KOP Bölgesi Entegre Turizm Master Planı

(1)

(2)

Uygulama Alanı KOP Bölgesi

Uygulayıcı Kurum Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Proje Süresi 365 Gün

Danışman Firma BEL-DA Belde Proje ve Danışmanlık Ltd. Şti.

Proje Yöneticisi Ahmet Saffet Atik (Yüksek Şehir ve Bölge Plancısı)

Proje Ekibi

Ekonomist/Ali Yonca

Şehir Plancısı/CBS Uzmanı Özge Atik Şehir Plancısı Muharrem Şanver

Proje Destek Ekip

Yüksek Şehir ve Bölge Plancısı Ali Ulvi Ulubaş Şehir Plancısı/CBS Uzmanı Tuba Gedik Şehir Plancısı/CBS Uzmanı Mustafa Karatay Şehir ve Bölge Plancısı Müge Begüm Polat Şehir Plancısı Fazlı Tosun

(3)

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR ... ii

BÖLÜM I: GİRİŞ ... 4

1 KAPSAM ... 1

2 PLANLAMA ALANININ TANIMI ... 1

3 PLANLAMANIN AMAÇLARI ... 1

4 PLANLAMA SÜRECİ VE PLANLAMANIN AŞAMALARI ... 2

4.1 Mevcut Durum Raporu'nun Hazırlanması Etabı ... 2

4.2 Sentez ve Taslak Planın Hazırlanması Etabı ... 3

4.3 Sentez ve Taslak Planın Hazırlanması Etabı Taslak Dispozisyonu ... 3

4.4 Kesin Plan ve Onay Etabı ... 4

4.5 Kesin Plan ve Onay Etabı Dispozisyonu ... 4

BÖLÜM II: MEVCUT DURUM ANALİZİ ... 6

1 ÜLKE VE BÖLGE İÇİNDEKİ YERİ ... 7

1.1 Yönetimsel Yapı ve İdari Bölünüş ... 7

1.1.1 Kırıkkale ... 7

1.1.2 Kırşehir ... 8

1.1.3 Nevşehir ... 8

1.1.4 Yozgat ... 8

1.2 Coğrafi Konumu ...10

1.2.1 Kırıkkale ...10

1.2.2 Kırşehir ...11

1.2.3 Nevşehir ...11

1.2.4 Yozgat ...11

2 ULAŞIM ...13

2.1 Karayolu Ulaşımı ...13

2.2 Demiryolu ...16

2.3 Havayolu ...19

2.4 Su Yolu Ulaşımı ...20

2.5 Haberleşme ...20

3 BÖLGENİN TARİHSEL GELİŞİMİ ...22

3.1 Kırıkkale İli Tarihsel Gelişimi ...22

3.2 Kırşehir İli Tarihsel Gelişimi ...22

3.3 Nevşehir İli Tarihsel Gelişimi ...23

3.4 Yozgat İli Tarihsel Gelişimi ...24

4 FİZİKSEL YAPI VE ÇEVRESEL KAYNAKLAR ...25

4.1 Topoğrafik eşikler ...25

4.1.4 Yozgat ...27

4.2 İklim ve Bitki Örtüsü ...28

(4)

4.2.4 Yozgat ...34

4.3 Jeolojik Durum ...36

4.3.4 Yozgat ...40

4.4 Deprem Ve Afet Durumu ...40

4.4.4 Yozgat ...43

4.5 Akarsular Ve Göller...43

4.5.1.1 Akarsular ...43

4.5.1.2 Göller ...44

4.5.2.1 Akarsular ...44

4.5.2.2 Göller ...44

4.5.3.1 Akarsular ...45

4.5.3.2 Göller ...45

4.5.4 Yozgat ...46

4.5.4.1 Akarsular ...46

4.5.4.2 Göller ...47

4.6 Arazi Kullanımı ...49

4.6.4 Yozgat ...50

5 DEMOGRAFİK VE SOSYAL ALTYAPI DURUMU ...51

5.1 Demografik Yapı ...51

5.1.4 Yozgat ...62

5.2 Sosyo-Kültürel Yapı ...66

5.2.1.1 Eğitim Verileri ...66

5.2.1.2 Tiyatro ve Sinema Sayısı ...68

(5)

5.2.4 Yozgat ...75

6 EKONOMİK YAPI ...78

6.1 Kırıkkale ...78

6.2 Kırşehir ...79

6.3 Nevşehir ...80

6.4 Yozgat ...81

7 KENTSEL TEKNİK ALTYAPI ...82

7.1.1 İçme ve kullanma suyu ...82

7.1.2 Kanalizasyon ...83

7.1.3 Atık Yönetimi ...83

7.2.1 İçme ve kullanma suyu ...84

7.2.4 Enerji Nakil Hatları ...86

7.3 Nevşehir ...86

7.3.1 İçme Ve Kullanma Suyu ...86

7.4 Yozgat ...88

7.4.1 İçme ve Kullanma suyu ...88

8 ÇEVRE SORUNLARI ...90

8.1.1 Hava Kirliliği ...90

8.1.2 Su Kirliliği ...90

8.1.3 Atıklar ...91

8.1.4 Toprak Kirliliği ...91

8.1.5 Gürültü Kirliliği ...91

8.2.2 Atıklar ...91

8.2.3 Erozyon ...92

8.2.5 Toprak Kirliliği ...92

8.3 Nevşehir ...92

8.3.2 Atıklar ...92

8.3.4 Doğal Çevrenin Tahribatı ...93

(6)

8.4 Yozgat ...93

8.4.3 Atıklar ...93

8.4.4 Gürültü Kirliliği ...93

9 ÜST ÖLÇEKLİ PLAN KARARLARI ...93

9.1 Kalkınma Bakanlığı ...94

9.1.1 Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) ...94

9.1.2 Kalkınma Ajansları (Bölge Planları) ...96

9.1.2.1 Ahiler Kalkınma Ajansı ...97

9.1.2.2 Orta Anadolu Kalkınma Ajansı ...98

9.1.3 Kop Eylem Planı (2014-2018) ...99

9.2 Kültür ve Turizm Bakanlığı ... 100

9.2.1 Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ... 100

9.2.2 Termal Turizm Master Planı 2007-2023 ... 102

9.2.3 Tarihi Ve Arkeolojik Sit Alanları ... 104

9.2.3.1 Kırıkkale ... 104

9.2.3.2 Kırşehir ... 106

9.2.3.3 Nevşehir ... 107

9.2.3.4 Yozgat ... 111

9.3 Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ... 120

9.3.1 Çevre Düzeni Planları ... 120

9.3.1.1 Kırşehir-Nevşehir-Niğde-Aksaray Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ... 120

9.3.1.2 Yozgat-Sivas-Kayseri Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ... 121

9.4 Orman ve Su İşleri Bakanlığı ... 122

9.4.1 Kırıkkale Tabiat Turizmi Eylem Planı 2016 – 2019 ... 122

9.4.2 Kırşehir İlinde Tabiat Turizmi Master Planı (2016 – 2019) TASLAK ... 124

9.4.3 Nevşehir Turizminin Çeşitlendirilmesine Yönelik Eko-Turizm Eylem Planı 2013-2023 ... 126

9.4.4 Yozgat İli Tabiat Turizmi Uygulama Eylem Planı 2016-2019 ... 128

10 BÖLGEDEKİ TURİZM POTANSİYELİ ... 131

10.1 Kırıkkale ... 131

10.1.1 Doğal Ve Tarihi Değerler ... 131

10.1.1.1 Dini Yapılar ... 131

10.1.1.2 Köprüler ... 134

10.1.1.3 Tarihi Yapılar ... 135

10.1.1.4 Müze ve Ören Yerleri ... 136

10.1.1.5 Tarihi Yerleşim Kalıntıları ... 137

10.1.1.6 Höyük ve Tümülüsler ... 138

10.1.1.7 Kaleler ... 139

10.1.1.8 Doğal Güzellikler ... 139

10.1.2 Kültürel ve Folklorik Değerler ... 141

10.1.2.1 Kültürel ve Edebi Birikim ... 141

10.1.2.2 Halk Oyunları ... 142

(7)

10.1.2.3 Yöre Mutfağı ... 142

10.1.2.4 Festival ve Özel Günler ... 142

10.1.2.5 Geleneksel Giyim ... 143

10.1.2.6 Geleneksel El Sanatları ... 143

10.2 Kırşehir ... 144

10.2.1 Doğal ve Tarihi Değerler ... 144

10.2.1.1 Dini Yapılar ... 144

10.2.1.2 Kaleler ... 150

10.2.1.3 Köprüler ... 150

10.2.1.4 Kervansaraylar ... 151

10.2.1.5 Tarihi Yapılar ... 152

10.2.1.6 Çeşmeler ... 152

10.2.1.7 Termal Kaynaklar ve Kaplıcalar ... 152

10.2.1.10 Höyük ve Tümülüsler ... 160

10.2.1.11 Müze ve Ören Yerleri ... 161

10.2.2.3 Yöre Mutfağı ... 164

10.3 Nevşehir ... 165

10.3.1.3 Müze ve Ören yerleri ... 172

10.3.1.4 Kaleler ... 179

10.3.1.5 Hanlar ... 181

10.3.1.7 Dini Yapılar ... 184

10.3.1.8 Nevşehir’de Yapılan Doğa Turizmi Sporları ... 191

10.3.2.3 Yöre Mutfağı ... 197

10.4 Yozgat ... 199

10.4.1.2 Tarihi Kalıntıları ... 200

10.4.1.3 Müze ve Ören yerleri ... 202

(8)

