TEPAV Temel Ekonomik Göstergeler Sunumu. Sayı 6 Ağustos 2021

(1)

Göstergeler Sunumu

Sayı 6 | Ağustos 2021

(2)

«Temel Ekonomik Göstergeler Sunumu» Akademik Danışmanlar Projesi kapsamında

TEPAV tarafından hazırlanmaktadır ve her ayın son Perşembe günü proje kapsamında

illerdeki Oda ve Borsaların ortak kararıyla belirlenmiş olan Akademik Danışmanlarla

paylaşılmaktadır.

(3)

İçerik

 Büyüme, üretim ve satışlar

 Dış ticaret ve cari açık

 İstihdam ve işsizlik

 Ekonomik Güven Endeksi

 Enflasyon

 Kredi ve mevduat

 TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi: Seçilmiş

göstergeler

(4)

 Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) büyümesi

 Üretim ve harcama yönünden katkılar

 Üretim

 Sanayi Üretim Endeksi (SÜE)

 Sektörel ciro endeksleri

 Satışlar

 Perakende satış hacim endeksi

 Hizmet sektörü ciro endeksleri

Büyüme, Üretim ve Satışlar

(5)

GSYH yıllık büyümeye üretim ve harcama yönünden katkılar, % puan, 2018 Ç1 – 2021 Ç1

Kaynak: TÜİK Ulusal Hesaplar, TEPAV görselleştirmesi -50

-40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40

2019-Ç3

2018-Ç3

2018-Ç1 2018-Ç2 2018-Ç4 2019-Ç1 2020-Ç4

2019-Ç2 2019-Ç4 2020-Ç1 2020-Ç2 2020-Ç3 2021-Ç1

Tarım

Hizmetler

Net Vergi Sanayi

İnşaat

GSYİH

-60 -40 -20 0 20 40

2019-Ç3

2019-Ç2

2019-Ç1

2018-Ç1 2018-Ç2 2018-Ç4

2018-Ç3 2019-Ç4 2020-Ç1 2020-Ç2 2020-Ç3 2020-Ç4 2021-Ç1

Özel Tüketim Kamu Tüketimi

GSYİH Net İhracat

Yatırımlar

Üretim yönünden katkılar Harcama yönünden katkılar

2021 yılı ilk çeyrek büyüme oranı %7 düzeyinde

Yatırım ve özel tüketim kaynaklı artışlar belirleyici, sanayide toparlanma güçlü

seyrediyor

(6)

Slayt 6

SÜE, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100, 2018 Ç1 – 2021 Ç2

Kaynak: TÜİK Sanayi İstatistikleri, TEPAV görselleştirmesi

90 105 120 135 150

2019 -Ç4

2018 -Ç4 2019 -Ç2

2019 -Ç1

2018 -Ç1 2018 -Ç2 2018 -Ç3 2019 -Ç3 2020 -Ç1 2021 -Ç2

2020 -Ç2 2020 -Ç3 2020 -Ç4 2021 -Ç1

Sanayi üretimi ilk çeyrek düzeyini koruyor

Ancak yıllık değişimlerde baz etkisi güçlü; mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış SÜE artışı %40 düzeyinin üstünde ve ikinci çeyrek için yüksek büyüme ima ediyor

SÜE

Mevsim ve Takvim Etkilerinden arındırılmış SÜE

(7)

Sektörel ciro endeksleri, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100, 2018 Ç1 – 2021 Ç2

150 200 250 300 350

2019 -Ç4

2018 -Ç4 2019 -Ç1

2018 -Ç1 2018 -Ç2 2019 -Ç2

2018 -Ç3 2019 -Ç3 2020 -Ç1 2020 -Ç2 2020 -Ç3 2020 -Ç4 2021 -Ç1 2021 -Ç2

İnşaat Ticaret Hizmet

Kaynak: TÜİK Ticaret ve Hizmet İstatistikleri, TEPAV görselleştirmesi

Sektörel ciro artışları devam ediyor

İkinci çeyrekte en belirgin artış hizmet sektöründe

(8)

Salgın nedeniyle faaliyetleri en fazla kısıtlanan hizmet sektörlerinde en yüksek ciro artışları gerçekleşti

S eyahat, konaklama ve havayolu sektörlerindeki yıllık artışlar %200’lerin üzerinde

Slayt 8

Hizmet sektörü ciro endeksleri, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100, % değişim, Haziran 2020 – Haziran 2021

38 38 21 399

Telekomünikasyon

Diğer mesleki

Havayolu

67 231

53

Seyahat Su yolu taşıma.

