalinamı.
ġiirde Balina ve Mandalina arasında bir arkadaĢlık ve sevgi bağı oluĢmuĢ. Balina Mandalina ile olmaktan ve onunla zaman geçirmekten çok memnun. Ancak Balina, Mandalina‟nın yaĢam alanı olmadığı için, ayrılmak istememesine rağmen onu ülkesine ve sevdiklerine kavuĢturacağını söylemektedir. Kendisini düĢünmeyip, arkadaĢının iyiliğini ve mutluluğunu daha çok düĢünme duyarlılığına sahiptir. Yazar burada Ģiiri okuyanlarında bazı mesajları çıkarmasını istemektedir. Buradaki örnek olaydan hareketle, Ģiiri okuyanların bencillikten uzak; arkadaĢını, dostunu ve sevdiklerini kendinden daha çok düĢünebilme duyarlılığına sahip kiĢiler olmasını istediği düĢünülmektedir.
Fazıl Hüsnü Dağlarca‟nın çocuklara yönelik yazdığı Yazıları Seven Ayı adlı Ģiir kitabında “Ölümü” adlı Ģiirinde duyarlılık değeri iĢlenmiĢtir.
152 Vurdular Gökbalina‟yı işte
Kanı taştı Akdeniz‟in, kıyılarından Şimdi bütün maviliği sessiz, Kıpkırmızı, korkunç.
Hayvanların doğal yaĢamında özgürce yaĢamını sürdürme hakkı vardır. Kimse hayvanlara vahĢice davranma ve onları öldürme hakkına sahip değildir. Ġnsanlara düĢen görev hayvanları korumak, onların yaĢamasına ve haklarına saygı duymaktır.