HAFTALIK RAPOR 18 Şubat 2013

(1)

HAFTALIK RAPOR 18 Şubat 2013

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

Cari İşlemler Açığı 2012 Yılını Beklenenden Olumlu Bir Görünümle Tamamladı

Türkiye ekonomisi için en büyük kırılganlık unsurlarından biri olan cari işlemler açığı TCMB tarafından yayımlanan ödemeler bilançosuna göre 4.7 milyar dolar olarak açıklanan Aralık ayı verisi ile birlikte 2012 yılında 48.8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2011’de 77.2 milyar dolar ile rekor düzeye çıkan cari açık 2012 yılını beklentilerin altında tamamlayarak 2013 yılı için finansal istikrar bakımından önemli bir avantaj sağlamıştır. 2012 yılında petrol ve doğal gaz ithalatı karşılığında İran’a yapılan altın ihracatındaki artışın dış ticaret açığında sağladığı azalış cari açığın azalmasında etkili olurken, büyüme performansındaki yavaşlama açığın azalmasını sağlayan temel faktör olmuştur.

TCMB cari işlemler hesabının 2012 yılında 48.9 milyar dolar olarak gerçekleştiğini açıkladı

Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre 2012 yılı Aralık ayında cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre %36.5 oranında gerileyerek 4.7 milyar dolar ile 5.5 milyar dolar olan beklentimizin (piyasa beklentisi: 5.4 milyar dolar) oldukça altında gerçekleşmiştir. Böylece 2011 yılında 77 milyar dolar olarak gerçekleşen cari işlemler açığı 2012 yılını 48.8 milyar dolar seviyesinde tamamlamıştır. Enerji hariç cari işlemler dengesi ise Aralık ayında 16 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Buna göre cari işlemler açığının enerji hariç kısmında süregelen toparlanma artarak devam etmiştir.

Piyasa beklentisinin altında gerçekleşen cari işlemler açığı Aralık ayı rakamlarında 7.2 milyar dolar ile beklentilerin oldukça altında gerçekleşen dış ticaret açığının yanında hizmetler dengesi hesabındaki gelişmeler de etkili olmuştur. Buna göre, 2002-2011 yılı Aralık ayı ortalama değerini baz aldığımızda 2012 yılı Aralık ayı hizmetler hesabının, baz değer olan 316 milyon dolar seviyesini yaklaşık 500

-100 -80 -60 -40 -20 0 20 40 ^O

ca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11 Tem.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.12 Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12

Kaynak: TCMB

Cari İşlemler Dengesi (yılık milyar $)

Enerji Hariç Cari İşlemler dengesi (yıllık, milyar$)

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Aralık ayları Hizmetler Hesabı (Milyon dolar)

Hizmetler dengesi 2002-2011 ortalaması Kaynak:TC

(2)

2

milyon dolar aştığını görmekteyiz. Hizmetler hesabının alt kalemlerine baktığımızda bu farkı yaratan etmenin net turizm gelirleri olduğu dikkat çekmektedir. Nitekim 2012 yılı Aralık ayında geçen yılın aynı dönemine göre %57 oranında artan net turizm gelirleri 570 milyon dolar seviyesinden 2012 yılı Aralık ayında 897 milyon dolara yükselmiştir. Aralık ayı cari işlemler açığının beklentilerin altında kalmasında önemli ölçüde etkili olan net turizm gelirlerinde dikkat çeken bu gelişmenin önümüzdeki aylarda da yakından izlenmesi gerektiği düşünülmektedir.

Cari açığın finansmanında portföy yatırımlarının payı arttı

Cari işlemler açığının finansman tarafında 2012 yılının Aralık ayında portföy yatırımlarındaki artış hızlanarak devam etmiştir. Doğrudan yatırımlarda ise 2011 yılının Aralık ayında yaşanan sert artışın 12 aylık kümülatif verilere katkısının ortadan kalkması ile yıllık rakamlar itibarıyla düşüş gözlenmektedir. Diğer yatırımlar kaleminde Eylül ayından beri gözlenen azalış da devam etmiş, ancak 12 aylık kümülatif verilerin azalış hızı bir miktar yavaşlamıştır.

