TEPAV Temel Ekonomik Göstergeler Sunumu. Sayı 1 Mart 2021

(1)

Göstergeler Sunumu

Sayı 1 | Mart 2021

(2)

«Temel Ekonomik Göstergeler Sunumu» Akademik Danışmanlar Projesi kapsamında

TEPAV tarafından hazırlanmaktadır ve her ayın son Perşembe günü proje kapsamında

illerdeki Oda ve Borsaların ortak kararıyla belirlenmiş olan Akademik Danışmanlarla

paylaşılmaktadır.

(3)

 Büyüme, üretim ve satışlar

 Dış ticaret ve cari açık

 İstihdam ve işsizlik

 Ekonomik güven endeksi

 Enflasyon

 Kredi gelişmeleri ve faiz oranları

 TCMB Beklenti Anketi: Seçilmiş göstergeler

(4)

Büyüme, Üretim ve Satışlar

 Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) büyümesi

 Üretim ve harcama yönünden katkılar

 Üretim

 Sanayi Üretim Endeksi (SÜE)

 Sektörel ciro endeksleri

 Satışlar

 Perakende satış hacim endeksi

 Hizmet sektörü ciro endeksleri

(5)

GSYH yıllık büyümeye üretim ve harcama yönünden katkılar, % puan, 2018 Ç1 – 2020 Ç4

Kaynak: TÜİK Ulusal Hesaplar, TEPAV görselleştirmesi -50

-40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40

2019-Ç3

2019-Ç1

2018-Ç3

2018-Ç1 2018-Ç2 2019-Ç2

2018-Ç4 2019-Ç4 2020-Ç1 2020-Ç2 2020-Ç3 2020-Ç4

Hizmetler Tarım

Sanayi

Net Vergi İnşaat

GSYİH

-80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80

2019-Ç3

2019-Ç1

2018-Ç3

2018-Ç1 2018-Ç2 2018-Ç4 2019-Ç2 2019-Ç4 2020-Ç1 2020-Ç4

2020-Ç2 2020-Ç3

Net İhracat

Özel Tüketim GSYİH

Kamu Tüketimi

Yatırımlar

Üretim yönünden katkılar Harcama yönünden katkılar

2020 yılında salgının daraltıcı etkisine rağmen büyüme %1,8 oranında gerçekleşti

Yılın ikinci yarısında yatırım ve tüketim kaynaklı artışlar belirleyici oldu

Sanayide toparlanma güçlü seyrederken, inşaat sektörü geride kaldı

(6)

Slayt 6

SÜE, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100, 2018 Ç1 – 2021 Ç1

Kaynak: TÜİK Sanayi İstatistikleri, TEPAV görselleştirmesi

*Ocak 2021 verisini içermektedir.

90 105 120 135

2018 -Ç2

2018 -Ç1 2018 -Ç3 2018 -Ç4 2019 -Ç1 2019 -Ç2 2019 -Ç3 2019 -Ç4 2020 -Ç1 2020 -Ç2 2020 -Ç3 2020 -Ç4 2021 -Ç1 *

İmalat sanayi üretimi salgın öncesi düzeylerinin üzerinde gerçekleşti

Salgının ilk dalgasında yıllık %17 oranında daralan Sanayi Üretim Endeksi (SÜE),

ilerleyen dönemlerde artarak söz konusu düşüşü telafi etti

(7)

Sektörel ciro endeksleri, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100, 2018 Ç1 – 2021 Ç1

150 200 250 300

2018 -Ç3

2018 -Ç1 2018 -Ç2 2018 -Ç4 2019 -Ç3

2019 -Ç1 2019 -Ç2 2019 -Ç4 2020 -Ç1 2020 -Ç2 2020 -Ç3 2020 -Ç4 2021 -Ç1 *

İnşaat Ticaret

Hizmet

Kaynak: TÜİK Ticaret ve Hizmet İstatistikleri, TEPAV görselleştirmesi

Sektörel ciro endeksleri salgın öncesi düzeylerinin üzerinde

Cirolarda en yüksek artış ticaret sektöründe gerçekleşirken, inşaat sektöründe

toplarlanma daha sınırlı oldu

(8)