38 119

Kiralama-Leasing

68 398

Konaklama

107 54

Sinema filmi Büro yönetimi

101

Bilimsel araştırma

89

Yeme-İçme

88 49

Bilgi hizmet Güvenlik

86

Taşıma. için depo.

81

Ulaştırma Depo İdare merkezi

71

Hizmet

40

Reklamcılık

62

Posta-Kurye 3962 60

Kara taşıma. 58

Programcılık

38

55 50 42

Mimarlık-Mühendis. 51

İstihdam Bilgisayar program. Veterinerlik Gayrimenkul

Hukuk-Muhasebe

40

Yayımcılık Bina hizmetleri Bilgi ve iletişim

(9)

İkinci çeyrekte perakende satışların seyri ise yatay

Geçen yılın aynı dönemine göre %28,3 artış var; baz etkisini yansıtıyor

Perakende satış hacim endeksi, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış, 2015=100, 2018 Ç1 – 2021 Ç2

90 100 110 120 130

2019 -Ç4

2019 -Ç2

2018 -Ç1 2018 -Ç2 2019 -Ç1

2018 -Ç3 2018 -Ç4 2019 -Ç3 2020 -Ç1 2020 -Ç2 2020 -Ç3 2020 -Ç4 2021 -Ç1 2021 -Ç2

(10)

 Dış ticaret

 İhracat ve ithalat

 İhracatın ithalatı karşılama oranı

 Cari açık ve finansmanı

 Cari işlemler dengesi

 Cari açığın temel finansman kaynakları

Dış Ticaret ve Cari Açık

(11)

Haziran ayında yıllık ithalat ve ihracat %17,9 oranında arttı İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %85,7 düzeyinde

Dış ticaret, 12 aylık birikimli, milyar dolar, Ocak 2018 – Haziran 2021

Kaynak: TCMB Ödemeler Dengesi İstatistikleri, TEPAV görselleştirmesi

70 75 80 85 90 95

160 180 200 220 240 260

Oc a- 18 Tem -18

M ay -18 Eyl -20

M ar -18 Eyl -18 Oc a- 19

Kas -18 M ar -19 M ar -20

M ay -19 Tem -19 Eyl -19 Kas -19 Oc a- 20 M ay -20 Tem -20 Kas -20 Oc a- 21 M ar -21 M ay -21 Haz -21

İhracat İthalat İhracat/İthalat (Sağ eksen)

(12)

Cari işlemler açığı geçen aya göre 1,9 milyar dolar geriledi

Altın ve enerji kalemleri hariç cari fazla ise 14,7 milyar dolara ulaştı

Slayt 12

Cari işlemler dengesi, 12 aylık birikimli, milyar dolar, Ocak 2018 – Haziran 2021

-60 -40 -20 0 20 40 60

Oca-19 Tem-18

Oca-18 Tem-19 Oca-20 Tem-20 Oca-21 Haz-21

Cari işlemler dengesi Cari işlemler dengesi (Enerji ve altın hariç)

Cari işlemler dengesi (Altın hariç)

(13)

Sermaye girişleri hızlandı

Haziran 2021’de sermaye girişlerinin %68,2’si kısa vadeli

Uzun vadeli sermaye girişi 14 milyar dolara ulaştı; Mart 2019’dan beri gerçekleşen en yüksek seviye

Cari açığın temel finansman kaynakları, 12 aylık birikimli, milyar dolar, Ocak 2018 – Haziran 2021

*Pozitif değerler cari işlemler açığı ve sermaye girişlerini göstermektedir.

** Uzun vadeli sermaye kalemleri; net doğrudan yatırımlar, yurt içi yerleşiklerin yurt dışına ihraç ettikleri borç senetleri, bankalar ve diğer

sektörlerin uzun vadeli kredileri ve Merkez Bankası'nda tutulan uzun vadeli mevduatlardan oluşmaktadır. Kısa vadeli sermaye kalemleri ise; hisse senetleri, yurt içi yerleşiklerin yurt içinde ihraç ettikleri borç senetleri, kısa vadeli kredi kullanımları, Merkez Bankası’nda tutulan kısa vadeli mevduat ile bankalardaki mevduatları içermektedir.

