TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU C EKÝM 2009
TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU
Büyükdere Caddesi No:143 Esentepe/ÝSTANBUL Tel.: (212) 340 22 00 Faks: (212) 288 53 35
www.tmsf.org.tr
Proje Ekibi
Proje Lideri: Ahmet MUTLU Hazýrlayanlar: Raf Temizliði Proje Grubu
Editör: Yaþar ERDÝNÇ
Kapak ve Ýç Tasarým : GNG Tanýtým / www.gngtanitim.com
Baský : Artus Basým
Ýkitelli Organize Sanayi Bölgesi Eskoop San. Sit.
B-1 Blok No: 63 Ýkitelli / ÝSTANBUL Tel.: (212) 671 70 92 ISBN: 978-975-19-4626-3
ÝSTANBUL - EKÝM 2009
Dizgi : Karizma Yayýncýlýk / Oðuzhan KARA
RAF TEMÝZLÝÐÝ KÝTAPLIÐI
9- ESBANK 1- EGEBANK 2- ÝNTERBANK 3- ÝKTÝSAT BANKASI 4- ETÝBANK
5- TOPRAKBANK 6- EGS BANK 7- YURTBANK 8- BANK EKSPRES
10- BANK KAPÝTAL 11- PAMUKBANK 12- DEMÝRBANK
ULUSAL BANK
13- TÜRK TÝCARET BANKASI 14- YAÞARBANK
SÝTEBANK TARÝÞBANK 15- KENTBANK 16- SÜMERBANK 17- BAYINDIRBANK 18- MARMARA BANK
ÝMPEXBANK
KIBRIS KREDÝ BANKASI ÝSTANBUL ÞUBESÝ TYT BANK
19- ÝMAR BANKASI
20- TMSF ÇÖZÜMLEME DENEYÝMÝ
Raf Temizliði Projesi kapsamýnda yer alan bu kitapta; Bankanýn çözümleme süreci, idari, mali, hukuki ve denetsel yönlerden ayrý ayrý deðerlendirilmiþtir. Kitap, 30 Haziran 2009 tarihli veriler esas alýnarak hazýrlanmýþ olmakla birlikte, bu tarihten sonra gerçekleþen önemli olay ve geliþmeleri de içermektedir.
Yayýnýn tüm içeriði adresinde yer almaktadýr.
Kamuoyunu bilgilendirme amacýyla hazýrlanmýþ olan bu yayýnda yer alan bilgilerin doðru ve eksiksiz olmasý için gerekli özen gösterilmiþ olmakla birlikte bu yayýnda yer alan bilgilere dayanarak çýkarýlan sonuçlardan TMSF sorumlu tutulamaz. Yayýnda yer alan bilgiler kaynak belirtilerek kullanýlabilir.
www.raftemizligi.com
ÖNSÖZ
Batan bankalarýn kamuya olan maliyetini azaltma yolunda gösterdiði performansla Türkiye'ye bir baþarý öyküsü armaðan eden TMSF, Raf Temizliði Kitaplarý ile yakýn tarihimizde bankacýlýk sektöründe yaþanan sorunlarýn daha net görülmesine ve anlaþýlmasýna katký saðlamayý amaçlamýþtýr.
Ýki yýlý aþkýn bir süredir, 25 kiþilik uzman bir ekibin yoðun bir tempo ile çalýþtýðý TMSF'nin en önemli projelerinden biri olan Raf Temizliði Projesi, elinizde tuttuðunuz bu kitaplarla hayata geçirilmiþ bulunmaktadýr.
Batan bankalarla ilgili 40 bin sayfa evrak, 7 bin döküman ve çok sayýda banka raporu satýr satýr incelenerek ortaya çýkarýlan 20 kitaplýk Raf Temizliði Projesinin, bankacýlýk ve finans konularýnda gerek aktüel gerekse bilimsel çalýþma yapanlar için yararlý olacaðýna inanýyorum.
Raf Temizliði Projesi kapsamýndaki kitaplar e-book olarak www.raftemizligi.com adresinde de yer alacak ve uzman ekiplerimiz kitaplarla ilgili güncellemeleri yapmaya devam edeceklerdir.
Elinizdeki kitabýn yakýn tarihimizde yaþanan bankacýlýk krizlerinin nedenlerinin ve sonuçlarýnýn iyi analiz edilmesi ve dersler çýkartýlmasýna vesile olmasýný diliyorum.
Raf Temizliði Projesi kapsamýnda her banka için ayrý bir kitap hazýrlanmýþ ve bankalarýn çözümleme süreçleri kronolojik olarak tüm detaylarýyla incelenmiþtir.
Kitaplarda ilk olarak bankalarýn Fona devir sebepleri ve kullanýlan istismar yöntemleri anlatýlmýþ, sonrasýnda çözümleme ve geri kazaným faaliyetleri, mali bünyelerini rehabilite etme, satýþ, devir ve birleþtirme gibi çözümleme adýmlarý ve hukuki süreçleri ortaya konulmuþtur.
Bu projenin ve nihayetinde kitaplarýn ortaya çýkmasýnda ve tasarýmýnda önderlik yapan, Kurumumuzdan ayrýlýncaya kadar projeyi yöneten eski Fon Baþkan Yardýmcýsý Ferruh Tunç'a, uzun ve yorucu çalýþmalarla raporlarý kitap formatýna getiren Raf Temizliði Projesi Grubunda yer alan bütün arkadaþlarýma ve deðerli proje editörümüz Yaþar Erdinç'e ayrý ayrý teþekkür ediyorum.
TMSF BAÞKANI
Ahmet ERTÜRK
ÝÇÝNDEKÝLER
Kýsaltmalar Dizini Þekiller Dizini Tablolar Dizini
1418 19
21
23 24 25 27 27 29 31 31 32 33 35 36 36
41 41 41 41
GÝRÝÞ
1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM
...
...
Bankanýn Yakýn Ýzleme Kapsamýna Alýnmasý ...
Hâkim Ortak Kredileri ...
Duran Varlýk Yatýrýmlarý ...
Reel Olmayan Kârlar Üzerinden Temettü Daðýtýmý ...
Diðer ...
Banka Yönetim ve Denetim Kadrosunun Deðiþtirilmesi ...
Banka Hisselerinin Fon Tarafýndan Devralýnmasý ...
Hâkim Ortak ve Yöneticilerle Ýlgili Ýþlemler ...
1.3.1.
1.4.2.1.
1.4.2.2.
1.4.2.3.
1.4.2.4
2.2.1.
2.2.2.
2.2.3.
1.3.2.
1.4.1.
1.4.2.
Bankanýn Fona Devrinin Önerilmesi ...
Fona Devir Kararý ...
Esbank'ýn Fona Devir Nedenleri ...
2. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM...
1.1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ 1.2. TARÝHÇE
1.3. ESBANK'IN YAKIN ÝZLEME DÖNEMÝ
1.4. ESBANK'IN FONA DEVREDÝLMESÝ
2.1. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ
2.2. FONA DEVÝR SONRASINDA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER
...
...
...
...
...
...
39 40
2.3. MALÝ BÜNYEYE ÝLÝÞKÝN ÇALIÞMALAR
2.4. FON TARAFINDAN ATANAN YÖNETÝCÝLERCE BANKADA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER
2.5. ESBANK'IN SATIÞINA YÖNELÝK ÇALIÞMALAR
2.6. ESBANK'IN ETÝBANK BÜNYESÝNDE BÝRLEÞTÝRÝLMESÝ
3.1. VARLIK ÇÖZÜMLEMELERÝNE KISA BAKIÞ 3.2. GAYRÝMENKULLERÝN ÇÖZÜMLENMESÝ
3.3. ÝÞTÝRAKLERÝN ÇÖZÜMLENMESÝ
3.4. HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ
3.5. TAHSÝLÝ GECÝKMÝÞ KURUMSAL ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ
ÇÖZÜMLENMESÝ
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
3.6. GAYRÝNAKDÝ KREDÝLER
3.7. TAHSÝLÝ GECÝKMÝÞ BÝREYSEL ALACAKLARIN 3.8. DÝÐER
2.3.1.
2.3.2.
3.2.1.
3.2.2.
3.3.1.
3.3.2.
3.3.3
3.4.1.
3.4.2.
3.5.1.
3.5.2.
3.5.2.1.
3.5.2.2.
Fona Devir Sonrasý Gerçek Mali Durumun Tespiti ...
Mali Bünye Rehabilitasyonu ...
...
Gayrimenkullerin Fiili Devir Ýþlemleri Gayrimenkullerden Saðlanan Geri Kazanýmlar
Ýþtiraklerin Fon Adýna Tescili Ýþtiraklerin Çözümleme Süreci . Ýþtiraklerden Saðlanan Geri Kazanýmlar
Hâkim Ortak Kredi Dosyalarýnýn Devralýnmasý ve Borç Kesinleþtirme Çalýþmalarý ...
Hâkim Ortaklardan Alacaklarýn Geri Kazanýmý
Kurumsal Alacaklarýn Fiili Devir Ýþlemleri Kurumsal Alacaklarýn Çözümleme Uygulamalarý
Çözümlenen Kurumsal Alacaklar
Çözümlemesi Devam Eden Kurumsal Alacaklar
2.3.3. Rehabilitasyon Sonrasý Mali Bünye ...
3. VARLIK ÇÖZÜMLEMELERÝ
...
...
...
...
...
...
...
. Hâkim Ortaklardan Saðlanan Tahsilatlar ...
...
...
...
...
3.4.3.
43
46
47 48 48
53
54 55 55 55 56 56 58 59 62
64 77 78 78
79 81 82 43 44
82 62
79
83
4. ÇÖZÜMLEMENÝN HUKUKÝ SÜRECÝ
5. GENEL DEÐERLENDÝRME VE SONUÇ
...