Perakende satışlarda da salgın etkisi telafi edildi

Perakende hacim endeksi salgının ilk dalgasında yıllık %13 gerilerken, ilerleyen çeyreklerde %8’in üzerinde artışlar kaydedildi

Slayt 8

Perakende satış hacim endeksi, mevsim etkisinden arındırılmış, 2015=100, 2018 Ç1 – 2021 Ç1

90 100 110 120 130

2019 -Ç1 2019 -Ç2

2018 -Ç1 2019 -Ç4

2019 -Ç3

2018 -Ç3

2018 -Ç2 2020 -Ç1

2018 -Ç4 2020 -Ç2 2020 -Ç3 2020 -Ç4 2021 -Ç1 *

(9)

Hizmet sektörleri pandemiden farklı etkilendi

Seyahat, konaklama ve ilgili sektörlerde geçen yılın aynı dönemine göre ciro kayıpları yüksek seyrini koruyor

Hizmet sektörü ciro endeksleri, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış, 2015=100, % değişim, Ocak 2020- Ocak 2021

12

Sinema filmi

25 63 59

İstihdam Fal.

48

Posta-Kurye

50

Bilgi hizmet Mimarlık-Mühendis.

46

Veterinerlik

39

Güvenlik

37 15

Bilgisayar program.

36 31

21

Diğer mesleki

Programcılık

33

Seyahat

Yayımcılık Su yolu taşıma.

31

Reklamcılık Yeme-İçme

28

Kara taşıma.

Taşıma. için depo.

26

İdare merkezi Bina hizmetleri Büro yönetimi

24 13

Hukuk-Muhasebe

-28

Bilimsel araştırma Havayolu

Telekomünikasyon

17

Kiralama-Leasing

24 9

Gayrimenkul

-59 -30

Konaklama

-34 8

(10)

Dış Ticaret ve Cari Açık

 Dış ticaret

 İhracat ve ithalat

 İhracatın ithalatı karşılama oranı

 Cari açık ve finansmanı

 Cari işlemler dengesi

 Cari açığın temel finansman kaynakları

(11)

İhracatta yatay seyir, ithalatta ise artış eğilimi gözleniyor

İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak 2021’de %89 seviyesinde gerçekleşti

Dış ticaret, 12 aylık birikimli, milyar dolar, aylık, 2018-2021

Kaynak: TCMB Ödemeler Dengesi İstatistikleri, TEPAV görselleştirmesi

0 40 80 120

160 180 200 220 240 260

Oc a- 19

Eyl -18

M ar -18 Tem -19

Oc a- 18 M ay -18 Kas -18 Kas -19

M ar -19 Kas -20

Tem -18 M ay -19 Eyl -19 Oc a- 20 M ar -20 M ay -20 Tem -20 Eyl -20 Oc a- 21

İhracat/İthalat (Sağ eksen) İthalat

İhracat

(12)

Cari işlemler dengesi 2019 yılında fazla verirken, Ocak 2021’de 36,6 milyar dolar açık gerçekleşti

Altın ve enerji kalemleri hariç tutulduğunda 8 milyar dolar cari fazla bulunuyor

Slayt 12

Cari işlemler dengesi, 12 aylık birikimli, milyar dolar, aylık, 2018-2021

-60 -40 -20 0 20 40 60

Ma r- 19 O ca -21

O ca -18 Ka s- 18

Ma r- 18 Eyl -18 Ma y- 19

Ma y- 18 Eyl -20

O ca -19

Te m -18 Te m -19 Eyl -19 Ka s- 19 O ca -20 Ma r- 20 Ma y- 20 Te m -20 Ka s- 20

Cari işlemler dengesi (Enerji ve altın hariç) Cari işlemler dengesi

Cari işlemler dengesi (Altın hariç)

(13)

2020 yılında yoğun sermaye çıkışları yaşandı. Ocak 2021’de kısa vadeli girişler 16,6 milyar dolar

Artan cari işlemler açığının finansmanı rezervler ile karşılandı

Cari açığın temel finansman kaynakları, 12 aylık birikimli, milyar dolar, 2018-2021

*Kısa vadeli sermaye hareketleri bankacılık ve reel sektörün kısa vadeli net kredileri ile bankalardaki mevduat kaleminin toplamından oluşmaktadır.