2011 yılında hisse senedi piyasasında satıcı olan yabancı yatırımcılar 2012 yılındaki net alıcı konumlarını yılsonunda da korumuşlardır. Yabancı yatırımcıların hisse senedi alımları 6.3 milyar dolara ulaşırken, TL cinsi borçlanma senetlerine Mayıs ayından itibaren gösterdikleri yoğun ilginin devam etmesi sonucu borçlanma senetlerindeki net alımları 2012 yıl sonunda 2011 yılına göre %57 artarak 31.9 milyar dolar olmuştur. Aralık ayında Türk bankalarının yurt içinde yaptıkları tahvil ihraçlarını artırmalarına paralel olarak yabancı yatırımcıların bankacılık sektörünün güçlü görünümüne ilişkin algılarının borçlanma senetlerine ilgilerinin artmasına neden olduğu düşünülmektedir.

Türkiye’nin kredi notunun kredi derecelendirme kuruluşu Fitch tarafından yatırım yapılabilir seviyeye çıkarılmasının TL cinsi yatırım araçlarına yabancı ilgisinin Aralık ayında devam etmesinde etkili olduğu görülmüştür.

-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Şub.09 Nis.09 Haz.09 Ağu.09 Eki.09 Ara.09 Şub.10 Nis.10 Haz.10 Ağu.10 Eki.10 Ara.10 Şub.11 Nis.11 Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 Şub.12 Nis.12 Haz.12 Ağu.12 Eki.12

Kaynak: TCMB

Finans Hesabı (yıllık, milyar $)

Doğrudan Yatırımlar Portföy Yatırımları Diğer

-5 0 5 10 15 20 25 30 35

Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11 Tem.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.12 Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12

Portföy Yatırımları (yıllık, milyar $)

Hisse Senedi Borçlanma Senedi Kaynak: TCMB

(3)

3

2012 yılı itibarıyla bankaların yurt dışından sağladıkları krediler 2011 yılına göre %66 azalarak 4.3 milyar dolar olurken, reel sektörün yurt dışından sağladığı kredinin vade yapısı ve tutarında önemli bir değişim yaşanmamıştır.

Aralık ayında yurtdışından toplam 6.5 milyar dolar finansman sağlanırken, bu rakamın 5.6 milyar doları portföy yatırımları aracılığıyla sağlanmıştır. Yıllık bazda ise toplam finansman 2011 yılına göre

%32 azalarak 44.8 milyar dolar olmuştur. Portföy yatırımlarının toplam finansman içinde 2011 yılında

%33 olan payı 2012 yılında %91’e yükselmiştir.

Net hata noksan kalemi Aralık ayındaki 1.87 milyar dolarlık artışla 2012 genelinde 4 milyar dolar tutarında kaynağı kesin olarak bilinmeyen döviz girişine işaret etmiştir. TCMB’nin zorunlu karşılık politikasının etkisiyle yıl boyunca artan döviz rezervleri ise Aralık ayında yaklaşık 800 milyon dolar azalmıştır. Söz konusu azalışa rağmen rezervler 2012 yılında 20.8 milyar dolar artmıştır.

Sonuç olarak, Aralık ayında beklentilerin altında gerçekleşen cari işlemler açığındaki toparlanma 2012 yılının son ayında da devam etmiştir. Cari işlemler açığı 2012 yılında 48.8 milyar dolar açık verirken, enerji ticareti dışlandığında Ağustos ayından itibaren gözlenen cari fazla artarak devam etmiştir.

Böylece cari işlemler açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranı %6.2 olmuştur. Türkiye ekonomisinde 2012 yılı boyunca yaşanan dengelenme sürecinin öncül büyüme göstergelerinin de işaret ettiği şekilde yılın son çeyreğinde devam etmesinin cari işlemler açığının azalmasında temel belirleyici olduğu düşünülmektedir.

