• Sonuç bulunamadı

3.1 Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Đle Đlgili Araştırmalar

3.1.1 Yurtiçi Araştırmalar

Đşbaşı’nın (2000a) çalışmasında, örgütsel vatandaşlık davranışını ölçülmesinde kullanılan ölçeklerin güvenilirliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın analiz kısmında uygulanan faktör analizi ve güvenilirlik, geçerlilik testlerinin sonuçları, ölçeklerin evrenselliğine şüpheyle bakmak gerektiği görüşünü destekler niteliktedir. Podsakoff ve MacKenzie’nin geliştirdikleri ölçeğe uygulanan faktör analizinde, Organ’ın tanımladığı boyutlarla tutarlı faktörler elde edilmiştir. Ancak, Moorman ve Blakely’nin geliştirdikleri ölçeğe uygulanan faktör analizinde Graham’ın tanımladığı boyutları destekleyen faktörler elde edilememiştir. Bu sonuçların, ABD dışında herhangi bir ülkede uygulama örneği bulunmayan Moorman ve Blakely ölçeğinin farklı kültürlerde denenmesi ve yeniden düzenlenmesi gerektiği belirlenmiştir.

Đşbaşı’nın (2000b) yüksek lisans çalışmasında, çalışanların yöneticilerine duydukları güvenin ve örgütsel adalete ilişkin algılamalarının, örgütsel vatandaşlık davranışının oluşumundaki rolünün araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın sonucuna göre; ÖVD’nin vicdanlılık boyutu ile güven arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Kamer’in (2001) yüksek lisans çalışması sonucunda, örgütsel bağlılık ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında pozitif bir ilişki olduğu, örgütsel bağlılığın ÖVD’yi

açıklama gücünün örgütsel güvenin açıklama gücünden daha yüksek olduğu, örgütsel güven ile ÖVD arasındaki sonuçların kararsızlık sınırlarında kaldığı belirlenmiştir.

Köse vd’nin (2003) çalışmalarında, Celal Bayar Üniversitesi Đktisadi Đdari Bilimler Fakültesi’nde çalışan öğretim üyeleri, araştırma görevlileri ve idari personeli üzerinde Örgütsel Vatandaşlık Davranışının incelenerek, bu örgütte ÖVD boyutları ve tutuma ilişkin faktörler arasındaki ilişkiler ve bunların çalışanların demografik özellikleri ile ilişkisi ölçülmeye çalışılmıştır. 47 çalışanın katıldığı araştırmanın sonucuna göre; çalışanların cinsiyeti ile nezaket ve sivil erdem boyutu arasında zayıf da olsa anlamlı bir ilişki olduğu, çalışanların görevleri ile sportmenlik dışındaki ÖVD boyutları arasında kuvvetli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ancak, ÖVD’nin boyutları ve iş tatmini haricindeki tutuma ilişkin faktörlerin, çalışanların yaşı ile ilişkisi ve lider desteğiyle ÖDV arasında belirgin bir ilişki tespit edilemediği belirtilmiştir.

Özdevecioğlu’nun (2003) çalışmasında, üniversite öğrencilerinin başarıları ve öğrencilerin bazı demografik özellikleri ile ÖVD düzeyleri arasındaki ilişkilerin veya farklılıkların araştırılması amaçlanmıştır. Erciyes Üniversitesi Đktisadi ve Đdari Bilimler Fakültesi Đşletme, Đktisat ve Maliye bölümleri lisans öğrencilerinden oluşsan 208 kişinin katıldığı araştırmanın sonucunda; başarı seviyesi ile ÖVD düzeyi arasında pozitif yönlü, yaş ve tekrara kalınan ders sayısı ile ÖVD arasında ters yönlü ilişkiler saptanmıştır. Ayrıca, yapılan farklılık analizleri ile de öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıfları itibariyle (kaçıncı sınıfta oldukları) ve öğrencilerin gündüz ya da ikinci öğretim öğrencileri olmaları itibariyle ÖVD’nin farklılaştığı belirlenmiştir.