-20 -10 0 10 20 30 40 50 60

Ma r- 20 Oca -21

Tem -19

Oca -18 Tem -18 Şu b- 20

Şu b- 18 Ma r- 18 Ha z- 18

Nis -18 Ma y- 18 Oca -20

Ar a- 18

Ağu -18 Eyl -18 Eyl -20

Eki -18 Ağu -19

Kas -18 Oca -19 Şu b- 19 M ar -19 Nis -19 Kas -20

Ma y- 19 Ha z- 19 Eyl -19 Eki -19 Kas -19 Ara -19 Nis -20 Ma y- 20 Ha z- 20 Eki -20

Tem -20 Ağu -20 Ara -20 Şu b- 21 Ma r- 21 Nis -21 Ma y- 21 Ha z- 21

Kısa vadeli Uzun vadeli Cari İşlemler Hesabı

(14)

 Toplam ve tarım dışı istihdam

 İşsizlik oranları ve işgücüne katılım oranı

 Geniş tanımlı işsizlik oranları

 Kadın ve genç işsizlik oranları

İstihdam ve İşsizlik

(15)

Haziran ayında geçen aya göre 602 bin istihdam artışı yaşandı

Geçen yılın aynı ayına göre toplam istihdamdaki artış 2,1 milyon, tarım dışındaki artış ise 2 milyon olarak gerçekleşti

Toplam ve tarım dışı istihdam, mevsim etkisinden arındırılmış, milyon kişi, Ocak 2018 – Haziran 2021

Kaynak: TÜİK, TEPAV görselleştirmesi

20 22 24 26 28 30

Eki -18 Nis -19

Oc a- 18 Nis -18 Tem -18 Oc a- 19 Tem -19 Eki -19 Oc a- 20 Nis -20 Tem -20 Eki -20 Oc a- 21 Nis -21 Haz -21

Toplam istihdam

Tarım dışı istihdam

(16)

Slayt 16

İşsizlik ve işgücüne katılım oranı, mevsim etkisinden arındırılmış, %, Ocak 2018 – Haziran 2021

Haziran ayında işsizlik oranı bir önceki aya göre 2,5 puan geriledi

İşgücüne katılım oranı %50,2, işsizlik oranı ise %10,6 oldu Tarım dışı işsizlik oranı ise 1,7 puan yukarıda

8 12 16 20

44 48 52 56 60 64

O ca -20

Ka s- 19

M ay -19

Şu b- 18 Te m -18 Ar a- 20

Ma r- 18 Nis -18 Ha z- 21

Şu b- 21

Ha z- 18 Ma y- 18 Ağu -18 Eyl -18 Ka s- 18 Eki -18 Ar a- 18 O ca -19 Şu b- 19 Ha z- 19

Ma r- 19 Ha z- 20

Nis -20

Nis -19 Te m -19 Ağu -19 Eyl -19 Eki -19 Ma r- 20

Ar a- 19 Şu b- 20

O ca -18 Ma y- 20 Te m -20 Eyl -20 Ağu -20 Eki -20 Ka s- 20 O ca -21 M ar -21 Ma y- 21 Nis -21

İşgücüne katılım oranı (Sol eksen) İşsizlik oranı

Tarım dışı işsizlik oranı

(17)

Geniş tanımlı işsizlik oranlarında da düşüşler mevcut Atıl işgücü oranı 4,7 puan azalarak yüzde 22,4 düzeyinde gerçekleşti

İşgücüne ilişkin tamamlayıcı göstergeler, mevsim etkisinden arındırılmış, %, Ocak 2018 – Haziran 2021

Kaynak: TÜİK, TEPAV hesaplamaları, TEPAV görselleştirmesi

Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı: Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin toplamının işgücüne oranıdır.

İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı: İşsiz ve potansiyel işgücünün toplamının işgücü ve potansiyel işgücünün toplamına oranıdır.

Atıl işgücü oranı: Zamana bağlı eksik istihdam, işsizler ve potansiyel işgücünün toplamının işgücü ve potansiyel işgücünün toplamına oranıdır.

