Destinasyon Çekim Unsuru Olarak Sanat Faaliyetler

Sanat terimi sınırlı kalmamakla birlikte müzik, dans, tiyatro, folklör, opera, mimari, grafik tasarımı, el sanatları, heykel, seramik, resim, fotoğrafçılık, sinema, televizyon, bale, edebiyat çalışmaları ve ayrıca tüm bunların insan çevresine uyarlanmasıdır54. Sanat ve kültürel kaynakların ekonomiye, gelişime ve hayat kalitesine olan katkısı yadsınamaz. Sanat faaliyetleri yüksek gelir grubundan insanları çektiğinden yüksek harcamaları da beraberinde getirmekte olan önemli bir turizm bileşenidir.

Sanat performansları ve festivaller günümüzün dünya çapında ilgi gören turizm etkinliklerdir55. Büyüklükleri ve yüksek nüfusu ile kentler her zaman drama, konser, bale, opera ve diğer sanatların en yoğun olduğu mekanlar olmuşlardır. Küçük kasabalarda yaşayan insanlar bu tür sanat olaylarına ya da canlı performanslara katılmak için büyük kentlere giderek turist gibi hareket etmektedirler56. Bu nedenle sanat, turizm pazarlama stratejilerinde gittikçe artan bir role sahiptir. Bir sanat olayının başarılı olma

şansı tamamen o olayın benzersiz olma özelliğine ve nasıl pazarlandığı ile ilgilidir.

Kültür ve sanat olayları medyada sıkça yer almaları nedeniyle destinasyon ile ilgili olumlu imaj yaratılmasına yardımcı olmakta ve böylece hem turistlerin hem de yatırımcıların ilgisini çekebilmektedirler.

Sanat olaylarına katılım gelir ve eğitim düzeyine bağlı olarak gerçekleşmektedir. Sanatsal faaliyetler destinasyonların prestijini yükselten, pozitif imaj yaratan ve o destinasyonun uluslararası platformda tanıtımını sağlayan bir tür kalite etiketi olarak değerlendirilmektedir. Destinasyona aynı zamanda canlılık, hareket ve renk katan özel sanat etkinliklerinden birçoğunun uzun kültürel ya da tarihi bir geçmişi olmakla birlikte yeni olaylar da yaratılabilmektedir. Son yıllarda etkinlikler pazarlama için bir araç olarak olay çekiciliklerinin turizmin üzerinde yarattığı etkinin farkına ve önemine varan destinasyon yönetimleri tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Nitekim etkinlikler görsel

54 _{Robinson, et al, a.g.e., p. 31.} 55 _{Prentice and Andersen, a.g.e., p. 8.} 56 _{Law, a.g.e., p. 89.}

ve işitsel basında çok fazla yer alması dolayısıyla başka hiçbir yöntemun sağlayamayacağı kadar etkili bir tanıtım sağlama gücüne sahiptir.

1.3.2.3. Destinasyon Çekim Unsuru Olarak Spor Faaliyetleri

Spor turizmi kent turizminin önemli bir bileşenidir. Spor turizmi katılımcı sporcu olarak ya da spor seyircisi olmak üzere iki şekilde gerçekleşmektedir. Spor turizminin gerçekleşmesi için altyapı yatırımı yapılarak spor aktivitelerinin destinasyon pazarlamasında yapacağı katkıdan yararlanmak amaçlanmaktadır57. Destinasyonların spor faaliyetlerine ilgi göstermesinin çeşitli nedenleri şu şekilde sıralanabilir58:

Prestij kazanmak ve büyük kent imajı oluşturmak

Yeni endüstrileri çekebilmek ve destinasyonların pazarlama gücünü arttırmak

Ek istihdam yaratmak, tüketim satışlarını arttırmak ve vergi geliri sağlamak

Yerel halk için özellikle uyuşturucu, alkol gibi sosyal olarak yıkıcı olan aktivitelerin yerini alarak ek rekreasyonel olanaklar sağlamak