Dilek’in (2005) doktora çalışmasında Orduda, liderlik tarzlarının ve dağıtımsal adalet algısının çalışanların örgütsel bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışını nasıl etkilediğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Sarıkamış Garnizonunda görev yapmakta olan 319 personelin katılımı ile yapılan çalışmanın sonuçlarına göre: liderlik tarzlarından “dönüştürücü liderlik ve istisnalarla yönetim” ve “dağıtımsal adalet algısı”nın duygusal ve normatif bağlılık, iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışını pozitif yönde etkilediği, liderlik tarzlarından “koşullu ödüllendirme”nin ise, duygusal bağlılık ve devam bağlılığı ile örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca, duygusal bağlılığın da örgütsel vatandaşlık davranışının özgecilik, yüksek görev bilinci, nezaketen

bilgilendirme ve sivil erdem davranışlarından oluşan dört alt boyutunun tamamını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.

Atalay’ın (2005) yüksek lisans çalışmasında; örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Örgütsel adalet ve vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki incelenirken; idareden memnuniyet, öz yeterlilik, takdir edilme ve fırsat tanınma gibi kişi performansına etki edebilecek değişkenlerin etkileri devre dışı bırakılarak incelenmiştir. Uşak il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren 35 ilköğretim okulunda görev yapan 962 öğretmenin katıldığı çalışmanın sonuçlarına göre; Örgütsel adaletin vatandaşlık davranışı üzerinde doğrudan bir ilişkisinin olmadığı, kişilere çalışma ortam ve fırsatı tanımanın, takdir etmenin, kişinin özyeterlik algılamalarının ve kıdemlerinin vatandaşlık davranışı üzerinde doğrudan etkisinin olduğu belirlenmiştir. Etkileşimsel adaletin prosedürdeki ve dağıtımdaki adaletten daha önemli olduğu, öğretmenlerin prosedürdeki ve dağıtımdaki adalet eksikliğine nazaran, etkileşimsel adalet yokluğundan daha fazla etkilendikleri, eğer etkileşim adaleti mevcut ise dağıtım ve prosedür adaleti yokluğu durumunda bile, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı gösterebildikleri belirlenmiştir.

Güven’in (2006) yüksek lisans çalışmasında, örgütsel bağlılık ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin açıklanması amaçlanmıştır. Tekstil sektöründe farklı hiyerarşik düzeylerden 62 çalışanın katıldığı araştırmanın sonucuna göre; örgüte bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasında anlamlı bir ilişki olduğu, çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışı boyutları içerisinde en fazla "şirket kaynaklarını etkin kullanma" davranışlarını sergiledikleri, bunu sırasıyla "amirleri bilgilendirme", "işe özen gösterme" ve "sahiplenme" davranışının izlediği, en az sergiledikleri davranışlar ise "özveride bulunma" ve "fikirleri destekleme" davranışları olduğu belirlenmiştir.

Keleş’in (2006) doktora çalışmasında, çalışanların iş tatminleri ve örgütsel bağlılıkları arasında bir ilişki olup olmadığının, varsa ne yönlü bir ilişki olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Boehringer Ingelheim A.S. ve Selçuk Ecza Deposu Tic. ve San.A.S.çalışanlarından oluşan 214 kişinin katılımı ile yapılan araştırmanın sonuçlarına

göre; iş tatmini ile örgütsel bağlılık arasında anlamlı bir ilişkinin bulunduğu belirlenmiştir.

Şeşen’in (2006) yüksek lisans çalışmasında, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın kıt’a, karargâh ve kurumlarının örgüt yapısının öğrenen örgüt olma seviyeleri araştırılmış; bu seviyenin örgütte sergilenen örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi incelenmeye çalışılmıştır. Bahse konu birliklerde görev yapan 436 personelin katıldığı araştırmanın sonuçlarına göre; personelin öğrenen örgüt algılamaları ile sergiledikleri örgütsel vatandaşlık davranışları arasında aynı yönde güçlü bir ilişki bulunduğu, örgüt yapısı öğrenen örgüte dönüştükçe, örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme oranının da arttığı, demografik değişkenlerden ise görev yeri ve rütbenin ÖVD’nin oluşmasında etkili olduğu belirlenmiştir.

