AraĢtırma Bulgularının Değerlendirilmesi

Tüketicilerin demografik özellikleri ile gerçekleĢtirdikleri alternatif turizm türleri arasındaki iliĢkiyle ilgili bulgular değerlendirildiğinde, Botanik Turizmi, Ġnanç Turizmi, Kongre Turizmi, Kültür Turizmi ve Sağlık ve Termal Turizmi türleri kadınlar tarafından gerçekleĢtirilirken Golf Turizmi, Hava Sporları Turizmi, KuĢ Gözlemciliği Turizmi ve Yat Turizmi erkek tüketiciler tarafından gerçekleĢtirilmektedir (Tablo 8). Bu sonuçlara dayanarak kadınların daha çok kültürel değerlerini tanıma, bilgilerini arttırma, bitkileri tanıma ve sağlıklı kalma ya da sağlıklarına kavuĢmaya yönelik alternatif turizm türlerini gerçekleĢtirdikleri; erkeklerin ise ağırlıklı olarak spora dayalı ve doğal yaĢama yönelik alternatif turizm türlerini tercih ettikleri söylenebilir.

Golf Turizmi ile Sağlık ve Termal Turizmi dıĢında kalan alternatif turizm türleri için katılımcıların yaĢları çoğunlukla 50 yaĢın altındadır (Tablo 9). Bu sonuca dayanarak tüketicilerin 50‟li yaĢlardan sonra sağlıklarına korumaya ve sağlıklı olma durumlarını devam ettirmeye yönelik olduğu söylenebilen Sağlık ve Termal Turizmi ile Golf Turizmini tercih ettikleri; 41 yaĢından büyük tüketicilerin ise din ile ilgili aktivitelere yöneldikleri ve inançlarını gerçekleĢtirebilecekleri turizm faaliyetlerini tercih ettikleri sonucuna varılabilir.

Botanik Turizmi, Kongre Turizmi ve Kültür Turizmi katılımcılarının yaĢları 30 yaĢın altında; KuĢ Gözlemciliği Turizmi katılımcılarının ise önemli bir çoğunluğunun yaĢı 30 yaĢın altındadır (Tablo 9). Bu verilere dayanarak genç alternatif turizm tüketicilerinin diğer alternatif turizm tüketicilerine göre daha entelektüel alternatif turizm türlerine yöneldikleri, kültürel değerleri tanıma, bilgilerini arttırmaya ve doğaya ve doğal yaĢama önem verdikleri söylenebilir.

Hava Sporları Turizmi, KuĢ Gözlemciliği Turizmi ve Yat Turizmi katılımcılarının yaĢları 31-40 yaĢ arasındadır (Tablo 9). Bu sonuçlar kiĢilerin yaĢları ilerledikçe bilgilerini arttırma, kültürel değerleri öğrenmeden farklı alternatif turizm türlerine yöneldiklerini daha çok özel bir ilgiye dayalı alternatif turizm türlerine yöneldiklerini düĢündürmektedir.

Alternatif turizm tüketicileri öğrenim durumları açısından incelendiğinde genel olarak katılımcıların üniversite ve üstü öğrenim düzeyine sahip oldukları görülmüĢtür (Tablo 10). Bu durum, alternatif turizm türlerinin öğrenim durumu yüksek olan tüketiciler tarafından gerçekleĢtirildiğini düĢündürmektedir.

Katılımcılar gelirleri açısından incelendiğinde, Ġnanç Turizmi ve Sağlık ve Termal Turizmi katılımcılarının geliri çoğunlukla 1.500 TL ve altındadır. Bu alternatif turizm türlerini gerçekleĢtirenlerin yaĢları da 41 yaĢ üzerinde yoğunlaĢmaktaydı (Tablo 11). Bu verilerden hareketle Ġnanç Turizmi ve Sağlık ve Termal Turizmi gerçekleĢtiren tüketicilerin yaĢları ve gelirleri arasındaki iliĢki bu tüketicilerin emeklilik evresinde olmalarından kaynaklanıyor olabilir. Botanik Turizmi, Hava Sporları Turizmi, Kongre Turizmi, Kültür Turizmi, KuĢ Gözlemciliği Turizmini gerçekleĢtiren tüketicilerin gelirleri 1.501-4.500 TL arasındadır. Nitekim söz konusu alternatif turizm türlerini gerçekleĢtiren katılımcıların yaĢları da çoğunlukla 30 yaĢın altında; sadece Hava Sporları Turizmini gerçekleĢtiren katılımcıların yaĢı 31-40 yaĢ arasındaydı (Tablo 11). Genel olarak bakıldığında, bu alternatif turizm türlerini gerçekleĢtiren tüketicilerin yaĢları gereği gelirlerinin orta kabul edilebilecek bir düzeyde olduğu ve Botanik Turizmi, Hava Sporları Turizmi, Kongre Turizmi, Kültür Turizmi, KuĢ Gözlemciliği Turizminin orta gelirliler tarafından gerçekleĢtirildiği söylenebilir. Diğer taraftan sadece Golf Turizmi ve Yat Turizmi katılımcılarının gelirleri yüksek kabul edilebilecek bir

düzeydedir. Gerek Golf Turizmi, gerekse Yat Turizminin gerektirdiği ekipmanlar nedeniyle yüksek gelirli tüketiciler tarafından tercih edildiği söylenebilir.