Kentte başarılı bir spor takımının bulunması ile moral yaratmak

Gençlerin spora olan ilgisini arttırmak

Bununla birlikte, en önemli spor aktivitelerindne biri olimpiyat oyunlarıdır. Dört yılda bir düzenlenen ve onaltı gün süren yaz olimpiyatları dünyanın en büyük etkilerinden biridir. Büyük gelirler sağlayan ekonomik değişimler yaratan olimpiyat oyunlarının önemini farkında olan ülkeler ile kentler olimpiyatlara ev sahipliği yapmak için yarış haline girmektedirler. Bu amaçla, söz konusu kentler elde edilecek gelirleri göz önünde tutarak tesis yatırımına gitmektedirler. Oyunların sağlayacağı dünya çapında prestij ve tanıtım ise o kentin turizm hareketlerinde artışa neden olmaktadır. Yalnızca olimpiyatlar gibi uluslararası aktivitelerin değil küçük lig müsabakaları gibi bütün spor olaylarının bölgesel ekonomide, destinasyonun imajında ve prestijinde güçlü ve olumlu bir etkisi

57 _{Page and Hall, a.g.e., p. 170.} 58 _{Page and Hall, a.g.e., p. 172.}

olmaktadır. Futbol müsabakaları, Formula 1 yarışmaları gibi sportif faaliyetler de dünya çapında ilgi gören diğer etkinlik türlerindendir.

1.3.2.4. Destinasyon Çekim Unsuru Olarak Eğlence ve Alışveriş Olanakları

Kent merkezlerine seyahat için eğlence ve gece hayatının varlığı güçlü bir motiftir59. Kültürel ve sanatsal faaliyetler ile festivaller yerel halkı, çalışanları ve ziyaretçileri destinasyona çekebilirken, iş saatlerinde kültürel faaliyet gerçekleşmediğinden kentin akşam ve gece hayatı kent ekonomisinin gelişiminde özellikle önemli bir rol üstlenmektedir60. Pek çok destinasyonda alışveriş mağazalarını tek bir alanda toplamak amacı ile Londra’daki Oxford caddesi gibi mağazalar, kafeler, restoranlar ve hediyelik eşya dükkanlarından oluşan alışveriş caddeleri oluşturulduğu gibi, aynı şekilde barların ve gece klüplerinin toplandığı barlar sokağı bulunmaktadır.

Alışveriş ve eğlence her türlü turist aktivitesinin önemli bir parçasını meydana getirmektedir. Alışveriş ulusal ve uluslararası seyahatte en önde gelen aktivitelerden biri iken, eğlence turistlerin seyahat deneyimleri içinde yer almasını istediği önemli bir unsurdur. Destinasyonlara özgü gerçekleştirilen etnik ve kültürel eğlenceler en çok ilgi çeken faaliyetlerdendir. Bununla birlikte, eğlence ve alışveriş tek başına bir çekim unsuru olabileceği gibi ana çekim unsurlarını destekler nitelikte de olabilmektedir. Örneğin, düzenlenen alışveriş festivalleri turist destinasyonlarının çekiciliğini arttırmaya ve turist çekmeye yönelik bir girişim olarak karşımıza çıkmaktadır. Dubai bu anlamda önemli girişimlerde bulunan ve alışveriş festivalleri düzenleyerek dünya çapında ilgi çeken başarılı bir destinasyon olarak kendini göstermektedir. Ayrıca seyahat deneyimi içinde eğlence arayışı içinde olan bir turist destinasyonun eğlence olanaklarının kalitesine bakarak son kararını verebilmektedir. Bununla birlikte çeşitli ve farklı eğlence mekanlarına ev sahipliği yapan Amsterdam, Las Vegas vb. gibi destinasyonlar ortaya çıkmış ve eğlence sektörünün simgeleri haline gelmişlerdir.

59 _{Page and Hall, a.g.e., p. 159.} 60 _{Robinson, et al, a.g.e., p. 35.}