...
...
...
...
...
...
Dava ve Takipler
Tahsili Gecikmiþ Kurumsal Alacaklara Ýliþkin Dava ve Takipler ...
Tahsili Gecikmiþ Bireysel Alacaklara Ýliþkin Dava ve Takipler ...
...
...
4.2.1.
4.2.2.
4.2.3.
4.4.1.
4.4.2.
4.4.2.1.
4.4.2.2.
Ýade ve Tazmin Talepli Dava ve Takipler Mali Sorumluluk Davalarý
Þahsi Ýflas
...
Gayrimenkullere Ýliþkin Dava ve Takipler
Hâkim Ortaklardan Alacaklara Ýliþkin Dava ve Takipler
2004 Sayýlý Kanun Gereðince Baþlatýlan Dava ve Takipler ...
6183 Sayýlý Kanun Kapsamýndaki ...
...
Davalarý Ana Ceza Davasý Diðer Ceza Davalarý 4.3.1.
4.3.2.
TANIMLAR VE KAVRAMLAR KAYNAKÇA
4.4.3.
4.4.4.
4.1. YÜRÜTÜLEN DAVA VE TAKÝPLERE KISA BAKIÞ
4.2. BANKA ZARARININ TAZMÝNÝ ÝÇÝN AÇILAN DAVA VE TAKÝPLER
4.3. CEZA DAVALARI
...
...
...
...
4.4. FON TARAFINDAN ÇÖZÜMLENEN VARLIKLARA ÝLÝÞKÝN DAVA VE TAKÝPLER
4.5. BANKANIN YÖNETSEL OPERASYONEL FAALÝYETLERÝ VE VARLIKLARI ÝLE ÝLGÝLÝ DAVA VE TAKÝPLER
87 88 89 90 90 92
93 93 93 94 94 94
95
97 85 86 87
93
103 115
KISALTMALAR DÝZÝNÝ
TABLOLAR DÝZÝNÝ
ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ
KISALTMALAR DÝZÝNÝ
765 Sayýlý Türk Ceza Kanunu 2004 Sayýlý Ýcra Ýflas Kanunu 3182 Sayýlý Bankalar Kanunu
3291 Sayýlý Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý Kanunu, 3182 Sayýlý Bankalar Kanunu, 2983 Sayýlý Tasarruflarýn Teþviki ve Kamu Yatýrýmlarýnýn Hýzlandýrýlmasý Hakkýnda Kanun, 2985 Sayýlý Toplu Konut Kanunu, 07.11.1985 Tarihli ve 3238 Sayýlý Kanun, 2499 Sayýlý Sermaye Piyasasý Kanununda Deðiþiklik Yapýlmasý ve 1177 Sayýlý Tütün Tekeli Kanunun Bazý Maddelerinin Yürürlükten Kaldýrýlmasý ve Kamu Ýktisadi Teþebbüslerin Özelleþtirilmesi Hakkýnda Kanun 4389 Sayýlý Bankalar Kanunu
5411 Sayýlý Bankacýlýk Kanunu
6183 Sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun 6762 Sayýlý Türk Ticaret Kanunu
Academia Mediterranea Vakfý Alara Turizm Yatçýlýk ve Havacýlýk A.Þ.
Alpar Oto Sanayi ve Motorlu Taþýtlar Ticaret Ltd. Þti.
Bank Ekspres A.Þ.
Bank Kapital T.A.Þ.
Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurulu Bankalar Yeminli Murakýplarý
Bayýndýrbank A.Þ.
Bilgi Ýþlem Muhasebe ve Organizasyon Limited Þirketi Bimhol Birleþik Müteahhitler Holding A.Þ.
Birleþik Fon Bankasý A.Þ.
Burtrak Burdur Traktör ve Önyükleyici A.Þ.
Buryem Burdur Yem Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Campen Camlý Pencere Sistemleri Ticaret A.Þ.
Cemal Erdemli Çelik Sanayi Ticaret Limited Þirketi Çatý Ýnþaat A.Þ.
Çatýk Madencilik Hafriyat Taahhüt Ticaret Limited Þirketi Çay Ýþletmeleri Genel Müdürlüðü
Çaylý Tekstil Ýnþaat Ýthalat Ýhracat Sanayi ve Ticaret A.Þ.
TCK
2004 Sayýlý Kanun 3182 Sayýlý Kanun
3291 Sayýlý Kanun 4389 Sayýlý Kanun 5411 Sayýlý Kanun 6183 Sayýlý Kanun TTK
Academia Vakfý Alara Turizm Yatçýlýk Alpar Oto Sanayi Bank Ekspres Bank Kapital BDDK BYM Bayýndýrbank Bilgi Ýþlem Muhasebe Bimhol Holding BFB
Burtrak Buryem Campen Ticaret Erdemli Çelik Sanayi Çatý Ýnþaat Çatýk Madencilik Çaykur Çaylý Tekstil .
. . . . .
Demir Kart Hizmetleri A.Þ.
Devlet Ýç Borçlanma Senetleri Döviz Tevdiat Hesabý Egebank A.Þ.
Emzet Akaryakýt Daðýtým Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Endeks Yardýmcý Gemi Ýnþaat Ýþletmeleri ve Nakliyecilik A.Þ.
Entil Endüstri Yatýrýmlarý Sanayi Ticaret A.Þ.
Es Facto Factoring Hizmetleri A.Þ.
Es Menkul Deðerler Yatýrým A.Þ.
Esbank Eskiþehir Bankasý T.A.Þ. Mensuplarý Sandýðý Vakfý Eskiþehir Bankasý T.A.Þ.
Esbeton Çimento Yan Ürünleri A.Þ.
Esbeton Kütahya Hazýr Beton A.Þ.
Esçim Eskiþehir Çimento Fabrikasý T.A.Þ.
Esen Eskiþehir Makine ve Tesis Ýmalatý Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Eston Eskiþehir Beton Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Eston Ýnþaat Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Eston Yapý A.Þ.
Esyem Eskiþehir Yem Sanayi A.Þ.
Estrans Taþýma ve Ticaret A.Þ.
Et ve Balýk Kurumu Genel Müdürlüðü Etibank A.Þ.
Hapalki Sanayi Ürünleri Üretim Pazarlama ve Ticaret A.Þ.
Hisersan Hisarcýk ve Havalisi Seramik A.Þ.
Ýktisat Bankasý T.A.Þ
ÝMKB Takas ve Saklama Bankasý A.Þ Ýnterbank A.Þ.
Ýstanbul Altýn Rafinerisi A.Þ.
Ýstanbul Menkul Kýymetler Borsasý
Jamak Jant ve Makine Ýmalat Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Kamu Ýktisadi Teþebbüsleri
Korunt Madencilik Ýnþaat Hazýr Beton Nakliye Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Kümaþ Kütahya Manyezit Ýþletmeleri A.Þ.
Meka Mühendislik Ýnþaat Sanayi ve Ticaret Limited Þirketi
Demir Kart DÝBS DTH Egebank Emzet Akaryakýt Endeks Nakliyecilik Entil Endüstri Esfacto Es Menkul
Esbank Mensuplarý Vakfý Esbank/Banka Esbeton Çimento Esbeton Hazýr Beton Esçim
Esen Makine Eston Beton Eston Ýnþaat Eston Yapý Esyem Estrans Taþýma Et ve Balýk Kurumu Etibank
Hapalki Sanayi Hisersan Ýktisat Bankasý Takasbank Ýnterbank
Ýstanbul Altýn Rafinerisi ÝMKB
Jamak KÝT
Korunt Madencilik Kümaþ Manyezit Meka Mühendislik
Motorlu Araçlar Ticaret Limited Þirketi
MSM Metal Sanayi Mamülleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Paksoy Ticaret ve Sanayi A.Þ.
Pamukbank T.A.Þ.
Petsa Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Poriþ Porsuk Ýþçileri Makine Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Pova Eskiþehir Tarým ve Sanayi Fuarý Ticaret A.Þ.
Sutek Ýnþaat Ticaret ve Sanayi A.Þ.
Sutek Konfeksiyon Ýnþaat Pazarlama Dekorasyon A.Þ.
Sutel Dýþ Ticaret Pazarlama Limited Þirketi Sosyal Sigortalar Kurumu
SS Eskiþehir Kavak Yetiþtirme ve Yapý Kooperatifi A.Þ.
Sümerbank A.Þ.
Tarkon Tarým Makina ve Konstrüksiyon Ürünleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Þ.
T.C. Baþbakanlýk Hazine Müsteþarlýðý
T.C. Baþbakanlýk Özelleþtirme Ýdaresi Baþkanlýðý T.C. Merkez Bankasý A.Þ.
T.C. Zýraat Bankasý A.Þ.
Tasarruf Mevduatý Sigorta Fonu
Tektar Elektrik Üretim Ýletim Daðýtým ve Ticaret A.Þ.
Toprakbank A.Þ.
Toprakbank Off-Shore Limited Türk Parasý
Türk Ticaret Bankasý A.Þ.
Türkiye Tütüncüler Bankasý Yaþarbank A.Þ.
Ulusal Bank A.Þ.
Vatan Konserve Sanayi ve Ticaret A.Þ.
Yabancý Para
Yapý ve Kredi Bankasý A.Þ.
Yem Sanayii T.A.Þ.
Yýldýz Tarým ve Hayvancýlýk Limited Þirketi Yurt Ticaret ve Kredi Bankasý A.Þ.
Zeytinoðlu Holding A.Þ.
Zeytinoðlu Ticaret ve Sanayi A.Þ.
