HAFTALIK RAPOR 04 Şubat 2013
TCMB yılın ilk enflasyon raporunu yayımladı.
TCMB, 2013 yılının ilk enflasyon raporunu geçen hafta yayınladı. Raporda, 2013 yılı enflasyon tahmini değiştirilmezken, çıktı açığında sınırlı bir indirime gidilmiş, petrol fiyatlarında ise sınırlı bir artırım yapılmıştır. Bu haftaki raporumuzda birinci enflasyon raporu ele alınacaktır……
Enflasyon Raporu IV (Ekim 2012)
Enflasyon Raporu I
(Ocak 2013) Revizyon
Çıktı Açığı 2012 Ç3: -2.00
2012 Ç4: -2.07
2012 Ç3: -2.15 2012 Ç4: -2.17 Petrol Fiyatları (yıllık ortalama) 2012: 112
2013: 107
2012: 112 2013: 108
Gıda Enflasyonu ( yıl sonu, % Değişim) 2013 – 2015: 7 2013 – 2015: 7 İthalat Fiyatları (yıllık ort., % değ.) 2012: -1.9
2013: 0.2
2012: -2.3 2013: -0.2 TÜFE Beklentisi (y-y, %) 2013: 5.3 (3.8 - 6.8) 2013: 5.3 (3.9 - 6.7)
2014: 4.9 (3.1 - 6.7)
TCMB geçen hafta yayınladığı yılın ilk enflasyon raporunda Ekim ayında yayınladığı rapora göre sınırlı revizyona gitti. 2013 yıl sonu için enflasyon beklentisinin orta noktasını değiştirmeyen TCMB, tahmin aralığını ise alt ve üst taraftan 0.1 puan daralttı. 2014 yılsonu için enflasyon beklentisini ise %4.9 olarak belirledi. TCMB, 2013 yılı için işlenmemiş gıda fiyatlarını yukarı yönlü, işlenmiş gıda fiyatlarını da aşağı yönlü güncellerken, zıt yönlü güncellemeler nedeniyle gıda enflasyonu tahminini ise %7 olarak korudu. Rapordaki enflasyon beklentileri oluşturulurken dikkate alınan bazı değişkenlere bakıldığında, 2012 yılının ikinci yarısı için çıktı açığı tahminlerinin bir önceki rapora göre sınırlı oranda aşağı yönlü revize edildiği ve 2013 yılı petrol fiyatları tahmininin sınırlı şekilde yükseltildiği görülüyor. TCMB’nin, enflasyon beklentisini oluştururken kredilerin %15 civarında büyüyeceği ve reel efektif döviz kurunda önemli bir değişiklik olmayacağını varsaydığı da dikkat çekiyor.
İç talepteki zayıf seyir devam ediyor.
Son dönemde küresel ekonomiye ilişkin risk algılamalarında gözle görülür bir iyileşme olmasına karşın, başta ABD olmak üzere, gelişmiş ülkelerdeki genişletici para politikalarının devam etmesi ve hatta bazı ekonomik göstergelerde belirgin iyileşmeler görülene dek bu politikaların uzatılacağının taahhüt edilmesi, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarının artmasına neden oldu. Açıklanan son büyüme rakamları iç talepteki zayıf seyrin 2012 yılının üçüncü çeyreğinde de devam ettiğini gösterirken, yılın son çeyreğine ilişkin öncü veriler iç talepte ılımlı bir iyileşmeye işaret ediyor. Son dönemde artan sermaye akımları göz önüne alındığında ise 2013 yılının ilk çeyreğinde iç talebin beklentilerin üzerinde bir artış göstereceği beklenmekte. Ayrıca kredi görünümündeki olumlu artış beklentisinin yanı sıra sipariş göstergeleri de bu durumu destekler nitelikte bir görünüm çizmekte.
Bu kapsamda 2013 yılının ilk enflasyon raporunda, 2012 yılının son çeyreğine ilişkin çıktı açığı tahminleri bir önceki enflasyon raporuna kıyasla sınırlı miktarda aşağı yönlü revize edilirken, 2013 yılının ilk yarısında iç talebin daha güçlü olacağı varsayılarak, kredilerde öngörülen yüksek büyümenin de etkisiyle, 2013 yılı ilk çeyreği için çıktı açığı yukarı yönlü güncellendi. Sonuç olarak, iç talep koşullarının enflasyondaki düşüşe verdiği olumlu
Çıktı Açığı
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
2 desteğin 2013 yılı ilk yarısında 2012 yılının son çeyreğine göre daha zayıf kalması mümkün olabilir. Öte yandan,
sermaye akımlarındaki hızlı artışın devam edebilecek olması beraberinde TCMB’nin para politikasındaki esnekliği devam ettirmesini gerektirmekte.