*Uzun vadeli sermaye hareketleri bankalar ve reel sektörün uzun vadeli net kredileri ile bankalar ve Hazine’nin yurtdışına ihraç ettikleri tahvilleri kapsamaktadır.

*Cari açık ve ilgili sermaye kalemleri arasındaki fark, net hata noksan ve resmi rezervlerdeki değişimi göstermektedir.

-40 -20 0 20 40 60 80 100

Şu b- 19

Ma y- 18

Oca -18 Şu b- 18 Ağu -18

Ma r- 18 Eki -18

Ha z- 18 Te m -18 Eyl -18 Ka s- 18 Ar a- 20

Ar a- 18 Eyl -20

Eki -19

Oca -19 Ma r- 19 Oca -20

Nis -18 Nis -19 M ay -19 Ha z- 19 Te m -19 Ağu -19 Ka s- 19 Ar a- 19 Şu b- 20 Ma r- 20 Nis -20 Ma y- 20 Ha z- 20 Te m -20 Ağu -20 Eki -20 Ka s- 20 Oca -21

Eyl -19

Kısa Vadeli Net DYY ve Uzun Vadeli Cari Açık

(14)

İstihdam ve İşsizlik

 Toplam ve tarım dışı istihdam

 İşsizlik oranları ve işgücüne katılım oranı

 Geniş tanımlı işsizlik oranları

 Kadın ve genç işsizlik oranları

(15)

İstihdamda salgın öncesi seviyeler yakalanamadı

Salgının ilk dalgasında Şubat 2020’ye kıyasla yaklaşık 2 milyon istihdam kaybı yaşandı Ekonomik aktivitede canlanma gözlense de istihdam kayıpları henüz telafi edilemedi

Toplam ve tarım dışı istihdam, mevsim etkisinden arındırılmış, milyon kişi, aylık, 2018- 2021

Kaynak: TÜİK, TEPAV görselleştirmesi

20 22 24 26 28 30

Tem -19

Oc a- 18 M ar -19

Tem -18 Eyl -18

M ar -18 M ay -18 Kas -18 Oc a- 19 Kas -19

M ay -19 Eyl -19 Oc a- 20 M ar -20 M ay -20 Tem -20 Eyl -20 Kas -20 Oc a- 21

Toplam istihdam

Tarım dışı istihdam

(16)

İşsizlik oranı salgın öncesine kıyasla geriliyor

Ocak 2021’de işgücüne katılım oranı %49,9, işsizlik oranı ise %12,2 oldu Tarım dışı işsizlik oranı 2 puan yukarıda

Slayt 16

İşsizlik ve işgücüne katılım oranı, mevsim etkisinden arındırılmış, %, aylık, 2018- 2021

8 12 16 20

44 48 52 56 60 64

Eyl -18 Ka s- 20

O ca -18 Nis -18 Ma y- 20

O ca -19

Şu b- 18 Ağu -18

Ha z- 18 Te m -18 Ar a- 19

Ma r- 18 O ca -20

Ma y- 18 Eki -18 Eki -20

Ağu -20

Eki -19

Ka s- 18 Ar a- 18 Şu b- 19 Eyl -19

Te m -19

Ma r- 19 Nis -19 Nis -20

Ma y- 19 Ha z- 19 Ağu -19 Ka s- 19 Şu b- 20 Ma r- 20 Ha z- 20 Te m -20 Eyl -20 Ar a- 20 O ca -21

İşgücüne katılım oranı (Sol eksen) İşsizlik oranı Tarım dışı işsizlik oranı

(17)

Ancak, geniş tanımlı işsizlik oranları artıyor

Ocak 2021’de eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı %29,1 düzeyine ulaştı

İşgücüne ilişkin tamamlayıcı göstergeler, mevsim etkisinden arındırılmış, %, aylık, 2018-2021

Kaynak: TÜİK, TEPAV hesaplamaları, TEPAV görselleştirmesi

Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı: Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin toplamının işgücüne oranıdır.

İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı: İşsiz ve potansiyel işgücünün toplamının işgücü ve potansiyel işgücünün toplamına oranıdır.

Atıl işgücü oranı: Zamana bağlı eksik istihdam, işsizler ve potansiyel işgücünün toplamının işgücü ve potansiyel işgücünün toplamına oranıdır.

5 10 15 20 25 30 35

Te m -18

Oca -18 Ma r- 19

Ma r- 18 Ma y- 20

Ma y- 18 Oca -19

Eyl -18 Ka s- 18 Oca -21

Ma y- 19 Te m -19 Eyl -19 Ka s- 19 Oca -20 M ar -20 Te m -20 Eyl -20 Ka s- 20

İşsizlik oranı

Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı

Atıl işgücü oranı

(18)

Genç nüfusta işsizlik oranı salgının başladığı Mart 2020’ye göre artarken, kadın işsizlik oranı azaldı

Genç nüfusta işsizlik oranı %24,7, kadın işsizlik oranı %14,1 seviyesinde

18 Genç işsizlik ve kadın işsizlik oranı, mevsim etkisinden arındırılmış, milyon kişi, aylık, 2018-2021

*15-24 yaş grubunu kapsamaktadır.

12 16 20 24 28

Oc a- 18 Mar -18 M ay -18 Tem -18 Eyl -18 Kas -18 Mar -19 Oc a- 20

Oc a- 19 M ay -19 Oc a- 21

Tem -19 Kas -20

Eyl -19 Eyl -20

Kas -19 Mar -20 M ay -20 Tem -20

Kadın işsizlik oranı

Genç işsizlik oranı*

(19)

 Ekonomik Güven Endeksi

 İnşaat Sektörü Güven Endeksi

 Hizmet Sektörü Güven Endeksi

 Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi

 Reel Kesim Güven Endeksi

 Tüketici Güven Endeksi

(20)

Slayt 20

Ekonomik güven endeksi, aylık, Ocak 2018- Şubat 2021

50 60 70 80 90 100 110

Oc a- 18 Tem -18 Oc a- 21

Oc a- 19 Tem -20

Tem -19 Oc a- 20

Ekonomik Güven Endeksi Şubat 2021’de 95,8 değerine geriledi

Bu değer hizmet ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı

Oca.21 Şub.21 Fark Yüzde

İnşaat Sektörü

Güven Endeksi

84,2 83,1 -1,1 -1,3

Hizmet Sektörü

Güven Endeksi

101,9 100,4 -1,5 -1,5

Perakende Ticaret Sektörü

Güven Endeksi

108,5 108,9 0,4 0,4

Reel Kesim

Güven Endeksi

107,0 109,3 2,3 2,1

Tüketici Güven

Endeksi

83,3 84,5 1,2 1,4

Ekonomik güven endeksi Ekonomik güven endeksi, sektörler

(21)

 Tüketici enflasyonu

 Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve temel göstergeler

 Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve alt kalemler

 Üretici enflasyonu

 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ve imalat

 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ve alt

kalemler

(22)

Tüketici fiyatları artış eğiliminde…

TÜFE ile ölçülen yıllık enflasyon oranı Şubat 2021’de %15,61 düzeyine ulaştı

22 **TÜFE ve özel kapsamlı enflasyon göstergeleri*, yıllık % değişim, aylık, 2018-2021**

* Enflasyonun temel eğilimini göstermek amacıyla hesaplanan özel kapsamlı göstergelerden B - İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE; C - Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE’yi göstermektedir.