10.4.1.4 Kaleler ... 203

10.4.1.5 Köprüler ... 203

10.4.1.6 Hamamlar ... 203

10.4.1.8 Dini Yapılar ... 206

10.4.2.3 Yöre Mutfağı ... 217

11 TURİZM SEKTÖRÜNDE ARZ VE TALEP YAPISI ... 220

11.1 Planlama Bölgesinde Yatak Arzı ... 220

11.1.1 İllerin ve İlçelerin Yatak Kapasiteleri ... 220

11.1.2 Bölgede Yatak Arzının Gelişimi ... 221

11.1.2.1 Kırıkkale ... 221

11.1.2.2 Kırşehir ... 222

11.1.2.3 Nevşehir ... 223

11.1.2.4 Yozgat ... 224

11.2 Planlama Bölgesinde Turizm Talebi ... 225

11.2.1 Bölgedeki Yatak Talebinin Gelişimi ... 225

12 TURİZM ÖRGÜTLERİ VE TURİZM FAALİYETLERİ ... 230

12.1 Kamu Kuruluşları ... 230

12.1.1 Turizm Bakanlığı Bölge Teşkilatı ... 230

12.2 Özel Sektör Kuruluşları ... 231

12.2.1 Seyahat Acentaları ... 231

12.3 Tur Organizasyonları ve Tur Güzergahları ... 231

12.3.1 Mevcut Tur Organizasyonları ve Turizm Faaliyetleri ... 231

12.4 Turizm Eğitimi ... 236

13 UNESCO DÜNYA MİRAS LİSTESİNDE GÖREME MİLLİ PARKI VE KAPADOKYA ... 239

BÖLÜM III: SENTEZ ... 246

1 SENTEZ ... 247

1.1 Fiziksel ve Doğal Yapı Sentezi ... 247

1.1.1 Topoğrafik Eşikler ... 247

1.1.2 İklim ve Bitki Örtüsü ... 248

1.1.3 Jeolojik Yapı ... 248

1.1.4 Deprem Durumu ... 249

1.1.5 Akarsular ... 250

1.1.6 Göller ... 250

1.2 Demografik, Sosyal ve Ekonomik Yapı Sentezi ... 251

1.3 Turizm Sektörünün Değerlendirilmesi ... 253

1.3.1 Turist ve Geceleme Sayıları ... 253

1.3.1.1 Kaynak Tespiti Yöntemi ... 253

(9)

1.3.1.2 Turist Sayılarına İlişkin Verilerin Güvenilirlik Seviyesi ... 253

1.3.2 Turist Hareketleri ... 254

1.3.2.1 Yatak Sayıları ... 254

1.3.2.2 Turist Sayıları ... 255

1.3.2.3 Turizm Gelirleri ... 257

1.3.2.4 Turizm Sektöründeki Gelişmelerin Ekonomik Yapıya ve Sanayiye Olan Etkileri ... 261

1.3.2.5 Turların Genel Değerlendirilmesi ... 263

1.3.3 Seyahat Acenteleri ... 264

1.3.4 Sektörün GZFT ve BEEM Analizi ... 265

1.3.4.1 Kırıkkale ... 265

1.3.4.2 Kırşehir ... 269

1.3.4.3 Nevşehir ... 273

1.3.4.4 Yozgat ... 278

BÖLÜM IV: PLAN ... 282

1 GELECEĞİN KURGULANMASI ... 283

1.1 Planlamanın Temel Ögeleri ve Benimsenen Planlama Anlayışı ... 283

1.1.1 Planlamayı Etkileyen Temel Yaklaşım ve Tipolojik Tanımlamalar ... 284

1.1.1.1 Bütünleşik ve Stratejik Planlama ... 284

1.1.1.2 Planlamanın Aksiyomatik Ögeleri ve Temel Belirleyicileri ... 286

1.1.1.2.1. Turizm Master Planlarının ya da Entegre Turizm Master Planlarını Planlama Tipi ve Yaptırım Gücü ... 286

1.1.1.2.2. Planlamanın Kademeli Birlikteliği Doğrultusunda Karar Almak ve Sektörel Plan Bütünleşikliğini (Entegrasyonu) Sağlamak ... 287

1.1.1.3 Kop Bölgesi Turizm Master Planı (2015-2023)'nın İncelenmesi Ve Yapılacak Plan Çalışmasına Entegre Edilmesi Yöntemi ... 288

1.2 Temel Stratejik Yönlendirmeler ve Politikalar ... 290

1.3 Kop Bölgesi Entegre Turizm Master Planını Etkileyen Üst Ölçekli Planlar ... 291

1.3.1 Üst Ölçekli Mekansal Planlar ve Strateji Belgeleri ... 291

1.3.2 Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisinde (BGUS) Planlama Alanı ... 291

1.3.3 Kalkınma Ajanslarının Bölge Gelişme Planları ... 293

1.3.4 Kırşehir-Nevşehir-Niğde-Aksaray Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ... 296

1.3.5 Yozgat-Sivas-Kayseri Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ... 296

1.4 Sektöre Özel Planlar Ve Strateji Belgeleri ... 297

1.4.1 Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ... 297

1.4.2 Termal Turizm Master Planı ... 299

2 GENEL KARARLAR ... 302

2.1 Geleceğin Sayısal Boyutu (Projeksiyonlar) ... 302

2.1.1 Talep Tahminleri - Yatak Kapasitesi Projeksiyonlar ... 303

2.1.2 Turist Projeksiyonları ... 306

2.2 Bölgede Gelişmesi Öngörülen Turizm Türleri... 312

2.2.1 İnanç Turizmi ... 312

2.2.2 Kültür Turizmi ... 313

2.2.3 Termal ve Sağlık Turizmi ... 314

(10)

2.2.4 Rekreasyon ( Mesire ) Faaliyetleri ... 316

2.2.5 Doğa Turizmi ... 316

2.2.6 Diğer Turizm Türleri ... 320

2.3 Mekansal Plan Kararları ... 322

2.3.1 İl Bazında Plan Kararları ... 322

2.3.1.1 Kırıkkale Plan Kararları ... 322

2.3.1.2 Kırşehir Plan Kararları ... 327

2.3.1.3 Nevşehir Plan Kararları ... 336

2.3.1.4 Yozgat Plan Kararları ... 347

2.4 Eylem Planlarının Hazırlık İlkeleri ve Aşamaları ... 359

2.5 Mekansal Plan Kararları Eylem Tablosu ... 362

2.5.1 Kırıkkale İli Mekânsal Öngörüler Eylem Planı ... 362

2.5.2 Kırşehir İli Mekansal Öngörüler Eylem Planı ... 368

2.5.3 Nevşehir Mekansal Gelişme Öngörüleri Eylem Planı ... 374

2.5.3.1 Önemli Olan Tekil Kararlar (Müzeler, Sosyal Etkinlik Alanları, Vadiler ve Çevre Düzenlemeleri, Yaya Yolları ve Benzerleri) ... 383

2.5.4 Yozgat İli Mekansal Gelişme Öngörüleri Eylem Planı ... 385

2.6 Mekânsal Olmayan Plan Kararları ... 392

2.6.1 Müze ve Ören Yerleri Bileşeni ... 392

2.6.2 Kurumsal Gelişmeler Bileşeni ... 393

2.6.3 İnsan Kaynaklarını Geliştirme ve Kapasite Artırımı Bileşeni ... 396

2.6.4 Tanıtım ve Etkinlikler Bileşeni ... 401

2.6.5 Turizm Üstyapısı Geliştirme Bileşeni ... 404

2.6.6 Tanıtım ve Pazarlama Bileşeni ... 405

2.7 Mekansal Olmayan Plan Kararları Eylem Tabloları ... 410

2.8 Entegre Plan Kararları ... 420

BÖLÜM V: PLAN VE UYGULAMA YÖNTEMİ ... 422

1 UYGULAMA STRATEJİLERİ VE UYGULAMANIN YÖNETİMİ ... 423

1.1 Risk Analizi ve Risk Yönetimi (Özellikle Kriz Dönemlerinde) ... 427

1.2 Turizm Sektöründe Krizler ve Kriz Yönetimi ... 429

1.3 Başarı Ölçümü ve Performans Göstergeleri ... 432

BÖLÜM VI: KOP BÖLGESİ TURİZM SEKTÖRÜ BÜTÜNLEŞMESİ TEMATİK EKSEN TANIMLARI VE BÜTÜNLEŞİK PLAN KARARLARI ... 438

1. KOP BÖLGESİNDE KOP TURİZM MASTER PLANI (2014-2023) VE KOP ENTEGRE TURİZM MASTER PLANI (2017-2023) İŞLEVSEL BÜTÜNLEŞMESİ ... 439

1.1 Bütünleşmesi Öngörülen İllere İlişkin Plan Kararlarının Özeti ... 440

1.1.1 Nevşehir İli Plan Kararları ... 440

1.1.2 Aksaray İli Plan Kararları ... 440

1.1.3 Konya İli Plan Kararları ... 442

1.2 KOP Bölgesi İlleri Yatırım Programına Alınan ve Yatırım Programına Alınması Öngörülen Projeler ... 443

2 KOP BÖLGESİ TEMATİK EKSENLERİ VE BÜTÜNLEŞİK PLAN KARARLARI ... 450

2.1 KOP Bölgesi Tematik Eksenler ... 450

2.1.1 Jeomorfolojik Kaynak Değerleri, Doğa ve Kültür Turizmi Ekseni ... 450

(11)