Petrol fiyatlarında Ocak ayından itibaren hızlanan artışın önümüzdeki dönemde enerji ithalatının maliyetini artırarak cari açığı olumsuz etkilemesi mümkündür. Ancak cari işlemler açığının seyrinde esas olarak büyüme performansının etkili olacağı düşünülmektedir. 2012 yılı cari işlemeler açığının beklentilerin altında gelmesi, diğer öncül büyüme göstergelerinin de işaret ettiği gibi 2012 yılı büyüme oranının öngörülenin altında kalabileceğini düşündürmektedir. Cari işlemler açığının 2012 yılında gerilediği 48.8 milyar dolar seviyesinden 2013 yılında tekrar artış eğilimine girerek 59 milyar dolara yükselmesini, açığın GSYH’ya oranının ise %6.5’e yükselmesini bekliyoruz.

Cari açığın 2012 yılını beklenenin üstünde bir seviyede tamamlamamış olmasının, son aylarda artan yabancı sermaye girişlerinin 2013 yılında devam ederek finansal istikrar açısından risk oluşturmaya başlaması ihtimali karşısında bir miktar rahatlama sağladığı da bir gerçektir. Finansal istikrarın, Türkiye’nin kredi notunun tüm kredi derecelendirme kuruluşları tarafından yatırım yapılabilir seviyelere çıkarılarak uzun vadeli yatırımlar açısından daha cazip bir ülke olarak algılanması açısından taşıdığı önem, TCMB’nin bu konudaki temkinli tutumunu devam ettireceğine işaret etmektedir.

(4)

4

TÜİK’in turizm gelir-giderlerini revize etmesi 2012 yılı cari işlemler açığını 2.17 milyar dolar azaltıcı etkide bulundu

Ödemeler dengesi verilerinin yayımlandığı 13 Şubat 2012 tarihinden bir gün sonra TÜİK’ten yapılan açıklama ile 2001-2012 dönemi için turizm gelir ve giderlerinin hesaplanmasında bazı yöntem değişikliklerine gidildiği bildirilmiştir.

Avrupa İstatistik Kurumu Eurostat ve Dünya Turizm Örgütü’nin uluslararası metodolojide son yıllarda yaptıkları değişiklikler esas alınarak turizm istatistiklerinin revize edildiği açıklanmıştır. Söz konusu değişiklikler sonucu 2012 yılı net turizm gelirleri 5.4 milyar dolar artmıştır.

TÜİK tarafından yayımlanan turizm istatistiklerinin TCMB ödemeler bilançosunda farklı gelir ve giderler (diğer taşımacılık ve diğer hizmet gelir-giderleri) altında izlenen kalemleri de içerdiği bildirilirken, ilgili kalemler dışlanarak hesaplanan net turizm gelirlerinin ödemeler bilançosunun cari işlemler hesabında da bir değişime neden olduğu vurgulanmıştır. TÜİK’in verileri kullanılarak yapılan hesaplamaya göre net turizm gelirlerinde yapılan revizyon 48.9 milyar dolar olarak gerçekleşen 2012 yılı cari işlemler açığına 2.17 milyar dolar olumlu katkıda bulunarak, açığın 46.7 milyar dolara gerilemesine yol açmaktadır. Söz konusu hesaplama 77.2 milyar dolar olan 2011 yılı cari işlemler açığının ise 2.1 milyar dolar azalarak 75 milyar dolara gerilediğini göstermektedir. Raporumuzun hazırlandığı tarih itibarıyla TCMB tarafından ödemeler bilançosunun ilgili kalemlerine ilişkin revize veriler yayımlanmamıştır.

Turizm istatistiklerinde yapılan revizyon sonucu cari açığın GSYH oranı 2011 ve 2012 yılları için 0.3’er puan azalarak, 2012 yılı için %6.2’den %5.9’a, 2011 yılı için ise %9.9’dan %9.6’ya gerilemektedir.