5 10 15 20 25 30

Ma y- 18

Oc a- 18 M ar -18 M ar -19

Eyl -18

Tem -18 Kas -18 Oc a- 19 Ma y- 19 Eyl -20

Tem -19 Eyl -19 Kas -19 Oc a- 20 M ar -20 Ma y- 20 Tem -20 Kas -20 Oc a- 21

TÜFE B C

Slayt 22

(23)

TÜFE ve alt kalemler, % değişim, Şubat 2021

U laştırma, ev eşyası ile çeşitli mal ve hizmetler kalemlerindeki yıllık artışlar

%20’leri aştı

Eğitim, haberleşme ve giyim kalemlerindeki yıllık artışlar ise göreli olarak sınırlı düzeyde gerçekleşti

Yıllık değişim Aylık değişim

Genel 15,61 0,91

Gıda ve Alkolsüz İçecekler 18,40 2,57

Alkollü İçecekler ve Tütün 2,87 0,13

Giyim ve Ayakkabı 6,31 -0,93

Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar 11,69 0,60 Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri 23,74 0,32

Sağlık 18,11 3,00

Ulaştırma 22,47 0,48

Haberleşme 7,15 0,56

Eğlence ve Kültür 8,72 -0,98

Eğitim 6,13 0,86

Lokanta ve Oteller 13,44 1,32

Çeşitli Mal ve Hizmetler 20,61 -2,32

(24)

Üretici fiyatlarının artışı devam ediyor

Yİ-ÜFE ile ölçülen yıllık enflasyon oranı Şubat 2021’de %27,09 düzeyine ulaştı.

İmalat Endeksi ise %29,57 düzeyinde gerçekleşti

24 Yİ-ÜFE ve imalat, yıllık % değişim, aylık, 2018-2021

0 10 20 30 40 50

M ar -18 Tem -18

Şub -18 Nis -20

M ay -18 Nis -18 Ağ u- 18

Haz -18 Şub -21

M ar -20

Eyl -18 Eki -18 Kas -18 Şub -20

Oc a- 19 Ar a- 18 Şub -19 M ar -19

Oc a- 18 Haz -19 M ay -19 Tem -19 Ağ u- 19 Eyl -19 Ar a- 20

Eki -19 Kas -19 Ar a- 19 Haz -20

Oc a- 20 Kas -20

M ay -20 Tem -20 Ağ u- 20 Eyl -20 Eki -20 Oc a- 21

Nis -19

Yİ-ÜFE İmalat

Slayt 24

(25)

Yİ-ÜFE ve alt kalemler, % değişim, Şubat 2021

Döviz kuru ve uluslararası emtia fiyatlarındaki artışlar etkili oldu

Enerji dışında tüm sanayi kollarında yüksek oranlı artışlar gerçekleşti

Yıllık Değişim Aylık Değişim

Yİ-ÜFE 27,09 1,22

Madencilik 17,32 -0,14

İmalat 29,57 1,56

Elektrik, Gaz Üretimi ve Dağıtımı 0,68 -1,73

Su Temini 27,31 1,06

Ana Sanayi Kollarına Göre Yİ-ÜFE

Ara Malı 33,77 1,05

Dayanıklı Tüketim Malları 29,29 0,85

Dayanıksız Tüketim Malları 22,81 2,44

Enerji 8,44 0,68

Sermaye Malı 26,54 -0,48

(26)

Kredi Gelişmeleri ve Faiz Oranları

 Kredi gelişmeleri

 Kredi büyüme hızları

 Tüketici kredi büyümesi

 Tahsili gecikmiş alacaklar ve karşılıksız senetler

 Takipteki kredi oranları

 Karşılıksız çek oranı

 Faiz oranları

 Ticari kredi ve mevduat faizi

 Tüketici kredi faizleri

(27)

Kredi büyümesi hız kesiyor

Salgın sonrası kredilerde görülen hızlı artış eğilimi Ekim 2020 sonrasında gerilemeye başladı

