Açma-kapama Elemanları

Açma-kapama ve kumanda donanımları IEC 62271-200’e ve aşağıdaki ilave kurallara uygun olarak oluşturulur.

2.1 Yapı

Yalnız yetkili personelin erişebileceği açma-kapama elemanı en az IEC 62271-200 erişilebilirlik tip “A” ya uygun olacaktır.

Ortak erişilebilir mahallerde erişilebilirlik tip “B” açma-kapama elemanları kullanılacaktır. Ayrıca izinsiz çalışmaya karşı bu önlemler sağlanacaktır.

2.1.1 Açma-kapama elemanı, IEC 62271-200’e uygun olarak metal muhafazalı tipte veya IEC 62271-201’e uygun olarak yalıtılmış-kapalı tipte olacaktır.

Tamamen bölmeli ve her tarafı kapalı yüksek gerilim tabloları, metal muhafazalara sahip olmalıdır.

D Bölüm 8 – Yüksek Gerilim Donatımları 8-7

İkincil ana veya tali tüketiciler için olan açma-kapama teçhizatı metal gövdeli kutulu olabilir.

Kontrol ve izleme sistemleri için birleştirilmiş alçak gerilim bölmeleri, 1000 V'dan daha fazla nominal besleme gerilimine sahip olan parçalarla her türlü teması imkansız hale getirecek şekilde yüksek gerilim bölmelerinden ayrılmalıdır.

2.1.2 Tam bölmelendirilmiş tablolar

Ark’a dayanıklı olacak şekilde hava yalıtımlı yüksek gerilim tablolarının tüm bölümleri birbirlerinden ve çevrelerinden ayrılmalıdır. Sürekli bara bölümleri veya anahtar bölümleri kabul edilir. Her bölüm en az 3 ark’a dayanıklı bölgeye ayrılmalıdır: bağlantı bölgesi, anahtar bölgesi ve bara bölgesi.

2.1.3 Kısmi bölmelendirilmiş tablolar

Eğer ana yüksek gerilim tablosu 2 bağımsız ve özerk donanıma bölünmüş ise, sürekli bir bara bölmesine müsade edilir, ancak dahili arızaları tespit ederek (ark izleme, bara diferansiyel koruması) 100ms içinde etkilenen tesisat parçasını yalıtan koruma sistemi sağlanmalı ve tasarımda kaza arklarını önleyecek tedbirler (yalıtılmış bara sistemleri) alınmalıdır.

2.1.4 Birincil ana tüketicileri besleyen tablolar, IEC 62271-200’ e uygun olarak LSC 2 hizmet sürekliliğine sahip olacaktır.

2.1.5 Yüksek gerilim tablolarının IEC 62271-200’ e uygun olarak tip testlerinden geçtiği belgelenecektir.

Tablo yapısında yapılacak bir modifikasyon, testlerin yenilenmesini gerektirir. Gaz egzost sistemindeki modifikasyonlarda da aynı uygulama geçerlidir.

2.1.6 Çekilebilir açma-kapama elemanları kullanılırsa, aşağıdaki şartlar karşılanmalıdır:

a) Barada gerilim olsa dahi fonksiyon testleri ve bakım güvenli bir şekilde yapılabilmelidir;

b) Çekilebilir açma-kapama üniteleri çalışma ve devreden ayırma pozisyonlarında etkili mekanik dahili kilitleme tesis elemanlarıyla donatılmalıdır.

Bakım maksadıyla bir anahtarlı kilide müsaade edilir. Çekilebilir açma-kapama üniteleri çalışma pozisyonunda kilitlenebilir tip olmalıdır;

c) Çekilebilir açma-kapama ünitelerinin sabit kontakları, çekilmiş posizyonunda gerilim taşıyan kontak elemanlarının üstü otomatik olarak kapanacak veya uygun bir kapanma olduktan sonra tam çekilme mümkün olacak şekilde düzenlenmelidir.

2.1.7 Yüksek gerilim mahallerine girilen kapılar topraklama anahtarı kapatılmadan açılmayacak şekilde kilitli olmalıdır.

2.1.8 Ana yüksek gerilim tablolarını en az bir şalter ile iki bölüme ayırmak mümkün olmalıdır. Bu şalter selektif korumalı olmalıdır. Her bölüm en az bir jeneratör ile beslenebilir olmalıdır.

Yedeklenmiş tüketiciler bu bölümlere eşit olarak dağıtılmalıdır.

Not:

Transfer hattı ile bağlanabilen yapısal olarak ayrılmış farklı iki ana tablo tavsiye edilir.

2.1.9 Birincil ana teçhizatı besleyen bir gaz yalıtımlı tablonu bölümlendirmesi, bir hava yalıtımlı tablonun gereksinimlerine karşılık gelmelidir. Her gaz hacmi izlenecektir.

Bir basınç düşümü alarm verecektir. İmalatçının talimatlarına uygun tedbirler devreye alınacaktır.

2.2 Yardımcı sistemler

2.2.1 Şalterlerin çalışması için elektrik enerjisi veya mekanik enerji gerekirse bu enerjinin depolanması sağlanmalıdır. Bu enerji bütün devreye bağlanmış elemanlara en az iki defa ON/OFF yaptıracak şekilde dizayn edilmelidir.

Aşırı yük, kısa devre ve düşük gerilimden dolayı koruyucu tesis elemanlarının enerjilenmesi depolanmış elektrik enerjisinden bağımsız olmalıdır.

8-8 Bölüm 8 – Yüksek Gerilim Donatımları D

Eğer şönt açtırma bobinleri kullanılırsa, açma devresinin devamlılığı izlenecektir. Kablo kopması alarmı devreye girdiği zaman geçiş kilitli olacaktır. Güç beslemesi izlenmelidir.