Petrol ve ithalat fiyatları
2012 yılının son çeyreğinde küresel büyümeye ilişkin belirgin bir toparlanma sinyalinin gelmemesi petrol fiyatlarında aşağı yönlü bir baskı yaratarak fiyatların bir önceki Enflasyon Raporu’ndaki beklentilere paralel bir seyir izlemesini sağladı. Petrol fiyatlarındaki bu görüntü aynı zamanda beraberinde ithalat fiyatlarında da düşüşü getirdi. Merkez Bankası önümüzdeki döneme ilişkin yaptığı tahminlerde petrol fiyatlarının mevcut seyrini dikkate alarak önemli bir revizyona gitmedi. Merkez Bankası Enflasyon Raporu’nun riskler bölümünde küresel ekonomilerde beklenenden daha hızlı bir toparlanmanın emtia fiyatları üzerinde yaratacağı baskıyı ortaya koyarken, bu senaryonun gerçekleşmesi halinde sıkılaştırıcı yönde para politikası adımlarının gerekli olacağını belirtti.
Gıda fiyatlarının 2012 yılındaki olumlu seyrinin önümüzdeki dönemde devam etmesi beklenmiyor
TCMB yayımladığı son Enflasyon Raporu’nda gıda fiyatlarına ilişkin 2013 yılsonu beklentisini %7.0 seviyesinde korudu. Böylece 2012 yılının sonunda %3.9 olarak gerçekleşen gıda fiyatlarının yıllık artış hızının 2013 yılında yaklaşık 2 katına çıkmasını bekliyor. 2012 yılının özellikle son çeyreğinde enflasyonda görülen hızlı gerilemede gıda fiyatlarının önemli bir katkısı olmuştu. 2012 yılında oldukça olumlu seyreden gıda fiyatlarının 2013 yılında bir düzeltmesinin yaşanması ihtimali önümüzdeki dönem gıda fiyatları görünümüne ihtiyatlı yaklaşılmasına neden oluyor. Özellikle işlenmemiş gıda fiyatlarında yeniden yukarı yönlü bir dönüşün yaşanması mümkün olabilir. Yılın ilk aylarında olumsuz mevsimsel koşulların da işlenmemiş gıda fiyatlarını olumsuz etkileyeceğini düşünüyoruz. Türkiye’nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerde gıda, genel enflasyon sepeti içinde en önemli ağırlığı sahip ana harcama grubu olarak görünüyor. 2013 yılında gıdanın sepet içindeki ağırlığının düşürüldüğü görülmesine karşın gıda en önemli ana harcama kalemi olma özelliğini korumaya devam ediyor. Bu nedenle gıda fiyatları 2013 yılında da enflasyon görünümü açısından en önemli belirleyici olarak karşımıza çıkmaktadır.
3.9 0
2 4 6 8 10 12 14 16 18
Oca.04 Eyl.04 May.05 Oca.06 Eyl.06 May.07 Oca.08 Eyl.08 May.09 Oca.10 Eyl.10 May.11 Oca.12 Eyl.12
Gıda Fiyatları (y-y,%)
Kaynak: TCMB
?
27.60
26.78
26.22
24.09
22 23 24 25 26 27 28
2010 2011 2012 2013
Gıda'nın Enflasyon Sepeti İçindeki Payı (%)
Kaynak: TÜİK 60
70 80 90 100 110 120 130 140
120 130 140 150 160 170 180 190 200 210
Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12 Oca.13
Kaynak: TCMB, Bloomberg
İthalat Fiyat Endeksi Petrol Fiyatları (sağ eksen)
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
3 Kur istikrar kazanmış görünüyor
Son iki yıldır, fiyat istikrarının yanında finansal istikrarı da gözeten bir para politikası uygulayan TCMB, bu yeni para politikası kapsamında krediler ve döviz kurundaki hareketi yakından takip ediyor.
