TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN GEMİLER İÇİN EK KURALLAR
C. Tehlikeli Maddelerin Sınıflandırılması
Elektrik teçhizatı ile ilgili güvenlik önlemlerinin SOLAS Kısım II-2, Kural 19, IMDG-Kodu, IMSBC-kodunda belirtildiği tehlikeli maddeler aşağıda gibi sınıflandırılır.
1. Paketlenmiş Şekildeki Tehlikeli Maddeler
Sınıf 1.1,-1.6 Patlayıcı maddeler, Sınıf 1, Kısım 1.4, uygunluk grubu S (1) olan maddeler hariç (IMDG kodu)
Sınıf 2.1, Bütün yanabilir gazlar, basınç altında sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya çözülmüş
Sınıf 2.3 Bir yan riski olan bütün zehirli gazlar Sınıf 2.1
Sınıf 3 Parlama noktası 23°C'ın altındaki bütün yanabilir gazlar (kapalı-kap testi)
Sınıf 4.3 Su ile temas ettiğinde, yanıcı gazlar yayan sıvı maddeler
Sınıf 6.1, Parlama noktası 23°C'ye eşit veya altındaki bütün zehirleyici (toksik) maddeler (kapalı-kap testi)
Sınıf 8 Parlama noktası 23° C'ye eşit veya altındaki bütün aşındırıcı madddeler (kapalı-kap testi)
Sınıf 9 Yanıcı buharla gelişen çeşitli tehlikeli maddeler ve parçacıklar
2. Dökme Haldeki Tehlikeli Katı Maddeler
Sınıf 4.1 Yanabilir katı maddeler
Sınıf 4.2 Kendi kendine tutuşmaya hassas maddeler
Sadece solvent özü içeren küsbeye, amonyum nitrat’a ve amonyum nitrat gübrelerine uygulanır.
Sınıf 4.3 Su ile temas edince yanabilir gazlar çıkaran maddeler
Sınıf 5.1 Oksitlenen maddeler
Sadece amonyum nitrat’a ve amonyum nitrat gübrelerine uygulanır.
Sınıf 9 Deneyimlere dayanılarak, bu kısmın uygulanmasını gerektiren tehlikeli bir yapıya sahip diğer tehlikeli maddeler
Sadece amonyum nitrat’a ve amonyum nitrat gübrelerine uygulanır.
MHB Dökme olarak taşındığında bir tehlike oluşturan, kesin önlemler alınması istenen maddeler
(1) SOLAS, Kısım II-2, Regulation 54, Tablo 54.3'e bakınız.
D Bölüm 17 –Tehlikeli Madde Taşıyan Gemiler için Ek Kurallar 17-3 D. Tehlikeli Alanlar ve Onaylı Elektrik Teçhizatı
Patlama tehlikesine maruz alanlar, C alt bölümünde belirtilen kargoların taşındığı alanlardır. Bu alanlar muhtemel patlayıcı ortama veya patlayıcı atmosfere sebebiyet verebilirler.
Bu alanlarda patlama-koruma önlemleri alınmalıdır.
1. Tehlikeli alanlar aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
1.1 Zaman zaman tehlikeli gaz/hava karışımı, tehlikeli buharlar veya tehlikeli miktarda ve konsantrasyonda toz oluşan alanlar, patlama tehlikesine maruz alanlardır.
(Bölge 1’e eşdeğer)
1.2 Nadiren ve kısa süreyle gaz/hava karışımı, tehlikeli buharlar veya tehlikeli miktarda ve konsantrasyonda toz oluşan alanlar az tehlikeli alanlardır (Bölge 2’ye eşdeğer).
1.3 Tehlikeli bir bölgedeki açık uçlara sahip borular (örneğin, havalandırma ve sintine boruları, vb) için, borunun kendisi tehlikeli alan olarak sınıflandırılır. IEC 60092-506 Tablo B1, madde B’ ye bakınız.