5 10 15 20 25 30 35

Ma y- 18 Ma r- 19 Ma r- 20

Oca -19

Oca -18 Ma r- 18 Tem -18 Kas -18

Eyl -18 Ma y- 19 Te m -19 Eyl -19 Kas -19 Ma r- 21

Oca -20 Ma y- 20 Tem -20 Eyl -20 Kas -20 Oca -21 Ma y- 21 Ha z- 21

İşsizlik oranı

İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı

Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı Atıl işgücü oranı

(18)

Kadın işsizlik oranı bir önceki aya kıyasla 1,2 puan geriledi

Genç işsizlik oranı ise sınırlı bir gerileme ile (0,2 puan) %22,7 düzeyinde gerçekleşti

Slayt 18

Genç işsizlik ve kadın işsizlik oranı, mevsim etkisinden arındırılmış, milyon kişi, Ocak 2018 – Haziran 2021

*15-24 yaş grubunu kapsamaktadır.

12 16 20 24 28

Tem -18 Eki -20

Oca -18 Nis -18 Eki -18 Oca -19 Nis -19 Tem -19 Eki -19 Haz -21

Oca -20 Nis -20 Tem -20 Nis -21

Oca -21

Kadın işsizlik oranı

Genç işsizlik oranı*

(19)

 Ekonomik Güven Endeksi

 İnşaat Sektörü Güven Endeksi

 Hizmet Sektörü Güven Endeksi

 Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi

 Reel Kesim Güven Endeksi

 Tüketici Güven Endeksi

(20)

Slayt 20

Ekonomik güven endeksi, Ocak 2018 - Temmuz 2021

50 60 70 80 90 100 110

Oc a- 21

Oc a- 18 Tem -18 Oc a- 19 Oc a- 20

Tem -19 Tem -20 Tem -21

Ekonomik Güven Endeksi’nde Mayıs ayı sonrası gözlenen yükseliş eğilimi devam ediyor

Genel olarak alt sektörlerde yükseliş görülürken, Tüketici Güven Endeksi geçen aya kıyasla 2,2 puan düştü

Haz.21 Tem.21 Fark Yüzde

İnşaat Sektörü

Güven Endeksi

82,4 86,3 3,9 4,7

Hizmet Sektörü

Güven Endeksi

108,5 114,8 6,3 5,8

Perakende Ticaret Sektörü

Güven Endeksi

105,7 109,6 3,9 3,7

Reel Kesim

Güven Endeksi

109,8 112,1 2,3 2,1

Tüketici Güven

Endeksi

81,7 79,5 -2,2 -2,7

Ekonomik güven endeksi Ekonomik güven endeksi, sektörler

(21)

 Tüketici enflasyonu

 Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve temel göstergeler

 Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve alt kalemler

 Üretici enflasyonu

 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ve imalat

 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ve alt

kalemler

(22)

Tüketici fiyatları artış eğiliminde

Yıllık enflasyon oranı Temmuz 2021’de %18,95 ile Nisan 2019’dan beri gözlenen en yüksek düzeyine ulaştı

22 **TÜFE ve özel kapsamlı enflasyon göstergeleri*, yıllık % değişim, Ocak 2018 - Temmuz 2021**

* Enflasyonun temel eğilimini göstermek amacıyla hesaplanan özel kapsamlı göstergelerden B - İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE; C - Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE’yi göstermektedir.

5 10 15 20 25 30

Oc a- 19

Kas -18

Oc a- 18 M ay -20

M ar -18 M ay -18 Tem -18 M ar -19 Tem -20

Eyl -18 M ay -19 Tem -19 Eyl -19 Kas -19 Oc a- 20 M ar -20 Eyl -20 Kas -20 Oc a- 21 M ar -21 M ay -21 Tem -21

TÜFE C B

Slayt 22

(23)

TÜFE ve alt kalemler, % değişim, Temmuz 2021

En yüksek yıllık artış gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde gerçekleşti Haberleşme, giyim ve ayakkabı ile alkollü içecekler ve tütün kalemlerindeki

artışlar ise %10’un altında

Yıllık değişim Aylık değişim

Genel 18,95 1,80

Gıda ve Alkolsüz İçecekler 24,92 2,77

Alkollü İçecekler ve Tütün 1,80 0,02

Giyim ve Ayakkabı 8,54 -2,13

Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar 19,31 5,07 Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri 22,70 -0,06