Kredi büyümesi, yıllık % değişim, aylık, 2018-2021

Kaynak: BDDK, TEPAV hesaplamaları

-40 -20 0 20 40 60 80

Oca -21

Oca -19 Ma r- 19

Eyl -18

Te m -18

Oca -18 Ma r- 18 Ka s- 18

Ma y- 18 Eyl -19

Ma y- 19 Te m -19 Ka s- 19 Oca -20 Ma r- 20 Ma y- 20 Te m -20 Eyl -20 Ka s- 20

Tüketici kredileri

Toplam krediler

İşletme kredileri

Kredi kartları

(28)

Tüketici kredilerinde en yüksek büyüme taşıt kredilerinde görüldü

İhtiyaç ve konut kredilerindeki artışlar Ağustos 2020’den itibaren geriliyor

Slayt 28

Tüketici kredi büyümesi, yıllık % değişim, aylık, 2018 –2021

-20 0 20 40 60 80 100

Eyl -18

Ma r- 18 Eyl -19

Oca -18 Ka s- 19

Ma y- 18 Ma r- 19

Oca -19

Te m -18 Ma y- 20

Ka s- 18 Ma y- 19 Te m -19 Oca -20 Ma r- 20 Te m -20 Eyl -20 Ka s- 20 Oca -21

Ticari

Bireysel kredi kartı Konut

Taşıt

İhtiyaç

(29)

Takipteki kredilerin oranı Ocak 2021’de %4,1 düzeyinde

Takipteki ticari kredilerin oranı 2020 yıl başında %9,3’e ulaştı, Ocak 2021’de ise

%6,3 düzeyinde gerçekleşti

**Takipteki kredi oranları*, % , aylık, 2018-2021**

*Takipteki kredi oranı, takipteki alacakların toplam nakdi krediler içerisindeki payını göstermektedir.

**BDDK, salgınının ardından işletmelerin yaşayacakları nakit akışı sorununun finansal bir probleme dönüşmemesi için Mart ayında aldığı kararla, 31 Aralık’a kadar 2. grup krediye (yakın izlemedeki krediler-sorunlu krediler) geçiş süresini 30 günden 90 güne, 3. grup krediye (takipteki krediler) geçiş süresi de 90 günden 180 güne çıkarmıştı.

0 2 4 6 8 10

Ma r- 19

Oca -19

Eyl -18

Ma y- 18

Oca -18 Ma y- 19

Ma r- 18 Te m -18 Ka s- 18 Te m -19 Eyl -19 Ka s- 19 Oca -20 Ma r- 20 Ma y- 20 Te m -20 Eyl -20 Ka s- 20 Oca -21

Tüketici kredileri Toplam kediler Ticari krediler Sorunlu kredilerin takip

süresini uzatan

düzenleme**

(30)

Karşılıksız çek oranları son üç yılın en düşük düzeylerinde seyrediyor

Karşılıksız çek oranları tutar ve adet olarak %1 düzeylerinde gerçekleşti

Slayt 30

Karşılıksız çek dönüşüm oranı, % , aylık, 2018-2021

Kaynak: TCMB, TEPAV hesaplamaları

*Karşılıksız çek dönüşüm oranları, takas odalarına ibraz edilen ve karşılıksız kalan çek adet ve tutarının toplam takasa ibraz edilen çek adet ve tutarı içindeki oranıdır.