1.4. Flanşlar, vanalar, pompalar, vb teçhizata sahip boruları içeren kapalı alanlar (örneğin, boru tüneller, sintine pompası odaları, vb) IEC 60092-506 yayını 7nci fıkrasına uygun aşırı basınç sağlanmadığı sürece genişletilmiş tehlikeli alan olarak kabul edilmelidir.
1.5 Tehlikeli alanların tanımı için Bölüm 1, B.11'e bakınız.
2. Elektrik teçhizatı, sadece çalışma amacı zorunlu kılarsa tehlikeli alanlar içine yerleştirilmelidir.
Yerleştirilen ve çalıştırılan elektrik teçhizatının patlama koruma sınıfı, tehlikeli kargonun karakteristiğine uygun olmalıdır.
3. Bir elektrik teçhizatı, tanınmış bir standarda (örneğin: IEC 60079 veya EN 60079-0, EN 60079-11) göre imal edilirse ve TL'nun tanıdığı yetkili bir kuruluş tarafından test edilmiş ve onaylanmış ise patlama korumalı olarak kabul edilir.
4. İdarenin görüşüne göre operasyonel amaçlar için
gerekli olmadığı sürece elektrik teçhizatı ve kablolama kapalı kargo alanları veya taşıt alanlarında monte edilmeyecektir. Ancak, elektrik teçhizatları bu tür alanlarda donatılmış ise, elektrik sistemi tamamen izole edilmediği (örneğin; sigortalardan başka sistem bağlantılarının çıkarılmasıyla) sürece tehlikeye maruz kalabileceği için tehlikeli ortamlarda kullanım için onaylı bir emniyetli tip olacaktır. Güverte ve perdelerin kablo geçişleri gaz veya buhar geçişine karşı contalı olacaktır. Kargo alanlarından geçen ve bu alanlarda bulunan kablolar darbeden kaynaklanacak hasara karşı korunmalıdır. Yanıcı buharı ateşleme kaynağı teşkil etme ihtimali bulunan diğer teçhizata izin verilmeyecektir.
5. Her durum için koruyucu önlemler alınan tehlikeli alanlar ve onaylı elektrik teçhizatı aşağıdaki maddelerde belirtilmiştir:
5.1 Kısım 1.4 uygunluk grubu S olan maddeler hariç, Sınıf 1'e uygun paketlenmiş şekildeki tehlikeli maddelerin (C.1'e bakınız) taşınması
5.1.1 Patlama tehlikesine maruz alanlar (Bölge 1’e eşdeğer) (Şekil 17.1 ve 17.2'ye bakınız.):
a) Kapalı ve kapalı veya açık ro/ro kargo mahalleri;
b) Daimi sabit konteynerler (mağazalar).
5.1.2 Elektrik teçhizatı için minimum istekler:
a) Patlayıcı tozlu atmosfer
- Koruma derecesi IP 65,
- Maksimum yüzey sıcaklığı 100 °C.
b) Potansiyel patlayıcı, gazlı atmosfer
- Patlama korumalı teçhizat,
- Patlama grubu IIA,
- Sıcaklık sınıfı T5,
- Altbölüm E'de açıklanan kablolar.
c) Patlayıcı tozlu ve potansiyel patlayıcı gazlı
17-4 Bölüm 17 – Tehlikeli Madde Taşıyan Gemiler için Ek Kurallar D atmosfer: a) ve b) maddelerindeki istekler
sağlanmalıdır.
d) b) ve c) maddeleri için, aşağıdaki güvenlik sertifikalı tip teçhizat kullanılabilir.
- (Ex) i, kendinden güvenlikli,
- (Ex) d, alev geçirmez muhafazalı,
- (Ex) e, sadece aydınlatma armatürleri için, güvenliği arttırılmış,
- Oluşması olası atmosferde güvenli olarak çalışması garanti edilen diğer güvenlik sertifikalı tip teçhizat kullanılabilir.