Mercan’ın (2006) yüksek lisans çalışmasında, Uşak il merkezinde ve merkez köylerinde bulunan ilköğretim öğretmenlerini, örgütsel faktörler, bağlılık, yabancılaşma ve vatandaşlık davranışlarını esas alan faktörler açısından ele alarak bu faktörlerin örgütsel bağlılık, örgütsel yabancılaşma ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına olan etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Uşak ili ve merkez köylerindeki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 25 ilköğretim okulunda görev yapmakta olan 350 öğretmenin katıldığı çalışmanın sonuçlarına göre; öğretmenlerin okula olan bağlılıklarının ve yabancılaşmanın alt boyutlarının oluşturan davranışların örgütsel vatandaşlık davranışları ile yüksek düzeyde ilgisinin bulunmadığı, bulunduğu okula bağlılık duyan öğretmenlerin aynı zamanda örgütsel vatandaşlık davranışı gösterebileceği yolunda tespitlerde bulunulmuştur.

Çelik’in (2007) doktora çalışmasında, örgüt kültürü boyutlarının, ÖVD üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma sürecinde örgüt kültürü boyutları (Bireysel Özerklik, Örgütsel Yapı, Örgütsel Destek, Örgütsel Kimlik, Örgütsel Adalet, Çatışmada Hoşgörü ve Risk Üstlenmeyi Teşvik) ile ÖVD alt boyutları (Özgecilik, Vicdanlılık, Nezaket, Sivil Erdem ve Centilmenlik) arasındaki ilişki ölçülmeye çalışılmıştır. Sanayi Đmalatçılar Derneği (SASAD)'ne üye sadece savunmaya yönelik elektronik ve yazılım alanlarında faaliyet gösteren 4 işletmeden 810 işgören çalışanları ve 135 alt seviye yöneticinin katıldığı çalışmanın sonuçlarına göre: örgüt kültürü boyutları ile örgütsel vatandaşlık davranış boyutları arasında pozitif yönlü kuvvetli biri

ilişkinin bulunduğu ve örgüt kültürü boyutlarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

Samancı’nın (2007 yüksek lisans çalışmasında ve Cemil ile Samancı’nın (2007) yılındaki çalışmalarında, ilköğretim öğretmenlerinin algıladıkları örgütsel güven duygusunun, örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Uşak iline bağlı 30 ilköğretim okulunda görev yapmakta olan 445 öğretmenin katıldığı araştırmanın sonuçlarına göre; öğretmenlerin örgütsel güven duygularının örgütsel vatandaşlık davranışlarını %12 açıkladığını, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışını en çok öğretmenlere duydukları genel güvenin açıkladığını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin kıdemleri arttıkça gönüllülük davranışlarını daha fazla sergiledikleri, görev yaptıkları okullardaki çalışma süreleri arttıkça, öğretmenlerin daha çok yardımsever davranışlar gösterdikleri belirlenmiştir.

Ay’ın (2007 yüksek lisans çalışmasında, öğretmenlerin sahip oldukları öz- yeterliklerinin örgütsel vatandaşlık davranışlarıyla ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, örgütsel vatandaşlık davranışı ve öğretmenlerin öz- yeterlikleri arasındaki ilişki; örgütsel adalet, tükenmişlik ve yabancılaşma gibi faktörler de hesaba katılarak incelenmeye çalışılmıştır. Uşak ilinde bulunan 32 ilköğretim okulunda görev yapan 372 öğretmenin katıldığı araştırmanın sonuçlara göre, öğretmenlerin öz-yeterliklerinin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğu, bununla birlikte örgütsel adalet, tükenmişlik ve yabancılaşmanın da örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin kıdemleri, işteki tecrübeleri, çalışma süreleri arttıkça ÖVD sergilemelerinin arttığı tespit edilmiştir.

Arslantaş ve Pekdemir’in (2007) çalışmalarında, dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bir üretim firmasında çalışan 233 kişinin katılım ile yapılan araştırmanın sonuçlarına göre; Dönüşümcü liderliğin karizma/ilham verme ve bireysel düzeyde ilgi boyutları ile dağıtılan ve kişiler arası adaletin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde bir etkiye sahip oldukları bulunmuştur. Çalışanların cinsiyetine, yaşına ve eğitim düzeyine göre örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme düzeylerinde farklılık görülmediği, kıdem sürelerine, çalışılan departmana göre ise farklılık görüldüğü belirlenmiştir.