2.1.2 İnanç Turizmi Ekseni ... 452

2.1.3 Selçuklu Eserleri Ekseni ... 452

2.2 Nevşehir, Konya ve Aksaray’ın KOP Bölgesi Turizmi Açısından Önemi, Turizm Arz ve Talep Değerleri ... 455

2.2.1 KOP İlleri Turizm Sektörü Bütünleşmesi İçin Yapılması Gerekenler ve Öncelikli Ortak Yatırım Programı ... 457

2.2.2 Merkezi Turizm Ekseni İçin Mekansal Olmayan Öngörüler ... 458

2.2.3 Merkezi Turizm Ekseni İçin Mekansal Öngörüler ... 459

BÖLÜM VII: SONUÇ VE DEĞERLENDİRME ... 466

1 KOP ENTEGRE TURİZM MASTER PLANININ BELİRGİN ÖZELLİK VE YÖNELMELERİ VE ANA KARARLARI ... 467

1.1 Turizmin Temel Sektör Olduğu İl – Nevşehir ... 467

1.2 Turizmin Geliştirilmesi Öngörülen İller - Kırıkkale, Yozgat Ve Kırşehir ... 468

1.3 Nevşehir İli İçin Eylem Planının Temel Nitelikleri ... 471

1.3.1. Nevşehir İli Entegre Master Planının ve Eylem Planının Önemli Kararları .... 471

KAYNAKÇA ... 480

EKLER ... 484

EK 1: DEMİRYOLLARI GÜZERGAHLARI VE PLANLANAN PROJELER ... 486

EK 2: TUR GÜZERGAHLARI ... 487

EK 3: BÖLGESEL OTOPARKLAR ... 515

EK 4: SİGHTSEENİG ... 516

EK 5: BALON KALKIŞ BÖLGELERİ ... 517

EK 6: VADİLERDE YÜRÜYÜŞ YOLLARI ... 518

EK 7: TAŞIMA KAPASİTESİ VE TÜRLERİ ... 519

1 Taşıma Kapasitesi Kavramı ... 519

2 Taşıma Kapasitesi Türleri ... 520

2.1 Fiziksel Taşıma Kapasitesi ... 520

2.2 Çevresel Taşıma Kapasitesi ... 521

2.3 Psikolojik Taşıma Kapasitesi ... 522

2.4 Ekonomik Taşıma Kapasitesi ... 522

2.5 Politik Taşıma Kapasitesi ... 523

2.6 Sosyal Taşıma Kapasitesi ... 524

3 Taşıma Kapasitesi Hesaplanması ... 524

3.1 Fiziksel Taşıma Kapasitesi ... 524

3.2 Gerçek Taşıma Kapasitesi ... 524

3.3 Etkin Taşıma Kapasitesi ... 525

4 Nevşehir İli İçin Belirlenen Bazı Alanların Fiziksel, Gerçek ve Etkin Taşıma Kapasitesi Hesapları ... 525

4.1 Göreme Açık Hava Müzesi İçin Taşıma Kapasitesi Hesapları ... 525

4.1.1 Fiziksel Taşıma Kapasitesi ... 525

4.1.2 Gerçek Taşıma Kapasitesi ... 526

4.1.3 Etkin Taşıma Kapasitesi ... 526

4.2 Zelve Açık Hava Müzesi İçin Taşıma Kapasitesi Hesapları ... 526

(12)

4.3 Güvercinlik Vadisi İçin Taşıma Kapasitesi Hesapları ... 528

4.4 Bağlıdere Vadisi İçin Taşıma Kapasitesi Hesapları ... 529

EK 8: ENO TURİZM EKONOMİK ANALİZİ ... 534

(13)

TABLOLAR DİZİNİ

Tablo 1: İller İtibariyle İdari Yapılaşma (2017 Yılı) ... 7

Tablo 2: Planlama Bölgesi’nin Yüzölçümü ...10

Tablo 3: Planlama Bölgesindeki İllerin Yüzölçümü ...10

Tablo 4: 2018 Yılı İtibariyle Planlama Alanındaki İllerin Devlet ve İl Yolları Uzunlukları ...13

Tablo 5: Planlama Bölgesi ve İllerinin Topoğrafik Eşik Değerleri ...25

Tablo 6: Kırıkkale İli İklim Değerleri (Kırıkkale Meteoroloji İstasyonu) ...29

Tablo 7: Kırşehir İli İklim Değerleri (Kırşehir Meteoroloji İstasyonu) ...30

Tablo 8: Nevşehir İli İklim Değerleri (Nevşehir Meteoroloji İstasyonu) ...32

Tablo 9: Yozgat İli İklim Değerleri (Yozgat Meteoroloji İstasyonu) ...34

Tablo 10: Kırıkkale İli Arazi Kullanım Durumu ...49

Tablo 11: Kırşehir İli Arazi Kullanım Durumu ...49

Tablo 12: Nevşehir İli Arazi Kullanım Durumu ...50

Tablo 13: Yozgat İli Arazi Kullanım Durumu ...50

Tablo 14: Planlama Bölgesi Nüfus Verileri (2007, 2012, 2017) ...51

Tablo 15: Kırıkkale İli Kentsel ve Kırsal Nüfus Değişimi ...52

Tablo 16: 2017 Yılı Kırıkkale İlçeleri Nüfusları ve Kent Nüfusuna Oranı ...54

Tablo 17: Kırıkkale İli 1965-2017 Yılları Arası Nüfus Artış Hızları ...54

Tablo 18: Kırşehir İli Kentsel ve Kırsal Nüfus Değişimi ...56

Tablo 19: 2017 Yılı Kırşehir İli İlçelerin Nüfusları ve Kent Nüfusuna Oranı ...57

Tablo 20: Kırşehir İli 1965-2017 Yılları Arası Nüfus Artış Hızları ...58

Tablo 21: Nevşehir İli Kentsel ve Kırsal Nüfus Değişimi ...59

Tablo 22: 2017 Yılı Nevşehir İlçeleri Nüfusları ve Kent Nüfusuna Oranları ...61

Tablo 23: Yozgat İli Kentsel ve Kırsal Nüfus Değişimi (1965-2017) ...63

Tablo 24: 2017 Yılı Yozgat İlçelerin Nüfusları ve Kent Nüfusuna Oranları ...64

Tablo 25: Yozgat İli 1965-2016 Yılları Arası Nüfus Artış Hızları ...65

Tablo 26: Kırıkkale İli 2009 -2016 Yılları Arasında Okuma-Yazma Durumu (6+ Yaş) ...66

Tablo 27: Kırıkkale İli Yıllara Göre Okuma-Yazma Oranları (%) (2009-2016) ...67

Tablo 28: Kırıkkale ve Türkiye Bitirilen Eğitim Düzeyleri Karşılaştırması (2016 Yılı) ...67

Tablo 29: Kırıkkale ve Türkiye’de Bitirilen Eğitim Düzeyine Göre Dağılım Oranları (2016 Yılı) ...68

Tablo 30: Kırıkkale İli Tiyatro ve Sinema İstatistikleri ...69

Tablo 31: Kırşehir İli 2009 -2016 Yılları Arasında Okuma-Yazma Durumu (6+ Yaş) ...69

Tablo 32: Kırşehir ve Türkiye Bitirilen Eğitim Düzeyleri Karşılaştırması (2016 Yılı) ...70

Tablo 33: Kırşehir İli Tiyatro ve Sinema İstatistikleri ...71

Tablo 34: Nevşehir İli 2009 -2016 Yılları Arasında Okuma-Yazma Durumu (6+ Yaş) ...72

Tablo 35: Nevşehir ve Türkiye Bitirilen Eğitim Düzeyleri Karşılaştırması (2016 Yılı)...73

Tablo 36: Nevşehir İli Tiyatro ve Sinema İstatistikleri ...74

Tablo 37: Yozgat İli 2009 -2016 Yılları Arasında Okuma-Yazma Durumu (6+ Yaş) ...75

Tablo 38: Yozgat ve Türkiye’de Bitirilen Eğitim Düzeyleri Dağılımı (%) (2016 Yılı) ...76

Tablo 39: Yozgat ve Türkiye’de Bitirilen Eğitim Düzeyine Göre Dağılım Oranları (2016 Yılı)76 Tablo 40: Yozgat İli Tiyatro ve Sinema İstatistikleri ...77

Tablo 41: Planlama Bölgesi illerinin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Grubu ve Sıralaması ...78

Tablo 42: Temel İşgücü Göstergeleri (2013 Yılı) ...78

Tablo 43: Kırıkkale İlinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı (İlk 10 Sektör) (%) ...79

(14)

Tablo 44: Kırşehir İlinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı (İlk 10 Sektör) (%) ...80

Tablo 45: Nevşehir İlinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı (İlk 10 Sektör) (%) ...81

Tablo 46: Yozgat İlinde Sanayi İşletmelerinin Sektörel Dağılımı (İlk 10 Sektör) (%) ...82

Tablo 47: Kırşehir İli Enerji Nakil Hatları...86

Tablo 48: Enerji Nakil Hatları Hakkında Bilgiler ...88

Tablo 49: KOP Bölgesi’ndeki Kalkınma Ajansları ...97

Tablo 50: Termal Turizm Bölgeleri Yatak Kapasiteleri ... 103

Tablo 51: Kırıkkale İli Tarihi ve Arkeolojik Sit Alanları, Tescilli Eserler ... 104

Tablo 52: Kırşehir İli Tarihi ve Arkeolojik Sit Alanları, Tescilli Eserler ... 106

Tablo 53: Nevşehir İli Tarihi ve Arkeolojik Sit Alanları, Tescilli Eserler ... 107

Tablo 54: Yozgat İli Tarihi ve Arkeolojik Sit Alanları, Tescilli Eserler ... 111

Tablo 55: Karaahmetli Tabiat Parkı Uygulama Eylem Planı ... 123

Tablo 56: Özdere Devlet Avlağı Uygulama Eylem Planı ... 124

Tablo 57: Kırşehir İlinde Tabiat Turizmi Maksatlı Kullanılan ve Koruma Statülü Alanların SWOT Analizi ... 124