TCMB aynı zamanda, bu iki değişkendeki hareketleri enflasyon beklentisini oluştururken de dikkate alıyor. TCMB, daha önce belirttiği reel efektif döviz kurunun 120 seviyesinin üzerine çıkması halinde yeni politika tedbirleri alınacağı söylemini korurken, diğer yandan TCMB, enflasyon raporunda, enflasyon beklentileri oluşturulurken reel efektif döviz kurunda önemli bir değişim gözlenmeyeceğini varsaymıştır. Kurla birlikte kurdaki oynaklık da yakından takip edilen bir diğer değişken. TL’nin oynaklığı cari açık veren gelişmekte olan ülkelerin kur oynaklıklarının ortalamasının altında seyrediyor. TL’nin gelecek 3 ay için beklenen kur oynaklığı %5.9’a kadar gerilerken, cari açık veren gelişmekte olan ülkelerde ise oynaklık %9’un üzerindedir. Gelişmekte olan ülkelere sermaye akımlarının arttığı bir dönemde TL’nin oynaklığının görece düşük seyretmesi, TCMB’nin aldığı önlemlerin önemini ortaya koymaktadır. TCMB, yayımladığı son enflasyon raporunda son dönemde kullandığı yeni politika araçlarından biri olan rezerv opsiyon mekanizmasının (ROM) döviz kuru oynaklığı üzerindeki etkisini analiz ettiği bir çalışmaya yer verdi. Çalışma sonucunda, ROM’un kur oynaklığını düşürücü bir etkisinin olduğu ve böylece ROM uygulamasının sermaye akımlarına karşı etkin bir politika aracı olduğu ortaya koyuldu. Bir başka ifade ile çalışma gelişmekte olan ülkelere sermaye akımlarının arttığı bir dönemde TL oynaklığının görece düşük seyretmesin de TCMB’nin aldığı önlemlerin etkinliğini ortaya konuldu.
Kredilere ilişkin vurgular Enflasyon Raporu’nda da devam ediyor
Merkez Bankası’nın son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının ardından 2013 yılının ilk Enflasyon Raporu’nda da kredi büyümesine ilişkin vurgular devam etti. Özellikle sermaye girişlerindeki hızlanma kredi artışında önemli bir etken olarak ortaya konulurken, atılan politika tedbirleri finansal istikrar çerçevesinde bu konuda önlem almayı hedefliyor. Kısaca tekrarlamak gerekirse TCMB faiz koridorunun alt bandında indirime giderek kısa vadeli sermaye girişleri için cazibeyi azaltmaya çabalarken, zorunlu karşılıklarda artırıma giderek bankacılık sektörüne ilişkin sıkılaştırıcı önlemler aldı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın Enflasyon Raporu’na ilişkin yaptığı basın toplantısında da vurgulanan ve Rapor içerisinde de yer alan kredi türleri itibariyle gelişim, yeni politika
57 119 1315 17 1921 2325
01.11.2010 01.01.2011 01.03.2011 01.05.2011 01.07.2011 01.09.2011 01.11.2011 01.01.2012 01.03.2012 01.05.2012 01.07.2012 01.09.2012 01.11.2012 01.01.2013
Gelecek 3 Ay İçin Beklenen Kur Volatilitesi
Cari Açık Veren Gelişmekte Olan Ülkeler* Türkiye
Kaynak: Bloomberg
*Brezilya, Şili, Kolombiya, Meksika, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Güney
0 10 20 30 40
Kaynak: BDDK
Krediler (13 haftalık H.O. Yıllıklandırılmış, y-y, %) Krediler (y-y, %)
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
Kaynak: BDDK
Kredi Türleri (y-y, %)
Bireysel Krediler Ticari Krediler
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
4 adımları açısından önemli ipuçları verecek. Başçı’nın da belirttiği gibi bireysel kredilerdeki büyüme oranının
ticari kredilerin üzerinde olması TCMB’nin politika tercihlerinde önemli bir belirleyici olduğunu görüyoruz.