0 1 2 3 4 5 6

Eki -19

Ha z- 18

Ma r- 18 Nis -19

Oca -18 Şu b- 21

Ma y- 19

Şu b- 18 Ağu -18

Nis -18 Ma y- 18 Te m -18 Eyl -18 Eki -18 Kas -18 Oca -19 Ar a- 18 Şu b- 19 Ma r- 19 Ha z- 19 Şu b- 20

Te m -19 Ağu -19 Eyl -19 Kas -19 Ar a- 19 Oca -20 Ma r- 20 Nis -20 Ma y- 20 Ha z- 20 Te m -20 Ağu -20 Kas -20

Eyl -20 Eki -20 Ar a- 20 Oca -21

Karşılıksız çek dönüşüm oranı (adet)

Karşılıksız çek dönüşüm oranı (tutar)

(31)

Ticari kredi ve mevduat faizleri arasındaki makas açılıyor

Şubat 2021’de ticari kredi faiz oranı %19,3, mevduat faiz oranı da %16,2 düzeyine ulaştı Faiz oranları arasındaki fark, Temmuz 2020’den itibaren artıyor

Ticari kredi ve mevduat faizi (TL üzerinden açılan, akım veri), %, aylık, 2018-2021

Kaynak: TCMB, TEPAV hesaplamaları

*Tüzel kişi KMH ve kurumsal kredi kartları hariç

0 10 20 30 40 50 60

Ha z- 20

Te m -18 Nis -19

Oca -18 Şu b- 18 Ma r- 18 Nis -18 Ağu -18

Ha z- 18 Ma y- 18 Eyl -18 Eki -18 Eyl -19

Ka s- 18 Ar a- 18 Oca -19 Ağu -19

Şu b- 19 Ma r- 19 Şu b- 20

Ma y- 19 Ha z- 19 Te m -19 Eki -19 Ka s- 19 Ar a- 19 Ağu -20

Oca -20 Ma r- 20 Nis -20 Ma y- 20 Te m -20 Eyl -20 Eki -20 Ka s- 20 Ar a- 20 Oca -21 Şu b- 21

Mevduat

faiz oranı

Ticari kredi

faiz oranı*

(32)

Tüketici kredi faizleri, taşıt kredileri haricinde 2020 sonuna göre azalıyor

Slayt 32

Tüketici kredi faizleri, TL üzerinden açılan, akım veri, %, aylık, 2018-2021

Kaynak: TCMB, TEPAV görselleştirmeleri

0 10 20 30 40

Eyl -18

Ma y- 18 Ma r- 19

Ka s- 18

O ca -18 Eyl -19

Ma r- 18 Te m -18 O ca -19 Ma y- 19 Te m -19 Ka s- 19 O ca -20 Ma r- 20 Ma y- 20 Te m -20 Eyl -20 Ka s- 20 O ca -21 Şu b- 21

Tüketici kredisi İhtiyaç Taşıt Konut

(33)

 TÜFE beklentileri

 Cari yıl sonu yıllık TÜFE beklentisi

 12 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentisi

 24 ay sonrasının yıllık TÜFE beklentisi

 ABD dolar kuru beklentileri

 Cari yıl sonu bankalar arası Döviz Piyasası ABD dolar kuru beklentisi

 GSYH büyüme beklentileri

 Cari yılın yıllık GSYH büyüme beklentisi

 Gelecek yılın yıllık GSYH büyüme beklentisi

(34)

Mart ayında 2021 yıl sonu TÜFE beklentisi %11,54 düzeyinde gerçekleşti

12 ay sonrası TÜFE beklentisi ise %10,47

Slayt 34

TCMB beklenti anketi, enflasyon, %, aylık, 2020-2021

Kaynak: TCMB Beklenti Anketi İstatistikleri Raporu, TEPAV görselleştirmeleri

* TCMB tarafından reel sektör ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan yaklaşık 60 katılımcıya uygulanan anket sonuçlarını kapsamaktadır.