Tablo 58: Kırşehir İlinde Tabiat Turizmi Master Planı (2016 – 2019) Taslak ... 125

Tablo 59: Göreme Tarihi Milli Parkı SWOT Analizi ... 126

Tablo 60: Nevşehir Turizminin Çeşitlendirilmesine Yönelik Eko-Turizm Eylem Planı 2013- 2023 ... 127

Tablo 61: Yozgat İli Tabiat Turizmi Uygulama Eylem Planı 2016-2019 ... 129

Tablo 62: Kırıkkale İli Özel Gün ve Festivalleri ... 142

Tablo 63: Kırşehir İlinde Bulunan Jeotermal Kaynaklar ... 153

Tablo 64: Kırşehir İli Özel Gün ve Festivalleri ... 164

Tablo 65: Göreme Tarihi Milli Parkı içerisinde Yer Alan Vadiler ve Uzunlukları ... 166

Tablo 66: Nevşehir İlinde Bulunan Jeotermal Kaynaklar ... 183

Tablo 67: Nevşehir İlinde Yapılan Bisiklet Turları İçin Güzergah Bilgileri... 191

Tablo 68: Nevşehir İli Özel Gün ve Festivalleri... 197

Tablo 69: Yozgat İlinde Bulunan Jeotermal Kaynaklar ... 204

Tablo 70: Yozgat İli Özel Gün ve Festivalleri ... 217

Tablo 71: Planlama Bölgesi Bütünündeki Belediye Belgeli Konaklama Tesislerin 2016 Yılı İtibariyle Yatak Kapasitelerinin İllere Dağılımı ... 220

Tablo 72: Planlama Bölgesi Turizm Belgeli Konaklama Tesislerin 2017 Yılı İtibariyle İllere Dağılımı ... 220

Tablo 73: Kırıkkale İli 2000-2010-2016 Yılları Belediye ve Bakanlık Belgeli Tesis İstatistikleri ... 221

Tablo 74: Kırşehir İli 2000-2010-2016 Yılları Belediye ve Bakanlık Belgeli Tesis İstatistikleri ... 222

Tablo 75: Nevşehir İli 2000-2010-2016 Yılları Belediye ve Bakanlık Belgeli Tesis İstatistikleri ... 223

Tablo 76: Yozgat İli 2000-2010-2016 Yılları Belediye ve Bakanlık Belgeli Tesis İstatistikleri ... 224

Tablo 77: 2016 Yılı İtibariyle Planlama Bölgesi Bütününde İller Bazında Konaklama ve Gecelemeler ... 225

Tablo 78: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Belediye Belgeli Tesislerin Konaklama İstatistikleri-Tesise Geliş Sayısı ... 226

(15)

Tablo 79: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Bakanlık Belgeli

Tesislerin Konaklama İstatistikleri-Geceleme Sayısı ... 226

Tablo 80: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Belediye Belgeli Tesislerde Ortalama Kalış Süresi ... 227

Tablo 81: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Belediye Belgeli Tesislerin Doluluk Oranı ... 227

Tablo 82: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Bakanlık Belgeli Tesislerin Konaklama İstatistikleri-Tesise Geliş Sayısı ... 228

Tablo 83: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Bakanlık Belgeli Konaklama İstatistikleri ... 228

Tablo 84: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Bakanlık Belgeli Tesislerde Ortalama Kalış Süresi ... 229

Tablo 85: Planlama Bölgesi İl ve Bölge Bazında 2000-2010-2016 Yılları Bakanlık Belgeli Tesislerin Doluluk Oranı ... 229

Tablo 86: Planlama Bölgesi Bütünündeki Müze ve Ören Yerleri 2017 Yılı Ziyaretçi İstatistikleri ... 230

Tablo 87: Seyahat Acentelerinin İl ve İlçelere Göre Grup Bazında Dağılımı ... 231

Tablo 88: Planlama Bölgesinde Turizm Eğitimi Veren Eğitim Kuruluşları ve Öğrenci Sayıları ... 236

Tablo 89: Turizm Eğitimi Veren Üniversiteler ve Öğrenci Sayıları ... 237

Tablo 90: Kapadokya’da Dünya Mirası Alanı Yerler ... 239

Tablo 91: Müze ve Örenyerleri 2017 Yılı Ziyaretçi İstatistiklerine Göre KOP Bölgesi İllerinin Türkiye’deki Yeri ... 256

Tablo 92: Türkiye Turizm Gelirleri, Ziyaretçi Sayıları ve Kişi Başına Ortalama Harcamalar 257 Tablo 93: 2000, 2010 ve 2016 Yılları Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat İli, Planlama Bölgesi ve Türkiye Toplamı Tesise Geliş Sayıları ... 258

Tablo 94: 2000, 2010 ve 2016 Yılları Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat İli İle Planlama Bölgesinin Tesise Geliş Sayılarının Türkiye İçindeki Payları (Yüzde) ... 258

Tablo 95: Planlama Alanını Oluşturan İllerin Yatak Sayıları ... 304

Tablo 96: Planlama Alanını Oluşturan İllerin Dönemlere Göre Yatak Sayısı Artış Hızları .. 305

Tablo 97: Planlama Alanını Oluşturan İllerin Yatak Sayısı Projeksiyonları ... 306

Tablo 98: Tesise Geliş İstatistikleri ... 308

Tablo 99: Tesise Geliş Sayıları Projeksiyonları ... 311

Tablo 100: Göreme Tarihi Milli Parkı içerisinde Yer Alan Vadiler ve Uzunlukları ... 341

Tablo 101: KOP Bölgesi Tematik Eksenler Envanteri Özet Tablosu ... 452

Tablo 102: KOP Bölgesi İlleri 2016 Yılı Yatak Sayıları ve Geceleme Oranları (%) ... 455

Tablo 103: Öncelikli Olarak Gerçekleştirilmesi Önerilen Mekansal Olmayan Öngörüler ... 458

Tablo 104: Öncelikli Olarak Gerçekleştirilmesi Önerilen Mekansal Öngörüler ... 460

(16)

ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil 1: Kırıkkale İli Karayolu Ağı ...14

Şekil 2: Kırşehir İli Karayolu Ağı ...14

Şekil 3: Nevşehir İli Karayolu Ağı ...15

Şekil 4: Yozgat İli Karayolu Ağı ...16

Şekil 5: Türkiye Demiryolu Ulaşım Ağı (Ankara-Sivas Hızlı Demiryolu Hattı) ...17

Şekil 6: Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Demiryolu Projesi ...18

Şekil 7: Kırşehir-Aksaray-Ulukışla Demiryolu Hattı ...18

Şekil 8: TR71 Bölgesi Turizm Sektörü mevcut Durum ve Öneri Mekânsal Gelişim Şeması..98

Şekil 9: Bölge İçin Bölgesel Düzeyde Mekânsal Gelişme Senaryosu ...99

Şekil 10: Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı Kararlarının Mekânsal Gösterimi ... 101

Şekil 11: Termal Kültür Ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri İle Termal Turizm Merkezleri ... 104

Şekil 12: Kırşehir İlinde Bulunan Jeotermal Kaynaklar ... 153

Şekil 13: Kırşehir İlinde Bulunan Jeotermal Kaynaklar (Uydu Üzerinde Gösterimi) ... 154

Şekil 14: Göreme Tarihi Milli Parkı Sınırları İçinde Bulunan Yürüyüş Yolları ... 168

Şekil 15: Balon Uçuş Bölgeleri ... 194

Şekil 16: Merkez Uç Modelinin Planlama Alanına Uygulanması ... 290

Şekil 17: BGUS’un Taslağında Yer Alan Ancak Nihai Halinde Bulunmayan Mekansal Gelişim Şeması ... 293

Şekil 18: TR71 Bölgesi Turizm Sektörü Mevcut Durum ve Öneri Mekânsal Gelişim Şeması ... 294

Şekil 19: Bölge İçin Bölgesel Düzeyde Mekânsal Gelişme Senaryosu ... 295

Şekil 20: Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı Kararlarının Mekânsal Gösterimi ... 298

Şekil 21: Termal Kültür Ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri İle Termal Turizm Merkezleri ... 300

Şekil 22: İller İtibarıyla Turizm Tiplemeleri ... 470 Şekil 23: Nevşehir İli Ekolojik ve Ekonomik Gelişme Eksen ve Alanları Turizm Tiplemeleri473

(17)

HARİTALAR DİZİNİ

Harita 1: İdari Sınır Haritası ... 9

Harita 2: Ülke Bölge İçindeki Yeri...12

Harita 3: Ulaşım ...21

Harita 4: Hidroloji ...48

Harita 5: Tescilli Yapılar Haritası ... 115

Harita 6: Tescilli Yapılar Haritası (Kırıkkale) ... 116

Harita 7: Tescilli Yapılar Haritası (Kırşehir) ... 117

Harita 8: Tescilli Yapılar Haritası (Nevşehir) ... 118

Harita 9: Tescilli Yapılar Haritası (Yozgat) ... 119

Harita 10: Korunan Alanlar... 130

Harita 11: Turizm Potansiyeli ... 219

Harita 12: Tur Güzergahı Haritası (Nevşehir) ... 233

Harita 13: Tur Güzergahı Haritası (Kırıkkale, Kırşehir, Yozgat) ... 234

Harita 14: Turizm Türlerine Göre Tur Güzergahları ... 235

Harita 15: Jeomorfolojik Kaynak Değerleri, Doğa Turizmi ve Kültür Turizmi Kaynak Değerlerinin Merkezi Turizm Gelişme ve Bütünleşme Ekseninde Dağılımı ... 451

Harita 16: İnanç Turizmi Kaynak Değerlerinin Merkezi Turizm Gelişme ve Bütünleşme Ekseninde Dağılımı ... 453