Sağlık 18,61 0,41

Ulaştırma 24,62 1,08

Haberleşme 4,41 0,12

Eğlence ve Kültür 12,17 1,30

Eğitim 10,61 1,51

Lokanta ve Oteller 20,63 2,72

Çeşitli Mal ve Hizmetler 17,30 0,13

Kaynak: TÜİK, TEPAV görselleştirmesi ^Artış ^Azalış

(24)

Yİ-ÜFE ve imalat, yıllık % değişim, Ocak 2018 - Temmuz 2021

0 10 20 30 40 50

Haz -18

Nis -18

Şu b- 18 Mar -18 Te m -20

Ma y- 18 Te m -18 Mar -19

Ağu -18 Mar -21

Eyl -18 Ma y- 20

Eki -18 Ka s- 18 Ar a- 18 Oca -19 Eyl -19

Şu b- 19 Nis -19 Ma y- 19 Haz -19 Ma y- 21

Ar a- 19

Te m -19 Ağu -19 Eyl -20 Ağu -20

Eki -19 Oca -20

Ka s- 19 Şu b- 20 Mar -20

Oca -18 Haz -20 Haz -21

Eki -20 Ka s- 20

Nis -20 Oca -21 Şu b- 21 Nis -21 Te m -21

Ar a- 20

Yİ-ÜFE İmalat

Slayt 24

Üretici fiyatlarındaki yüksek oranlı artışlar devam ediyor

Yıllık enflasyon oranı Temmuz ayında %44,92 ile son üç yılın zirve değerine ulaştı

İmalat Endeksi ise %47,86 düzeyinde gerçekleşti

(25)

Yİ-ÜFE ve alt kalemler, % değişim, Temmuz 2021

Yıllık Değişim Aylık Değişim

Yİ-ÜFE 44,92 2,46

Madencilik 34,35 3,35

İmalat 47,86 2,37

Elektrik, Gaz Üretimi ve Dağıtımı 15,10 3,03

Su Temini 28,34 3,54

Ana Sanayi Kollarına Göre Yİ-ÜFE

Ara Malı 57,23 2,46

Dayanıklı Tüketim Malları 31,58 1,03

Dayanıksız Tüketim Malları 31,44 2,27

Enerji 42,42 4,12

Sermaye Malı 31,38 1,01

Üretici fiyatlarındaki en yüksek artış ara mallarında gerçekleşti

Sektörlerde ise imalat sanayindeki fiyat artışları belirleyici oldu

(26)

Kredi ve Mevduat

 Kredi gelişmeleri

 Kredi büyüme hızları

 Tüketici kredi büyümesi

 Tahsili gecikmiş alacaklar ve karşılıksız senetler

 Takipteki kredi oranları

 Karşılıksız çek oranı

 Faiz oranları

 Ticari kredi ve mevduat faizi

 Tüketici kredi faizleri

 Mevduat gelişmeleri

 Toplam mevduat

 TL ve YP mevduat

(27)

Yıllık kredi büyümesi %20’ye geriledi

Ekim 2020’den itibaren yıllık kredi kullanımlarındaki artışlar hız keserken, yüksek seyrini koruyan kredi kartları Nisan 2021’den itibaren azalışta

Kredi büyümesi, yıllık % değişim, aylık, Ocak 2018 – Haziran 2021

Kaynak: BDDK, TEPAV hesaplamaları

-40 -20 0 20 40 60 80

Ma y- 18 Kas -18 Kas -19

Oca -18 Ma r- 18 Ma r- 19 Eyl -20

Tem -18 Eyl -18 Oca -19 Ma y- 19 Kas -20

Tem -19 Oca -20

Eyl -19 Ma r- 20 Ma y- 20 Ma y- 21

Tem -20 Oca -21 Ma r- 21 Ha z- 21

Tüketici kredileri

Toplam krediler

İşletme kredileri

Kredi kartları

(28)

Tüketici kredilerinde düşüş eğilimi devam ediyor

Ticari kredilerin artış hızı son 15 ayın en düşük seviyesinde

Slayt 28

Tüketici kredi büyümesi, yıllık % değişim, aylık, Ocak 2018 – Haziran 2021

-20 0 20 40 60 80 100 120

Oca -20

Eyl -18 Ma y- 21

Oca -18 Oca -19 Ka s- 18

Ma r- 18 Ma y- 18 Tem -18 Ma r- 19 Ma y- 19 Tem -19 Eyl -19 Kas -19 Ma r- 20 Ma y- 20 Tem -20 Eyl -20 Kas -20 Oca -21 Ma r- 21 Ha z- 21