Motorlu Araçlar Ticaret MSM Metal
Paksoy Sanayi Pamukbank Petsa Petrol Poriþ Pova Tarým Sutek Ýnþaat Sutek Konfeksiyon Sutel Dýþ Ticaret SSK
Kavak Yetiþtirme Yapý Kooperatifi Sümerbank
Tarkon Tarým Hazine
Özelleþtirme Ýdaresi TCMB
Zýraat Bankasý TMSF / Fon Tektar Elektrik Toprakbank Toprak Off-Shore TP
Türk Ticaret Bankasý Yaþarbank Ulusal Bank Vatan Konserve YP
Yapý Kredi Yem Sanayii Yýldýz Tarým Yurtbank Zeytinoðlu Holding Zeytinoðlu Ticaret
Zeytinoðlu Yatýrým Holding A.Þ.
Zeytinoðlu Yatýrým ve Ticaret A.Þ.
Zeytinoðlu Yatýrým Holding Zeytinoðlu Yatýrým Ticaret
ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ
Þekil 1:
Þekil 2:
Þekil 3:
Þekil 4:
Þekil 5:
Þekil 6:
Fona Devir Öncesi Döneme Kýsa Bakýþ ...
Esbank Dolaylý Ortaklýk Yapýsý ...
Esbank'ýn Fona Devir Nedenlerine Kýsa Bakýþ ...
Fona Devir Sonrasý Döneme Kýsa Bakýþ ...
Varlýk Çözümlemelerine Kýsa Bakýþ ...
Yürütülen Dava ve Takiplere Kýsa Bakýþ ...
24 26 33 40 54 86
TABLOLAR DÝZÝNÝ
Tablo 1:
Tablo 4:
Tablo 5:
Tablo 6:
Tablo 8:
Tablo 10:
Tablo 2:
Tablo 3:
Tablo 7:
Tablo 9:
Tablo 11:
Esbank Ortaklýk Yapýsý ...
Devralýnan Ýþtirakler ...
Ýþtiraklerin Mevcut Durumu ...
Satýlan Ýþtirakler ...
Nakit Alacaklar (30 Eylül 2004) ...
Ýade ve Tazmin Bedeline Ýlave Edilmesi Gereken Ýstismar Kalemleri (Aralýk 1999)
Munzam Karþýlýk Ýadeleri ve Disponibilite Çekiliþleri ...
Zeytinoðlu Grubu Riskleri (22 Aralýk 1999) ...
Diðer Fon Bankalarýndan Devralýnan Zeytinoðlu Grubundan Alacaklar
Karþýlýklý (Back to Back) Krediler ...
...
Hâkim Ortaklardan Saðlanan Tahsilat ...
25 30 34 57 60 61 63 68 69
74 78
GÝRÝÞ
Esbank, Eskiþehir'de 15 Eylül 1927 tarihinde bir grup iþadamý tarafýndan kurulmuþtur. Bankanýn yönetimi 1977 yýlýnda Zeytinoðlu ailesine geçmiþtir.
Esbank, 1994 krizinin olumsuz etkilerinin giderilememesi üzerine, 15 Aðustos 1995 tarihinde yakýn izleme kapsamýna alýnmýþtýr. Yakýn izleme kapsamýnda istenilen önlemleri almayan, kaynaklarý Zeytinoðlu Grubu yararýna kullanýlan ve bu kullanýmý, mudilerden saðlanan kaynaklara da sirayet eden Bankanýn içinde bulunduðu durum gözetilerek, Esbank'ýn temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetimi Bakanlar Kurulunun 21 Aralýk 1999 tarihli kararý ile Fona devredilmiþtir.
Esbank, Fona devrolduktan sonra, hýzla mali bünyesinin rehabilitasyonu ve Bankanýn sisteme geri kazandýrýlmasý çalýþmalarýna baþlanmýþtýr. Banka hisselerinin satýþýna iliþkin gerekli hazýrlýklarýn tamamlanmasý sonrasýnda ön teklifi kabul edilen potansiyel alýcýlar, ilgili bankalarda incelemeler yapmýþ, ancak Esbank için herhangi bir satýn alma talebi olmamýþtýr. Banka, bu satýþ giriþiminden sonra, tekrar satýþa çýkarýlmamýþtýr.
BDDK'nýn 15 Haziran 2001 tarihli kararý ile satýþý gerçekleþtirilemeyen Esbank'ýn tüm aktif ve pasifleriyle Etibank bünyesinde devren birleþtirilmesine karar verilmiþtir. Fiili birleþme iþlemleri 2 Temmuz 2001 tarihinde tamamlanmýþtýr.
Fonun, yönetim ve denetimini devraldýðý bankalarla ilgili misyonu tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerini koruyarak devraldýðý bankalarý kamuya en az maliyetle ve en kýsa sürede çözümlemektir. Bu kapsamda, Esbank'ýn Fona devredilmesiyle baþlayýp Bankanýn mali bünyesinin rehabilite edilerek satýþa hazýrlanmasýyla devam eden ve daha sonra Etibank çatýsý altýnda birleþtirilmesiyle sonlanan sürece iliþkin tüm detaylar bu kitapta yer almaktadýr.
Kitap, beþ ana bölümden oluþmaktadýr. Ýlk bölümde Esbank'ýn Fona devir öncesi dönemi ortaya konulmuþ ve devir nedenleri ayrýntýlý bir þekilde sunulmuþtur.
Ýkinci bölümde ise Bankanýn Fona devri sonrasýnda alýnan önlemler ve yapýlan çalýþmalar ile bunlarýn sonuçlarýna yer verilmiþtir. Üçüncü bölümde, Fon tarafýndan devralýnan varlýklarýn çözümlenmesi ve geri kazaným çalýþmalarý anlatýlmýþtýr. Dördüncü bölümde çözümlemenin hukuki süreci, yürütülen dava ve takipler detaylarýyla sunulmuþ olup son bölümde ise genel bir deðerlendirme yapýlmýþtýr.
1.1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ
Esbank'ýn 1927 yýlýnda kuruluþundan, 21 Aralýk 1999 tarihinde Banka hisselerinin Fon tarafýndan devralýnmasý sonucunu doðuran olaylar kronolojik olarak Þekil 1'de sunulmuþtur.
ÞEKÝL 1:FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ
Kuruluþ
1927
Zeytinoðlu Dönemi
1977
Kriz ve Mali Yapýda Bozulma
1994
Yakýn Ýzleme
1995
BYM - Bankanýn Fona Devrinin Önerilmesi
1998
21 ARALIK 1999 FONA DEV‹R
1.2. TARÝHÇE
Esbank, Eskiþehir'de 15 Eylül 1927 tarihinde bir grup iþadamý tarafýndan kurulmuþtur. 1955 yýlýna kadar tek þube olarak hizmet veren Banka, 1970'li yýllara kadar bölgesel ölçekte faaliyet göstermiþ, sonraki dönemlerde ise ulusal bir banka olma yolunda önemli adýmlar atmýþtýr.
Bankanýn yönetimi 1977 yýlýnda Zeytinoðlu ailesine geçmiþ ve özel sermayeli ticaret bankalarý arasýnda yer alan Esbank, 1980'li yýllara gelindiðinde ihtisas ve yatýrým bankacýlýðý alanlarýnda hýzlý bir dönüþüm yaþamýþ, 1985 yýlýnda Genel Müdürlüðünü Ýstanbul'a taþýmýþ ve 1990'lý yýllarda ise bireysel bankacýlýða yönelmiþtir.
Bankanýn 21 Aralýk 1999 tarihinde Fona devri öncesinde hisselerinin tamamýna yakýný Zeytinoðlu Grubuna ait bulunmaktadýr. Bankanýn nominal sermayesi ve bu sermayenin ortaklar arasýndaki daðýlýmý Tablo 1'de verilmiþtir.
TOPLAM 45.000 100,00
ORTAKLAR NOM‹NAL SERMAYE PAY (%)
(B‹N YTL)
TABLO 1:ESBANK ORTAKLIK YAPISI
Eston Beton Zeytinoðlu Ticaret Petsa Petrol Entil Endüstri
Esbank Mensuplarý Vakfý Tektar Elektrik Bimhol Holding Esbeton Çimento
10.541 9.863 9.051 9.032
752 561 181 35
23,42 21,92 20,11 20,07
1,67 1,24 0,40 0,08
Diðer1 584 1,31
Estrans Taþýma 4.400 9,78
1-Zeliha Zeytinoðlu, Naime Zeynep Zeytinoðlu, Murtaza Yavuz Zeytinoðlu, Güneþ Zeytinoðlu,
Zeytinoðlu Holding'in ; Banka tüzel kiþi ortaklarý olan Eston Beton'da yüzde 81, Petsa Petrol'de yüzde 64, Entil Endüstri'de yüzde 92, diðer tüzel kiþi Banka ortaklarýnda da yüzde 50'yi aþan ortaklýk payý bulunmaktadýr.
Zeytinoðlu Holding'in sermayesine ise doðrudan ve dolaylý olarak Esbank sahip bulunmaktadýr. Esbank ve iþtiraklerinin fiktif sermaye artýrýmlarý sonucunda iç içe geçmiþ bir ortaklýk yapýsý ortaya çýkmýþtýr. Esbank'ýn ortaklýk yapýsý Þekil 2'de detaylý olarak gösterilmiþtir.
