(1)arapça ibrahim fidan 56 İsm-i Mekân Ev }0

arapça ibrahim fidan

56 İsm-i Mekân

Ev }0?@ ^Giriş }'D 

Meclis }y‹ ^Çıkış }"#‘

Yer }Q[: Oyun sahası }(

Yukarıdaki kelimelerin inceleyiniz, okunuş ve anlam bakımından ortak yönlerini tespit ediniz.

Bu kelimelerin her biri anlam bakımından eylemin gerçekleştiği yeri ifade eder. Böyle kelimelere ism-i mekan adı verilir.

- İsm-i mekânların başında kelimenin aslında olmayan fethalı bir “mîm” harfi bulunur.

- Aynel-kelime fethalı olur.

- Kelimenin muzarisinde aynel-fiil kesralı ise ( 0?@ gibi) veya fâel-fiil “vâv” ise ( Q[=

gibi) bu takdirde ism-i mekânın aynel-kelimesi kesralı olur.

- Bunlardan başka kural dışı olarak } & ^ve } ?@ gibi gelen ism-i mekânlar da vardır.

Aşağıda bazı ism-i mekânlar yer almaktadır. Bunların okunuşlarını ve anlamlarını inceleyiniz.

Mezhep }\ ^← \ ^Gidiyor

Mutfak }”&o ^← ”&o ^Pişiriyor

Başlangıç }W & ^← W & ^Başlıyor

Binilen yer } # ^←  # ^Biner

Kaynak } 7 ^←  7 ^Çıkar

Kaynak }Q E# ^← Q E# ^Döner

Durak }•p: ^← •p= ^Durdu

Mevki, yer }Qp: ^← Qp= Meydana geldi

Okul }   ^← h  ^Okuyor

Mahkeme } *’ ^← Z Hüküm veriyor

Ev } ?@ ^← 0?@ ^İniyor

Bazı ism-i mekânlar, muzarisinin aynel-fiili kesralı olmadığı halde kuraldışı olarak }'(>

vezninde gelir. d9 (mescid), t#_ ^(doğu), #I (batı) kelimeleri böyledir.

arapça ibrahim fidan

57 İsm-i mekânın cemisi '> vezninde gelir. Buna göre yukarıdaki bazı ism-i mekânların çoğulu şu şekildedir:

İsm-i Mekânı Tanıma, Okuma ve Anlama Yöntemleri

Tanıma yolu İsm-i mekân vezninde, kelimenin başında kelimenin aslından olmayan bir mîm harfi bulunur.

Okuma stratejisi

İsm-i mekân veznindeki bir kelimenin ilk harfi olan mîm, fetha harekelidir. Aynel-kelime fethalı olur. } gibi. Kelimenin muzarisinde aynel-fiil kesralı ise ( 0?@ gibi) veya fâel-fiil “vâv” ise ( Q[= gibi) bu takdirde ism-i mekânın aynel-kelimesi kesralı olur. }0?@ ^ve }Q[: gibi. İsm- i mekânların çoğulu '> veznindedir. ! ^gibi.

Anlama- anlamlandırma

yöntemi

İsm-i mekân bir iş veya eylemin yapıldığı yeri ifade eder. }

denildiğinde yazma eyleminin yapıldığı yer anlaşılır. Fakat dilimizde bu kelime “yazma yeri” şeklinde değil “ofis, büro” olarak kullanılır.

\ ^← }\

"‘ ^← }"#‘

%7 ^← } 7

Q E# ^← }Q E#

y‹ ^← }y‹

•p: ^← }•p:

h  ^← }  

} ?@ ^← } ?@

arapça ibrahim fidan

58 ALIŞTIRMALAR

(1) Aşağıda bulunan ism-i mekân kalıbındaki kelimeleri harekeleyiniz.

  7 \ 'D 

 # ”&o ( "#‘

W & QE# y‹ 0?@

%: Qp: •p: Q[:

?@ *’   &

h  y‹ %7 \

(2) Aşağıdaki kelimelerin Türkçe karşılığını yazınız.

……… : \ ……… : 'D 

……… : ( _……… ^: #I

……… : y‹ _……… ^: 0?@

……… : •p: _……… ^: Q[:

……… :   _……… ^: &

……… : %7 _……… ^: \

……… :  _……… ^:  7

……… :  # _……… ^: ”&o

……… : W & _……… ^: QE#

……… : t#_ _……… ^: Qp:

……… : 'D  _……… ^: *’

……… : h  _……… ^: y‹