5.2 Sadece tehlikeli toz oluşturabilen (C.2'ye bakınız) tehlikeli katı maddelerin dökme olarak tanınması
5.2.1 Patlama tehlikesine maruz alanlar (Bölge 1’e eşdeğer) (Şekil 17.1 ve 17.2'ye bakınız):
a) Kapalı kargo mahalleri;
b) Tehlikeli alanlara ait havalandırma kanalları;
c) a) veya b)'ye olan doğrudan açıklıkları (örneğin; kapılar veya kapaklarla) kapatılamayan kapalı veya yarı kapalı mahaller.
5.2.2 Elektrik teçhizatı için minimum istekler (Bölüm 1, K.3.3'e de bakınız):
- Koruma derecesi IP 55,
- Maksimum yüzey sıcaklığı 200 °C,
veya
- Patlama korumalı teçhizat,
- Koruma derecesi IP 55,
- Sıcaklık sınıfı T3,
- Alt bölüm E'de açıklanan kablolar.
5.2.3 Daha düşük bir yüzey sıcaklığı gerektiren kargo karakteristiği mevcutsa, bu dikkate alınmalıdır (D.5'e de bakınız).
5.3 Parlama noktası 23°C'ye eşit veya altında olan paketlenmiş tutuşabilir sıvıların, tutuşabilir gazların (C.1'e bakınız) ve belirli koşullarda potansiyel bir patlayıcı gaz ortam oluşturan, önemli ölçüde tehlikeli dökme kargoların (C.2'ye bakınız) tanınması
5.3.1 Patlama tehlikesine maruz mahaller (Bölge 1’e eşdeğer) (Şekil 17.1 ve 17.2'ye bakınız.):
a) Kapalı kargo mahalleri ve kapalı veya açık ro/ro kargo mahalleri;
b) Tehlikeli alanlara ait havalandırma kanalları;
c) a) veya b)'ye olan doğrudan açıklıkları (örneğin; kapılar ve kapaklarla) kapatılamayan kapalı veya yarı kapalı mahaller;
d) Açık güvertedeki alanlar veya b)’de belirtilen herhangi bir egzost havası çıkışının 1,5 m.
civarındaki açık güvertedeki yarı kapalı mahaldir.
5.3.2 Madde 4.3.1.a) and c)’de belirtilen emniyet sertifikalı elektrik teçhizatı için minimum istekler:
- Patlama grubu IIC,
- Sıcaklık sınıfı T4,
- Alt bölüm E'de açıklanan kablolar.
Taşınacak kargolar içinde; hidrojen, hidrojen karışımları ve belirli koşullarda hidrojen meydana getirebilecek kargolar yoksa, patlama grubu II B olabilir. D.5 ve F’ye bakınız.
5.4 Az tehlikeli alanlar ve onaylı teçhizat
5.4.1 Az tehlikeli alanlar (Bölge 2’ye eşdeğer) (Şekil 17.1 ve 17.2'ye bakınız.):
D Bölüm 17 –Tehlikeli Madde Taşıyan Gemiler için Ek Kurallar 17-5 a) Tehlikeli alanlardan gaz-geçirmez kapılarla
ayrılabilen alanlar.
Su sızdırmaz kapılar uygun şekilde gaz-geçirmez olmalıdır.
Bu alanlar aşağıdaki kuralları sağladığı taktirde güvenlidir:
- Yüksek basınç havalandırması varsa ve hava saatte 6 kez değiştiriliyor ise. Havalan-dırmanın durması durumunda, bu sesli ve ışıklı olarak ikaz edilmeli ve az tehlikeli alanlar için müsade edilmeyen teçhizat devreden çıkarılmalıdır.
(5.4.3'e de bakınız.) veya
- Doğal olarak havalandırılmalı ve hava tamponu ile korunmalıdır.
b) Sintine pompa mahalleri ve üzerinde patlama tehlikesi olan alanlara hizmet veren devre elemanları (örneğin; flençler, valfler, pompalar vs.) bulunan boru tünelleri.