Enflasyon Raporu çerçevesinde değerlendirdiğimizde politika adımları bağlamında kredilerin ele alınmasının yanı sıra Raporda yer alan kutuda ele alınan “Türkiye için Makul Büyüme Oranı Ne Olmalı?” sorusu dikkat çekici görünüyor. Bu çalışmada Merkez Bankası %15 olarak ifade edilen kredi büyümesini “sağlıklı ve makul” olarak değerlendirirken, temel olarak kredi hacmindeki değişimin GSYH’ye oranı referans kabul ediyor. Finansal istikrarın sağlanması için kredi hacmindeki değişimin GSYH’ye oranı için %7.5 olarak gerçekleşmesi gerekli görünen oranın elde edilebilmesi de kredi hacmindeki mevcut yıllık büyüme oranında düşüşü zorunlu kıldığı ortaya konuluyor. %15 olarak uygun görülen kredi hacmindeki büyüme oranının 2013 yılı büyümesine yansımaları gelecek dönemin ana tartışma konularından biri olacak gibi görünüyor. TCMB tarafından %4’lük bir büyüme oranı yakalanması için %15’lik kredi büyümesi yeterli olacağı belirtilse de geçmiş deneyimler daha yüksek bir kredi büyümesine ihtiyaç duyulabileceğine işaret ediyor. Her ne kadar artan kredi notu ile birlikte Türkiye’de yabancı kaynaklara daha uygun şartlarda ulaşılması kolaylaşsa da tasarruf oranının düşüklüğü ve özellikle firmalar kesiminin fon ihtiyaçlarına oranla dış kaynak kullanımının görece düşük olması kredilerin büyüme üzerinde etkisinin bir süre daha devam etmesine neden olabilir. Bir başka ifade ile kaynaklara ulaşım tasarruf oranlarında artış gibi yapısal değişimlerin henüz ilk aşamalarında olmamız kredi artışı ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin bir süre daha yüksek kalabileceğine işaret ediyor.
VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul
5
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
04.02.2013 Türkiye TÜFE (Ocak, y-y) %6.16 %6.75
ÜFE (Ocak, y-y) %2.45 --
ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Aralık) %4.6 --
ISM New York Endeksi (Ocak) 54.3 --
Fabrika Siparişleri (Aralık, a-a) %0.0 %1.0
Euro Bölgesi ÜFE (Aralık, y-y) %2.1 %2.2
05.02.2013 ABD ISM Hizmetler Endeksi (Ocak) 56.1 55.8
Euro Bölgesi Perakende Satışlar (Aralık, y-y) -%2.6 -%1.1
PMI Hizmetler Endeksi (Ocak) 48.3 48.3
Almanya PMI Hizmetler Endeksi (Ocak) 55.3 55.3
İngiltere PMI Hizmetler Endeksi (Ocak) 48.9 49.5
Perakende Satışlar (Ocak, a-a) %0.30 -%0.50
Fransa PMI Hizmetler Endeksi (Ocak) 43.6 43.6
İtalya PMI Hizmetler Endeksi (Ocak) 45.6 45.7
TÜFE (Ocak, y-y) %2.3 %2.7
06.02.2013 Türkiye Bankacılık Sektör Verileri (Aralık) -- --
ABD Haftalık Mortgage Verileri 822.1 --
Almanya Fabrika Siparişleri (Aralık, a-a) -%1.8 %0.6
Japonya Makine Siparişleri (Aralık, y-y) %0.3 -%2.9
07.02.2013 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 368 bin --
Euro Bölgesi ECB Toplantısı ve Faiz Kararı (Şubat) %0.75 %0.75
Almanya Sanayi Üretim Endeksi (Aralık, a-a) %0.2 %0.1
İngiltere BOE Toplantısı ve Faiz Kararı (Şubat) %0.50 %0.50
Dış Ticaret Dengesi (Aralık) -9.16 mlyr £ -9.0 mlyr £
Sanayi Üretim Endeksi (Aralık, y-y) -2.40% -2.20%
Fransa Dış Ticaret Dengesi (Aralık) -4.3 mlyr € -4.2 mlyr €
Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Aralık) -0.9 --
Cari İşlemler Dengesi (Aralık, yıllık milyar ¥) -222.4 -144.2
08.02.2013 Türkiye Sanayi Üretim Endeksi (Aralık, y-y) %11.3 %2.1
ABD Dış Ticaret Dengesi (Aralık) -48.7 mlyr $ -45.8 mlyr $
Almanya Dış Ticaret Dengesi (Aralık) 14.6 mlyr € 14.8 mlyr €
Cari İşlemler Dengesi (Aralık) 15.3 mlyr € 17.0 mlyr €
Fransa Bütçe Dengesi (Aralık) -103.4 mlyr € --
Türkiye Sanayi Üretim Endeksi (Aralık, y-y) %11.3 %2.1
Haftalık Veri Takvimi (4-8 Şubat 2013)
6
TÜRKİYE
Sektörler (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%) (2012,
ilk 3 çeyrek)
2011 III.
Çeyrek 2011
IV.