2
ÞEKÝL 2:ESBANK'IN DOLAYLI ORTAKLIK YAPISI
2-Zeytinoðlu Grubunun ana þirketi olan Zeytinoðlu Holding'in ticaret unvaný önce Kümaþ Refrakter ve Sanayi Ürünleri Pazarlama ve Ticaret A.Þ., daha sonra Kümaþ Sanayi Ürünleri ve Ýnþaat Pazarlama
ESBANK
Murtaza Yavuz Zeytinoðlu Bedia Nermin Sölpük
Zeliha Zeytinoðlu
ZEYTÝNOÐLU HOLDÝNG
Zeytinoðlu Yatýrým Ticaret
Zeytinoðlu Yatýrým Holding Zeytinoðlu Ticaret
EstransTaþýma
EstonBeton
PetsaPetrol
EntilEndüstri
% 20 % 20 % 23 % 10
% 92 % 64 % 81 % 96
% 21
% 67 % 28
% 65 % 24
% 22
% 73
1.3. ESBANK'IN YAKIN ÝZLEME DÖNEMÝ
1.3.1. Esbank'ýn Yakýn Ýzleme Kapsamýna Alýnmasý
Esbank 1994 yýlýna kadar önemli bir mali sorun yaþamamýþ ancak 1994 yýlýnýn ilk yarýsýnda yaþanan ekonomik krizden olumsuz etkilenmiþtir.
BYM'nin 17 Ekim 1994 tarihli raporunda, Nisan 1994 krizinin Banka mali yapýsý üzerinde yarattýðý tahribat açýk bir þekilde ortaya konulmuþtur. Anýlan raporda, bilânçonun reel anlamda küçüldüðü, özkaynaklarýnýn tahrip olduðu, likidite gücünün gerilediði, aktif kalitesinin düþtüðü, kaynak maliyeti artarken vade yapýsýnýn kýsaldýðý, bilânço dýþý risklerin önemli bir büyüklüðe ulaþtýðý ve maliyet-getiri dengesinin bozularak dönem zararýna maruz kaldýðý, Bankanýn 1994 yýlý ortasýndan itibaren gerçekleþtirdiði sermaye artýrýmlarýna raðmen özkaynak rasyolarýnýn kötüleþmesinin önüne geçilemediði belirlenmiþtir.
Krediler portföyündeki donuklaþmanýn artmasý ve faiz tahsilatlarýnýn yeterli ölçüde yapýlamamasý sonucu krediye dönüþen faiz ve benzeri alacaklarýn Banka tarafýndan fonlanmak zorunda kalýnmasý, Bankanýn özkaynak yetersizliði sorununun 1995 yýlýnda da devam etmesine yol açmýþtýr. Bunun sonucunda Bankanýn sermaye yeterliliði rasyosu, 1994 yýlýnda olduðu gibi 1995 yýlýnda da negatif olarak gerçekleþmiþtir. Bu dönemde yurt dýþý muhabir bankalara yapýlan depolar aracýlýðýyla kredi kullandýrýmý sürmüþ ve 1995 yýlý sonu itibarýyla dönem zararý 5,5 milyon YTL'ye ve gerekli özkaynak ihtiyacý ise 8,8 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr.
1994 krizinin olumsuz etkilerinin bir türlü giderilememesi üzerine Esbank, 15 Aðustos 1995 tarihinde 3182 Sayýlý Kanunun 64/1 maddesine istinaden yakýn izleme kapsamýna alýnmýþtýr. Bankanýn yakýn izleme kapsamýna alýnmasýný gerektiren nedenler ana hatlarýyla aþaðýda verilmiþtir:
Likidite gücünün zayýflamasý,
Oluþan zarar nedeniyle özkaynaklarýn tamamen kaybedilmesi, Sermaye yeterliliði rasyosunun negatif olmasý,
Kredi portföyünün donuklaþmasý,
Sorunlu krediler ve yurt dýþý depolar yoluyla kullandýrýlan uzun vadeli krediler ve iþtirak yatýrýmlarý nedeniyle aktifin donuklaþmasý.
!
!
!
!
!
Krizin etkilerinin hafiflediði 1996 yýlýnýn olumlu ekonomik konjonktürüne raðmen, Banka mali bünyesi saðlýklý bir yapýya kavuþturulamamýþtýr. Sermaye ihtiyacý gerekli miktarda karþýlanamayan Esbank'ýn 1996 yýlý sonunda dönem zararý 5,6 milyon YTL, birikmiþ zararý 9,7 milyon YTL, sermaye yeterliliði rasyosunun tutturulabilmesi için gerekli olan özkaynak tutarý ise 11,7 milyon YTL olarak gerçekleþmiþtir.
Yakýn izleme tarihi olan 15 Aðustos 1995 tarihinde, Bankanýn donuk nitelikteki kredilerinin yüzde 39'unu oluþturan KÝT kredileri, 1996 yýlýnda Özelleþtirme Ýdaresi tarafýndan üstlenilmiþtir. Ancak KÝT kredilerine piyasa faiz oranlarýna göre çok daha düþük olan TCMB reeskont faiz oranlarý uygulanmýþ, 4,5 milyon YTL'den fazla bir kýsmý silinmiþ ve 2-3 yýl vadeli gelir ortaklýðý senetleriyle ödenmiþtir. Bu durum Bankanýn mali durumunu daha da bozmuþtur.
1997 yýlýnda Banka mali bünyesindeki kötü gidiþ, ivme kazanmýþtýr. 31 Aralýk 1997 tarihi itibarýyla Bankanýn birikmiþ zararlarý toplamý 24,2 milyon YTL'ye yükselmiþtir. Bankanýn saðlýklý bir mali yapýya kavuþmasýný saðlayacak nakit sermaye ihtiyacý ise yaklaþýk 30 milyon YTL olarak hesaplanmýþtýr. Bu dönemde Bankanýn, iþtiraki Esbank A.G. ile olan fiduciary iþlemleri de dikkat çekici boyutlardadýr. Esbank A.G.'ye yapýlan depolar karþýlýðý yurt içinde yerleþik firmalara kullandýrýlan krediler 21 milyon YTL'ye, Gruba kullandýrýlan nakdi krediler ise 25 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr.
BYM'nin; Zeytinoðlu Grubu riskinin, Bankanýn birikmiþ zararýnýn ve özkaynak gereksiniminin, her geçen gün arttýðýna yönelik tespitlerinden hareketle Hazine tarafýndan yakýn izleme döneminde; sermaye artýrýmý ile kaynak maliyeti, kredi, duran varlýk ve muhasebe politikalarý konularýnda Banka yönetimine muhtelif talimatlar verilmiþtir. Bu talimatlar ana baþlýklar itibarýyla aþaðýda özetlenmiþtir:
!
!
!
!
!
Banka sermayesinin nakden artýrýlmasý,
Gerekli olmayan taþýnmazlar ile zarar eden iþtiraklerin elden çýkarýlmasý, yeni iþtirak edinilmemesi,
Fiduciary iþlemlere son verilmesi,
Kredilerde ve diðer plasman alanlarýnda saðlamlýk, seyyaliyet ve verimlilik ilkelerine dikkat edilmesi,
Karþýlýklar Kararnamesinin gereði sorunlu kredilerle ilgili takibe geçilmesi
ve bunlarýn takip hesaplarýna aktarýlmasý, sorunlu kredilerin tahsiline önem ve öncelik verilmesi,
Kaynak maliyetlerinin düþürülmesi,
Döviz pozisyonu açýðýnda yasal asgari limitlerin aþýlmamasý,
Gelir-gider dengesinin saðlanmasýna yönelik çaba gösterilmesi ve bu hesaplarý olduðundan farklý göstermeye yönelik uygulamalardan kaçýnýlmasý,
Gider kalemlerinin kontrol altýna alýnmasý,
Bireysel ve hizmet bankacýlýðý alanlarýnda daha etkin olunmasý.
!
!
!
!
!
1.3.2. Bankanýn Fona Devrinin Önerilmesi
Esbank'ýn mali bünye zafiyeti, Nisan 1994 krizinden itibaren artarak devam etmiþtir. Banka 15 Aðustos 1995 tarihinde yakýn izleme kapsamýna alýnmýþ, ancak bu önlem de Bankanýn mali bünye zafiyetine iliþkin olumsuz gidiþi deðiþtirememiþtir.
Mali bünye sorunlarýnýn çözümü konusunda 1998 yýlýnda da olumlu bir performans gösteremeyen Esbank, kritik bir noktaya gelmiþtir. TCMB yükümlülükleri üzerinden verilen tüm kamu desteðine raðmen, son 3 yýlda 45 kat artarak 111 milyon YTL'ye ulaþan Zeytinoðlu Grubunun nakit risklerinin de etkisiyle 1998 yýl sonu itibarýyla Bankanýn birikmiþ zararý 136 milyon YTL'ye, baðlý deðerler ve masraf-zarar kalemleri ise Banka aktifinin yüzde 32'sine ulaþmýþtýr.
Bankanýn mali bünyesindeki bozulma 1999 yýlýnda da devam etmiþ, özkaynak açýðý ve birikmiþ zarar ciddi boyutlara ulaþmýþtýr. Bankanýn mali bünyesindeki zafiyet, yapýlan uyarýlara ve alýnmasý istenen pek çok tedbire raðmen, özellikle krediler portföyündeki olumsuzluðun giderilememesi, gelir- gider dengesinin kurulamamasý ve Bankayý saðlýklý bir yapýya kavuþturacak miktarda gerekli sermayenin yeterli ölçüde ve zamanýnda saðlanamamasý sonucunda artmýþ ve Bankanýn mali bünyesi onarýlamayacak ölçüde bozulmuþtur.
Bu þartlar altýnda, Devlet Bakanlýðýnýn Haziran 1997 Ocak 1999 dönemindeki muhtelif olurlarý ile 3182 Sayýlý Kanunun 64. maddesi uyarýnca Esbank'a kamu desteði saðlanmýþtýr. Bu kapsamda önce munzam karþýlýk ve disponibilite yükümlülükleri serbest býrakýlmýþ ve bu suretle serbest kalan tutarlar DÝBS'e
yatýrýlarak, TCMB nezdinde emanet hesaplarda tutulmuþ, daha sonra söz konusu tutarlar, Bankanýn acil likidite ihtiyaçlarýnda kullandýrýlmak üzere kontrollü olarak serbest býrakýlarak Bankaya iade edilmiþtir.