Harita 17: Selçuklu Eserleri Envanterinin ve Kaynak Değerlerinin Merkezi Turizm Gelişme ve Bütünleşme Ekseninde Dağılımı ... 454

Harita 18: Turizm Sektörü Merkez-Uç Modeli Şematik Gösterimi ... 464

(18)

KISALTMALAR

KOP Konya Ovası Projesi

KOP İlleri Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Niğde, Nevşehir ve Yozgat illeri Planlama

Bölgesi

Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat illeri KOP BKİ Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

TURSAB Türkiye Seyahat Acentaları Birliği SEGE Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik. Endeksi

İBBS Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması ADNKS Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi

TCDD Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları YHT Yüksek Hızlı Tren

EST Elektrifikasyon, Sinyalizasyon Ve Telekomünikasyon AFAD Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı

DPT Devlet Planlama Teşkilatı KTİM Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü MKE Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu ÇŞİM Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü OSİM Orman ve Su İşleri Müdürlüğü MTA Maden Tetkik Arama

MKE Makine ve Kimya Endüstrisi TÜPRAŞ Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş EÜAŞ Elektrik Üretim Anonim Şirketi OSYM Ölçme Seçme Yerleştirme Merkezi OSB Organize Sanayi Bölgesi

ENH Enerji Nakil Hattı

UNESCO Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü BGUS Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi

AHİ-KA Ahiler Kalkınma Ajansı

ORAN Orta Anadolu Kalkınma Ajansı ÜN Üniversiteler

KHGB Köylere Hizmet Götürme Birliği STK Sivil Toplum Kuruluşları İÖİ İl Özel İdaresi

KY Kamu Yönetimi

HEM Halk Eğitim Merkezi MHT Muhtarlıklar

TSO Ticaret ve Sanayi Odası DPT Devlet Planlama Teşkilatı

KOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı KAPTİD Kapadokya Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği

KAP-HİB Kapadokya Turizm Bölgesi Altyapı Hizmet Birliği KOZTEB Kozaklı Termal Turizm Tesisleri Birliği

B Belediyeler

KA Kalkınma Ajansı

GZFT Güçlü, Zayıf, Fırsat, Tehdit Analizi SWOT Güçlü, Zayıf, Fırsatlar, Tehditler

BEEM (Güçlendir, Bertaraf Et, Değerlendir, Minimize Et) MICE Meetings, Incentives, Congresses, Events

Pzke Kervansaraydağ Formasyonu Pzb Bozçaldağ Formasyonu Pzh Hacıselimli Formasyonu

(19)

Tç Senozoyik Çevirme Formasyonu Tçd Dulkadirli Kireçtaşı Üyesi

Tk Kızılırmak Formasyonu Qa Kuvaterner Alüvyon

SHGM Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü DMA Dünya Miras Alanları

AKUT Arama Kurtarma Derneği

(20)

BÖLÜM I: GİRİŞ

(21)

1 KAPSAM

KOP görev ve yetki alanında kalan 8 ilden 4’ü; Konya; Karaman, Aksaray ve Niğde, daha önce yapılan KOP Turizm Master Planı kapsamında ele alınmıştır. Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale ve Yozgat illerinden oluşan diğer grup ise KOP Entegre Turizm Master Planı çerçevesinde ele alınmaktadır.

KOP Bölgesi Entegre Turizm Master Planı kapsamında yapılan tüm çalışmalar Teknik Şartnamede öngörülen beklenti ve gereksinmeleri karşılar niteliktedir.

Bu çalışmanın temel amaçlarından birisi, yukarıda açıklanan iki farklı çalışmada ele alınan illerin turizm planlaması açısından bütünleştirilmesi, tüm KOP illeri için benzer yaklaşımla, benzer içerikte ve bütünlükte Turizm Master Planının elde edilmesidir.

Yukarıda sözü edilen bütünleşme gerekliliğine bağlı olarak; çalışmanın içeriği de bir biçimde belirmektedir. Turizm Ürünü Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi, Tanıtım ve Pazarlama Stratejilerinin Ortaya Konulması, Markalaşma, Uygulamaya İlişkin Öneriler ve Eylem Planının Geliştirilmesi; ana çalışma konu ve başlıkları olarak belirmektedir.

2 PLANLAMA ALANININ TANIMI

Planlama Bölgesi, Orta Anadolu Bölgesi’nin TR 71 Kırıkkale Alt Bölgesi’nde yer alan Kırıkkale, Kırşehir ve Nevşehir illeri ile TR72 Kayseri Alt Bölgesinde yer alan Yozgat ilinden oluşmaktadır. 95.580km² yüz ölçümüne sahip olan Planlama Bölgesinin nüfusu 4.406.245’tir.

3 PLANLAMANIN AMAÇLARI

KOP Entegre Turizm Master Planı Teknik Şartnamesi’nde öne çıkan beklentiler de dikkate alınarak tanımlanan amaçlar aşağıda verilmektedir. Bu temel amaçlara ulaşmak için belirlenen hedefler ise takip eden maddelerde sıralanmaktadır.

i. Turizmden elde edilen bölgesel gelirin ve istihdamın artırılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması,

ii. Bölgesel düzeyde yapılan çalışmalarda ve planlarda turizm sektörü için öngörülen temel ilkelerin, politikaların, hedeflerin ve stratejilerin, mekânsal boyutu ile değerlendirilip bunlar arasında bütünlük sağlanması,

iii. Planlama Bölgesinde gerçekleştirilen yatırımların ve bu proje ile ortaya çıkacak kaynakların; turizm sektörünün gelişimi için harekete geçilmesi,

iv. Planlama Bölgesindeki kaynakların bir bütün halinde değerlendirilerek bölgenin bir

"Ana Varış Noktası" olmasına yönelik olarak yol haritasının belirlenmesi, olarak ifade edilmiştir.

Entegre Turizm Master Planı’nın hedefleri çalışma kapsamında belirlenmiş ve daha somut olarak ifade edilmiştir.

(22)

i. Sürdürülebilirlik de dikkate alınarak yerli ve yabancı ziyaretçi sayıları ile geceleme sayılarını artırmak,

ii. Sektörde çalışanların sayısını ve sektörle ilgili olanların gelirini artırmak, iii. Sektör çalışanlarının eğitim ve beceri düzeylerini artırmak,

iv. Sektörün kurumsal kapasitesi artırmak, bu bağlamda; daha önceki kabul gören çalışmalarda öngörülen sektörde eşgüdümü amaçlayan “Turizm Platformları”nın her ilde kurulmasını sağlamaktır.

4 PLANLAMA SÜRECİ VE PLANLAMANIN AŞAMALARI

Teknik Şartnameye göre; Planlama Süreci ardışık ve aşamalardan oluşan bir İş Akım Şemasına sahiptir. Bunlar aşağıda gösterilmiştir.

4.1 Mevcut Durum Raporu'nun Hazırlanması Etabı

Mevcut duruma ilişkin verilerin, çalışmanın temel felsefe, amaç ve ölçeğine uygun olarak farklı planlama bileşenleri itibariyle toplanması, derlenmesi, sistematize edilerek bilgisayar ortamında depolanması ilk aşamanın ana işleri arasındadır.

Veri tabanı; planlamanın temel bileşenleri olan; ekonomik, toplumsal ve kültürel yapı, fiziki/coğrafi özellikler ve mekânsal yapı, organizasyonel özellikler ve kurumsal özellikler, tarihi gelişim süreçleri gibi konuları kapsayan biçimde hazırlanmıştır.

Bu etapta, ayrıca bir Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar, Tehditler (GZFT) Analizi yapılmıştır.

Bu aşamanın sonuçları: dispozisyonu aşağıda gösterilen; Mevcut Durum Raporu’nda açıklanmıştır.

Mevcut Durum Raporu'nun Hazırlanması Etabı Dizpozisyonu Bu etapta yapılan çalışmaların ana konuları aşağıdaki gibidir.

• Taslak Planlama Ufku (Vizyon) ve Yükümlülükleri (Misyon), Stratejik Hedefleri Üzerine Çalışmalar ve Açıklamalar

• Sosyo-Kültürel Analizler

• Ekonomik Analizler

• Fiziki Analizler ve Alt Coğrafya Özellikleri

• Mekânsal Analizler - Turizm Sektörü Yığılmalarının Mekânsal Analizi - Nedensellikler

• Kurumsal Yapı Analizler

• Turizm Ürünü Çeşitlendirme ve Geliştirme Olanakları

• Sayısal Değerlendirmeler

• Diğerleri

• Turizm Ürün Geliştirme Araştırmaları

• Sayısal Değerlendirmeler Karşılaştırmalı Üstünlükler Rekabet Analizi

• Diğerleri

(23)

4.2 Sentez ve Taslak Planın Hazırlanması Etabı

Bu etap kapsamında; fiziksel, doğal, sosyal/toplumsal ve ekonomik yapı sentezi yapılmıştır.

Mevcut durum analizi ile elde edilen veriler bütünleştirilerek yorumlanmış ve plana altlık oluşturacak biçimde sentezi yapılmıştır. Bu bağlamda araştırmaya konu plan, yapı ve oluşumlar ve bunların alt bileşenleri içsel olarak bütünleştirilmiş ve özetlenmiştir.

Ayrıca, farklı bileşenleri ile aralarındaki nedensellikler ve sebep sonuç ortaya konulmuş ve sistematize edilmiştir. Bu sentez çalışmaları raporlanacak ve bunlar görsel olarak da uygun ölçekli çizimlerle desteklenecektir.

Bu aşamada; Kesin Planın hazırlanması öncesinde; “Planın Ana Hatları” ortaya konulmaktadır.