8 10 12 14 16

2020 -03 2020 -10

2020 -06

2020 -05

2020 -04 2020 -07 2020 -08 2020 -12

2020 -09 2020 -11 2021 -03

2021 -01 2021 -02

Cari Yıl Sonu Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

(35)

Mart ayında 2021 yıl sonu Dolar/TL beklentisi 7,95’e yükseldi

TCMB beklenti anketi, döviz kuru, %, aylık, 2020-2021

6 7 8 9

2020 -08

2020 -07

2020 -04

2020 -03 2020 -05 2020 -06 2020 -09 2020 -10 2020 -11 2020 -12 2021 -01 2021 -02 2021 -03

Cari Yıl Sonu Bankalararası Döviz Piyasası ABD Dolar Kuru Beklentisi (TL)

12 Ay Sonrasının Bankalararası Döviz Piyasası ABD Dolar Kuru Beklentisi (TL)

(36)

Mart ayında 2021 yılı GSYH büyüme beklentisi 0,3 puan artarak %4,4’e ulaştı

Slayt 36

Cari yılın ve gelecek yılın yıllık GSYH büyüme beklentisi, %, aylık, 2020-2021

0 1 2 3 4 5

2020 -05

2020 -03 2020 -04 2020 -09 2021 -01

2020 -06 2020 -07 2020 -08 2020 -10 2020 -11 2020 -12 2021 -02 2021 -03

0 1 2 3 4 5

2021 -06

2021 -01 2021 -09

2021 -04

2021 -02 2021 -07

2021 -03 2021 -08

2021 -05 2021 -10 2021 -11 2021 -12

Cari Yılın Yıllık GSYH Büyüme

Beklentileri (%) Gelecek Yılın Yıllık GSYH Büyüme

Beklentileri (%)

(37)

 Kaynak önerileri

(38)

Kaynak önerileri

 Büyüme, üretim ve satışlar

TÜİK Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2020

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-IV.-Ceyrek:- Ekim---Aralik,-2020-37180

TÜİK Sanayi Üretim Endeksi, Ocak 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sanayi-Uretim-Endeksi-Ocak-2021-37296

TÜİK Perakende Satış Endeksleri, Ocak 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Perakende-Satis-Endeksleri-Ocak-2021-37356

TÜİK Ciro Endeksleri, Ocak 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ciro-Endeksleri-Ocak-2021-3732

 Dış ticaret ve cari açık

TCMB Ödemeler Dengesi İstatistikleri, Ocak 2021

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Ode

meler+Dengesi+ve+Ilgili+Istatistikler/Odemeler+Dengesi+Istatistikleri/

(39)

 İstihdam ve işsizlik

TÜİK İşgücü İstatistikleri, Ocak 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ocak-2021-37486

TEPAV İstihdam İzleme Bülteni, Aralık 2020

https://www.tepav.org.tr/upload/files/1616133550- 8.TEPAV_Istihdam_Izleme_Bulteni_Aralik_2020.pdf

 Sektörel güven endeksleri

TÜİK Sektörel Güven Endeksleri, Şubat 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sektorel-Guven-Endeksleri-Subat-2021-37524

TÜİK Ekonomik Güven Endeksi, Şubat 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Ekonomik-Guven-Endeksi-Subat-2021-37509

TEPAV Perakende Güven Endeksi, Şubat 2021

https://www.tepav.org.tr/upload/mce/2021/bultenler/tepe/tepav_perakende_guven_end

eksi_subat_2021.pdf

(40)

 Enflasyon

TCMB Şubat Ayı Fiyat Gelişmeleri

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/d75f2f72-bb06-4202-9ccb-

c5724daeaecf/afiyatsubat21.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-d75f2f72-bb06-4202- 9ccb-c5724daeaecf-nvY2Tgl

TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi, Şubat 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Subat-2021-37380

TÜİK Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Şubat 2021

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yurt-Ici-Uretici-Fiyat-Endeksi-Subat-2021-37308

 Kredi gelişmeleri ve faiz oranları

TCMB Finansal İstikrar Raporu - Kasım 2020

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Yayinlar/Raporlar/Finansal+Is tikrar+Raporu/2020/Sayi+31

 TCMB Beklenti Anketi: Seçilmiş göstergeler

TCMB Beklenti Anketi İstatistikleri – Mart 2021

https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/085d78c0-9809-4b33-a6b6-

21e0a22a6405/BA_Rapor.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-085d78c0-9809-4b33- a6b6-21e0a22a6405-nwBf2k4

Kaynak önerileri

(41)