Taşıt

Konut İhtiyaç Ticari

Bireysel kredi kartı

(29)

Takipteki kredilerin oranı Haziran 2021’de %3,7 düzeyinde

Takipteki ticari kredilerin oranı 2020 yıl başında %9,3’e ulaştı, Haziran 2021’de ise

%5,8 düzeyini korudu

**Takipteki kredi oranları*, % , aylık, Ocak 2018 – Haziran 2021**

*Takipteki kredi oranı, takipteki alacakların toplam nakdi krediler içerisindeki payını göstermektedir.

**BDDK, salgınının ardından işletmelerin yaşayacakları nakit akışı sorununun finansal bir probleme dönüşmemesi için Mart ayında aldığı kararla, 31 Aralık’a kadar 2. grup krediye (yakın izlemedeki krediler-sorunlu krediler) geçiş süresini 30 günden 90 güne, 3. grup krediye (takipteki krediler) geçiş süresi de 90 günden 180 güne çıkarmıştı.

0 2 4 6 8 10

Oca -18 Kas -18

Ma r- 18 Ma y- 18 Tem -18 Oca -19

Eyl -18 Ma r- 19 M ay -19 Tem -19 Eyl -19 Kas -19 Oca -20 Ma r- 20 Ma y- 21

M ay -20 Tem -20 Eyl -20 Kas -20 Oca -21 Ma r- 21 Ha z- 21

Toplam kediler Tüketici kredileri Ticari krediler Sorunlu kredilerin takip süresini

uzatan düzenleme**

(30)

Temmuz ayında karşılıksız çek oranları geriledi

Karşılıksız çek dönüşüm oranları tutar ve adet olarak %1,3 ve %1,2 olarak gerçekleşti

Slayt 30

**Karşılıksız çek dönüşüm oranı*, % , aylık, Ocak 2018 – Temmuz 2021**

Kaynak: TCMB, TEPAV hesaplamaları

*Karşılıksız çek dönüşüm oranları, takas odalarına ibraz edilen ve karşılıksız kalan çek adet ve tutarının toplam takasa ibraz edilen çek adet ve tutarı içindeki oranıdır.

** Mayıs ayında karşılıksız çek işlemlerine ilişkin düzenleme nedeniyle veri açıklanmamıştır.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210430M1-1.htm

0 1 2 3 4 5 6

Ağu-19

Şub-18 Haz-21

Şub-20 Eki-20

Haz-18

Oca-18 Mar-18 Ağu-18 Ağu-20

Tem-18 Mar-19

Nis-18 May-18 Eyl-18 Eyl-20

Eki-18 Ara-18Kas-18 Haz-19

Oca-19 Şub-19 Ara-20

Nis-19 May-21**

May-19 Oca-21

Tem-19 Eyl-19 Eki-19 Nis-20

Kas-19 Ara-19 Oca-20 Mar-20 May-20 Haz-20 Tem-20 Kas-20 Şub-21 Mar-21 Nis-21 Tem-21

Karşılıksız çek dönüşüm oranı (adet)

Karşılıksız çek dönüşüm oranı (tutar)

(31)

Ticari kredi faizi gerilerken, mevduat faizi durağan seyrini koruyor

Temmuz 2021’de ticari kredi faiz oranı %20,2, mevduat faiz oranı %17,9 seviyesinde

Ticari kredi ve mevduat faizi (TL üzerinden açılan, akım veri), %, aylık, Ocak 2018 – Temmuz 2021

*Tüzel kişi Kredili Mevduat Hesabı ve kurumsal kredi kartları hariç

5 10 15 20 25 30 35 40

Oca-19 Tem-20 Oca-21

Oca-18 Tem-18 Tem-19 Oca-20 Tem-21

Mevduat faiz oranı

Ticari kredi faiz oranı*

(32)

Tüketici kredi faizleri %22 seviyesinde

Faiz oranları ihtiyaç kredilerinde 0,4 puan azalırken, taşıt kredilerinde 0,2 puan ve konut kredilerinde 0,03 puan arttı