Çeyrek 2012
I.
Çeyrek 2012
II.
Çeyrek 2012
III.
Çeyrek
Tarım 9.2 4.9 5.8 4.9 3.4 2.9
Sanayi 24.5 9.5 5.3 3.2 3.8 1.3
İnşaat 5.7 10.3 7.0 2.7 0.3 0.4
Ticaret 12.8 10.6 3.2 0.6 0.7 -1.2
Otel.veLokantalar 1.9 7.9 9.3 2.4 3.7 2.0
Ulaş. ve Haber. 15.0 11.4 6.6 5.2 4.5 2.3
Mali Kur. 11.5 12.9 6.8 4.5 3.6 0.9
Konut Sah. 4.5 1.3 2.3 1.7 1.7 1.6
Eğitim 1.9 6.9 5.4 4.5 4.5 3.5
Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.2 6.8 7.8 5.3 4.7 4.1
Vergi-Süb. 8.5 10.1 4.8 2.5 1.4 0.7
GSYH 8.4 5.0 3.4 3.0 1.6
Kaynak: TÜİK
Türkiye Büyüme Oranı
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
1.6-20 -15 -10 -5 0 5 10 15
1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3
Reel GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0
2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK
-20.0 -15.0 -10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0
1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
7
Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla)
Sektör Payları (%) 2012 ilk 3 çeyrek)
2011 III.
Çey.
2011 IV.
Çey.
2012 I.
Çey.
2012 II.
Çey.
2012 III.
Çey.
Yer. Hanehalkı Tük. Har. 66.7 7.8 3.4 -0.1 -1.0 -0.5 Dev. Nihai Tük. Har. 9.9 10.3 -4.3 5.5 4.4 4.4 Gay. Safi Ser. Oluş. 24.2 15.0 1.3 1.4 -7.2 -7.6
Kamu Sektörü 3.5 0.3 -9.5 2.5 -4.0 11.2
Özel Sektör 20.7 18.2 3.9 1.3 -7.7 -11.1
Mal ve Hiz. İhracatı 26.0 10.2 6.6 12.3 20.9 11.9 Mal ve Hiz. İthalatı 27.2 6.8 -5.1 -6.1 -3.7 -2.4
GSYH 8.4 5.0 3.4 3.0 1.6
Kaynak:TÜİK
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)
Sanayi Üretim Endeksi
-8.0 -6.0 -4.0 -2.0 0.0 2.0 4.0 6.0
-30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00
Mar.06 Ağu.06 Oca.07 Haz.07 Kas.07 Nis.08 Eyl.08 Şub.09 Tem.09 Ara.09 May.10 Eki.10 Mar.11 Ağu.11 Oca.12 Haz.12 Kas.12
Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
İmalat Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak:TÜİK -40.0
-30.0 -20.0 -10.0 0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0
2009-I 2009-II 2009-III 2009-IV 2010-I 2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK
-30 -20 -10 0 10 20 30
May.07 Ağu.07 Kas.07 Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12
3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)
Kaynak: TCMB
8
-60.00 -50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00
May.06 Kas.06 May.07 Kas.07 May.08 Kas.08 May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12
Ara Malı İmalatı (y-y, %)
Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
Sektörler
Yıllık Değişim Oranı (%)
Kasım Ayı
2011 2012
Petrol Ürünleri -15.1 19.9
Tekstil 1.2 17.9
Gıda 8.4 7.3
Kimyasal Madde 3.5 8.9
Ana Metal Sanayi 4.0 19.9
Metalik Olm. Diğ. Mineral -3.8 15.3
Taşıt Araçları 10.0 10.5
Elektrikli Teçhizat 16.1 -4.4
Giyim -3.3 20.0
Kaynak: TÜİK
Sektörel Sanayi Üretim Endeksi
0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000
Haz.01 Ara.01 Haz.02 Ara.02 Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12
Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi
700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Sanayi Sipariş Endeksi
100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0 240.0 260.0
Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12
Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü)
Kaynak:TÜİK
Sanayi Ciro Endeksi
100.0 120.0 140.0 160.0 180.0 200.0 220.0 240.0 260.0
Şub.08 May.08 Ağu.08 Kas.08 Şub.09 May.09 Ağu.09 Kas.09 Şub.10 May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12
Aylık Sanayi Ciro Endeksi
Kaynak:TÜİK
9
Kapasite Kullanım Oranı
72.4
55 60 65 70 75 80 85
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB
45 55 65 75 85 95
Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları
Yatırım Malları
Kaynak: TCMB
Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları
0.0 10,000.0 20,000.0 30,000.0 40,000.0 50,000.0 60,000.0 70,000.0 80,000.0 90,000.0
Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
54
30.00 35.00 40.00 45.00 50.00 55.00
60.00 PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters 90
95 100 105 110 115 120 125 130
Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