Bu alanlar saatte en az 6 kez hava değişimi olacak şekilde havalandırıldığı taktirde güvenlidir:
Havalandırma sisteminde bir arıza olması halinde sesli ve ışıklı alarm sinyal vermeli ve az tehlikeli alanlarda kullanılmaya uygun olmayan teçhizat devreden çıkmalıdır (5.4.3'e bakınız);
c) 5.3.1 d)’de belirtilen bölge 1’in açık veya yarı kapalı mahallerinin 1,5 m.lik civarındaki alanlar.
5.4.2 4.4.1 a), b), c)'de belirtilen alanlarda kullanılacak elektrik teçhizatı için minimum istekler:
a) Emniyet sertifikalı tip teçhizat kullanılmalı, (patlama tehlikesine maruz mahallerde olduğu gibi); veya
b) (Ex) n tip korumalı teçhizat kullanılmalı; veya
c) Normal çalışma şartlarında kıvılcım üretmeyen ve yüzey sıcaklığı kabul edilmeyen sıcaklıklara ulaşmayan teçhizat kullanılmalı; veya
d) Basitleştirilmiş basınçlı muhafazalı veya buhar geçirmez muhafazalı (minimum koruma sınıfı IP 55) ve yüzey sıcaklıkları istenmeyen sıcaklıklara ulaşmayan teçhizat kullanılmalıdır;
e) Alt bölüm E'de açıklanan kablolar.
5.4.3 Ana teçhizat
Havalandırma sistemi olan odalarda gemi ve mürettebatın güvenliği için önemli olan teçhizat, havalandırma sistemi olmayan mahallerdeki kuralları karşılayacak şekilde dizayn edilmelidir. Bu teçhizatlar devreden çıkarılmamalıdır.
6. Özel Önlemler
6.1 Taşınacak kargonun karakteristik detayları mevcut değilse veya bir gemi C alt bölümünde tanımlanan bütün malzemelerin taşınmasında kullanılmak için tasarlanmış ise elektrik teçhizatı aşağıdaki kuralları karşılamalıdır.
- Koruma derecesi IP 65,
- Maksimum yüzey sıcaklığı 100 °C,
- Patlama grubu IIC,
- Sıcaklık sınıfı T5.
6.2 Konteyner taşımak için özel olarak tasarlanmış gemilerde, tehlikeli madde (6.1'e bakınız) konteynerleri kargo ambarı içine istiflenirse, (sınıf 1 maddeler, hidrojen ve hidrojen karışımları hariç) elektrik teçhizatı aşağıdaki istekleri karşılamalıdır:
- Koruma derecesi IP 55,
- Maksimum yüzey sıcaklığı 135 °C,
- Patlama grubu IIB,
- Sıcaklık sınıfı T4.
17-6 Bölüm 17 – Tehlikeli Madde Taşıyan Gemiler için Ek Kurallar D
Şekil 17.1 Ambara açılır, kilitlenebilir kapılı servis geçişleri için örnekler
Şekil 17.2 Ambara hava kilidi ile açılır, kilitlenebilir kapılı servis geçişleri için örnekler Tehlikeli
kargo ambar
Servis geçişleri
Tehlikeli alan (Bölge 1’e eşdeğer)
Tehlikeli alan (Bölge 2’ye eşdeğer) Emniyetli alan
Tehlikeli kargo ambarı
Servis geçişleri Sintine
pompa odası
Tehlikeli alan (Bölge 2’ye eşdeğer) Emniyetli alan
Tehlikeli alan (Bölge 1’e eşdeğer) Tehlikeli alan (Bölge 1’e eşdeğer) Tehlikeli alan (Bölge 2’ye eşdeğer)
Emniyetli alan
Hava kilidi
D,E,F,G,H Bölüm 17 –Tehlikeli Madde Taşıyan Gemiler için Ek Kurallar 17-7 6.3 6.1 veya 6.2'de belirtilen önlemlerden sapmalar
mümkündür. Bu sapmalar, sertifikaya yazılır ve teçhizat ve malzemelerin karakteristiklerine uygun olarak, tehlikeli maddelerin tanınması sınırlandırılır.
E. Tehlikeli Alanlardaki Elektrik Teçhizatının