Serbest býrakýlan ve böylece gelir getirir hale dönüþtürülen mevduat munzam karþýlýklarý ile disponibilite yükümlülüklerine iliþkin geliþmeler Tablo 2'de gösterilmiþtir.
TARÝH
536.186.000 04.07.1997 20.10.1997 07.07.1998 17.07.1998 17.07.1998 17.07.1998 17.07.1998 17.07.1998
17.07.1998 17.07.1998 17.07.1998
TCMB YÜKÜMLÜLÜKLERÝ TUTAR
TABLO 2:MUNZAM KARÞILIK ÝADELERÝ VE DÝSPONÝBÝLÝTE ÇEKÝLÝÞLERÝ
Mevduat Munzam Ýadeleri Ýade (TP)
Ýade (TP) Ýade (TP) Ýade (YP) Ýade (YP) Ýade (YP) Ýade (YP) Ýade (YP)
Disponibilite Çekiliþleri Mevduat Dýþý TP Pasif Hesaplar
Mevduat Dýþý YP Pasif Hesaplar Pozisyon Aþýmý
PARA CÝNSÝ
Bin YTL Bin YTL Bin YTL USD DEM FRF HLF CHF
Bin YTL Bin YTL Bin YTL
3.000 1.250 858 70.865.028 57.993.443 837.371 137.636 406.291
329 2.498 3.111
Bu dönemde Bankanýn Fona devri BYM tarafýndan önerilmiþ ve bu öneri aþaðýdaki tespitlerle gerekçelendirilmiþtir:
Zeytinoðlu Grubunun toplam nakdi riski artmýþtýr.
Esbank A.G. nezdinde tutulan depolarýn önemli bir kýsmý karþýlýklý (back to back) krediler yoluyla Zeytinoðlu Grubuna kullandýrýlmýþtýr.
Yurt dýþý bankalar hesabýnda bulunan tutarýn tamamý fiduciary ve karþýlýklý (back to back) iþlemlerden oluþmuþtur.
35 milyon YTL'lik sermaye artýrýmý nakit giriþi yapýlmadan gerçekleþtirilmiþtir.
Artan Banka zararý özkaynaklarý aþarak yabancý kaynaklara sirayet etmiþtir.
Grup firmalarýnýn yapýsýndaki bozukluk, Bankanýn mali bünyesini de etkilemiþtir.
Toplam mevduat tutarý gerilemiþ, çeþitli piyasalardaki borçlanmalar ve kaynak maliyeti artmýþtýr.
Kullanýlabilir likit varlýklar azalmýþtýr.
Aktifin donuklaþmasýnýn sonucu olarak, Bankanýn kýsa vadeli borç ödeme gücü azalmýþtýr.
Açýk pozisyon, Bankayý yüksek miktarda kur riskine maruz býrakmýþtýr.
Esbank'ýn Fona devri öncesinde 4389 Sayýlý Kanunda, 4491 Sayýlý Kanun ile bir takým deðiþiklikler yapýlmýþtýr.
Buna göre BDDK faaliyete geçinceye kadar ilgili Bakana ait bulunan, “4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesi çerçevesinde bankalarla ilgili karar alma” yetkisi 19 Aralýk 1999 tarihinde Bakanlar Kuruluna verilmiþtir.
!
!
!
!
!
!
!
!
!
!
1.4. ESBANK'IN FONA DEVREDÝLMESÝ 1.4.1. Fona Devir Kararý
Söz konusu Kanun deðiþikliðinden iki gün sonra, yakýn izlemeye alýndýðý 15 Aðustos 1995 tarihinden itibaren öngörülen önlemleri almayan, kaynaklarý Zeytinoðlu Grubu yararýna kullanýlan ve bu kullanýmý, mevduata da sirayet eden Bankanýn içinde bulunduðu durum gözetilerek; Bakanlar Kurulunun 21 Aralýk 1999 tarihli kararý uyarýnca ve 4389 Sayýlý Kanunun 14/3 ve 14/4 maddelerine istinaden Esbank'ýn temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetimi Fona devredilmiþtir.
Ayný kararda, Esbank'ýn hisse senetlerinin mülkiyetinin 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 5 numaralý fýkrasýna istinaden Fona intikali ile Bankanýn yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile genel müdürünün Fonun önerisi üzerine ilgili Bakan tarafýndan atanmasý ve ayný Kanunun 14. ve 15. maddesi hükümlerinin Fon tarafýndan uygulanmasý da öngörülmüþtür.
Banka, 1994 finansal krizinden olumsuz olarak etkilenmiþ ve kriz sonrasý mali durumu günlük olarak izlenmeye baþlanmýþtýr. Mali bünyedeki bozulmanýn devam etmesi üzerine Banka, 15 Aðustos 1995 tarihinde 3182 Sayýlý Kanunun 64/1 maddesi kapsamýnda yakýn izlemeye alýnmýþtýr.
1994 finansal krizinin etkisiyle bir çok banka önemli ölçüde zarara uðramýþtýr.
Ancak, güven müesseseleri olarak tanýmlanmalarýna karþýn bankalar zararlarýný gizleyerek, kârlý bilânço açýklamaya devam etmiþlerdir. Esbank da mali durumunun ilk bozulmaya baþladýðý tarihten Fona devir tarihine kadar iç ve dýþ piyasalarda kârlý ve itibarlý olarak görünmek amacýyla, bozuk olan mali yapýsýný gizlemiþ, gerçek durumu yansýtmaktan uzak bilânço ve kâr zarar cetvelleri düzenlemiþ ve bu mali tablolarý gerek resmi otoritelere gerekse kamuoyuna ilan etmiþtir.
Banka hâkim ortaklarýna, gerçek durumu yansýtmayan bilânçolar nedeniyle yasal sýnýrlarýn çok üstünde kredi kullandýrýlmýþtýr. Bu nedenle, yasal yükümlülüklerden kaçýnmak amacýyla Bankanýn iþtiraki Esbank A.G. aracýlýðýyla, Banka hâkim ortaklarýna fiduciary ve karþýlýklý (back to back) krediler kullandýrýlmýþtýr.
1.4.2. Esbank'ýn Fona Devir Nedenleri
Bankanýn Fona devir tarihi itibarýyla, Zeytinoðlu Grubunun 74 milyon YTL kayýtlý nakdi riski, 20 milyon YTL gayrinakdi riski mevcuttur. Esbank A.G. tarafýndan fiduciary nitelikte kullandýrýlan krediler 39 milyon YTL, bizzat Banka tarafýndan karþýlýklý (back to back) yoluyla kullandýrýlan krediler 28 milyon YTL, nakit kredi teminine yönelik olarak verilen gayrinakdi krediler 16 milyon YTL ve tazmin olan gayrinakdi krediler ve geçici hesaplarda yer alan krediler 60 milyon YTL ilave edildiðinde Grubun toplam riski 235 milyon YTL'ye ulaþmaktadýr.
Gruba doðrudan kullandýrýlan krediler ile karþýlýklý (back to back) mahiyetindeki kredilere yürütülen faiz reeskontu ise 98 milyon YTL'dir.
1
2
3
4
ÞEKÝL 3:ESBANK'IN FONA DEVÝR NEDENLERÝNE KISA BAKIÞ
Hâkim Ortak Kredileri
Duran Varlýk Yatýrýmlarý
Reel Olmayan Kârlar Üzerinden Temettü Daðýtýmý
Diðer
1.4.2.1. Hâkim Ortak Kredileri
Bankanýn Fona devredilmesinin temel nedeni Zeytinoðlu Grubuna kullandýrýlan kredilerdir. Kredilerin büyük oranda Zeytinoðlu Grubu üzerinde yoðunlaþmasý ve bu Grubun içine düþtüðü finansman ve yönetim sorunlarý nedeniyle altýndan kalkýlamayacak derecede borçlanmasý Banka kredi portföyünün donuklaþmasýnýn temelini oluþturmaktadýr.
Zeytinoðlu Grubunun Banka üzerindeki faiz borçlarý dahil tüm riskleri çok yüksek boyutlardadýr. Söz konusu risk yalnýzca Bankanýn doðrudan kullandýrdýðý kredilerden kaynaklanmamaktadýr. Ayrýca, banka sahibi diðer sermaye gruplarý ile giriþilen karþýlýklý (back to back) krediler ve Bankanýn iþtiraki olan Esbank A.G.
aracýlýðý ile giriþilen fiduciary ve karþýlýklý (back to back) krediler diðer önemli risk unsurlarýný oluþturmaktadýr. Zeytinoðlu Grubunun 22 Aralýk 1999 tarihli toplam riskleri ayrýntýlý olarak Tablo 3'de verilmiþtir.
TOPLAM RÝSK 332.955
KULLANDIRIM ÞEKLÝ TUTAR (BÝN YTL)
TABLO 3:ZEYTÝNOÐLU GRUBU RÝSKLERÝ (22 ARALIK 1999)
Doðrudan Kullandýrýlan Nakdi Krediler
Karþýlýklý (Back to Back) Yöntemiyle Kullandýrýlan Nakdi Krediler
Fiduciary Yöntemiyle Kullandýrýlan Nakdi Krediler
Geçici Hesaplarda Ýzlenen Riskler
Kredi Faizleri
Gayrinakdi Krediler
Kredi Temini Amacýyla Kullandýrýlan Gayrinakdi Krediler
73.619
27.945
38.524
59.549
97.841
19.708
15.769
TOPLAM NAKDÝ RÝSK 297.478
TOPLAM GAYRÝNAKDÝ KREDÝLER 35.477
Bankanýn mali bünyesindeki olumsuzluðun temelini oluþturan 333 milyon YTL düzeyindeki Zeytinoðlu Grubu riskinin fonlanmasý amacýyla yüksek maliyetli mevduatýn kaynak olarak tercih edilmesi Banka mali bünyesindeki sorunlarý arttýrmýþtýr.