Karabey ve Đşcan’ın (2007) çalışmalarında, örgütsel özdeşleşme, örgütsel imaj ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ergaz Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Erzurum’daki 2 işletmesinde çalışmakta olan 83 kişinin katıldığı araştırmanın sonucuna göre; örgütün dış imajını çekici bulan çalışanların örgütle daha güçlü biçimde özdeşleştiğini ve örgütsel özdeşleşmenin ÖVD’yi olumlu yönde etkilediği, yaş ve eğitim düzeyi açısından çalışanların özdeşleşme derecesi, dış imajı çekici algılama derecesi ve ÖVD arasında % 95 önem düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir farkın bulunmadığı belirlenmiştir.

Ertenü’nün (2008) doktora çalışmasında, günlük yönetim uygulamalarının örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisi ve bu ilişkide astların güçlendirilmiş olmalarının rolü incelenmesi amaçlanmıştır. 8 ilde yerleşik 30 banka şubesinde çalışan 225 kişinin katıldığı araştırmanın sonuçlarına göre; destekleyici yönetim, pozitif yönetim, duyarlı yönetim ve güvenen yönetim olarak adlandırılan faktörlere bölünen güçlendirici yönetici davranışların (GYD) atılımcı-pozitif koruyucu-yurttaşlık ve centilmenlik kategorilerine bölünen örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkileri incelendiğinde destekleyici yönetimin örgütsel vatandaşlık davranışını genelde en iyi açıklayan yönetim tarzı olduğu bulunmuştur. Buna ilaveten, güçlendirici yönetici davranışlarının insancıl yönü ağır basan koruyucu –yurttaşlık davranışlardan (yardım- sadakat-uyum ve sivil sorumluluk) ziyade, daha zorlayıcı nitelik taşıyan atılımcı ve pozitif davranışları (kendini geliştirme-insiyatif alma) desteklediği belirlenmiştir. Ayrıca, demografik değişenlerin güçlendirilme algısı üzerinde pek etkili olmadığı; ancak yaş, kıdem ve pozisyon arttıkça örgütsel vatandaşlık davranışlarında bir azalma olduğu bulunmuştur.

Öz’ün (2008) doktora çalışmasında, müşteri memnuniyeti, çalışanların katılımı, yönetici liderliği, takım çalışması, ödül dağılımı, performans değerlendirmesi, sürekli gelişim ve güçlendirme gibi toplam kalite yönetimi uygulamaları ile işe cezbolma,örgüte bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiler incelenmeye çalışılmıştır. 734 kişinin katıldığı araştırmanın sonucunda; güçlendirme ile örgüte bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasında yüksek bir ilişki bulunduğu, en az ilişkinin ise demokratik yönetimle olduğu, işe cezbolmanın TKY uygulamaları ile örgüte bağlılık arasındaki ilişkiyi anlamlı bir seviyede etkilemediği, yaş ve görev

süresinin örgüte bağlılığı pozitif yönde ve anlamlı seviyede etkilediği yolunda tespitlerde bulunulmuştur.

Geçer’in (2008) yüksek lisans çalışmasında, örgütün faydasına olan örgütsel vatandaşlık davranışlarının ortaya çıkmasında ne tür değişkenlerin rol oynadığının araştırılması amaçlanmıştır. Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görev yapmakta olan 33’ü servis sorumlusu olmak üzere 380 hemşirenin katıldığı araştırmanın sonucuna göre, genel örgütsel vatandaşlık davranış sergileme düzeyi ile yaş, medeni durum, öğrenim durumu arasında anlamlı bir farkın bulunmadığı, hastanede çalışma süresi, bulundukları görevde çalışma süresi açısından örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme düzeyinde anlamlı bir farkın bulunduğu belirlenmiştir.