2.17

-1.00 -0.50 0.00 0.50 1.00 1.50 2.00 2.50

2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3 2010Q1 2010Q3 2011Q1 2011Q3 2012Q1 2012Q3

Kaynak: TÜİK

Net Turizm Gelirlerindeki Revizyonun Cari İşlemler Açığına Katkısı (milyar $, yıllık)

(5)

5

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

18.02.2013 ABD Tatil -- --

Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Aralık) €19.8 milyar €26 milyar

19.02.2013 Türkiye PPK Toplantısı ve Faiz Kararı %5.5 %5.5

ABD Konut Piyasası Endeksi (Şubat) 47.0 48.0

Almanya ZEW Endeksi (Şubat) 31.5 35.0

20.02.2013 Türkiye Merkezi Yönetim Borç Stoku (Ocak) 530.2 milyar TL --

ABD ÜFE (Ocak, a-a) -%0.2 %0.3

Konut Başlangıçları (Ocak) 954 bin 923 bin

FED Toplantı Tutanakları -- --

Euro Bölgesi Tüketici Güveni (Şubat) -23.9 -23.1

İngiltere İşsizlik Oranı (Aralık) %7.7 %7.7

Almanya H. TÜFE (Ocak, y-y, nihai) %1.9 %1.9

Fransa H. TÜFE (Ocak, y-y, nihai) %1.5 %1.5

Japonya Dış Ticaret Dengesi (Ocak) -¥641.5 milyar ¥1.375.1 milyar

21.02.2013 ABD TÜFE (Ocak, a-a) %0.0 %0.1

PMI İmalat Endeksi (Şubat, öncü) 55.8 55.3

Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 341 bin 355 bin

İkinci El Konut Satışları (Ocak) 4.94 milyon 4.95 milyon

Öncül Göstergeler End. (Ocak) 0.5 0.2

Philadelphia FED End. (Şubat) -5.8 0.3

Euro Bölgesi Markit PMI İmalat End. (Şubat, öncü) 47.9 48.5

Almanya Markit PMI İmalat End. (Şubat, öncü) 49.8 50.5

Markit PMI İmalat End. (Şubat, öncü) 42.9 43.8

22.02.2013 Türkiye İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Şubat) 72.4 --

Reel Kesim Güven End. (Şubat) 102.1 --

Almanya IFO Endeksi (Şubat) 104.2 105.0

İtalya H. TÜFE (Ocak, y-y, nihai) %2.4 %2.4

Haftalık Veri Takvimi (18-22 Şubat 2013)

(6)

6 TÜRKİYE

Sektörler (Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları (%) (2012,

ilk 3 çeyrek)

2011 III.

Çeyrek 2011

IV.

Çeyrek 2012

I.

Çeyrek 2012

II.

Çeyrek 2012

III.

Çeyrek

Tarım 9.2 4.9 5.8 4.9 3.4 2.9

Sanayi 24.5 9.5 5.3 3.2 3.8 1.3

İnşaat 5.7 10.3 7.0 2.7 0.3 0.4

Ticaret 12.8 10.6 3.2 0.6 0.7 -1.2

Otel.veLokantalar 1.9 7.9 9.3 2.4 3.7 2.0

Ulaş. ve Haber. 15.0 11.4 6.6 5.2 4.5 2.3

Mali Kur. 11.5 12.9 6.8 4.5 3.6 0.9

Konut Sah. 4.5 1.3 2.3 1.7 1.7 1.6

Eğitim 1.9 6.9 5.4 4.5 4.5 3.5

Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.2 6.8 7.8 5.3 4.7 4.1

Vergi-Süb. 8.5 10.1 4.8 2.5 1.4 0.7

GSYH 8.4 5.0 3.4 3.0 1.6

Kaynak: TÜİK

Türkiye Büyüme Oranı

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1.6

-20 -15 -10 -5 0 5 10 15

1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3

Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0

2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK

-20.0 -15.0 -10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0

1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

(7)

7

Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları (%) 2012 ilk 3 çeyrek)

2011 III.

Çey.

2011 IV.

Çey.

2012 I.

Çey.