Taslak Planın altlık ve dayanakları; Araştırma ve Sentez Çalışmaları; paydaşlarla her ilde yapılan Turizm Çalışma Toplantıları ve Nevşehir’de yapılan KOP Entegre Turizm Master Planı Çalıştayı bulgularıdır. Bu toplantılarda Çalışmanın Vizyon ve Misyonu bağlamında önemli katkılar sağlanmıştır. Her bir toplantıda paydaşlarla ortaklaşa Güçlü ve Zayıf Yönler, Fırsat ve Tehditler Analizi (GZFT) de yapılmıştır. Bunlar Taslak Planın belirleyicisi ve yol göstericisidir. Bu aşamada; Sentez ve Taslak Planın Karar Cümleleri 2015 Yılı KOP Bölgesi Turizm Master Planı kararları ile sınanmakta ve bütünleştirilmektedir.

Bu aşamada ayrıca; farklı kuruluşların Planlama Alanına ilişkin çalışmaları derlenmektedir.

Bunlara, Mekânsal Kararların açıklanması ve Eylem Planı bölümlerinde yer verilmektedir.

Planlama Kararları, Uluslararası, Ulusal varış noktaları ve Planlama Alanına komşu alt bölgelerin durumları da dikkate alınarak belirlenmiştir. Planlama Alanının “Karşılaştırmalı Üstünlüğü” değerlendirilmiştir. Gelişme odakları ve eksenlerini de içeren Plan Kararları

“Taslak Plan Paftası”nda gösterilmektedir. Ayrıca Bu Raporun ilgili bölümlerinde ulusal ve uluslararası tanıtım ve pazarlama politikaları, stratejileri ve senaryolarına atıfta bulunulmaktadır.

Taslak Plan; geleceğin kurgusunu; iller itibariyle yatak projeksiyonunu ve kapasitelerini;

öngörülen odak ve eksenleri, bunlar arasındaki bağlantıları ve ulaşım sistemlerini, doğal, arkeolojik ve kentsel sit alanlarını ve çevresel sorunların yoğunlaştığı alanları açıklamaktadır.

Bu bağlamda, Eylem Programları form ve içeriğinde öncelikli eylemler, eylem alanları ve etaplamaları raporda sunulmaktadır.

4.3 Sentez ve Taslak Planın Hazırlanması Etabı Taslak Dispozisyonu

Etap çalışmalarının sunulacağı raporun içeriği aşağıda yer almaktadır.

• İllerde Yapılan Birinci Katılımcı Karar Toplantısı (Genel GZFT Analizi ve Değerler Üzerinde Uzlaşı Arama)

(24)

• Üzerinde Uzlaşılmış KOP Bölgesi Turizm Gelişme Ufku (Vizyon) Yükümlülükleri (Misyon) Çalışmasının Sonuçlandırılması

• Sosyo-Kültürel Sentez ve Stratejiler (Enformel)

• Ekonomik Sentez ve Stratejiler (Enformel)

• Turizm Ürünü Geliştirme Sentezi ve Stratejileri (Enformel)

• Kurumsal Yapı ve Stratejileri (Enformel)

• Sayısal Talep Tahmin Modeli –Planlama Alanı Projeksiyonları

• Mekânsal Sentez ve Stratejiler

• İllerin Gelişebilecek Turizm Tipolojisi

• İkinci Kritik Karar Aşaması

• Taslak Plan ve Planın Bileşenleri

• Diğerleri

4.4 Kesin Plan ve Onay Etabı

Bu etapta; Taslak Plan gözden geçirilerek nihai biçimine dönüştürülecektir. Teknik Şartnameye göre Nihai Plan aşağıdakiler içerecektir.

• Sorun tanımlamaları,

• Plan Bölge'sine yönelik Planlama Kararları (Bölgesel öncelikli hareket alanları),

• Uygulama öncelikleri ve bunların etaplamaları,

• Uygulayıcı kurumsal adresler,

• KOP Bölgesi Turizm Master Planı da (2015-2023) değerlendirilerek bölgesel, alt bölgesel ve yerel ölçekte Planlama Kararları,

• Münferit planlama kararlarına ilişkin öneriler ve başlıkları, altında tasnif ve takdim edilecektir.

• Diğerleri

4.5 Kesin Plan ve Onay Etabı Dispozisyonu

Bu aşama Taslak Planın kabul görmesinden sonra ele alınacak ve tamamlanacaktır.

• Temel Plan Kararları

• Sektörel ve Tematik Kararlar ve Öngörüler

• Nihai Bölgesel Kararlar ve Turizm Sektörü Nitelikleri

• Nihai Yerel Kararlar, Mekânsal Tanımlamalar

• Nihai Öngörülen Mekânsal Oluşumlar ve Yığılmalar ve Turizm Sektörü Mekânsal Deseni

• Eylem Planı ve Eylem Alanı Tarifleri,

• Kurumsal Adresler,

• Kurumsal Örgütlenme Modelinin Netleşmesi ve İlk Uygulamalar

• İzleme ve Değerlendirme Yönteminin Belirlenmesi (Opsiyonel)

• Başarı Ölçüm Yöntemi ve Ölçütler (Opsiyonel)

• Diğerleri

(25)

ŞEKİL 2: KOP ENTEGRE TURİZM MASTER PLANI ÖNERİ İŞ PROGRAMI BAŞLANGIÇ/MOBİLİZASYON AŞAMASI

0.AY

HAREKETLENME VE ALGILAMA

7.0 AY 8.0 AY 9.0 AY 10.0 AY 11.0 AY 12.0 AY

1. AY 2 AY 3.0 AY 4.0 AY 5.0 AY 6.0 AY

SENTEZ VE TASLAK PLAN HAZIRLAMA AŞAMASI (90 GÜN) YÖNTEM GELİŞTİRME

MEVCUT DURUMUN SAPTANMASI - ÖN ANALİZLER

(HER İL İÇİN )

SENTEZ VE TASLAK PLAN (HER İL İÇİN)

KESİN PLAN VE ONAY( 35 GÜN ) MEVCUT DURUM ARAŞTIRMALARI / ANALİZ

(HER İL İÇİN ) NİHAİ PLAN

(HER İL İÇİN)

OFİS ÇALIŞMALARI

LİTERATÜR ÇALIŞMASI ÜST ÖLÇEK PLANLARI BENZER ÇALIŞMALAR VE PLANLAR TEMATİK ÇALIŞMALAR VE PLANLAR

SAHA ÇALIŞMALARI VE İNCELEMELER

TEMEL GÖZLEM VE KARŞILAŞTIRMALAR

YÖNTEM GELİŞTİRME AŞAMASI (60 GÜN ) MEVCUT DURUM ARAŞTIMALARI AŞAMASI (180 GÜN) ÜST VE ALT ÖLÇEKLİ PLANLAR

İLLERİN KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜKLERİ AKTÖR DAVRANIŞLARI

ANALİZİ/PAYDAŞ ANALİZLERİ

REKABET ANALİZİ

SAYISAL TALEP TAHMİN MODELİ

GERİ BESLEME BÜTÜNLEŞİK TURİZM

YAKLAŞIMI KAVRAMININ OLGUNLAŞTIRILMASI

MAKRO PROJEKSİYONLAR

İKİNCİ KRİTİK KARAR AŞAMASI ÜRÜN GELİŞTİRME ANALİZLERİ

TURİZM ÜRÜN GELİŞTİRME ARAŞTIRMALARI EKONOMİK ANALİZLERİ

SOSYO-EKOLOJİK ANALİZLER ^SOSYO-KÜLTÜRELSENTEZ VE STRATEJİLER (ENFORMEL)

ÜRÜN GELİŞTİRME SENTEZ VE STRATEJİLERİ MEKANSAL SENTEZ VE STRATEJİLER

2015 KOP TURİZM MASTER PLANI DEĞERLENDİRMESİ

MEKANSAL ANALİZLER

PAYDAŞ TANIMLARI

FİZİKİ ANALİZLER / ALT COĞRAFYA ANALİZLERİ

KURUMSAL ANALİZLER

KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK REKABET ANALİZLERİ

TASLAK TURİZM MASTER PLANI

KÜMELENME OLANAKLARI TASLAK

UFUK (VİZYON) YÜKÜMLÜLÜK (MİSYON) STRATEJİK HEDEFLER

ÜZERİNE ÇALIŞMALAR GZFT ANALİZİ

TURİZM ÇALIŞMA TOPLANTILARI NEVŞEHİR'DE TURİZM ÇALIŞTAYI (GENEL SWOT VE DEĞERLER ÜZERİNDE UZLAŞI ARAMA

TURİZM TALEP ANALİZİ /SAYISAL VERİLERİN DERLENMESİ VE DEPOLANMASI

GERİ BESLEME

PLANLAMAYA ESAS OLAVAK PLANLAMA UFKU (VİZYON) YÜKÜMLÜLÜKLERİ (MİSYON)

BÖLGESEL TURİZM DESENİ-İLLER ARASI ETKİLEŞİM VE ENTEGRASYON İLLERİN GELİŞEBİLECEK

TURİZM TİPOLOJİSİ

EKONOMİK SENTEZ VE STRATEJİLER (ENFORMEL)

KURUMSAL YAPI ÖNERİLERİ

NİHAİ TURİZM MASTER PLANI

EYLEM PLANI VE EYLEM ALANLARI PLANLAMANIN YÖNETİMİ

KURUMSAL ÖRGÜTLENME MODELİNİN NETLEŞMESİ VE İLK UYGULAMALAR BAŞARI ÖLÇÜM YÖNTEMİ VE ÖLÇÜTLERİ İZLEME VE DĞERLENDİRME YÖNTEMİNİN BELİRLENMESİ İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜKLERİ TURİZM PLATFORMLARININ ÇALIŞMALARINA DESTEK PLANLAMANIN YÖNETİMİ (PLANLAMA ÇALIŞMALARI SONRASI)

(26)

BÖLÜM II: MEVCUT DURUM

ANALİZİ

(27)

1 ÜLKE VE BÖLGE İÇİNDEKİ YERİ

Planlama alanının ülke ve bölge içindeki yeri incelenmiş ve alt başlıklar halinde sunulmuştur.

