YAKlN'lN ARANACAGl YERLER - ihyau 'ULOmI'D-DIN TERCUMESi

Eger, evet, supheyi

atmak

ve kalbi kaplamasi bakimindan ya-kin'in

kuwet,

za'f, azlik-cokluk, gizlilik ve agikhgim anladin. Fakat yakin'in taalliikunu, yqllan ve aranacagi yerleri bilmiyoruz.

Bunlan

bilmeden yakin'i arayamayiz dersen:

Bilmis, ol ki, Peygamberlerin getirdikleri her §ey, yakin'in mec-ralandir. Zira yakin, (sahibinden §ek ve supheyi kaldiran) hususi ^bir ilimdir. Taalluk ettikleri de §eri'at'in getirdigi ilimlerdir ki, bunlan

190 1HYAU 'ULCMl'D- DlN

—

Cilt: 1

—

RUB'U'L ^-IbADAT

saymak miimkun

degil, ancak asillan sayilan, bazi miihimlerine i§a-ret edeyim:

—

Tevhid ^: Yani her §ey'i, Allah'dan bilmek. Diger vasitalara deger vermeyip biitiin bunlan

AUahu

Teala'nin emrinde

musahhar

ve hukiimsuz tammaktir. i§te boyle bir inanci olan «yakln» sahlbidir.

Eger

iman

ile beraber kalbinden §tiphe imkani kaybolursa ikl

mana-mn

^biriyle ^yakin ^sahibi ^olur. ^Eger

^iman

^ile beraber, vasitalara

kiz-mak, ^te§ekkiir

etmek

gibi hallerl kaldiracak ve vasitalan te§ekkiir ve gazabda, ^hie. bir dahli olmadan,

kalem

ve el seviyesine indirecek

§ekilde kalbin de kuwetlenirse, ikinci

manada

«Yakin» sahibi olur.

Bu makaam:

Yakin'in en §ereili

makaami,

birinci yakin'in semeresi,

ru-hu

^ve faydasidir.

Kaleml katibin emrinde bildigi gibi; Gune§, Ay, yildiz, ot, canh-cansiz hersey,

AUahu

Teala'mn emrinde olup, hepsinin kaynagi'

kud-ret-i ezeliyye oldugunu hakkiyle bildigi

zaman

(Yakin'in

dokuz ma-kaamindan

iis'ii olan) Tevekkul, Riza, Tcsllm kendisini kaplar,

Ga-zab, Hikd, Hased ve kStti huylardan

emin

olur. iste yakin yollannin biri budur.

Yakin'in faydalanndan biri:

AUahu

Teala'mn:

«Yer yiiziindeki butiin yiiriiyen canli varliklann nzki, Allah iize-rinedir.» (11

-Hud:

6) Buyurdugu, rizka kefil olduguna tevekkul [giiven] ve kendisi igin takdir edilenin kendisine gelecegine yakin, bunlardan dogar. Bunlar, kalbinde

ne

kadar kuwetlenirse, nzk'ini o nisbette guzel yollardan arar, hirsi, tama'i azalir ve kaybettigine

uziii-mez.

Bu

yakin'in sagladigi iyi neticelerden biri de ta'at ve 'ibadet ile giizel ahlakdir.

«Zerre kadar iyilik eden mukafatim, zerre kadar fenalik edenler cezasini gorecegini.n kalbine yerle§tirmek de bu yakin'in alametle-rindendir.

Bu

da sevab ve azab'a yakin'i ifade eder. Toklugu ekmek-de bildigi gibi; sevabi ta'atte, helaki zehirde, zehirli yilanlarda bildi-gi gibi; azabi giinahda bilir de, achgini gidermek igin ekmegini elde

etmege ve

onu korumaga

gah§digi gibi, ta'at ve ibadet'in de azini

§o-gunu

korur ve

onu

elde etmege gayret eder. Zehir'in azindan

cogun-dan

kacmdigi gibi, gunahin da

ku^ugunden

biiyugunden,

azmdan

gogundan

kacmir.

Birinci

manada

yakin, biitiin mti'minlerde bulunur. Fakat ikin-ci

manadaki

yakin, ancak mukarreblerde [Allah'a yakin olanlarda]

1 inci KiTAB

—

6 nci BAB

—

YAKlN'iN

ARANACA& YERLER

₁₉₁ bulunur.

Bu

yakin'in faydasi: Harekat, sekenat ve hatiralannda ken-disini dogru

murakabe

etmek, tekvada Ileri gitmek ve her tiirlu

fe-naliktan sakinmaktir. Yakin, ne kadar kuvvetli olursa, fenaliktan

kasinmak

iyilige ba§

vurmak

o nisbette 50k olur.

Her

halini Allahu

Tealamn

bildigini, gonlunden ^gecenleri, gizli hatrra ve du§iincelerini imigahede ettigini bilmek de

bu

yakindendir. Birinci manasiyle, yani guphe

etmemek

bakimindan, her mti'minde bu yakln vardir.

Ama

ikinci manasiyle, ki asil aranan

da

budur.

Bu manada

yakln sahibi pek azdir; ancak siddlklarda bulunur.

Bunun

da neticesi: Kendisinin Padi§ah

huzurunda

takmdigi tavir gibi,

tenM

yerlerde de (Allah hu-zurunda oldugunu dusunerek ona gore) terbiyesini takinmasidir.

Ha-kikaten,

bu

gibi yakln sahiplerl tenhalarda da edeb'e riayet eder ve her nevi kottt hareketlerden cekinir.

Batml

du§unceleri, zahirl ha'-reketlerine uyar; ici-di§i bir olur. Zahirini insanlar gordiigu gibi, kalbini de Allahu Teala'nin

gordugunu

bildigi zaman, Allahu

Teala'-nm

^bakdigi ^kalbini, insanlarin gordiigu di§ goruniigunden daha ^iyi temizler ve susler. Yakin'in bu

makaami,

Hayfi [utanmaj, Havf [kor-ku], Inkisar [kirikhk], Zillet [kendini kii<;uk gorme], Istikane

[al-gak gonulliiluk], Huzu', Tevazu' ve benzeri iyi huylari dogurur.

Bu

iyi huylar da, ilstiin ta'atler

yapmagi

te'mln ederler.

Hulasa: Biitiin

bu

manalanyle yakin, biiyuk bir agac gibidir.,

Kalbdeki

bu

ahlaklar da, o agacin dallan, bu ahlaklardan

meydana

gelen taat ve ibadet de, o dallann meyveleri gibidir. Yakln,

bunlarm

ash ve esasidir.

Onun

burada saydigimizdan 50k fazla

kapulan

ve yollan vardir. insallah, «Rub'-i Munciyat» yani 4 uncii ciltte tafsila-tiyla anlatilacaktir. Yakin'in

manasmdan

§imdilik bu

kadan

kafidir.

Ahiret alimlerinde aranan alametlerden biri de:

Daima

mah-zun, miinkesir, ba§ one egik

olmak

ve siikut etmektir. Allahu

Teala'-dan

korktugunu kiyafetinde, elbisesinde, anlakinda, i§inde,

duru§un-da,

konusmasmda,

ve sukutunde belli etmelidir.

Ona

her

bakan

Al-lahu Teala'yi hatirlamali, goriinusii, limine gehadet etmeli.

Merd

in-sanin yuz'ti, ayinesidir. Ahiret alimleri vakar, zillet ve al?ak gdnijl-lulukleriyle simalanndan bilinirler. Denildi ki: Allahu Teala'nin kul-lanna ^giydirdigi elbisenin en giizeli, agir bashlik iginde tevazu' elbi-sesidir. Bu, Enbiya kisvesi, salihler, siddlklar ve alimler simasidir.

Ama

yigin

yigm

sozler, agiza yayarak konu§malar, bol bol giilu§-meler,

konu§ma

ve harekette aceleler, hepsi kufran-i ni'met, ve Al-lah'in azabindan

emin

olmaktan ileri gelir.

Bu

gibi hareketler, Al-lah'i bilen alimlerin degil, diiny&'ya baglanan gafillerin adetidir.

Qunkii

Abdullah Tusteri

'nin (R.A.) dedigi gibi alimler

uc

kisimdir.

192 IHYAU 'ULOMTD^- DlN

—

Cilt : 1

—

RUB'UX ^-1BADAT

—

Allahu Teala'mn emirlerine alim,

eyyamina

alim degil;

bunlar, helal-.

haram

miiftuleridir, ki bu ^ilim, ha§yet denen is

Belgede ihyau 'ULOmI'D-DIN TERCUMESi (sayfa 188-191)