10
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
7.31
5.72
0 2 4 6 8 10 12 14
Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13
TÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)
1.88 -5.0
0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0
Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13
ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
0 5 10 15 20 25 30 35
Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13
Gıda Enerji Tüfe
Kaynak: TCMB
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)
ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE
-10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0
May.06 Eyl.06 Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 May.08 Eyl.08 Oca.09 May.09 Eyl.09 Oca.10 May.10 Eyl.10 Oca.11 May.11 Eyl.11 Oca.12 May.12 Eyl.12 Oca.13
Tarım Sanayi İmalat Sanayi
Kaynak:TCMB
-1 0 1 2
Gıda ve Alkolsüz İçecekler Giyim ve ayakkabı Lokanta ve Oteller Konut Ulaştırma Ev Eşyası
Eğitim Yıllık
Aylık
Kaynak: TCMB
500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300
100 120 140 160 180 200 220 240 260
Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13
BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg
11
Türk- İş Mutfak Enflasyonu
İTO Enflasyon Göstergeleri
5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)
Kaynak:İTO
63.3
40 50 60 70 80 90 100
Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti
Kaynak: TÜİK
Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri
-4 -2 0 2 4 6 8
Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)
Kaynak: Türk-İş
12
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
9.1
9.3
8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0
Eyl.05 Şub.06 Tem.06 Ara.06 May.07 Eki.07 Mar.08 Ağu.08 Oca.09 Haz.09 Kas.09 Nis.10 Eyl.10 Şub.11 Tem.11 Ara.11 May.12 Eki.12
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
19,000 21,000 23,000 25,000 27,000 29,000
Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12
İşgücü Arzı (kişi)
Kaynak: TÜİK
35.0 37.0 39.0 41.0 43.0 45.0 47.0 49.0 51.0 53.0
Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12
İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
42.0 44.0 46.0 48.0 50.0 52.0 54.0
0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0
Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12
Tarım Sanayi
İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı
0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000
Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12
İş Arayanların Sayısı (kişi)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
İşkur İstatistikleri
92 94 96 98 100 102 104 106 108 110 112
2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I 2008-III 2009-I 2009-III 2010-I 2010-III 2011-I 2011-III 2012-I 2012-III
Sanayi İstihdam Endeksi
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Sanayi İstihdam Endeksi (2005=100)
İşsizlik Oranı İşgücü Durumu
13
1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kaynak: TOBB
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
95.0 100.0 105.0 110.0 115.0 120.0 125.0 130.0
2005-I 2005-III 2006-I 2006-III 2007-I 2007-III 2008-I 2008-III 2009-I 2009-III 2010-I 2010-III 2011-I 2011-III 2012-I 2012-III
Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri
14
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100 120 140
Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)
Kaynak: TCMB
İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi
0 5000 10000 15000 20000 25000
İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
İthalat
-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100 120 140
Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)
Kaynak: TCMB
İhracat
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000
-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB
Kaynak:TCMB
-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0
Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
-20000 -1000010000200003000040000500006000070000800000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB
15
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