2012 II.

Çey.

2012 III.

Çey.

Yer. Hanehalkı Tük. Har. 66.7 7.8 3.4 -0.1 -1.0 -0.5 Dev. Nihai Tük. Har. 9.9 10.3 -4.3 5.5 4.4 4.4 Gay. Safi Ser. Oluş. 24.2 15.0 1.3 1.4 -7.2 -7.6

Kamu Sektörü 3.5 0.3 -9.5 2.5 -4.0 11.2

Özel Sektör 20.7 18.2 3.9 1.3 -7.7 -11.1

Mal ve Hiz. İhracatı 26.0 10.2 6.6 12.3 20.9 11.9 Mal ve Hiz. İthalatı 27.2 6.8 -5.1 -6.1 -3.7 -2.4

GSYH 8.4 5.0 3.4 3.0 1.6

Kaynak:TÜİK

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)

Sanayi Üretim Endeksi

-8.0 -6.0 -4.0 -2.0 0.0 2.0 4.0 6.0

-30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00

Nis.06 Eyl.06 Şub.07 Tem.07 Ara.07 May.08 Eki.08 Mar.09 Ağu.09 Oca.10 Haz.10 Kas.10 Nis.11 Eyl.11 Şub.12 Tem.12 Ara.12

Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

İmalat Sanayi Üretim Endeksi

Kaynak:TÜİK -40.0

-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0

2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK

-30 -20 -10 0 10 20 30

Eyl.07 Ara.07 Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12

3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)

Kaynak: TCMB

(8)

8

-60.00 -50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00

Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12

Ara Malı İmalatı (y-y, %)

Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y,

%)

Kaynak:TÜİK

Sektörler

Yıllık Değişim Oranı (%)

Aralık Ayı

2011 2012

Petrol Ürünleri -9.0 8.2

Tekstil 1.2 0.7

Gıda -1.5 -1.4

Kimyasal Madde -5.7 -9.0

Ana Metal Sanayi -0.4 -1.9

Metalik Olm. Diğ. Mineral 1.5 -1.8

Taşıt Araçları -3.5 -9.1

Elektrikli Teçhizat 6.3 -16.5

Giyim -10.6 12.5

Kaynak: TÜİK

Sektörel Sanayi Üretim Endeksi

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

Tem.01 Oca.02 Tem.02 Oca.03 Tem.03 Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13

Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi

700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Sanayi Sipariş Endeksi

100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0 240.0 260.0

Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12

Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)

Kaynak:TÜİK

Sanayi Ciro Endeksi

100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0 240.0 260.0 280.0

Mar.08 Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12

Aylık Sanayi Ciro Endeksi

Kaynak:TÜİK

(9)

9 Kapasite Kullanım Oranı

72.4

55 60 65 70 75 80 85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

45 55 65 75 85 95

Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları

Yatırım Malları

Kaynak: TCMB

Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları

0.0 10,000.0 20,000.0 30,000.0 40,000.0 50,000.0 60,000.0 70,000.0 80,000.0 90,000.0

Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)

PMI Endeksi

54

30.00 35.00 40.00 45.00 50.00 55.00

60.00 PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters 90

95 100 105 110 115 120 125 130

Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)

(10)

10 ENFLASYON GÖSTERGELERİ

TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu

7.31

5.72

0 2 4 6 8 10 12 14

Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)

1.88 -5.0

0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0

Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

0 5 10 15 20 25 30 35

Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13

Gıda Enerji Tüfe

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)

ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE

-10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0

May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12 Oca.13

Tarım Sanayi İmalat Sanayi

Kaynak:TCMB

-1 0 1 2

Gıda ve Alkolsüz İçecekler Giyim ve ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Ulaştırma Ev Eşyası

Eğitim Yıllık

Aylık

Kaynak: TCMB

500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300

100 120 140 160 180 200 220 240 260

Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13

BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: Bloomberg

(11)

11 Türk- İş Mutfak Enflasyonu

İTO Enflasyon Göstergeleri

5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri

-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)