1.1 Yönetimsel Yapı ve İdari Bölünüş

KOP Bölgesi, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde yer almakta olup, Türkiye İBBS (Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması)’na göre, Batı Anadolu Bölgesi’nin TR 52 Konya Alt Bölgesi (Konya ve Karaman illeri), Orta Anadolu Bölgesi’nin TR 71 Kırıkkale Alt Bölgesi (Aksaray, Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illeri) ile Orta Anadolu Bölgesi’nin TR 72 Kayseri Alt Bölgesi (Yozgat ili) içinde yer almaktadır.

Planlama Bölgesi, Orta Anadolu Bölgesi’nin TR 71 Kırıkkale Alt Bölgesi’nde yer alan Kırıkkale, Kırşehir ve Nevşehir illeri ile TR72 Kayseri Alt Bölges’inde yer alan Yozgat ilinden oluşmaktadır.

Planlama Bölgesinde yer alan 4 il bütününde 38 ilçe; belde belediyeleri de dahil olmak üzere 80 belediye ve toplam 1162 köy mevcuttur.

2017 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerine göre bölgenin toplam nüfusu 1.224.293 kişi, ortalama nüfus yoğunluğu ise 40,05 kişi/km²dir.

Tablo 1: İller İtibariyle İdari Yapılaşma (2017 Yılı)

İLLER İLÇE SAYISI BELDE SAYISI KÖY SAYISI

KIRIKKALE 9 2 185

KIRŞEHİR 7 3 252

NEVŞEHİR 8 15 153

YOZGAT 14 22 572

PLANLAMA BÖLGESİ 38 42 1162

Kaynak: TUİK Bölgesel İstatistikler 2017 Yılı Verileri, Erişim Tarihi 2018

1.1.1 Kırıkkale

Kırıkkale ili merkez ilçe dahil 9 ilçe, 2 belde, 85 mahalle ve 185 köy ’den oluşmaktadır. İlde 1 il belediyesi, 8 ilçe belediyesi ve 2 belde belediyesi olmak üzere 11 belediye teşkilatı bulunmaktadır.

Kırıkkale ilinin tarihi 1925 yılına kadar uzanmaktadır. Türk Silahlı Kuvveti için silah imalatının bugünkü Kırıkkale sınırlarında olması ilin kurulmasına ve gelişmesine neden olmuştur. Kırık köyü adı verilen bir köy üzerine kurulan Kırıkkale ili 1941 yılında Belediye, 1944 yılında ise ilçe olmuş ve Ankara iline bağlanmıştır. 1989 yılında ise Ankara’dan ayrılarak il statüsüne kavuşmuştur.¹

Kırıkkale ili toplam nüfusu 2017 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı- TÜİK) verilerine göre 278.749 kişidir. İlin yüzölçümü 4570 km²olup nüfus yoğunluğu 2017 yılı itibarıyla 61 kişi/km²dir. Bu değer yoğunluğu 105 kişi/km² olan Türkiye ortalamasının altındadır.

1http://www.kirikkale.gov.tr/idari-yapisi

(28)

1.1.2 Kırşehir

Kırşehir ili Merkez ilçesiyle birlikte 7 ilçe, 3 belde, 67 mahalle, 252 köy den oluşmaktadır. İlde 1 il belediyesi, 6 ilçe belediyesi ve 3 belde belediyesi olmak üzere 10 belediye teşkilatı bulunmaktadır.

Osmanlı’nın ilk dönemlerinde Kırşehir, Karaman eyaletine bağlı bir sancak durumundadır.

1867'de sancak haline gelmiştir. 1902'de Ankara'ya bağlı bir sancak olan Kırşehir'e Avanos, Keskin ve Çiçekdağı ilçelerinin bağlı olduğu görülmektedir.² 1957’de çıkarılan bir yasa ile tekrar il olmuştur.

Kırşehir ili toplam nüfusu 2017 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı- TÜİK) verilerine göre 234.529 kişidir. İlin yüzölçümü 6530 km²olup nüfus yoğunluğu 2017 yılı itibarıyla 37 kişi/km²dir. Bu değer yoğunluğu 105 kişi/km² olan Türkiye ortalamasının altındadır.

1.1.3 Nevşehir

Nevşehir ili, merkez ilçe dahil olmak üzere 8 ilçe, 15 belde, 126 mahalle ve 153 köyden oluşmaktadır. İlde 1 il belediyesi, 7 ilçe belediyesi ve 15 belde belediyesi olmak üzere 23 belediye teşkilatı bulunmaktadır.

Nevşehir ilinin tarihi M.Ö 7 bin yıllarına tarihlenmektedir. Yıllar itibarıyla çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapan Nevşehir ili Osmanlı Dönemi’nde Niğde sancağına bağlı bir kaza iken Niğde’nin 1924 yılında il olması ile birlikte Niğde’ye bağlı ilçe olmuştur. 1954 yılında ise çıkarılan yasa ile il haline getirilmiştir.

Nevşehir ili toplam nüfusu 2017 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı- TÜİK) verilerine göre 292.365 kişidir. İlin yüzölçümü 5392 km²olup nüfus yoğunluğu 2017 yılı itibarıyla 54 kişi/km²dir. Bu değer yoğunluğu 105 kişi/km²olan Türkiye ortalamasının altında kalmaktadır.

1.1.4 Yozgat

Yozgat ili merkez ilçe dahil 14 ilçe, 22 belde, 219 mahalle ve 572 köyden oluşmaktadır. İlde 1 il belediyesi, 13 ilçe belediyesi ve 22 belde belediyesi olmak üzere 36 belediye teşkilatı bulunmaktadır.

Yozgat, Cumhuriyet öncesi kurulan altmış vilayetten birisidir. Uzun süre Bozok adını taşıdıktan sonra 1927 yılında Yozgat adını almıştır.

Yozgat ili toplam nüfusu 2017 yılı nüfus (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı- TÜİK) verilerine göre 418.650 kişidir. İlin yüzölçümü 14.074 km²olup nüfus yoğunluğu 2017 yılı itibarıyla 30 kişi/km²dir. Bu değer yoğunluğu 105 kişi/km² olan Türkiye ortalamasının altında kalmaktadır.

2 http://www.kirsehir.gov.tr/tarih

(29)

Harita 1: İdari Sınır Haritası

(30)

1.2 Coğrafi Konumu

Planlama Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi’nde yer almakta olup, batıda Ankara, kuzeybatıda Çankırı, kuzeyde Çorum ve Amasya, kuzeydoğuda Tokat, doğuda Sivas, güneyde ise Niğde Kayseri ve Aksaray illeri ile çevrilidir.

Türkiye yüzölçümünün % 3,9 ‘unu kapsayan proje alanının toplam yüzölçümü 30.566 km²’dir.

Tablo 2: Planlama Bölgesi’nin Yüzölçümü

ALAN (km²) ORAN (%)

PLANLAMA BÖLGESİ 30.566 3.9

TÜRKİYE 783.562 100

Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler, Erişim Tarihi 2018ve Büro Çalışması, (2002 Yılı Verileri)

Planlama Bölgesindeki illerin yüzölçümlerinin bölge içindeki oranlarına bakıldığında ise Yozgat ili %46,04 ile Planlama Bölgesi yüzölçümünün önemli bir kısmını oluşturmaktadır.

Kırşehir ilinin Planlama Bölgesi yüzölçümüne oranı %21,36, Nevşehir ilinin oranı %17,64 ve Kırıkkale ilinin oranı ise %14, 95’tir.

Tablo 3: Planlama Bölgesindeki İllerin Yüzölçümü

İLLER ALAN (km²) ORAN (%)

KIRIKKALE 4.570 14,95

KIRŞEHİR 6.530 21,36

NEVŞEHİR 5.392 17,64

YOZGAT 14.074 46,04

PLANLAMA BÖLGESİ 30.566 100

Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler, Erişim Tarihi 2018ve Büro Çalışması, (2002 Yılı Verileri)

1.2.1 Kırıkkale

Kırıkkale ili, kuzey yarım kürede 38°50'-39°50' kuzey enlemleri, 33°30'34°50' doğu boylamları arasında yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 700 m, yüzölçümü ise 4.570 km²’dir. İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak bölümünde yer alan ve önemli bir geçiş sahası olan Kırıkkale ili, Türkiye topraklarının binde 6,2’sini, İç Anadolu Bölgesi topraklarının ise yüzde 3,1'ini kaplamaktadır.

Kırıkkale ili çevre illere bakıldığında, doğusunda; Çorum ve Yozgat, Kırşehir, güneyinde;

Kırşehir ve Ankara, kuzeyinde; Çankırı ili yer almaktadır. Kırıkkale il sınırlarının büyük bir bölümü, küçük ya da büyük akarsularla çevrelenerek komşu illerle doğal sınırlar oluşmuştur.

Kızılırmak, batıdaki Ankara sınırının büyük bir bölümünü, Kılıçözü Çayı, doğudaki Kırşehir sınırını, Delice Çayı ise yine doğuda bulunan Çorum sınırını oluşturmaktadır.

Kırıkkale ilinin deniz seviyesinden yüksekliği 570–1744 m arasında değişmektedir. İl merkezi 720 m yüksekliğe sahiptir. Kırıkkale ilinin uç noktaları güneyde Çelebi, kuzeyde Sulakyurt;

batıda Yahşihan; doğuda ise Delice'dir. İlin kuş uçuşu denize uzaklığı kuzeyde Karadeniz Bölgesi Bartın’a 230 km iken güneyde Akdeniz Bölgesi Mersin’e 350 km’dir.