Özcan’ın (2008) yüksek lisans çalışmasında, Đlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel özdeşim, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının öğretmenlerin sahip oldukları demografik özellikleriyle ilişkisi araştırılmıştır. Đstanbul ilindeki 11 farklı ilköğretim okulunda görev yapmakta o alan 270 öğretmenin katıldığı araştırmanın sonucuna göre; öğretmenlerin örgütsel özdeşim ile örgütsel vatandaşlık düzeyleri arasında ve örgütsel bağlılık ile örgütsel vatandaşlık düzeyleri arasında istatistiki olarak anlamlı pozitif bir ilişkinin bulunduğu, örgütsel özdeşim, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranış düzeylerinin demografik özelliklerine (statü, yaş, kurumunda çalışma süresi, öğrenim durumu ve mezuniyet yılı, cinsiyet, medeni hal, toplam kıdem yılı) göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.

Bolat vd.’nin (2009) çalışmalarında, Sosyal Mübadele Teorisinden yararlanarak güçlendirici lider davranışlarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Antalya bölgesinde faaliyet gösteren otellerde çalışmakta olan 280 otel işgörenin katıldığı araştırmanın sonucuna göre; güçlendirici lider davranışları genel olarak örgütsel vatandaşlık davranışı ve boyutlarını etkilediği, örgütsel vatandaşlık davranışının önemli belirleyicilerinden biri olduğu, medeni durum ve cinsiyetin örgütsel vatandaşlık davranışını etkileyen önemli değişkenler olduğu belirlenmiştir. Yaş ve eğitim düzeyi ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

Güler’in (2009) yüksek lisans çalışmasında, sağlık sektöründe çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışının özgecilik, nezaket, centilmenlik, vicdanlılık ve sivil

erdem boyutlarını sergilemeleri ile örgüt içi çatışma şekilleri olan kişisel, grup içi ve gruplar arası çatışma arasındaki ilişkinin olup olmadığını incelemeye çalışılmıştır. Sağlık Bakanlığı Đstanbul Đl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı beş ayrı hastanede görev yapmakta olan 292 çalışanın katıldığı araştırmanın soncuna göre; sağlık çalışanlarının ÖVD boyutlarını sergilemeleri ile örgüt içi çatışma şekillerini göstermelerinin aynı derecede birbiriyle ilişkili olduğu belirlenmiştir. Demografik değişkenlerden cinsiyet ve medeni durum ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı bir ilişkinin bulunmadığı, yaş ve eğitim düzeyi ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı bir ilişkinin bulunduğu belirlenmiştir.

Nar’ın (2009) yüksek lisans çalışmasında, örgütsel vatandaşlık davranışının alt boyutlarından olan kurallara uyma, işlevsel katılım ve sosyal katılımla ilişkili olduğu düşünülen arkadaşlık etme, statü edinme ve başarı elde etme ihtiyacı incelemeye çalışılmıştır. Đstanbul ili Ataşehir ilçesindeki 12 ilköğretim okulunda görev yapan 254 öğretmenin katılımı ile yapılan araştırmanın sonuçlarına göre; başarı çabası arttıkça örgütsel vatandaşlık davranışları azalırken, statü çabası ve arkadaşlık çabası arttıkça örgütsel vatandaşlık davranışlarının da arttığı, öğretmenlerin en çok kurallara uyma davranışını benimsedikleri belirtilmiştir.

Tuğcu’nun (2009) yüksek lisana çalışmasında, Kayseri Organize Sanayi Bölgesi imalat sanayinde çalışan beyaz yakalı personelin ÖVD’leri ile motivasyonları arasındaki iliksinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Kayseri ilinde imalat sanayindeki 103 çalışanın katıldığı araştırmanın sonucunda; ÖVD için sivil erdem, ileri görev bilinci, sahiplenme, özgecilik, koruma, ise özen gösterme ve gönüllülük seklinde isimlendirilen yedi faktörün belirlendiği, personelin motivasyonlarını etkileyen değişkenler için yapılan faktör analizi sonucunda ise dışsal benlik motivasyonu, içsel benlik motivasyonu, amacı içselleştirme motivasyonu, bağlılık motivasyonu, araçsal motivasyon ve şarta bağlı motivasyon seklinde isimlendirilen altı faktör belirlenmiştir. Bir bütün olarak ÖVD ile motivasyon boyutlarından dışsal benlik, içsel benlik, amacı içselleştirme ve bağlılık motivasyonu arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki varken; regresyon analizi sonuçlarına göre dışsal benlik, içsel benlik ve bağlılık motivasyonunun bir bütün olarak ÖVD üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