Bankanýn idari problemleri ve kötü yönetimi, kredi portföy yönetiminde de kendini göstermiþ olup Bankanýn hakim ortak riskleri dýþýndaki donuk nitelikteki bireysel kredi riski 6 milyon YTL, kurumsal kredi riski ise 74 milyon YTL'dir.
BYM tarafýndan yapýlan denetimlerle Esbank'ýn, Esbank A.G. nezdinde tutulan depolarýnýn fiduciary kredilerin teminatýný oluþturduðu, Esbank A.G.'ye depo edilen fonlarýn, Bankanýn sahibi Zeytinoðlu Grubu firmalarýna ve/veya bu firmalara kredi saðlamak için baþka bankalarýn grup firmalarýna kullandýrýlan karþýlýklý (back to back) krediler için rehin edilmiþ durumda olduðu tespit edilmiþtir.
Fiduciary ve karþýlýklý (back to back) krediler, gerçekte 3182 ve 4389 Sayýlý Kanunlarýn hâkim ortaðýn kredi kullanýmýna yönelik getirmiþ olduðu sýnýrlamalardan kaçýnmak amacýyla yapýlmaktadýr. Esasen, fiduciary krediler ile karþýlýklý (back to back) kredileri birbirinden baðýmsýz olarak deðerlendirmek de mümkün görülmemektedir. Zira, Esbank'ýn Esbank A.G. üzerinden yurt içi grup firmalarýna kullandýrdýðý tüm kredilerde hem fiduciary kredilendirme hem de karþýlýklý (back to back) kredilendirme söz konusudur.
Esbank ve Esbank A.G. tarafýndan Bank Ekspres, Etibank, Egebank, Pamukbank, Sümerbank, Ýnterbank, Ýktisat Bankasý, Bank Kapital, Yapý Kredi, Yaþarbank ve Toprak Off-Shore ile karþýlýklý (back to back) kredi iliþkisine girilmiþtir. Esbank tarafýndan bu þekilde 116 milyon USD'lik kýsmý Esbank A.G.'den nakit, 44 milyon USD ve 29 milyon DEM'lik kýsmý Esbank'tan nakit, 48 milyon USD'lik kýsmý ise Esbank'tan gayrinakit olmak üzere kredi kullandýrýlmýþtýr.
Bankanýn sabit kýymetleri, aktifinin yüzde 2,8'i seviyesinde olup 35 milyon YTL'dir. Bankanýn diðer yatýrýmlarý 8,3 milyon YTL ile iþtirakler ve baðlý ortaklýklardan oluþmaktadýr. Sözü edilen deðerin Banka bilânçosu içerisindeki payý yüzde 0,6'dýr.
Ýþtirak ve baðlý ortaklýklarýn önemli kýsmý Zeytinoðlu Grubuna aittir. Özellikle fiktif sermaye artýrýmlarý nedeniyle yoðun bir iþtirak iliþkisi kurulmuþtur. Bu iliþki vasýtasýyla Zeytinoðlu Grubuna baðlý þirketlerin sermayeleri ya doðrudan ya da dolaylý olarak Bankaya geçmiþtir. Zeytinoðlu Grubu firmalarýnýn mülkiyeti aðýrlýklý olarak Zeytinoðlu Holding'e aittir. Zeytinoðlu Holding'in de sermayesinin doðrudan ve dolaylý olarak Bankaya ait olmasý, þirketlerin mülkiyetinin de Bankaya
1.4.2.2. Duran Varlýk Yatýrýmlarý
ait olduðu sonucunu ortaya çýkarmaktadýr. Bankanýn Fona devri öncesi, sözü edilen ortaklýk iliþkisinin bir sonucu olarak, Banka sermayesine, yine Bankanýn doðrudan ve dolaylý iþtiraklerinin hâkim olduðu görülmüþtür.
Yapýlan denetimler sonucunda, Esbank'ýn mali durumunun bozulmaya baþladýðý tarihten, Fona devrine kadarki dönemde Bankayý iç ve dýþ piyasalarda kârlý ve itibarlý göstermek amacýyla, bozuk olan mali yapý gizlenmiþ, gerçek durumu yansýtmayan bilânço ve kâr-zarar cetvelleri düzenlenmiþtir. Gerçek dýþý düzenlenen bu mali tablolar gerek resmi otoritelere, gerekse kamuya ilan ve ibraz edilmiþtir. BYM tarafýndan tanzim edilen rapor ve mütalaalar ile Hazinenin müteaddit uyarýlarýna raðmen, ýsrarla bu uygulamaya devam edildiði gibi açýklanan reel olmayan kârlar üzerinden ortaklara temettü daðýtýlmýþ, gerçekleþtirilen sermaye artýrýmlarýnýn bir bölümü de reel olmayan bu kârlardan karþýlanmýþtýr.
Bu kapsamda daðýtýlan temettü, ödeme tarihindeki kurlar dikkate alýndýðýnda 21 milyon USD'yi aþmaktadýr.
1.4.2.3. Reel Olmayan Kârlar Üzerinden Temettü Daðýtýmý
1.4.2.4. Diðer
Esbank, 1994 yýlýnda Türkiye ekonomisinde yaþanan kriz nedeniyle yurt dýþý kreditörlerin kredilerini geri çaðýrmasý üzerine 350 milyon USD'lik dýþ krediyi geri ödemiþtir. Söz konusu ödeme için gerekli kaynak, yüksek faizle mevduat toplamak ve mevcut nakit kredilerin bir kýsmýný geri çaðýrmak suretiyle saðlanmýþtýr.
Bu dönemde Bankanýn kaynak maliyetleri ve buna paralel olarak kredi faiz oranlarý yükselmiþ, ayný dönemde kamu kurumlarýna yüksek faiz oranlarýndan krediler kullandýrýlmýþtýr. Kamu kurumlarýnýn borçlarýný ödeyememesi ve 3291 Sayýlý Kanun ile KÝT'lerin bankalara olan borçlarýnýn konsolidasyonu sonucu, Bankanýn Et ve Balýk Kurumu, Çaykur ve Yem Sanayii'den toplam 10,5 milyon YTL tutarýndaki alacaklarý tahsil edilememiþtir.
Zeytinoðlu Grubu, 1995 yýlýnda Uzakdoðu'da baþlayan global krizden olumsuz etkilenmiþ ve kriz, Grubun önemli firmalarýndan Kümaþ Manyezit, Entil Endüstri, Esen Makine, Esçim ve Eston Ýnþaat'ýn satýþlarýný düþürmüþtür.
2.1. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ
Bu bölümde Esbank'ýn, 21 Aralýk 1999 tarihinde temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetiminin Fona devredilmesinden sonra nasýl bir yol izlenerek çözümlendiði ayrýntýlý bir þekilde anlatýlmýþtýr.
Fona Devir Sonras› ‹lk Faaliyetler
1
2
Banka Mali Durumunun Tespiti ve Mali Bünyenin Rehabilitasyonu
3
Banka Hisselerinin Sat›þ›na Yönelik Çal›þmalar, Diðer Fon Bankalar›yla
Birleþtirilmesi
Yönetim ve denetim kadrosunun deðiþtirilmesi Banka hisselerinin Fon tarafýndan devralýnmasý Hâkim ortak ve yöneticilerden mal beyannamesi istenmesi, ihtiyati tedbir/haciz kararlarý, yurt dýþý çýkýþ yasaðý uygulanmasý
Banka zararýnýn tazmini talebinde bulunulmasý
Fona devir tarihindeki gerçek mali durumun tespiti Mali bünyenin rehabilitasyonuna yönelik çalýþmalar
Satýþa yönelik çalýþmalar Tüm aktif ve pasifleriyle Etibank bünyesinde birleþtirilmesi
ÞEKÝL 4:FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ
2.2. FONA DEVÝR SONRASINDA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER
Fona devirden sonra ilk olarak, Bankanýn yönetim ve denetim kadrosu deðiþtirilmiþ, Banka hisseleri Fon tarafýndan devralýnmýþtýr.
Diðer taraftan, Bankanýn Fona devrolmasýnda sorumluluðu bulunan hâkim ortaklarýn sorumluluklarýndan kaçmasýný engellemek ve istismar edilen Banka kaynaðýnýn en kýsa sürede iade ve tazmin edilmesini saðlamak amacý ile Bankanýn hâkim ortaklarýndan mal beyannamesi talep edilmiþ, mal varlýklarýna ihtiyati tedbir/haciz ve þahýslar için ise yurt dýþý çýkýþ yasaðý konulmuþtur.
Fon Ýdare Meclisinin 22 Aralýk 1999 tarihli kararýyla Esbank'ýn mevcut yönetim ve denetim kurulu üyeleri görevden alýnarak yerlerine yeni atamalar yapýlmýþtýr. Bu atamalar sonrasý ortaya çýkan yeni ihtiyaçlar ve atanan kiþilerin iþ yükleri gözönünde bulundurularak üyeliklerde zaman içinde bazý deðiþikliklere gidilmiþtir.
Ayrýca, Fon Yönetim Kurulunun 16 Kasým 2000 tarihli kararýyla uygulama birliði ve yönetimde etkinliðin saðlanmasý, Esbank ile birlikte Fon bünyesinde bulunan Türk Ticaret Bankasý, Ýnterbank, Bank Ekspres, Egebank, Sümerbank, Yaþarbank ve Yurtbank'ýn satýþa hazýrlanmasý amacýyla anýlan bankalarda ortak bir yönetim kurulu oluþturulmuþtur.