(31)

1.2.2 Kırşehir

Kırşehir ili, 39°41'-39°48' kuzey enlemleri ile 33°25'-34°43' doğu boylamları arasında yer almaktadır. İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak bölümünde yer alan Kırşehir il topraklarını doğu ve güneydoğuda Nevşehir, güneyde Niğde ve Aksaray, batı ve güneybatıda Ankara, Kuzeybatıda Kırıkkale, kuzey ve kuzeydoğuda Yozgat illeri çevrelemektedir.

Kırşehir ilinin yüzölçümü 6.530 km² olup ülke genelinde alan büyüklüğü bakımından 53.sıradadır. Toprak genişliği ülke topraklarının binde 8’i, İç Anadolu Bölgesi topraklarının ise yüzde 2,9’u kadardır.

Kırşehir ilinin deniz seviyesinden yüksekliği 985 m’dir. İlin kuş uçuşu denize uzaklığı güneyde Akdeniz Bölgesi Mersin’e 362 km, kuzeyde Karadeniz Bölgesi Sinop’a ise 334 km’dir.

1.2.3 Nevşehir

Nevşehir, İç Anadolu Bölgesi’nde 38º12’ ve 39º20’ kuzey enlemleri ile 34º11’ ve 35º06’ doğu boylamları arasında bulunmaktadır. Konum itibari ile Türkiye’nin tam ortasında yer alan Nevşehir ili, Konya kapalı havzasında kalan Derinkuyu ilçesi dışında, bütünüyle Orta Kızılırmak Havzası’na girmektedir. Yükseltisi 1.150 metre olan il merkezi Erciyes, Melendiz ve Hasandağı gibi eski yanardağların kül ve lavlarının birikmesiyle oluşmuş bir plato üzerinde yer almaktadır. Nevşehir il sınırını doğuda Kayseri, batıda Aksaray, güneyde Niğde ve kuzeyde Yozgat ile Kırşehir illeri oluşturmaktadır.

Yüzölçümü 5.392 km² olan Nevşehir ili, ülke topraklarının binde 7’sini kaplamaktadır.

Denizden yüksekliği 1259 m olup kuş uçuşu denize uzaklığı güneyde Akdeniz Bölgesi Mersin’e 212 km, kuzeyde Karadeniz Bölgesi Sinop’a ise 375 km’dir.

1.2.4 Yozgat

Yozgat ili İç Anadolu Bölgesi’nde 34º 05’-36º 10’ doğu meridyenleri ile 38º 40’-40º 18’ kuzey paralelleri arasında yer almaktadır. Yozgat, büyük çoğunluğuyla İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak Bölümü’nde Bozok Platosu üzerinde yer almaktadır. İl topraklarını kuzeyde;

Çorum, Amasya ve Tokat, doğuda; Sivas, güneyde; Kayseri ve Nevşehir, batıda; Kırşehir ve Kırıkkale illeri çevrelemektedir.

Yüzölçümü 14.074 km² olan Yozgat ili, alan büyüklüğü bakımından Türkiye’nin 15. ilidir.

Yozgat ilinin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1300 metre, en yüksek noktası olan Soğluk Tepesi ise 1680 metredir. İlin kuş uçuşu denize uzaklığı güneyde Akdeniz Bölgesi Mersin’e 335 km, kuzeyde Karadeniz Bölgesi Sinop’a ise 250 km’dir.

(32)

Harita 2: Ülke Bölge İçindeki Yeri

(33)

2 ULAŞIM

Planlama Bölgesi’ndeki Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat illeri Orta Anadolu’nun karayolu geçiş noktasında yer almaktadır. Bölgesel konumu gereği doğu-batı ve kuzey- güney aksındaki illere transit geçiş sağlamaktadır. Bölgenin topografik yapısından dolayı ulaşım sorunu yaşanmamakta olup bölge içi ve bölgeler arasındaki ulaşımın büyük bir bölümü karayolu ile yapılmaktadır. Bununla birlikte, Nevşehir’de bulunan Kapadokya Havalimanı ile bölgedeki demiryolu diğer önemli ulaşım türleridir.

İç Anadolu Bölgesi’nde doğu-batı bağlantısını sağlayan, Kapadokya Bölgesi’nden geçen Ankara-Kayseri devlet karayolu ile Ankara-Sivas devlet karayolu önemli arterlerdendir. Bu aksların yanında Ankara-Adana yolunun planlama alanında bulunması önemli ulaşım potansiyellerden biridir.

Demiryolu ulaşımı olarak tek hat Ankara-Kayseri demiryolu aksıdır. Bölgede bu aksı Kırşehir merkeze ve Nevşehir merkeze bağlayan demir yolu projeleri bulunmaktadır. Yapımı süren Ankara-Sivas hızlı tren hattı Yozgat ilinden geçmekte, Sorgun-Kadışehri-Akdağmadeni güzergahını izlemektedir.

Tablo 4: 2018 Yılı İtibariyle Planlama Alanındaki İllerin Devlet ve İl Yolları Uzunlukları İller Devlet Yolları (km) İl Yolları (km) Otoyol (km) Toplam (km)

Kırıkkale 228 138 - 366

Kırşehir 271 312 - 583

Nevşehir 238 270 - 508

Yozgat 440 736 - 1.176

Planlama Bölgesi 1.177 1.456 - 2.633

Türkiye 31.066 33.896 2.157 67.119

Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü ve Büro Çalışmaları, Erişim Tarihi 2018

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün illere göre devlet ve il yolları 2018 yılı verilerine bakıldığında, Planlama Bölgesi karayolları, Türkiye karayolları yol uzunluğu içinde; devlet yol uzunluğunun %3,8‘ini, il yol uzunluğunun %4,3‘ünü oluşturmaktadır. Planlama bölgesi içerisinde otoyol bulunmamaktadır ancak Nevşehir ve Kırşehir illerinden geçecek yapım aşamasında bulunan otoyollar mevcuttur.

2.1 Karayolu Ulaşımı

Kırıkkale ilinde karayolu ulaşımı diğer ulaşım ağlarına oranla daha fazla gelişmiştir. Önemli ulaşım akslarının odak noktası olan Kırıkkale ili konum itibariyle Ankara’yı Çorum-Samsun ve Kayseri-Kırşehir illerine bağlayan bir kavşak konumundadır.

Kırıkkale ilinde en önemli aks doğu-batı yönünde Ankara-Delice hattını sağlayan D-200 devlet karayoludur. Diğer önemli akslar ilin Konya bağlantısını sağlayan D-753 devlet karayolu ile Kırşehir bağlantısını sağlayan D-765 devlet karayoludur ve D-200 ile birleşmektedir.

(34)

Şekil 1: Kırıkkale İli Karayolu Ağı

Kaynak: T.C Karayolları Genel Müdürlüğü, Erişim Tarihi 2018

Kırşehir ili, İç Anadolu Bölgesi’nin ortasında yer almakta olup doğu-batı, kuzey-güney doğrultusundaki karayolu ulaşım ağının üzerindedir. Bu durum, Kırşehir’i ülkede en kolay ulaşılabilen iller arasına sokmaktadır.

Kırşehir ilinin içinden geçen, doğu-batı bağlantısını sağlayan Ankara-Kayseri karayolu (D- 260) en önemli arterlerden biri olup Kapadokya Bölgesi’nin girişini oluşturmaktadır. İlin diğer önemli aksı D-260 devlet yolundan Ankara-Sivas karayoluna kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda bağlanan Yozgat iline ulaşım sağlayan D-785 devlet yoludur. İl içerisindeki diğer yollar ilçelere ulaşım sağlayan il yollarıdır.

Kırşehir il sınırları içerisinde Mucur ilçesinden geçecek ve yapım aşamasındaki Ankara- Niğde otoyoluna bağlanacak bir otoyol çalışması mevcuttur.

Şekil 2: Kırşehir İli Karayolu Ağı

Kaynak: T.C Karayolları Genel Müdürlüğü, Erişim Tarihi 2018

(35)

Nevşehir ili önemli ulaşım akslarının odak noktası olup ülke ulaşım ağına doğu-batı yönündeki Ankara-Kayseri devlet yolu ve D-300 ile bağlanmaktadır.

İl merkezinden geçen Ankara-Niğde bağlantısı olan (D-765) devlet yolu, Konya-Kayseri bağlantısı (D-300) devlet yolu ve D-302 devlet yolu en önemli bağlantılardır. Bu yollar dışında il içinde çok sayıda ilçeleri birbirine bağlayan ikincil yollar yer almaktadır.

Şekil 3: Nevşehir İli Karayolu Ağı

Kaynak: T.C Karayolları Genel Müdürlüğü, Erişim Tarihi 2018

Yozgat, kuzey-güney ve doğu-batı doğrultusundaki iki önemli kavşak noktasında E-88 karayolu üzerinde bulunmaktadır. Özellikle Çorum-Hattuşaş’ın yakın olması ve Hattuşaş ile Kapadokya’yı birbirine bağlayan Atatürk Yolu’nun il merkezinden geçmesi nedeniyle avantajlı bir konuma sahiptir.

Yozgat ilinde en önemli bağlantılar doğu-batı doğrultusundaki Ankara-Sivas devlet karayolu ile kuzey-güney doğrultusundaki Çorum-Kayseri ve Tokat Kayseri bağlantısını sağlayan devlet karayoludur. İl içinde diğer yollar ise ilçelere ulaşım sağlayan il yolları ile toplayıcı niteliğindeki yollardır.