-15 -10 -5 0 5 10 15 20
Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
65 75 85 95 105 115
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
Krediler CNBC-e Güven Endeksleri
0.0 50.0 100.0 150.0 200.0 250.0
CNBC-e Tüketici Güven Endeksi CNBC-e Tüketim Endeksi
Kaynak: CNBC-e
0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00 60.00 70.00 80.00
Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
Bireysel ve Ticari Krediler
-5.00 15.00 35.00 55.00 75.00 95.00 115.00 135.00 155.00
Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %)
Kaynak: BDDK
16
-60.00 -50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00
Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları
Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge
-35.00 -15.00 5.00 25.00 45.00 65.00
Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)
Kaynak:TCMB, VakıfBank
-3.00 7.00 17.00 27.00 37.00 47.00 57.00
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
300.0 350.0 400.0 450.0 500.0 550.0
Toplam Borç Stoku (milyar TL)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
60.0 80.0 100.0 120.0 140.0 160.0
200.0 250.0 300.0 350.0 400.0 450.0
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150
200 250 300 350 400
Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak:TCMB
17
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
-5 0 5 10 15 20 25
Nis.04 Ağu.04 Ara.04 Nis.05 Ağu.05 Ara.05 Nis.06 Ağu.06 Ara.06 Nis.07 Ağu.07 Ara.07 Nis.08 Ağu.08 Ara.08 Nis.09 Ağu.09 Ara.09 Nis.10 Ağu.10 Ara.10 Nis.11 Ağu.11 Ara.11 Nis.12 Ağu.12 Ara.12
Reel Faiz Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank 0
5 10 15 20 25 30 35 40 45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
Para Arzı
0 5 10 15 20 25 30 35
Ocak 2004 Temmuz 04 Ocak 05 Temmuz 05 Ocak 06 Haziran 06 Aralık 06 Haziran 07 Aralık 07 Haziran 08 Aralık 08 Haziran 09 Aralık 09 Haziran 10 Aralık 10 Haziran 11 Aralık 11 Haziran 12 Aralık 12
Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak:TCMB
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB 0.0
50.0 100.0 150.0 200.0 250.0
0 5 10 15 20 25 30
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
50000000 100000000 150000000 200000000
100000000 300000000 500000000 700000000 900000000
Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13
M2 (bin TL) M3 (bin TL)
M1 (bin TL-sağ eksen)
Kaynak:TCMB
18
2013-IMF Beklentisi
(Ocak 2013) Reel Büyüme
(y-y,%)
Enflasyon (y-y,%)
Cari Denge /GSYH (%)
İşsizlik Oranı (%)
Borç St./GSYH (%)
Gelişmiş Ülkeler 1.40 1.68 -0.29 8.08 112.71
Gelişmekte Olan Ülkeler 5.50 5.67 1.00 -- 32.69
Tüm dünya 3.50 3.69 -- -- --
ABD 2.12 1.83 -3.08 8.12 111.72
Euro Bölgesi -0.20 1.67 1.26 11.46 94.92
Almanya 0.85 1.86 4.67 5.27 81.54
Fransa 0.36 0.96 -1.68* 10.52 92.07
İtalya -0.73 2.92 -1.36 11.06 127.84
Macaristan 0.79 3.50 2.68 10.47 74.24
Portekiz -1.01 0.21 -1.70 16.03 123.73
İspanya -1.31 1.35 -0.14 25.10 96.93
Yunanistan -4.00 -0.73 -2.90 25.37 181.83
İngiltere 1.11 1.70 -2.71 8.11 93.33
Japonya 1.20 0.32 2.29 4.42 244.98
Çin 8.20 3.10 2.46 4.10 19.56
Rusya 3.82 6.50 3.83 6.00 9.85
Hindistan 5.97 9.32 -3.26 -- 66.66
Brezilya 3.95 5.09 -2.79 6.50 61.17
G.Afrika 3.02 5.25 -5.84 24.73 43.31
TÜRKİYE 3.52 5.74 -7.12 9.88 36.66
Reel Büyüme
(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH*
(%)
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven Endeksi
ABD 2.6 1.7 -3.09 0.25 65.1
Euro Bölgesi -0.6 2.2 0.43 0.75 -26.50
Almanya 0.9 2.00 5.65 0.75 90
Fransa 0.00 1.50 -1.95 0.75 -27.60
İtalya -0.90 2.60 -3.26 0.75 85.70
Macaristan -1.50 5.00 1.22** 5.75 -43.40
Portekiz -3.50 2.10 -6.45 0.75 -58.40
İspanya -1.60 2.90 -3.53 0.75 -40.00
Yunanistan -5.50 0.30 -9.81 0.75 -72.10
İngiltere 0.10 2.70 -1.92 0.50 -29.00
Japonya 0.50 -0.20 2.03 0.10 39.20
Çin 7.90 2.50 2.76 6.00 105.10
Rusya 2.90 6.60 5.34 8.25 --
Hindistan 5.30 9.55 -3.44 8.00 --
Brezilya 0.87 5.84 -2.11 7.25 115.20
G.Afrika 2.30 5.60 -2.82** 5.00 -3.00
Türkiye 1.60 6.16 -6.38** 5.50 89.01
*Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2011 verileridir.
**2010 Verileri Kaynak: Bloomberg