Slayt 32

Tüketici kredi faizleri, TL üzerinden açılan, akım veri, %, aylık, Ocak 2018 – Temmuz 2021

Kaynak: TCMB, TEPAV görselleştirmeleri

0 10 20 30 40

O ca -20

O ca -19

O ca -18 Eyl -18

Tem -18

Ma r- 18 Kas -18 Ma y- 21

Ma y- 18 Ma r- 19 Ma y- 19 Kas -19

Tem -19 Eyl -19 Ma r- 20 Ma y- 20 Tem -20 Eyl -20 Ma r- 21

Kas -20 O ca -21 Tem -21

Tüketici kredisi İhtiyaç

Konut

Taşıt

(33)

Toplam mevduatlar artış eğilimini koruyor

Döviz mevduatlarının payı %54,8’e geriledi

Toplam mevduat tutarı (milyar TL) ve döviz mevduatlarını oranı (%), aylık, Ocak 2018 – Temmuz 2021

40 44 48 52 56 60

1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

Te m -19 Te m -21

Şu b- 21

O ca -20

O ca -19 Ma r- 20

Şu b- 18 O ca -18 Eyl -18

Ma r- 18 Ma r- 19

Eki -18

Nis -18 Ma r- 21

Ma y- 18 Ka s- 19 Eki -19

Ha z- 18 Te m -18 Nis -21

Ağu -18 Ka s- 18 Te m -20

Ar a- 18 Şu b- 19 Nis -19 Ar a- 19

Ma y- 19 Ha z- 19 Ağu -19 Eyl -19 Şu b- 20 Ka s- 20

Ma y- 20 Ha z- 20 Eyl -20 Ağu -20

Nis -20 Ar a- 20 O ca -21 Ma y- 21 Ha z- 21

Eki -20

Toplam Mevduat, Milyar TL

YP Mevduat Oranı, sağ

(34)

YP mevduatlar bir önceki aya göre 5,7 milyar dolar artarak 260 milyar dolar seviyesine yükseldi

Ancak Temmuz ayında döviz kurundaki durağanlık YP mevduatların TL karşılığındaki artışı sınırladı

Slayt 34

TL ve YP mevduat, aylık, Ocak 2018 - Temmuz 2021

180 190 200 210 220 230 240 250 260 270

400 800 1.200 1.600 2.000 2.400

Ma r- 21

Ma r- 19

Eyl -18

Ma r- 18 Ma r- 20

Oca -18 Oca -19

Ma y- 18 Tem -18 Kas -18 Ma y- 19 Te m -19 Eyl -19 Kas -19 Oca -20 Tem -20

Ma y- 20 Eyl -20 Ka s- 20 M ay -21

Oca -21 Tem -21

TL Mevduat, Milyar TL YP Mevduat, Milyar TL

Bankalardaki YP Mevduat, Milyar ABD Doları (Sağ eksen)

(35)

 TÜFE beklentileri

 Cari yıl sonu yıllık TÜFE beklentisi

 12 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentisi

 24 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentisi

 ABD dolar kuru beklentileri

 Cari yıl sonu bankalar arası döviz piyasası ABD dolar kuru beklentisi

 GSYH büyüme beklentileri

 Cari yılın yıllık GSYH büyüme beklentisi

 Gelecek yılın yıllık GSYH büyüme beklentisi

Seçilmiş Göstergeler

(36)

Ağustos ayında yıl sonu enflasyon beklentisi yükseldi

TÜFE beklentisi 2021 yıl sonu için %16,3, 12 ay sonrası için ise %12,48 düzeyinde

Slayt 36

Enflasyon beklentisi, %, Ağustos 2020 – Ağustos 2021

Kaynak: TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi, TEPAV görselleştirmeleri

6 8 10 12 14 16 18

2020 -08 2020 -11

2020 -09 2021 -03 2021 -04

2020 -10 2021 -01

2020 -12 2021 -02 2021 -05 2021 -06 2021 -07 2021 -08

Cari Yıl Sonu Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

(37)

Ağustos ayında 2021 yıl sonu Dolar/TL kuru beklentisi 8,94 düzeyinde

12 ay sonrası için döviz kuru beklentisi ise bir önceki aya göre 3 baz puan artarak 9,37’ye yükseldi

