• Sonuç bulunamadı

3. TÜRKİYE’DE İÇ DENETİM UYGULAMALARI

3.1. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kapsamındaki Kuruluşlarda İç Denetim

3.1.2. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda İç Denetim

3.1.2.3. İç Denetim Koordinasyon Kurulu (İDKK)

5018 sayılı Kanuna göre;253 kamu idarelerinin iç denetim sistemlerini izlemek, bağımsız ve tarafsız bir organ olarak hizmet vermek üzere Maliye Bakanlığına bağlı 7 kişiden oluşan bir İDKK kurulur. İDKK aşağıdaki yetkilere sahiptir:254

1. İç denetime ilişkin denetim ve raporlama standartlarını belirlemek, denetim rehberlerini hazırlamak ve geliştirmek.

2. Uluslararası uygulamalar ve denetim standartlarıyla uyumlu risk değerlendirme yöntemlerini geliştirmek.

3. Kamu idarelerinin denetim birimleri arasında ve dış denetim sistemi ile işbirliğini sağlamak.

4. Yolsuzluk veya usulsüzlüklerin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için gerekli önlemlerin alınması konusunda önerilerde bulunmak.

5. Risk içeren alanlarda iç denetçilere program dışı özel denetim yaptırılması için kamu idarelerine önerilerde bulunmak.

6. İç denetçilerin eğitim programlarını düzenlemek.

7. İç denetçiler ile üst yöneticiler arasında görüş ayrılığı bulunması halinde anlaşmazlığın giderilmesine yardımcı olmak.

253 Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Md.66-67; İç Denetim Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Md.6.

254 5018 Sayılı Kanun’un 66. Maddesine göre İç Denetim Koordinasyon Kuruluşu şu şekilde teşekkül etmektedir:

Üyelerden biri Başbakanın, biri Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın, biri Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın, biri İçişleri Bakanının, başkanı dahil üçü Maliye Bakanının önerisi üzerine beş yıl süre ile Bakanlar Kurulu tarafından atanır. Bunların Kanunda belirtilen görevleri yapabilecek niteliklere sahip olması şarttır. Maliye Bakanı tarafından önerilecek adaylardan birinin ekonomi, maliye, muhasebe, işletme alanlarından birinde doktora derecesine sahip öğretim üyeleri arasından olması şartı aranır. Üyeler, bu sürenin sonunda yeniden atanabilirler.

8. İdarelerin iç denetim raporlarını değerlendirerek sonuçlarını konsolide etmek ve yıllık rapor halinde Maliye Bakanına sunmak ve kamuoyuna açıklamak.

9. İşlem hacimleri ve personel sayıları dikkate alınmak suretiyle idareler ile ilçe ve belde belediyeleri için iç denetçi atanıp atanmayacağına karar vermek ve iç denetçilerin atanmasına ilişkin diğer usulleri belirlemek.

10. İç denetçilerin uyacakları etik kuralları belirlemek.

11. Kalite güvence ve geliştirme programını düzenlemek ve iç denetim birimlerini bu kapsamda değerlendirmek.

12. İç denetçilerin sertifika sistemlerini düzenlemek ve izlemek.

13. İDKK tarafından yapılan düzenlemelerin, iç denetim birimleri ve iç denetçiler tarafından uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve değerlendirmek.

14. İç denetçi adayları ve iç denetçilerin eğitimi ile İDKK’nın diğer faaliyetlerine ilişkin giderleri planlamak.

15. İç denetçilerin, iç denetçilik itibarını zedeleyecek hareketlerde bulunduğuna dair İDKK’ya intikal eden raporları incelemek, gerektiğinde iç denetçilerin sertifikaları yönünden görüşmek ve karara bağlamak.

İDKK, iç denetim sisteminin izlenmesi görevini şu şekilde yerine getirir:255 1. İç denetim sisteminin ve faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu takip

etmek,

2. İç ve dış kalite değerlendirme sonuçlarını ve uluslararası gelişmeleri takip ederek, iç denetim sistemiyle ilgili eksiklikleri ve iyileştirme gerektiren alanları tespit etmek,

255 İç Denetim Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Md.8.

3. İç denetim birimlerinin faaliyet sonuçlarını karşılaştırarak, en iyi iç denetim uygulamalarını belirlemek ve kamu idarelerinde yaygınlaşmasını sağlamak, 4. İç denetim sistemini ve uygulama sonuçlarını değerlendirmek amacıyla, gerektiğinde üst yöneticiler, iç denetim birimi başkanları ve iç denetçilerle toplantı yapmak.

İDKK’nın en önemli görevlerinden biri kamu iç denetim birimleri arasında işbirliği sağlamak ve iç denetçiler ile üst yöneticiler arasında görüş ayrılığı bulunması halinde anlaşmazlığın giderilmesine yardımcı olmaktır.256

İDKK, Kurul Başkanının belirleyeceği tarihlerde toplanabileceği gibi, en az iki üyenin talebi üzerine de toplanabilir. İDKK, en az dört üye ile toplanır ve kararlar üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır. İDKK üyeleri görevlerini yaparken bağımsızdır.

Hiçbir organ, makam, merci veya kişi İDKK’nın kararlarını etkilemek amacıyla emir ve talimat veremez.257

İç ve dış denetimin uyum içinde yürütülmesi için Sayıştay’la gerekli işbirliğini sağlamak sorumluluğu da bulunan İDKK’nın sekreterya görevi, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.258

256 İç denetçi ile üst yönetici arasında iç denetçinin görevinin kapsamı konusunda çıkan bir ihtilaf üzerine, İç Denetim Koordinasyon Kurulu’nun B.07.0.BMK.0.30 sayılı Kararı bu konuda örnek olarak verilebilir:

“İlgide kayıtlı yazı ile, ……… İl Özel İdaresinin …….. tarih ve …….. sayılı yazısında belirtilen ilçe ve beldelerdeki belediyelerin 2007 yılına ait emlak vergisi ile birlikte tarh, tahakkuk ve tahsilini yaptıklarını %10 nispetindeki Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payını yerinde tespit etmek üzere iç denetçi

………’in görevlendirildiğinden bahisle söz konusu görevin iç denetçilerin görevleri kapsamına girip girmediği hususunda Kurulumuzdan görüş talep edilmektedir.

Bilindiği üzere, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 67 nci maddesinin (g) bendinde; iç denetçiler ile üst yöneticiler arasında görüş ayrılığı bulunması halinde anlaşmazlığın giderilmesine yardımcı olmak, İç Denetim Koordinasyon Kurulunun görevleri arasında sayılmaktadır. Bu kapsamda, ilgi yazıda belirtilen tereddüdün çözüme kavuşturulması için Kurulumuzca aşağıdaki tespitler yapılmıştır.……….

Sonuç olarak, ilçe ve beldelerdeki belediyelerin emlak vergisi ile birlikte tarh, tahakkuk ve tahsilini yaptıklarını

%10 nispetindeki Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı payını yerinde tespit etmek üzere il özel idaresi iç denetçilerine görev verilmesi hususu, yukarıda belirtilen esaslar kapsamında olumlu mütalaa edilmiş bulunmaktadır.” http://www.idkk.gov.tr/Sayfalar/SSS/IcDenetciGorevAlani.aspx, (2 Ocak 2013).

257 İç Denetim Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Md.11, 12.

258 İç Denetim Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Md.17, 18.