2.2.2 Enerji kaynaklarının sayısı

Yardımcı devrelerin beslenmesinde, bağımsız iki kesintisiz enerji kaynağı sağlanmalıdır. Eğer bu kesintisiz enerji kaynaklarından birisi arıza yaparsa, geri kalan ünite tüm tablo bölümlerini besleyebilmelidir.

Yedek kaynağa geçiş otomatik olmalı ve alarm vermelidir. Kesintisiz enerji kaynaklarının biri ana tablodan, diğeri emercensi tablodan beslenmelidir.

İhtiyaç olduğu taktirde, “ölü gemi” durumundan işletmeye geçmek için emercensi elektrik güç kaynağından beslenen bir besleme kaynağı olacaktır.

2.3 Testler

IEC 60271-200’e göre TL sörveyörü nezaretinde imalatçının yerinde rutin test gerçekleştirilcektir.

Kilitleme durumları, koruma fonksiyonları, senkronizasyon ve muhtelif çalışma durumları fonksiyon testinde yapılmalıdır.

Bir test programı hazırlanmalı ve onaya sunulmalıdır.

2.3.1 Organik yalıtım maddeleri ve gaz geçirmez bara geçişleri kullanılmış ise IEC 60271-200 Ek B’’ye göre kısmi boşalma testi uygulanmalıdır.

2.3.2 Yüksek gerilim testi

Her açma-kapama elemanı ve kontrol ünitesine güç frekansında bir gerilim testi yapılmalıdır. Alternatif dayanım geriliminin değeri Tablo 8.4'e uygun olarak seçilmelidir. Test süresi her durumda bir dakikadır.

Aşağıdaki testler her hal için yapılmalıdır:

- İletkenden toprağa,

- İletkenler arasında.

Bu maksatla ana devrenin her iletkeni test ünitesinin

yüksek gerilim devresine bağlanır. Ana ve yardımcı devrelerin diğer bütün iletkenleri topraklama iletkenine veya test ünitesinin topraklama devresine ve gövdesine bağlanmalıdır.

Dielektrik testleri kapalı pozisyondaki bütün açma-kapama elemanlarına ve çalışma pozisyonunda çekilebilir parçaların tamamına uygulanmalıdır. Gerilim transformatörleri veya sigortaların yerine yüksek gerilim düzenlerinin elektrik alanı dağılımını simule edecek modeller konmalıdır. Aşırı gerilim koruma teçhizatı izole edilebilir veya sökülebilir olmalıdır.

2.3.3 Darbe gerilim testi

Tablo 8.4'e uygun bir darbe gerilim testi yüksek gerilim testine eşdeğer olarak kabul edilebilir. Test birbirini takip eden 15 darbeyi içermelidir

Tablo 8.4 Açma-kapama elemanları için test gerilimleri

Nominal gerilim

[kV]

Test gerilimi (r.m.s değeri) AC dayanım gerilimi

[kV]

2.4 Alçak gerilim açma-kapama düzeni dizaynı

2.4.1 Eğer geminin alçak gerilim devresi yüksek gerilim sisteminden besleniyorsa ana baranın ayrılması için bir şalter sağlanmalıdır.

Bara bölümleri yalıtım için uygun devre kesicilerle beslenecektir.

2.4.2 Besleme ve tüketici bölümleri Bölüm 5, C.2’ye uygun olmalıdır.

2.4.3 Alçak gerilim tablosunun besleme bölümleri ark’a dayanıklı ayırıcılar ile bölmelenmelidir.

2.4.4 Alt devrelerin ve yüksek gerilim geri

D Bölüm 8 – Yüksek Gerilim Donatımları 8-9

beslemesinin senkronlanmadan bağlanması iç kilitlemeler ile önlenmelidir.

2.4.5 Gemi besleme transformatörlerinin paralel çalışmasına eğer transformatörlerin yüksek gerilim tarafları irtibatlı ise sadece kısa süreli yük transferi için müsaade edilir. Otomasyon sisteminden bağımsız olarak zorunlu bir ayırma düzeneği sağlanacaktır.

2.4.6 Ana tablodan güç beslemesinin kesilmesinden veya ana şalterin alçak gerilim tarafında bara bölümündeki kısmi kesintiden sonra, güç beslemesinin yeniden devreye alınması otomatik olarak gerçekleştirilecektir.

2.4.7 Eğer güç besleme kesintisi, alçak gerilim tablosundaki bir kısa devreden kaynaklandıysa otomatik yeniden devreye alma gerçekleşmeyecektir.

2.4.8 Yedek kaynağın el ile bağlantısı, kısa devre açmasının algılanmasından sonra mümkün olacaktır.

2.4.9 Eğer otomatik yeniden devreye alma için ihtiyaç duyulan bileşenler mevcut değilse yedek bir alarm tetiklenecektir.

2.4.10 Bir yüksek gerilim devre kesicinin kapatılması alçak gerilim devre kesicisinin açılmasına sebep olacaktır.

2.4.11 Besleme panelleri bu bölümdeki benzer jeneratör panellerindeki şartları yerine getirmek zorundadır.

2.4.12 Alçak gerilim besleme panellerinde bir voltmetre ve bir ampermetre bulunacaktır. Bu şekilde, tüm üç fazdaki gerilimleri ve akımları görüntülemek mümkün olacaktır.

2.4.13 Çalışma modları olan “Açık”, “Kapalı”, “Açtı” ve

“Hazır” ikaz lambaları ile gösterilecektir.