Oğuz’un (2009) yüksek lisans çalışmasında, çalışanların göstermiş oldukları örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel değişim arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amaçlanmıştır. Örgütsel vatandaşlık davranışı özgecilik, vicdanlılık, nezaket, centilmenlik ve sivil erdem olmak üzere beş boyutta, örgütsel değişim ise bireysel anlamda çalışanların değişimi nasıl algıladıklarına yönelik sorular ile teknolojik ve yapısal anlamda değişim olarak iki ayrı boyutta incelenmiştir. Eskişehir ilinde faaliyet gösteren Neo isimli alışveriş merkezinde çalışan 100 kişinin katıldığı araştırmanın sonucuna göre; örgütsel vatandaşlık davranışı ile bireysel değişim arasında negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiş, örgütsel vatandaşlık davranışı ile yapısal teknik değişim arasında ise anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmadaki sonuçlar dolayısıyla çalışma yapılan örgütte özgecilik, vicdanlılık, nezaket, centilmenlik, sivil erdem ve değişim gibi kavramların olması gereken seviyelerde olmadığı gözlenmiştir. Demografik özelliklerden cinsiyet, yaş, medeni durum ve kıdem değişkenleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı ve boyutları arasında anlamlı bir ilişkinin bulunmadığı, çalışanların pozisyonları ve ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında ise anlamlı bir ilişkinin bulunduğu belirlenmiştir.

Dede’nin (2009) yüksek lisans çalışmasında, çalışanların sahip oldukları kişilik özelliklerinin örgütsel vatandaşlık davranışına etkilerinin incelenmesi amacıyla dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk, gelişime açıklık, duygusal denge kişilik özelliklerinin çalışanların örgüt içinde sergiledikleri yardımseverlik (özgecilik)-nezaket, vicdanlılık, sportmenlik ve sivil erdem boyutlarını nasıl etkilediği araştırılmıştır. Trabzon, Rize ve Giresun illerindeki 25 bankada çalışmakta olan 223 kişinin katıldığı araştırmanın sonuçlarına göre; dışadönüklük kişilik özelliğinin ve uyumluluk kişilik özelliklerinin ÖVD boyutlarından yardımseverlik (özgecilik)-nezaket, sportmenlik ve sivil erdem boyutları üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip oldukları, sorumluluk kişilik özelliğinin ise vicdanlılık ve sportmenlik boyutları üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca, gelişime açıklık kişilik özelliğinin sivil erdem ve vicdanlılık boyutu üzerinde, duygusal denge kişilik özelliğinin sportmenlik boyutu üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Kıdem yılı ile örgütsel vatandaşlık davranışının doğrusal bir ilişkisinin olmadığı belirtilmiştir.

E.Yıldırım’ın (2009) yüksek lisans çalışmasında, sınıf öğretmenlerinin istihdam biçimlerine göre örgütsel vatandaşlık davranışı algılarının incelenmesi, öğretmenlerin cinsiyetleri, mezun oldukları eğitim kurumları, meslekteki kıdem yılları açısından sınıf öğretmenlerinin istihdam biçimleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı algıları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlenmesi amaçlanmıştır. Sakarya ili sınırları içerisinde yer alan Adapazarı, Arifiye, Erenler, Serdivan ilçelerinde kadrolu, sözleşmeli ve ücretli sınıf öğretmenlerinin birlikte görev yaptığı ilköğretim okullarında çalışan 400 sınıf öğretmeninin katıldığı araştırmanın sonucuna göre; kadrolu, sözleşmeli ve ücretli sınıf öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışı algılarının birbirine yakın olduğu, özgecilik, nezaket, sportmenlik, vicdanlılık boyutlarına “katılıyorum” düzeyinde katıldıkları, kadrolu ve sözleşmeli sınıf öğretmenlerinin sivil erdem boyutuna