Katılımcılar meslekleri açısından incelendiğinde ise, Botanik Turizmi, Golf Turizmi, Hava Sporları Turizmi, Kongre Turizmi ve Kültür Turizmi katılımcıları genel olarak hizmet ve satıĢ ile ilgili meslekleri, KuĢ Gözlemciliği Turizmi katılımcıları profesyonel meslekleri gerçekleĢtirirken Yat Turizmi katılımcıları nitelik gerektirmeyen iĢlerde çalıĢmaktadır. Ġnanç Turizmi ve Sağlık ve Termal Turizmi katılımcıları ise gelir getiren bir iĢte çalıĢmamaktadır (Tablo 12).

Katılımcıların boĢ zamanlarını değerlendirme faaliyetleri ile son bir ay içerisinde gerçekleĢtirdikleri faaliyetler değerlendirildiğinde en fazla kültürel etkinliklere katıldıkları ve bunu bilgilerini arttıracak faaliyetlere katılma davranıĢının takip ettiği görülmüĢtür. Katılımcıların büyük çoğunluğu lisans ve lisansüstü öğrenim düzeyinde olduklarından tüketicilerin öncelikli boĢ zaman değerlendirme faaliyetlerinin farklı kültürel etkinliklere katılmaya ve bilgilerini arttırmaya yönelik faaliyetler olduğu söylenebilir. Katılımcıların genelinin gerek boĢ zamanlarını değerlendirme faaliyetleri gerekse son bir ay içinde gerçekleĢtirdikleri faaliyetlerde katıldıkları alternatif turizm türünün özelliklerine uygun boĢ zaman faaliyetlerini gerçekleĢtirdikleri görülmüĢtür (Tablo 5, Tablo 6).

Alternatif Turizm türlerine iliĢkin olarak yapılan Diskriminant Analizi Sınıflandırma (Gruplama) Sonuçlarına göre çalıĢma kapsamına alınan tüketicilerin %70.4‟ü özellikleri itibariyle doğru alternatif turizm türünde yer almaktadır (Tablo 7). Bu durum çalıĢma kapsamında her bir alternatif turizm türü için elde edilen verilerin doğruluk oranı hakkında bilgi vermektedir.

AraĢtırmada kullanılan 5 psikolojik faktörün (güdü, öğrenme, inanç, tutum ve algı) tüketicilerin alternatif turizm türlerini satın almaları üzerine etkisi değerlendirildiğinde güdü ve algı faktörlerinin tüketicilerin satın alma davranıĢları üzerinde etkili olduğu ancak öğrenme, tutum ve inanç faktörlerinin etkili olmadığı görülmüĢtür (Tablo 13, Tablo 14). Buradan hareketle, tüketiciler için alternatif turizm türlerine iliĢkin davranıĢlarında önemli olanın onları bu faaliyete yönelten etkenlerin ve aynı zamanda gerçekleĢtirmek istedikleri alternatif turizm türünü nasıl algıladıklarının

önemli olduğu sonucuna varılabilir. Diğer taraftan tüketiciler açısından gerçekleĢtirmek istedikleri alternatif turizm türüne iliĢkin öğrenmelerinin, dolayısı ile tutumlarının ve inançlarının etkisi yoktur. Bu sonuç ülkemizde yeni yeni gerçekleĢtirilmeye baĢlanan alternatif turizm türlerine iliĢkin olarak tüketicilerin bilgi eksikliğinden, alternatif turizm türlerini ve içeriğini bilmemelerinden ve dolayısı ile konuya iliĢkin eğilim ve duygularının olmamasından kaynaklanıyor olabilir.

Alternatif Turizm türlerine göre psikolojik faktörlere ĠliĢkin bulgular değerlendirildiğinde; tüketicilerin alternatif turizm türlerini gerçekleĢtirmeleri üzerinde etkili olan, onları alternatif turizm türlerini gerçekleĢtirmeye yönelten üç faktör saptanmıĢtır. Bunlar, “Kendini Ġyi Hissetme”, “Farklılık” ve “Merak ve Öğrenme”dir (Tablo 28).

Tüketicilerin gerçekleĢtirdikleri alternatif turizm türlerine iliĢkin onları bu turizm türlerini gerçekleĢtirmeye yönelten faktörler incelendiğinde tüm alternatif turizm türleri için “Merak ve Öğrenme” en önemli faktördür. “Kendini Ġyi Hissetme” Golf Turizmi, Hava Sporları Turizmi, Kongre Turizmi, Kültür Turizmi ve Yat Turizmi katılımcıları için ikinci dereceden önemli faktörken “Farklılık” son sırada yer almaktadır. Bu durumun aksine, Botanik Turizmi, Ġnanç Turizmi, KuĢ Gözlemciliği Turizmi ve Sağlık ve Termal Turizmi katılımcıları için ise “Farklılık” ikinci dereceden önemli faktörken “Kendini Ġyi Hissetme” en az önemli olan faktördür (Tablo 29, Tablo 30).

YaĢ ve gelir açısından tüketicileri alternatif turizm türlerine yönelten faktörler incelendiğinde, tüm yaĢ grupları için “Merak ve Öğrenme” onları gerçekleĢtirdikleri alternatif turizm türlerine yönelten en önemli faktördür. Yine tüm yaĢ gruplarında “Kendini Ġyi Hissetme” ikinci sırada en önemli faktör olarak yer alırken “Farklılık” en az önemli olan faktördür. Konuya gelir açısından baktığımızda, tüketicileri gerçekleĢtirdikleri alternatif turizm türüne iten en önemli etmen “Merak ve Öğrenme” faktörüdür (Tablo 31, Tablo 33).

BÖLÜM V