Kaynak:İTO

63.3

40 50 60 70 80 90 100

Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti

Kaynak: TÜİK

Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri

-4 -2 0 2 4 6 8

Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)

Kaynak: Türk-İş

(12)

12 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

9.4

9.5

8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0

Eki.05 Mar.06 Ağu.06 Oca.07 Haz.07 Kas.07 Nis.08 Eyl.08 Şub.09 Tem.09 Ara.09 May.10 Eki.10 Mar.11 Ağu.11 Oca.12 Haz.12 Kas.12

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

19,000 21,000 23,000 25,000 27,000 29,000

Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12

İşgücü Arzı (kişi)

Kaynak: TÜİK

35.0 37.0 39.0 41.0 43.0 45.0 47.0 49.0 51.0 53.0

Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12

İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

42.0 44.0 46.0 48.0 50.0 52.0 54.0

0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0

Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12

Tarım Sanayi

İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı

0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000

Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12

İş Arayanların Sayısı (kişi)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

İşkur İstatistikleri

92 94 96 98 100 102 104 106 108 110 112

2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I 2008-III 2009-I 2009-III 2010-I 2010-III 2011-I 2011-III 2012-I 2012-III

Sanayi İstihdam Endeksi

Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)

İşsizlik Oranı İşgücü Durumu

(13)

13

1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

95.0 100.0 105.0 110.0 115.0 120.0 125.0 130.0

2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I 2008-III 2009-I 2009-III 2010-I 2010-III 2011-I 2011-III 2012-I 2012-III

Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri

Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri

(14)

14 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100 120 140

Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)

Kaynak: TCMB

İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi

0 5000 10000 15000 20000 25000

İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

İthalat

-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100 120 140

Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)

Kaynak: TCMB

İhracat

Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı

-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000

-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB

Kaynak:TCMB

-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0

Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

-20000 -1000010000200003000040000500006000070000800000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB

(15)

15 TÜKETİM GÖSTERGELERİ

-15 -10 -5 0 5 10 15 20

Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları

40 50 60 70 80 90 100 110 120 130

65 75 85 95 105 115

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

Krediler CNBC-e Güven Endeksleri

30 50 70 90 110 130 150

CNBC-e Tüketici Güven Endeksi

Kaynak: CNBC-e

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Krediler (y-y, %)

Kaynak: BDDK

Bireysel ve Ticari Krediler

-5 15 35 55 75 95 115 135 155

Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %)

Kaynak: BDDK

(16)

16

-60.00 -50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00

Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)

Kaynak:TCMB

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları

Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge

-35.00 -15.00 5.00 25.00 45.00 65.00

Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)

Kaynak:TCMB, VakıfBank

-3.00 7.00 17.00 27.00 37.00 47.00 57.00

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

300.0 350.0 400.0 450.0 500.0 550.0

Toplam Borç Stoku (milyar TL)

60.0 80.0 100.0 120.0 140.0 160.0

200.0 250.0 300.0 350.0 400.0 450.0

İç Borç Stoku (milyar TL)

Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150

200 250 300 350 400

Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak:TCMB

(17)

17

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5 0 5 10 15 20 25

May.04 Eyl.04 Oca.05 May.05 Eyl.05 Oca.06 May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12 Oca.13

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank 0

5 10 15 20 25 30 35 40 45

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili

TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz

Para Arzı

0 5 10 15 20 25 30 35

Ocak 2004 Temmuz 04 Ocak 05 Temmuz 05 Ocak 06 Haziran 06 Aralık 06 Haziran 07 Aralık 07 Haziran 08 Aralık 08 Haziran 09 Aralık 09 Haziran 10 Aralık 10 Haziran 11 Aralık 11 Haziran 12 Aralık 12

Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB 0.0

50.0 100.0 150.0 200.0 250.0

0 5 10 15 20 25 30

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar)

50000000 100000000 150000000 200000000

100000000 300000000 500000000 700000000 900000000

Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13

M2 (bin TL) M3 (bin TL)

M1 (bin TL-sağ eksen)

Kaynak:TCMB