4389 Sayýlý Kanunun Fona tanýdýðý yetkiler çerçevesinde, Fon Ýdare Meclisinin 22 Aralýk 1999 tarihli kararýyla Esbank hisse senetlerinin tamamý, Bankanýn ödenmiþ sermayesine tekabül eden 45 milyon YTL tutarýndaki zararýnýn Bankaya ödenmesi karþýlýðýnda Fon tarafýndan devralýnmýþtýr. Hisse senetlerinin tamamý Banka pay defterine Fon adýna kaydedilmiþtir.
4389 Sayýlý Kanunun Fona tanýdýðý yetkiler çerçevesinde, Banka hâkim ortak ve eski yöneticilerinin tespit edilen mal varlýklarý üzerinde her türlü muhafaza tedbirinin alýnmasý ilgili mahkemeden talep edilmiþtir. Bu yönde alýnan mahkeme kararlarýyla, yurt dýþý çýkýþ yasaðý ile ihtiyati tedbirler uygulanmýþtýr.
2.2.1.Banka Yönetim ve Denetim Kadrosunun Deðiþtirilmesi
2.2.2.Banka Hisselerinin Fon Tarafýndan Devralýnmasý
2.2.3.Hâkim Ortak ve Yöneticilerle Ýlgili Ýþlemler
Ayrýca hâkim ortak tarafýndan kullanýlan Banka kaynaklarý tespit edilerek iade ve tazmin talebinde bulunulmuþtur.
Mal Beyaný Ýstenmesi:
Ýhtiyati Tedbir / Ýhtiyati Haciz Ýstenmesi:
Yurt Dýþý Çýkýþ Yasaðý Uygulamasý:
Fonun Ýade ve Tazmin Talebi:
Fon Yönetim Kurulunun 29 Aralýk 1999 ve 14 Þubat 2000 tarihli kararlarýna istinaden;
Mal beyaný istenen Banka hâkim ortak, yönetici ve denetçilerinin mal varlýklarý hakkýnda her türlü muhafaza tedbiri alýnmasý hususunda ilgili mahkemeye baþvurulmuþ ve mahkeme kararýyla söz konusu kiþilerin taþýnýr ve taþýnmaz mallarý ile bankalardaki paralarý, hisse senetleri, kiralýk kasalarý gibi tüm mal varlýklarý üzerinde ayni ve þahsi haklarla kýsýtlanmamak ve üçüncü þahýslara devir ve temlikinin önlenmesi bakýmýndan ihtiyati tedbirler konulmuþtur.
Mal beyaný istenen ve mal varlýklarý üzerine ihtiyati tedbir / ihtiyati haciz konulan Esbank hâkim ortak, yönetici ve denetçilerinin, mahkeme kararlarýyla yurt dýþýna çýkýþlarý yasaklanmýþtýr.
4389 Sayýlý Kanunun 14/5 maddesinin (b) bendinin (ab) alt bendi hükmü ve Fon Ýdare Meclisinin 14 Þubat 2000 tarihli kararý gereðince, Bankanýn yönetim ve denetimini, doðrudan ve dolaylý olarak elinde bulunduran ortaklarý Eston Beton, Zeytinoðlu Holding, Zeliha Zeytinoðlu, Murtaza Yavuz Zeytinoðlu, Petsa Petrol, Entil Endüstri, Estrans Taþýma, Tektar Elektrik ve Bimhol Holding'e ihtarnameler gönderilmiþ ve bu ihtarnamelerle, Banka tarafýndan Fona devir tarihinden önce Hazineye gönderilen
“Durum Tespitleri”nde belirtilen ve Zeytinoðlu Grubuna aktarýlan kaynak tutarý olarak hesaplanan 189 milyon YTL'nin 60 gün içinde iade ve tazmin edilmesi istenmiþtir.
!
!
!
Bankanýn gerçek kiþi ortaklarý olan Murtaza Yavuz Zeytinoðlu, Bedia Nermin Sölpük ve Zeliha Zeytinoðlu'ndan,
Bankanýn tüzel kiþi ortaklarý olan Zeytinoðlu Holding, Eston Beton, Petsa Petrol, Entil Endüstri, Estrans Taþýma, Tektar Elektrik ve Bimhol Holding'den,
Muhtelif BYM raporlarýyla Banka zararýnda sorumluluklarý tespit edilen Banka yönetici ve denetçilerinden
4389 Sayýlý Kanunun Fona verdiði yetkiler çerçevesinde mal beyannamesi talep edilmiþtir.
Diðer taraftan, BYM denetimleri sonucunda banka hâkim ortaklarýna kullandýrýlan kaynak tutarý 3 Mart 2000 tarihinde tamamlanan rapor ile 333 milyon YTL olarak tespit edilmiþtir.
Verilen süre içerisinde, hâkim ortaklar tarafýndan Fona herhangi bir ödeme yapýlmamasý üzerine, Fon Ýdare Meclisinin 30 Mayýs 2000 tarihli kararý ile Banka hâkim ortaklarýna 333 milyon YTL tutarýnda 15 Haziran 2000 tarihinde dava açýlmýþtýr.
Davaya iliþkin geliþmelere Kitabýn “Çözümlemenin Hukuki Süreci” bölümünde yer verilmiþtir.
Fona devrin akabinde, Esbank'ýn gerçek mali durumunun ortaya çýkarýlmasý ve Bankanýn yaþatýlmasý için gerekli kaynaðýn tespit edilmesi amacýyla BYM tarafýndan çalýþmalar yürütülmüþtür.
Fona intikal eden bir bankanýn gerekli müdahaleler ile süratli ve etkin bir þekilde rehabilite edilerek sisteme kazandýrýlmasý amacýyla 4389 Sayýlý Kanun, Fona çeþitli yetkiler vermiþtir.
Bu kapsamda, Bankanýn içinde bulunduðu likidite sýkýntýsýnýn çözümüne katký saðlamak ve diðer mali sorunlarýn da çözümü amacýyla muhtelif rehabilitasyon tedbirleri alýnmýþtýr.
Bankanýn 21 Aralýk 1999 tarihi itibarýyla duru bilânço rakamlarýna göre aktif büyüklüðü 1,3 milyar YTL, net özkaynak toplamý negatif (-) 522 milyon YTL, birikmiþ zararý ise 591 milyon YTL olarak tespit edilmiþtir.
Bankanýn 21 Aralýk 1999 tarihli durulaþtýrýlmýþ verileri üzerinden hesaplanan özkaynak rasyolarýna genel olarak bakýldýðýnda, özkaynaklarýn toplam bilânço büyüklüðü içerisindeki payýnýn yüzde 5,6 seviyesinde gerçekleþtiði, ayrýca baðlý deðer ve gider-zarar kalemlerinin özkaynaklarýn dokuz katýný aþtýðý görülmektedir. Banka aktifinin yüzde 48'inin gider-zarar niteliðinde olmasý, gerçekte özkaynaklarýnýn tamamen erimiþ olduðunu ve zararýn mevduata yansýdýðýný açýkça göstermektedir.
2.3. MALÝ BÜNYEYE ÝLÝÞKÝN ÇALIÞMALAR
2.3.1. Fona Devir Sonrasý Gerçek Mali Durumun Tespiti
Diðer taraftan Banka ödenmiþ sermayesi 45 milyon YTL olmakla birlikte nakit olarak artýrýlmasý taahhüt edilen sermayenin;
Zeytinoðlu Grubunun diðer bankalardan firmalarýna saðladýðý kredilerden, Karþýlýklý (back to back) iþlemlerden ve
Yurt dýþý bankalarca Grup þirketleri lehine garanti ve kefalet verilmesi suretiyle alýnan kredilerden
karþýlandýðý, böylece muvazaalý ve fiktif iþlemlerden arýndýrýldýðýnda Bankanýn gerçek sermayesinin 16,4 milyon YTL olduðu tespit edilmiþtir.
Bankanýn 21 Aralýk 1999 tarihli duru bilânçosu temel alýnarak hesaplanan likidite rasyolarýna göre; Bankanýn tüm likidite rasyolarý YTL tutarlar üzerinden olumlu bir düzeyde bulunmakla birlikte ayný oranlarýn YP tutarlar üzerinden deðerleri aþýrý ölçüde düþük gerçekleþmiþtir. Ayrýca, toplam tutarlar üzerinden hesaplanan rasyolarý da düþük çýkarmýþtýr. Bankanýn hem likidite hem de kambiyo riskine maruz kaldýðý görülmektedir. Söz konusu risklerden likidite riski kritik bir düzeydedir.
Bankanýn 21 Aralýk 1999 tarihi itibarýyla duru bilânço rakamlarýna göre YP aktif toplamý 77 milyon YTL, pasif toplamý 760 milyon YTL, açýk pozisyon tutarý da 683 milyon YTL düzeyindedir.
Duru bilânço rakamlarý üzerinden Banka, 1,3 milyar USD açýk pozisyon ile çalýþmaktadýr. Açýk pozisyon tutarý, Bankanýn varlýklarý ile karþýlanabilecek düzeyin çok üzerinde gerçekleþmiþtir.
Fona devredilen Bankada, Fon tarafýndan öncelikli olarak gerçekleþtirilen faaliyetlerden bir kýsmý da Bankanýn normal bankacýlýk faaliyetlerini emin bir þekilde devam ettirmesinin saðlanmasý amacýyla yürütülen mali bünye rehabilitasyon faaliyetleridir.