Döviz kuru beklentisi, %, Ağustos 2020 – Ağustos 2021

7 8 9 10

2020 -08 2021 -06

2021 -01

2020 -11

2020 -10

2020 -09 2020 -12 2021 -07

2021 -02 2021 -03 2021 -04 2021 -05 2021 -08

Cari Yıl Sonu Bankalararası Döviz Piyasası ABD Dolar Kuru Beklentisi (TL)

12 Ay Sonrasının Bankalararası Döviz Piyasası ABD Dolar Kuru Beklentisi (TL)

(38)

2021 yılı büyüme beklentileri yükseliyor

Ağustos ayında 2021 yılı büyüme beklentisi 0,2 puan artarken, gelecek yıl için beklenti geçen aya göre aynı kaldı

Slayt 38

Cari yılın ve gelecek yılın yıllık GSYH büyüme beklentisi, %, Ağustos 2020 – Ağustos 2021

2021 Yılı GSYH Büyüme Beklentileri

(%) 2022 Yılı GSYH Büyüme Beklentileri

(%)

0 1 2 3 4 5

2021 -02 2021 -12

2021 -01 2021 -03 2021 -06 2021 -08

2021 -04 2021 -05 2021 -07 2021 -10 2021 -09 2021 -11

0 1 2 3 4 5 6

2020 -12 2021 -01

2020 -08 2021 -02

2020 -11

2020 -09 2020 -10 2021 -03 2021 -04 2021 -05 2021 -06 2021 -07 2021 -08

(39)

Ek

 Kaynak önerileri

(40)

Kaynak önerileri

 Büyüme, üretim ve satışlar

TÜİK Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, I. Çeyrek: Ocak - Mart, 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-I.-Ceyrek:- Ocak---Mart,-2021-37181

TÜİK Sanayi Üretim Endeksi, Haziran 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sanayi-Uretim-Endeksi-Haziran-2021-37301

TÜİK Perakende Satış Endeksleri, Haziran 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Perakende-Satis-Endeksleri-Haziran-2021-37361

TÜİK Ciro Endeksleri, Haziran 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ciro-Endeksleri-Haziran-2021-37325

 Dış ticaret ve cari açık

TCMB Ödemeler Dengesi İstatistikleri, Haziran 2021

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Odeme

ler+Dengesi+ve+Ilgili+Istatistikler/Odemeler+Dengesi+Istatistikleri/

(41)

 İstihdam ve işsizlik

TÜİK İşgücü İstatistikleri, Haziran 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Haziran-2021-37482

TEPAV İstihdam İzleme Bülteni, Mayıs 2021

https://www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/10333

Sektörel güven endeksleri

TÜİK Sektörel Güven Endeksleri, Temmuz 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sektorel-Guven-Endeksleri-Temmuz-2021-37529

TÜİK Ekonomik Güven Endeksi, Temmuz 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ekonomik-Guven-Endeksi-Temmuz-2021-37514

TEPAV Perakende Güven Endeksi, Temmuz 2021

https://www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/10331

Kaynak önerileri

(42)

 Enflasyon

TCMB Temmuz Ayı Fiyat Gelişmeleri

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/b9015d82-7581-412f-b9b3-

19c370c3afda/afiyattemmuz21.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-b9015d82-7581- 412f-b9b3-19c370c3afda-nIfZzIt

TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi, Temmuz 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Temmuz-2021-37385

TÜİK Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Temmuz 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yurt-Ici-Uretici-Fiyat-Endeksi-Temmuz-2021-37313

Kredi gelişmeleri ve faiz oranları

TCMB Parasal Gelişmeler Raporu – Haziran 2021

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/fbd95ed0-30d3-4333-9b68-

27d069b83e21/Parasal+Geli%C5%9Fmeler_Raporu.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPAC E-fbd95ed0-30d3-4333-9b68-27d069b83e21-

ntdW3.I#:~:text=Parasal%20sekt%C3%B6r%20taraf%C4%B1ndan%20verilen%20kredilerin,g%C3

%B6re%20%18%2C6%20artm%C4%B1%C5%9Ft%C4%B1r.

TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi: Seçilmiş göstergeler

TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi – Ağustos 2021

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Egilim+Anketleri/

Piyasa+Katilimcilari+Anketi/

Kaynak önerileri

(43)