Bankanýn Fona devri sürecinde mali piyasalarda yaþanan dalgalanma nedeniyle Banka ciddi boyutta likidite sýkýntýsý yaþamýþ, ödemelerini karþýlayacak ölçüde yeterli fon saðlayamamýþtýr. Bu kapsamda, Bankanýn likidite sýkýþýklýðýnýn giderilmesi amacýyla bir kýsým TCMB yükümlülükleri kaldýrýlmýþ ve Bankaya ihtiyat aktarýmý ve mevduat yapýlmýþtýr.
!
!
!
2.3.2.Mali Bünye Rehabilitasyonu
TCMB Yükümlülüklerinin Kaldýrýlmasý:
Ýhtiyat Aktarýmý:
4389 Sayýlý Kanununun 14/6 maddesinin (b) bendi uyarýnca TCMB yükümlülükleri ile ilgili olarak Esbank nezdinde yapýlan iþlemler aþaðýda verilmiþtir:
Fon Yönetim Kurulunun 7 Aralýk 2000 tarihli kararýnda, kaynak ihtiyacýnýn giderilmesi amacýyla Bankaya özel tertip DÝBS verilmesi, anýlan DÝBS'in Bankaca fevkalade ihtiyatlar olarak muhasebeleþtirilmesi öngörülmüþ ve anýlan karar kapsamýnda Bankaya 998 milyon USD karþýlýðý (677 milyon YTL) DÝBS aktarýlmýþtýr.
Bu aktarýma ilave olarak, Fon Yönetim Kurulunun 2 Mart 2001 tarihli kararý ile 20 milyon YTL, 14 Mayýs 2001 tarihli kararý ile de 363 milyon USD, 298 milyon EUR ve 299 milyon YTL olmak üzere Fon tarafýndan Bankaya, 22 Aralýk 1999-14 Mayýs 2001 döneminde toplam 1,7 milyar YTL ihtiyat aktarýmý
!
!
!
!
!
!
Fon Ýdare Meclisinin 27 Aralýk 1999 tarihli kararý ile kanuni karþýlýk yükümlülükleri, cezai faizlerinin de kaldýrýlmasý suretiyle ertelenmiþ ve mevcut munzam karþýlýklarý kontrollü olarak iade edilmiþ, döviz pozisyon oraný tutturma yükümlülüðü ertelenmiþ ve cezai faizleri kaldýrýlmýþtýr.
Fon Ýdare Meclisinin 29 Aralýk 1999 tarihli kararý ile Bankanýn kanuni karþýlýk yükümlülüklerini gerçekleþtirememesinden dolayý doðmuþ ve doðacak cezai faizleri kaldýrýlmýþtýr.
Fon Ýdare Meclisinin 5 Ocak 2000 tarihli kararý ile Bankanýn kanuni karþýlýk yükümlülükleri 31 Aralýk 2000 tarihine kadar sýfýra düþürülmüþtür.
Fon Ýdare Meclisinin 4 Ocak 2000 tarihli kararý ile Bankanýn TCMB nezdindeki mevcut munzam karþýlýklar iade edilmiþtir.
Fon Ýdare Meclisinin 4 Þubat 2000 tarihli kararý ile Bankanýn döviz pozisyon oranýný tutturamamasý nedeniyle doðmuþ cezai faizleri kaldýrýlmýþ ve bu nedenle doðacak faizlerden 31 Aralýk 2000 tarihine kadar muaf tutulmuþtur.
Fon Yönetim Kurulunun 8 Ocak 2001 tarihli kararýyla ise yukarýda belirtilen muafiyetlerin ikinci bir karara kadar devam ettirilmesi kararlaþtýrýlmýþtýr.
gerçekleþtirilmiþtir. Bankanýn Etibank ile birleþtirildiði 15 Haziran 2001 tarihinden sonra da Etibank'a 24.425 bin YTL tutarýnda DÝBS aktarýlmýþtýr.
Etibank'a ise 4 Nisan 2002 tarihinde tüm aktif ve pasifiyle Bayýndýrbank'a devredilmiþ ancak bu tarihten sonra mali yapýyý düzeltmeye yönelik olarak Bayýndýrbank'a herhangi bir DÝBS aktarýmýnda bulunulmamýþtýr.
Fon Yönetim Kurulunun 22 Kasým 2000 tarihli kararý ile 4389 Sayýlý Kanunun 14/ 6 maddesinin (b) bendi uyarýnca 75 milyon YTL vadesiz mevduat yapýlmasýna karar verilmiþtir. Fon Yönetim Kurulunun 4 Aralýk 2000, 22 Þubat 2001 tarihli kararý ile de sýrasýyla 33 milyon YTL ve 70 milyon YTL mevduat yapýlmýþtýr.
Fon tarafýndan Bankaya 22 Aralýk 1999-22 Ocak 2001 döneminde toplam 178 milyon YTL vadesiz mevduat yapýlmýþtýr.
Fona devir öncesinde mevduat çekiliþlerine güvence olmak üzere Banka tarafýndan uzun süre yüksek maliyetle fonlanan kaynaklar düþük getirili bankalar mevcudunda deðerlendirilmiþ, bu durum banka mali bünyesindeki bozulmayý daha da artýrmýþtýr. Bankalar mevcudunun varlýðý Bankanýn Fona devredilmesi sýrasýnda mevduat çekiliþleri dolayýsýyla Fondan ilave kaynak kullanýlmamasýný saðlamýþtýr.
Bankanýn Fona devir tarihinden sonra yýl sonuna göre mevduatta 154 milyon YTL civarýnda azalma olmuþ, mevduat azalmasý aðýrlýklý olarak DTH hesaplarýnda görülmüþ ve DTH'daki düþme bankanýn birleþmesine kadar sürekli devam etmiþtir. Mevduat azalmasý devralýnan zarar için ödenen tutar, bankalar ve menkul deðerler cüzdaný ile finanse edilmiþtir.
Banka, 30 Kasým 2000 tarihi itibarýyla 365 milyon YTL zarar etmiþ ve böylece özkaynak açýðý 818 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr. Oluþan zararda, Bankanýn içinde bulunduðu açýk pozisyon etkili olmuþtur.
22 Kasým 2000 tarihinde 75 milyon YTL, 4 Aralýk 2000 tarihinde 33 milyon YTL mevduat ve 7 Aralýk 2000 tarihinde yapýlan 677 milyon YTL ihtiyat aktarýmý likidite ihtiyacýndan ziyade iþletme giderlerinin finansmaný ve özvarlýk düzenlemesi amacýyla yapýlmýþtýr.
Mevduat Yapýlmasý:
2.3.3.Rehabilitasyon Sonrasý Mali Bünye
31 Aralýk 2000 tarihine göre Banka faaliyeti yukarýda özetlenen hususlar sonucunda dönem zararý 444 milyon YTL olmuþ, geçmiþ yýl zararlarýnýn etkisi ile aktarýlan ihtiyata karþýn özvarlýk açýðý ancak 222 milyon YTL'ye düþmüþtür.
22 Þubat 2001 tarihinde 70 milyon YTL mevduat yapýlmýþ, 2 Mart 2001 tarihinde 20 milyon YTL ihtiyat aktarýmý gerçekleþtirilmiþtir.
31 Mart 2001 tarihinde, Bankanýn dönem zararý 432 milyon YTL olmakla birlikte, aktarýlan ihtiyatlara özkaynak açýðý tekrar 628 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr.
Banka aktifinin menkul deðerler cüzdaný dýþýnda getirili aktife sahip olmamasý, mevduat maliyeti, kambiyo zararý ve diðer iþletme giderlerinin etkisi ile banka zararý sürekli artmýþ, bu durum özvarlýk açýðýný had safhalara taþýmýþtýr.
14 Mayýs 2001 tarihinde Bankaya 1 milyar YTL tutarýnda bir ihtiyat aktarýmý daha yapýlmýþtýr. Bankaya 1,7 milyar YTL ihtiyat aktarýlmasýna karþýn Banka bilânçosunun olumsuz yapýsýnýn sonucunda özvarlýk ancak 282 milyon YTL seviyesine ulaþabilmiþtir.
Bankanýn Fona devir tarihi itibarýyla 1 milyar YTL'si mevduat olmak üzere toplam yükümlülüðü 1,2 milyar YTL olmasýna karþýn, likit deðerler toplamý 385 milyon YTL olup yükümlülük açýðý 769 milyon YTL'dir. Bankanýn Etibank ile birleþtiði 30 Haziran 2001 tarihine kadar sürekli zarar etmesi nedeniyle Bankaya toplam 1,8 milyar YTL kaynak aktarýlmasýna karþýn yükümlülük açýðý ancak 91 milyon YTL'ye düþürülebilmiþtir.
Fona devir tarihi itibarýyla özellikle ülkenin batýsýnda yoðunlaþmýþ 94 þubesi, 2.291 personeli bulunan Bankanýn Fona devrinin akabinde Fon tarafýndan atanan Yönetim Kurulu; Bankada gerçekleþtirdiði tedbir ve muhafaza çalýþmalarýnýn yaný sýra Bankanýn daha fazla zarar üretmesinin engellenmesi ve Banka bilânçosundaki varlýklarýn etkin þekilde nakde çevrilerek Banka mevduatýnýn korunmasýna yönelik çözümleme faaliyetlerinde bulunmuþlardýr. Bu faaliyetlerden baþlýcalarý, Banka hâkim ortaklarýna iliþkin iþlemler, þube, menkul ve demirbaþ satýþlarý ile tahsili gecikmiþ alacaklara iliþkin tahsilat faaliyetleridir.
Bu amaçla ilk olarak, Banka kaynaklarýný doðrudan ve dolaylý yollarla kendi lehlerine kullanarak Bankanýn Fona devrine sebep olan hâkim ortak ve eski 2.4. FON TARAFINDAN ATANAN YÖNETÝCÝLERCE BANKADA
GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER
